شاخصه های تأثیرگذار نهضت ترجمه در عصر امام رضا (ع)

چکیده

نهضت ترجمه از تحولات و جریان های فکری و فرهنگی مهّم در عصر امام رضا بوده است که قبل از دوران هارون الرشید آغاز شده بود، این نهضت یک فضای باز فرهنگی و مهّم را در جهان اسلام ایجاد کرد که در این زمینه مترجمان مسیحی، ایرانی و یهودی ترجمه آثار زبان های یونانی، رومی، ایرانی و بعضاً هندی را به زبان عربی برای ورود به جهان اسلام انجام می دادند همچنین در زمان امام رضا(ع) ترجمه هایی از زبان سانسکریت و سریانی به عربی و فارسی صورت گرفت. زیرا برای گفتگو با سایر فرق لازم بود عقاید آنها را بدانند. در باره کتاب های ستاره شناسی و پزشکی مشکلی در ترجمه ها پیش نیامد اما در مسائل فلسفی و مابعدالطبیعه مترجمان نمی توانستند ترجمه مناسب به خوانندگانشان ارائه دهند. زیرا مباحث غربی در تضاد با اعتقاد مسلمانان بود ، همچنین بسیاری از اصطلاحات غربی معادل نداشت. کار ترجمه شامل آثار دیگر زبان ها و کتب خارج از جهان اسلام نیز می شد. مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی به این سئوال پاسخ می دهد شاخصه های تأثیرگذار نهضت ترجمه در عصر امام رضا(ع) چگونه بوده است؟ از مهّم ترین نتایج نهضت ترجمه، توسعه تمدن اسلامی از طریق رویارویی و آمیختگی با مفاهیم تمدن های سریانی، ایرانی، یونانی، هندی و مصری بود. به دنبال فتوحات چشمگیر و موفقیت آمیز مسلمانان در خارج از محدوده جزیره العرب، فرهنگ اسلامی با تمدن های کهن درهم آمیخت و بسیاری از مواریث علمی مکتوب آنان به جامعه اسلامی منتقل شد. مهّم ترین دستاورد این رخداد، توسعه تمدن اسلامی می باشد.