ارزیابی و اولویّت بندی شاخص های توسعه گردشگری با استفاده از مدلTOPSIS مطالعه موردی: شهرستان های استان کردستان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تجریه بسیاری از کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که توسعه گردشگری یک نیاز اساسی برای توسعه ملی و باید با درجه بالایی از اولویت آنرا در نظر گرفت. صنعت گردشگری از طریق افزایش درآمدهای ارزی نقش به سزایی در توسعه اقتصادی کشورها، به ویژه کشورهای درحال توسعه دارد. یکی از مراحل مهم در فرآیند برنامه ریزی، مرحله ارزیابی و انتخاب مناسب ترین گزینه از بین گزینه های مختلف است. از جمله شاخص های لازم برای ارزیابی سطوح توسعه گردشگری، می توان به شاخص های مختلفی از جمله جاذبه های طبیعی، تاریخی- فرهنگی و مذهبی، انسان ساخت و و جود زیر ساخته های مناسب و دیگر عوامل اشاره کرد که براساس این شاخص ها می توانیم به انتخاب گزینه مناسب از بین گزینه های موجود بپردازیم. در این راستا، روش TOPSIS و یا تکنیک برای ترتیب اولویت با شباهت به ایده آل راه حل، موضوع توجه رو به رشدی بوده است. برای این منظور، این پژوهش باهدف برنامه ریزی مناسب و کارا به ارزشیابی و اولویت بندی شهرستان های استان کردستان با استفاده از مدل TOPSIS ، بر اساس شاخص های توسعه ی گردشگری در چهار سطح فرا برخوردار، برخوردار، نیمه برخوردار و فرو برخوردار پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای- اسنادی است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که شهرستان سنندج با ضریب اولویت ۸۲/۰ در سطح فرا برخوردار و شهرستان های مریوان، سقز و بانه به ترتیب با ضریب اولویت-های 382/0، 387/0 و 35/0 در سطح برخوردار و شهرستان های بیجار، کامیاران و قروه به ترتیب با ضریب اولویت های 23/، 21/0 و 20/0 در سطح نیمه برخوردار (متوسط) و شهرستان های دهگلان، سروآباد و دیواندره با ضریب اولویت 12/0، 096/0 و 078/0 در سطح فرو برخوردار (محروم) قرار دارند.