پیامدهای روانشناختی-تحصیلی موسسات آموزشی کنکور: مطالعه ای مبتنی بر نظریه زمینه ای (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی پیامدهای روانشناختی-تحصیلی موسسات آموزشی کنکور با روش نظریه زمینه ای انجام شده است. با توجه به اختصاص سرمایه مادی و انسانی به این بخش و ادعا تحقق ارائه برترین یادگیری و مشاوره گری برای دانش آموزان، ما برآن شدیم تا به واکاوی پیامدها و بسترهای علی مراکز کنکوری در قالب یک رویکرد عمیق بپردازیم. برای تحقق این هدف با روش نمونه گیری گلوله برفی، تجارب 17 نفر از دانشجویان کارشناسی ( کسانی که بیش از 1 سال از دانش آموزی در موسسات کنکوری حضور داشتند) و 17 نفر از معلمان و مدیران مورد کاوش قرار گرفت. در گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس سه روش کدگذاری مورداستفاده در نظریه زمینه ای شامل کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی انجام شد. بر اساس یافته های به دست آمده، پدیده محوری در نظریه زمینه ای پیامدهای موسسات کنکوری، پدیده ای با عنوان " جهت گیری التقاطی ناسازوار منافع موسسات، محیط و اهداف فردی " نام گرفت. مهم ترین پیامدهای روانشناختی شامل فراشناخت، تضعیف مهارت حل مسئله، فشار روانی، عدم انگیزش، حساس حقارت و مقایسه، افت خودکارآمدی، تضعیف نوع دوستی و پیامدهای تحصیلی نیز شامل بهبود برنامه ریزی، افت تحصیلی، یادگیری سطحی، یادگیری هدفمند و وابستگی تحصیلی می باشد. همچنین در نتیجه تحلیل یافته ها، مشورت گری غیراصولی و ویژگی های خاص آزمون های موسسات آموزشی به عنوان شرایط علی و سیاست های حاکم نیز به عنوان بسترهای زمینه ساز مورد کشف و درک قرار گرفت. نتایج این پژوهش می تواند در تدوین برنامه های مداخله ای جهت بهبود وضعیت متعارض حاکم بر دانش آموزان، کاهش گرانباری و تحقق نیازهای آنان به کارآید.