جنب شهای اجتماعی، انقلاب ها و شور شهای خیابانی پدیده هایی ناگهانی و غافلگیرکننده هستند. به همین دلیل همواره این دغدغه وجود داشته که این پدید ههای بسیار پیچیده و غیرقابل پیش بینی چگونه آغاز می شوند؟ متغیرهای مؤثر بر این پدید هها چیست و چگونه می توان آنها را پیش بینی کرد؟ در نظام پیچیده کنونی با چه سازوکارهایی باید به تدبیر این کنش های جمعی پرداخت و از طریق دستکاری در کدام عوامل م یتوان از رخداد آنها یا از زیان های احتمالی این پدید هها پیشگیری کرد؟ در این مقاله با تکیه بر جنبش های انقلابی مصر و تونس برای نشان دادن اینکه اینگونه کنش های جمعی، کی شروع م یشوند، چه فرایندهایی را طی می کنند و چه موقع به پایان می رسند )چه با شکست و چه با پیروزی( از منظومه نظری و مفهومی نظریه آشوب استفاده شده است. در این پژوهش از روش مقایسه ای استفاده می شود؛ به این معنا که پدیده های اجتماعی سیاسی با پدید ههای فنی و ریاضی و زیستی مقایسه و با چارچوب نظریه آشوب همانندی های میان آنها استخراج می شود.
