بررسی سیره امام علی(ع) به عنوان جانشین و خلیفه معصوم پیامبر اکرم(ص)و امام اول شیعیان در موضوعات مختلف، ضروری، مهم و مفید است. یکی از موضوعات مهم اجتماعی و حتی سیاسی، شیوه برخورد آن حضرت با اقلیت های دینی و غیرمسلمانانی است که در سایه حکومت اسلامی زندگی می کردند. این بررسی ازآن جهت حائز اهمیت است که امروزه با توجه به وجود غیرمسلمانان در جوامع اسلامی و کم رنگ شدن مرزهای جغرافیایی و همزیستی پیروان ادیان با یکدیگر، می تواند الگوساز و درس آفرین باشد. حضرت علی(ع) بر پایه مبانی حیات بخش قرآنی و تأسی به سیره پیامبر اکرم(ص)، شیوه ای سراسر احترام آمیز، منصفانه، انسانی و متکی به عدالت اجتماعی در برخورد با پیروان ادیان دیگر در پیش گرفت. هدف این تحقیق با مراجعه به منابع تاریخی و روایی، استخراج اصول حاکم بر نحوه تعامل علی(ع) با اقلیت های دینی جامعه اسلامی صدر اسلام و بیان نمونه های تاریخی و دسته بندی آن ها، جهت بهره گیری و الگو ساختن آن ها است.