مطالب مرتبط با کلیدواژه
۴۱.
۴۲.
۴۳.
۴۴.
۴۵.
۴۶.
۴۷.
۴۸.
۴۹.
۵۰.
۵۱.
۵۲.
۵۳.
۵۴.
۵۵.
۵۶.
۵۷.
۵۸.
۵۹.
۶۰.
تکانشگری
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۱
227 - 254
حوزه های تخصصی:
برای حل مشکلات روزافزون در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک، برنامه های درمانی مختلفی ابداع شده است، که از جمله مهم ترین آن ها می توان به مواردی مانند مداخلات رفتاری؛ آموزش مهارت های اجتماعی؛ آموزش خانواده و خانواده درمانی و مداخلات دارویی اشاره کرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزش مهارت های ارتباطی در تکانشگری نوجوانان دختر دارای علائم اختلال سلوک، طراحی شده است. نخست به مدارس راهنمایی دخترانه استان البرز که در دسترس بوده، مراجعه شده و در مقطع راهنمایی (محدوده سنی 12 تا 15 سال)، پرسشنامه اختلال سلوک اجرا شد. پس از این که افراد دارای نمرات بالا در پرسشنامه اختلال سلوک (افرادی که پس از محاسبه ی نمرات تمام مقیاس ها و رسم نیمرخ CBCL، قله ی نیمرخ شان در طیف بالینی قرار گرفت)، از بین مجموع 90 شرکت کننده انتخاب گشته و تحت مصاحبه ساختار یافته بر اساس DSM_IV_TR قرار گرفتند، در نهایت 30 نفر که ملاک های ورود به مطالعه را تأمین کردند، به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. سپس این 30 نفر به طور تصادفی به دو گروه پانزده تایی آزمایش و کنترل تقسیم گشته و هر دو گروه به نسخه ی فارسی پرسشنامه های تکانشگری (BIS) پاسخ دادند. گروه آزمایش، آموزش مهارت های ارتباطی را به شکل گروهی دریافت نموده و گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. مداخلات آزمایشی طی 10جلسه برای گروه آزمایش به اجرا درآمد. در پایان جلسه دهم، مجدداً هر 30 شرکت کننده به پرسشنامه ی تکانشگری مرحله نخست، پاسخ دادند. نتایج به دست آمده نشان داد که در سطح معناداری 5% خطا، ارتباط معناداری بین آموزش مهارت های ارتباطی و کاهش علائم تکانشگری نوجوانان دارای اختلال سلوک وجود دارد. بنابراین آموزش مهارت های ارتباطی موجب کاهش علائم تکانشگری (مؤلفه های شناختی و بی برنامگی آن) می گردد.
اثربخشی بازی درمانی کودک محور بر خودمهارگری و بهبود رفتارهای تکانشی در کودکان تک والد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: محرومیت از پدر یا مادر یکی از شرایط خاص خانوادگی است که به عنوان یک متغیر مهم محیطی به طور مستقیم و غیرمستقیم می تواند اثرات ویژه ای بر تحول و ابعاد مختلف رفتار کودک به خصوص در زمینه سلامت روانی، جسمانی، و عملکرد تحصیلی داشته باشد . هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازی درمانی کودک محور بر خودمهارگری و بهبود رفتارهای تکانشی در کودکان تک والد است. روش: در این پژوهش از طرح تجربی تک بررسی استفاده شده است . جامعه آماری این پژوهش را کودکان پسر تک والد ۱۲ – ۶ ساله خانه ایرانی مولوی مربوط به جمعیت مردمی امداد دانشجویی امام علی (ع) شهر تهران در سال 1395 تشکیل داده بود. نمونه مورد مطالعه شامل 3 کودک پسر تک والد بود که از جامعه مذکور به صورت در دسترس و هدفمند انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه خودمهارگری کندال و ویلکاکس(1979) استفاده شد. مداخله آموزشی بازی درمانی در 12 جلسه 45 دقیقه ای با فاصله 1 هفته بین جلسات انجام شد. روش تحلیل داده ها به صورت تحلیل نگاره ای بود و برای به دست آوردن اثربخشی بازی درمانی از فرمول درصد بهبودی استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد هرچند که بازی درمانی کودک محور بر خودمهارگری و بهبود رفتارهای تکانشی کودکان تک والد مؤثر بوده اما تأثیر آن معنادار نبوده است. نتیجه گیری: بازی درمانی به عنوان ارتباط بین فردی پویا بین کودک و درمانگر است که به واسطه ایجاد فضای ارتباطی امن در اتاق بازی به کودک کمک می کند تا مهارت های خودمهارگری خود را افزایش دهند.
رابطه تکانشگری با شاخص توده بدنی: نقش میانجی گری اعتیاد به مواد غذایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روان شناسی سلامت سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)
106 - 119
حوزه های تخصصی:
مقدمه: تکانشگری همواره با سوء مصرف الکل و مواد همراه بوده است و توجه کمی به رابطه تکانشگری و اعتیاد به مواد غذایی شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه تکانشگری، اعتیاد به مواد غذایی و شاخص توده بدنی بود. روش: طرح پژوهش همبستگی بود. 60 دانشجوی دختر از بین دانشجویان دختر دانشگاه شیراز به روش در دسترس انتخاب شد. آنها مقیاس تکانشگری بارت 11 را برای ارزیابی تکانشگری، پرسشنامه اعتیاد به مواد غذایی یل را برای سنجش اعتیاد به مواد غذایی و وزن و قد برای سنجش شاخص توده بدنی پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS22 و AMOS2 و روش های آمار توصیفی و تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته ها: تکانشگری، قادر به پیش بینی اعتیاد به مواد غذایی (0001/0> ρ, 17= F) و شاخص توده بدنی (0001/0> ρ, 1= F) و اعتیاد به مواد غذایی نیز شاخص توده بدنی (0001/0> ρ, 06/1= F) را پیش بینی کرد. تکانشگری از طریق اعتیاد به مواد غذایی قادر به پیش بینی شاخص توده بدنی بود (0001/0 = RMSEA). نتیجه گیری: تکانشگری با رفتارهای پرخطر از جمله مصرف اعتیادآورر الکل و مواد مخدر در ارتباط بوده و پیامد خطرناک دیگر اعتیاد به مواد غذایی است. نظارت بر علائم اولیه اعتیاد به مواد غذایی ممکن است به کاهش احتمال که الگوهای مصرف مواد غذایی اعتیاداور و در نتیجه افزایش وزن و چاقی کمک کند.
اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) در کاهش تکانشگری کلی، شناختی، حرکتی و بی برنامگی بیماران وابسته به مت آمفتامین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال دوازدهم ۱۳۹۷ شماره ۴۹ ویژه نامه ۲
99-122
حوزه های تخصصی:
هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) در کاهش تکانشگری کلی، شناختی، حرکتی و بی برنامگی در بیماران وابسته به مت آمفتامین بود. روش: در مطالعه حاضر از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان استفاده شد. سه نفر از بیماران مرد وابسته به مت آمفتامین که به اداره بهزیستی تکاب و مرکز ترک اعتیاد این شهرستان مراجعه کرده بودند از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختاریافته و به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از ابزارهای پژوهش مانند مصاحبه بالینی ساختاریافته، پرسش نامه ویژگی های جمعیت شناختی، آزمایش ادرار، مقیاس تکانشگری بارت و پروتکل انفرادی ACT برای افراد سوء مصرف کننده مواد استفاده شد. نتایج به دست آمده به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا ( RCI )، فرمول درصد بهبودی، بهبود بالینی معنادار و سنجش عملیاتی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: داده های به دست آمده نشان دادکاهش تکانشگری کلی و خرده مقیاس های آن در بیماران از لحاظ آماری، بالینی و سنجش عملیاتی معنادار است. نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) در کاهش شدت تکانشگری کلی، شناختی، حرکتی و بی برنامگی در بیماران وابسته به مت آمفتامین موثر است.
تأثیر آموزش مهارت نظم جویی هیجان مبتنی بر رفتاردرمانی دیالکتیک در تکانشگری افراد مبتلا به سوءمصرف مواد: مطالعه تک آزمودنی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال دوازدهم ۱۳۹۷ شماره ۴۹ ویژه نامه ۲
155-172
حوزه های تخصصی:
هدف: تکانشگری یکی از عوامل خطرساز شخصیتی گرایش به مصرف مواد، به شمار می رود. هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت نظم جویی هیجان مبتنی بر رفتاردرمانی دیالکتیک در تکانشگری افراد مبتلا به سوءمصرف مواد بود. روش: پژوهش در چارچوب طرح تجربی تک آزمودنی اجرا شد. بر اساس مصاحبه تشخیصی ساختار یافته و ملاک های ورود، از میان مردان مبتلا به اختلال سوءمصرف مواد، چهار نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند و به صورت انفرادی طی ده جلسه تحت آموزش مهارت نظم جویی هیجان مبتنی بر رفتار درمانی دیالکتیک قرار گرفتند. از مقیاس تکانشگری بارت (2004) جهت اندازه گیری تکانشگری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد آموزش مهارت نظم جویی هیجان مبتنی بر رفتاردرمانی دیالکتیک به شرکت کنندگان موجب کاهش نمرات هر چهار نفر در تکانشگری هیجانی، زود انگیختگی حرکتی و بی برنامگی شناختی می شود. به طوری که هر چهار شرکت کننده در طی جلسات کاهش قابل ملاحظه ای در این مقیاس نسبت به خط پایه داشتند. نتیجه گیری: مداخلات مبتنی بر کاهش تکانشگری نظیر آموزش راهبردهای نظم جویی هیجان می تواند نقش محوری در درمان و پیشگیری از سوءمصرف مواد داشته باشد.
راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، اضطراب و تکانشگری در اختلال دوقطبی با و بدون همبودی با اختلال وسواسی- جبری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
هدف : میزان بالای همبودی میان اختلال دوقطبی و اختلال وسواسی جبری می تواند به دلیل فرآیندهای فراتشخیصی مشترک باشد؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر ارزیابی نقش سه فرآیند راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، اضطراب و تکانشگری در ایجاد و تداوم اختلال دوقطبی و اختلال وسواسی جبری بود. روش : 25 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی (11 زن و 14 مرد)، 25 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی همبود با وسواس/ جبری (12 زن و 13 مرد) و 25 نفر از افراد بهنجار (13 زن و 12 مرد) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از فرم کوتاه پرسش نامه تنظیم شناختی هیجان، پرسش نامه تکانشگری و سیاهه اضطراب بک استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل چندمتغیری واریانس مورد تحلیل قرار گرفت . یافته ها : نتایج نشان دادند که بیماران دارای همبودی اختلال دوقطبی و وسواس/ جبری از راهبردهای سازش نایافته ملامت خویش و ملامت دیگران بیشتری در مقایسه با افراد بهنجار استفاده می کنند (01/0> p ). هر دو گروه بیماران از راهبردهای نشخوارگری و فاجعه سازی بیشتری نسبت به افراد بهنجار بهره می گیرند و نمرات بیماران دارای اختلال همبود در این راهبردها بیشتر از بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی به تنهایی بود (01/0> p ). هر دو گروه بیماران از راهبردهای سازش یافته تمرکز مجدد مثبت، ارزیابی مجدد و دیدگاه گیری کمتری در مقایسه با افراد بهنجار استفاده می کردند (01/0> p ). همچنین، در متغیرهای اضطراب، مؤلفه های شناختی/ توجهی، حرکتی و بی برنامگی تکانشگری هر دو گروه بیماران نمرات بیشتری از افراد بهنجار کسب کردند؛ درحالی که میانگین نمرات بیماران دارای اختلال همبود بیشتر از بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی به تنهایی بود (01/0> p ). نتیجه گیری : اضطراب، تکانشگری و برخی از راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (ملامت خویش، نشخوارگری و فاجعه سازی) فرآیندهای فراتشخیصی بوده و می توانند در ایجاد و تداوم اختلال دوقطبی و اختلال وسواسی جبری نقش مهمی ایفا کنند .
نقش واسطه ای خودکارآمدی در رابطه بین تکانشگری و مقابله اجتنابی با عود مصرف مواد مخدّر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۱
143-166
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای خودکارآمدی در رابطه بین تکانشگری و مقابله اجتنابی با عود مصرف مواد مخدر انجام شده است. طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش در برگیرنده کلیّه افراد در حال ترک سوءمصرف مواد مخدّر با روش درمان نگهدارنده با متادون شهر تهران در سال 1396 بود. 129 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه کنترل شخصی، فرم کوتاه مقیاس تکانشگری بارت (2013)، زیرمقیاس مقابله اجتنابی اندلر و پارکر (1990) و مقیاس خودکارآمدی شوارتز (1981) بود. سپس، داده ها توسط نرم افزار SPSS.v21 و AMOS.v23 و آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. بر اساس یافته های پژوهش، ارتباط معناداری بین تکانشگری، مقابله اجتنابی و خودکارآمدی با عودمصرف مواد مخدر وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل مسیر نشان داد که خودکارآمدی در رابطه بین تکانشگری و عود مصرف مواد نقش واسطه ای دارد. بنابراین، به نظر می رسد با طراحی مداخلات روان شناختی بر اساس خودکارآمدی می توان عود مصرف مواد مخدر را در گروه های در معرض خطر را کاهش داد. مضامین نظری و کاربردی نتایج ارائه شده در پژوهش حاضر مورد بحث قرار گرفته است.
نقش تعدیل کننده ویژگی شخصیتی تکانشگری و سن در رابطه میان اختلال در تنظیم هیجانی و رفتار جنسی پرخطر در مردانی با سوء مصرف مت آمفتامین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۱
167-188
حوزه های تخصصی:
هدف: با توجه به اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار جنسی پرخطر در جمعیت های در معرض خطر به منظور طراحی مداخلاتی جهت پیشگیری و درمان، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعدیل کننده تکانشگری و سن در رابطه میان اختلال در تنظیم هیجانی و رفتار جنسی پرخطر مردان سوء مصرف کننده مت آمفتامین انجام شد. روش: مطالعه حاضر از نوع تحلیلی مقطعی است. جامعه آماری شامل تمام مردان مصرف کننده مت آمفتامین بود که در کمپ های ترک اعتیاد شهر تهران اقامت داشتند. از بین این جامعه نمونه ای به حجم 300 نفر از طریق روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان، فرم کوتاه مقیاس رفتار تکانشی پنج عاملی و پرسشنامه رفتار جنسی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها بر مبنای آزمون همبستگی و تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Lisrel مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: ابعاد تکانشگری، اختلال در تنظیم هیجانی و سن همبستگی معناداری را با رفتار جنسی پرخطر داشتند. مدل پیشنهاد شده برای بررسی نقش تعدیل کننده تکانشگری و سن در رابطه میان ابعاد اختلال در تنظیم هیجانی و رفتار جنسی پرخطر برازش مطلوبی با داده ها داشت [ RMSEA=0.05, RMR=0.01, NFI =1, CFI=1, AGFI =94, GFI =1, χ 2 / df = 1.75 ] . تکانشگری (0/01> P ، 0/48= β ) و سن (0/01> P ، 0/22-= β ) اثر معنادار مستقیم و ابعاد اختلال در تنظیم هیجانی اثرات معنادار مستقیم و غیرمستقیم بر رفتار جنسی پرخطر داشتند. نتیجه گیری: تکانشگری اثر مثبت و سن اثر منفی بر رفتار جنسی پرخطر دارد و این متغیرها با تشدید رابطه بین اختلال در تنظیم هیجانی و رفتار جنسی پرخطر به افزایش میزان رفتار جنسی پرخطر در مصرف کنندگان مت آمفتامینی منجر می شوند که از دشواری در تنظیم هیجانی رنج می برند.
تمایزگذاری افراد چاق مبتلا و غیرمبتلا به اختلال پرخوری بر اساس تکانشگری و اجتناب تجربه ای: یک مطالعه همبستگی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
اهداف این پژوهش با هدف تمایزگذاری افراد چاق مبتلا و غیرمبتلا به اختلال پرخوری بر اساس تکانشگری و اجتناب تجربه ای انجام گرفت. مواد و روش ها این پژوهش از نظر هدف بنیادی و از نظر جمع آوری داده ها از نوع توصیفی همبستگی بود. در این مطالعه 68 نفر از زنانی که اضافه وزن داشتند از خانه های سلامت و باشگاهای ورزشی به روش نمونه گیری دردسترس و با استفاده از فرمول فیدل و تاباخنیک (N≥50+8M) انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس های پرخوری گورمالی، تکانشگری بارت و پذیرش و عمل و برای تجزیه تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل ممیزی استفاده شد. یافته ها نتایج نشان داد از بین پنج مؤلفه بررسی شده در دو گروه بدون اختلال پرخوری و با اختلال پرخوری مؤلفه تکانشگر بی برنامگی در سطح 01/0 و اجتناب هیجانی و کنترل در سطح 05/0 معنادار هستند. با توجه به مقدار لامبدای ویلکز کوچک و مقدار زیاد مجذور کای و سطح معنی داری می توان نتیجه گرفت تابع ممیزی به دست آمده قدرت تشخیص خوبی برای تبیین متغیرهای وابسته (در دو گروه) دارد. در دو گروه افراد چاق مبتلا و غیرمبتلا به اختلال پرخوری مؤلفه تکانشگری بی برنامگی، اجتناب هیجانی و کنترل معنادار هستند. این بدان معناست که بین افراد چاق که اختلال پرخوری دارند با آن هایی که فاقد اختلال پرخوری اند تفاوت معناداری در این مؤلفه ها مشاهده شده است. نتیجه گیری بر اساس متغیر های تکانشگری و اجتناب تجربه ای می توان دو گروه افراد چاق مبتلا و غیرمبتلا به اختلال پرخوری را از هم تفکیک کرد.
اعتباریابی مدل یکپارچه انگیزشی ارادی خودکشی در بین دانشجویان: مدل ساختاری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
اهداف هدف از این پژوهش، بررسی اعتباریابی مدل یکپارچه انگیزشی ارادی خودکشی در بین دانشجویان ایرانی بوده است. مواد و روش ها روش پژوهش حاضر توصیفی، از نوع همبستگی و مدل سازی معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان استان اردبیل بودند و ۵۲۰ نفر از دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش شامل مقیاس اقدام به خودکشی، پرسش نامه رفتارهای خودکشی (تجدید نظر شده)، پرسش نامه اجرای نقشه، مقیاس کوتاه شکست و به دام افتادگی، پرسش نامه نیازهای بین فردی، پرسش نامه تکانشگری، پرسش نامه مواجهه با رفتار خودکشی، ظرفیت اکتساب شده خودادراکی برای خودکشی و خودجرحی غیرخودکشی گرایانه بود. یافته ها یافته ها نشان داد این مدل، برازش مناسبی در جمعیت دانشجویی در فرهنگ مربوطه دارد. شکست و به دام افتادگی (۳۶/۰r=) مهم ترین نقش را در تشکیل افکار خودکشی دارد و نیازهای بین فردی (۲۴/۰ r=) تنها می تواند بخش کوچکی از تشکیل افکار خودکشی را به تنهایی تبیین کند. اجرای نقشه (۱۶/۰ r=)، ظرفیت اکتساب شده برای خودکشی (۱۴/۰ r=) و افکار خودکشی (۲۴/۰ r=) مهم ترین میانجی هایی هستند که در این مدل، توانایی تبیین اقدام به خودکشی را دارند (۰۰۱/۰>P). نتیجه گیری از یافته های این پژوهش نتیجه گرفته می شود که مدل یکپارچه انگیزشی ارادی خودکشی می تواند به خوبی خودکشی را تبیین کند.
تأثیر انجام بازی های فکری بر درمان اختلال فزون کنشی/کمبود توجه و نقص توجه در دانش آموزان دوره اول ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم روانشناختی دوره هفدهم پاییز (مهر) ۱۳۹۷ شماره ۶۷
363-371
حوزه های تخصصی:
زمینه: مطالعات نشان داده است بازی درمانگری در بهبود علائم اختلال فزون کنشی/کمبود توجه نقش دارد.اما مساله پژوهشی این است که آیا می توان با انجام بازی های فکری به کاهش این اختلال کمک کرد. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر بازی های فکری بر کاهش علایم فزون کنشی و کمبود توجه در دانش آموزان دوره اول ابتدایی شهر کرمان است. روش: پژوهش حاضر از تحقیقات مداخله ای نیمه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری دربرگیرنده همه کودکان دوره اول ابتدایی مشکوک به اختلال بیش فعالی ونقص توجه که به مرکز مشاوره آموزش وپرورش مراجعه کرده اند است و تعداد آنها 155نفر بوده است .حجم نمونه برای مقایسه دو گروه؛ برای هر گروه15 نفر در نظر گرفته شد.نمونه گیری به صورت در دسترس انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد بین دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری مشاهده شد(اختلال بیش فعالی و کبود توجه 12/77در سطح 0/01 اندازه اثر 0/52 در سطح 0/99 برای تکانشگری اندازه اثر 0/42 توان آزمون 0/99 و پرخاشگری 0/39 و توان آزمون 0/99). نتیجه گیری: این به آن معنی است که گروهی که در بازی درمانگری شرکت کرده بودند علائم اختلال فزون کنشی و کمبود توجه در آنها کاهش یافت.
تاثیر آموزش جایگزین پرخاشگری بر تکانشگری و راهبردهای شناختی مثبت و منفی تنظیم هیجان در پسران نوجوان بزهکار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روانشناختی دوره پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲
93-110
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر آموزش جایگزین پرخاشگری بر تکانشگری و راهبردهای شناختی مثبت و منفی تنظیم هیجان در پسران نوجوان بزهکار انجام شد. بدین منظور در یک طرح پژوهشی نیمه آزمایشی دو گروهی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه از بین نوجوان پسر کانون اصلاح و تربیت شهر تهران 40 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. شرکت کنندگان، قبل از شروع مداخله پرسشنامه-های تکانشگری و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان را تکمیل نمودند. سپس گروه آزمایشی تحت 8 جلسه 90 الی 120 دقیقه ای آموزش به شیوه "برنامه آموزش جایگزین پرخاشگری" قرار گرفت و گروه کنترل، آموزشی را دریافت نکرد. بعد از اتمام جلسات آموزشی و همچنین دو ماه بعد، مجدداً هر دو گروه پرسشنامه های مزبور را تکمیل نمودند. طبق نتایج بررسی تحلیل واریانس مختلط، در نمره های تکانشگری، راهبردهای شناختی مثبت و راهبردهای شناختی منفی تنظیم هیجان نوجوانان، با توجه به اثر اصلی مراحل زمانی، اثر اصلی روش های آموزشی و همچنین اثر تعاملی مراحل زمانی با روش های آموزشی، تفاوت معناداری دیده شد. با توجه به یافته های مطالعه می توان از روش آموزش جایگزین پرخاشگری برای اصلاح رفتار نوجوانان و پیشگیری از وقوع پرخاشگری و رفتارهای بزهکارانه در آن ها استفاده نمود.
مقایسه تکانشگری و حساسیت بین فردی در نوجوانان مبتلاء به اعتیاد به اینترنت و نوجوانان عادی
حوزه های تخصصی:
پیش زمینه و هدف: وابستگی رفتاری به اینترنت صرف نظر از اینکه یک آسیب روانی یا معضل اجتماعی در نظر گرفته می شود، پدیده است مزمن و عود کننده که با آسیب جدی جسمانی، مالی، خانوادگی، اجتماعی و روانی همراه است و در این خصوص عواملی چون عوامل روانی، شناختی، خانوادگی و اجتماعی دخیل هستند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر مقایسه تکانشگری و حساسیت بین فردی در دانش آموزان مبتلا به اعتیاد به اینترنت و دانش آموزان عادی بود. روش کار: روش پژوهش توصیفی -مقایسه ای و جامعه آماری ، شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر گرگان بود که از بین آنها تعداد 20 دانش آموزان که در پرسشنامه اعتیاد به اینترنت نمره بالاتر از میانگین کسب کردند و 20 دانش آموز عادی انتخاب و به پرسشنامه های تکانشگری بارات (1959) و مقیاس حساسیت بین فردی بایس و پارکر (1989) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد تکانشگری و حساسیت بین فردی دانش آموزان مبتلاء به اعتیاد به اینترنت و دانش آموزان عادی تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که تکانشگری و حساسیت بین فردی در نوجوانان مبتلا به اعتیاد به اینترنت در مقایسه با نوجوانان عادی بیشتر می باشد.
اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی، هیجانی و رفتاری بر اصلاح باورهای غلط و کاهش تکانشگری دانش آموزان پسر کلاس هفتم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این مطالعه بررسی اثربخشی آموزش مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی، هیجانی و رفتاری بر اصلاح باورهای غلط و کاهش تکانشگری دانش آموزان پسر کلاس هفتم بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری متشکل از تمامی دانش آموزان پسر مقطع هفتم شهرستان زاهدان در سال تحصیلی 97- 1396 بود. نمونه پژوهش شامل 30 نفر از دانش آموزانی بودند که از میان مدارس راهنمایی شهر زاهدان به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. سپس برای گروه آزمایش مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی- هیجانی- رفتاری در 8 جلسه به صورت گروهی، انجام شد. در مورد گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای انجام نشد و پس از اتمام جلسات، مرحله پس آزمون به اجرا درآمد. برای گردآوری داده ها در این مطالعه از پرسشنامه باورهای رایج دانش آموزان ( CBIS ) و مقیاس تکانشگری ( IS ) استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس انجام شد. نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیری ( ANCOVA ) نشان داد که مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی، هیجانی و رفتاری بر اصلاح باورهای غلط و کاهش تکانشگری تأثیر دارد ( p<0/05 ). بنا بر یافته های این پژوهش مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی، هیجانی و رفتاری در کاهش باورهای غلط و کاهش تکاشگری در دانش آموزان پسر پایه هفتم تحصیلی مؤثر است.
رابطه سیستم های مغزی رفتاری و تکانشگری با رفتارهای جنسی پرخطر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این تحقیق بررسی ارتباط بین سیستم های مغزی رفتاری و تکانشگری، با رفتارهای جنسی پرخطر بود. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی یکی ازدانشگاه های شهر مشهد بود که در سال تحصیلی 1396 مشغول به تحصیل بودند. تعداد 100 مرد دانشجو با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه و هدفمند انتخاب شدند. گرداوری داده ها به کمک پرسشنامه شخصیتی گری ویلسون(1989)، پرسشنامه رفتارهای جنسی پر خطر(2007) و مقیاس تکانشگری بارت(1995) انجام شد . داده ها بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین رفتارهای جنسی پرخطر مردان با سیستم فعال ساز رفتاری و تکانشگری رابطه معناداری وجود دارد . هم چنین، نتایج حاصل از آزمون رگرسیون حاکی از این بود که سیستم فعال ساز رفتاری و تکانشگری پیش بینی کننده رفتارهای جنسی پرخطر می باشند. سیستم فعال ساز رفتاری و تکانشگری نقش مهمی درگرایش به رفتارهای جنسی پرخطر دارند و لذا آموزش بازداری رفتاری میتواند به عنوان یک مداخله برای پیشگیری از رفتارهای جنسی پرخطر برای این افراد در نظرگرفته شود
پیش بینی ماندگاری و خروج از مداخلات درمانی اعتیاد بر اساس تکانشگری و هیجان خواهی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۴
165-180
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی ماندگاری و خروج از مداخلات درمانی اعتیاد بر اساس تکانشگری و هیجان خواهی انجام شد. روش : طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری معتادان شهرستان اردبیل بودند که در سال 1396 به یکی از مراکز ترک اعتیاد مراجعه کرده بودند. تعداد 349 نفر از آنان بر اساس جدول کرجسی و مورگان با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. از پرسش نامه های هیجان خواهی آرنت و تکانشگری بارات استفاده شد. یافته ها : نتایج تحلیل تابع تشخیص نشان داد تکانشگری (تکانشگری حرکتی، تکانشگری شناختی و بی برنامگی) و هیجان خواهی (تازگی و شدت) توان پیشبینی ماندگاری و خروج معتادان از مداخلات درمان اعتیاد را دارند. نتیجه گیری : بر اساس نتایج این مطالعه می توان گفت: ویژگیهای شخصیتی مانند تکانشگری و هیجان خواهی با ماندگاری در درمان همبستگی منفی دارد. هر چه مقدار این ویژگی ها در فرد معتاد کمتر باشد ماندگاری درمان بیشتر است. بنابراین در درمانگاه ها و کمپ ها لازم است تمرکز روان درمانی و مشاور بر کاهش تکانشگری و هیجان خواهی باشد.
اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش تکانشگری و رفتارهای پرخطر دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش تکانشگری و رفتارهای پرخطر دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم انجام شد. روش پژوهش آزمایشی و طرح آن به صورت پیش آزمون- پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل همه ی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر شهرکرد در سال تحصیلی 96 - 1395 بود که به صورت نمونه گیری تصادفی 32 نفر انتخاب و به طور تصادفی در 2 گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برنامه درمانی رویکرد پذیرش و تعهد در طی 8 جلسه و هر جلسه به مدت 90 دقیقه (هفته ای 2 بار) به صورت گروهی بر روی گروه آزمایش انجام شد؛ در حالی که گروه کنترل هیچگونه مداخله درمانی را دریافت نکردند. هر دو گروه آزمایش و کنترل قبل و بعد از اجرای روش درمانی، پرسشنامه تکانشگری (بارت و همکاران، 1995) و آزمون رفتارهای پرخطر (رشید و مارابی، 1391) را تکمیلی کردند. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش تکانشگری (تکانشگری حرکتی، تکانشگری شناختی و عدم برنامه ریزی) و رفتارهای پرخطر (رفتار جنسی ناایمن، خشونت، مصرف مواد) دانش آموزان دختر تأثیر معنی داری دارد (05/ 0 P < ). با استناد به یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر، می توان نتیجه گرفت که گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد یک روش مناسب برای کاهش تکانشگری و رفتارهای پرخطر دانش آموزان دختر می باشد.
تاثیر آموزش تنظیم هیجان به روش گراس برتکانشگری دانشجویان سیگاری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲
205 - 230
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر آموزش تنظیم هیجان به روش گراس بر تکانشگری دانشجویان سیگاری بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با استفاده از طرح گروه کنترل نامعادل انجام شد. برای این منطور، از بین 100 دانشجوی سیگاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان که به روش خود اظهاری و معرفی دوستان خود شناسایی شد، 30 نفر که در دسترس و حاضر به همکاری بودند، انتخاب و به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش وکنترل جایگزین شد. نخست درهردوگروه، مقیاس تکانشگری بارات(1997) اجرا شد، سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه به صورت گروهی، آموزش تنظیم هیجان به روش گراس را دریافت کرد. اما گروه کنترل، هیچگونه آموزشی دریافت نکرد. پس از پایان آموزش، دوباره برای هر دو گروه مقیاس تکانشگری بارات اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از واریانس چند متغیره (MANOVA) برای نمرات افتراقی نشان داد که: آموزش تنظیم هیجانی به روش گراس تکانشگری دانشجویان را به گونه ای معنی دار کاهش داده است. بعلاوه، آموزش تنظیم هیجانی به روش گراس تکانشگری شناختی، تکانشگری بی برنامگی، و تکانشگری حرکتی دانشجویان سیگاری به گونه ای معنی دار کاهش داد. نتایج نشان داد آموزش تنظیم هیجان به روش گراس بر تکانشگری دانشجویان سیگاری تأثیر دارد و تکانشگری را کاهش می دهد. بنابراین، از آنجاکه افراد سیگاری وقتی در معرض هیجانات منفی قرار می گیرند، احتمالا" بدون برنامه ریزی و به صورت تکانشی عمل می کنند؛ لذا آموزش تنظیم هیجانی به روش گراس در کاهش تکانشگری افراد سیگاری موثر است.(p<0.01)
اثربخشی ذهن آگاهی کودک محور بر تکانشگری و پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال رفتاری برون نمود(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سلامت روان کودک دوره ششم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۱)
144-155
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: اختلالات هیجانی رفتاری می توانند به آینده تحصیلی، ارتباطی، و فردی کودکان آسیب جدی وارد سازند. در این ارتباط روش های مختلفی برای درمان آسیب های روان شناختی کودکان به کار گرفته شده است که یکی از انواع این روش ها، آموزش ذهن آگاهی کودک محور است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی ذهن آگاهی کودک محور بر تکانشگری و پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلالات رفتاری برون نمود انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی کودکان پسر 9 تا 12 ساله دارای اختلال های رفتاری برون نمود شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 بود. در این پژوهش 30 کودک از جمعه آماری مذکور با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب، و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گروه گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی دو ماه و نیم در 10 جلسه 75 دقیقه ای دریافت کردند، در حالی که افراد گروه گواه این مداخله را در طول فرایند انجام پژوهش دریافت نکردند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه سیاهه رفتاری کودکان (آخنباخ و رسکورلا، 2001)، پرسشنامه پرخاشگری کودکان (شهیم، 1385) و پرسشنامه تکانشگری (پاتون، استانفورد و بارت، 1995) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار آماری SPSS 24 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش ذهن آگاهی کودک محور بر تکانشگری و پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال رفتاری برون نمود تأثیر معناداری داشته است ( F=29/29, 83/46 ؛ P<0/001 ). میزان تأثیر ذهن آگاهی کودک محور بر تکانشگری و پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال رفتاری برون نمود به ترتیب 55 و 75 درصد بود. نتیجه گیری: بر ا ساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که درمان ذهن آگاهی با بهره گیری از فنونی همانند افکار، هیجانات و رفتار آگاهانه می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش تکانشگری و پرخاشگری کودکان مبتلابه اختلال رفتاری برون نمود مورد استفاده گیرد.
ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس سبک تصمیم گیری مبتنی بر پشیمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش و ارزشیابی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۸
183 - 198
حوزه های تخصصی:
با توجه به ضرورت فراهم ساختن ابزارهای معتبر و آزمون قابلیت کاربرد آن ها، پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس سبک تصمیم گیری مبتنی بر پشیمانی انجام شد. پژوهش حاضر یک مطالعه تحلیلی- مقطعی است.جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه های شهر کرمانشاه بود. از بین این جامعه 400 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از فرم کوتاه مقیاس پنج عاملی رفتار تکانشی، مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی و پرسشنامه سبک تصمیم گیری مبتنی بر پشیمانی مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها بر مبنای آزمون آلفای کرونباخ، آزمون های همبستگی درون کلاسی و پیرسون و تحلیل عاملی تأییدی و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Mplus مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که پایایی همسانی درونی پرسشنامه 85/0، پایایی تصنیف آن 79/0 و پایایی بازآزمایی آن برای یک دوره زمانی سه هفتگی 80/0 است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی ساختار عاملی تک بعدی پرسشنامه را مورد تأیید قرار داد (RMSEA=0.10, CFI=0.91, TLI =0.90). همبستگی معنادار بین نمرات این پرسشنامه و ابعاد تکانشگری و پریشانی هیجانی نیز نشان دهنده روایی ملاکی پرسشنامه سبک تصمیم گیری مبتنی بر پشیمانی بود. می توان گفت که نسخه فارسی پرسشنامه سبک تصمیم گیری مبتنی بر پشیمانی از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می تواند ابزار مناسبی برای استفاده در مطالعات روان شناسی شناختی و سبک های تصمیم گیری باشد