روح الله صدیق

هدف : هدف این پژوهش، مدل معادلات ساختاری تنظیم هیجان و آمادگی به اعتیاد در آسیبهای اجتماعی با نقش میانجی گری ابعاد معنویت بود. روش: روش پژوهش از نوع رگرسیون و به طور خاص، مدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دانشگاههای تهران بودند که از آن، نمونه ای با حجم 410 نفر انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها نیز از پرسشنامه معنویت، مقیاس آمادگی به اعتیاد، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و مقیاس کوتاه رفتارهای پرخطر جوانان استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل تبیین آسیبهای اجتماعی بر اساس دشواری تنظیم هیجان و آمادگی به اعتیاد با نقش میانجی گری معنویت، از برازش مطلوبی برخوردار است. همچنین رابطه بین دشواری تنظیم هیجان و رفتارهای پرخطر و آمادگی به اعتیاد و رفتارهای پرخطر، از طریق معنویت معنادار است؛ زیرا سطح معناداری مربوط به آزمون سوبل در هر دو از 05/0 کمتر است(01/0P<). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پیشنهاد می شود گروه درمانی و آموزشهای گروهی در حوزه معنویت و روان شناسی دین انجام شود تا ارتقای ابعاد معنوی، عامل محافظت کننده و پیشگیرانه ای برای آسیبهای اجتماعی یا رفتارهای پرخطر باشد.  

کانابینوئیدهای مصنوعی گروهی ناهمگن از مواد مخدر با میل بالای اتصال به گیرنده های کانابینوئید هستند. بر خلاف Δ9-تتراهیدروکانابینول، کانابینوئیدهای مصنوعی تمایل بسیار قوی تر و مؤثرتری برای گیرنده های کانابینوئید 1 و 2 دارند و برای تسریع اثرات تتراهیدروکانابینول طراحی شدند. همچنین شواهدی تجربی وجود دارد که نشان می دهد کانابینوئیدهای مصنوعی روی گیرنده های غیر کانابینوئیدی دیگری مانند گیرنده 5-HT2B یا گیرنده های دوپامینرژیک نیز اثر می گذارند.

روان پزشکی فرهنگی یکی از گرایش های نسبتاً جدید روان پزشکی است که امروزه به آن بسیار توجه شده است. در خلال یک قرن اخیر، روان پزشکان ایرانی زیادی در معرفی ابعاد مختلف روان پزشکی فرهنگی از حیطه اپیدمیولوژی تا مفهوم پردازی های فرهنگی بیماری های روان پزشکی گام برداشته اند. در این مقاله سعی شده است که با کمک روش مروری تشریحی و روایتی، کتاب های چاپ شده (که به نحوی به ارتباط روان پزشکی و فرهنگ پرداخته اند)، مقالات، سایت ها، کنگره ها و همایش های مرتبط با کلیدواژه های روان پزشکی فرهنگی، روان پزشکی ایرانی، تاریخچه روان پزشکی، روان پزشکی بین فرهنگی، فرهنگ و بیماری های روان پزشکی، فرهنگ و سلامت روان، طب سنتی ایرانی و روان پزشکی، روان پزشکی جامعه نگر، روان پزشکی اجتماعی، هنر ایرانی و روان پزشکی، فرهنگ مردم و روان پزشکی، اسلام و روان پزشکی و نیز روان درمانی مبتنی بر فرهنگ بین سال های 1315 تا 1398 تحقیق و بررسی شوند و از این طریق، به تاریخچه و مسیر شکل گیری زیرساخت های روان پزشکی فرهنگی در ایران و تلاش های پیشکسوتان در این حیطه بیشتر توجه شود. به نظر می رسد معرفی این تلاش ها، به عنوان منابع آموزشی به رزیدنت ها و دانشجویان می تواند برای تبیین و رشد بیشتر این حیطه و درک عمیق تر بیماری های روان پزشکی، کمک کننده باشد. اگرچه نقص در مستندسازی، تدوین و یکپارچه کردن این خدمات همچنان وجود دارد که نیازمند توجه ویژه محققین این حیطه است.

اهداف: هدف پژوهش حاضر تبیین کیفی تجارب بیماران مراجعه کننده به کلینیک چاقی بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) از روابط بین فردی شان، بعد از جراحی باریاتریک بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی بود که در آن تجربه افرادی که عمل جراحی باریاتریک را داشتند از روابط بین فردی بررسی شد. نمونه پژوهش از بین بیماران مراجعه کننده به کیلینیک چاقی بیمارستان حضرت رسول (ص) به صورت هدفمند انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی مضمونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر در یک طبقه و چهار زیرطبقه دسته بندی شدند. طبقه اصلی تغییر عمده در روابط بین فردی بود. جراحی بر روابط خانوادگی، روابط زناشویی، روابط حرفه ای و روابط با دوستان تأثیر گذاشته بود. جراحی سبب تغییر در روابط خانوادگی به خصوص در افراد متأهل شده بود. در زوجینی که هر دو از چاقی رنج می بردند، تغییرات بعد از عمل سبب بروز تعارض در روابط دوطرفه شده بود. نتیجه گیری: عمل جراحی باریاتریک تأثیر قابل توجهی بر روابط بین فردی افراد دارد. این عمل باعث بهبود روابط بین اعضای خانواده، به خصوص همسران می شود، هرچند هم زمان می تواند احساسات متفاوتی را ایجاد کند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر افراد پس از عمل جراحی برای تنظیم روابط بین فردی شان احتمالاً به کمک افراد متخصص مانند روان پزشک نیاز دارند.

اهداف: دمانس بیماری شایعی در سالمندان است که بار مراقبت زیادی به اعضای خانواده تحمیل می کند. عوامل زیادی می توانند با این بار در ارتباط باشند و یکی از این عوامل سلامت معنوی مراقبین است. این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین سلامت معنوی با بار مراقبت در بین مراقبین غیررسمی سالمندان مبتلا به دمانس طراحی و اجرا شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر که از نوع همبستگی است، بر روی 60 نفر از مراقبین سالمند مبتلا به بیماری دمانس مراجعه کننده به بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) و کلینیک مغز و شناخت در شهر تهران و در سال 1397 انجام شد. نمونه ها به روش نمونه گیری دردسترس و هدفمند انتخاب شدند. دو پرسش نامه روا و پایاشده بار مراقبت در بین بیماران دمانس و سلامت معنوی و یک چک لیست مشخصات جمعیت شناختی جهت بررسی اهداف پژوهش استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS با سطح خطای نوع اول 0/05 انجام گرفت. یافته ها: 75 درصد نمونه موردبررسی (مراقبین) زن و مابقی مرد بودند. میانگین سن در کل نمونه 47 سال بود. حدود 16/7 درصد مراقبین دارای بار مراقبت پایین، 35 درصد دارای بار مراقبت متوسط رو به بالا، 25 درصد دارای بار مراقبت متوسط و 23/3 درصد دارای بار مراقبت بالا بودند. 1/7 درصد مراقبین دارای سلامت معنوی پایین، 66/7 درصد دارای سلامت معنوی متوسط و 31/7 درصد نیز دارای سلامت معنوی بالا بودند. بر اساس تحلیل دومتغیره، بین بار مراقبت از بیمار با بُعد مذهبی رابطه منفی و غیر معنادار (0/089=P=0/505 ، r) و با بُعد وجودی رابطه آماری منفی و معناداری (0/298=P=0/023، r) وجود داشت. با توجه به نتایج تحلیل رگرسیون خطی چندگانه (با ورود برخی مشخصه های جمعیت ناختی به عنوان متغیرهای کووریت و دو بعد مذهبی و وجودی سلامت معنی) فقط بُعد وجودی در مدل باقی ماند (0/298=P=0/023، β) که حدود 9 درصد از تغییرات بار مراقبت را تبیین کرد. نتیجه گیری: سلامت معنوی به عنوان محور و مرکز اصلی سایر ابعاد سلامت نقش مؤثر بر بهبود سلامت کلی مراقبین ایفا می کند. بنابراین، سلامت معنوی علاوه بر اینکه یکی از تعیین کننده های مؤثر بر بار مراقبت است، به عنوان عاملی در تقویت سایر ابعاد سلامت نیز عمل می کند. درمجموع مراقبت تجربه ای سخت و پرتنش است و اطلاع از مضامین مثبت مثل معنویت به درمانگران کمک می کند که راهکارهایی به مراقبین جهت کاهش استرس و بار مراقبت ارائه دهند.

هدف : معنویت مورد توجه روزافزون پژوهش های روانپزشکی است و بسیاری از دانشگاه های دنیا به آموزش مفاهیم مرتبط با آن اقدام می کنند. در ایران نیز علی رغم تلاش های صورت گرفته برای رفع کاستی های موجود در این مورد، هنوز تصویر روشنی از اینکه دستیاران پزشکی چه مطالبی درباره معنویت را مطالعه می کنند، وجود ندارد. هدف مطالعه حاضر پاسخ به این سؤال در رشته روانپزشکی است. روش : در این مطالعه، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی، منابع آموزش دستیاری روانپزشکی تحلیل شدند. منابع مورد اشاره عبارت بودند از کتب منبع آزمون دانشنامه تخصصی رشته روانپزشکی در سال 1393، مقالات مجلات ایرانی مورد استفاده در آموزش در 10 سال گذشته و مجلات خارجی مورد استفاده در 20 سال گذشته. یافته ها : در مجموع، در متن کتب منبع، 153 بند و 9 جدول، و در مجلات 37 مقاله درباره معنویت و مطالب مرتبط با آن وجود داشت. در تحلیل کیفی متون، یافته ها در 5 گروه و 20 زیرگروه دسته بندی شدند که گروه ها عبارت بودند از نگاه بنیادین به معنویت، نیاز به معنویت در سختی ها، معنویت در درمان، معنویت به عنوان میانجی و معنویت منفی. نتیجه گیری : در حجم نسبتاً زیادی از منابع آزمون دانشنامه تخصصی رشته روانپزشکی در ایران به موضوع معنویت در روانپزشکی پرداخته شده است که نشان از اهمیت آن دارد. ولی اولاً این حجم نسبت به حجم کلی منابع بسیار اندک است و به علاوه، به دلیل پراکندگی و پنهان بودن آنها در لابه لای سایر مطالب یادگیری، آموزش و کاربردی کردن آنها با مشکل مواجه خواهد بود.