مطالب مرتبط با کلیدواژه

مشارکت مردمی


۸۱.

بررسی راهکارهای مؤثر در ارتقای مشارکت مردمی در برنامه ریزی محلات شهری، مطالعه موردی: محلات شهری منطقه 14 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 171 - 189

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی محله محور مشارکت مردمی منطقه 14 شهرداری تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۴۵
فرآیندی مشارکتی و دموکراتیک توسعه محلّه ای از دهه های گذشته به عنوان محور برنامه های توسعه پایدار محلات شهری قرار گرفت. در همین راستا هدف پژوهش حاضر بررسی راهکارهای مؤثردر ارتقای مشارکت مردمی در برنامه ریزی محلات است. این پژوهش از نوع توصیفی -تحلیلی است. داده ها آن به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه محقق ساخته از ساکنین محلات منطقه) 14 جمع آوری شده است یافته های تحلیل فریدمن پژوهش نشان می دهد که عواملی چون واگذاری مسئولیت به شهروندان، آگاهی از برنامه ها و طرح های، اعتماد به شهرداری، احساس تعلق مکانی، رضایت از خدمات شهری به ترتیب مهم ترین عوامل مؤثردر مشارکت شهروندان در محلات منطقه 14 شهرداری تهران هستند. نتایج تحلیل همبستگی چند متغیره نیز بیانگر همبستگی قوی (ضریب همبستگی 689/0) و مثبت بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته تحقیق (مشارکت محله ای) است. همچنین نتایج تحلیل فضایی مشارکت اجتماعی در محلات منطقه 14 نشان می دهد که محلات دولاب و گذر پایین دولاب به ترتیب مطلوب ترین و محلات پرستار و شکوفه نامطلوب ترین محلات ازنظر شاخص های مشارکت اجتماعی در بین محلات منطقه 14 شهرداری تهران دارند.
۸۲.

روایت پژوهی آثار اجتماعی مشارکت ملی مدیریت بحران کرونا بر دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان (با رویکرد پدیدارشناختی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۶ 184 - 159

کلیدواژه‌ها: روایت پژوهی ون منن دانشجومعلم مشارکت مردمی کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۸۴
هدف مقاله حاضر روایت پژوهی آثار اجتماعی مشارکت مردمی مدیریت بحران کرونا بر دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان بود. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناختی با استفاده از روش ون منن انجام شد. جامعه موردمطالعه ۶۳ نفر از دانشجومعلمان دختر و پسر ممتاز و سرآمد دوره کارشناسی دانشگاه فرهنگیان به انتخاب استادان در سال تحصیلی 1400-1399 بود. ابزار پژوهش پرسش نامه بازپاسخ بوده و داده ها پس از بررسی 37 پاسخ نامه به اشباع رسید. نتایج پژوهش بیانگر تأثیرات اجتماعی قابل توجه مشارکت مردمی رویارویی با بحران کرونا بر دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان بود. این تأثیرات را می توان در دو دسته تغییرات نگرشی و تغییرات عملکردی تقسیم نمود. از مضامین یافته شده در تغییرات نگرشی تغییر دیدگاه در زمینه اهمیت کمک کردن و میزان تأثیر حمایت های اجتماعی، ارتباط سلامت فردی با سلامت اجتماعی، شناخت اهمیت همدلی و انسجام اجتماعی، رشد ملی گرایی و حس تعلق به وطن، قانون گرایی و باور به توانمندی های جوانان است. همچنین در حوزه تغییرات نگرشی، شرکت کنندگان این پویش را مورد قضاوت و ارزشیابی قرار دادند؛ مضامین استخراجی این بخش عبارت اند از: لزوم همدلی و همراهی ملت و دولت، لزوم آموزش همگانی و فرهنگ سازی و لزوم پیش بینی و برنامه ریزی های قبلی. شرکت کنندگان در هر سه مورد از عملکرد دولت وقت انتقاد کردند. در حوزه عملکرد اجتماعی نیز داده ها نشان دهنده همراهی گسترده آنان با این حرکت مردمی بود. از دیگر مضامین استخراج شده رضایت شرکت کنندگان از انسجام اجتماعی کل اقشار و اقوام جامعه ایرانی در رویارویی با این بحران بود.
۸۳.

مدیریت مجموعه میراث جهانی بازار تاریخی تبریز با تکیه بر مشارکت مردمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت شهری دوره ۱۷ بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۰ ۱۶۲-۱۴۵

کلیدواژه‌ها: بازار تاریخی تبریز مدیریت چالش ها مشارکت مردمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۹
چالش های پیش روی پایگاه های مجموعه جهانی که به فراخور آن اقدامات توام با فکر و منطق را می طلبد، همواره یکی از پر دغدغه ترین فعالیت های مرتبط با این سایت ها می باشد. قدرت برخورد با چالش های روز افزون این آثار که متاثر از زمان، تکنولوژی، اقتصاد و سیاست و غیره می باشد، یکی از راهکارهای مدیریتی است که چالش های پیش رو را به فرصتی برای استفاده از آنها تبدیل می کند. چالش هایی که در کالبد، معماری، سازه، منظر، اقتصاد، اجتماع و فرهنگ به همراه بحران های طبیعی که مجموعه بازار تبریز را تهدید می کند، گستره ای بزرگ از اقدامات و ضوابط که برگرفته از هنر و معماری و فرهنگ و رسوم است را می طلبد. اقداماتی با پیشینه چند صدساله، تجسمی پویا از اندیشه ها، فرهنگ، آرمان های مجموعه بازار تبریز است که در گذر تاریخ پر فراز و نشیب آن و در راس کار قرار گرفتن حکومت های مختلف و یا خود مردم با توجه به عدم اعتماد متقابل بین بازاریان و حکومت ها، توانسته ارتباطی عمیق با افکار و اندیشه هایی که از حدود 8000 باب مغازه نشات می گیرد، برقرار کند. این مقاله بر آن است تا باتوجه به مشکلاتی که بازار با آن درگیر است و چالش های پیش روی، اقدامات پایگاه میراث جهانی مجموعه بازار تاریخی تبریز را برای حل مشکلات موجود خود و نیز جلوگیری از آسیب های احتمالی شرح دهد.
۸۴.

تبیین مولفه های موثر مشارکت مردمی در شهرهای سنتی برای دستیابی به پایداری اجتماعی

نویسنده:
منبع: پژوهش های معماری و محیط سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 13 - 26

کلیدواژه‌ها: مشارکت مردمی ارزش های انسانی شهر سنتی پایداری اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۷۹
یکی از دغدغه های زندگی شهرنشینی در شهرهای امروزی ما رسیدن به پایداری اجتماعی بوده و مشارکت شهروندی راه حلی برای رسیدن به این پایداری است. در جریان این مشارکت، توجه به ارزش های انسانی و کیفیت بخشیدن به فضاهای انسان ساخت از اهمیت بالایی برخوردار است. اگرچه به نظر می رسد که بهره گیری از مشارکت مردمی در جریان معماری و شهرسازی نیز مانند بسیاری از جریان ها و رویکردها، از کشورهای غربی و پیشرفته سرچشمه گرفته و سپس در کشورهای در حال توسعه مورد استقبال و یا تقلید قرار گرفته است، اما با نگاهی دقیق تر به کیفیت معماری و شهرسازی شهرهای سنتی می توان گونه هایی از مشارکت فعال مردمی در سطوح مختلف را بازشناسی کرد. مشارکتی که به ویژه در فضاهای عمومی شهری نمود پیدا کرده و موجب افزایش سطح تعاملات اجتماعی، امنیت و در نتیجه پایداری اجتماعی شده است. آنچه این پژوهش به دنبال آن است تبیین جایگاه مشارکت مردمی در شهرهای سنتی ایران است؛ بنابراین ابتدا به بررسی و شناخت انواع مشارکت و سطوح مطرح شده ی آن در دهه های اخیر پرداخته و پس از بررسی رفتارها و فعالیت های اجتماعی در نمونه ای از بافت های تاریخی، مولفه های موثر بر مشارکت در شهرهای سنتی را معرفی و به مقایسه آن با رویکردهای مطرح شده ی معاصر می پردازد. بررسی و شناخت این رفتارها، تحلیل، ریشه یابی و بررسی ارتباط متقابل آن با کالبد و کیفیت های محیط مصنوع، می تواند به عنوان بررسی یک نمونه موردی موفق در شناخت مولفه های موثر بر مشارکت اجتماعی در معماری راهگشا بوده و منجر به ارایه راهکارهایی مفید شود.
۸۵.

ارزیابی نقش مشارکت مردمی در نوسازی بافت فرسوده (مورد مطالعه: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۹۴-۷۹

کلیدواژه‌ها: مشارکت مردمی نوسازی بافت فرسوده شهر رشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۹۶
بافت های فرسوده و قدیمی شهرهای کشور با گذشت زمان و عدم توجه و نگهداری مناسب، دچار فرسودگی و اضمحلال کالبدی و عملکردی شده است. شهر رشت نیز همانند این شهرها از بافتی قدیمی برخوردار است. این شهر با مشکلاتی از قبیل نابسامان بودن عرض شبکه معابر، فرسودگی شدید بناهای مسکونی،دانه بندی قطعات کوچک و خیلی کوچک مواجه است. در این راستا، هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش مشارکت مردمی در نوسازی بافت فرسوده شهر رشت است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی کتابخانه ای و میدانی استفاده است. ابزار گردآوری اطلاعات تحقیق حاضر نیز پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده، و مطالعات میدانی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شهروندان ساکن بافت فرسوده شهر رشت هستند که با استفاده روش نمونه گیری کوکران 384 نفر به عنوان نمونه آماری و به روش تصادفی انتخاب گردید. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد که بررسی مقدار سودمندی (s) و مقدار نارضایتی (R) در شاخص های تحقیق برای منطقه 2 شهر رشت (با مقدار سودمندی 389/0) نشان می دهد که این منطقه با دارا بودن کمترین فاصله از نقطه ایده ال و با مقدار 177/0 کمترین مقدار تأسف ( نارضایتی) نسبت به سایر مناطق در زمینه مشارکت مردمی رتبه بالای را برای ارتقاء شاخص های مشارکت مردمی در راستای نوسازی بافت های فرسوده به خود اختصاص داده است.
۸۶.

مشارکت مردمی در بهسازی محیط های روستایی با مهاجرت معکوس، مطالعه موردی: روستای مهرآباد شهرستان اردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۳ 122 - 142

کلیدواژه‌ها: بهسازی مشارکت مردمی روستا مهاجرت معکوس روستای مهرآباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۶۶
برای ایجاد توسعه متوازن و پایدار، بررسی شرایط زیست و زندگی توأم با آرامش و رفاه چه در شهرها و چه در روستاها، می تواند اهمیت ویژه ای داشته باشد. هدف این پژوهش مطالعه مشارکت مردمی در بهسازی محیط های روستایی است. زمینه این مطالعه، بررسی اثرگذاری مهاجرت معکوس بر بهسازی محیط های روستایی است. روش پژوهش گرندد تئوری است. داده های حاصل مصاحبه نیمه ساخت یافته با 15 نفر از افراد مطلع اعم از شورای روستا، معتمدان و خیّران روستا، مدیران مدرسه در روستای مهرآباد شهرستان اردستان است. طریقه انتخاب، هدفمند و دردسترس و تعیین تعداد آن ها رسیدن به مرحله اشباع است. دو مدل پارادایمی محوری «تغییرات بافتاری-ساختاری» و «مهاجرت معکوس سالمندانه»، به عنوان دو پدیده محوری انتخاب شدند. پارادایم انتخابی این پژوهش، «آبادسازی مشارکتی» است. منظور از آبادسازی مشارکتی، درک و تجربه زیسته مشارکت کنندگان از بهسازی روستا و نقاط مثبت پدیده مهاجرت معکوس است. احساس تعلق خاطر به روستا و انتخاب نفع گرایانه و انتفاعی از عمده ترین شرایط علّی در پدیده آبادسازی مشارکتی به شمار می رود. انجام حمایت های دولتی و اختصاص وام های با نرخ سود کم، شرایط مداخله گر در این پدیده به حساب می آید. به زعم مشارکت کنندگان با شفاف سازی مبالغ مالی مشارکتی و همچنین با قدردانی و تشکر و برجسته کردن افراد مشارکت کننده از طریق شبکه های مجازی روستا، می توان بر کمّیت و کیفیت مشارکت در بهسازی روستا افزود. روستائیان دید مثبتی نسبت به مهاجرت معکوس و مشارکت های مردمی این مهاجرت ها دارند. به زعم آن ها، بهسازی در روستاها با افزایش جمعیت و افزایش مشارکت های مردمی چه ازنظر مالی، چه غیرمالی و همچنین جلب حمایت های دولتی صورت می گیرد.
۸۷.

بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در احیای بافت های فرسوده ی شهری (نمونه موردی: محله مالکی شهر نورآباد ممسنی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۳ 169 - 186

کلیدواژه‌ها: مشارکت مردمی برنامه ریزی مشارکتی احیای شهری بافت فرسوده نورآباد ممسنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۸۵
بافت های فرسوده مناطق روبه زوال رفته ای هستند که به علت دارا بودن مشکلاتی در ابعاد اجتماعی-فرهنگی، کالبدی-زیست محیطی، اقتصادی و مدیریتی، توان پاسخگویی به نیازهای شهروندان خود را ندارند. هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر میزان مشارکت شهروندان و در پی آن ارائه ی راهکارهایی جهت افزایش مشارکت مردمی در فرآیند احیای بافت های فرسوده ی شهری می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و روش آن پیمایشی با رویکرد توصیفی-تحلیلی و همبستگی است. گردآوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و میدانی صورت پذیرفت. جامعه ی آماری شامل 1215نفر سرپرستان خانوار در محله ی مالکی شهر نورآباد ممسنی می باشد که با استفاده از فرمول کوکران، 291 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد و پرسشنامه ی محقق ساخته به صورت تصادفی ساده میان آن ها توزیع گردید. روش های آماری مورداستفاده برای تحلیل داده ها مشتمل بر؛ نشانه، تی تک نمونه ای، تاو بی کندال و رگرسیون لجستیک ترتیبی است. نتایج آزمون نشانه، 95/10- می باشد که بیانگر عدم مشارکت مؤثر ساکنین این محله درروند احیای محل سکونت خویش است. نتایج آزمون تی حاکی از آن است که ابعاد کالبدی، اجتماعی فرهنگی، اقتصادی و مدیریتی به ترتیب با میانگین 12/4، 60/4، 81/3 و 22/4 از عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان می باشند، همچنین با کمک آزمون تاو بی کندال دریافتیم بین هر چهار بعد و میزان مشارکت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. درنهایت نتایج آزمون رگرسیون لجستیک ترتیبی بیانگر این است که هر چهار بعد متغیر مستقل، قادر به پیش بینی میزان مشارکت شهروندان (متغیر وابسته) می باشند، که بعد اجتماعی-فرهنگی با 85/54 درصد دارای بیشترین تأثیر است. 
۸۸.

ارزیابی عوامل مؤثر بر مشارکت مردمی در ساماندهی بافت های فرسوده شهری با تاکید بر سرمایه اجتماعی (مطالعه موردی محله ججین اردبیل)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۳ بهار ۱۳۹۴ شماره ۹ 65 - 90

کلیدواژه‌ها: بافت فرسوده ساماندهی مشارکت مردمی سرمایه اجتماعی محله ججین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۶۳
یکی از مهم ترین سیاست های، که می توان برای ساماندهی بافت ها فرسوده پیشنهاد داد توجه به نقش مردم (رویکرد مشارکتی) می باشد. بنابرین این تحقیق با رویکردی توصیفی – تحلیلی در پی آن می باشد تا به بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت مردمی جهت ساماندهی بافت فرسوده محله ججین بپردازد. به منظور دستیابی به این هدف ابتدا پرسشنامه ای که در برگیرنده متغیرهای سرمایه اجتماعی (مشارکت، اعتماد ،آگاهی اجتماعی) و متغیرهای اقتصادی بوده، تنظیم گردید. سپس روایی آن از طریق نظر کارشناسان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کورنباخ مورد سنجش قرار گرفت. سپس از طریق نمونه گیری (روش کوکران) 364 پرسشنامه برای پاسخگوی به فرضیات تحقیق بین اهالی پخش گردید. در نهایت برای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده پرسشنامه از ابزار آماری EXCEL و SPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن می باشد، افراد ساکن در این محله از زندگی در این محله به دلیل وجود همسایگان خوب و امنیت در سطح بسیار بالا راضی هستند،، بیشتر افراد سرپرست خانوار در این محله با وصف آن که مرد هستند، اردبیلی نیز می باشند و مدت اقامت آن ها در این محله بیش از 15 سال می باشداینمسألهخودمی تواند نتیجهتعلقخاطرساکنینبهاینمحله باشد. همچنین بین اکثر متغیرهای اقتصادی (بجز ارزش ملک مسکونی)، متغیرهای اعتماد اجتماعی و متغیرهای آگاهی اجتماعی با متغیرهای مشارکت مردمی در ساماندهی بافت فرسوده محله ججین رابطه معناداری وجود دارد.
۸۹.

بررسی نقش مشارکت مردمی در برنامه ریزی منطقه ای (استان آذربایجان شرقی)

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال ۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱۵ 97 - 122

کلیدواژه‌ها: مشارکت مشارکت مردمی برنامه ریزی منطقه ای حکومت محلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۶۰
مشارکت، فرآیند درگیر شدن کلیه گروه های مردم در همه مراحل و ابعاد توسعه و در این میان ظهور توانائی ها، قابلیت ها و در نتیجه رشد تعالی مادی و معنوی آنهاست. مشارکت مردمی به مفهوم نقش داشتن عموم مردم در تصمیم سازی، به ویژه در آن حوزه هایی که احتمالا به طور مستقیم بر آنان اثر خواهد گذاشت می باشد. امروزه با توجه به نقش انکارناپذیر مردم در حل مسائل اجتماعی، موضوع مشارکت مردمی به ضرورتی آشکار در برنامه ریزی منطقه ای تبدیل شده است. امکانات محدود دولت ها در رساندن خدمات به مردم یکی از دلایل نیاز به مشارکت مردم در برنامه های توسعه است. هدف از مطالعه حاضر بررسی یافته ها و تجربه های موجود در مشارکت مردمی و برنامه های توسعه در حوزه برنامه ریزی منطقه ای است. روش تحقیق مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی با استفاده از روش کتابخانه ای است. براین اساس دیدگاه ها و نظرات موجود در متون در ارتباط با مشارکت مردمی و اثربخش بودن آن در برنامه ریزی منطقه ای بررسی می شود. نتایج به دست آمده از تحقیق بیانگر آن است که نوع و درجه مشارکت مردمی در برنامه ریزی ها به درجه اطمینان از چگونگی اجرای برنامه ها و دخالت مردم، توانایی و روشن اندیشی مدیران حکومتی و برنامه ریزان، ایجاد انگیزه مشارکت در مردم، استفاده از راهبردهای مشارکتی و ... بستگی دارد.
۹۰.

بررسی تطبیقی رویکردهای غربی و سلفی با بیداری اسلامی در مؤلفه های تمدن ساز (تأکید بر دین مداری و مشارکت مردمی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۲) 79 - 110

کلیدواژه‌ها: رویکرد غربی رویکرد سلفی بیداری اسلامی تمدن دین گرایی مشارکت مردمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۷۳
ورود رسمی دین در عرصه ی سیاست، اجتماع و احیای تمدّن با پشتوانه ی حضور مردمی، نمودی از حکومت دینی و مردمی را در عرصه ی اجتماعات بشری در پی دارد که بارزترین تبلور عملی چنین فرآیندی، انقلاب اسلامی سال 1357 ایران و تأسیس نظام سیاسی بود. امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب، با به رأی گذاشتن «جمهوری اسلامی»، نیاز و الزام حکومت دین گرای جدید را به «تأیید مردم» نشان داد و در مقوله ی «تعیین الگوی حکومتی» نیز آراء مردمی را ملاک قرار داد. پیرامون «حضور مردم در عرصه ی سیاست» جهت نظام سازی و احیای تمدّنی، گرایش های دیگری با عنوان دین و حکومت دینی وجود دارد و در جهان غرب پیرامون شیوه ی حضور مردم، الگوی خاصّ دیگری تبلیغ می شود. هدف این مقاله واکاویِ تفاوت های جریان بیداری با جریان غربی و جریان سلفی، پیرامون تأثیر دین و سبک حضور مردم در سیاست است که پیگیری آن با روش توصیفی- تحلیلی، تبیین رویکرد و سیاق خاصِّ هرکدام از جریانات مذکور را در این موضوع می طلبد. یافته های تحقیق در توجه به تناسب و تضاد جریان بیداری اسلامی با دیگر جریان ها، مشخص می شود که می تواند در تبیین صحیح نقاط ضعف تمدن غرب و جریان سلفی و نکات قوّت جریان بیداری اسلامی در اهتمام ورزی به «دین» و «مردم گرایی» روشنگر باشد.   
۹۱.

ارزیابی شیوه های تأمین مالی در طرح های نوسازی بافتهای فرسوده شهری؛ نمونه موردی: محله حمزه آباد واقع در منطقه 20 شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت شهری دوره ۱۰ بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲۹ ۲۴۶-۲۳۵

کلیدواژه‌ها: نوسازی تأمین مالی بافت فرسوده مشارکت مردمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۴۶
امروزه یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در روند رو به افزایش فرسودگی و متروک شدن بافت های فرسوده شهری و عدم تحقق پذیری طرح های نوسازی، نبود منابع مالی مورد نیاز است. هدف این پژوهش ارزیابی شیوه های تأمین مالی قابل اجرا در نوسازی بافتهای فرسوده شهری است. محله حمزه آباد شهر تهران یکی از محلات فرسوده شناسایی شده در منطقه 20 این شهر است که طرح نوسازی آن تهیه شده و پروژه های اجرایی نوسازی برای آن تدوین گردیده اند. جهت اجرای پروژه های نوسازی این محله نیاز به منابع مالی است که در حال حاضر یکی از دلایل اصلی عدم اجرای آن است. با توجه به نقاط قوت و ضعف هر یک از رو شهای تأمین مالی، لازم است معیارهای مؤثر در انتخاب از میان آنها مشخص شود. در این پژوهش 6 شیوه تأمین مالی مناسب برای نوسازی بافتهای فرسوده شهری با استفاده از سه شاخص مشارکت، سهولت اجرایی و بازدهی اقتصادی طرح مورد ارزیابی قرار گرفته است. جهت الویت بندی روش ها بر اساس هر یک از این شاخص ها از آزمون فریدمن (Freidman Test) و نرخ بازدهی داخلی (IRR) استفاده شد و تحلیل داده ها توسط نرم افزارهای SPSS و CAMFAR صورت گرفته است. با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل داده های تحقیق سطح مشارکت ساکنین محله حمزه آباد از مقبولیت نسبی برخوردار است. روش مشارکت مدنی در بین روش های تأمین مالی مورد نظر از بیشترین سطح مشارکت ساکنین برخوردار است و در رتبه های بعدی به ترتیب دریافت تسهیلات بانکی، سهامدار پروژه، روش فروش متری و اوراق مشارکت قرار دارد. از نظر مدیران شهری شیوه فروش متری زمین در مدیریت شهری در حال حاضر بهترین شیوه از نظر سهولت در اجراست. روش های اوراق مشارکت و سایر روش ها در رتبه های بعدی از نقطه نظر اجرایی قرار دارند. روش انتشار اوراق مشارکت با بیشترین نرخ بازدهی داخلی، بهترین روش تأمین مالی است. روش فروش متری، BOT، مشارکت مدنی، دریافت وام از مؤسسات و بانک های داخلی، سهامدار پروژه در رتبه های بعدی از نظر بازدهی اقتصادی طرح قرار گرفته اند.
۹۲.

مشارکت مردمی؛ انتظام و امنیت سازی در سپهر اندیشه امام خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۸ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 5 - 54
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۶۳
امروزه، بهره گیری از ظرفیت های غیر سازمانی در جهت بهینه سازی ظرفیت های سازمانی پلیس، در تمام جوامع یک ضرورت اجتناب ناپذیر است؛ از این رو، می توان گفت که مشارکت مردمی ناظر بر شناسایی امور و رخدادهایی است که ماهیت راهبردی یافته اند؛ پس برای دستیابی به رویکردی نسبتا پایدار در تبیین راهبردهای انتظام و امنیت سازی در عرصه مردمی و دیگر عرصه های نیازمند اتکا به مشارکت مردمی، تبیین ماهیت و مبانی نظری و نیز عناصر و مختصات مشارکت، از اهمیتی اساسی برخوردار است و یکی از منابع اصلی و مطمئن برای استخراج خطوط راهنما، اندیشه ها و دیدگاه های رهبران فکری انقلاب اسلامی است. بر این اساس، مقاله حاضر با هدف پاسخ گویی به این پرسش شکل گرفت که «مشارکت مردمی در دیدگاه امام خامنه ای دارای چه بنیان ها، ابعاد، عناصر و مختصاتی است و این دیدگاه، چه بایسته ها و راهبردهایی را در راستای مأموریت های پلیس در جمهوری اسلامی ایران الزام آور می سازد». به منظور پاسخ به این پرسش در پژوهش حاضر، با ارائه یک الگو از مفهوم مشارکت مردمی و با روش تبارشناسی، تحولات و کاربردهای این مفهوم در زمینه های مختلف به صورت تحلیل محتوای کیفی از متن بیانات حضرت آیت الله خامنه ای بررسی شده و با روشی دیالکتیک در ارتباطی دوسویه میان تصور از مشارکت و امر واقعی مشارکت، ابعاد و اجزای نادیده این مفهوم بازنمایی و تعریف گردید. اجزا، ابعاد و مؤلفه های سازنده و مرتبط ذیل 10 مقوله مشارکت به مثابه جهان بینی یا روش، موضوع، اهداف، مشارکت کننده، کیفیت، فرآیند و مراحل، میدان، آثار و پیامدها و نتایج، پایدارسازی و مبانی نظری ترسیم و در حد لازم و تااندازه ای که برای ادراک استقرار معنای واحد از کلام در موضوع مورد نظر از کفایت لازم برخوردار باشد، تبیین شد که در مقام مقایسه با ادبیات موجود، نوعی تعمیق و توسعه فضای معنایی این مفهوم نیز به شمار می رود.
۹۳.

زمینه های تحقق جهش تولید در بخش انرژی کشور با مشارکت مردم

نویسنده:
منبع: امنیت اقتصادی دوره ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ شماره ۱۲ (پیاپی ۱۱۹) 55 - 64

کلیدواژه‌ها: جهش تولید مشارکت مردمی انرژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۴۴
رهبر معظم انقلاب اسلامی در نوروز ۱۴۰۳، مانند آغاز هر سال، شعاری را به عنوان راهبرد کلان تعیین و به مسئولان اعلام کردند. شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» رویکردی را دنبال می کند که سهم جامعه در پیشبرد اهداف تولیدی را به بالاترین سطح افزایش می دهد و ایجاد بسترهای مناسب را به عنوان وظیفه به دولت می سپارد. نظر به نیاز مبرم بخش انرژی به جهش تولید و زمینه های فراوان برای مشارکت مردمی، تجلی هدف مترتب بر شعار سال در این بخش کاملاً مشهود است. بررسی های این تحقیق نشان می دهد، مشارکت مردمی از طریق 1- توسعه میادین (مشترک) نفت و گاز، 2- تأمین مالی از طریق اوراق مالی اسلامی، 3- کاهش آثار محیط زیستی پروژه ها با همکاری جوامع محلی، ذی نفعان و عموم مردم، 4- توسعه انرژی های تجدیدپذیر، 5- استفاده از ظرفیت و توان پیمان کاران و سازندگان داخلی، 6- تأمین مالی پروژه ها از طریق بازار سرمایه، 7- رونق بیشتر بورس انرژی (به ویژه نفت خام)، 8- افزایش تولید نفت و گاز با مشارکت شرکت های دانش بنیان در بازیابی چاه های کم بازده و 9- مدیریت مصرف انرژی با حضور بیشتر شرکت های دانش بنیان  مردم پایه در بخش انرژی میسر می شود. در این راستا، نقش دولت برای تسهیل و تنظیم گری مشارکت فعالانه مردمی ضروری است. افزون براین، مانع زدایی از حضور شرکت های دانش بنیان در تولیدات انرژی و استفاده کارآمد از مشارکت مردمی در تأمین مالی پروژه های انرژی از طریق رفع موانع توسعه صندوق سرمایه گذاری پروژه می تواند راهگشا باشد.
۹۴.

مشارکت مردمی و ناجا؛ ضرورت ها، زمینه ها، اهداف و راهبردها

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۱ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ 147 - 164

کلیدواژه‌ها: مشارکت مردمی مردم ناجا سرمایه اجتماعی پلیس مردمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۴۳
تنوع ماموریت ها و پیچیدگی شرایط و محیط عملیاتی برای بسیاری از سازمان ها و حتی دولت ها، وضعیتی را پدید آورده که به رغم امکانات بسیار، با اتکای صرف به توانمندی های درون سازمانی دیگر نمی توان به نحو مطلوب به اهداف و آرمان ها و ماموریت ها دست یافت. لذا بهره گیری از ظرفیت های غیر سازمانی در جهت بهینه سازی ظرفیت های سازمانی پلیس امروز یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. ظرفیت های موجود در حوزه اجتماعی و سرمایه های موجود در این حوزه که خود از حوزه های اصلی ماموریت نیروی انتظامی است و عمده ذی نفعان خدمات نیروی انتظامی را آحاد آن تشکیل می دهند، فرصت ها و امکانات جدیدی را برای این برنامه ریزان، سیاستگذاران، مجریان امور و وظایف این نیرو ایجاد می کند. از سوی دیگر منزلت و جایگاه نهادی و سازمانی نیروی انتظامی در قیاس با دیگر سازمان ها در حوزه نهادی دولتی و در افکار عمومی جامعه نیز حائز اهمیت است. مشارکت مردمی به مثابه راهبردی کلان در راستای تحقق این اهداف می تواند مورد توجه ویژه قرار گیرد. بهره گیری از ظرفیت ها و سرمایه های مختلف اجتماعی و از جمله تمایل و گرایش جامعه به مشارکت و همکاری با پلیس در حوزه هایی  از ماموریت های این نیرو و  مشارکت دادن نهادمند و سازمان یافته یا غیر سازمان یافته، آحاد جامعه و ذی نفعان در امور و خدمات  نیروی انتظامی، موضوعی است که می تواند در کاهش هزینه های این نیرو در انجام ماموریت ها موثر واقع شده و نوعی پایداری در وضعیت ها از جمله نظم، ثبات و امنیت اجتماعی ایجاد کند. هدف اصلی این پژوهش تبیین این دیدگاه و مبانی نظری و کاربردی آن در مقوله مشارکت اجتماعی به صورت کلی آن به منظور ترسیم خطوط راهنما و نقشه راه برنامه ریزی در اقدام سازمان یافته و غیر سازمان یافته مشارکت اجتماعی در حوزه ماموریت های نیروی انتظامی است. روش تحقیق بهره گیری از روش خبرگی و تحلیل داده های موجود در حوزه مشارکت اجتماعی می باشد.    
۹۵.

مشارکت مردمی و پلیس: الزام ها و راهبردها

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ناجا سال ۱ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 55 - 71

کلیدواژه‌ها: پلیس مشارکت مردمی مشارکت پیوسته/گسسته مشارکت توده ای/سازمان یافته سرمایه اجتماعی امنیت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸ تعداد دانلود : ۲۴
توجه روزافزون به نقش و جایگاه مردم در صورت بندی جامعه معاصر و تلاش برای مشارکت پذیری مردم در امور مختلف نشان دهنده اهمیت آشکار نقش مردم بیش از گذشته است. بی شک دلیل آن مفهوم «سرمایه اجتماعی» و اهمیت فزاینده بهره مندی از آن در مواجهه با مسائل و چالش های گوناگونی است که فراروی جامعه و نهادهای برآمده از آن قرار دارد. مشارکت مردم در امور مختلف در حقیقت راهی است برای بهره برداری هر چه بیشتر از این نیروی بیکران اجتماعی و کاستن از دامنه مسائل و گرفتاری هایی که کمابیش در جامعه با آن روبه رو هستیم؛ با وجود این، پیش از آنکه «پلیس» به عنوان بخشی از نهادهایی که کارویژه اصلی آنها ایجاد و نگهداری نظم و امنیت است، بخواهد از این سرمایه استفاده لازم را ببرد، نخست باید بتواند «بینش ضروری برای بهره مندی مناسب از این توانایی» را در مجموعه خویش و در افراد و رویه ها و فرهنگ سازمانی فراهم آورد و همچنین «زمینه های اجتماعی لازم برای این مشارکت» را آماده کند. بر این پایه، در این نوشتار تلاش شده است با بازخوانی مفهوم مشارکت، زمینه های اجتماعی لازم برای مشارکت فعال مردم در فعالیت ها ی پلیسی، توضیح داده شود. همچنین برای آنکه انگیزه های لازم برای این تغییر نگرش و رفتار نزد مسئولان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به صورت راهبردی فراهم آید، اهمیت مشارکت مردم و نقش سازنده آنها در کاهش جرایم که سازنده رویکردی جدید در امنیت در قالب مفهوم امنیت اجتماعی است، تبیین شده است. این مقاله به روش کیفی و با استفاده از دو شیوه برای تحلیل پدیده ها به موضوع پرداخته و آنگاه به راهبرد رسیده است. در پایان نوشتار راهکارهایی برای توسعه مشارکت اجتماعی مردم، راهبردهایی برای شناسایی زمینه مشارکت پیوسته، بازتوزیع وظایف پلیس و مشارکت ها ی همسو با کار پلیس ارائه شده است.
۹۶.

بررسی و اولویت بندی موانع مشارکت مردمی در نظام سلامت (مورد مطالعه: مجمع خیرین و کارمندان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مطالعات وقف و امور خیریه دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 195 - 216
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۳۸
سلامتی حق و مسئولیتی همگانی و محصول مشترک دولت ها و ملت ها است. در کنار نقش دولت در توسعه سیاست های حامی سلامت، مشارکت در مراقبت های بهداشتی اصلی کلیدی برای دست یابی به «سلامت برای همه» است. روش هایی متفاوت برای انجام این مشارکت آزموده شده است؛ از این رو، برای تصمیم گیری بهتر و کاهش خطاهای مدیریتی، موانع مشارکت مردمی در مدیریت نظام سلامت بررسی و اولویت بندی شدند. در این پژوهش، با استفاده از فرآیند سلسله مراتبی و روش اکتشافی، معیارها و زیرمعیارها استخراج شدند و جدول مقایسات زوجی طراحی و بین 30 نفر از کارکنان مجمع خیرین دانشگاه علوم پزشکی اصفهان توزیع شد. ناسازگاری جداول با استفاده از نرم افزار Expert choice مشخص و وزن هر شاخص تعیین شد. نتایج حاصل از نرم افزار رتبه بندی نشان داد موانع ساختاری مشارکت مردمی در سیستم سلامت، چالش های مدیریتی نظام سلامت و عوامل بسترساز مؤثر بر مدیریت نظام سلامت به ترتیب با وزن 158/0، 134 و 128 درصد اولویت اول تا سوم در موانع کلی مشارکت مردمی هستند. در زیرمعیارها، طرح موضوع های مرتبط با سلامت از سوی سلبریتی ها، ایجاد بانک اطلاعاتی جامع برای مؤسسات خیریه، فقدان دانش یا اطلاعات درباره مشارکت عمومی، ایجاد بستر مناسب برای همکاری خیرین و مشارکت فعال در حوزه سلامت به ترتیب با وزن نهایی 33، 31، 30، 29، و 28 درصد اولویت های یک تا پنج را داشتند. مشارکت مردمی یکی از راهبردهای اصلی تأمین، حفظ و ارتقای سلامت جامعه در دست یابی به پوشش همگانی سلامت است که طی آن، ذینفعان در فرآیند مدیریت نظام سلامت تأثیرگذار هستند و در انتخاب راهکارها یا اجرای آن ها نقش اصلی را ایفا می کنند؛ از این رو، لازم است تا موانع مشارکت برطرف شوند تا از این طریق بتوان به بهبود خدمات و در نتیجه، افزایش کیفیت و رضایت مردم، تقویت ارتباط مردم با دولت، کمک به بهره وری خدمات و امکان ارائه خدمات در نقاط و اقشار محروم جامعه دست پیدا کرد.    
۹۷.

بررسی نقش حلقه های میانی در فرآیند حکمرانی جامعه محور محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره ۲۰ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 125 - 141

کلیدواژه‌ها: جامعه محوری حلقه های میانی حکمرانی مطلوب محیط زیست مشارکت مردمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۲۱
برای نیل به تمدن اسلامی نیاز به مدلی می باشد که پارادایم آن با تمدن غربی تفاوت های اساسی و مبنایی دارد و طبق فرمایشات مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و همچنین تشریح راهکار عملیاتی آن در دیدار با دانشجویان در خردادماه سال 1398 برای رسیدن به قله تمدن نیازمند استفاده از جریان های حلقه های میانی می باشد. حال در این تحقیق به بررسی نقش حلقه های میانی در فرآیند حکمرانی جامعه محور محیط زیست به وسیله بررسی پیشینه تحقیق پرداخته شده است. روش این تحقیق توصیفی-تحلیلی است و گردآوری داده ها و اطلاعات بر اساس مطالعات کتب و مقالات مرتبط صورت گرفته است. با توجه به این که ادبیات و گفتمان جریان های حلقه های میانی در فضای سیاسی ایران یک تعبیر نو و بدیع است ، برای این پژوهش از مقالاتی که تحت عنوان مشارکت های مردمی وجود دارد استفاده شده که نزدیک ترین معانی و مفاهیم و کارکرد را به حلقه های میانی دارد. بر این اساس پیشینه تحقیق با در نظرگیری سه مفهوم بررسی شده است: مشارکت مردمی، حلقه های میانی و حکمرانی مردمی. یافته ها و نتایج نشان می دهد که حکمرانی مطلوب در محیط زیست نیازمند به پای کار آوردن مردم برای حل مشکلات و معضلات است که با کارکردهایی که سازمان های مردم نهاد دارندف فصله دارد. اما با توجه به تعاریف و اهداف می توان حضور جریان های حلقه های میانی در اتمسفر تمدن اسلامی را راهگشا دانست. درواقع جریان های حلقه های میانی در این مسیر نقش ترغیب کننده، تشویق کننده،تسهیل گر و تسریع بخش را دارند که می توانند با واسطه گری و برقراری ارتباط بین اضلاع دولت و مردم و همچنین آگاهی بخشی به مردم و دخیل کردن آن ها در تصمیم گیری ها و افزایش ظرفیت های مردمی با مشورت دهی  این مهم را میسر کنند.
۹۸.

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر مشارکت مردمی در فرایند مدیریت شهری (مطالعه موردی: محلات سنگی و شکری شهر بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار شهری سال ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱۴ 25 - 41

کلیدواژه‌ها: مشارکت مردمی مدیریت شهری تحلیل عامل اکتشافی بوشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۲۳
افزایش مشارکت شهروندان در فرایند مدیریت شهری می تواند تأثیر قابل توجهی در ارتقاء سرمایه اجتماعی و اثربخشی سیاست های اجرایی مدیران شهری و حفاظت از آزادی ها و منافع شهروندان داشته باشد. اهمیت اعمال مشارکت مدنی شهروندان در فرایند مدیریت شهری به قدری است که با کاربست آن می توان جنبه های مختلفی از مشروعیت، عدالت، اثربخشی در سیاست گذاری و اجرا و حفاظت از منافع داخلی را فراهم نمود. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر مشارکت مردم با مدیریت شهری بوشهر است. ماهیت پژوهش ازنظر هدف همبستگی و ازنظر روش، از تکنیک ها و فنون کمّی استفاده شده است. در این راستا، نمونه ای به حجم 200 نفر با روش نمونه گیری هدفمند از میان ساکنان دو محله ی سنگی و شکری شهر بوشهر انتخاب شده اند. به منظور دستیابی به هدف پژوهش از روش تحلیل عاملی اکتشافی و مدل رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد از میان 23 شاخص مشارکت، 5 عامل «مداخله فعالانه»، «احساس اثربخشی در مشارکت»، «اعتماد و تعامل»، «مراقبت از محیط» و «مسئولیت پذیری اجتماعی» قابل شناسایی هستند. نتایج مدل رگرسیونی نیز نشان می دهد عوامل «اعتماد و تعامل»، «مداخله فعالانه» و «مراقبت از محیط» به ترتیب بیشترین تأثیر را بر مشارکت اهالی محله دارند. درنهایت به منظور ارتقاء مشارکت و مسئولیت پذیری بیشتر ساکنین این دو محله و سایر شهروندان بوشهر می توان به راهکارهایی همچون «آشنایی و اطلاع رسانی به مردم با شرح وظایف معاونت های مختلف شهرداری در جهت کاهش مراجعه مستقیم به شخص شهردار«، راه اندازی سامانه الکترونیکی شفافیت و نظارت مستقیم مردم بر تمام درآمدها و هزینه های شهرداری»، «فعال سازی شورایاری ها در نظارت بر پروژه های شهری» و «تشویق خیرین به توسعه پروژه های عام المنفعه» اشاره نمود.