مطالب مرتبط با کلیدواژه

روابط اجتماعی


۱۴۱.

چیستی «حسن خلق» و چگونگی تأثیر آن بر روابط اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اخلاق حسن خلق روابط اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۸۴
هدف این پژوهش، تحلیل «حسن خلق» در روایات اسلامی است. روش پژوهش کتابخانه ای و تحلیل محتواست. یافته های این پژوهش در بعد چیستی آن است که اولاً، حسن خلق مربوط به قلمرو روابط اجتماعی است، نه همه قلمروها؛ ثانیاً، برای مصادیق آن، دست کم در این پژوهش، هشت مصداق به دست آمد که عبارت اند از: الفت گیری و الفت پذیری، نرم خویی، خوش گویی، خوش رویی، شوخ طبعی، خرسندی در خوشایندها، ناخرسند نشدن در ناملایمات، و مهار خشم. در بعد چگونگی تأثیر، سه عنصر (وسعت، سهولت و زینت) بیان کننده آن هستند؛ به این شکل که حسن خلق یک خُلقِ مثبتِ توسعه یافته ای است که دامنه خیر آن از خودِ فرد فراتر رفته و به دیگران می رسد و موجب سهولت در ارتباط و زیبایی آن می شود. نتیجه این که چه در حوزه فردی یا تبلیغی یا تولید علم، می دانیم که چه معنا و تحلیلی باید از حسن خلق داشت و چگونه باید عمل کرد.
۱۴۲.

مشکلات انسان معاصر و ضرورت بازخوانی اسلام در اندیشه اسلامی با تأکید بر آرای شهید صدر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انسان معاصر روابط اجتماعی مشکلات اجتماعی نیاز به دین اسلام مکتب سید محمدباقر صدر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۹۶
هدف این مقاله بررسی مشکلات انسان معاصر و تبیین ابعاد حیات اجتماعی انسان و ضرورت بازخوانی اجتهادی آموزه های اسلام به عنوان مکتب زندگی ساز از منظر اندیشه اسلامی و آرای آیت الله شهید سید محمدباقر صدر است. روش: روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی است. یافته ها: به اعتقاد شهید صدر، پرسش از نظام برتر برای زندگی و سعادت انسان، مهم ترین پرسش انسان معاصر است که علم مدرن از پاسخ به آن عاجز است و مکاتب غربی نیز به علت محدود بودن آرمان هایشان نتوانستند مبنای خوبی برای مشکلات انسان معاصر باشد. تنها راه مسیر صلاح بشر، پناه بردن به دین است؛ زیرا دین می تواند با هماهنگ کردن انگیزه های درونی انسان با حیات اجتماعی، توده ها را بر اساس معیار عملی و نظم اجتماعی، متحد و هماهنگ سازد و مصالح اجتماعی و نیازهای زندگی انسان را در چارچوب منسجم حفظ و هدایت کند. نتیجه گیری: اسلام، چون «الله» را ایده آل مطلق خود قرار داده است، پس پیوسته مى تواند مردم را به حرکت درآورد و نیرو ببخشد و مبنای محکمی برای نظم اجتماعی، ساخت جامعه و تمدن باشد. بنابر این، توجه به بازسازی مکتب فکری اسلام و شکل گیری نظامهای اسلامی در سایه توحید، اولین قدم برای شکل گیری جامعه توحیدی، علم دینی و تمدن نوین اسلامی است
۱۴۳.

رابطه عدالت با همبستگی اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امام علی(ع) عدالت همبستگی اجتماعی روابط اجتماعی دست یابی به توسعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۲
عدالت یکی از مهم ترین ع وام ل ایجاد همبستگی اجتماع ی است به طوری که همبستگی اجتماع ی در سایه ی ع دالت استمرار می یابد. بدیهی است در اجتماع ی که عدالت ب رقرار باشد روابط اجتماعی بین مردم و حاکمان مستحکم بوده و نمود بیشتری می یابد. در طول تاریخ اسلام، عدالت به معنای واقعی کلمه در زمان حکومت پر از عدل و داد امام علی علیه السلام به منصه ی ظهور می رسد و داستان معروف عقیل برادر امام و آهن گداخته، مهر تأییدی بر این واقعیت است. در ای ن پ ژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای، اطلاعات لازم گ ردآوری شده است. نتایج نشان داد رابطه ی بی ن عدالت و همبستگی اجتماع ی از دیدگاه م ولای متقیان علی علیه السلام شکل کاملی از عدالت و همبستگی اجتماعی را معرفی می کند و تأکید آن حضرت ب ر وج ود رابطه ی مستقیم و چشمگیر میان عدالت و همبستگ ی اجتماعی برای دست یابی به توسعه است.
۱۴۴.

تفاوت معیارهای همسرگزینی جوانان و والدین(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۸۱
موضوع اصلی این مطالعه بررسی تفاوت نسلی در حوزه معیارهای همسرگزینی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در بین دو نسل والدین و فرزندان در شهر تهران است. چارچوب نظری و فرضیات تحقیق با استفاده از نظریات کلان و خرد که از طرف جامعه شناسان و سایر دانشمندان در این حوزه مطرح شده است، تشکیل گردیده اند. کار میدانی در مناطق 22 گانه شهر تهران با روش پیمایش و با استفاده از فن پرسشنامه صورت گرفته است. حجم نمونه در این پژوهش 600 نفر و جامعه آماری شامل پدران دارای پسر مجرد و مادران دارای دختر مجرد 19 سال یا بالاتر و پسران و دختران مجرد 19 سال یا بالاتر ساکن شهر تهران بوده اند. حجم نمونه 600 نفر و به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای چند مرحله ای بین گروه های چهارگانه پاسخگو به طور مساوی تقسیم شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهند که در 6 متغیر، تفاوت ها بین معیارهای نسل والدین در هنگام همسرگزینی خود با معیارهای همسرگزینی نسل فرزندان معنی دار هستند و در یک مورد، بین آن ها تفاوت معنی داری وجود ندارد. آزمون فرضیات نشان می دهند که جنسیت، سن، تحصیلات، شغل، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، روابط با بستگان و میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی موجب تفاوت بین دو نسل در معیارهای همسرگزینی می باشد. با آزمونهای رگرسیون و تحلیل مسیر مشخص شد که عمده ترین تعیین کننده ها در فاصله نسلی، نوع شغل، میزان تحصیلات و میزان استفاده از ماهواره می باشند که در مجموع 49 درصد تغییراتفاصله نسلی را توضیح می دهند. همچنین، نتایج آزمون ها حاکی از آن است که در مجموع، بین معیارهای نسل والدین برای همسرگزینی فرزندانشان در مقایسه با نظرات نسل فرزندان در این مورد تفاوت معنی داری وجود نداشته است.
۱۴۵.

تأثیر امیدبخشی بر فعالیت ها و روابط اجتماعی نوجوان و جوان با تأکید بر قرآن و سنّت

کلیدواژه‌ها: امیدبخشی روابط اجتماعی نوجوان و جوان قرآن کریم سنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۷۰
امید به معنای چشم داشت و انتظار وقوع خبری مسرت بخش است. امیدبخشی، یک حالت روانی هیجانی و شناختی است که فرد حالت پیش بینی و انتظار وقوع رویداد خوب را دارد و ضمن احساس کارایی و ثمربخشی، به این باور می رسد که می تواند بهتر از قبل به کارهای خود رسیدگی کند و گرایشات رفتاری سازگار با حالات مثبت فوق را از خود بروز دهد. مساله امید و امیدواری در قرآن کریم و روایات معصومین به فراوانی و با شیوه های مختلف بیان شده است. در قرآن و سنت، هدف نهایی از امیدبخشی، تربیت استعدادهای متربی در مسیر تکامل و نزدیک شدن به خداوند معرفی شده است. بدون تردید، امید بخشی بر فعالیت ها و روابط اجتماعی نوجوانان تاثیر فراوان دارد و مشوق نوجوانان و جوانان به کسب علم و دانش و تلاش و فعالیت در جامعه خواهد بود. با توجه به این که از یک سو نوجوانان و جوانان موتور محرک و فعال جامعه به شمار می آیند و بخش زیادی از زندگی آنان در تعامل با دیگران است و از دیگر سو، دشمنان درصدد ناامید کردن آنانند؛ در این پژوهش کوشش شده است تاثیر امیدبخشی بر جنبه اجتماعی شخصیت نوجوان و جوان با تاکید بر کتاب و سنت بررسی شود. این مقاله با روش کتابخانه ای و رویکرد توصیفی انجام شده است و یافته های پژوهش نشان می دهد که امید در بعد اجتماعی، نتایج ارزنده ای مانند علم آموزی، فعالیت و مدیریت موفق، مسئولیت پذیری، نجات از مشکلات، برخورد نیکو با مستمندان، تقویت حس کارایی، هجرت و جهاد، انفاق، امر به معروف، وفای به عهد و بالابردن قدرت تصمیم گیری دارد.
۱۴۶.

یک رویکرد پیشگیرانه در بررسی نقش سبک زندگی، روابط اجتماعی و موقعیت اجتماعی، اقتصادی خانواده در شدت ابتلا به کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی روابط اجتماعی موقعیت اقتصادی-اجتماعی کووید-19

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۷۳
زمینه: عوامل متعددی می توانند با شدت ابتلا در کووید- 19 مرتبط باشند. سبک زندگی، روابط اجتماعی و موقعیت اقتصادی-اجتماعی نیز می تواند بر چگونگی درک عوامل استرس زای بیرونی از جمله بحران های سلامتی تأثیر بگذارند. با این حال، تحقیقات کمی در مورد نقش آن ها به عنوان عوامل خطر در شدت ابتلا به کووید-19 در مبتلایان بستری و غیر بستری در تحقیقات نادیده گرفته شده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبک زندگی، روابط اجتماعی، موقعیت اقتصادی-اجتماعی خانواده در شدت ابتلا به کووید-19 انجام شد. روش: این پژوهش از نوع مقطعی (تحلیلی) بود. جامعه آماری شامل تمامی افراد 18 سال به بالا در شهر کرمان با تجربه ابتلا به کووید-19 در فاصله زمانی اسفند 1399 تا فروردین 1400 بود. نمونه آماری با توجه به تعداد کل مبتلایان 146000 نفر، 180 مبتلا بستری شده و 220 مبتلا بدون بستری به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گرداوری داده ها از پرسشنامه های سبک زندگی (لعلی،1391)، کیفیت روابط (پیرس، 1991)، پرسشنامه جمعیت شناختی استفاده شد. داده ها با استفاده از روش رگرسیون لوجستیک، با نرم افزار SPSS-26 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: رگرسیون لوجستیک نشان داد سبک زندگی، روابط اجتماعی و وضعیت اجتماعی-اقتصادی در شدت ابتلاء به کووید-19 در بزرگسالان مبتلا بستری شده و مبتلا بستری نشده نقش معنی داری دارند و شانس بستری شدن در مبتلایان به کووید-19 با سبک زندگی و وضعیت اجتماعی-اقتصادی نامناسب و روابط اجتماعی پایین بیشتر است (05/0 >P). نتیجه گیری: با توجه به نقش این عوامل در شدت ابتلا مبتلایان به کووید-19، درک مسئولین را از تأثیر این عوامل بهبود می بخشد و آمادگی را برای پاسخ به شیوع های احتمالی در آینده یا همه گیرهای مسری دیگر تقویت می کند.
۱۴۷.

رهیافت رابطه گرایی در پژوهش اجتماعی: فهم اجتماعی مناسبات همیشه پویایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۵۳
مقدمه: همواره در روش شناسی علوم اجتماعی معاصر کوشش می شود نوآوری های مفهومی و روشی ایجاد شوند که از پس تبیین مناسبات جمعی روبه پیچیدگی و همیشه دگرگون شونده برآیند. ظهور روندهای تازه، پدیده های نوظهور و پیچیده تر شدن مناسبات فعلی ضرورت نوآوری های مفهومی و روش شناختی را یادآور می شوند. به عبارتی، مداخله های روش شناسی میان و فرارشته ای در علوم اجتماعی بیش ازپیش ضروری شده اند؛ از جمله، به علت جهانی شدن فزاینده مناسبات محلی که گیدنز به مثابه ازجاکندگی مناسبات زمان-مکان می فهمد (گیدنز 1401)، ظهور پدیده های دورگه که از مناسبات پیچیده میان عناصر انسانی-ناانسانی ظهور کرده اند و به تکثیر و پیوندهای تازه ادامه می دهند (لاتور، 1993)، و ماهیت به شدت پویا، دگرگون شونده، گسسته و پیشامدی پدیده های نوظهور در مدرنیته متاخر (باومن، 2000) که از دسترس مقوله پردازی های جاافتاده در علوم اجتماعی مرتبط با مدرنیته کلاسیک به دور می مانند. بویژه این مورد آخری اتخاذ رهیافت های روش شناختی راضروری می سازند که به جای ایستایی های اجتماعی بیشتر بر پویایی های اجتماعی تاکید کنند و به دریافت و درک ماهیت شتابان، پیچیده، و پیوسته دگرگون شونده پدیده ها و رخدادهای زندگی اجتماعی بر حسب مناسبات درونی شان بیانجامند یکی از راه هایی که می شود در علوم اجتماعی برای درک و دریافت و تحلیل مناسبات نوظهور پیشنهاد داد توجه به خود این مناسبات و پویایی های مرتبطشان و در نظر گرفتن رابطه ها به مثابه واحد تحلیل است. با این کار، نه تنها پویایی های دگرگونی های اجتماعی در کانون تحلیل قرار می گیرند بلکه نحوه شکل گیری و برقراری مناسبات به علاقه پژوهشی برای آسیب شناسی اجتماعی تبدیل می شوند. در این راستا، مقاله پیش رو، با توجه به شرایطی که در بالا ترسیم شد، رهیافت رابطه ای را راهی برای پاسخ دادن به نیازهای روشی و پژوهشی معرفی می کند. بر این اساس، پرسش های مقاله پیش رو عبارتند از اینکه: «رهیافت رابطه ای در علوم اجتماعی چیست؟»، و «بنیان های هستی شناختی و معرفت شناختی این رهیافت کدامند؟»، و «چگونه نوعی رهیافت رابطه ای در پژوهش اجتماعی به فهم پدیده های نوظهور سده بیست ویکمی مان کمک می کند؟»، در ذیل این دو پرسش اولیه، پرسش ثانویه ای نیز مورد بحث قرار می گیرد که به الزامات کاربست روش شناختی منطق رابطه ای در پژوهش بازمی گردند: «الزامات استدلالی برای کاربست رویه رابطه ای در علوم اجتماعی چیستند؟».روش: در این راستا، این مقاله با رجوع به متن های اصلی متفکران متربط با «رهیافت رابطه گرایی» روش تحلیل متن را اتخاذ می کند. همچنین رهیافت تفسیری-تحلیلی که راینر کِلر در «جامعه شناسی معرفت» بسط داده است (کِلر، 1402 و توکل و منوری، 1395) را به عنوان چشم انداز کلی برای بازسازی روش رابطه مندی برای علوم اجتماعی برمی گیرد. در این راستا، رهیافت تفسیری-تحلیلی دو هدف بهم پیوسته را دنبال می کند؛ 1) گسترش بنیان های نظری و چشم اندازهای پژوهشی کیفی (هرمنیوتیک علوم اجتماعی و جامعه شناسی دانش)، و 2) از این راه امکان پذیر ساختن نوعی پیوند پژوهش کیفی با مبحث مستقر و گسترش روش های کیفی پژوهش اجتماعی درون پارادایم کیفی (کِلر، 1402، 81 به بعد).یافته ها: این مقاله  نشان می دهد که رهیافت رابطه ای یا رابطه گرایی روشی مناسب برای درک پویایی های اجتماعی در شرایط همیشه دگرگون شونده و جهان شده جامعه مدرن است. همچنین در اینجا بحث کرد که رهیافت رابطه ای خصوصیات متمایز دارند که از جمله عبارتند از ضداقتدارگرا بودن، حساس بودن به زمینه های پژوهش (زمینه محور)، توجه کردن به تجربیات پژوهشگر در تشخیص و حل مسئله و مناسب بودن این رهیافت روش شناختی برای پژوهش های میان و فرارشته ای. برای توضیح  بیشتر این روش و فراهم آوردن زمینه هایی برای بحث های نظری و کاربست های عملی آتی، این مقاله، نخست اهمیت تاکید بر روابط در علوم اجتماعی برای دریافت و تحلیل پویایی اجتماعی را برجسته کرد. سپس، به ترتیب، بنیان های هستی شناختی و معرفت شناختی این رهیافت را معرفی کرد و در این میان به برخی از نقدها نیز اشاره کرد. از آن جایی که رهیافت رابطه ای «روابط» را واحد تحلیل خود تعیین می کند، در اینجا منطق ربایشی یا استدلال تاسیسی که چالرز پیرس بسط داده است را به عنوان روش مناسبی برای فهم و تفسیر روابط اجتماعی معرفی کرد. سرانجام برخی از پیامدهای اتخاذ روش رابطه ای برای آسیب شناسی و نقد اجتماعی جامعه مدرن معاصر را مورد بحث قرار داد. بحث و نتیجه گیری: برای فهم پدیده های نوظهور، دورگه و جهانی شده که در بسترهای دگرگون شونده رخ می دهند، پژوهش اجتماعی نیازمند گشودگی به روی روش های نوین، ترکیبی و میارشته ای است. رهیافت رابطه ای می تواند پاسخی به این نیاز باشد. این رهیافت با آغازیدن از روابط و نحوه گره خوردنشان به یکدیگر نوعی هستی شناسی مسطح را پیش فرض می گیرد که از ذات باوری پرهیز می کند و بواسطه اینکه در آن مناسبات مبتنی بر پایگان جایی ندارد اصولا ضداقتدارگراست. همچنین این رهیافت «روابط» را به مثابه واحد تحلیل خود برمی گزیند و با این تاکید تحلیلی از پیوستارهایی فراتر می رود که در علوم اجتماعی میان دو قطب فرد-جمع و عاملیت-ساختار شکل می گیرند. تاکید بر روابط همچنین تحلیل اجتماعی را به روی مناسباتی جهان انسانی و ناانسانی می گشاید و جهان چیزها را وارد تحلیل اجتماعی می کند. از این رو، نوعی تحلیل رابطه ای مناسب است با جهانی که که به طور روزافزونی با انبوهی از دورگه ها مشخص می شود. به عبارتی، بازشناسی این امر که روابط از توان تاسیسی برخوردارند کمک می کند که پرسش هایی از این دست صورتبندی شوند: چگونه پدیدهای اجتماعی به صورت خاص شکل گرفته اند یا در حال دگرگونی اند؟ همچنین این مقاله منطق ربایشی را به عنوان روش استنباطی مناسب با روش رابطه ای پیشنهاد کرد. این روش نه تنها به زمینه مندی فرایندهای استنباط حساس است بلکه راه را برای تجربه گرایی و درگیری بی واسطه و چندگونه پژوهشگر با محیط پژوهش می گشاید. توجه به دانش زمینه در صورتبندی مساله و حدس و پیشبینی نه تنها به پژوهشگر –دانش زمینه ای، تجربه پیشین و نوع رابطه ای که با محیط برقرار می کند- اهمیت می دهد بلکه بازنگری انتقادی را در فرایند پژوهش همچنین فرضیه سازی در فرایند تحلیل امکان پذیر می سازد. این نکته به جنبه انتقادی رهیافت رابطه مندی غنا می بخشد که بر اساس نحوه بودن ما در جهان نوع رابطه مان را خود و دیگران همچنین دگرگونی احتمالی آینده مان را مشخص می سازد. در اتخاذ رهیافتی رابطه ای پژوهشگر نمی تواند در جهان انسانی و ناانسانی پیرامونش درگیر نباشد و در پایان فرایند تحقیق خود، مورد تحقیق اش و جهان مشترکان در حالت اولیه پیش از تحقیق، بی تغییر مانده باشند.
۱۴۸.

ارتقاء تعاملات اجتماعی در ساختمان های بلند مرتبه با بهره گیری از مولفه های سازنده روابط اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعاملات اجتماعی ساختمان های بلندمرتبه روابط اجتماعی مجتمع مسکونی فضای معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۳۷
افزایش فرصت های تعامل اجتماعی یکی از موارد ضروری نیازهای روانشناختی می باشد که عدم توجه به این مهم زندگی فردی و اجتماعی انسان را با مشکلاتی مواجه می سازد. افزایش مجتمع های مسکونی و آپارتمان نشینی در قرن حاضر که در پی افزایش جمعیت در ایران رخ داده، به یک مسئله اجتناب ناپذیر تبدیل شده است. مورد غفلت قرار گرفتن نیازهای روانی در طراحی مجتمع های مسکونی امروزی و صرفا تامین نیازهای فیزیکی منجر به ناهنجاری های اجتماعی می شود.  در این پژوهش تلاش می شود تا با توجه به مولفه های سازنده ی روابط اجتماعی، افزایش تعاملات ساکنین در فضای باز مجتمع ها بررسی شود.  تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی است و به لحاظ هدف، تحقیقی کاربردی می باشد. روش تحقیق، روش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. پس از دسته بندی و روند گزینش  جامعه هدف، اقدام به تهیه پرسشنامه گردید. سپس داده ها جمع آوری شدند تا بر اساس آن رابطه بین متغیرها برای آزمون فرضیه های تحقیق بررسی شود. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای اس.پی.اس.اس نسخه 25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند.
۱۴۹.

طراحی الگوی تعاملات والدین با دانش آموزان در شرایط پاندمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روابط اجتماعی پاندمی تعاملات والدین و دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۳۸
فقدان ارتباط موثر با والدین در زندگی فرزندان، به تعامل های والد- فرزندی ضعیف تر و سطحی تر منجر می شود و این تعامل ضعیف موجبات بروز مشکلات پیچیده در آینده را، برای فرزند فراهم می آورد. هدف این پژوهش طراحی الگوی تعاملات والدین با دانش آموزان در شرایط پاندمی بود. روش پژوهش از نوع آمیخته (کیفی- کمی) و جامعه مورد مطالعه شامل خبرگان حوزه های روانشناسی، علوم تربیتی، جامعه شناسی و ارتباطات و والدین دارای فرزند دانش آموز در شهر تهران بود. حجم نمونه در بخش کیفی بر اساس اصل اشباع نظری 20 نفر از خبرگان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و در بخش کمی طبق فرمول کوکران 384 نفر با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه تعامل والدین با دانش آموزان و در تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا، روش کدگذاری و معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که روابط بین فردی، اقتصاد و مدیریت هزینه، رعایت بهداشت و امور تحصیلی بر تعاملات والد – فرزندی تاثیرگذار است. مقدار ضریب بتا روابط بین فردی برابر با 485/0، و مقدار ضریب بتا مربوط به اقتصاد برابر 745/ ، ضریب بتا مربوط به مسیر سوم برابر 256/0 و ضریب بتای مسیر چهارم برابر با 487/ می باشد.
۱۵۰.

تبیین همپیوندی حس مکان و روابط اجتماعی در بازار تاریخی تبریز؛ رویکردی انسان محور

کلیدواژه‌ها: حس مکان روابط اجتماعی تعاملات انسانی بازار تاریخی تبریز انسان محور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۴۱
حس مکان و روابط اجتماعی از عناصر کلیدی در فهم تعاملات انسانی و کارکردهای فضاهای عمومی به شمار می روند. بازار تاریخی تبریز، به عنوان یکی ای نمادهای برجسته معماری و فرهنگی ایران، بستری است که در آن حس مکان و ارتباطات اجتماعی نقشی بی بدیل ایفاء می کنند. هدف این پژوهش، واکاوی هم پیوندی حس مکان و روابط اجتماعی در این فضای تاریخی با رویکردی انسان محور است. این مطالعه به روش توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از ابزارهای کمی و کیفی انجام شده است. در بخش کمی، جامعه آماری پژوهش شامل کسبه و مراجعان بازار تاریخی تبریز است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و توزیع پرسش نامه در میان 400 نفر بر اساس «فرمول کوکران»، داده های موردنیاز گردآوری شد. در بخش کیفی، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با کارشناسان حوزه های مرتبط انجام گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری «اس پی اس اس»، «ضریب همبستگی پیرسون» و تحلیل مسیر در نرم افزار «ای ام او اس»، پردازش شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که میان حس مکان و کیفیت روابط اجتماعی در این بازار ارتباطی معنادار و متقابل وجود دارد. فضای کالبدی، عناصر فرهنگی و فعالیت های روزمره، به عنوان اجزاء مؤثر بر تقویت حس مکان، نقش مهمی در شکل گیری و تداوم روابط اجتماعی ایفاء می کنند. این پژوهش با تأکید بر رویکرد انسان محور، راهکارهایی برای تقویت تعاملات اجتماعی و حفظ حس مکان در بازارهای تاریخی ارائه می دهد که می تواند به ارتقای کیفیت زندگی شهری و پایداری فرهنگی در چنین فضاهایی منجر شود.
۱۵۱.

استرس شغلی، روابط اجتماعی و تأثیرات آن بر زنان باردار: مطالعه موردی

کلیدواژه‌ها: استرس شغلی روابط اجتماعی زنان باردار حمایت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۲۹
در دنیای امروز، زنان باردار با مسائلی همچون استرس های شغلی، اقتصادی و تغییرات در روابط اجتماعی روبرو می شوند که ممکن است تأثیرات قابل توجهی بر سلامت روانی و جسمی آن ها داشته باشد. این مقاله به بررسی ارتباطات میان استرس شغلی، روابط اجتماعی و تأثیرات آن بر زنان باردار پرداخته و به اهمیت این تحقیق برای بهبود فهم عوامل مؤثر بر سلامت زنان باردار و ارتقاء شرایط آن ها برای توسعه و ارتقاء جمعیت کشور اشاره کرده است. این مطالعه از یک گروه زنان باردار در شهرستان بوشهر با هفت مصاحبه نیمه ساختار یافته، نتایج نشان داده است که زنان باردار با تجربه استرس های شغلی زیاد، تغییرات در روابط اجتماعی و فشارهای روانشناختی مواجه هستند. تحلیل دقیق نشان می دهد که راهکارهای روانشناسی، به خصوص روانشناسی اجتماعی، می توانند در کاهش تأثیرات منفی استرس شغلی بر زنان باردار نقش داشته باشند. به نظر می رسد که ارتباط معناداری میان استرس شغلی، روابط اجتماعی و تأثیرات آن بر زنان باردار وجود دارد. این نتایج تأکید می کنند که مدیریت مناسب استرس و تقویت روابط اجتماعی می تواند بهبود وضعیت سلامت روانی و جسمی زنان باردار را تسهیل نماید و به افزایش شاخص رشد جمعیت در ایران کمک کند.
۱۵۲.

تحلیل داده بنیاد از احساس تنهایی و چالش های مدیریت عواطف در بین بازنشستگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت عواطف بازنشستگان نظریه زمینه ای احساس تنهایی روابط اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹ تعداد دانلود : ۲۵
گذار به دوران بازنشستگی فرایندی است که به دنبال خود چالش های متنوعی را در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی فرد و ازجمله در حوزه های روانی و عاطفی ایجاد می کند. هدف مطالعه حاضر، پاسخ به این سؤال بود که «بازنشستگان مرد تبریزی چگونه با احساس تنهایی مواجه می شوند و عواطف خود را مدیریت می کنند؟» پژوهش به روش کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد درمیان مردان بازنشسته سازمان تأمین اجتماعی انجام گرفت با روش «نمونه گیری هدفمند و نظری» و «مصاحبه عمیق» اطلاعات تحقیق گردآوری شد و پس از مصاحبه با 23 نفر اشباع نظری حاصل شد. تحلیل داده ها با رویکرد «اشتراوس و کوربین» صورت گرفت و از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. یافته ها نشان می دهند تنهایی زیسته مردان بازنشسته به طور عمده به دنبال حس بی قدرتی، اختلافات نسلی، اضطراب بی قدرتی شغلی و غیره برساخته می شود. مردان بازنشسته در مقابل زیست تنهایی راهبردهای متفاوتی را برمی گزینند. خوش خویی، مدیریت صحنه و فرار از تنهایی ازجمله این راهبردهایی است که بین مردان بازنشسته فعال شده و با خود پیامدهایی مانند ارتقای حوصله اجتماعی به همراه داشته است. نتایج همچنین نشان می دهند افزایش تنهازیستی در این دوره از زندگی اثرات سوء بر نحوه تعاملات و کنش افراد در این سنین می گذارد. در نتیجه در صورت وجود روابط عاطفی و دوستانه بیشتر و فراهم کردن شرایط برای ارتباط مداوم با آنان و رفع کمبودهای مادی، تقویت قوای جسمانی و سلامتی و همچنین کاهش اضطراب ناشی از خانه نشینی و بی قدرتی، این مردان تنهایی را کمتر و دیرتر لمس خواهند کرد.
۱۵۳.

نقش روابط اجتماعی بر شرکت افراد در فعالیت های ورزش تفریحی در پارک های شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روابط اجتماعی ورزش پارک ویژگی های فردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۹
هدف: پارک های شهری به عنوان محل مناسبی برای انجام فعالیت های ورزشی و همزمان ایجاد روابط اجتماعی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. هدف این تحقیق بررسی نقش ارتباطات اجتماعی بر مشارکت افراد در ورزش تفریحی در پارک های شهری است و در این راستا ویژگی های فردی افراد جامعه مورد تأکید قرار دارد.روش شناسی پژوهش: روش تحقیق از نظر استراتژی توصیفی و از نظر مسیر اجرا پیمایشی است که داده ها به شکل میدانی جمع آوری گردیده است. جامعه تحقیق عبارت بود از شهروندان شرکت کننده در فعالیت های ورزشی در پارک های شهر مشهد که طبق آخرین سطح جدول مورگان 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار سنجش تحقیق پرسشنامه محقق ساخته با تکیه بر مبانی نظری و تحقیقات مشابه بود که روایی آن توسط متخصصین و آزمون تحلیل عاملی  تأیید گردید و پایایی آن پس از اجرای آزمایشی 88/0 بدست آمد.یافته های پژوهش: افراد شرکت کننده در ورزش پارک ها دارای انگیزه بالایی برای یافتن دوستان جدید در ورزش و ایجاد روابط اجتماعی با افراد هم سنخ خود بوده و حضور دوستان ورزش، موجب استمرار شرکت آنها در ورزش شده و حتی شبکه های ارتباطی آنها به محیط های غیرورزشی تعمیم یافته است. افراد مسن و افراد دارای تحصیلات عالیه و نیز افرادی که به دلایل مختلف از همسران خود جدا شده اند، کمتر از سایرین به ایجاد روابط اجتماعی به عنوان انگیزه حضور در ورزش توجه داشته اند.نتیجه گیری: به طور خلاصه، ایجاد روابط اجتماعی انگیزه مهمی برای حضور در ورزش است تا حدی که شرکت کنندگان در ورزش، این روابط اجتماعی را به ارتباطات خانوادگی و دوستان تسری می دهند. پس توجه به ارتباطات اجتماعی می تواند فرصت خوبی برای مدیران سازمانهای ورزشی کشور در جذب مردم به ورزش باشد.