روش تحلیل مضمون

تحلیل مضمون یکی از روش های کیفی است که در علوم اجتماعی کاربردهای زیادی دارد. مقاله ی حاضر با طرح این پرسش که «اعتماد در اندیشه ی آیت الله خامنه ای چه جایگاهی دارد؟» در صدد است با استفاده از این روش به آن پاسخ دهد. ابتدا روش تحلیل مضمونی توضیح داده می شود و با مقایسه ی آن با سایر روش های تحقیق کیفی تلاش می شود نقاط قوت و ضعف این روش معرفی گردد. سپس تحلیل مضمونی اعتماد در اندیشه ی آیت الله خامنه ای صورت می گیرد. سه مضمون اصلی و فراگیری که از تحلیل مضمونی اعتماد در اندیشه ی رهبری انقلاب اسلامی به دست آمده است عبارتند از: « اعتماد متقابل است »، « اعتماد عمومی ضروری است» و « کاهش اعتماد موجب زوال نظام سیاسی می گردد».

فقر از جمله مهم ترین معضلات جامعه بشری است که جایگاه ویژه ای در میان مسائل اقتصادی و اجتماعی جوامع بشری دارد. یکی از ضرورت های نظری پژوهش در این حوزه، شناسایی عواملی است که عدم رعایت و اهتمام بدان ها موجب ایجاد و گسترش فقر در جامعه می شود. بدیهی است که پرداختن به این عوامل به منظور پیشگیری به مراتب ضروری تر و حیاتی تر از پرداختن به عوامل نابودکننده برای مبارزه با فقر است. اگر با عوامل پیشگیری آشنا شده و آنها را در زندگی فردی و اجتماعی خود مدنظر قرار دهیم، در نتیجه با فقر و گسترش آن مواجه نشده و نیازی به مبارزه با آن نیز وجود نخواهد داشت. در دین مبین اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین دین، آموزه های متعددی به منظور پیشگری از ایجاد و گسترش فقر بیان شده که لازم است با روشی متن محور، نظام مند و دقیق، شناسایی و تبیین شود. به همین دلیل در این مقاله تلاش شده با استفاده از روش «تحلیل مضمون» به مطالعه گسترده ایات اقتصادی قرآن کریم و نیز روایات مرتبط با موضوع در مجامع حدیثی پرداخته و از ره آورد تحلیل مضمونی و ترسیم شبکه مضامین گسترده آنها، عوامل مؤثر در ایجاد و گسترش فقر در جامعه اسلامی را از منظر قرآن کریم و اهل بیت(ع) تبیین نمائیم. یافته های تحقیق نشان می دهند که در آموزه های دینی مجموعاً 30 مضمون کلیدی و مهم به عنوان عوامل مؤثر بر ایجاد فقر در جامعه اسلامی اشاره شده که در دو دسته عوامل خُرد و کلان طبقه بندی شده و هرکدام نیز به دو دسته عوامل معنوی معیشتی و عوامل اجتماعی حکومتی تقسیم می شوند.

این پژوهش با تأسی از نامه های امام علی (ع) در نهج البلاغه بدنبال کشف و شناسایی شاخص ها و ویژگیهای رهبری خدمتگزار از دیدگاه ایشان است تا نتایج آن پاسخی به ابهامات موجود در زمینة چیستی رهبری خدمتگزار باشد. پژوهش حاضراز حیث هدف یک پژوهش بنیادی با راهبردِ روش تحلیل مضمون و شبکة مضامین است.یافته های تحقیق به شناسایی 3 مضمون غالب، 11 مضمون فراگیر ، 45 مضمون سازمان دهنده، 119 مضمون اصلی و 87 مضمون فرعی منتج گردید. یافته های تحقیق نشان دادند که رهبری از منظر امام علی (ع) مقوله ای است که بر سه اصلِ معرفت، ایمان و عمل استوار است. عمل و رفتار رهبری نیز دربرگیرندة شش حیطة خدامحوری، عقل محوری، بصیرت محوری، اخلاق محوری ، خدمت محوری و فرایند محوری می باشد. شیوة رهبری امیر مؤمنان (ع)، رهبری خدمتگزارِ مبتنی بر ایمان و معرفت الهی است وخدمت و خدمتگزاری در شیوة رهبری ایشان به عنوان نقطة کانونی تمرکز در تربیتِ پیروان، بویژه رهبران ، مدیران و کارگزاران محسوب می گردد.

جمهوری اسلامی ایران به عنوان الگوی حکومتی بی بدیل در عصر حاضر، می باید الگویی کارآمد و بومی را در این مسیر اتخاذ کند و با توجه به اسلامی بودن حکومت، بهترین و متقن ترین منبع برای استخراج چنین الگویی، قرآن کریم است. برای دستیابی به الگوی قرآنی خط مشی گذاری، مسیر تحقق انسجام اجتماعی که از جمله مهم ترین و پربسامدترین موضوع های مورد بررسی اندیشمندان و محققان علوم اجتماعی از دیرباز تاکنون بوده است، در 23 سال نزول قرآن با استفاده از روش تحلیل مضمون و با رویکرد تفسیر تنزیلی تجزیه و تحلیل شده است. به نظر می رسد الگوی خط مشی گذاری انسجام اجتماعی قرآن کریم شامل دو فرایند کلی است: جریان گفتمان سازی و استقرار گفتمان و جریان مدیریت گروه ها و افراد. چهار گام اساسی جریان اول شامل تبیین خط مشی ها، ابلاغ خط مشی ها، گسترش و استقرار خط مشی ها و آسیب شناسی و اصلاح است. هنجارسازی و تبیین ارزش ها و ابعاد اساسی گفتمان جدید، شناسایی و طرد بینش ها و رفتارها و دال های ناشایست گفتمان غالب، تنظیم شیوه عمل در موضوع های اجتماعی مهم و مبتلابه عموم از جمله مهم ترین مضامین سازمان دهنده این جریان هستند. چهار گام اساسی شناسایی شده در جریان مدیریت گروه ها عبارتنداز: تمهید و تجهیز مجریان، استقامت و جذب حداکثری، ثبات قدم و برخورد قاطع، تنظیم روابط امام-امت و برخورد با منافقین. این دو جریان در قالب بسترهایی از قبیل شناسایی خطرات و مخاطرات، دشمن شناسی و توجه به سنت های الهی و با بهره گیری از شیوه های مؤثر از جمله انگیزش، تنظیم تدریجی، جذب حداکثری، ابلاغ و آگاه سازی، تذکر و استمرار، مدیریت شده و پیش می روند.

تحقیق حاضر بمنظور شناسایی، اولویت بندی استراتژی های نشاط آفرینی سازمانی، برای زنان دانشگاهی، و با عنایت بر نقش های چندگانه آنها انجام شده است. جمع آوری داده ها با استفاده ازروش مصاحبه نیمه ساختاریافته و همچنین بررسی اسناد مربوط به برنامه راهبردی و عملیاتی دانشگاه الزهرا(س) ، در محدوده زمانی سال های 98-96 13صورت پذیرفته است.در بخش کیفی ، اسناد سازمانی و متن مصاحبه های نیمه ساختاریافته باخبرگان دانشگاهی در شهر تهران، با استفاده از روش تحلیل مضمون مورد بررسی قرار گرفت و استراتژی های داده بنیادِ سازمانی شناسایی شد. در بخش کمّی تحقیق، در ادامه بر مبنای پرسشنامه های ماتریسی با استفاده از تکنیک ارزیابی و آزمون تصمیم گیری روابط علّت معلولی استراتژی ها ی یافت شده، از منظر نفوذ گذاری و نفوذ پذیری تعیین شد و در نهایت اولویت بندی استراژی ها با استفاده از تکنیک " مدل سازی ساختاری- تفسیری ترسیم گردید. بر مبنای یافته های تحقیق، در روابط میان استراتژی های تدوین شده بمنظور نشاط آفرینی سازمانی برای زنان دانشگاهی، استراتژی "اعتلای جایگاه نگرشی نسبت به نقش های زنانه در خانواده و اجتماع" از بالاترین نفوذگذاری و استراتژی" برند سازی توانمندی های منحصر به فرد دانشگاه های زنانه"، از بیشترین نفوذپذیری- نسبت به استراتژی های احصاء شده -برخوردار است و به ترتیب در اهمیّت، استراتژی های کنشی – واکنشی نسبت به " ترویج اصول و ارزش های والای نقش های فردی- اجتماعی زنانه" ،" استقرار دیدگاه منبع محوری نسبت به زنان"، " بالندگی فردی- سازمانی زنان" و " برندسازی توانمندی های دانشگاه های زنانه" است.

توجه همه جانبه، عمیق و واقع بینانه اسلام به جامعه و امور و مسائل اجتماعی، اگر نگوییم امری بی نظیر است، بدون شک در تاریخ بشریت موضوعی کم نظیر به شمار می رود. مسئله الفت و مصاحبت ها اثری مستقیم بر آدمی دارد؛ چه اثر نیک و مثبت، و چه اثر ناپسند و سوء. تاثیر عنصر ارتباطات اجتماعی بر بعد اعتقادی و نیز عملی انسان، نقشی انکار ناپذیر و حیاتی است. با توجه به روایات فراوان وارد شده در مسئله الفت و نیز عزلت، این نوشتار بر آن است که به سوالات زیر پاسخ دهد: آیا از منظر روایات، الفت و ارتباطات اجتماعی مطلق است یا عزلت و تفرّد؟ و آیا معاشرت (الفت) از نظر روایات حدی دارد یا وسیع است؟ و در چه مواردی اگر انسان عزلت گزیند بهتر است از اینکه در اجتماعی باشد؟ روایات فراوانی در این باب داریم که تلاش شده با استفاده از روش «تحلیل مضمونی» به مطالعه آنها پرداخته و از ره آورد این روش با ترسیم شبکه مضامین گسترده آنها، به فهمی دقیق تر از مراد معصومین علیهم السلام دست یابیم. با تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده های روایی در موضوع الفت و عزلت، مجموعاً 23 مضمون کلیدی و مهم در باب روابط اجتماعی اشاره شده که در دو دسته ی مطلق و نسبی طبقه بندی می شوند و یافته های تحقیق نشان می دهد اساساً بحث افضلیت الفت یا عزلت مطرح نیست، بلکه اصل بر آن است که دین شخص حفظ گردد؛ چه از طریق الفت، و چه با عزلت نشینی.

دوران دفاع مقدس، عرصه تبلور استعدادهایی بود که از متن آن، فرماندهان جوانی رشد یافتند که امروز اسوه و الگوی فرماندهی و مدیریت جهادی در دوران ما به شمار می روند. سؤال این است که این افراد براساس چه مؤلفه هایی برای جایگاه فرماندهی انتخاب شدند؟ ازاین رو، هدف از انجام این تحقیق، شناسایی مؤلفه های انتخاب فرمانده با استفاده از تجارب دوران دفاع مقدس است. به منظور دستیابی به این هدف، با بهره گیری از روش تحلیل مضمون و ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته با 17 نفر از فرماندهان عالی رتبه دوران دفاع مقدس، پژوهش حاضر صورت پذیرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد، انتخاب فرماندهان در دوران دفاع مقدس براساس 5 مؤلفه: «سابقه، جهادی بودن، قدرت تحلیل، مهارت ارتباطی و وضعیت جسمانی» بوده است و هرکدام از این مؤلفه ها دارای ابعادی هستند که درقالب 32 مضمون سازمان دهنده در این پژوهش شناسایی شده است. 

هدف: پژوهش حاضر، در بستر فهم لزوم همسازی ارکان نظامات و سیستم ها در فرایند نظام سازی شکل گرفت. یکی از مهم ترین ارکان هر سیستم اجتماعی، عاملان و بازیگران انسانی سیستم اند و در این میان، مدیران سیستم اجتماعی از دیگر بازیگران مؤثرترند. بر این مبنا، این پژوهش، در جهت مدل سازی ساختاری- تفسیری و تحلیل قدرت نفوذ بین مؤلفه های فردی مدیریت جهادی سازمان داده شد؛ علاوه بر آن، معیارهای استخراج شده، تعیین سطح شد و تحلیلی از میزان وابستگی متغیّرهای سیستم ارائه شد. روش : در گام اول برای دستیابی به مؤلفه های مدیریت جهادی به سراغ روش تحلیل مضمون رفته و از مصاحبه با خبرگان این حوزه اطلاعات اولیه حاصل شد، داده های حاصل از مصاحبه ها تحلیل شد و در نهایت، مؤلفه های فردی مدیریت جهادی ارائه شد. در گام بعد به منظور بررسی رابطه این مفاهیم با یکدیگر و سطح بندی آنها روش مدل سازی ساختاری- تفسیری انتخاب، همچنین برای درک و تحلیل بهتر روابط، از تکنیک تحلیل ساختاری و نرم افزار میک ماک استفاده شد. یافته ها: بر این اساس، بعد فردی مدیریت جهادی از 10 مؤلفه تشکیل و در شش سطح دسته بندی شد. نتیجه گیری : بر این مبنا، مؤلفه های «آخرت گرایی و جهان بینی توحیدی»، «ولایتمداری» و «توکل بر خدا» به عنوان اثرگذارترین مؤلفه مشخص شد.

رخدادهای مربوط به اقوام گذشته که در قرآن کریم آمده، نشان از سنت های الهی حاکم بر جامعه دارند که سنت استدراج یکی از مهم ترین آنها است. تحقق این سنت معلول عواملی است که ارتباط زیادی با رفتار افراد جامعه دارند و شناخت آن عوامل می تواند مانع نجات جامعه از نابودی شود و در عین حال گرایش به معنویت و حرکت به سوی تمدن مطلوب را به ارمغان آورد. پژوهش حاضر با هدف کشف این علل، روشن ترین آیات مربوط به آن را گردآوری و داده های لازم را از آنها استخراج کرده و با استفاده از روش تحلیل مضمون به تحلیل و سازماندهی آنها پرداخته است. در این تحقیق مضامین پایه ای، سازمان دهنده و فراگیر با استفاده از روش تحلیل مضمون به دقت روشن شد و به صورت نقشه های شبکه تارنما درآمد که درنهایت یافته های این پژوهش حاکی از آن است که آگاه سازی جامعه توسط فرستادگان الهی برای هدایت مردم و نجات افراد هدایت شده، سرپیچی از تعالیم و مقابله با فرستادگان الهی و بی نتیجه ماندن تلاش ها برای هدایت، فراگیر شدن کفر، ظلم و گناه در جامعه، محرومیت از لطف خدا بر اثر بی تدبیری و عدم درک شرایط، تأخیر عذاب تا رسیدن زمان مقرر علل جریان سنت استدراج هستند.

نسبت اخلاق و سیاست یک از چالش برانگیزترین مباحث تاریخ اندیشه ی سیاسی کلاسیک و مدرن است به طوری که باعث شکل گیری رویکردهای مختلفی در تبیین نسبت مذکور شده است. این پژوهش با هدف کاربردی کردن اندیشه ی رهبران انقلاب اسلامی در تبیین سیاست اخلاقی و دست یابی به مدلی مفهومی که روایت گر و مبین اندیشه ایشان است به نگارش درآمده است. اقتضائات تاریخی و معرفتی انقلاب اسلامی ایران، معیار بودن «اندیشه ی رهبران» و فقدان خوانش اخلاقی از ساخت قدرت، اهمیت و  ضرورت تبیینی سازگار با پارادایم فکری رهبران انقلاب اسلامی را ایجاب کرده است. بنابراین مسئله ی پژوهش حاضر، چگونگی سیاست ورزی اخلاقی در اندیشه ی رهبری انقلاب اسلامی است. این مهم با به کارگیری دلالت های مفهومی سیاست و اخلاق با استفاده از «روش تحلیل مضمون» در اندیشه ی امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری مطالعه گردید. با تبیین مسئله و تحلیل داده های موجود در این پژوهش چهار راهبرد کاربردی شناسایی شد که به اخلاقی شدن سیاست یاری می رساند: یک) لزوم ارجاع سیاست ورزی اخلاقی به مبانی پارادایمی انقلاب اسلامی؛ دو) تقویت پیوند سیاست ورزی اخلاقی با اخلاق فردی؛ سه) لزوم رعایت مصالح در سیاست ورزی اخلاقی؛ چهار) ارتقای اخلاق در حد غایت دولت اسلامی.  

در سال های اخیر، جهان با بیماری کرونا مواجه شد که یکی از پیامدهای آن، برگزاری کلاس های دانشگاه ها به صورت مجازی بود؛ امری که بدون آمادگی کامل قبلی دانشگاه ها، اساتید و دانشجویان رخ داد و نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهایی را به دنبال داشت. پژوهش حاضر با هدف بررسی فرصت ها و تهدیدهای آموزش مجازی در دوران همه گیری کرونا از دیدگاه دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان با بهره گیری از مدل swot- که عبارت است از سرواژه های لاتین قوت، ضعف، فرصت، تهدید - صورت گرفته است. جامعه پژوهش مشتمل بر کلیه دانشجومعلمان پردیس فاطمه زهرا دانشگاه فرهنگیان و نمونه پژوهش شامل 22 دانشجومعلم پردیس فاطمه زهرا می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است و با رویکرد کیفی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، مصاحبه ساختارمند و روش تحلیل داده ها، روش تحلیل مضمون بوده است. مدت زمان هر مصاحبه از 10 الی 25 دقیقه متغیر بود و پس از 22 مصاحبه؛ اشباع اطلاعاتی حاصل شد. به منظور بررسی اعتبار فرآیند کدگذاری، از شیوه کدگذاری مجدد برای حداقل ۲۰ درصد از مصاحبه ها استفاده شد. در فرآیند اعتبارسنجی یافته ها، با قرار دادن متن مصاحبه ها در اختیار مشارکت کنندگان، پژوهشگران به بررسی اعتبار توصیف خود از داده های مصاحبه پرداختند. با استفاده از روش های تطابق همگون یافته ها، بازخورد مشارکت کنندگان، و خبرگان غیرمشارکت کننده، از اعتبار تحلیل ها اطمینان حاصل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که 5/86 درصد از مصاحبه شوندگان، از آموزش مجازی رضایت داشتند و بهترین نقطه قوت آموزش مجازی را، ذخیره و صرفه جویی زمان ذکر نموده و به دو مورد فرصت، یعنی کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست و جلوگیری از انتشار ویروس کرونا اشاره کردند. پرتکرارترین نقطه ضعف آموزش مجازی، اختلال در وب سایت آموزش الکترونیکی می باشد و مواردی همچون قطعی اینترنت، سرعت پایین اینترنت و هزینه اینترنت، به ترتیب از پرتکرارترین موارد در تهدیدها هستند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که تفاوت فرهنگی و شخصیتی افراد در تعیین نقاط قوت و ضعف آموزش مجازی تأثیرگذار بوده و همچنین نقش مدرس و ویژگی های شخصیتی و رفتاری او نیز در بهبود فرآیند تدریس بسیار با اهمیت اعلام شده است.

سنت های الهی، قوانین بنیادین، ثابت و فراگیری هستند که بر جهان آفرینش حاکم اند. شناخت این قواعد، ضمن کمک به هدایت مردم، زمینه تحلیل دقیق تر جوامع انسانی و تدبیر بهتر حرکت آن ها را فراهم می کند. حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله العالی) در بسیاری از مباحث تفسیری خود به این موضوع مهم پرداخته است لذا پژوهش حاضر درصدد است تا موضوع سنت های الهی را در آثار تفسیری ایشان بررسی کند. این پژوهش با روش تحلیل مضمونی صورت پذیرفته؛ لذا داده های پژوهش، پس از نمونه گیری هدفمند، طی سه مرحله، کدگذاری و تحلیل شده است. نهایتاً یافته های پژوهش ذیل سه کلان مقوله «ویژگی های سنت های الهی»، «مصادیقی از سنت های الهی» و «نتایج و ثمرات شناخت سنت های الهی» دسته بندی شده و شبکه مضامین سنت های الهی در دیدگاه تفسیری رهبر انقلاب ارائه شده است. ازجمله سنت های الهی استخراج شده در این پژوهش می توان به سنت های «پیروزی نهایی حق بر باطل»، «نصرت اهل ایمان»، «مجازات»، «آزمایش» و ... اشاره کرد.

مطابق با آیات و روایات، انس با قرآن کریم زمینه ساز تربیتِ افراد و جامعه مبتنی بر آموزه های وحیانی است. دستیابی به این هدف، نیازمند لوازم و مقدماتی است که فقدان آن ها می تواند نتیجه ی عکس برای انسان به همراه داشته باشد. لذا معصومان(ع) به این مهم توجه داشته و بیانات ارزشمندی را در این خصوص ایراد فرموده اند که از جمله ی آن ها، دعای 42 صحیفه ی سجادیه با عنوان دعای ختم قرآن است. در این پژوهش تلاش شده با استفاده از روش تحلیل مضمونی و با دو رویکرد کمّی و کیفی در سه گام تجزیه، تشریح و ترکیب متن، به استخراج مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر دعای ختم قرآن امام سجاد(ع) پرداخته و راهکارهای مطرح در این دعا به منظور کشف الگوی صحیح انس با قرآن کریم از منظر آن امام تبیین شود. یافته های تحقیق نشان می دهد که از منظر امام سجاد(ع) انس با قرآن نیازمند لوازمی است که به شرط حصول آن ها، آثار و نتایجی را هم در دنیا و هم در آخرت برای انسان به ارمغان می آورد. مهم ترین لوازم انس با قرآن عبارتند از: شناخت اوصاف قرآن، شناخت آثار تبعیت از قرآن، شناخت شرایط بهره مندی از قرآن، شناخت مقدمات انس با قرآن، شناخت مفسران حقیقی قرآن، دعا برای پیامبر اکرم(ص) و پیروی از پیامبر اکرم(ص). در پایان این مقاله نیز الگوی انس با قرآن از منظر امام سجاد(ع) ترسیم شده است.

در هر سازمانی، رهبری از مهم ترین اعضای سازمان است که بر اساس نفوذ و تأثیرگذاری در راستای کسب اهداف فردی و سازمانی، از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به وجود سبکهای رهبری متعدد، در پژوهش جاری بر رهبری فروتنانه تمرکز شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی مدل رهبری فروتنانه مبتنی بر نامه های نهج البلاغه بود. روش: با استفاده از روش تحلیل مضمون و شیوه کدگذاری، به استخراج کدها و تلخیص و طبقه بندی آنها در مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر اقدام شد. با بررسی و کدگذاری مجموع نامه های نهج البلاغه به عنوان مضمون مورد استفاده در پژوهش، تعداد 159 مضمون فرعی، 18 مضمون پایه و شش مضمون سازمان دهنده، تبیین و مدل شبکه ای رهبری فروتنانه ارائه شد. یافته ها: بر اساس مدل به دست آمده در پژوهش، ابعاد و مؤلفه های رهبری فروتنانه شناسایی شد. از جمله یافته های اصلی در پژوهش، با توجه به مفهوم فراگیر رهبری فروتنانه، شناسایی ابعادی از قبیل سرمایه اخلاقی، سرمایه خودشناختی، سرمایه ساختاری، سرمایه قرارداد روان شناختی، سرمایه رابطه ای و سرمایه معنوی بود. نتیجه گیری: در محیط های پیچیده و کاملاً متغیّر امروزی، داشتن سبک رهبری فروتنانه یکی از عوامل اصلی موفقیت سازمانها از طریق اداره و مدیریت بهتر منابع انسانی و امور سازمانی است.

مقام معظم رهبری همواره تأکید داشته اند که، «تولید» ستون فقرات اقتصاد مقاومتی است و ضروری است در راستای جهش تولید گام های بلندی برداشته شود. با این وجود، موانع بسیاری در مسیر جهش تولید وجود دارد که مانع از دستیابی به اهداف آن می شود که در این بین، امنیت اقتصادی یکی از مهمترین بسترسازهای حرکت جریان تولید در کشور می باشد. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های امنیت اقتصادی مؤثر در جهش تولید برمبنای مطالعه ای کیفی و با رویکرد اکتشافی-کاربردی صورت گرفته است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاهی، مدیران خبره شرکت های شهرک صنعتی سمنان و مسئولین ارگانهای مرتبط می باشند. نمونه آماری به روش هدفمند با رویکرد گلوله برفی به تعداد 17 نفر انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها شامل مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و روش تجزیه و تحلیل داده های کیفی، تحلیل مضمون (تِماتیک) بوده است. در این پژوهش برای اطمینان از روایی و پایایی نتایج احصاء شده در تحلیل مضمون از شیوه های خاص پژوهش کیفی شامل معیار مقبولیت و قابلیت تأئید استفاده شد. در نهایت، نتایج تحلیل مضمون منتج به ارائه مؤلفه های امنیت اقتصادی مؤثر در جهش تولید گردید که در سه حوزه مؤلفه های رفتاری (محتوایی)، ساختاری و زمینه ای (محیطی) شناسایی و دسته بندی گردیدند. به نظر می رسد با فراهم سازی مؤلفه های امنیت اقتصادی، حرکت رو به جلویی در راستای مانع زدایی و پشتیبانی از تولید در کشور صورت گیرد.

در سال های اخیر، تأمین مالی فعالیت های فرهنگی به دلیل کاهش درآمد شهرداری ها ناشی از وقوع پدیده رکود تورمی با مشکل مواجه شده است. به علاوه، شرایط نامناسب اقتصادی جامعه باعث شده تا شهروندان تخصیص بودجه به سازمان های فرهنگی دولتی و عمومی را با حساسیت بیشتری دنبال کنند و به آن واکنش نشان دهند. از این رو، افزایش بهره وری و رشد نسبت ستاده به نهاده با کاهش هزینه ها و افزایش کارایی و اثربخشی سازمان های فرهنگی دولتی و عمومی نه یک ضرورت، بلکه به یک الزام تبدیل شده است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارائه یک الگوی سنجش بهره وری در سازمان های فرهنگی ایران، به شناسایی مؤلفه های سنجش بهره وری در سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران در سال 1398 پرداخته است. برای این منظور، داده های لازم از مطالعات تجربی مرتبط با کلید واژه بهره وری و ابعاد آن جمع آوری و با بهره گیری از روش تحلیل مضمون تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد عوامل مرتبط با سنجش بهره وری در سازمان های فرهنگی را می توان ذیل 5 مؤلفه اصلی (1) سبک مدیریت، (2) عوامل فردی، (3) عوامل اقتصادی، (4) عوامل محیطی و (5) عوامل فرهنگی و اجتماعی و 58 مؤلفه فرعی دسته بندی کرد. خاطرنشان می شود، استفاده از این نتایج می تواند بهره وری در سازمان های فرهنگی را افزایش دهد و زمینه صرفه جویی در منابع دولتی و بخش عمومی را فراهم نماید. مضافاً، کارایی و اثربخشی فعالیت های فرهنگی را افزایش دهد.

امروزه اهمیت توجه به صنایع دیجیتال نوپا در کشورها باعث شده است تا مسائل و چالش های مختلفی مانند اشتغال و بیکاری کاهش پیدا کند. سازمان ها در محیط پویای رقابت جهانی، جهت بقا و دستیابی به موفقیت، به طور فزاینده ای به فعالیت های کارآفرینانه در سازمان متعهد شده اند و کارآفرینی را به عنوان یکی از ابزارهای توسعه در جهت صنایع دیجیتال نوپا به شمار می آورند. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل کارآفرینی سازمانی با رویکرد انحراف مثبت در صنایع دیجیتال نوپا است. با استفاده از روش کیفی تحلیل مضمون و انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با مدیران و خبرگان در زمینه کارآفرینی سازمانی با رویکرد انحراف مثبت، مدلی شامل عوامل مؤثر (متغیرهای کلیدی تأثیرگذار، میانجی و تعدیل گر)، پیامدها و راهبردهای ارتقای کارآفرینی سازمانی با رویکرد انحراف مثبت در صنایع دیجیتال نوپا ارائه شده است. بر اساس یافته های به دست آمده از مصاحبه نیمه ساختار یافته با 13 تن از خبرگان و مدیران، 42 مضمون سازنده شکل گرفت که می توان آنها را در 21 مضمون فراگیر تحت پنج عامل شامل: عوامل مؤثر، عوامل میانجی، عوامل تعدیل گر، پیامدها و راهبردها طبقه بندی کرد. نتایج بررسی نشان داد که توجه به کارآفرینی سازمانی و عوامل مؤثر بر شکل گیری آن با رویکرد انحراف مثبت، می تواند منجر به نتایجی همچون نوآوری، رشد و بهبود سازمانی گردد.

در دهه های اخیر کشورهای مختلف با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعه خود بحث هدفمندسازی یارانه ها را در دستور کار قرار داده اند. با توجه به تحقیقات صورت گرفته، بحث هدفمندی یارانه ها اهداف مختلفی از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و ... را دنبال می کند. در این بین راهکارهای مختلفی برای هدفمندکردن یارانه ها مطرح می شود، که برخی از این طرح ها موفقیت آمیز بوده و برخی با شکست روبرو بوده است. در این راستا به منظور پیاده سازی موفق طرح هدفمندی یارانه ها در کشور، پژوهش حاضر به دنبال یافتن مدلی برای ارزیابی طرح های مختلف هدفمندی بوده است. برای این منظور برای طراحی مدل اولیه با ده نفر از خبرگان مصاحبه گردید و نتایج حاصل با رویکرد تحلیل مضمون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. با شکل گیری مدل حاصل از تحلیل مضمون، ابعاد اصلی، مؤلفه های مربوط به هر بعد و شاخص های تشکیل دهنده هر مؤلفه شناسایی شد و بر اساس آنها فهرستی از عوامل و شاخص های اولیه تنظیم گردید. در مدل اولیه حاصل از تحلیل مضمون، در مجموع دو بعد، شش مؤلفه و 51  شاخص شناسایی گردید. در مجموع، دو بعد اصلی تأثیر گذار بر ارزیابی مدل های مختلف هدفمندی یارانه ها مبتنی بر رویکرد اقتصاد مقاومتی، شناسایی شد که این ابعاد عبارتند از فرآیند اجرای طرح هدفمندی و نتایج طرح هدفمندی می باشد. فرآیند اجرای طرح هدفمندی خود شامل سه مؤلفه برنامه ریزی، آگاه سازی و سازوکار کنترل است و بعد نتایج طرح های هدفمندی نیز شامل سه مؤلفه، اقتصادی و اجتماعی، حکمرانی و زیست محیطی است.

امرزه صنایع تولیدی و خدماتی در تلاش هستند تا در حوزه فعالیت خود جهت گیری سبز را در دستور کار داشته باشند. با این حال مفهوم سبزشویی نقطه مقابل جهت گیری سبز بوده و پژوهش پیش رو در نظر دارد تا مؤلفه های تشکیل دهنده این مفهوم را در صنعت هتلداری مورد بررسی قرار داده و راهکارهای مقابله با آن ارائه شود.تحقیق پیش رو رویکرد توسعه ای دارد و از تحلیل تم به منظور تحلیل داده ها استفاده شده است. خبرگان این پژوهش را تعداد 15 نفر از متخصصین امور هتلداری و بهداشت و سلامت تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. همچنین ابزار گردآوری داده ها نیز مصاحبه نیمه ساختار یافته است. تحلیل داده ها نشان می دهد که سبزشویی در صنعت هتلداری شامل سبزشویی محیطی، سبزشویی اجتماعی، سبزشویی واژگانی، سبزشویی قانونی و سبزشویی غذایی است که باید ابزارهای دیجیتال و فرهنگ سازی عمومی با آن مقابله کرد.

با عنایت به این که تاریخ همواره عرصه مصاف میان دو جبهه کفر و ایمان بوده است، لذا، هر دو جبهه سعی در افزایش قدرت اجتماعی خود از طریق بسیج نیروها و نیز نیروسازی میان باورمندان به خود بوده اند و برای نیل به این مهم، روش های مختلفی و متفاوتی را نیز بدین منظور تعقیب کرده اند. این نوشتار با کاربست روش تحلیل مضامین به دنبال ارائه پاسخ به این سؤال است که براساس آیات کتاب مقدس پیامبر خاتم؟ص؟، قرآن، جبهه کفر از چه روش هایی برای نیروسازی بهره گرفته است و چه راهکارهایی می توان برای غلبه بر این روش ها ارائه کرد؟ یافته های این پژوهش حاکی از آن است که با عنایت به تنوع باورمندان به جبهه کفر، این جریان از روش های مختلفی همچون ترعیب و تهدید، تطمیع، تدلیس، تشکیک و تحریف بدین منظور بهره برده است؛ روش هایی که هر کدام بر جذب بخشی از جامعه به جریان کفر مؤثر بوده است. بر پایه یافته های این پژوهش، راهکارهای پیشنهادی برای تأثیرگذاری بر قدرت نیروسازی جبهه کفر بدین شرح می باشد: افزایش قدرت اقناعی اندیشه توحیدی، افزایش قدرت دفاعی و توان بازدارندگی جامعه، افزایش سطح آگاهی از اصول اعتقادی، افزایش سطح پایبندی جامعه به اصول اخلاقی.