تربیتی

هدف این مقاله معرفی نوعی دانش تلفیقی و میان رشته ای برای تدریس دانشگاهی است. این دانش تلفیقی خاص از دانش تعلیم و تربیت و محتوای تخصصی است که مدرس قرار است آن را تدریس کند و به آن دانش محتوایی-تربیتی می گویند. با آن که این دانش، اثر گذارترین دانش تدریس شناخته شده است که قادر است گفتمان تدریس دانشگاهی را تخصصی کند، هنوز ماهیت آن در برنامه درسی آموزش عالی در پرده ابهام است. علت این ابهام در ماهیت میان رشته ای این نوع دانش است. در این مقاله، به کالبد شکافی این نوع دانش که ماهیتی تلفیقی دارد پرداخته می شود. به این منظور، موضوع ریاضی به عنوان مورد مطالعاتی تدریس انتخاب شده است. داده های این پژوهش از 27 نفر از مدرسان ریاضی دانشگاه که در طیفی از تازه کار تا استادانی با سابقه بیش از 30 سال تدریس بوده اند از طریق مصاحبه نیمه ساختاری و مشاهده جمع آوری شده است. داده ها از طریق کدگذاری و مقوله بندی تحلیل شدند و نتایج نشان از یک الگو با چهار مقوله بود. این الگو قابلیت گفتمان بیشتری در خصوص این دانش و تدریس دانشگاهی فراهم می آورد. به علاوه آن که می تواند چارچوب مناسبی جهت طراحی رشته های میان رشته ای که حاصل از تلفیق دو دانش تعلیم و تربیت و حوزه های تخصصی مانند ریاضی و علوم هستند، فراهم آورد.

نماد پردازی در ادبیات کودک و نوجوان از اهمیت ویژه ای برخوردار است و سبب می شود تا بسیاری از مفاهیم اخلاقی و فرهنگی به آسانی و غیر م ستقیم به کودکان انتقال یابد. در این جستار به شیوة توصیفی و تحلیلی، به طبقه بندی، ارزیابی کمی و بررسی انواع نمادهای به کار رفته در ۹ داستان آموزشی و تربیتی کودک در دهة هشتاد پرداخته می شود. ابتدا این آثار بازخوانی، خلاصه نویسی و به لحاظ نوع داستانی و موضوعی و کاربرد نمادین طبقه بندی شده، سپس انواع نمادها استخراج، تقسیم بندی و بسامد مضامین آن ها تحلیل و بررسی شده است. از ۶۴ نماد بررسی شده، نماد واژه ای با فراوانی ۵۴ و نماد شخصی با فراوانی ۶۴ و نماد انسانی(مثبت ) با فراوانی ۲۵ بیشتر استفاده شده است. در داستان های یاد شده، علاوه بر کاربرد نمادهای تقویت حس اعتماد به نفس و شناخت استعدادها و آموزش مسائل دینی، نمادهای مفهومی حرکت، با بسامد «؟ چه کسی پنیرم را برداشت » تغییر، تقویت هوش و دانایی، به ویژه در داستان ۱۰۰ و نمادهای شناخت ویژگی های شخصیتی، تمرین شکوفایی توانایی ها، اراده و « تَرس بد اَست » با بسامد ۶۵ و « راز موجود عجیب » پشتکار، به ویژه در داستان های با بسامد ۶۰ بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند.

این پژوهش با هدف بررسی مقایسه ای عملکرد آموزشی و تربیتی معلمان شرکت کننده در برنامه معلم پژوهنده با سایر معلمان در سه دوره ی تحصیلی استان اردبیل انجام گرفته است. روش تحقیق از نوع علّی- مقایسه ای می باشد. جامعهآماری این پژوهش شامل ،67 نفر معلمان شرکت کننده در برنامه معلم پژوهنده، 11700 نفر سایر معلمان و 1287 مدیر در سه دوره ی تحصیلی استان اردبیل می باشند. روش نمونه گیری در معلمان پژوهنده به صورت هدفمند، سایر معلمان و مدیران به طور تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته در مقیاس لیکرت، که توسط مدیران پاسخ داده شد، استفاده گردید. در خصوص روایی پرسشنامه ها از نظرات متخصصین و تحلیل عاملی استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 96/0 به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی ( آزمون هایt مستقل و f) استفاده شد. نتایج نشان داد که: 1- بین عملکرد آموزشی و تربیتی معلمان شرکت کننده در برنامه معلم پژوهنده با سایر معلمان تفاوت معناداری وجود دارد. 2- بین عملکرد آموزشی و تربیتی معلمان شرکت کننده در برنامه بر اساس مدرک تحصیلی، جنسیت، سابقه خدمت و دوره تدریس آنها تفاوت معناداری وجود ندارد.

آفریدگار هستی، پرتوی از ذات بیکران و جمیل خویش را از رهگذر اسماء وصفات در آیینه ی آیات تکوین و تشریع و در دو عرصه آفاق و انفس، متجلی ساخته و اهل نظر همواره در این دریغ اند که کاش صد هزار دیده داشتند برای تماشای این صد هزار جلوه. این مقاله می کوشد تا نمونه هایی از آیات الهی را از منظر تربیتی وآموزشی مورد نظر و توجه و واکاوی قرار دهد و ثمرات هر یک از این نگرش ها، به پیشگاه ارباب معرفت پیشکش گردد.

هدف اصلی پژوهش کنونی، پاسخ به این سؤال اساسی است که یک فرد مسلمان در برابر مسئله لذت و بهره مندی از آن، چه موضعی باید داشته باشد؟ آیا باید از همه لذت ها بهره بگیرد و یا از همه آنها اعراض کند؛ یا اینکه از بعضی بهره مند شود و از بعضی دیگر دوری نماید؟ روش تحقیق در این مقاله، روش توصیفی تحلیلی و استنتاجی است. یافته های تحقیق بیانگر این است که مسئله لذت دارای اقسام و انواع گوناگون می باشد که عبارتند از: لذت های حسی و بدنی، لذت های عقلی و ذهنی، لذت های عرفانی و قدسی. مطابق آیات قرآنی و احادیث مربوطه باید از هریک از لذت های مذکور بدون افراط و تفریط استفاده کرد و اما از لذت هائی که موجب آزار دیگران یا موجب پشیمانی و رنج روحی خود فرد می شوند، اعراض شود و نیز از لذت هائی که ضرر بدنی و جسمانی دارند و نیز لذت هائی که موجب خراب شدن آخرت انسان می گردند، دوری شود.

تحقیق حاضر ازجمله تحقیقات کیفی است که به صورت میدانی اجرا شده است. روش کیفی مورد استفاده در تحقیق حاضر از نوع پدیدارشناسی بود. مشارکت کنندگان در این پژوهش شاملِ معلمان ورزش در مناطق محروم بودند. برای اجرای کار از روش نمونه گیری هدفمند و با رویکرد نمونه گیری همگون و درعین حال با رعایت حداکثر تنوع نمونه گیری استفاده شد. نمونه گیری تا رسیدن به اشباع نظری شکل گرفت. درنهایت تعداد 15 مصاحبه در این خصوص انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات در تحقیق حاضر مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل موضوعی استفاده شد. بر اساس نتایج، 5 عامل جسمی، روانی، تربیتی، آموزشی و ورزشی در بی عدالتی در ورزش مدارس مناطق محروم تأثیرگذار است. به مدیرانِ فعال در این زمینه پیشنهاد می شود با رفع مشکلات پیشِ روی ورزش مدارس در مناطق محروم ازجمله اختصاص بودجه بیشتر، نیروی انسانی باانگیزه تر و امکانات بیشتر شرایط شرکت دانش آموزان این مناطق را در فعالیت های ورزشی بیشتر کنند.

امور تربیتی، ﺳﺎزه ای ﻣﻬﻢ در علوم ورزشی اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ آن از ﺿﺮورتﻫ ﺎی ﻧﻈ ﺎم آﻣ ﻮزش ﻋ ﺎﻟﯽ در ﮐﺸﻮرﻣﺤ ﺴﻮب ﻣ ﯽﺷ ﻮد. ﺑﺮاﯾﻦاﺳﺎس ﻫﺪف ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ بررسی عامل های تربیتی و اخلاقی و تربیتی درعلوم ورزشی دانشگاهی ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ اصول اهلاقی و تربیتی در هر زمینه ای از موارد ضروری می باشد و ﺑﺎﯾﺪ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﭘ ﯿﺶ روی علوم ورزشی را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و آﻧﻬﺎ را ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮد. آشنایی با مشکلات جهانی و ﻣﺤﻠ ﯽ در دو دﻫ ﻪ اﺧﯿ ﺮ از ﯾ ﮏ ﺳ ﻮ و ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣ ﺎﻟﯽ از ﻃ ﺮف دﯾﮕ ﺮ ﺑ ﻪ ﺗﻐﯿﯿ ﺮات ﺳ ﺎﺧﺘاری در ﻧﻈﺎمﻫﺎی ورزشی دانشگاهیﺟﻬﺎن ﻣﻨﺠ ﺮ ﺷ ﺪه اﺳﺖ ابتدا به بررسی این عوامل پرداخته شده است. در ﮔﺎم ﺑﻌﺪ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ این اﺑﻌﺎد و ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی علوم ورزشیﺗﻌﯿﯿﻦ و ﺑﻪﺻ ﻮرت ﯾﮑﭙﺎرﭼ ﻪ ﻣ ﻮرد بررسی ﻗ ﺮار ﮔﺮﻓﺘ ﻪ اﺳ ﺖ. استفاده از تمرینات و آزمون های مهارتی مناسب و استاندارد؛ جلوگیری از دل زدگی دانشجویان و علاقه مند نمودن آنها به ورزش؛ پرهیز از شوخی و طنزهای ناشایست؛ استفاده از ارزشیابی نسبی در مورد عملکرد مهارتی دانشجو؛ و فروتنی و پرهیز از تکبر و خودبرتربینی؛ از مهم ترین شاخص های اخلاق حرفه ای در اساتید تربیت بدنی عمومی است.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی پیامدهای تربیتی و رفتاری یادگیری به شیوه کلاس معکوس انجام گرفت. روش پژوهش، کیفی، از نوع پدیدارشناسی است. مشارکت کنندگان این پژوهش، والدین و دانش آموزان پسر دوره ابتدایی شهرستان بیرجند در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ بودند. با توجه به ماهیت پژوهش، از روش نمونه گیری هدفمند، از نوع معیار، استفاده شد که با مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۲ نفر، شامل ۷ دانش آموز و ۵ نفر از والدین آن ها، داده های اخذشده به اشباع رسید. داده های حاصل، به روش کُلایزی (۲۰۰۲) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و از نرم افزار MAXQDA11 به عنوان ابزار تحلیل داده ها استفاده شد. همچنین جهت ارزیابی یافته های پژوهش، از معیار گوبا و لینکلن (1985) استفاده شد. یافته های پژوهش، در ۴ مضمون اصلی تربیتی و رفتاری شامل: پیامدهای «فردی و شخصی»، «اجتماعی»، «ارتباطی و روابط بین فردی» و «محیطی و زمانی» دسته بندی شدند. تجارب دانش آموزان و والدین نشان می دهد که استفاده از کلاس معکوس که در دو بخش آموزش خارج از کلاس و تعمیم یادگیری در کلاس درس، صورت می گیرد، پیامدهای فردی، شخصی و اجتماعی مختلفی برای دانش آموزان به همراه داشته است؛ به طوری که وقتی در منزل یا در محیط دیگر، یادگیری خود را دنبال می کنند، شخصی سازی یادگیری برای آن ها اتفاق می افتد؛ از سوی دیگر، در مرحله دوم یادگیری به شیوه کلاس معکوس، دانش آموزان در حوزه مسائل اجتماعی و سطوح مختلف ارتباطات آموزشی، دچار تحول می شوند. به طورکلی، نتایج پژوهش نشان می دهد یادگیری به شیوه کلاس معکوس، پیامدهای تربیتی و رفتاری مثبتی را به همراه دارد. همچنین یافته های پژوهش، زمینه را برای بررسی دیگر پیامدهای یادگیری به شیوه کلاس معکوس فراهم می آورد.

هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر تمایل دانش آموزان به مسجد بر اساس طرح شهید بهنام محمدی بوده است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر روش آمیخته است که در بخش کیفی از بررسی اسنادی و در بخش کمی از روش پیمایشی مقطعی استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل مربیان و دانش آموزان شهر تهران است. نمونه نحقیق حاضر بر اساس جدول مورگان تعداد 103 نفر بوده که پرسشنامه محقق ساخته بر روی آنان اجرا گردید. برای تجزیه و تحلیل دادههای کمی از آمار توصیفی و آمار استنباطی (T تک نمونهای، طیف مطلوبیت نانلی، T دو گروه مستقل، و آزمون فریدمن) استفاده شد. یافتهها نشان داد که بر اساس دیدگاه مخاطبین طرح شهید بهنام محمدی موانع جدی از لحاظ عوامل تأثیرگذار درونی طرح مبنی بر عدم جذب نوجوانان وجود ندارد. در رابطه با اولویت بندی مقوله ها از منظر میزان تأثیر آن ها بر عدم جذب مخاطبین به مسجد از دیدگاه مخاطبین نیز اولویت بندی مقوله ها در نمونه به ترتیب بدین قرار است: برنامه ریزی و محتوای آموزشی (با میانگین 2.75)، مقوله بی توجهی به نسازها و اقتضائات سنی (با میانگین 2.71)، امکانات و تسهیلات (با میانگین 2.56)و همچنین و در نهایت مقوله نیروی انسانی تأثیرگذار (با میانگین 2.52). همچنین یافتهها نشان داد که در مقوله های امکانات، نیازها و اقتضائات، و نقش خانواده، میانگین امتیاز در بین مربیان بیشتر از مقدار آن در مخاطبین است. به بیان دیگر مربیان طرح در مقایسه با مخاطبین در رابطه با مقوله های ذکر شده معتقدند این عوامل در عدم جذب نوجوانان به مسجد بیشتر تأثیر داشته است. نتایج کل بیانگر آن است که بیشتر عوامل جذب دانش آموز نوجوان به مسجد مربوط به عوامل مؤثر خارج از مسجد است.

زنان به عنوان بخش مهمی از پیکر اجتماع، در جامعه حامل بار سنگین مسئولیت های خانوادگی و اجتماعی هستند که دوشادوش مردان می توانند در صحنه های مختلف اجتماعی حضور می یابند. نقش زنان و ابعاد سازنده آنان در زمینه های اخلاقی، مذهبی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و تربیتی چشمگیر است. در این مقاله برآنیم که نقش زنان را در ترویج فرهنگ اسلامی و تقویت هویت دینی و ملی فرزندان بررسی کنیم. به درستی که جوامع از طریق بانوان فرهیخته، با سواد، دانشمند، محقق و متعهد به اصول اسلامی در جهت تکامل ملّت ها حرکت میکنند زیرا زنان متدّین و متعهد که پای بند اصول اخلاقی و دینی هستند فرزندان لایق و شایسته تحویل جوامع میدهند. عوامل موفقیت در ترویج فرهنگ اسلامی و تقویت هویت دینی و ملی، توجه و کاربست ارزشهای مورد نظر شامل اطاعت از ولایت، عدالت خواهی، مشارکت بدور از تبعیض، ادامه ی راه ائمه (ع)، دفاع ازاسلام و انقلاب، علم آموزی و روشنی هدف، تعهد و ایمان، شهامت، اشتیاق به برنامه ریزی، انعطاف داشتن و... می باشد. همانطور که زنان در تربیت فرزندان نقش محوری دارند، به لحاظ ساختار عاطفی آنها، توان نهادینه سازی ترویج فرهنگ را نیز دارند امّا برای انجام این رسالت، باید بستر و زمینه ی مناسب فراهم شودو امکانات موجودجهت بروز و ظهور استعدادهاو توانایی های زنان در جامعه فراهم و مهیّا گردد.