مطالب مرتبط با کلیدواژه

اصول اخلاقی


۶۱.

تبیین اصول اخلاقی حاکم بر تولید و توزیع محتوا در فضای مجازی از منظر اخلاق اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۴ (پیاپی ۶۷) 41 - 72

کلیدواژه‌ها: اخلاق فناوری اطلاعات فضای مجازی اصول اخلاقی کد اخلاقی محتوای مجازی تولیدکنندگان و ترویج دهندگان محتوای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۱۶۶
فعالیت تولیدکنندگان و ترویج دهندگان محتوا در فضای مجازی به نوعی زیربنای فعالیت های سایبری کاربران و استفاده کنندگان از محتوای مجازی است و از همین رو، این گروه از جایگاه ویژه ای در اخلاقی شدن فضای مجازی برخوردارند. مسئله مهم، تبیین ملزومات پایبندی اخلاقی و رفتارهای اخلاقی تولیدکنندگان و ترویج دهندگان محتوا در فضای مجازی است و تا زمانی که این مسئله تبیین نگردد، رفتار اخلاقی این افراد و در نتیجه، اخلاقی شدن فضای مجازی، امری ناممکن و دست نیافتنی است. هدف از این پژوهش، پاسخ به سؤالاتی است که با بنیان های ارزشی افعال و مسئولیت های اخلاقی تولیدکنندگان و ترویج دهندگان محتوا در فضای مجازی و فناوری های اطلاعات و ارتباطات پیوند دارد. روش تحقیق از نظر گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و رصد میدانی فضای مجازی و از نظر ارائه اطلاعات، تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. از منظر آموزه های وحیانی اسلام، اصول و ارزش های اخلاقی حوزه تولید و ترویج محتوا در فضای مجازی عبارت اند از: راستی و صدق، اهتمام به امور دیگران و خدمت رسانی، مسئولیت پذیری و وظیفه شناسی، امانت داری و رعایت حقوق دیگران، دانش افزایی، پرهیز از اشاعه فحشا، حفظ محیط زیست و پرهیز از شایعه پراکنی.
۶۲.

اهمیت اخلاق و تاثیر آن در حرفه حسابداری

نویسنده:
منبع: چشم انداز حسابداری و مدیریت دوره پنجم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۵ (جلد ۲) 13 - 20

کلیدواژه‌ها: اخلاق حسابداری آیین رفتار حرفه ای اصول اخلاقی فرهنگ حسابداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۷۶
اطلاع از همه اطلاعات مالی شرکت که گاها محرمانه نیز می باشد باعث گردیده تا حسابداران به عنوان کارکنان کلیدی شرکت ها و موسسات شناخته شوند و از قدرتی برخوردار گردند که هر عمل آنها بر ارتقا و درک استفاده کنندگان از اطلاعات مالی شرکت تاثیرگذار باشد. به طبع هر اشتباه آنها نیز می تواند باعث تنزل شرکت و اشتباه استفاده کنندگان از اطلاعات مالی شرکت شود. پس رعایت اصول اخلاقی در این حرفه از اهمیت خاصی برخوردار است. البته رعایت اصول اخلاق حرفه ای در جریان حسابرسی نیز الزامی است. در صورت عدم رعایت الزامات اخلاقی توسط در حسابرسی، بهتر است فعالیت حسابرسی متوقف شود. اخلاق و رفتار اخلاقی بیشتر به اصول کلی مانند صداقت، درستکاری و غیره اشاره دارد و آنرا علم معاشرت با خلق تعریف کرده اند. با توجه به اهمیت ارزش های اخلاقی در دین مبین اسلام، هدف مطالعه حاضر تبیین جایگاه و نقش دین اسلام و لزوم رعایت اصول اخلاقی در رفع مشکلات حرفه حسابداری و رعایت آیین اخلاق حرفه ای حسابداری می باشد. در این مقاله پس از بیان تعریفی از حسابداری و اخلاق به لزوم رعایت موازین اخلاقی و پرداخته و اهم موارد عنوان شده در آیین نامه رفتار حرفه ای که مجموعه ای خاص از قوانین و مقرراتی است که توسط نهادهای حاکمیتی حسابداران رسمی تعیین می شود، پرداخته خواهد شد.
۶۳.

ویژگی ها وشاخصه های لفظی و محتوایی استخراج اصول اخلاقی با تاکید بر قرآن و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱شماره ۴۹ 89-116

کلیدواژه‌ها: فرا اخلاق اصول اخلاقی اخلاق اسلامی شاخص های لفظی - محتوایی قرآن و روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۱۵
اصول اخلاقی در نظام های اخلاقی ضمن آن که می تواند خط و مشی اخلاقی آن نظام را سامان دهد در حل چالش های اخلاقی نیز کارگشاست. نظام های اخلاقی بر اساس نوع نظریه اخلاقی خود اصول اخلاقی را پیشنهاد می دهند که گاهی اصول مشترک همه نظام های اخلاقی است. این مقاله با هدف استخراج اصول اخلاقی قرآن با رویکرد فرا اخلاقی سامان یافته است. بررسی و تحلیل آموزه های قرآن و روایات اسلامی – که به روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است- نشان می دهد می توان بر اساس شاخص های لفظی چون هیئت و ماده وشاخصه های محتوایی چون تاکید، فراوانی ، تکرار و تقدیم، به مهم ترین اصول اخلاقی مورد نظر آموزه های دینی دست یافت. این اصول ضمن برخورداری از ویژگی هایی چون جامعیت ، هدفداری، سازگاری، برخورداری از اولویت و پایه ای بودن برای اخلاق نقش هدایت گری اخلاقی مومنان را ایفاکرده در برخی چالش ها و موقعیت های دشوار اخلاقی کارگشا هستند.
۶۴.

رویکردهای اخلاقی در تعین دیه و ارش با تکیه بر اولویت های پزشکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 59 - 74

کلیدواژه‌ها: ارش اصول اخلاقی پزشکی قانونی جراحات خسارت معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۲۳۴
تعیین دیه و ارش درزمینه نوع و میزان جنایات و عوارض ناشی از آن از وظایف مشترک پزشکی قانونی و سیستم قضایی است, لذا اظهارنظر پزشکان قانونی با رعایت اصول علم پزشکی و پایبندی به رویکردهای اخلاقی مربوط به حوزه پزشکی و حقوق می تواند در جهت اجرای هرچه بهتر عدالت و احقاق حقوق مادی, معنوی و اخلاقی مجنی علیه راهگشا باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و باهدف بررسی موارد متناقض تعیین دیات بر اساس علم پزشکی و رعایت موازین اخلاقی، ابتدا به بیان ارتباط اخلاق با فقه، حقوق و پزشکی قانونی پرداخته و سپس مصادیقی از این موارد متناقض را مورد تجزیه وتحلیل قرار داده است، درنتیجه بازنگری قوانین مربوط به دیات با عبور از کانال مقتضیات زمان و با در نظر گرفتن رویکردهای علم روز و رعایت اصول معنوی و اخلاقی در راستای جبران ضررهای مادی و معنوی حاصل از آسیب های جسمی و روحی ضرورت می یابد.
۶۵.

نگرش اقتصادی به اصول اخلاقی در حقوق قراردادها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حقوق اسلامی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۱ 253 - 282

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی تحلیل اقتصادی قرارداد کارایی مطلوبیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۵۲
اصول اخلاقی، ارزش های بنیادینی هستند که بر پایه شناخت هنجارها و اعتقادات، مورد قبول اکثریت جامعه واقع شوند. منظور از اصول اخلاقی، اصولی چون: حسن نیت، صداقت، تعهد به همکاری، عدم تدلیس و فریب، انصاف، عدالت، وفای به عهد و عدم تبعیض است. کارایی اقتصادی قرارداد به طور مؤثری، تابع نمود رفتار اخلاقی است زیرا رفتارهای اخلاقی، تضمین های درونی هستند که با ایجاد اعتماد، جلوگیری از فرصت طلبی و التزام بهینه به تعهد، موجب مطلوبیت، کاهش هزینه مبادله، بیشینه کردن ثروت، کارایی و رفاه کل می شوند. توسل به اخذ تضامین قراردادی، اتخاذ استراتژی متقابل که بعضاً مخالف انگیزه های اولیه انعقاد قرارداد است و تلاش برای کسب اطلاعات بیشتر برای مقابله با فرصت طلبی طرف دیگر و درج شروط صریح حقوقی در قرارداد بسیار هزینه بر است. بنظر می رسد درج شروط صریح غیر حقوقی مانند الزام به رعایت اصول اخلاقی برای جلوگیری از رفتار فرصت طلبانه، ابزاری برای درونی کردن هزینه ها تلقی و در نتیجه این نوع تمهیدات، کاهش هزینه معاملاتی و افزایش کارآیی قرارداد را به دنبال دارد. رعایت اصول اخلاقی در قراردادها و پایبندی به این اصول، می تواند ازطریق کاهش موارد استناد به فسخ قرارداد، نقض تعهد، مذاکره مجدد، تعدیل قرارداد، خطراخلاقی و انتخاب نامساعد، به کارایی قراردادها بیانجامد. استناد به اصول اخلاقی بدون ملاحظه مطلوبیت در مبادله، به عنوان نقطه همخوانی عدالت و کارائی، مخدوش نمودن عدالت معاوضی است زیرا قراردادی که فاقد کارایی اقتصادی باشد عادلانه هم نخواهد بود.
۶۶.

الگوی اصول اخلاقی رسانه در تبلیغ دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۶ ۳۰-۷
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۲۲
امروزه، رسانه ها زندگی بشر را محصور خویش ساخته اند و مکانیزم تبلیغ رسانه با طراحی شیوه های متعدد متقاعدسازی، پیچیدگی زیادی پیدا کرده و چه بسا با برخی شگردهای ضد اخلاقی همراه شود که کاربست آنها نادرست و به ویژه در تبلیغ دینی ناموجه است؛ به همین جهت تفکیک روش های تأثیرگذاری با رویکرد اخلاقی از شگردهای ضد اخلاقی لازم، و ارائه الگو برای این جداسازی، ضروری است که پژوهش حاضر با روش تحلیل داده بنیاد، الگوی اصول اخلاقی رسانه در تبلیغ دینی را ارائه می دهد. الگوی مذکور که با ارکان سه گانه تبلیغ همسوست و اخلاقی بودن فرایند تبلیغ دینی را از شگردهای ضد اخلاقی تبلیغات متمایز می کند، بر شش اصل استوار است که دو اصل اخلاقی خیرخواهی و صداقت بر محور فرستنده شکل می گیرند، اصول اخلاقی استحکام و شفافیت با توجه به رکن پیام ضرورت می یابند و رعایت سطح فهم و توجه به کرامت انسانی، اصول اخلاقی مرتبط با مخاطب هستند که در تبلیغ دینی توسط رسانه ها باید ملاحظه شوند.
۶۷.

تحلیلی بر اصل اخلاقی احترام در صنعت گردشگری دینی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۶ ۴۶-۳۱
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۸۵
گردشگری دینی، با داشتن ظرفیت عظیم فرهنگ ایرانی-اسلامی و اماکن دینی و بالتبع پذیرایی سالانه از تعداد بی شمار گردشگران، ضرورت پرداختن به بایسته های اخلاقی این عرصه را تأیید می کند. با هدف ارتقاء سطح اخلاق بین کنشگران گردشگری دینی، الگوی احترام به عنوان یکی از شاخص های اخلاقیِ گردشگری دینی، با توجه به قوانین و شرایط موجود در جمهوری اسلامی ایران، مورد بررسی این تحقیق قرار گرفته است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی بود و گردآوری اسناد به روش کتابخانه ای صورت گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش، نشان می دهد: افزایش تعداد گردشگران، عواید اقتصادی برای مقصد، بالا رفتن میزان رضایت مندی تمام کنشگران از فرایند سفر و مشاهده حداکثر آثار مورد انتظار از یک بسته سفر دینی، از نتایج عمل به اصل اخلاقی احترام در گردشگری دینی در لایه های آزادی دین، حفظ آثار طبیعی، قوانین موضوعه، حریم خصوصی، برابری و زیرساخت مناسب است.
۶۸.

الزامات، اصول و روش های اخلاقی و آموزشی شاگردپروری از دیدگاه امام صادق (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم و تمدن در اسلام سال چهارم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴ 10 - 33
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۲
یکی از بنیادی ترین شاخصه های مرجعیت علمی که به لحاظ تاریخی باورمندی به مرجعیتِ مرجع و سرآمدی او را بر دیگر مدعیان اثبات می کند، شاگردپروری است. این اصطلاح بدین معناست که هر مربی، معلم یا استاد با کاربست تمهیداتی برنامه ریزی شده، فراگیرانش را افرادی متخلّق، کارآمد و متخصص بار می آورد و آنان را برای ایفای نقش های متناسب علمی در جوامع انسانی آماده می سازد. فرایند شاگردپروری بر اساس اصول و روش های خاصی انجام می گیرد. مسئله این پژوهش چگونگی کاربستِ هوشمندانه و نظام مند این فرایند در نظام آموزشی امام صادق (ع) است. سؤال این است که الزامات، اصول و روش های شاگردپروری در مکتب علمی امام صادق (ع) در حوزه آموزش و اخلاق چگونه محقق شده است؟ روش پژوهش تحلیل محتوا با رویکرد کیفی و تحلیل مضمون و روش جمع آوری داده ها، بررسی اسناد و مدارک است. واحد بررسی، گزارش ها و روایات تاریخی با تکیه بر روایت مشهور به «رجل شامی» است. راویان متعددی تعداد شاگردان امام را از یک تا 200 نفر تا خانه پر از جمعیت گزارش کرده اند. شاگردپروری نخبگانی در دستور کار امام قرار داشته و امام بر این نکته تحفظ داشته اند که شاگردان در همان رشته هایی که تخصص دارند به مناظره بپردازند. بررسی نمونه انتخابی از مناظرات علمی امام صادق (ع) نشان داد که تربیت برنامه ریزی شده شاگردان متخصص و نخبه در رشته های مختلف بر پایه اصول آموزشی هشتگانه و اصول اخلاقی پنج گانه و با استفاده از روش های آموزشی هفتگانه و روش های اخلاقی سه گانه انجام گرفته است.
۶۹.

مطالعه کیفی از آسیب شناسی ارزشیابی تحصیلی مجازی در عدم رعایت اصول اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 85 - 104
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۱
در حال حاضر در عرصه جهانی و در کشور ما، آموزش مجازی و به تبعِ آن ارزیابی تحصیلیِ مجازی، مهمترین موضوع در عرصه تعلیم و تربیت است، لذا هدف از انجام این پژوهش، آسیب شناسی رعایت اصول اخلاقی در ارزیابی تحصیلی مجازی با نظرسنجی از معلمان مقطع ابتدایی استان لرستان است. این تحقیق از نظر رویکرد، کیفی و از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی است. روش نمونه گیری هدفمند است که با رعایت حداکثر تنوع صورت گرفته است. حجم نمونه تا قاعده اشباع نظری به 25 نفر رسید و ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته و مصاحبه نیمه ساختار یافته است. داده ها پس از کدگذاری توسط نرم-افزار Maxqda10 بررسی شدند که خروجی آن ها به صورت جداول و نمودارها قابل مشاهده است. یافته های پژوهش شامل سه مقوله اصلی: 1) مؤلفه های عدم رعایت اصول اخلاقی، 2) منشأ پیدایش آن ها و 3) عوامل تشدید کننده، و همچنین 23 مقوله فرعی، در آسیب-شناسی رعایت اصول اخلاقی از جانب دانش آموز است. پر بسامدترین مقوله های فرعی در عدم رعایت اصول اخلاقی از جانب دانش آموز شامل: ورود به پایگاههای علمی شبکه، مشورت با دیگران، استفاده از کتب و جزوات درسی، عدم یادگیری دروس، عدم نظارت اولیای مدرسه، اجبار والدین در اخذ نمره بالا، تربیت نادرست خانوادگی، نمره گرایی نظام آموزشی، تأثیر همسالان و عدم توانمندی معلم در برگزاری امتحان است. همچنین این پژوهش تأثیر عدم رعایت اصول اخلاقی در ارزیابی مجازی را بر محتوای آموزش در 12 مقوله فرعی و راهکارهای غلبه بر آنها را در 10 مقوله فرعی ارائه می دهد.
۷۰.

فناوری اطلاعات، دوراهی های اخلاقی و تصمیم گیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۸ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۲) 5 - 34
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۱۵
فناوری اطلاعات به سبب درهم تنیدگی روزافزون آن با زندگی اجتماعی اهمتی اخلاقی فزاینده ای بافته است. ازاین رو شرکت های مربوطه ای چون ای سی ام و آی تریپل ئی مجموعه اصول و کدهای اخلاقی ای برای حرفه فناوری اطلاعات تدوین و هرازگاهی آن را به روز کنند. این اصول و کدها گرچه به عنوان مجموعه توصیه هایی برای راهنمایی اخلاقی مفیدند، در برخی از موقعیت های پیچیده، کارایی شان را برای حرفه مندان این حرفه از دست می دهند. چراکه اصول و کدها ممکن است در موقعیت هایی باهم در تعارض بیفتند. در این مقاله تلاش خواهیم کرد الگویی هنجاری برای کمک به تصمیم گیری در چنین موقعیت هایی ارائه کنیم. برای رسیدن به این الگو از آموزه ها و رویکردهای متعددی چون دیدگاه دیوید راس، آموزه اثر دوگانه، و نیز رویکرد جودیث تامسون در اخلاق هنجاری و کاربردی کمک خواهیم گرفت. این الگو دارای سه شرط عمومی و یک شرط اختصاصی خواهد بود که برای پاسخ به دوراهی هایی با مضمون رواداشتن شر و توسل به شر در حرفه فناوری اطلاعات می توانند یاری گر عامل اخلاقی باشند. ما بر اساس این الگو علاوه بر اینکه برخی دوراهی های مهم حوزه اخلاقاً کاربردی را تبیین خواهیم کرد و به آن ها پاسخ خواهیم داد، آن را در دست کم شش موقعیت اخلاقاً مهم در حوزه فناوری اطلاعات، ازجمله در حوزه های خودروهای خودران، حریم خصوصی و امنیت، جنگ های سایبری، باج افزارها، و اینترنت اشیا، به کار خواهیم بست. در هر کدام نشان خواهیم داد که شرایط چهارگانه چگونه می توانند به عامل اخلاق در تصمیم گیری های اخلاقی کمک کنند. بااین حال ادعا نخواهیم کرد که این الگو همچون یک منطق تصمیم پذیر عمل می کند چراکه فرایند رسیدن به تصمیم اخلاقی الگوریتم وار نیست و عوامل شناختی و غیرشناختی زیادی در این میان نقش بازی می کنند.
۷۱.

دیدگاه مترجمان غیرحرفه ای به اخلاق در فرایند زیرنویس فیلم های انگلیسی زبان به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 1 - 32

کلیدواژه‌ها: ترجمه دیداری شنیداری طرفدار زیرنویس اصول اخلاقی تابوهای فرهنگی و زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۶
پژوهش حاضر به بررسی نگرش مترجمان غیرحرفه ای به اصول اخلاقی در ترجمه زیرنویس فیلم های انگلیسی زبان به فارسی می پردازد. جامعه آماری شامل تمام مترجمان غیرحرفه ای زیرنویس فعّال در فضای مجازی بود که از میان آنها نمونه تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از مصاحبه نیمه ساختاریافته به عنوان ابزار اصلی تحقیق استفاده شد. به زعم بسیاری از مصاحبه شوندگان، اصول اخلاقی منحصر به وفاداری به متن اصلی و اجتناب از هرگونه دست کاری متن در فرایند ترجمه صرف نظر از مسائل فرهنگی جامعه مقصد و مخاطب آن است. این امر انتقال بسیاری از تابوهای فرهنگی و زبانی غربی در قالب ترجمه زیرنویس را در پی داشته است. هرچند در این ارتباط اجماع نظر کلی بین مصاحبه شوندگان وجود ندارد و به نظر می رسد مترجمان تازه کار در مقایسه با مترجمان باتجربه تأکید بیشتری بر وفاداری کامل به متن اصلی فارغ از هر نوع فیلتر فرهنگی و زبانی دارند.
۷۲.

ویژگی های زن شایسته از دیدگاه قرآن کریم(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی (فدک سبزواران) سال دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۵ 9 - 22

کلیدواژه‌ها: نمونه اسلام اعم اخص ملاک اصول اخلاقی ظواهر عدالت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۱۵
در این پژوهش ملاک های برتری یک زن از دیدگاه اسلام و قرآن به عنوان کامل ترین کتاب الهی و از زبان حضرت محمد (ص) به عنوان آگاه ترین فرد به امور مسلمین بررسی می شود. ارزش و مقام زن در اسلام وقتی آشکار می شود که بدانیم که در قرآن کریم آیات فراوان به زن اختصاص یافته است. موضوع هایی که در این مقاله درباره آنها بحث شده است چنین است: 1-   ارمغان اسلام برای زنان، 2-   ملاک های برتری زنان به طور اعم، 3-   ملاک های برتری همسر به طور اخص، و نتیجه اینکه ملاک های برتری یک زن بر اصول اخلاقی و باطنی استوار شده و کمتر به ظواهر بها داده شده است و در برابر، آن وظایف و مسئولیتی را که برای مرد در نظر گرفته نشانگر اجرای دقیق عدالت بین زن و مرد بوده است.  
۷۳.

بررسی و تحلیل اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر اخلاق اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اخلاق کاربردی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۷۰) 163 - 196

کلیدواژه‌ها: اخلاق اخلاق فناوری اطلاعات اصول اخلاقی اخلاق مجازی دینی محتوای مجازی مرتبطان با فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۱۳
در عصر حاضر، کارکرد و اهمیت فضای مجازی بر هیچ کس پوشیده نیست؛ این فضا در کنار محاسن اخلاقی ، مشکلات اخلاقی نیز به دنبال داشته است. بهترین روش مواجهه با مشکلات اخلاقی ناشی از فضای مجازی، روش فعالانه و خردمندانه است؛ در این روش، ضمن پذیرفتن حقایق فضای مجازی، سعی می شود محیط آن از رذایل اخلاقی پاک شود و ارزش ها، هنجارها و اخلاقیات در این فضا احیا شوند. اخلاق دینی، با ارائه اصول اخلاقی برگرفته از منابع عقلانی و وحیانی، به دنبال کاهش مشکلات اخلاقی این فضا و ارائه ارزش های اخلاقی برای زیست مجازی و در نتیجه، به وجودآوردن محیطی اخلاقی برای شهروندان مجازی است. هدف اصلی این پژوهش پاسخ به سؤالاتی است که به بنیان های ارزشی افعال و مسئولیت های اخلاقی افراد مرتبط با فضای مجازی و فناوری های اطلاعات و ارتباطات مربوط است. بنابراین، سؤال اصلی پژوهش این است که ارزش ها و اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر دینی چیست؟ روش تحقیق از نظر گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و رصد میدانی فضای مجازی، از نظر ارائه اطلاعات، تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است.  از جمله یافته های این پژوهش تبیین مهم ترین اصول عام اخلاقی فضای مجازی است؛ این اصول اخلاقی شامل رعایت عدالت، امانت داری، پرهیز از ضرر رسانی، حفظ حریم خصوصی دیگران، شرح صدر و حساسیت به ترویج فضایل و جلوگیری از وقوع رذایل برای تمام افراد مرتبط با فضای مجازی اعم از تولیدکنندگان و ترویج کنندگان محتوای مجازی، کاربران و استفاده کننندگان از محتوا و نهادهای حاکمیتی متولی فضای مجازی است.
۷۴.

نقش اصول اخلاقی در تعهدات آب و هوایی از منظر حقوق بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 159 - 176

کلیدواژه‌ها: تغییرات آب و هوایی مسئولیت بین المللی دولت اصول اخلاقی مسئولیت اخلاقی سند 2017 یونسکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۰۳
علی رغم وجود رژیم حقوقی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی در عصر کنونی، پیامدهای گوناگون تغییرات آب و هوا به سرعت در حال افزایش است و بیشترین تاثیرات منفی آن بر روی مردم فقیر و حاشیه ای اطراف جهان است. با توجه به ناکارآمدی نهاد مسئولیت حقوقی دولت ها در رعایت تعهدات آب و هوایی چه راهکار عملی می توان برای مقابله با این چالش در نظر گرفت؟ به نظر می رسد با توجه به مسیر ناهموار نظام حقوقی مسئولیت بین المللی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی، از کنوانسیون ساختاری تا پاریس، می توان با اعتبار بخشیدن به اصول اخلاقی به مسئولیت اخلاقی دولت ها متوسل شد. در این نوشتار، با روش توصیفی و تحلیلی پس از بررسی رژیم حقوقی تغییرات آب و هوایی و چالش های آن، به اصول اخلاقی و ارتباط آن با تعهدات مرتبط با تغییرات آب و هوایی بعنوان راهکاری عملی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی پرداخته می شود.
۷۵.

مقایسه نظامنامه اخلاق حرفه ای روانشناسان در کشورهای ایران، آمریکا، کانادا، بریتانیا و استرالیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۸۸) 396-412

کلیدواژه‌ها: اخلاق حرفه ای نظام نامه اخلاقی اصول اخلاقی معیارهای اخلاقی بازنگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۴
این مطالعه به مقایسه نظامنامه اخلاق حرفه ای روانشناسان در کشورهای ایران، آمریکا، کانادا، بریتانیا و استرالیا پرداخته است. جامعه پژوهش حاضر را کلیه کشورهایی که دارای نظامنامه اخلاق حرفه ای هستند تشکیل داده است. از بین آنها، کشورهای آمریکا، کانادا، بریتانیا، استرالیا و ایران به صورت هدفمند و براساس پیشرو بودن در تهیه نظامنامه اخلاق حرفه ای انتخاب شدند و اصول و معیارهای اخلاقی آنها مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد کلیه نظامنامه های مورد بررسی، به غیر از ایران و آمریکا، بعد از مقدمه، به تعریف مفاهیم و اصطلاحات اصلی پرداخته اند. بعلاوه کلیه نظامنامه ها دارای دو بخش اصلی اصول عمومی و معیارها هستند. اصول عمومی مطرح شده در نظامنامه ها تقریباً مشابه و مشترک بوده و شامل: احترام به شأن افراد، مسئولیت پذیری، یکپارچگی، عدم تبعیض یا عدالت، نیکوکاری و عدم آسیب رسانی است. استانداردهای اخلاقی نظامنامه ایران و آمریکا مستقل از اصول عمومی و به طور جداگانه در نظامنامه آمده اند. این در حالی است که در نظامنامه استرالیا، کانادا و انگلیس، معیارها در زیر اصول اخلاقی مرتبط با خود ارائه شده اند. معیارهای اخلاقی نظامنامه ایران تقریبا منطبق با نظامنامه آمریکا است و تفاوت مشاهده شده تنها در ترتیب ارائه معیارها، دو معیار «مسئولیت» و «نگهداری اطلاعات ثبت شده و حق الزحمه» و میزان توضیحات و پرداختن به جزئیات است. با توجه به یافته های پژوهش حاضر به نظر می رسد، افزودن تعاریف و توضیحات لازم برای اصطلاحات تخصصی و اصول عمومی و افزودن جزئیات بیشتر به استانداردها و توجه به فرهنگ بومی و دینی می تواند به هرچه قابل فهم تر و اجرایی تر شدن نظامنامه ایران کمک کند.
۷۶.

آئین نامه اخلاق حرفه ای مهندسی در ایران

نویسنده:
منبع: آموزش مهندسی ایران سال ۱۷ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۶۷ 23 - 55
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۷۸
اخلاق حرفه ای، مجموعه ای از آیین نامه ها و مقرراتی است که عمل اخلاقی را برای آن حرفه مشخص و خاص تعریف می کند و اخلاق مهندسی به طور عام، کاربرد اصول اخلاقی و استانداردهای حرفه ای است. آیین نامه های اخلاقی باتوجه به شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی هر کشوری متفاوت است و اثرگذاری متفاوتی نیز دارد. از آنجا که در ایران آیین نامه های اخلاق مهندسی مدوّنی مطابق با نیازهای قشر مهندسان تدوین نشده و سوگندنامه مهندسی و آیین اخلاق حرفه ای مهندسان مشاور، تنها اسناد اخلاقی موجود شناخته شده در بین قشر مهندسان است، لذا تدوین آیین نامه اخلاقی در حرفه مهندسی به شرط لحاظ کردن شرایط بومی متناسب با ویژگیهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور امری ضروری به نظر می رسد. به همین سبب در این تحقیق برای تدوین آیین نامه، پس از مطالعه منابع علمی، به مطالعه و بررسی آیین نامه های اخلاق حرفه ای مهندسان کشورهای مختلفی که در این حوزه فعالیت کرده اند، پرداختیم و سپس با مصاحبه و مشاوره با افراد باتجربه متن اولیه پیش نویس آیین نامه اخلاق را دسته بندی کردیم و پیشنهاد دادیم و برای اعتبارسنجی آن، پیش نویس را به صورت پرسش نامه طراحی کردیم و پس از توزیع و جمع آوری پرسش نامه به تحلیل و بررسی نتایج حاصل از پرسش نامه به وسیله نرم افزار SPSS پرداختیم و سرانجام باتوجه به نتایج پرسش نامه موفق به ارائه آیین نامه اخلاق حرفه ای مهندسان در ایران متناسب با شرایط بومی کشور شدیم.
۷۷.

تأملی بر میزان تأکید بر اخلاق آموزش در دانشگاه های فنی و مهندسی کشور و مقایسه آن با دانشگاه های فنی و مهندسی برتر جهان

نویسنده:
منبع: آموزش مهندسی ایران سال ۲۱ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۸۳ 1 - 22
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۷
  هدف این پژوهش تأملی بر اخلاق آموزش در دانشگاه های فنی و مهندسی کشور و مقایسه آن با یکصد دانشگاه فنی و مهندسی برتر جهان بود. جامعه پژوهش شامل 100 دانشگاه فنی و مهندسی برتر جهان ( بر اساس رتبه بندی معتبر بین المللی رتبه بندی دانشگاه های جهان) و 127 دانشگاه های فنی و مهندسی ایران بود. روش نمونه گیری به صورت تمام شماری و روش تحقیق شامل     روش های مطالعات اسنادی و کتابخانه ای بود که با بهره گیری از روش بهینه کاوی و تجارب موفق ملی و بین المللی انجام شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در حال حاضر، دانشگاه های فنی و مهندسی ایران از نظر توجه به اخلاق آموزش (مستندات اخلاقی) در سطح قابل قبولی نیستند و باید با توجه به دانشگاه های فنی و مهندسی برتر جهان و درنهایت، با بومی سازی های لازم اقدامات مناسبی در این زمینه صورت گیرد. درنهایت، با تکیه بر یافته های پژوهش راهکارهایی به منظور ایجاد سند جامع اخلاقی مناسب دانشگاه های فنی و مهندسی کشور ارائه شده است، اولین قدم در داشتن اخلاق در آموزش داشتن سند جامع اخلاقی است که موجب وحدت رویه در پیاده سازی اخلاقیات در دانشگاه ها می شود.
۷۸.

بررسی ارتباط میان کنفوسیوس گرایی موسسه حسابرسی و ریسک سقوط قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال ۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۳ 25-41

کلیدواژه‌ها: کنفوسیوس گرایی اصول اخلاقی سیاست مدرن مسائل دینی ریسک سقوط قیمت سهام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۷۹
با توجه به مطالعه فان و ژو در سال 2022، برخی از مدیران شرکت ها در این تصور هستند که کنفوسیوس گرایی می تواند اثری را بر ریسک سقوط سهام ایجاد نمایند؛ اما این احتمال وجود دارد که آیا کنفوسیوس گرایی باعث کاهش ریسک سقوط سهام می شود یا افزایش آن را به همراه دارد؛ در این راستا نیز ممکن است عوامل دیگری وجود داشته باشد که باعث شود بر رابطه یا اثر بین آنها نقش موثری داشته باشد. جهت تحلیل فرضیه های پژوهش، جامعه آماری را از بین سال های 1395 الی 1400 و به مدت 6 سال انتخاب نموده و شامل شرکت های بورسی بوده اند که نمونه آماری با روش حذفی و به تعداد 109 شرکت انتخاب شد. روش پژوهش مورد استفاده نیز، روش توصیفی- تحلیلی بوده و داده های پژوهش از نوع تاریخی با مراجعه به صورت ها و گزارشهای مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران جمع آوری و طبقه بندی گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از روش داده های پانل دیتا استفاده شد؛ و در بخش تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی و استنباطی و آزمون های مختلف مربوطه انجام گردید و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Eviews نسخه 9 صورت گرفت. باتوجه به تحلیل مدل رگرسیونی، یافته های پژوهش نشان می دهد که بین کنفوسیوس گرایی موسسه حسابرسی و ریسک سقوط قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط منفی و معکوس وجود دارد؛ بنابراین، مدیران شرکت ها می بایست برای کاهش ریسک سقوط قیمت سهام به شاخص های کنفوسیوس گرایی نظیر اصول اخلاقی، سیاست مدرن، مسائل دینی توجه نمایند و با اعمال هر یک از آنها منجر به کاهش ریسک سقوط قیمت سهام شوند.
۷۹.

در فضایل انسانی مهندسان، بخش سوم: اخلاق حرفه ای

نویسنده:
منبع: آموزش مهندسی ایران سال ۵ تابستان ۱۳۸۲ شماره ۱۸ 57 - 68
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۸۰
اگر عملکرد مهندسان در جامعه به دو بخش فنی و رفتاری تقسیم شود، خصوصیات فنی به دانش، سطح علمی و تجربه بر می گردد و تصمیم گیری های اولیه در مورد اعمال و اجرای دانش به رفتار آنان متهی می شود. رفتار بر اصول، عقاید و تربیت فرد متکی است که آن را نیز در دو بخش حرفه ای و انسانی می توان بیان داشت. بخش حرفه ای به اجرای استانداردها و رعایت دستورالعمل ها و معیارهای فنی بستگی دارد و بخش انسانی به اصول فردی مبتنی بر اخلاق و ویژگی های شخصیتی معطوف می شود. در این نوشته به اهمیت توجه به اخلاق حسنه به عنوان یک فضیلت برای مهدنسان پرداخته شده است و معیارهاییی که در کشورهای صنعتی به عنوان اتیکز در مهندسی به کار می رود، ارائه شده است.
۸۰.

اصول اخلاقی پیامبر(ص) در جنگها بر اساس سیره تاریخی پیامبر(ص) و قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 101-124

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی پیامبر جنگ قرآن تاریخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۹۱
اخلاق و اصول اخلاقی یکی از جنبه های مهم دین اسلام و از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو در قرآن کریم یکی از اهداف بعثت پیامبر (ص) تربیت و آموزش حکمت معرفی شده است و پیامبر(ص) چون حاکمیت دین اسلام را بر عهده داشتند بنابراین در مواقع مختلف با اخلاق مداری و پایبندی به اصول اخلاقی رفتار می نمودند. از جمله صحنه هایی که پیامبر در آن قرار می گرفتند زمان های جنگ بود که سعی در رعایت اصول اخلاقی داشتند. آنچه در این نوشتار مدنظر قرار دارد این است پیامبر (ص) هنگامی که در صحنه های مختلف جنگ قرار می گرفتند چه نوع برخوردی داشتند و درواقع این موضوع از طریق قرآن و سیره تاریخی پیامبر(ص) مورد بررسی قرار می گیرد. آنچه از این پژوهش به دست می آید این است که بر خلاف نظر مستشرقان که غزوات پیامبر را بر پایه خشونت و کسب غنیمت تفسیر نموده اند، پیامبر در جنگهای خود به اصول اخلاقی پایبند بوده و تمام تلاش خود را می کردند که مکارم اخلاقی از جمله عطوفت و مهربانی، وفای به عهد و صبر و استقامت و..... را به مسلمانان آموزش بدهند.