مطالب مرتبط با کلیدواژه

اصول اخلاقی


۴۱.

اصول اخلاق تفسیر قرآن کریم؛ ملاحظات، مقدمات، چالش ها و پیشنهادها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 25 - 44

کلیدواژه‌ها: اخلاق تفسیر اصول اخلاقی قواعد اخلاقی حقوق اصول اخلاق تفسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۳۸۴
تفسیر قرآن به منزله کنش اختیاری مفسران، افزون بر بایسته های هرمنوتیکی و روش شناختی، مشمول بایسته های اخلاقی است. این بایسته ها مفسر را در دوراهی های انتخاب، یاری می کنند. التزام به اخلاق تفسیر منوط به وجود اصول اخلاقی برای تفسیر، آگاهی نسبت به آنها و نیز اراده معطوف به کاربست آنهاست. اصول اخلاقی تفسیر نیز به نوبه خود باید مستدل و مستند به اصول اخلاقی عام باشد. از این رو، تدوین و تبیین اصول برای اخلاقی کردن ساحت تفسیر متن با چالش هایی روبه روست. با عبور از این چالش ها، می توان اصولی عام برای تفسیر هر متن پیش نهاد و برای متون ویژه و خاص، اصولی ویژه. از این میان، قصدمندی ماتن، حمل بر صحت، مواجهه تحلیلی و نقادانه با متن، پرهیز از ساده سازی و قوی سازی متن را می توان به عنوان اصول عام اخلاقی برای تفسیر متون برشمرد و مواردی چون: محوریت اراده الهی در انتساب معنا به متن؛ پایبندی به قواعد تفسیر؛ احتیاط علمی و پرهیز از مواجهه خام و عجولانه در بیان معانی آیات؛ تمایز بین بیان متن و درباره متن؛ پرهیز از اتّباع متشابه؛ پایبندی به انصاف و مواجهه عادلانه؛ انتقادپذیری و توجه به خرد جمعی؛ امانت داری در نقل؛ آگاهی از مبانی کلامی و اعتقادی مربوط به قرآن و مؤلف قرآن؛ اصلاح نفس و آرایش نفس به فضائل اخلاقی.
۴۲.

شناسایی و اعتبار یابی اصول اخلاقی و سلوک حرفه ای وکالت ازنظر موکلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی وکالت اخلاق سلوک حرفه ای موکل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۲۶۴
پژوهش حاضر باهدف شناسایی و اعتبار یابی اصول اخلاقی و سلوک حرفه ای وکالت ازنظر موکلان انجام شده است. در این پژوهش از دو روش تحلیل اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. جامعه پژوهش دودسته شامل: الف) کتب و مراجع و منابع مکتوب و الکترونیک موجود در زمینه حقوق و وکالت می باشد که به منظور دستیابی به شاخص ها و اصول اخلاقی و سلوک حرفه ای وکالت موردبررسی قرار گرفت، ب) دسته دوم متشکل از موکلان (افرادی که حداقل یک بار وکیل دادگستری انتخاب کرده بودند) در استان اردبیل می باشند. نمونه پژوهش ارباب رجوع شامل 50 نفر بودند که از بین افراد مراجعه کننده به دادگستری شهرهای اردبیل، مشکین شهر و پارس آباد که دارای پرونده قضایی و وکیل بودند، به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات فرم فیش برداری و فرم پرسشنامه محقق ساخته می باشد که پایایی آن از فرمول آلفای کرونباخ برابر با 83/0 به دست آمد. برای تحلیل داده های حاصل از متون از تحلیل کیفی و کدگذاری و برای تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه از آمارهای توصیفی و آمار استنباطی شامل؛ آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مهم ترین اصول اخلاقی وکالت از نظر موکلان شامل: رعایت حدود اختیارات در وکالت، عدم ایجاد اخلال درروند کاری جلسه دادگاه، پیگیری لازم در تعقیب دعوی، صداقت، حفظ اسرار موکل، عدم استفاده از راه های غیراخلاقی، اعلام صریح و شفاف حق الوکاله و...می باشند
۴۳.

پارادوکس پاسخگویی: نگاهی ژرف

نویسنده:
منبع: چشم انداز حسابداری و مدیریت دوره دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ (جلد ۱) 33 - 47

کلیدواژه‌ها: پاسخگویی مسئولیت پذیری اصول اخلاقی شهادت دهی هدیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۲۱
هدف از این مقاله کمک به درک پاسخگویی و ارتباط آن با مسئولیت پذیری است. در این مقاله نقش پاسخگویی در ارتباط با اصول اخلاقی و مسئولیت های فردی و اجتماعی مورد تحلیل قرار گرفته است و تجزیه و تحلیل دریدا در مورد تناقض مسئولیت پذیری که مرتبط است به تناقض پاسخگویی، بیان و بررسی شده است. در واقع اینطور استدلال شده که پاسخگویی متکی به مسئولیت پذیری است، با این حال محدودیت های پاسخگویی تمایل به مسئولیت پذیری را کاهش می دهد. با هدف یافتن پاسخ به این سوال که پاسخگویی چطور می تواند در افزایش سطح مسئولیت پذیری، موثر و کارآمد باشد، این مقاله بر اساس نگرش های لویناسی و با الهام از دیدگاه دریدا پیشنهاداتی ارائه می دهد و بسته به شرایط مناسب، پاسخگویی را به عنوان شواهدی برای کمک به بهبود مسئولیت پذیری تفسیر می کند.
۴۴.

تاثیردرک اصول اخلاقی واستقلال برقضاوت اخلاقی باتاکید برنقش مداخله ارزش شخصی حسابرسان

نویسنده:
منبع: چشم انداز حسابداری و مدیریت دوره سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۲ (جلد ۲) 46 - 59

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی قضاوت اخلاقی ارزش شخصی حسابرسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۳۸۶
این تحقیق به بررسی تاثیردرک اصول اخلاقی واستقلال برقضاوت اخلاقی باتاکید برنقش مداخله ارزش شخصی حسابرسان پرداخته است. تحقیق حاضر، تحقیقی کاربردی، از لحاظ روش، توصیفی- همبستگی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری و از جنبه گردآوری اطلاعات، پیمایشی مبتنی بر ابزار پرسشنامه است. نمونه مورد مطالعه از کارکنان موسسات حسابرسی در مشهد انتخاب شد. با توجه به حجم جامعه در دسترس تعداد 184 پرسشنامه دریافت و مبنای تحلیل آماری قرار گرفت. جهت آزمون فرضیه ها از مقدار احتمال حاصل از برازش مدل در حالت معنی داری پارامترها استفاده شد. مناسبت مدل پیشنهادی با تبیین فرضیه ها در حالت تخمین استاندارد و معنی داری ضرایب با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس بررسی گردید. نتایج در سطح خطای پنج درصد نشان داد: درک اصول اخلاقی بر قضاوت اخلاقی تاثیرمعناداری وجود دارد. استقلال حسابرسان برقضاوت اخلاقی تاثیرمعناداری وجود دارد. درک اصول اخلاقی برقضاوت اخلاقی باتاکید برنقش مداخله ارزش شخصی حسابرسان تاثیرمعناداری وجود دارد. استقلال حسابرسان برقضاوت اخلاقی باتاکید برنقش مداخله ارزش شخصی حسابرسان تاثیرمعناداری وجود دارد.
۴۵.

بررسی جایگاه حقوق زنان در منشور حقوق شهروندی با تاکید بر اصول اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 87-104

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی منشورحقوق شهروندی حقوق زنان نظام حقوقی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۱ تعداد دانلود : ۴۵۲
منشور حقوق شهروندی نشان دهنده دغدغه دولت درآگاه سازی عمومی درباره حقوق شهروندی ونهادینه کردن احترام به حقوق بشراست .دراین راستا یکی از مهمترین محورهای منشور حقوق شهروندی مساله حقوق زنان است.براین اساس هدف از پژوهش حاضر ،بررسی وتحلیل میزان توجه به حقوق شهروندی زنان درقاموس منشور حقوق شهروندی می باشد.پژوهش فوق نشان دهنده این امر است که حقوق شهروندی زنان در منشور حقوق شهروندی درحد قابل قبولی مورد توجه قرار گرفته ولی با این حال نبود ضمانت اجرای مناسب از یک سو وبرخی چالش های عملی واجرایی از سوی دیگر تحقیق مطلوب وواقعی حقوق زنان رادرایران با موانع جدی مواجه نموده است.
۴۶.

رعایت اصول اخلاقی کاربرد فناوری اطلاعات در پیشگیری وضعی از جرائم ثبتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 135-152

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی پیشگیری وضعی جرایم ثبتی فناوری اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۳۳۰
تدابیر مبتنی بر پیشگیری از وقوع جرم از اصول سیاست کیفری سیستم های حقوقی به شمار می آید؛ فرآیند پیشگیرانه از جرم مجموعه ای از اقدامات کیفری و غیرکیفری در حوزه های تقنینی، قضایی و اجرایی را در بر می گیرد. رفتارهایی که در قلمرو موضوعات ثبتی با نقض قوانین و مقررات این حوزه ارتکاب می یابد، تحت عنوان جرایم ثبتی مورد بررسی قرار می گیرند. در جرایم ثبتی نیز، همانند هر جرم دیگری، اقدامات پیشگیرانه مورد توجه می باشد. در یک سیستم کیفری چگونگی پیشگیری از جرائم از حیث نوع و تناسب آن با جرم ارتکابی و نیز میزان کارآیی و موفقیت آن از جمله مسایلی است که دستیابی به آن همواره مورد توجه دست اندرکاران امر بوده است؛ استفاده از راهکار پیشگیری از وقوع جرم از نوع وضعی می تواند بهترین و موثرترین و کامل ترین شیوه پیشگیری از جرائم ثبتی را تامین نماید و لذا ما در این مقاله تلاش نموده ایم ضمن بررسی راهکارهای متعدد پیشگیری وضعی و تبیین آ ن ها در قلمرو جرائم ثبتی به طور خاص و عینی با کاربرد فناوری اطلاعات در این حوزه و روند اجرایی آن در ایران آشنا شویم و از طرفی به واکاوی و ارزیابی رعایت اصول خلاقی و حفظ حریم خصوصی اشخاص در جهت کاربرد فناوری اطلاعات در پیشگیری وضعی از جرائم ثبتی خواهیم پرداخت.
۴۷.

مدیریت دانش و اصول اخلاقی: واکاوی تبدیل دانش در یک سازمان صنعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال هفتم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۱)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش فرآیند تبدیل دانش اصول اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۲۱۳
امروزه، موفقیت و پیشگام بودن سازمان ها در یک صنعت، با میزان دانشی که سازمان می تواند تولید کند، ارتباطی مستقیم دارد. از طرفی دیگر، اخلاق، موضوعی مهم و جدی است که دامنه ی آن به تمام حوزه ها کشیده شده است؛ به طوری که می توان از ارتباط مباحث اخلاق و آن پدیده ها سخن گفت. مدیریت دانش از جمله این پدیده ها است. این درحالی است که مطالعات بسیاری در زمینه مدیریت دانش، انجام شده است، اما بررسی این موضوع از دیدگاه اخلاقی، ناچیز است. از این رو، در مقاله حاضر به بررسی تاثیرگذاری اصول اخلاقی بر فرآیند تبدیل دانش، پرداخته شده است. در این راستا، الگوی مفهومی این تحقیق، بر اساس ادبیات موضوع طراحی و بر مبنای این الگوی مفهومی، فرضیه های تحقیق، ارایه شده است. سپس فرضیه های تحقیق، بر اساس داده های جمع آوری شده از 94 پرسشنامه و با استفاده از روش الگوسازی معادلات ساختاری، مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان دهنده ی وجود ارتباطی مثبت و معنادار میان اصول اخلاقی و فرآیند تبدیل دانش است. همچنین، از بین ابعاد کارکردی فرآیند تبدیل دانش، رابطه ی اجتماعی شدن، برونی سازی و ترکیب، با اصول اخلاقی مستقیم و معنادار است ولی رابطه بین اصول اخلاقی و درونی سازی، معنادار نیست که در این تحقیق، دلایلی مبنی بر نبود این رابطه، ارایه شده است.
۴۸.

بررسی تاثیر اصول اخلاق کاری بر نگرش ها و رفتارهای شغلی تسهیل گران

نویسنده:
منبع: مدیریت منابع انسانی پایدار سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 211 - 229

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی تعهد شغلی استرس شغلی عملکرد شغلی قصد ترک شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۴۶۷
کارکنان شایسته، یکی از عوامل موثر در موفقیت و بقای سازمان هستند. عوامل متعددی به طور مستقیم و غیرمستقیم باعث بی توجهی به اصول اخلاقی و ترک شغل می شود. این مطالعه برای اولین بار در کشور با تمرکز بر تسهیلگران به عنوان افرادی که گروه و سازمان را دررسیدن به اهداف حمایت می کند و با توسعه مطالعات دکونینک (2010) به وسیله متغیر "نوع دوستی" به دنبال تحلیل مسئله ترک شغلی و لزوم پایبندی به اصول اخلاق حرفه ای است. با روش توصیفی- پیمایشی میان "تسهیلگران بنیاد برکت" و با تحلیل عاملی تاییدی(CFA) و مدل سازی معادلات ساختاری(SEM) و نیز با استفاده از روش حداقل مربعات جزیی(PLS) مشخص شد، که اصول اخلاقی با تأثیر مثبتی که روی رضایت شغلی می گذارد می تواند تعهد تسهیلگران را نسبت به سازمان و انجام وظایفشان افزایش داده و به عملکرد شغلی بهتری بیانجامد. از طرف دیگر افراد با درک مفهوم اصول اخلاقی با استرس کمتری در انجام وظایف شغلی روبرو شده که این درنهایت باعث عملکرد بهتر شغلی آنان شده و ترک شغلی افراد را کاهش می دهد.
۴۹.

ضرورت توجه رسانه ها به روزنامه نگاری صلح محور

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۵ 11 - 24

کلیدواژه‌ها: روزنامه نگاری صلح روزنامه نگاری جنگ اصول اخلاقی اصول حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۳۱۱
روزنامه نگاری جنگ یک روش روزنامه نگاری است که محور اساسی آن ارزش های خبری درگیری، تضاد و حوادثی است که می کوشد بار منفی اخبار را منتقل کند. این نوع روزنامه نگاری با در کانون قراردادن عواطف و احسسات بشری با تحریک حس ترس و واهمه در سالیان گذشته توانسته است با وجود جلب توجه همیشگی اذهان مردم، باعث ترویج نوعی بیمناکی در جوامع شود. این نوع روزنامه نگاری فقط بر اثرات فیزیکی درگیری تأکید دارند و مثلاً اثرات روانشناسی و بار روانی که اخبار در انسان ها شکل می دهد را نادیده می گیرند. روزنامه نگاری جنگ موقعیت هایی را گلچین می کند که پیوسته کارزارهای جنگ، درگیری، جدال، تظاهرات ها، راهپیمایی ها و حتی در دیگر سو خشونت های کلامی، رفتاری و ابنگونه رفتارها را در بطن خود می پروراند. همچنین این روش تمایل به گزارش اختلافات بین گروه ها دارد تا شباهت ها، توافق های قبلی و فرایند موضوعات کنونی و هم چنین دلایل و نتایج را نادیده می گیرند و اینطور نشان می دهند که نیازهای یک طرف تنها با شکست طرف مقابل تأمین می شود. اما در رویکردی نوین، روزنامه نگاری صلح می خواهد این تمایلات را اصلاح کند. تعریف آن این است که: ایجاد فرصت ها برای جامعه بزرگ برای واکنش های غیرخشن در درگیری ها؛ که این کار نیازمند تعریف سیاست های بدون خشونت و قرار دادن آن ها در اختیار همگان است. در این تحقیق که به روش کتابخانه ای انجام شده است محقق کوشیده است با ذکر دلایل اهمیت توجه به روزنامه نگاری صلح و خلا آن در ادبیات ژورنالیستی کشور، در انتها راه کارهایی را برای تغییر زاویه دید اهالی رسانه از روزنامه نگاری جنگ به سوی روزنامه نگاری صلح ارائه دهد. پرسش اصلی این تحقیق این است که ماهیت روزنامه نگاری جنگ چگونه است و چرا زمان آن فرا رسیده  که رویکرد صلح محور جایگزین شود؟ ضرورت و اهمیت توجه به روزنامه نگاری صلح، فرآیند اخلاقی شدن رسانه، نقش روزنامه نگاری صلح جو در ارتقای جامعه ایمن ، نقش منافع سرمایه داری در روزنامه نگاری جنگ، الزام تجدید نظر در ارزش های ژورنالیستی و ارائه راه حل هایی مطرح در زمینه شیوه عمل روزنامه نگاران از مهمترین مطالب مورد بحث در این مقاله است.
۵۰.

اولویت بندی شاخص های ارزیابی عملکرد اخلاقی نظام مالیاتی کشور با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی

نویسنده:
منبع: مجله اقتصادی سال بیستم خرداد و تیر ۱۳۹۹ شماره ۳ و ۴ 155-178

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد اصول اخلاقی تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۲۹۷
توجه به رعایت اصول اخلاقی یکی از مولفه هایی است که در قرن بیست و یکم نقش مهمی در بهبود عملکرد سازمان ها داشته و می تواند باعث افزایش بهره وری سازمان ها گردد . بررسی ها نشان میدهد اخلاق به عنوان یک اصل حرفه ای در نظام مالیاتی مورد توجه پژوهشگران نبوده است و اغلب آنها به صورت عقلانیت گرا جنبه های اخلاقی را مورد توجه قرار داده اند که به عنوان خلاء تحقیقاتی مطرح می باشد.در این راستا هدف پژوهش حاضر تعیین شاخص های ارزیابی عمکرد اخلاقی نظام مالیاتی کشور با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی می باشد.این مطالعه به روش ترکیبی و از نوع طرح های تحقیق آمیخته اکتشافی می باشدکه در دو مرحله پیاپی انجام شده است. در مرحله اول (کیفی)مطالعه کیفی به روش مطالعه موردی بوده، برای این منظور به خبرگان حوزه مالیاتی و اساتید دانشگاه مراجعه و از طریق مصاحبه عمیق به جمع آوری داده ها از آنها پرداخته شد،روش نمونه گیری در این مرحله به صورت گلوله برفی بود، تحلیل گردید.نتیجه حاصل از تحلیل مصاحبه ها مشخص شدن چهار بعد اصلی و هفتاد و چهار شاخص می باشند..در نهایت جهت تعیین اهمیت هریک از ابعاد اصلی مدل رتبه بندی به روش تحلیل سلسله مراتب فازی انجام گرفت.
۵۱.

اصولِ اخلاقِ آموزگاری: بازاندیشیِ پیش روایت های زیست اخلاقیِ فراتر از دبستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال ششم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 24 - 45

کلیدواژه‌ها: اخلاق حرفه ای اخلاق تدریس اصول اخلاقی روایت پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۳۰۲
هدف : این پژوهش با واکاویِ پیش روایت های آموزگاران باتجربه از رویدادهای کلاس درس و کنش های اخلاقی آنان در پی شناساییِ شناسه های اخلاقیِ آموزگاری است. روش : پژوهش کنونی از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکردی، کیفی است که با راهبرد پیش روایت (با پیش فرض پراگماتیکی پِرسی) انجام شده است. با روش نمونه گیری متواتر نوزده آموزگار با تجربه ی بیش از ده سال کار در دبستان های شهر سنندج به عنوان مشارکت کنندگان در پژوهش مورد مصاحبه قرار گرفتند. داده های به دست آمده از مصاحبه های انجام شده، پس از کدگذاری تماتیک، به روش توصیفی- مقایسه ای تحلیل شد. یافته ها : در این واکاوی، سه شناسه ی کاربردی (حمایتگری، راهنمایی، توانمندسازی) و دو فرا-شناسه (احترام و رازداری) شناسایی شد که می توان با نگاه به شناسه ها و این که رویدادهای برانگیزاننده ی کنش اخلاقی پیوندِ کمی با تحصیل داشته اند، همه ی شناسه ها را زیر نام مسئولیت پذیری در برابر زندگانی شاگردان، چونان تم بنیادی، جای داد. یافته های این پژوهش آموزگار را چونان یک کنش گر اجتماعی می بیند؛ نه کسی که تنها مهارت های حرفه ای دارد. وی کسی است که اخلاق حرفه ای را فراتر از کلاس و دبستان می بیند و کنشگرانه درگیر حال وروز شاگردان می شود تا آنان از پسِ مشکلات بیرون از دبستان برآیند.
۵۲.

همسوئی فقه و اخلاق با فرض رعایت محدوده در تنبیه بدنی کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 145-160

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی موازین فقهی کودکان تنبیه بدنی همسوئی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۷۳
بنابر آنچه در منابع فقهی انعکاس یافته، اصل تنبیه بدنی کودکان مورد تجویز قرار گرفته و بر این اساس قانونگذار جمهوری اسلامی ایران در ماده 1179 قانون مدنی، انجام تنبیه بدنی از سوی پدر و مادر کودک را مورد پذیرش قرار داد، در حالی که در نگاه ابتدایی تصور می شود تنبیه بدنی آنهم نسبت به کودک، رفتاری بر خلاف موازین اخلاقی بوده و این حکم فقهی در تقابل با اصول اخلاقی قرار دارد؛ هدف پژوهش حاضر تصحیح این نگاه ابتدایی بوده و در صدد است تا با اثبات اصل جواز تنیبه بدنی کودکان از دو منظر فقه و اخلاق و تعیین محدوده مجاز آن، عدم تقابل فقه و اخلاق را در این زمینه به اثبات برساند و برآیند آن این است که تنبیه بدنی در فقه از یک سو محدود به مقدار، نوع و شدت آن بوده و از سوی دیگر سن کودک، سمت و انگیزه تأدیب کننده نیز به عنوان مرزهای جواز مطرح است و با رعایت محدودیت های مزبور، نه آنکه حکم به جواز در فقه، مخالفتی با اصول اخلاق نداشته بلکه کاملا با آن همسوئی و هماهنگی دارد. مقاله به روش تحلیلی توصیفی به نگارش درآمده و سعی گردیده تا با استفاده از داده های کتابخانه ای و انجام بررسی های لازم در مورد آنها، امکان رسیدن به هدف توافق فقه و اخلاق در زمینه تنبیه بدنی کودکان فراهم گردد.
۵۳.

اصول اخلاقی فعالیت های اجتماعی زنان مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: pure life, Volume ۸, Issue ۲۶, Spring ۲۰۲۱ 83 - 97

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی فعالیت های اجتماعی زنان مسلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۳۰۲
در موضوع فعالیت های اجتماعی زنان مسلمان، دین اسلام نگاه ویژه ای دارد و تکلیف و مشقت بسیاری از فعالیت های اجتماعی سخت و سنگین را از دوش زنان برمی دارد؛ چرا که از دیدگاه اسلام، زنان به مثابه گل های لطیفی هستند. با این دیدگاه، وظیفه اصلی کسب درآمد و رفع مشکلات اقتصادی و اجتماعی و حمایت از خانواده به عهده مرد است. از طرف دیگر، زنانی که می خواهند داوطلبانه در فعالیت های اجتماعی شرکت کنند، از دیدگاه اسلام منعی ندارند و این امکان برای آنها وجود دارد؛ همچنان که در حال حاضر نیز زنان می توانند در مسیر فعالیت های اجتماعی، راه مردان را دنبال کنند، در جامعه حضور داشته باشند، شغل داشته باشند و در امور دولتی مشارکت کنند؛ اما برای حفظ حریم و ارزش ها برای حضور در جامعه، باید اصول و ضوابطی را رعایت کنند تا از آسیب های اجتماعی مصون بمانند و جامعه اسلامی از مشکلات ناشی از آن رنج نبرد. بر این اساس، عدم اختلاط زنان و مردان با رعایت اصول حیا، عفاف، پرهیز از خودآرایی، شوخی با نامحرم، رعایت پوشش و سایر موارد تأمین می شود. علاوه بر این، تأمین امنیت زنان به سلامت اخلاقی و فرهنگی جامعه نیز کمک می کند.
۵۴.

مبانی و اصول اخلاقی سپاهیان اسلام در عرصه جِهاد بر اساس آموزه های قرآن و سنّت

نویسنده:
منبع: تربیت پاسدار انقلاب اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰ 33 - 53

کلیدواژه‌ها: سپاهیان اسلام اصول اخلاقی تربیت جهاد آموزه های قرآن سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۵۵
دین مبین اسلام نسبت به رعایت اخلاق، در تمامی ابعاد زندگی انسان، تأکید بسیاری دارد؛ یکی از ابعاد مهم زندگی بشر بحث جنگ و قتال است که جنبه خشونت آن کاملاً واضح و آشکار است؛ لذا با توجه با تأکیدات دین مبین اسلام در موضوع رعایت همه جانبه اخلاق، این پژوهش درصدد است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی آیات شریفه قرآن و سنّت معصومان(ع)، مبانی و اصول اخلاقی سپاهیان اسلام در عرصه جهاد را مورد تبیین و تحلیل قرار دهد. در این راستا ضمن تبیین مهم ترین پیش انگاره های رعایت اخلاق در جهاد، در قالب مبانی «انسان شناسانه»، «اخلاق مدارانه» و «رفتار مدارانه»، مهم ترین دستورالعمل های اخلاقی مجاهدان، در عرصه جِهاد در چارچوب «اصول اخلاقی فرماندهان»، «اصول اخلاق فردی و جمعی رزمندگان» و «اصول اخلاقی در مواجهه با دشمن»، موردبررسی قرار می گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که دین اسلام در عرصه جهاد بر رعایت کامل اصول اخلاقی تأکید فراوان دارد و با لحاظ کردن قواعد اخلاقی علاوه بر کاستن از جنبه خشونت جنگ، آن را به امری مقدس تبدیل کرده است.
۵۵.

معیارهای اخلاق اسلامی در فرآیند پژوهش های علوم انسانی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴ 91 - 114

کلیدواژه‌ها: پژوهش اخلاق اخلاق پژوهش فرآیند پژوهش اصول اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۱۷۵
توجه به رابطه بین اخلاق و پژوهش می تواند در تعالی جایگاه مراکز علمی کشور نقش به سزایی ایفا نماید. اصل وجود این رابطه، طبق آنچه که از متون دینی استفاده می شود مسلم است. دین اسلام که تعیین کننده برنامه کامل سعادت انسان است، به رعایت اصول اخلاقی در جای جای پژوهش توجه ویژه داشته است. پژوهش حاضر نیز به منظور بررسی معیارهای اخلاق اسلامی در فرآیند پژوهشهای علوم انسانی از مرحله طراحی و اجرا تا مرحله نتیجه گیری و انتشار یافته های پژوهش، از طریق تحلیل اسناد و مدارک مکتوب دینی و پژوهشی انجام یافته است. یافته ها در هشت محورشامل تعیین موضوع، پژوهشگر، بیان مسأله پژوهش، آزمودنیها، فرآیند پژوهش، داده ها و اطلاعات پژوهش، یافته های تحقیق، و تدوین و انتشار آنها ارائه شده است. لزوم توجه و رعایت اصول علمی، فنی، معنوی و اخلاقی پژوهش در تمامی مراحل آن زمانی بیشترآشکار می شود که از منظر تعالیم انسان ساز اسلام به مباحث اخلاقی پژوهش نگریسته شود.
۵۶.

بررسی اصول اخلاقی در نظارت قضایی در حقوق ایران و انگلیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 89-104

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی قضایی ایران و انگلیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۲۰۶
اصول اخلاقی در نظارت قضایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ارزش و اهمیت اخلاق برای سازمان بسیار چ شمگیر اس ت و این موضوع در نظارت قضایی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی اصول اخلاقی در نظارت قضایی در حقوق ایران و انگلیس است که در این تحقیق به آن پرداخته شد. در این تحقیق به بررسی نظارت قضایی و مبانی ان در حقوق ایران و انگلیس پرداخته شد و سپس به اصول اخلاقی در حقوق ایران و انگلیس پرداخته شد که طبق یافته ها اصول اخلاقی در حقوق ایران عبارتند از اصل صداقت، اصل امانت، اصل گشاده رویی، اصل انصاف، اصل ممنوعیت بی اعتنایی؛ اما در حقوق انگلستان اصول اخلاقی در نظارت قضایی شامل غیرقانونی بودن و مساله تجاوز از صلاحیت، عقلانی بودن عمل، عدم رعایت تشریفات قانونی، روندهای قانونی و اصول عدالت طبیعی می باشد.
۵۷.

تحلیلی بر مؤلفه های معنویت و اخلاق در سیره فرماندهی نظامی امام علی(ع) در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت نظامی سال بیست و یکم بهار ۱۴۰۰ شماره ۸۱ 95 - 136

کلیدواژه‌ها: معنویت اخلاق سیره امام علی (ع) اصول معنوی اصول اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۸۳
معنویت و اخلاق، از جمله مؤلفه های حقیقی حیات بشر است که نقشی اساسی در نیکبختی او ایفاکرده است و انسان های اخلاق مدار و معنویت محور نیز، در عینیت بخشی به این مؤلفه ها در جوامع انسانی، مؤثرترین نقش را برعهده داشته اند. از شخصیت های بی بدیل و تأثیرگذار تاریخ در این عرصه، امام علی (ع) است که حیات نورانی او، مفسِّر عینیِ عالی ترین سطح معنویت و اخلاق فاضله انسانی در همه عرصه ها، به ویژه در عرصه فرماندهی نظامی است. هدف اصلی مطالعه حاضر، تحلیل مؤلفه های معنویت و اخلاق در سیره فرماندهی نظامی آن حضرت می باشد. مبتنی بر این هدف، سؤال اصلی پژوهش،«چیستیِ مؤلفه های معنویت و اخلاق در سیره فرماندهی نظامی امام علی(ع)» است که به روش گردآوری کتابخانه ای، با فیش برداری از اسناد و منابع موجود و مرتبط، اطلاعات لازم جمع آوری و سپس به روش تحلیل محتوای متن، تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش، گویای آن است؛ کانونی ترین نقطه ثقل معنویت و اخلاق، متّکی بر اعتقاد به خداوندمتعال است و به تَبَعِ این باور اصیل، اصول معنوی امیرالمؤمنین(ع) در حوزه فرماندهی نظامی، خدامحوری، معادباوری و ولایت مداری است که این اصول، خود مولِّد اصول اخلاق توحیدی است که مهم ترین آن ها، اخلاص، حق مداری و عدالت محوری می باشد. 
۵۸.

پیشینه شناسی اخلاق حرفه ای معلم در آموزش

نویسنده:
منبع: اخلاق حرفه ای در آموزش سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 154 - 175

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی اخلاق حرفه ای آموزش اخلاق مدار تربیت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۰ تعداد دانلود : ۴۸۷
اصول اخلاق حرفه ای و تعهد به این مفهوم مهم، نقش اساسی در هر سازمانی دارند. اصول اخلاقی به ویژه در نظام های آموزشی، نقش مهمی ایفا می کنند. در نظام های آموزشی برخی کشورها قوانینی برای معلمان در نظر گرفته شده است که "اصول اخلاق حرفه ای معلمی" نام دارد. باور اصول اخلاق حرفه ای امروزه در بسیاری از کشورها توسعه یافته است. هدف از این پژوهش، مروری بر اصول و مصادیق اخلاق حرفه ای در بین معلمان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مروری بود. بر این اساس، با بررسی پایگاه های داده اطلاعاتی داخلی و خارجی شامل مگیران، گنج، SID، نورمگز، اسکوپس ، ساینس دایرکت ، پروکوئست ، گوگل اسکالر ، و گوگل با کلیدواژه های اصول اخلاقی، اخلاق حرفه ای معلم، آموزش اخلاق مدار، اخلاق در تربیت معلم، teacher ethics/morality، ethics/morality in education، professional ethics مورد بررسی قرار گرفتند. از فنون بازیابی اطلاعات گوگل، مانند عملگرهای AND، OR، file type و " " به عنوان راهبرد جست وجو استفاده شد. از تعداد 137 مقاله استخراج شده، در نهایت تعداد 27 مقاله مورد مطالعه قرار گرفتند. درنتیجه این بررسی ها ماهیت حرفه ی معلمی، اخلاق جمعی در حرفه ی معلمی، مبانی آموزش اخلاقی و شخصیتی، ویژگی های آموزش اخلاق مدار، پیوند دادن اخلاق به دروس، مسائل اخلاق حرفه ای در آموزش وپرورش، ابزارهای هنجارمدار و آیین نامه های بایسته شناسی حرفه ی معلمی ارائه شدند. می توان نتیجه گرفت موفقیت در فعالیت حرفه ای معلمی نیازمند رعایت اصول، راهبردها و موازین اخلاق حرفه ای است.
۵۹.

نگاهی به اصول اخلاقی و عملی امام علی در مواجهه با ناهنجاری های اجتماعی و دینی با مداقه در نهج البلاغه

نویسنده:
منبع: قانون یار دوره پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: اصول اخلاقی هنجارگریزی فرهنگ اجتماع امام علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۳
آسیب شناسی ناهنجاری های اجتماعی در واقع مطالعه و ریشه یابی بی نظمی ها، ناهنجاری ها و آسیب هایی نظیر بی کاری، اعتیاد، فقر، خودکشی، طلاق و...، همراه با علل و شیوه های پیشگیری و درمان آن ها و نیز مطالعه شرایط بیمارگونه و نابسامانی اجتماعی است. به عبارت دیگر، به مطالعه خاستگاه اختلال ها، بی نظمی ها و نابسامانی های اجتماعی، «آسیب شناسی اجتماعی» می گویند، زیرا اگر در جامعه ای هنجارها مراعات نشوند، کجروی پدید می آید و رفتارها آسیب می بینند. از دیدگاه امام علی علیه السلام، شناختن هنجارها وناهنجاری ها، از ضروریات می باشد، زیرا در غیر این صورت، در نظام ارزشی جامعه چنان واژگونی به وجود می آید، که معروف از منکر شناخته نمی شود، افراد جامعه نیز در تاریکی های شبهات گام می زنند؛در حقیقت خود را معیار معروف و منکر قرار می دهند. به چیزی جز دانسته های خود اکتفا نمی کنند و آنچه را که خود نپذیرند علم به حساب نمی آورند. به عنوان مثال دوران جنگ امیرالمؤمنین علیه السلام با معاویه،که عده ای با وجود شناخت فضل و برتری امام علیه السلام، در حق بودن ایشان تردید داشتند،و با حاکمیت شیوه ی خود، از هنجارها گریزان گشتند. بنابراین پیروی و اجرای احکام و قوانین الهی در جامعه، لازم وضروری است. در این راستا امیرالمؤمنین علیه السلام انگیزه ی خود را از پذیرفتن امر حکومت، برای این می دانند که نشانه های دین را به جای خود بازگردانند و اصلاح را در شهرها ایجاد کنند، به طوری که احکام رها شده نیز، به اجرا در آیدو ستمدیدگان درکمال امنیت به سر برند. در حال حاضر نیز بخش اعظمی از جوامع کنونی، بی تعهدی را روش و مبنای خویش قرار داده اند وخود را از قید بسیاری از هنجارها رها ساخته اند، که مسلما این هنجارگریزیها مشکلات زیادی را با خود به همراه خواهد داشت.
۶۰.

بازخوانی حقوق جنسی زوجه از منظر اصول کلان اخلاقی و حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 85 - 107

کلیدواژه‌ها: اخلاق جنسی روابط زناشویی حقوق جنسی اصول اخلاقی اخلاق زیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۶۹
حقوق خانواده منبعث از ارزش های اخلاقی است و ارتباط عمیق قواعد حقوقی و موازین اخلاقی از اصول بنیادین نظام حقوقی اسلام است. ازاین رو، توجه به گزاره های اخلاقی مورد نظر شارع در ساحت خانواده در تدوین احکام، قوانین و قواعد حقوقی ضرورت دارد. پژوهش حاضر باهدف بررسی چگونگی تأثیر اصول کلان اخلاقی و حقوقی در ساحت روابط جنسی زوجین به روش توصیفی- اسنادی و با بهره گیری از منابع معتبر فقهی و قانونی متقدم و متأخر انجام شد. این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش است که اصول کلان اخلاقی و حقوقی در حیطه روابط جنسی زناشویی و دست یابی زنان بر حقوق جنسی خود چه کاربردی دارد و آیا این اصول می تواند در بازتعریف حقوق جنسی زوجه مؤثر باشد؟ اطلاعات بررسی شده بر این نکته دلالت دارد که امر جنسی در اسلام، نظام مند بوده و به صورت جامع توجه و بررسی شده است که در پرتو نحوه تعامل اخلاق و حقوق، اصول کلان مشترک به عنوان اصول بنیادین و پیشاتشریعی در دست یابی به حقوق جنسی مؤثر است. نتایج نشان می دهد که اصول کلانی همچون عدالت، کرامت، حریم خصوصی و اصل آزادی، گزاره های مهم مشترکی هستند که می تواند روابط جنسی زوجین را از منظر اخلاق مورد بازخوانی قرار داده و حقوق جنسی زوجه را تبیین نماید.