مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۰.
آموزه های قرآن
حوزه های تخصصی:
مدیریت فرهنگی، علمی است که دانش مدیریت را به مولفه های فرهنگی می آراید، وفرهنگ وهنر را با علوم اجتماعی، ارتباطات، سیاست، فرهنگ، اقتصاد و دیگر دانش ها مرتبط می سازد و کاربرد فلسفی و زیبایی شناسانه آن را از حیطه نظری، احساس و ادراک فردی به حیطه عملی، اداره امور جامعه و تولیدات فرهنگی-هنری سوق می دهد. برای توسعه فرهنگ نظم وانضباط باید همه ی نهادهای فرهنگی نقش خود را به طور کامل ایفاء کنند. لازمه هر گونه تلاش برای تقویت فرهنگ، نظم وانضباط، شناخت اهداف وبرنامه ها، سازمان دهی مدیریت منابع وامکانات و نظارت مستمر بر آنهاست. در قرآن کریم نیز، نه تنها مدیریت اجتماعی ومادی مد نظر است، بلکه مدیریت معنوی و راهنمایی به سوی اهداف والا نیز مطرح است. بخش عظیمی از دستورها و سفارش های آن برای منظم کردن افکار، گفتار و کردار پیروان آن آمده است. مفسران قرآن کریم معتقدند همه ی آیاتی که در باره ی قوانین و مقررات الهی نازل شده است، مانند تأکید بر اشتراکات فرهنگی، و عدالت اجتماعی که نظم و برنامه را در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان برقرار می کند موجب توسعه نظم و انضباط می شود.
ارزیابی مؤلفه های ارزشی معماری مسکن مطلوب بر اساس نظام معرفتی اسلام (نمونه موردی: خانه های معاصر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش و ارزشیابی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۸
33 - 62
حوزه های تخصصی:
با توجه به نیاز به مسکن در دهه های اخیر به عنوان یکی از ابتدایی ترین و اساسی ترین نیازهای انسان و از طرفی در راستای سیاست های کلان کشور و با توجه به اهمیت خانه در دین مبین اسلام؛ بدین روی، تأکید بر اصول طراحی معماری مسکن طبق نظام معرفتی اسلام یک امر مهم و ضروری برای دست یابی به کیفیت مطلوب سکونت به نظر می رسد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، دستیابی به اصول طراحی معماری مسکن مطلوب در راستای مؤلفه های ارزشی لازمان و لامکان اسلامی می باشد. بنابراین این پژوهش با روش تحقیق ترکیبی و در دو گام اصلی صورت خواهد گرفت. در گام اول با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و با جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به کمک منابع درجه اول دینی (قرآن مجید)، به استخراج مفاهیم دینی و سپس تخصصی کردن مفاهیم، مطابق با مبانی نظری پژوهش خواهد پرداخت. در گام دوم به ارزشیابی و اولویت بندی شاخص های ارائه شده در مدل تحلیلی از نظر خبرگان و ارزشیابی همان شاخص ها در نمونه های موردی با تکنیک سلسله مراتب فازی (AHP) خواهد پرداخت. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که الگوهای معماری منتج شده از مفاهیم و آموزه های قرآنی را می توان در دو حیطه مؤلفه های معماری عملکردی و کالبدی در مسکن اسلامی طبقه بندی کرد. که از نظر خبرگان، زیرمؤلفه "مکان یابی" و "هندسه" با وزن های 217/0 و 275/0 به ترتیب در مؤلفه عملکردی و کالبدی دارای بیشترین ضریب اهمیت می باشند.
تربیت معلم تراز نظام جمهوری اسلامی ایران براساس آموزه های قرآن کریم
حوزه های تخصصی:
تربیت معلم تراز نظام جمهوری اسلامی ایران، از اهداف و آرمان های بزرگ نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد. هدف این پژوهش، مطالعه تربیت معلم تراز نظام جمهوری اسلامی ایران بر اساس آموزه های قرآن می باشد. این پژوهش از نوع کیفی است و برای استخراج و تحلیل داده ها، از راهبرد نظریه داده بنیاد کلاسیک (گلیزر) استفاده شده است. نتایج تحلیل طی چند مرحله، کدگذاری باز، شناسایی گزاره ها و مفاهیم کلیدی، کدگذاری انتخابی، تحلیل مقوله های اصلی و فرعی و کدگذاری محوری و نظری با محوریت تربیت معلم تراز نظام جمهوری اسلامی ایران بر اساس آموزه های قرآن؛ تعداد 57 مفهوم کلیدی استخراج شده است. این مفاهیم در تحلیل استقرایی به 6 مقوله فرعی: ارزش ها، اهداف، مفاهیم، قلمروها، اصول و روش ها انعکاس یافته است. در ادامه 6 مقوله فرعی، 3 مقوله اصلی: چرایی، چیستی و چگونگی، تحلیل شده است. این یافته ها می تواند به عنوان الگوی مفهومی تربیت معلم تراز نظام جمهوری اسلامی براساس آموزه های قرآن کریم، مورد بهره برداری قرار گیرد.
تأثیر آموزش آموزه های قرآن بر کنترل خشم دانش آموزان دوره متوسطه شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی تربیتی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۷
171 - 187
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش مطالعه تأثیر آموزش آموزه های قرآن بر کنترل خشم دانش آموزان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر همدان که در سال تحصیلی 94-1393 بود. نمونه پژوهش 40 دانش آموز دختر به روش نمونه گیری در دسترس از دبیرستان شهید حجه فروش انتخاب شدند و به طور تصادفی 20 نفر در گروه کنترل و 20 نفر آزمایش قرار گرفتند. گروه آزمایش برنامه آموزش آموزه های قرآن بر کنترل خشم را دریافت کردند و گروه کنترل این آموزش را دریافت نکردند. داده ها با استفاده از پرسشنامه کنترل خشم رضاخانی بدست آمد. نتایج حاکی از آن بود که آموزش آموزه های قرآن در کنترل خشم دانش آموزان تأثیر داشت. هچنین آموزش آموزه های قرآن بر مؤلفه های کیفیت احساسات، کیفیت روابط شخصی و کیفیت روابط اجتماعی مؤثر بود (05/0P <). بنابراین نتایج این پژوهش نشان داد که تأثیر آموزش آموزه های قرآن بر کنترل خشم می تواند به منزله یک روش مداخله ای مفید، برای کاهش خشم در دانش آموزانی که در کنترل خشم مشکل دارند، به کار رود.
مبانی و اصول اخلاقی سپاهیان اسلام در عرصه جِهاد بر اساس آموزه های قرآن و سنّت
حوزه های تخصصی:
دین مبین اسلام نسبت به رعایت اخلاق، در تمامی ابعاد زندگی انسان، تأکید بسیاری دارد؛ یکی از ابعاد مهم زندگی بشر بحث جنگ و قتال است که جنبه خشونت آن کاملاً واضح و آشکار است؛ لذا با توجه با تأکیدات دین مبین اسلام در موضوع رعایت همه جانبه اخلاق، این پژوهش درصدد است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بررسی آیات شریفه قرآن و سنّت معصومان(ع)، مبانی و اصول اخلاقی سپاهیان اسلام در عرصه جهاد را مورد تبیین و تحلیل قرار دهد. در این راستا ضمن تبیین مهم ترین پیش انگاره های رعایت اخلاق در جهاد، در قالب مبانی «انسان شناسانه»، «اخلاق مدارانه» و «رفتار مدارانه»، مهم ترین دستورالعمل های اخلاقی مجاهدان، در عرصه جِهاد در چارچوب «اصول اخلاقی فرماندهان»، «اصول اخلاق فردی و جمعی رزمندگان» و «اصول اخلاقی در مواجهه با دشمن»، موردبررسی قرار می گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که دین اسلام در عرصه جهاد بر رعایت کامل اصول اخلاقی تأکید فراوان دارد و با لحاظ کردن قواعد اخلاقی علاوه بر کاستن از جنبه خشونت جنگ، آن را به امری مقدس تبدیل کرده است.
آثار و پیامدهای حسد در تعاملات فردی و اجتماعی در آموزه های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶
179 - 203
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، مفهوم شناسی حسد در قرآن و بررسی خاستگاه و پیامدهای آن در بعد فردی و اجتماعی و ارائه راهکارهای تربیتی است. پژوهش حاضر با رویکردی کیفی و بهره گیری از داده های کتابخانه ای و روش تحلیلی استنتاجی انجام شده و جامعه پژوهش آن شامل تمامی آیات قرآنی مرتبط با موضوع پژوهش و سایر اسناد مرتبط در قالب کتاب و مقاله است. روش نمونه گیری از نوع هدفمند است و یافته ها حکایت از آن دارد که حسد ناشی از ضعف ایمان و سستی در اعتقادات است و حب دنیا از مهم ترین عوامل زمینه ساز حسد به حساب می آید. در تعاملات انسانی، گاه تمایزات فردی و گروهی، تبعیض میان افراد و گاه کمال طلبی انسان، او را به ورطه خود خواهی و دنیا طلبی می افکند که باعث می شود در تعاملات اجتماعی به دلیل برتری جویی و رقابت های مادی، به داشته ها و برخورداری های دیگران حسادت بورزد. ازجمله آثار و پیامدهای فردی حسد، سلب آرامش روحی و روانی، تضعیف ایمان و اعتقادات توحیدی از انسان و رضایت نداشتن از وضعیت موجود خود، قانع نبودن به داشته ها و شکرگزاری نکردن از خداوند است. در تعاملات اجتماعی نیز حسادت ممکن است همچون حلقه اولیه یک زنجیره ای از رذایل، پیدایش رذایل دیگر ازجمله خشم و غضب، خصومت و دشمنی، کینه ورزی و بخل ورزی را در وجود انسان باعث شود. همچنین از دست رفتن حرمت و کرامت انسان از دیگر پیامدهای حسد در تعاملات اجتماعی است. جلوگیری از برانگیختن خشم افراد، پرهیز از بخل ورزی، پرهیز از خصومت، دشمنی و کینه توزی، نداشتن تفاخر و ابراز نکردن توانمندی ها، کنترل حب دنیا، توجه به استعدادها و علایق خاص افراد، زمینه سازی احساس حرمت و کرامت، توزیع متناسب محبت، زمینه سازی روحیه شکرگزاری، آگاهی بخشی و ایجاد بینش الهی، الگوپردازی و تقویت ایمان متربیان از راهکارهای تربیتی پژوهش حاضر به شمار می آید.
بررسی ضعف صداقت (دروغگویی) در آموزه های قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزه های قرآنی بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۵
59 - 80
حوزه های تخصصی:
سرمایه اجتماعی در هر نظامی، بر اعتماد و صداقت بنا شده است و به هر میزانی که این اعتماد افزایش یابد، میزان سرمایه اجتماعی افزایش خواهد یافت. اما اگر اعتماد متقابل کم رنگ شود و مردم به همدیگر اعتماد نداشته باشند، این مسئله در تقابل با سرمایه اجتماعی قرار می گیرد. قرآن به عنوان فرهنگ مکتوبِ جامعه مسلمانان می تواند در جهت شناسایی عوامل و آثار و تبعاتی که این نارسایی را ایجاد کرده است، ارائه طریق نماید. سؤال اصلی تحقیق، چیستی عوامل اجتماعی، تعاملات و آثار ضعف صداقت (دروغ) در آموزه های قرآن است که به منظور تأمین هدف، شناسایی عوامل مؤثر بر ضعف صداقت و واکاوی ریشه های آن، دستیابی به زمینه ها و شرایط وقوع ناراستی و شناخت تبعات و آثار آن، از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی استفاده شده است. این مطالعه به شش عامل دروغگویی از میان آموزه های قرآن دست یافته که با تعاملات فریبکارانه توجیه سازهای گفتاری، ادبیات اقناعی و ابراز و تهییج احساسات و عواطف دروغین صورت می گیرد و دارای پیامدهای فرافکنانه، آسیب پذیر و همراه با تکرار دروغ و رسواکننده است.
واکاوی نقش منافقین در جنگ ایران و عراق با تاکید بر آموزه های قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جنگ جمهوری اسلامی ایران و رژیم بعث عراق یکی از بزرگ ترین و طولانی ترین جنگ های قرن بیستم به شمار می آید.با آغاز تجاوز عراق در سال 1359 فضای سیاسی کشور همچون فضای جامعه دستخوش تغییر و تحول شد. مهم ترین گروهی که عملکرد مرموزی در دوران دفاع مقدس داشت سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بود. این سازمان نه تنها تا پایان جنگ در موضع خود باقی نماند؛ بلکه نیروهای خود را به جبهه دشمن بعث عراق منتقل کرده و علنا در مقابل هموطنان ایرانی خود صف آرایی کرد. در پژوهش حاضر تلاش شده به این سئوال پاسخ داده شود که نقش منافقین در جنگ ایران و عراق با تاکید بر آموزه های قرآن چیست ؟ پژوهش حاضر توسعه ای-کاربردی بوده و بر حسب ضرورت از روش های اسنادی وتحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که نقش منافقین در جنگ ایران و عراق با تاکید بر آموزه های قرآن عبارتند از مواضع فریبکارانه و متناقض ،انجام تبلیغات مسموم و شایعه سازی ، خرابکاری و ترورهای کور، جاسوسی و شنود مکالمات تلفنی نیروهای ایرانی به نفع رژیم بعث عراق و اقدام به عملیات مسلحانه را می توان بیان نمود.
راهکارهای شناختی – رفتاری قرآن در مواجهه با اضطراب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روش ها و مدل های روان شناختی سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵۳
49 - 64
حوزه های تخصصی:
مقدمه: اضطراب به عنوان یک اختلال و مشکل بالینی محسوب می شود که برای درمان آن از روش های دارویی، شناختی و شناختی – رفتاری استفاده می شود.روش شناسی: روش این پژوهش توصیفی-استنباطی است.یافته ها: در این پژوهش با استفاده از نصوص و ظواهر آیات الهی، آموزه هایی استنباط شده است که می توان از آنها راهکارهای کاربردی شناختی – رفتاری را در درمان اضطراب ارائه کرد.بحث و نتیجه گیری: درک محضر الهی، توجه به اسامی آرام بخش خداوند، توجه به امدادها ی غیبی و جنود الهی در آسمان ها و زمین، باور قلبی به تأثیرخداوند در سکونت وآرامش، باور به اراده حکیمانه الهی، توجه به مالکیت مطلق عالمانه و حکیمانه حق تعالی بر تمام اسباب و واسطه ها، نیک گمانی نسبت به خداوند، توجه به استعدادهای بالقوه خدادادی و توانمندی های فردی نیک اندیشی نسبت به آینده بهره مندی بهینه از شب شناخت عامل اضطراب زا آرامش بخشی خانه و اهل خانه و بهره مندی بهینه از خواب، آموزه های قرآنی است که از آن ها راهکارهای کاربردی برای رفع اضطراب ارائه شده است. پیشنهاد این پژوهش، انجام پژوهش های آزمایشی برای راستی آزمایی راهکارهای ارائه شده است.
بازآفرینی مدل تربیت رسانه ای مبتنی بر آموزه های تربیتی قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قرآن، فرهنگ و تمدن سال ۴ پاییز ۱۴۰۲شماره ۳ (پیاپی ۱۳)
56 - 81
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش بازآفرینی مدل تربیت رسانه ای مبتنی بر آموزه های تربیتی قرآن کریم است. به این منظور، از روش تحقیق کیفی مبتنی بر روش نظریه برخاسته از داده ها که شامل سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، همراه با بهره گیری از رویکرد سیستماتیک استراووس و کوربین استفاده شده است. در این راستا، با صاحب نظران و اساتید حوزه تربیت و رسانه تا مرحله اشباع نظری داده ها، هفده مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با استفاده از نمونه گیری نظری، انجام شد. سپس آیاتی از قرآن که به گونه ای به مفهوم تربیت اشاره دارد با نرم افزار کاوشگر قرآنی شمس استخراج و تفسیر نهایی مدل با یافته های مبتنی بر محتوای انتخاب شده از قرآن انجام شد. با توجه به لزوم بررسی و تطبیق تخصصی یافته های کیفی و تفسیر آن مبتنی بر آیات قرآن، پس از اطمینان از اعتبار مدل تفسیرهای انجام شده، نتایج به ده نفر از متخصصان حوزه رسانه و مفسران قرآن ارائه شد. با توجه به توسعه روزافزون رسانه ها و کارآمدی آموزه های قرآن کریم در همه حوزه های هدایت بشر، از جمله تربیت، به نظر می رسد در حوزه رسانه به الگوی تربیتی رسانه ای نیاز داریم. در این پژوهش، با توجه به نتایج به دست آمده و انطباق آن بر آموزه های تربیتی رسانه ای قرآن، بازتعریفی کاربردی در حوزه تربیت رسانه استخراج کرده ایم که می توان از آن به عنوان یکی از شئون مهم تربیت در عصر حاضر نام برد.