مطالب مرتبط با کلیدواژه

سیره امام علی (ع)


۱.

واکاوی مفهوم «بغی» و «باغی» و مصداق شناسی «خروج بر امام عادل» و چگونگی رفتار نظام اسلامی با باغیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خروج بغی ولی فقیه باغیان امام عادل سیره امام علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی مفاهیم فقه سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی مفاهیم فقه سیاسی مشروعیت و حق حاکمیت
تعداد بازدید : ۴۱۰۲ تعداد دانلود : ۱۴۵۳
بغی عبارت است از خروج و جبهه گیری گروهی از مسلمانان مقابل امام عادل و قیام براندازانه ضد او. بر اساس ادله و قراین، ضرورت جهاد و مقابله با باغیان و خروج کنندگان بر «امام عادل» شامل خروج کنندگان بر ولی فقیه نیز می شود و این عنوان، اختصاص به امام (ع) ندارد. البته لازم است، پیش از هرگونه اقدام قهرآمیز ضد این گروه، آنان را ارشاد و راهنمایی کرد و به شبهه های احتمالی آنان پاسخ داد. باغیان، محکوم به کفر نیستند و در صورت صلاحدید حاکم اسلامی، اموال آنان، مصادره نمی شود. چنانچه خروج کنندگان بر پیشوای عادل، جدای از تشکیلات حاکمیت اسلامی، دارای سازمان و قدرت و شوکت باشند، به منزله بغات شناخته می شوند، در غیر این صورت، از مصادیق محاربان خواهند بود و احکام ویژه این گروه بر آنان مترتب می گردد.
۲.

بررسی مقایسه ای اندیشه تفکیک قوا با هنجارهای حکومتی امیرالمومنین (ع)

کلیدواژه‌ها: نظارت تفکیک قوا فساد منتسکیو سیره امام علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۳۱۲
تفکیک قوا به شکل امروزین آن و با همه تحولاتی که یافته است به لحاظ نظری ریشه در آثار و آراء بارون دو مونتسکیو (1689- 1755م)، فیلسوف سیاست فرانسوی دوره روشنفکری، دارد. مقاله حاضر میکوشد تا با تحلیل مبانی فکری شکل دهنده به اندیشه تفکیک قوا، روند شکل گیری این اندیشه در غرب را بازسازی نموده و سپس با مطالعه سیره حضرت علی(ع) به عنوان بارزترین نمونه حکومت اسلامی و الگوی جاویدان حکومت و سیاست در اسلام، به پیجویی مواردی از تفکیک قوا در دوره حکومتی آن حضرت بپردازد. یافته این نوشتار استخراج مدل و مبانی تفکیک قوای حکومتی علی(ع) با توجه به اهمیت مناطق مختلف و تحلیل موردی مصادیق آن خواهد بود.
۳.

مطالعه تطبیقی اصول مدیریت اسلامی و مدیریت با بررسی سیره امام علی(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی اصول مدیریت مدیریت نوین سیره امام علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی انسان و جامعه در روایات
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث نهج البلاغه پژوهی
تعداد بازدید : ۱۴۲۸ تعداد دانلود : ۱۴۵۳
هدف این مقاله مطالعه و تطبیق اصول مدیریت نوین و مدیریت اسلامی با محوریت سیرة امام علی(ع) است. بدین منظور پس از توصیف اهمیت مدیریت و جایگاه مدیریت اسلامی، نظر و شیوة عمل رهبران اسلام در زمینه مهمترین اصول مدیریت (برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی، هدایت و رهبری و کنترل و ارزیابی) بحث شده است. برای یافتن مصادیق عملی مدیریت اسلامی علاوه بر سیرة نبوی، از سخنان و سیرة حضرت علی (ع) به عنوان حاکم و مدیر اسلامی استفاده شده است. این بررسی علاوه بر روشن نمودن تشابه مدیریت نوین با رهبری و مدیریت در اسلام، نشان دهندة توجه و اشراف رهبران دینی بر اصول مدیریت و کاربرد آنها در چهارده قرن پیش بوده است. بطوری که نمونه های متعددی از بکارگیری اصول مدیریت علمی ازجمله: هدف گذاری و برنامه ریزی سیاسی و اقتصادی برای فرماندهان، سازماندهی منابع مالی و انسانی، تعیین سلسله مراتب اداری،گزینش نیروی انسانی، هماهنگی میان نیروها، هدایت و نظارت و کنترل و غیره در متون و منابع معتبر اسلامی بویژه در کتاب نهج البلاغه یافت می شود. رعایت و التزام عملی به نکات دقیق مدیریتی توسط رهبران الهی که در متون و منابع اسلامی منعکس شده است، بررسی بیشتر آنها را با هدف کشف سایر اصول و رموز پنهان مدیریت اسلامی ضروری می نماید.
۴.

تغذیه سالم در سیره امام علی(ع)

کلیدواژه‌ها: بیماری خوراک تغذیه سالم سیره امام علی (ع) طب اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۳ تعداد دانلود : ۴۰۱
تغذیه سالم در سلامت افراد جامعه نقش بسزایی دارد. هدف از غذا خوردن تأمین سلامت جسم و روان نه صرفاَ سیر شدن و لذت بردن از غذا است. در سنت اسلامی به ویژه در سیره امام علی(ع) موارد بسیاری درباره نوع و شیوه تغذیه سالم برای برخورداری از سلامت جسم و روان سفارش شده است. این نوشتار با تحلیل روایات و سیره امام علی(ع) به دنبال پاسخ به این سؤال است که تغذیه سالم بر اساس سیره امام علی(ع) چیست؟ یافته های پژوهش نشان می دهد امام علی(ع) سفارش های بسیاری درباره تغذیه دارد. کم خوردن، تقسیم وعده های غذایی، با آرامش خوردن، رعایت بهداشت فردی، حرف نزدن در هنگام غذا خوردن از مهم ترین اصولی است که امام علی(ع) سفارش کرده اند. امام با توجه به مزاج انسان و ماهیت مواد، غذاهای لطیف مانند مغزی، سبزی ، عسل و گوشت مرغ را بر غذاهای سخت و خشک ترجیح داده اند و مصرف میوه ها مانند سیب، گلابی و انار را موجب جلای قلب و آرامش روان دانسته اند. بر اساس سیره امام تغذیه سالم نیازمند دانستن ماهیت غذاها و رعایت آداب و زمان بندی در مصرف آنهاست. در این صورت تغذیه سالم موجب تعادل مزاج و سلامتی جسم و روان و در نهایت بهبود سبک زندگی خواهد شد.
۵.

درآمدی بر اصول و کارکرد نقد در الصحیح من سیره الإمام علی«ع»

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نظریه نقد سیره نگاری انتقادی جعفر مرتضی عاملی سیره امام علی (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۹۴
محقق عاملی از سیره نگاران معاصر امامیه در الصحیح من سیره الإمام علی(ع) دارای نظریه خاص در نقد و سنجش گزارش های تاریخی- حدیثی است؛ این نظریه بر اصولی استوار است که اساس نظریه وی را در نقد تشکیل می دهند؛ هم چنین پیامدهایی را برای محقق عاملی در سیره نگاری علی(ع) به ارمغان آورده است. مسئله اصلی این پژوهه بازیابی و تحلیل استنادی اصول و کارکردهای نظریه نقد در الصحیح من سیره الإمام علی(ع) است. مهم ترین اصول نظریه نقد محقق عاملی جامع نگری، اعتدال، اصالت، احتیاط، تاریخ گذاری، قرآن محوری و جریان شناسی است. پیرایش نصوص، دفاع از فضائل، پاسخ به شبهات، نوآوری و ابداع و آموزه شناسی از جمله کارکردهای نظریه نقد محقق عاملی در سیره نگاری علی(ع) است. برآیند پژوهش تأکید بر روشمندی محقق عاملی در نقد السیره و توصیف ابعاد سیره نگاری تحلیلی- انتقادی الصحیح من سیره الإمام علی(ع) است.
۶.

تحلیلی بر مؤلفه های معنویت و اخلاق در سیره فرماندهی نظامی امام علی(ع) در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معنویت اخلاق سیره امام علی (ع) اصول معنوی اصول اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۲۰۴
معنویت و اخلاق، از جمله مؤلفه های حقیقی حیات بشر است که نقشی اساسی در نیکبختی او ایفاکرده است و انسان های اخلاق مدار و معنویت محور نیز، در عینیت بخشی به این مؤلفه ها در جوامع انسانی، مؤثرترین نقش را برعهده داشته اند. از شخصیت های بی بدیل و تأثیرگذار تاریخ در این عرصه، امام علی (ع) است که حیات نورانی او، مفسِّر عینیِ عالی ترین سطح معنویت و اخلاق فاضله انسانی در همه عرصه ها، به ویژه در عرصه فرماندهی نظامی است. هدف اصلی مطالعه حاضر، تحلیل مؤلفه های معنویت و اخلاق در سیره فرماندهی نظامی آن حضرت می باشد. مبتنی بر این هدف، سؤال اصلی پژوهش،«چیستیِ مؤلفه های معنویت و اخلاق در سیره فرماندهی نظامی امام علی(ع)» است که به روش گردآوری کتابخانه ای، با فیش برداری از اسناد و منابع موجود و مرتبط، اطلاعات لازم جمع آوری و سپس به روش تحلیل محتوای متن، تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش، گویای آن است؛ کانونی ترین نقطه ثقل معنویت و اخلاق، متّکی بر اعتقاد به خداوندمتعال است و به تَبَعِ این باور اصیل، اصول معنوی امیرالمؤمنین(ع) در حوزه فرماندهی نظامی، خدامحوری، معادباوری و ولایت مداری است که این اصول، خود مولِّد اصول اخلاق توحیدی است که مهم ترین آن ها، اخلاص، حق مداری و عدالت محوری می باشد. 
۷.

تدوین کدهای اخلاقی ناظر بر رفتار کارکنان سازمان های متولی مهار فقر در پرتو سیره امام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اخلاق فقر تحلیل محتوا سیره امام علی (ع) فراگرد سلسله مراتبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۱۹۰
هدف مقاله، تدوین کدهای اخلاقی ناظر بر رفتار کارکنان سازمان های متولی مهار فقر در پرتو سیره امیرمومنان است. رویکرد کیفی تحلیل تم انجام گرفته که با مطالعه نهج البلاغه و سیره امیرالمؤمنین، کدهای اولیه تدوین؛ و پس از تایید خبرگان، جهت تکمیل و اصلاح با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته، کدهای نهایی با نرم افزار MAXQDA 10 تحلیل گردیدند. جامعه خبرگان، 11نفر از حوزه اقتصاد و اخلاق بودند و مصاحبه به روش گلوله برفی، تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. نتیجه، 186 کد، ناظر بر 5 تمِ عدالتهای رفتاری، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و توزیعی بود. در مرحله کمی با روش AHP و نرم افزار 11 Expert Choice تِم های اصلی اولویت بندی شدند. نتایج، نشانگر ارتباط نزدیک تم ها بود. ارزش کاربردی پژوهش، ارائه پیشنهادات برای اصلاح نظام مدیریتی و تدوین منشور اخلاقی مناسب برای سازمان های متولی مهار فقر است؛ تا در صورت اجرایی شدن شان، با ارتقای شاخص های اخلاقی سازمان ها، به کاهش فقر در جامعه بیانجامند.
۸.

راهبردهای ارتقای سلامت اداری در سیره امام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۱۹
این پژوهش تلاش میکند تا اقدامات حضرت علی (ع) را در مورد سلامت اداری کشف و استنباط کند. نتایج این پژوهش میتواند سازمانها را در جهت ارتقای سلامت اداری یاری رساند. از این رو این سؤال مطرح میشود که ارتقای سلامت اداری در سیره امام علی(ع) چگونه است. به همین منظور با استفاده از روش کتابخانهای اطلاعات را جمعآوری میکند و با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی آن میپردازد. پس از بررسیها این پژوهش به این نتیجه رسید که امام علی(ع) برای ارتقای سلامت اداری سه نوع راهبرد را مورد توجه قرار میدهد: راهبردهای زمینهای، راهبردهای سازمانی و راهبردهای اجتماعی. راهبردهای زمینهای راهبردهایی از قبیل سلامت در دین، نفس، عقل و خانوادگی را مورد توجه قرار میدهد. راهبردهای سازمانی نیز از طریق راهبردهایی از قبیل گسترش قانونمندی، توسعه و تعالی منابع انسانی، توزیع عادلانه منابع، رعایت شایسته سالاری، ارتقای دانش سازمانی و ایجاد اتحاد و انسجام در سازمان اجرا میشود. راهبردهای اجتماعی نیز به اقدامات افراد و گروههای برون سازمانی تأکید دارد که از طریق امر به معروف و نهی از منکر و یا بازخورهای مردمی در سیره امام علی(ع) قابل مشاهده است.
۹.

تحلیل سیره امیر مومنان علی (علیه السلام) در مواجه با چالش های ارتباطی میان فردی هواداران با تاکید بر مسائل اقتصادی

کلیدواژه‌ها: سیره امام علی (ع) مسائل اقتصادی چالش های ارتباطی میان فردی هواداران راهکارها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲ تعداد دانلود : ۴۴
لغزش های اقتصادی از دیر باز از مهمترین چالش های نظام های حکومتی بوده و راهکارهای حکمرانان در مواجهه با این چالش ها متفاوت بوده است. در این میان بررسی لغزش های اقتصادی ای که مبتنی بر چالش های ارتباطی میان فردی می باشد دارای پیچیدگی بیشتر و تأثیرگذاری بیشتر بوده است. این تحقیق با تکیه بر منابع تاریخی و مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی راهکارهای امام علی(ع) در مواجهه با چالش های ارتباط میان فردی در حوزه مسائل اقتصادی را مورد کنکاش قرار می دهد. چه اینکه امام علی(ع) به دلیل حضور موثر اجتماعی و نقش آفرینی در حوادث صدر اسلام دارای دامنه وسیعی از روابط فردی و اجتماعی بوده و بخش قابل توجهی از معضلات اقتصادی در عصر خلافت امام(ع) مبتنی بر روابط میان فردی است. از نتایج این تحقیق تبیین راهکارهایی معرفتی، اصلاحی یا بازدارنده در دو جنبه شخص محور و جامعه محور است.