مطالب مرتبط با کلیدواژه

دانشگاه فرهنگیان


۸۱.

واکاوی تجارب نومعلمان فارغ التحصیل دانشگاه فرهنگیان از پداگوژی دانش محتوا ( PCK ) در کلاس درس مدارس ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پداگوژی پداگوژی دانش محتوا نو معلم مدارس ابتدایی دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۴۰۳
پداگوژی حوزه ی وسیعی در علوم تربیتی است که در فرایند یاددهی و یادگیری تأثیر بسزایی دارد. این حوزه ی مطالعاتی در نیمه ی دوم قرن بیستم بعد از تحولات زیادی که مدیریت آموزشی طی کرد، همراه با پیشرفت دانش و فناوری به رهبری آموزشی تبدیل شد. مقاله حاضر باهدف بررسی تجارب نومعلمان فارغ التحصیل دانشگاه فرهنگیان از پداگوژی دانش محتوا در کلاس درس مدارس ابتدایی انجام شده است. روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل مفهومی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل نومعلمان رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان اردبیل که در سال های تحصیلی 1397-1395 فارغ التحصیل تحصیل شده بودند، هست. تعداد حجم نمونه 25 نفر از نومعلمان پسر و دختر که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند، بوده است. حد کفایت نمونه نیز اشباع نظری و اطلاعاتی بود. ابزار اندازه گیری پژوهش از نوع فن مصاحبه عمیق بود که نحوه تجزیه وتحلیل داده ها بر مبنای کدگذاری عرفی بود. برای روایی و اعتبار پژوهش نیز ازنظر متخصصان و خود مصاحبه شوندگان کمک گرفته شد که نتایج مورد تائید آن ها بود. بر اساس یافته ها تدریس یک رویداد پداگوژیک تلقی می شود که پیشایندهای آن (تفکرات و ادراکات معلم)، چگونگی آموزش در قالب کنش ها و تعاملات انسانی در کلاس درس (نحوه عمل) و بروندادهای ناشی از آموزش (نتیجه تفکرات و عمل معلم) را دربرمی گیرد که بر اساس دیدگاه های فلسفی، روان شناختی و سواد چندگانه معنا پیدا می کند. درنتیجه، می توان گفت که پداگوژی دانش محتوا به عنوان تلفیق علم و هنر موردنیاز همه معلمان و مربیان تعلیم و تربیت در کشور محسوب می گردد.
۸۲.

توصیفی از معلم شدن من: خودمردم نگاری یک دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معلم دانشگاه فرهنگیان خودمردم نگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۳۴۰
هدف: هدف این پژوهش بیان و تحلیل تجارب زیسته نویسنده اول از تحصیل در دانشگاه فرهنگیان باروش خودمردم نگاری بود. روش: این پژوهش رویکردی کیفی و پدیدارشناسانه دارد. منبع داده های پژوهش، تجارب و خاطرات یکی از دانش آموختگان دانشگاه فرهنگیان است که به شیوه روایت نگاری تنظیم گردید. روایت های پژوهشگر کدگذاری شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد آشنایی با حرفه معلمی از طریق خانواده، برخی معلمان، امنیت شغلی و معافیت از خدمت سربازی باعث شد سوژه مورد مطالعه به معلمی گرایش یابد. در بدو ورود، انتظاراتی که او از دانشگاه داشت برآورده نشد، زیرا دانشگاه دچار مشکلات آموزشی-رفاهی بود. باگذشت زمان و مرتفع شدن مشکلات، نگارنده نگرش مثبت تری نسبت به دانشگاه فرهنگیان پیدا کرد. او مسائل آموزشی-پژوهشی دوران تحصیل خود را ترکیبی از نقاط قوت و ضعف می داند و معتقد است کارورزی یکی از نقاط قوت دانشگاه است که با رفع پاره ای از نواقصش می تواند بهتر هم شود. به زعم او، غالباً روابط بین فردی مناسبی در دانشگاه حاکم بود ولی بعضاً برخی از نظرات مدرسان، دانشجویان را مکدر می کرد. افزون براین، نسبت به نامشخص بودن محل خدمتش، سنجه های فرم سازمان دهی و بی توجهی به گزینش انتقاداتی را وارد کرد.
۸۳.

طراحی چارچوب توسعه حرفه ای مدرسان تربیت معلم در پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه حرفه ای مدرسان تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۷۱
هدف: این مقاله با هدف طراحی چارچوبی برای توسعه حرفه ای مدرسان تربیت معلم تدوین شده است. در مورد توسعه حرفه ای معلمان و اعضای هیات علمی تحقیقات زیادی وجود دارد ولی در زمینه توسعه حرفه ای مدرسان تربیت معلم تحقیقات چندانی در ایران صورت نگرفته است. در این مطالعه تلاش شده عوامل و مؤلفه های مؤثر بر توسعه حرفه ای مدرسان تربیت معلم شناسایی گردد. روش : این پژوهش از روش کیفی و با بهره گیری از تئوری مفهوم سازی بنیادی انجام پذیرفته و پس از مصاحبه با مدرسان تربیت معلم، مفاهیم و مقوله ها از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی استخراج گردیده است. یافته ها : در چارچوب طراحی شده از مفاهیم و مقوله های حاصل از مصاحبه ها، شرایط علی در سه دسته توانمندی شناختی، رفتاری و اجتماعی و استراتژی ها در سه گروه تدریس در مورد تدریس، یادگیری در مورد تدریس و همسویی تدریس و یادگیری قرار گرفته اند که زمینه های حرفه ای و اجتماعی با مؤلفه های مرتبط خود، بر شرایط علی و استراتژیها تأثیر می گذارند. برونداد این چارچوب مدرس تربیت معلم حرفه ای است و حرفه ای شدن مدرسان تربیت معلم علاوه بر پیامدهای حرفه ای و اجتماعی متعدد، می تواند نقطه آغازی برای تغییر و تحول نظام آموزشی باشد.
۸۴.

بررسی پیش بینی موفقیت مهارت آموزان دانشگاه فرهنگیان در آزمون ارزیابی صلاحیت معلمی (اصلح) با استفاده از کدگذاری متغیرهای طبقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آزمون اصلح ارزیابی صلاحیت معلم رگرسیون کدگذاری متغیرهای طبقه ای دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۲۶۱
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی پیش بینی پذیری موفقیت مهارت آموزان دانشگاه فرهنگیان در آزمون اصلح متغیرهای طبقه ای با استفاده از کدگذاری در رگرسیون چند متغیری می باشد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از حیث روش، از نوع همبستگی است. جامعه پژوهشی کلیه مهارت آموزان ماده 28 سال 94-95 دانشگاه فرهنگیان کشور است که تعداد آنها 2823 نفر می باشد. حجم نمونه 341 نفر تعیین شد. نمونه با استفاده از روش خوشه ای انتخاب شد. داده های این پژوهش نتایج حاصل از آزمون اصلح دانشگاه فرهنگیان در شهریور 1395 می باشد. یافته ها: نتایج نشان داد که جنسیت، موفقیت مهارت آموزان در نمره کلی آزمون اصلح را پیش بینی می کند. بررسی خرده مقیاس ها نشان داد که جنسیت موفقیت در خرده آزمون های فرهنگی و عملکردی را به طور معنا داری پیش.بینی می کند و اما در پیش بینی نمرات خرده مقیاس های علمی کتبی چهار گزینه ای و تدریس خرد نقش معنا داری ندارد. همچنین رشته تخصصی، موفقیت در آزمون اصلح را پیش بینی می کند. بررسی خرده مقیاس ها نشان داد که رشته تخصصی، موفقیت در خرده آزمون های علمی کتبی چهار گزینه ای، عملکردی و تدریس خرد را به طور معنا داری پیش بینی می کند و اما در پیش بینی نمرات خرده مقیاس فرهنگی نقش معنا داری ندارد. استان محل مهارت آموزی، موفقیت در آزمون اصلح را پیش بینی می کند. بررسی خرده مقیاس ها نشان داد که استان محل مهارت آموزی، موفقیت در خرده آزمون های علمی کتبی چهار گزینه ای، عملکردی و فرهنگی را به طور معنا داری پیش بینی می کند اما در پیش بینی نمرات خرده مقیاس تدریس خرد نقش معنا داری ندارد.
۸۵.

ارائه مدلی جهت ارتقای کیفیت تدریس حرفه ای اساتید دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت تدریس مدل تدریس حرفه ای آموزش دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۲۱۸
هدف از این تحقیق ارائه مدلی جهت ارتقای کیفیت تدریس حرفه ای اساتید دانشگاه فرهنگیان می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه اجراء توصیفی-پیمایشی و نحوه جمع آوری داده ها بصورت میدانی می باشد. جامعه آماری تحقیق اساتید دانشگاه فرهنگیان منطقه یک کشور( استان های اذریابیجان غربی و شرقی، اردبیل، زنجان و کردستان) می باشند. برای تعیین حجم نمونه آماری با توجه به حجم محدود مدیران و مسئولان آموزشی دانشگاه فرهنگیان تعداد کل مدیران و مسئولان آموزشی بعنوان نمونه انتخاب (با روش کل شماری) یعنی نمونه با جامعه برابر ، انتخاب شد و همچنین در انتخاب اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان منطقه یک کشور با توجه به اینکه حجم جامعه برابر 305 نفر می باشد حجم نمونه با استفاده از روش مخصوص مدل سازی و روش جدول مورگان تعداد 172 نفر محاسبه نمونه های مورد نظر انتخاب شدند.به منظور یافته های پژوهش از روش های متعددی استفاده شد که بصورت خلاصه به آن اشاره می شود. تحلیل عاملی تاییدی (به منظور ارائه مدل) و از آزمون t تک نمونه ای(برای تعیین درجه تناسب مدل پیشنهادی) استفاده شد. براساس یافته ها تحقیق مدلی هشت عامله مورد تایید قرار گرفت که محیطی-فرهنگی" دارای بیشترین بار عاملی (797/0) و " عوامل اجتماعی" دارای کمترین بار عاملی (496/0) بر روی تدریس حرفه ای در دانشگاه فرهنگیان می باشد.می توان نتیجه گرفت که با در نظر گرفتن هشت عامل محیطی-فرهنگی، آموزشی، فردی، درون دانشگاهی، انگیزشی ، تکنولوژیکی، بین المللی و عامل اجتماعی کیفیت تدریس را در دانشگاه فرهنگیان ارتقا داد.
۸۶.

فهم پدیدارشناسانه پذیرش نوآوری در برنامه های درسی دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پدیدارشناسی پذیرش نوآوری برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۳۰۱
هدف پژوهش حاضر فهم پدیدارشناسانه پذیرش نوآوری در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان است.  سؤالات پژوهش: 1-چه تغییرات و نوآوری هایی در دانشگاه فرهنگیان و برنامه درسی آن پس از تأسیس ایجاد شده است؟ 2- واکنش مدرسان و دانشجومعلمان نسبت به نوآوری برنامه درسی در دانشگاه فرهنگیان چگونه است؟ مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش را ، مدرسان و دانشجومعلمان پردیس های منطقه ده تشکیل می دهند که با روش  نمونه گیری هدفمند از نوع ترکیبی بر اساس قاعده اشباع نظری 26 مشارکت کننده از میان آنها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. داده های پژوهش نیز با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و با روش هفت مرحله ای کلایزی تحلیل گردید. براساس تجارب مشارکت کنندگان، عمده ترین زمینه های نوآوری در برنامه های دانشگاه فرهنگیان را می توان در قالب یک مضمون فراگیر، سه مضمون سازمان دهنده نوآوری در نظام آموزشی، نوآوری در نظام پذیرش دانشجو و نوآوری در ماهیت و محتوای برنامه درسی و همچنین 15 مضمون پایه دسته بندی کرد. همچنین یافته ها حاکی از آن است که واکنش مدرسان و دانشجومعلمان به نوآوری در برنامه های درسی در این دانشگاه را می توان به دو طیف مجزا تقسیم کرد که از یک سو نگاه ستایش گرانه و پذیرش کامل و از سوی دیگر نگاه منتقدانه و مقاومت صریح قرار دارد. دانشگاه فرهنگیان با اتخاذ تدابیر مناسب می تواند زمینه را برای پذیرش بیشتر برنامه درسی نوآرانه و کاهش  مقاومت در برابر آن فراهم نماید.
۸۷.

مطالعه تجربه زیسته استاد راهنمای دوره کارآموزی در دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه کارآموزی استاد راهنما تجربه مربیگری دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۶ تعداد دانلود : ۶۹۵
برنامه درسی کارآموزی دانشگاه فرهنگیان، در قالب «دوره مهارت آموزی» آزمون استخدام پیمانی وزارت آموزش و پرورش، از سال 1395 به اجرا درآمده است. این برنامه درصدد فراهم کردن فرصت لازم برای تجربه به کارگیری دانش نظری در موقعیت عملی برای کسب شایستگی معلمی است. هدف این پژوهش کسب تجربه زیسته «استاد راهنمای دوره کارآموزی» دانشگاه فرهنگیان است. بدین منظور، در قالب رویکرد کیفی، از روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. نمونه مورد بررسی از میان استادان کارآموزی دانشگاه فرهنگیان قم و به شیوه نمونه گیری گروه بارز انتخاب شد و اطلاعات لازم با استفاده از مصاحبه کسب گردید. بر اساس آنچه از تحلیل نظرات این گروه حاصل شد، می توان گفت که منطق برنامه کارآموزی را این گروه قابل قبول ارزیابی می کنند، هدف های برنامه را مناسب می دانند و معتقدند روش پیش بینی شده این برنامه دارای قابلیت اثربخشی است و طرح مناسبی برای ارزشیابی از آثار برنامه و یادگیری کارآموزان، تدارک شده است. با وجود این، آنان گزارش کردند که برنامه کارآموزی دارای کاستی هایی است که اصولاً مربوط به اجراست. از نظر آنان، اجرای برنامه کارآموزی با مسائلی از جمله ضعف آموزش دست اندرکاران اجرایی برنامه از جمله معلم راهنما، مدیران گروه ها و کارشناسان مربوط مواجه است. برای رفع این کاستی ها، آنان نظرات اصلاحی ارائه کرده اند که آموزش در صدر آنهاست. 
۸۸.

آینده پژوهی تربیت معلم در استفاده از رسانه های آموزشی

کلیدواژه‌ها: رسانه آموزشی دانشگاه فرهنگیان معلم فناوری فرایند یاددهی- یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۲۸۵
امروزه رسانه ها به عنوان عنصر جدایی ناپذیر زندگی انسان مطرح می شوند. ضرورت و اهمیت استفاده از رسانه های آموزشی، بسیاری را در چگونگی استفاده از این منابع سخت افزاری و نرم افزاری به تحقیق و بررسی واداشته است. با توجه به اینکه توسعه و گسترش فناوری، اثرات عمیقی بر ابعاد مختلف زندگی انسان از جمله آموزش داشته است و از آنجایی که تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآزموده در مراکز دانشگاهی انجام می گیرد. بهترین راه، اصلاح و تغییر نگرش این مراکز در استفاده از منابع سخت افزار، نرم افزار و تعریف و اجرای دوره های آموزش نظری و عملی مرتبط با موضوع در دانشگاه می باشد. مراکز آموزش عالی و از جمله دانشگاه فرهنگیان، که به عنوان یکی از مهم ترین نظام های آموزشی، نقش اساسی در تولید و اشاعه دانش و اطلاعات دارد می تواند نگرش مناسب در استفاده از رسانه های آموزشی را ایجاد کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش فناوری و رسانه های آموزشی در ارتقاء فرآیند یاددهی-یادگیری دانشگاه، انجام گرفته است. روش پژوهش در این نوشتار مروری بوده و با استناد به مقالات معتبر علمی و با تحلیل منابع مرتبط با موضوع تهیه شده است. نتایج ناشی از این تحقیق حاکی از آن است که استفاده مناسب از رسانه ها و فناوری در کلاس های درس موجب افزایش مشارکت دانشجویان در فرایند یاددهی-یادگیری و بهبود عملکرد آنان در این امر می شود و درنهایت، فرصت آموزش نوین و مؤثر در دانشگاه را به خوبی میسر می گرداند.
۸۹.

حلقه مفقوده نظام تربیت معلم برای تحقق شایستگی های حرفه ای دانشجو-معلمان: کارورزی و کارآموزی با رویکرد استاد- شاگردی نوین

کلیدواژه‌ها: شایستگی کارآموزی رویکرد استاد- شاگردی نوین دانشجو - معلمان تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۲۹۴
شایستگی هر نظام آموزشی منوط به توانمندی ها و قابلیت های حرفه ای معلمان آن است. اجلاس بین المللی تعلیم و تربیت، در سال 1996، آموزش و پرورش را بهترین انتخاب و کلید طلایی برای رویارویی با چالش های اجتماعی موجود معرفی کرد. از آن جا که تحقق هر آرمانی در آموزش و پرورش در گروِ معلم (در مقام نیروی انسانی) است و هیچ اصلاحی نمی تواند بدون همکاری و مشارکت معلمان موفق در تغییرات بنیادی محقق شود. این تحقیق افزون بر آنکه با رویکرد پدیدارشناختی و با هدف ثبت تجربه های معلمان موفق در ایجاد نشاط علمی و جو یادگیری عمیق و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به بررسی علل موفقیت پرداخته، به شایستگی ها و صلاحیت های حرفه ای از زاویه دید این معلمان بر مبنای مفاهیم موجود سند تحول نیز توجه کرده است. یافته های این مرحله از پژوهش بیانگر تجربه مشترک آنان، عوامل ارتباط مؤثر و ایجاد انگیزه، تسلط علمی معلم بر محتوای درسی، تنوع در شیوه های تدریس با رویکرد تسهیل فرایند یادگیری، به کارگیری فناوری آموزشی، نظارت بر فرایند یادگیری دانش آموزان و پرورش تفکر است که این یعنی در نهایت، رابطه محبت آمیز معلم با دانش آموزان و به کارگیری مباحثه هم به عنوان روش تدریس و هم یادگیری مشارکتی با استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی می تواند برای آموزش مؤثر در قرن بیست و یک راهگشا باشد. بررسی سند طراحی کلان (معماری) برنامه درسی تربیت معلم (مصوّب 1394) نشان دهنده توجه به شایستگی های کلیدی (شایستگی های معطوف به دانش موضوعی (CK)، دانش تربیتی (PK)، دانش موضوعی-تربیتی (PCK) و دانش عمومی(GK) است؛ در برنامه درسی تربیت معلم به بسیاری از شایستگی های حرفه ای مدنظر معلمان موفق و اثربخش در تحقیق حاضر توجه شده است، امّا نکته مهم چگونگی دستیابی به این شایستگی ها در میدان عمل است و راه حل در کارورزی و کارآموزی دانشجو-معلمان با رویکرد استاد- شاگردی زیر نظر انجمن حرفه ای معلمان موفق و اثربخش است که با تفویض اختیار و واگذاری بخشی از مسئولیت دانشگاه فرهنگیان و با تمرکزگریزی در کاهش بدنه ساختاری این نظام، می توان از پتانسیل و توانمندی سرمایه انسانی موجود در نظام آموزشی بهره برد.
۹۰.

تأثیر روش آموزشی مبتنی بر وب کوئست بر یادگیری و میزان رضایت دانشجومعلمان از آن در درس طراحی آموزشی

کلیدواژه‌ها: وب کوئست یادگیری رضایت طراحی آموزشی دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۸۸
هدف از پژوهش حاضر سنجش آموزش مبتنی بر وب کوئست بر یادگیری و رضایت از درس طراحی آموزشی است. روش تحقیق از نوع شبه آزمایشی، با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری پژوهش دانشجویانی هستند که در نیمسال تحصیلی 96-95 به تعداد 107 نفر درس طراحی آموزشی را در دوره ابتدایی گذرانده اند. نمونه گیری تصادفی ساده شامل60 نفر است که در دو گروه گواه (30 نفر) وگروه آزمایش (30 نفر) قرارگرفته اند. ابزار پژوهش برای سنجش سطح رضایت پرسشنامه کرمی (1386) براساس مدل کرک پاتریک بوده که پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 93/. شده است. برای سنجش یادگیری از آزمون محقق ساخته استانداردشده استفاده شده است که روایی سؤالات را افراد متخصص تأیید کرده اند و پایایی آزمون، از روش آلفای کرونباخ در مؤلفه رضایت از یادگیری 83/. است. برای تحلیل داده ها نیز از آزمون های تحلیل واریانس و کواریانس چندمتغیری استفاده شده است. یافته ها بر اساس مقایسه روش آموزشی وب کوئست و روش آموزش سنتی در یادگیری و میزان رضایت از درس طراحی آموزشی نشان می دهد که یادگیری درس طراحی آموزشی در دانشجویان گروه آزمایش (دانشجویانی که برای یادگیری درس طراحی آموزشی، مبتنی بر آموزش وب کوئست) در مقایسه با گروه کنترل (دانشجویانی که در یادگیری درس طراحی آموزشی، آموزش به روش سنتی) به طور چشمگیری بیشتر است. عملکرد دانشجومعلمان آموزش مبتنی بر وب کوئست نسبت به دانشجومعلمان آموزش به شیوه سنتی، در درس طراحی آموزشی به صورت معناداری متفاوت نشان داده شده است.
۹۱.

شناسایی نیازهای آموزشی مرتبط با رشد حرفه ای تدریس اعضای هیأت علمی و مدرسان دانشگاه فرهنگیان

کلیدواژه‌ها: نیازسنجی رشد حرفه ای تدریس اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۳۸
پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیازهای آموزشی مرتبط با رشد حرفه ای تدریس اعضای هیأت علمی و مدرسان دانشگاه فرهنگیان، به روش آمیخته از نوع اکتشافی انجام شده است. در بخش کیفی، نمونه ای به حجم 12 نفر از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شد که به روش گروه های کانونی و فرایند مصاحبه نیمه ساختاریافته در شش جلسه انجام شد. بعد از شناسایی مهارت ها و مقولات، در بخش کمّی با ابزار پرسشنامه محقق ساخته وضعیت موجود سنجش شده است در این بخش، جامعه آماری تحقیق را اعضای هیأت علمی و مدرسان گروه های آموزشی شامل علوم تربیتی، ریاضی، ادبیات، مشاوره، زبان انگلیسی، شیمی، فیزیک، تربیت بدنی، الهیات، زیست شناسی دانشگاه فرهنگیان در استان های خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، کرمانشاه، اصفهان، تهران، همدان، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد و گلستان به تعداد 1360 نفر تشکیل می دادند که از بین آنان با استفاده از فرمول کوکران تعداد 300 نفر، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای نمونه آماری انتخاب شدند. روایی پرسشنامه ها را چند تن از متخصصان آموزشی تأیید کرده اند و پایایی آن با اجرای اولیه در نمونه به حجم 30 نفر با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تعیین شده است. این ضریب برای پرسشنامه های زمینه تدریس، قبل از تدریس، ضمن تدریس، ارزشیابی تدریس، فناورانه و سایر مهارت ها به ترتیب؛ 727/0، 757/0، 814/0، 818/0، 837/0 و 762/0 بوده است. برای توصیف داده ها از آمار توصیفی و برای بررسی نیاز به آموزش و ضریب اهمیت از آمار استنباطی استفاده شده است. در نهایت، نتایج نشان می دهد در مهارت زمینه تدریس در مقوله تخصص در حوزه علمی با 3/52 درصد، در مهارت قبل از تدریس در مقولات نظریه های یادگیری با 1/54 درصد و هدف گذاری و برنامه ریزی با 3/53 درصد، در مهارت ضمن تدریس در مقولات روش ارائه مناسب با موضوع با 65 درصد، مدیریت زمان با 2/61، قدرت اداره و رهبری کلاس با 6/55، در مهارت فناورانه در مقولات نرم افزارهای تولید فیلم آموزشی با 4/61 درصد، نرم افزار های حوزه تخصصی محتوا با 7/58، روش های تدریس سیستمی با 6/56، آی سی دی ال با 7/55، نرم افزارهای تولید چندرسانه ای آموزش با 4/54 و نرم افزار ارائه با 5/53، در سایر مهارت ها در مقوله زبان انگلیسی با 6/55 درصد نیاز به آموزش استخراج شده است.
۹۲.

بازسرایی روایات و تجارب دانشجومعلمان به منظور شناسایی عوامل مؤثر در تکوین «هویت حرفه ای» آنان

کلیدواژه‌ها: هویت حرفه ای پژوهش روایی بازسرایی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۲۴۱
پژوهش حاضر با هدف بازسرایی روایت های دانشجومعلمان درباره شناسایی عوامل مؤثر در تکوین هویت حرفه ای آنان انجام شده است. رویکرد پژوهش، کیفی و از نوع پژوهش روایی است. ابزار گردآوری داده ها، یادداشت های خودزیست نگارانه و زیست نگارانه دانشجومعلمان در قالب پروژه کارشناسی است. روش انتخاب شرکت کنندگان، هدفمند و از نوع موارد مطلوب است. برای همین منظور، 22 پروژه کارشناسی برای تحلیل انتخاب شد. پژوهشگران در مرحله اجرای پژوهش، نخست نوشته های خودزیست نگارانه دانشجومعلمان را بازبینی کردند و در نهایت مراحل کدگذاری سه مرحله ای انجام شد. در مرحله بازبینی روایات دانشجومعلمان تجارب دانشجومعلمان به سه مرحله تقویمی شاملِ تجارب قبل از دانشجومعلمی، تجارب حین دانشجومعلمی و پیش بینی درباره آینده معلمی خود، در قالبِ خودزیست نگاری و خودارجاعی، توصیف، کدگذاری و تفسیر شد. پس از استخراج کدهای اولیه و نامگذاری محورها در مراحل تقویمی، بر اساس اطلاعات حاصل شده، عوامل مؤثر در تکوین هویت حرفه ای از مفاهیم پدید آمد؛ به این دلیل که در اعتباریابی مفاهیمِ به دست آمده بر اساس مصاحبه از دانشجومعلمان، تأثیرگذاری دوران قبل از دانشگاه در ساخت هویت معلمی و دوران چهارساله تربیت معلم در تکوین و تکمیل هویت معلمی بی تأثیر نبوده است؛ به طوری که حتی این دوران از منظر مصاحبه شوندگان اگر به لحاظ برنامه ریزی درسی، امکانات آموزشی و سطح علمی مدرسان در شرایط بهتری قرار داشته باشد، بهتر از دوران قبل از دانشگاه نیز قابل تبیین خواهد بود.
۹۳.

بررسی کیفیت اجرای برنامه درسی جدید آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان؛ مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان آموزش ابتدایی کیفیت اجرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۳۶۴
هدف این پژوهش بررسی کیفیت اجرای برنامه درسی جدید رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، از راه مطالعه و بررسی رویکردها، مؤلفه ها و عناصر حاکم بر برنامه است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن            توصیفی-تحلیلی (ترکیبی) است. نمونه آماری بخش پرسشنامه ای شامل 41 نفر کادر آموزشی و 263 نفر دانشجو، مصاحبه20 نفر کادر و 85 نفر دانشجو و 35 گزارش پروژه دانشجویان رشته آموزش ابتداییسال 1395 و و اسناد بالادستی مرتبط بوده است. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه محقق ساخته، فرم مصاحبه و چک لیست بوده است. روایی ابزار را پنج استاد دانشگاه تأیید کرده اند و ضریب آلفای کرونباخ سؤال های پرسشنامه 97/0 محاسبه شده است. براساس نتایج پژوهش، رویکرد حاکم بر اجرای برنامه، بیشتر وفادارانه بوده است. میزان توجه به رویکردهای حاکم بر تدوین و بازنگری برنامه و میزان تأثیر برنامه در ایجاد شایستگی های لازم در حد کمتر از متوسط بوده است. گرچه هدف های برنامه به خوبی تدوین شده، اما در اجرا مشکلات متعددی وجو داشته است. محتوای آموزشی مطلوبیت آنچنانی نداشته است. بیشترین چالش ها و مشکلات اجرای برنامه، به نداشتن دانش و مهارت های لازم آموزشگران برمی گردد و اینکه دانشگاه از نظر امکانات، تجهیزات و فضا در وضعیت مطلوبی قرار نداشته است. فرایندهای یاددهی-یادگیری و روش های مدیریت و نظارت بر اجرای برنامه نیز چندان مناسب نبوده است.
۹۴.

دانشگاه فرهنگیان به مثابه سازمانی یادگیرنده (ابعاد، مؤلفه ها و راهکارها)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سازمان یادگیرنده دانشگاه فرهنگیان دانشگاه یادگیرنده ابعاد و مؤلفه های دانشگاه یادگیرنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۲۸۵
سازمان های یادگیرنده به طور مستمر در پی افزایش قابلیت های خود در زمینه خلاقیت، نوآوری و تحول هستند که این امر، عمدتاً از راه آموزش و بهره ورساختن نیروی های انسانی مناسب و بهسازی فرایندها میسر می شود. در این میان نقش و تأثیر دانشگاه فرهنگیان به عنوان یک سازمان یادگیرنده در تربیت معلمان کشور، از اهمیت والایی برخوردار است. در همین زمینه، پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش و تأثیر دانشگاه فرهنگیان به عنوان یک سازمان یادگیرنده در تربیت معلمان کشور با تأکید بر ابعاد اصلی و مؤلفه های آن انجام شده است. این پژوهش از نظر داده کیفی و بر اساس هدف، از نوع پژوهش های توسعه ای و کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل صاحب نظران، کارشناسان و متخصصان موضوعی دانشگاهی؛ مدیران و معاونان (ستاد/صف) دانشگاه فرهنگیان و حوزه ستادی وزارت آموزش و پرورش و اسناد و متون مرتبط با موضوع بوده است. در نمونه گیری از روش های هدفمند و سندکاوی (در حوزه مقوله ها و ابعاد) استفاده شده  است. برای جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل آن از روش زمینه ای داده بنیاد تا مرز اشباع استفاده شده است. یافته اصلی پژوهش حاضر تدوین و تبیین عناصر اصلی تبدیل دانشگاه فرهنگیان به سازمان یادگیرنده در ابعاد رهبری و بینش سازمانی، فرهنگ سازمانی و مدیریت منابع انسانی، نقش در جامعه،  قابلیت دسترسی و منابع، نوآوری و خلاقیت، فناوری اطلاعات و ارتباطات، و دسترسی جهانی و شرایط سیاسی، شرایط اقتصادی، شرایط اجتماعی، شرایط تکنولوژیکی (ابعاد (عام) و نیز مؤلفه های ذیل هر بعد، برای تبدیل دانشگاه فرهنگیان به سازمان یادگیرنده همراه با  ارائه یک «مدل مفهومی» است.
۹۵.

تحلیلی پدیدارشناسانه بر درک تضمین کیفیت آموزش و آماده سازی دانشجومعلمان

کلیدواژه‌ها: تضمین کیفیت آموزش و آماده سازی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۲۸۹
هدف از این پژوهش، شناسایی درک و تفسیرهای خبرگان، مدیران و دانشجویان از تضمین کیفیت روش آموزش و آماده سازی دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان است. بدین منظور، مطالعه کیفی با رویکرد پدیدارشناسی انجام شده است. 11 صاحب نظر، 9 نفر از مدیران و 8 نفر از دانشجویان خبره به روش نمونه گیری هدفمند از نوع بیشینه تغییرات انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه بدون ساختار بهره گرفته شد. پس از کدگذاری های پژوهشگر، بررسی روایی و پایایی انجام شد. میزان پایایی کدگذاری مجدد 0.90 به دست آمد. برای شناسایی مضامین و مقوله های تضمین کیفیت آموزش و آماده سازی دانشجومعلمان از روش تحلیل مضمون استفاده شد. در نهایت، 6 مؤلفه به عنوان درک افراد از تضمین کیفیت آموزش و آماده سازی دانشجومعلمان شناسایی شد که عبارت اند از پایش و بهبود مستمر، دستیابی به اهداف و استانداردها، به روز رسانی اهداف و استانداردها، شایستگی حرفه ای معلمی، نتایج و پاسخگویی.
۹۶.

اعتبارسنجی "منشور حقوق و تکالیف" دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان

کلیدواژه‌ها: اعتبارسنجی منشور حقوق تکالیف دانشجو معلم دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۶۰
این پژوهش با هدف «اعتبارسنجی منشور حقوق و تکالیف دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان از دیدگاه دانشجویان» به اجرا درآمد و برای تحقق هدف فوق از روش پژوهش پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از کلیه دانشجو معلمان پردیس های سراسر کشور دانشگاه فرهنگیان، که 409 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آنها از طریق تحلیل محتوای سؤالات و پایایی آنها بر اساس آلفای کرونباخ با 89/0 برآورد شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات گردآوری شده از تکنیک های آمار توصیفی (جداول توزیع فراوانی و درصدگیری) و آزمون های دوجمله ای و «خی دو» استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش، تک تک مؤلفه های حقوقی و همچنین مؤلفه های تکالیف «منشور حقوق و تکالیف دانشجو معلمان» روشن و قابل فهم، واقع بینانه، کاربردی و عملی بود. مؤلفه های این منشور خلاصه، مفید و پاسخگو به نیازها و خواسته های دانشجو معلمان بوده و در کل دانشجو معلمان آن ها را مناسب ارزیابی کردند. البته کاستی هایی نیز وجود داشت که بر اساس آن ها نسخه اولیه «منشور حقوق و تکالیف دانشجو معلمان» در کمیته ای بررسی و نسخه نهایی منشور تهیه شد.
۹۷.

بررسی مسایل و مشکلات درس کارورزی از نظر مدرسین دانشگاه فرهنگیان (مطالعه موردی: دانشگاه فرهنگیان اصفهان)

کلیدواژه‌ها: کارورزی دانشگاه فرهنگیان استاد راهنما معلم راهنما کارورز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۰ تعداد دانلود : ۳۵۴
هدف پژوهش حاضر بررسی مسایل و مشکلات درس کارورزی از نظر مدرسین این درس، در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان بوده است. بدین منظور، با استفاده از رویکرد کیفی و براساس نمونه گیری هدفمند، با 25 نفر از اساتید درس کارورزی دانشگاه فرهنگیان اصفهان، مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. روایی محتوایی سوال های مصاحبه، توسط متخصصین تأئید شد. برای افزایش دقت تجزیه و تحلیل مصاحبه ها از روش پرسش از همکار، کاوش به وسیله افراد مورد مطالعه(هالوی و ویلر، 2009) و استفاده از مسیر ممیزی(گال و همکاران، 1391)، استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها، طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت پذیرفت. یافته ها نشان داد که مشکلات درس کارورزی را می توان در دو بُعد «برنامه درسی» و «اجرای آن» دسته بندی کرد. طبق نتایج، بیشترین مشکلات در بُعد برنامه درسی، در مؤلفه اهداف برنامه درسی کارورزی: نگاه آرمان گرایانه و هدف گذاری های شخصی(84/0)، در مؤلفه محتوا: نگذراندن دروس پیش نیاز توسط دانشجو(84/0)، در مؤلفه راهبردهای یاددهی یادگیری: عدم آشنایی بعضی از مدرسین کارورزی با شیوه پژوهش های کیفی(60/0)، و در مؤلفه ارزشیابی: عدم هماهنگی لازم در شیوه ارزشیابی(52/0) بود. بیشترین فراوانی مشکلات شناسایی شده در بُعد اجرا نیز، شامل: عدم همکاری کافی آموزش و پرورش در ارسال مجوز(68/0)، نبود وسیله نقلیه برای مدرس کارورزی(54/0)، عدم توجیه مدیران مدارس نسبت به درس کارورزی(36/0)، کمبود معلم راهنمای خوب به عنوان الگو برای دانشجو معلم(68/0)، نبود کتاب درسی مناسب این درس (88/0)، پایین بودن سطح آگاهی دانشجو معلم در زمینه محتوای کتب درسی(52/0)، اختلاف نظر مدرسین دوره ضمن خدمت در آموزش واحد کارورزی(72/0)، کمبود نیروی انسانی آگاه به واحد کارورزی در دانشگاه جهت رفع مشکلات و ابهامات اجرایی- اداری(60/0) بود. به نظر می رسد شغل معلمی به منزله یک فعالیت حرفه ای نیازمند فلسفه ای برای پیوند میان نظریه و عمل است. لذا توجه به برنامه ریزی منسجم در راستای آموزش عملی و نظری مناسب درس کارورزی در دانشگاه فرهنگیان با توجه به چالش های پیش روی آن ضروری می نماید.
۹۸.

تعیین مؤلفه های بالندگی حرفه ای اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بالندگی حرفه ای اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۶۱۳
این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین مؤلفه های بالندگی حرفه ای اعضای هیأت علمی در دانشگاه فرهنگیان به منظور ارائه یک چارچوب مفهومی طراحی و اجرا شد. روش پژوهش، از نوع ترکیبی اکتشافی است که به شیوه متوالی در دو بخش کیفی و کمی انجام شد. ابتدا در مرحله کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 20 نفر از متخصصان و صاحب نظران منابع انسانی و تربیت معلم که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، مؤلفه های بالندگی اعضای هیأت علمی شامل 4 مؤلفه آموزشی، پژوهشی، خدماتی و فردی شناسایی شدند. در بخش کمی، جامعه آماری پژوهش کلیه اعضای هیأت علمی پردیس های سراسر کشور دانشگاه فرهنگیان(930 نفر) بودند که از بین آنها تعداد 208 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسش نامه محقق ساخته بالندگی حرفه ای اعضای هیأت علمی استفاده شد. برای تعیین روایی محتوا از دیدگاه استادان و جهت بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی بهره گرفته شد. همچنین در راستای تحلیل های تکمیلی، از معادلات ساختاری برای مدل سازی روابط علی با تأکید بر نرم افزار لیزرل بهره گیری شد. یافته های پژوهش نشان داد، تحلیل های مدل یابی معادلات ساختاری، برازندگی مدل را با داده ها مورد حمایت قرار می دهند. نتایج این پژوهش می تواند دریچه های جدیدی را برای توجه بنیادی به بالندگی حرفه ای اعضای هیأت علمی و ایجاد تغییرات مطلوب در بازنگری برنامه بهسازی منابع انسانی بگشاید.
۹۹.

احساس تنهایی و طرحواره های ناسازگار اولیه در دانشجویان دانشگاه فرهنگیان

کلیدواژه‌ها: احساس تنهایی طرحواره های ناسازگار اولیه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۲۹۳
احساس تنهایی پدیده گسترده و شایعی است که همه انسان ها در دوره ای از زندگی تجربه می کنند و تهدیدی جدی برای سلامت جسمی و روانی است. این احساس تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله شناخت ها و طرحواره های شناختی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش طرحواره های ناسازگارانه اولیه در احساس تنهایی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. این پژوهش یک بررسی توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه پژوهش، شامل 334 دانشجو(175 دختر و 159 پسر)، به روش تصادفی از بین دانشجویان دانشگاه فرهنگیان اراک انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس طرحواره های ناسازگار اولیه(فرم کوتاه)یانگ و پرسش نامه احساس تنهایی کالیفرنیا UCLA بود. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد تمامی حوزه های طرحواره ای و نیز تمامی طرحواره های ناسازگار اولیه، بجز طرحواره های «رهاشدگی/بی ثباتی» و «ایثار»، با احساس تنهایی رابطه معنادار مثبت دارند. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد، حوزه «بریدگی و طرد»، به تنهایی37 درصد و ترکیب سه طرحواره ناسازگار «انزوای اجتماعی/بیگانگی»، «محرومیت هیجانی» و «آسیب پذیری» نیز در مجموع 8/53 درصد از واریانس احساس تنهایی را پیش بینی می کنند. در مجموع نتایج نشان داد، احساس تنهایی، در رابطه و زیر نفوذ قوی طرحواره های ناسازگار اولیه بویژه طرحواره های حوزه طرد و بریدگی قرار دارد.
۱۰۰.

بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان از کیفیت آموزش و تدریس اساتید دانشگاه فرهنگیان اردبیل

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی کیفیت تدریس اساتید دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۳۳۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رضایت دانشجویان از کیفیت آموزش و تدریس اساتید دانشگاه فرهنگیان اردبیل صورت گرفته است. این پژوهش، از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان(509N=) دانشگاه فرهنگیان اردبیل مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1398- 1397 بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 219 نفر(89 دختر و 130 پسر) براساس جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته کیفیت تدریس اساتید استفاده شد که پایایی آن 91/. بدست آمد. برای تحلیل و تجزیه  داده ها از آزمون T تک نمونه ای، آزمون آنوا و آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که میانگین رضایت مندی دانشجویان از کیفیت تدریس و مولفه های آن در اساتید دانشگاه فرهنگیان اردبیل بیشتر از حد متوسط است. همچنین نتایج به دست آمده از رتبه بندی آزمون فریدمن نشان داد که در میان ابعاد مختلف کیفیت تدریس اساتید دانشگاه، رضایتمندی دانشجویان در بعد رعایت مسائل اخلاقی در آموزش و تدریس، بعد مهارت های تدریس و نیز بعد تسلط بر محتوا، به ترتیب در رتبه اول تا سوم قرار داشتند.