مطالب مرتبط با کلیدواژه

دینداری

۱۰۱.

بررسی رابطه دینداری و امیدواری اجتماعی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بیژن خواجه نوری مریم مومنی آزاده هوشیار

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۵۹)

کلیدواژه‌ها: دانش آموز دینداری امیدواری بعد پیامدی نظریه اسنایدر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۳۶ تعداد دانلود : ۷۳۷

امید به عنوان نیروی محرکه انسان و یکی از عوامل مهم در بهزیستی مادی و معنوی به شمار می رود. ادیان الهی همواره متدینین را در سخت ترین شرایط به امید، رجا و توکل دعوت می کنند. امیدواری در سن نوجوانی که مرحله شکل گیری بنیانی ترین نظرها و مهم ترین انتخاب هاست به مراتب بیش از مراحل دیگر عمر اهمیت دارد. این تحقیق به دنبال این است که میزان امیدواری را در بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه بسنجد و رابطه آن را با دینداری بررسی کند. روش این تحقیق از نوع پیمایشی و جامعه آماری آن را تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر شیراز (5673 نفر) در سال تحصیلی92-93تشکیل داده است که از آن میان، 400 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نظریه اسنایدر، نظریه منتخب این تحقیق بود. اطلاعات و داده های به دست آمده به وسیله روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی و جز آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد بین ابعاد دینداری (بعد اعتقادی، مناسکی، عاطفی و پیامدی) با امیدواری دانش آموزان رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. از بین ابعاد دینداری بُعد پیامدی رابطه قوی تری با امیدواری داشت.

۱۰۲.

بررسی تأثیر رسانه و دینداری بر جدی انگاری جرایم جنسی- اخلاقی (مطالعه نمونه ای از دانشجویان دانشگاه خوارزمی تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید روهنده احمد جعفری روح الله جهانگیری مقدم

منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: دینداری جدی انگاری جرم جرایم جنسی- اخلاقی رسانه و توسعه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۸ تعداد دانلود : ۷۸۶

پژوهش های جدی انگاری جرم نشان می دهند که جرایم چقدر برای مردم یک جامعه جدی هستند؟ همچنین این مطالعات گویای این مهم هستند که با توجه به ارزش های اجتماعی حاکم بر جوامع مختلف سطح جدی انگاری جرایم به ویژه جرایم جنسی– اخلاقی متفاوت است. بر این اساس، مقاله حاضربه دنبال بررسی تأثیر عوامل اجتماعی مؤثر بر جدیت و اهمیت جرایم جنسی- اخلاقی (با تأکید بر نقش دین و رسانه) است. در این پیمایش تعداد 380 نفر از دانشجویان دانشگاه خوارزمی به عنوان نمونه انتخاب و اطلاعات توسط پرسش نامه جمع آوری شد. متغیر وابسته این تحقیق، جدی انگاری جرایم جنسی و اخلاقی است. یافته ها نشان می دهند که این جرایم گرچه برای پاسخگویان جدی هستند؛ ولی آن ها در مقایسه با جرایم دیگر، جرایم جنسی و اخلاقی را در رتبه های آخر قرار می دهند، همچنین میزان دینداری، رسانه ها و سطح توسعه یافتگی استان محل سکونت، رابطه معناداری با میزان جدی انگاری جرایم جنسی و اخلاقی دارند؛ اما در این بین، رابطه دینداری بسیار قوی تر است. تحلیل روابط نشان می دهد دینداری موجب افزایش جدی انگاری پاسخگویان به جرایم جنسی– اخلاقی می شود. این در حالی است که تماشای برنامه های تلوزیونی ماهواره و نیز استفاده بیشتر از اینترنت و افزایش سطح توسعه یافتگی محل سکونت با کاهش جدی انگاری جرایم جنسی– اخلاقی همراه است. یافته های این تحقیق در چارچوب دلالت های نظریه جرم دورکیم و رویکرد بر ساخت گرایی تفسیر شده است.

۱۰۳.

تبیین جامعه شناختی میزان و انواع دینداری مردم شهر بروجن(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: حسینعلی قجری مریم داوطلب بروجنی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال هشتم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: دینداری سرمایه اجتماعی طبقه اجتماعی – اقتصادی شهر بروجن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۰۰ تعداد دانلود : ۴۸۸

یکی مسایل مهم هر جامعه، بالأخص جامعه ما، میزان و نوع دینداری مردم است که می تواند در ثبات یا عدم ثبات و توسعه یا عقب ماندگی جامعه تأثیر بسزایی داشته باشد. با توجه به این اهمیت مقاله حاضر، برای بررسی تطبیقی نوع و میزان دینداری زنان و مردان و برخی متغیرهای اجتماعی تأثیرگذار بر آن به نگارش درآمده است. در راستای این هدف و در پاسخ به سؤالاتی که دغدغه این مقاله بوده است 9 فرضیه مطرح شده است. این فرضیه ها مدعی هستند بین طبقه اجتماعی- اقتصادی، سرمایه اجتماعی و جنسیت با میزان و نوع دینداری مردان و زنان شهرستان بروجن رابطه معناداری وجود دارد. چارچوب نظری این مقاله، تلفیقی از نظریات جان هیک، گلاک و استارک، ماکس وبر، رابرت پاتنام، کلمن، بوردیو و نظریه نقش و نظریه یادگیری اجتماعی است. با بررسی نظریه های مختلف پس از شناسایی ابعاد و انواع دینداری در پاسخ به سئوالات تحقیق، متغیرهای طبقه اجتماعی – اقتصادی، سرمایه اجتماعی و جنسیت به عنوان متغیرهای تاثیر گذار بر نوع و میزان دینداری شناسایی شدند. روش تحقیق در این پژوهش، روش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش مردان و زنان بالای 15 سال شهر بروجن هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر است و روش نمونه گیری تصادفی ساده است. همچنین با استفاده از نرم افزار spss آماره های توصیفی شامل (فراوانی، میانه، میانگین، حداقل و حداکثر نمرات، درصد فراوانی و...) و آمارهای استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس، رگرسیون و ...) و برای آزمون مدل نظری تحقیق از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. اهم نتایج حاصله از این تجزیه و تحلیل عبارتند از: میزان دینداری زنان و مردان با مقدار t 719/0 و سطح معنی داری 047/0 متفاوت نیست. نوع دینداری زنان و مردان با مقدار t بدست آمده نشانگر این است که نوع دینداری زنان و مردان نیز متفاوت نیست. رابطه سرمایه اجتماعی و میزان دینداری بر اساس ضریب همبستگی بدست آمده برابر با 234/0رابطه مستقیم و مثبت خواهد بود و بر اساس ضریب همبستگی بدست آمده بین دو متغیر سرمایه اجتماعی و نوع دینداری نیز همبستگی وجود دارد. میزان دینداری براساس طبقه اجتماعی - اقتصادی با مقدار F برابر 4/4 متفاوت است، اما نوع دینداری افراد بر حسب طبقه اجتماعی- اقتصادی بر اساس مقدار F، 955/0 متفاوت نیست.

۱۰۴.

بررسی عوامل فرهنگی مرتبط با رفتارهای محیط زیستی (مورد مطالعه: شهر یزد)

نویسنده: مسعود حاجی زاده میمندی حامد سیارخلج کاوه شکوهی فر

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: وسایل ارتباط جمعی دینداری توسعه پایدار سرمایه فرهنگی رفتارهای زیست محیطی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۰۷۹ تعداد دانلود : ۴۶۶

یکی از مشکلات شهر یزد در حوزه محیط زیستی می باشد که عمدتاً ناشی از توسعه ی صنعتی، وضعیت جغرافیایی، شرایط سخت اقلیمی، کم آبی، ریزگردها و غیره در حوزه ی محیط زیست است که اگر کنترل نشود، ممکن است به بحران محیط زیستی تبدیل گردد و سایر دستاوردهای توسعه ی استان نیز بر باد دهد. در تعامل محیط زیست و انسان که برآیند آن می تواند توسعه ی پایدار باشد، انسان نقش تأثیرگذاری را ایفا می نماید. در این تحقیق به بررسی عوامل فرهنگی مرتبط یعنی سرمایه فرهنگی، دینداری و بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی با رفتارهای محیط زیستی شهروندان شهر یزد پرداخته شده است. پژوهش از نوع پیمایش و جامعه ی آماری این تحقیق شهروندان شهر یزد بوده است. تعداد نمونه 384 نفر بوده که با استفاده از فرمول کوکران بدست آمده است و پاسخگویان به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند. تکینک گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است که از اعتبار و پایایی مطلوب برخوردار بوده است. براساس یافته های این پژوهش بین متغیرهای سرمایه فرهنگی، سبک زندگی و رفتارهای زیست محیطی رابطه ی معنادار وجود دارد. همچنین بین زنان و مردان در رفتارهای زیست محیطی تفاوت معناداری وجود دارد. اما بین متغیرهای سن، وضع تأهل، بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی، دینداری، تحصیلات و رفتارهای محیط زیستی رابطه ی معناداری وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که با توجه به ضریب تعیین تعدیل شده در معادله رگرسیون 29 درصد از واریانس متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل تبیین می شود.

۱۰۵.

دینداری و احساس امنیت (مطالعه موردی دانش آموزان دختر شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فریبا شایگان

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: دینداری احساس امنیت دانش آموزان دختر بعد مناسکی دینداری بعد تجربی دینداری بعد اعتقادی دینداری و بعد پیامدی دینداری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۰۴ تعداد دانلود : ۴۷۰

این مقاله نتیجه تحقیقی در خصوص میزان دینداری و احساس امنیت دانش آموزان دختر مقطع متوسطه و پیش دانشگاهی شهر تهران است. در این کار علمی با بهره گیری از تئوری های تلفیقی دینداری و احساس امنیت یک فرضیه اصلی و چهار زیرفرضیه تدوین شد که به روش پیمایشی، با پرسشنامه محقق ساخته و با جامعه آماری 400نفر از دانش آموزان که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده بودند مورد آزمون قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بین دینداری و احساس امنیت دانش آموزان دختر رابطه معنادار و معکوس وجود دارد؛ یعنی هر چه میزان دینداری دانش آموزان بیشتر، احساس امنیت آنان کمتر است. هر کدام از ابعاد دینداری (مناسکی، تجربی، اعتقادی و پیامدی) نیز با احساس امنیت رابطه معکوس و معنادار داشتند. بطور کلی تمام فرضیات بصورت معکوس تأیید گردیدند.

۱۰۶.

بررسی رابطه نوسازی و تغییر نگرش ها و رفتارهای دینیِ جوانانِ شهر و روستاهای سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین میرزایی سارا شریعتی نافع باباصفری

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره سوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی دینداری رسانه های جمعی نوسازی (مدرنیزاسیون) نوگرایی (مدرنیسم)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۴۱ تعداد دانلود : ۸۷۶

«دینداری» یکی از بنیادی ترین عناصر فرهنگی و اجتماعی جامعه کردستان، در گذار تاریخی خود با «نوسازی» که فرایندی ناتمام و «بیرونی» است؛ همواره با این پرسش مواجه بوده است که فرایند نوسازی چه تأثیری بر میزان دینداری کنشگران خواهد داشت؟ این پژوهش ارتباط میان نوسازی و تغییر نگرش ها و رفتارهای دینی جوانان شهر و روستاهای سنندج را بررسی می کند. پژوهش به روش پیمایشی در سطح شهر و شش روستای سنندج انجام شده است. برای آزمون فرضیه ها، 583 نفر از جوانان (29-18 ساله) شهر و روستا به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه های مربوط به سنجش میزان دینداری، میزان نوگرایی، کیفیت زندگی و نیز با بهره گیری از اندیشه های برگر درباره حاملان ثانوی نوسازی، پرسش های مربوط به متغیرهای شهرنشینی، تحصیلات و میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی توسط آنان کامل شد. براساس نتایج بررسی داده ها، نوسازی با دینداری ارتباط معنادار و معکوس دارد؛ بدین ترتیب جوانانی که بیشتر از نوسازی متأثر بوده اند تعلق و پایبندی دینی کمتری دارند. از میان متغیرهای بررسی شده در تحلیل مسیر، «گرایش علمی» و «گرایش استقلال طلبانه» در نقش شاخص های نوگرایی و «شهرنشینی» بیشترین قدرت پیش بینی میزان دینداری را داشتند. نتایج بین روستاهای بررسی شده نیز نشان داد که تفاوت میانگین میزان تعلق و پایبندی دینی به لحاظ آماری معنا دار است.

۱۰۷.

تأثیر دینداری بر ارزیابی مخاطبان از آگهی های بازرگانی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباس ناصری طاهری

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال شانزدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۹

کلیدواژه‌ها: حجاب دینداری نماد اسلامی ارزیابی آگهی های بازرگانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۴۷۵

اسلام مجموعه ای از قوانین، مقررات، ارزش ها و هنجارهاست که به صورت آیینی و نمادین بر نگرش و رفتار مصرفی مسلمانان تأثیر می گذارد. ازاین رو، میزان دینداری مسلمانان می تواند ارزیابی آنان را از آگهی های بازرگانی که حامل نمادی اسلامی است تعدیل کند. برای آزمون این تأثیر تعدیل کننده مثبت، پژوهشی آزمایشگاهی انجام شد تا تأثیر دینداری را بر نگرش مصرف کنندگان مالزیایی مسلمان به آگهی های بازرگانی را بررسی کند که در آن زنان باحجاب کالا تبلیغ می کنند. 120 دانشجوی زن مسلمان دانشگاه دولتی یو پی ام مالزی درچهار گروه در این پژوهش آزمایشگاهی شرکت کردند. آزمودنی ها در هر گروه، چهار آگهی بازرگانی را که یکی از آن ها بوسیله یک زن باحجاب و سه آگهی دیگر با استفاده از زنان بی حجاب تولید شده است تماشا کردند. سپس دیدگاه آزمودنی ها نسبت به هریک از این آگهی ها با استفاده از پرسشنامه سنجیده و پاسخ ها با استفاده از آزمون تحلیل چند متغیره کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد استفاده از زن باحجاب در تبلیغ کالا به گونة موثری بر ارزیابی آزمودنی ها از آگهی بازرگانی، نام تجاری کالای تبلیغ شده و قصد خرید اثر گذاشته است و میزان دینداری آزمودنی ها نیز نقش تعدیل کننده مثبتی در این فرایند داشته است. افزون بر این، یافته ها نشان داد که این تأثیر با نوع کالای تبلیغ شده ارتباطی ندارد.

۱۰۸.

بررسی رابطه بین دینداری با سازگاری زناشویی (مطالعه موردی: زنان متأهل ساکن شهر گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا خوش فر محبوبه ایلواری

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۴ شماره ۶۸

کلیدواژه‌ها: عاطفی سازگاری زناشویی دینداری مناسکی اعتقادی پیامدی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۹۴ تعداد دانلود : ۶۰۶

پژوهش حاضر با هدف شناخت رابطه دینداری با سازگاری زناشویی انجام شده است. از آنجایی که دینداری بر روابط خانوادگی اثر گذار است و با نظر به این که در شرایط کنونی استحکام ارزش های دینی در خانواده یکی از اهداف جامعه اسلامی ما است، پس پژوهش در این زمینه ضرورت دارد. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام زنان متأهل ساکن شهر گرگان می باشد که تعداد آنها 144406 نفر بوده است. حجم نمونه آماری این پژوهش شامل 360 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران تعیین شد. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انجام گرفت. برای انتخاب آزمودنی ها نخست 36 محله به صورت تصادفی انتخاب شدند سپس در هر محله متناسب با تعداد خانوارهای ساکن و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک 10 زن متأهل انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار سنجش در این پژوهش پرسشنامه سازگاری زناشویی لاک والاس و دینداری استارک بود. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها افزون بر روش های آمار توصیفی از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون پس رونده استفاده شد. نتایج نشان دادند که بین میزان دینداری و سازگاری زناشویی رابطه معنادار وجود دارد. نتایج همچنین نشان داد که بین ابعاد اعتقادی، پیامدی و مناسکی دینداری نیز با سازگاری زناشویی رابطه معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که بعد پیامدی پیش بینی کننده قویتری برای سازگاری زناشویی است.

۱۰۹.

رابطه هویت دینی معلمان با هویت دینی دانش آموزان مدارس شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود جمالی فیروزآبادی آزیتا اخلاقی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: هویت معلمان دینداری هویت دینی دانش آموزان و آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۴۹ تعداد دانلود : ۷۶۳

با توجه به اهمیت هویت دینی و دینداری در نظام تربیتی و آموزشی جامعه ایران و ابهام درباره رابطه هویت دینی دبیران با دانش آموزان در مطالعه حاضر این رابطه مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار سنجش پرسشنامه است که از گویه های مقیاس فرانسیس برای نوجوانان و نیز گویه های مقیاس طالبان برای دبیران اخذ شده و به منظور استفاده در میان دانش آموزان و دبیران، گویه های آنها مجدداً تغییر داده شده، طراحی شده و سپس مورد آزمون قرارگرفته است. نمونه آماری شامل 320دانش آموز و 32 دبیر در شهر تهران است و رابطه میان میانگین هویت دانش آموزان هر کلاس با هویت دینی دبیر همان کلاس بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد: هویت دینی در تمام ابعاد آن در میان دانش آموزان بالاتر از میانگین بوده و قوی است، اما رابطه معنی داری میان هویت دینی دانش آموزان و دبیران مشاهده نشد. همچنین رابطه قوی و معنی داری میان هویت دینی دانش آموزان با فرهنگ مذهبی خانواده هایشان برقرار است.

۱۱۰.

بررسی رابطه دینداری و بیگانگی اجتماعی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسین سراج زاده رضوان قصابی سولماز چمنی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: دینداری انسجام اجتماعی بیگانگی اجتماعی بیگانگی ارز ش و هنجار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۳ تعداد دانلود : ۷۶۷

برخی شواهد حاکی از آن است که در شرایط کنونی جامعه ایران، شکاف های مختلف نسلی، سیاسی، فرهنگی و... در حد قابل ملاحظه ای بروز کرده است که می تواند موجب بیگانگی اجتماعی شود. از طرف دیگر، دست کم از منظر کارکردگرایانه، دین نقش مؤثری در تقویت ارتباط افراد با جامعه ایفا می کند. هدف این مقاله بررسی میزان احساس بیگانگی اجتماعی در بین دانشجویان و رابطه آن با دینداری است. این بررسی بر اساس داده های حاصل از یک پژوهش پیمایشی در بین نمونه 370 نفری از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس صورت گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از میزان بالایی از احساس بیگانگی در بین پاسخگویان است. طبق نظریه های کارکردگرایانه دین، دینداری عامل کاهنده بیگانگی اجتماعی است.

۱۱۱.

گونه شناسی زیارت و دینداری زائران معنا کاوی کنش زیارت زائران امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوتراب طالبی الهه براق علیپور

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) تابستان ۱۳۹۴ شماره ۶۹

کلیدواژه‌ها: دین دینداری زیارت امر قدسی نظریه مبنایی تفکر شیعه زیارت امام

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین

تعداد بازدید : ۱۷۴۳ تعداد دانلود : ۸۵۶

هدف این مقاله بررسی پدیده""زیارت امام"" و فهم زائران ایرانی می باشد. در بررسی زیارت، چهار بعد قابل شناسایی است؛ آداب و مناسک که مربوط به نحوه انجام زیارت است (وجه عملی)، اعتقاداتی که در پس این اعمال نهفته اند (وجه اعتقادی)، شرایط جامعه و درک فرد (زائر) از این کنش. هدف این مقاله بررسی و فهم کنش زیارت از منظر کنشگر، تفهم کنشگران می باشد. ما با استفاده از روش تحقیق کیفی و شیوه نظریه مبنایی، به معنا کاوی این کنش پرداخته ایم. داده های تحقیق از طریق مصاحبه عمیق به دست آمده ولی از روش مشاهده نیز به عنوان تکنیک کمکی استفاده نموده ایم. الگوی پارادایمی زیارت با توجه به پدیده محوری حضور در حرم امام رضا(ع) و برقراری نوعی ارتباط، زمینه، شرایط میانجی، شرایط علّی، استراتژی های کنش زیارت، و پی آمدهای آن بررسی شده است. نتیجه پژوهش مؤید الگوهای گوناگون دینداری وتاثیر الگوی دینداری ایرانیان به عنوان عاملی مهم در شکل گیری بینش فرد به زیارت و سرانجام درک وی از زیارت می باشد. در واقع با تجزیه وتحلیل داده ها، الگویی از دینداری و زیارت در دودسته کلی و هفت نوع: مکتبی، سنتی، روشنفکرانه، شبه روشنفکرانه، مناسکی، مناسبتی و نوظهور بازشناسی شده اند. این سنخ شناسی بر اساس تفاوت بینش زائران نسبت به دین، زیارت و زیارت امام و تأثیر این بینش های متفاوت در انجام زیارت، انجام گرفته است.

۱۱۲.

تاثیر دینداری و اخلاق کار اسلامی بر سختکوشی کارکنان (مطالعه موردی: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نگین سنگری ابوالفضل گایینی بهروز پورولی

منبع: مطالعات رفتار سازمانی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ و ۲ (پیاپی ۸ و ۹)

کلیدواژه‌ها: دینداری اخلاق کار اسلامی سختکوشی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۲۳ تعداد دانلود : ۵۵۳

یکی از ابعاد مهم و قابل ملاحظه اخلاق کاری، سختکوشی است، اما با این وجود مطالعات محدودی در خصوص عوامل تاثیرگذار بر رفتار سختکوشی کارکنان صورت گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیرات دینداری و اخلاق کار اسلامی بر رفتار سختکوشی کارکنان است. روش تحقیق توصیفی پیمایشی و ابزارگردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری کارکنان مسلمان شرکتهای تولیدی و خدماتی شهر تهران، تعداد نمونه 351 نفر و روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. به منظور بررسی رابطه میان متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده گردید و برای بررسی تفاوت میان دو گروه کارکنان مجرد و متاهل در زمینه رفتارسختکوشی از آزمون t گروههای مستقل بهره گرفته شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که اخلاق کار اسلامی و دینداری هر دو عواملی هستند که بر رفتار سختکوشی کارکنان تاثیر مثبت دارند. همچنین درخصوص متغیر سختکوشی، با توجه به وضعیت تاهل آزمودنی ها، نتایج متفاوتی بدست آمد، بدین معنی که کارکنان متاهل در متغیر رفتارسختکوشی، میانگین بالاتری به دست آورده اند. نتایج پژوهش، یاری کننده مدیران در خصوص ارتقاء رفتار سختکوشی کارکنان از طریق اشاعه فرهنگ دینداری و اخلاق مداری در سازمان می باشد..

۱۱۳.

مطالعة وضعیت دین ورزی جوانان با تأکید بر دینداری خودمرجع (ارائة یک نظریة زمینه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آرش حسن پور ثریا معمار

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: جوانان دینداری نظریة زمینه ای دینداری نوگرایانه دینداری خودمرجع خودتشخیصی دینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۵۳ تعداد دانلود : ۷۳۵

دینداری در زمانة کنونی متنوع و متکثر شده است. این مطالعه با پذیرفتن این پیش فرض که دینداری به مثابه امری متنوع و متلون، خارج از دوگانة دیندار یا بی دین بودن افراد است، به شناسایی و تفسیر نوع خاصی از دینداری در بین جوانان شهر اصفهان پرداخته است. بدین منظور، با مرور مطالعات پیشین، در چارچوب روش کیفی، رویکرد تفسیری، سنت نظریة زمینه ای و ابزار مصاحبه و در پرتو الهامات نظری زیمل در بحث دینداری های نوگرا، داده های تحقیق جمع آوری شد. نتایج یافته های کیفی تحقیق، بیانگر آن است که می توان با تأکید بر معیار «خودتشخیصی» فرد دیندار به نوعی خاص از دینداری تحت عنوان دینداری «خودمرجع» اشاره کرد. نتایج این مطالعه و بررسی یافته های کیفی همچنین گویای آن است که دینداری جوانان در این سنخ، بدل به امری شخصی، غیرالزام آور، خصوصی، سلیقه ای، گزینشی، مبتنی بر تعقل، خرد فردی و همراه با نپذیرفتن دگرسالاری نهادهای دینی شده است و به سمت امری اقتضایی و لذت گرایانه سیر می کند. همچنین در این مطالعه تلاش شده است تا مدل پارادایمیک اخذشده از داده ها در چارچوب نظریة زمینه ای در قالب شرایطِ علی، زمینه ای، تعاملی و پیامدی، در ارتباط با ظهور و تأثیرات این سنخ دینداری، ترسیم، توصیف و تشریح شود.

۱۱۴.

یادگیری پنهان: تأثیرکارتون های مذهبی در دینداری دانش آموزان دختر پایة ششم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیروس اسدیان مرضیه مقدم

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: دینداری کارتون های مذهبی دانش آموزان ششم ابتدایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۶۲ تعداد دانلود : ۸۸۵

این تحقیق با هدف بررسی تأثیر مشاهدة کارتون های مذهبی در دینداری دانش آموزان دختر پایة ششم ابتدایی صورت گرفته است. روش مورد استفاده شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعة آماری شامل دانش آموزان دختر پایة ششم ابتدایی است که در مدارس غیردولتی شهر میاندوآب در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل هستند. با روش نمونه گیری تصادفی پانزده نفر برای گروه آزمایش و پانزده نفر هم برای گروه کنترل انتخاب شدند. قبل از انجام هرگونه مداخله ای، سنجش دینداری در هر دو گروه از طریق پرسش نامه انجام شد. پس از گذشت دو هفته، در گروه آزمایش مداخلات لازم (پخش کارتون های مذهبی) در طی یازده هفته صورت گرفت و در کلاس دیگر (گروه گواه) هیچ گونه مداخله ای صورت نگرفت. در نهایت، پس از گذشت سه ماه مجدداً از طریق پرسش نامة سنجش دینداری در هر دو گروه انجام شد و نتایج با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله حاکی از آن است که کارتون های مذهبی توانسته اند تغییرات معناداری را در دینداری دانش آموزان گروه آزمایش ایجاد کنند.

۱۱۵.

بررسی تأثیر دینداری درونی و بیرونی بر انسجام ملی (مطالعه موردی: شهروندان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مرتضی نوعی باغبان سید علیرضا آقاحسینی سید جواد امام جمعه زاده

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: دینداری انسجام فرهنگ انسجام تاریخی انسجام سیاسی انسجام جغرافیایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۹۴ تعداد دانلود : ۶۵۹

ایجاد انسجام ملی به عنوان یکی از ابعاد اصلی همبستگی اجتماعی، از جمله دغدغه های جدی کشورهای مستقل بوده و از مهم ترین فواید آن، برقراری امنیت ملی است که ارتباط عمیقی با چگونگی پیوند مردم با یکدیگر و مردم با حاکمیت، در قالب انسجام سازی درون یک کشور دارد. امروزه بازشناسی و بازسازی عوامل کانونی مؤلفه های پویا و پایدار «انسجام ملی»، یک ضرورت علمی و الزام پژوهشی است. در این راستا، یکی از عوامل تأثیر گذار بر انسجام ملی در ایران، میزان دینداری موجود در شهروندان جامعه است. این مقاله تلاش دارد ارتباط نظری بین دو مفهوم انسجام ملی و دینداری را در بین شهروندان شهر مشهد، واکاوی کند. پژوهش حاضر با تقسیم دینداری به دو نوع درونی و بیرونی و با استفاده از روش پیمایشی، نشان می دهدکه افزایش دینداری درونی باعث افزایش میزان انسجام ملی شهروندان می شود، این در حالی است که دینداری بیرونی رابطه معناداری با انسجام ملی ندارد.

۱۱۶.

مدل معادلات ساختاری رابطه مؤلفه های دینداری با مؤلفه های سلامت اجتماعی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید کفاشی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: دینداری دانشگاه آزاد اسلامی سلامت اجتماعی مدلسازی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۲۷ تعداد دانلود : ۶۸۷

هدف این مقاله، شناخت ابعاد دینداری و تأثیر آن بر سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی و دستیابی به یک الگوی نظری تحلیلی است که با استفاده از دیدگاه کییز، گلاک و استارک، عوامل مهم و اثر گذار مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار سنجش، پرسشنامه پنج گزینه ای مبتنی بر مقیاس لیکرت است. نمونه مورد مطالعه، 1000 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن در سال1391 هستند که با روش نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم به تفکیک دانشکده و با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای مدلسازی، از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. نتایج الگوی معادلات ساختاری حکایت از رابطه بین متغیر مستقل و متغیر وابسته دارد. با توجه به شاخص های الگو می توان استدلال کرد که مدل ارائه شده از برازش خوبی برخوردار بوده و انطباق مطلوبی بین مدل به تصویر درآمده و یا مدل ساختاری شده با داده های تجربی فراهم شده است. بر اساس مدل، بیشترین اثر مستقیم را می توان با عنوان اثر مستقیم دینداری اعتقادی در مؤلفه دینداری بر متغیر انسجام اجتماعی در مؤلفه سلامت اجتماعی بیان کرد.

۱۱۷.

فراسوی دوگانه زائر گردشگر گونه شناسی تجربه سفر زائران مرقد منور امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرامرز نودهی حسین بهروان علی یوسفی احمد محمدپور

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: دینداری مشهد گونه شناسی زائر گردشگر تجربه سفر

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی گردشگری و توریسم

تعداد بازدید : ۱۵۴۲ تعداد دانلود : ۸۵۲

این مقاله با مرور بر تکثر موجود در صورت بندی های دینداری و سفرهای زیارتی و با فرض اینکه زیارت و آداب آن بخشی از دینداری افراد است، از طریق تنقیح و تشریح تیپ های مختلف زائران امام رضا (ع) به این پرسش پاسخ می دهد: کدام صورت بندی (تلفیقی)، بیشترین انطباق و تناسب را با زائران مرقد امام رضا (ع) داراست. جهت پاسخگویی از تیپولوژی بهره برده شده است. اکتشاف مؤلفه ها و فاکتورها، منجر به ساخت ابزارهای تحلیلی یا همان تیپ ها شده است. روش تحقیق، پدیدارشناسی و تکنیک جمع آوری اطلاعات، مبتنی بر مصاحبه های عمیق بوده است. مشارکت کنندگان را می توان در چهار سنخ کلی خوش گذران، در حال گذار، مناسک گرا و وجودی جای داد. هر کدام از رویکردهای مدیریتی فعلی، حاکی از ذهنیتی و دارای بدنه اجتماعی در میان زائران است. فارغ از فراوانی هرکدام و اینکه کدام به لحاظ فرهنگی غلبه دارد، در نظر داشتن گونه های مختلف زائر در سیاست گذاری و برنامه ریزی، غیر قابل انکار به نظر می رسد.

۱۱۸.

بررسی تجربی رابطه دینداری، خودکنترلی و رفتار انحرافی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اکبر علیوردی نیا رحمت الله معمار سیمین نصرتزهی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: جنسیت دانشجویان دینداری خودکنترلی رفتار انحرافی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۱۷۳

دین با راهنمایی ها، احکام و قواعد خاصِ اخلاقی خود فرد را مجهز می کند که با کنترل خویشتن از برخی رفتارها امتناع کند. تقوا در معارف اسلامی معادل خودکنترلی است و خودکنترلی نیز به مثابه یک سد مستحکم در برابر گرایشات رفتاری انحراف آمیز است. تحقیق حاضر در پی آن است تا رابطه دینداری، خودکنترلی و رفتارهای انحرافی را در میان دانشجویان دانشگاه مازندران بررسی کند. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. جمعیت این تحقیق شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه مازندران در سال تحصیلی93-1392 است که 416 نفر از آنان به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم به عنوان نمونه انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته اند. تحلیل داده ها نشان می دهند: خودکنترلی و دینداری با رفتارهای انحرافی رابطه معکوس و معناداری دارد، اما بین دینداری و خودکنترلی رابطه معناداری مشاهده نشده است. به عبارت دیگر، می توان چنین استنباط کرد که خودکنترلی نقش واسطی در رابطه دینداری و انحراف نداشته، بلکه به طور مستقل بر رفتار انحرافی مؤثر است.

۱۱۹.

مطالعه اثر دینداری بر پایبندی اخلاقی در یک جمعیت دانشجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسین سراج زاده فرشید رحیمی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: دینداری سنجه گلاک و استارک پایبندی اخلاقی پایبندی عملی پایبندی احساسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین

تعداد بازدید : ۱۱۳۷ تعداد دانلود : ۷۱۶

رابطه دوطرفه دین و دینداری با پایبندی اخلاقی در حوزه های گوناگون مورد بحث فراوان بوده است. هر چند در مباحث اخیر به استقلال این دو حوزه از یکدیگر تمایل داشته اند، اعتقاد رایج بر این است که دینداری، سپهر اخلاقی را حمایت می کند. جامعه شناسان کارکردگرا نیز عمدتاً بر این باورند که سطح دینداری تأثیر مثبت بر اخلاقی رفتار کردن افراد دارد و پایبندی اخلاقی هم به موجب تنظیم هر چه بهتر روابط اجتماعی، رعایت حقوق دیگران و کنش متقابل مبتنی بر فهم دیگری می شود. این مقاله در پی آن است تا رابطه دینداری با پایبندی اخلاقی را به صورت تجربی با نمونه ای 372 نفره از دانشجویان دانشگاه خوارزمی بررسی نماید. مطالعه به صورت پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. بر اساس یافته ها، دینداری با پایبندی اخلاقی رابطه مثبت دارد؛ هرچند در بعد اجتماعی اخلاق این رابطه کمتر دیده می شود. در میان ابعاد دینداری و ارتباط آنها با پایبندی اخلاقی، تفاوت قابل ملاحظه ای مشاهده نمی شود. دلالت های این یافته ها در مقاله مورد تحلیل قرار گرفته اند.

۱۲۰.

عوامل اجتماعی مؤثر بر شادمانی اجتماعی معلمان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصور حقیقتیان

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: دینداری مشارکت اجتماعی شادمانی اجتماعی نگرش به شغل روابط با همکاران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۸۵۵ تعداد دانلود : ۳۸۱

شادمانی و نشاط از جمله نیازهای مهم انسان هستند و می توانند در مقابله افراد با مشکلات و رویارویی با فشارها و ارتقای بهره وری کار نقش بسزایی داشته باشند. با توجه به نقش مهم آموزگاران در تربیت و جامعه پذیری دانش آموزان، هدف مقاله حاضر بررسی میزان شادمانی اجتماعی معلمان شهر اصفهان و شناسایی عوامل اجتماعی بر آن است. جامعه آماری، شامل کلیه معلمان شهر اصفهان است که با استفاده از فرمول کوکران، یک نمونه 375 نفری از بین آنها برای مطالعه انتخاب شد. روش تحقیق، پیمایش و ابزار جمع آوری داده های مورد نیاز پرسشنامه بود. ابزار تحقیق از اعتبار صوری برخوردار بود و آلفای کرونباخ پایایی متغیرها نیز بالاتر از آستانه 7/0 بود. نتایج نشان داد: میزان نشاط اجتماعی معلمان شهر اصفهان در حد متوسط و عوامل تأثیرگذار بر آن به ترتیب، دینداری، نگرش نسبت به شغل، مشارکت اجتماعی، روابط با دوستان و اوقات فراغت بود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد: همه متغیرهای مستقل توانستند 4/38 درصد تغییرات نشاط اجتماعی را تبیین کنند.