بعد مناسکی دینداری

این مقاله نتیجه تحقیقی در خصوص میزان دینداری و احساس امنیت دانش آموزان دختر مقطع متوسطه و پیش دانشگاهی شهر تهران است. در این کار علمی با بهره گیری از تئوری های تلفیقی دینداری و احساس امنیت یک فرضیه اصلی و چهار زیرفرضیه تدوین شد که به روش پیمایشی، با پرسشنامه محقق ساخته و با جامعه آماری 400نفر از دانش آموزان که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده بودند مورد آزمون قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بین دینداری و احساس امنیت دانش آموزان دختر رابطه معنادار و معکوس وجود دارد؛ یعنی هر چه میزان دینداری دانش آموزان بیشتر، احساس امنیت آنان کمتر است. هر کدام از ابعاد دینداری (مناسکی، تجربی، اعتقادی و پیامدی) نیز با احساس امنیت رابطه معکوس و معنادار داشتند. بطور کلی تمام فرضیات بصورت معکوس تأیید گردیدند.

اعتماد اجتماعی یکی از عناصر کلیدی در تحقق توسعه پایدار و همه جانبه جوامع تلقی می شود. در تحقق این مفهوم خیلی از عوامل می توانند دخیل باشند که مقوله دینداری اعضای جامعه یکی از آنهاست. هدف : از این رو مقاله حاضر در نظر دارد، اعتماد اجتماعی دانشجویان و نقش دینداری آنان را در توسعه این مفهوم مورد بررسی قرار دهد. روش: پژوهش حاضر، به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه با حجم نمونه 401 نفر در بین دانشجویان دانشگاه تبریز در تمامی مقاطع تحصیلی در سال تحصیلی 93-92 انجام گرفته و از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی استفاده شده است. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته ها: یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین دینداری و اعتماد اجتماعی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. یعنی با افزایش میزان دینداری، افزایش در اعتماد اجتماعی نیز حاصل می شود. علاوه بر این، نتایج، بیانگر وجود ارتباط مثبت و معنی داری بین ابعاد اعتماد اجتماعی (اعتماد نهادی، اعتماد بین شخصی و اعتماد تعمیم یافته) و ابعاد متغیر دینداری (مناسکی، تجربی و پیامدی) بود. نتایج تحقیق همچنین میانگین نمره دانشجویان را برای اعتماد اجتماعی، متوسط ارزیابی نمود. نتیجه گیری: در این تحقیق بعد اعتماد بین شخصی بیشترین میانگین را در بین ابعاد اعتماد اجتماعی به خود اختصاص داده است. همچنین براساس نتایج تحقیق، اعتماد اجتماعی بیشتر از همه از بعد مناسکی متغیر دینداری متأثر است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی رابطه بین دینداری با آشنایی به حقوق شهروندی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال انجام شده است. چهارچوب نظری و مدل تحلیلی با استفاده از نظریه نظریه پردازانی همچون برایان اس ترنر، تی. اچ. مارشال، یورگن هابرماس، تالکوت پارسونز و . . . ارائه شد. همچنین در تشریح مفهوم دینداری در این تحقیق ما از مدل چند بعدی گلاک و استارک استفاده کرده ایم. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد و در جهت ارتقا روایی سنجه های پرسشنامه از تکنیک تحلیل عامل استفاده شده است که نتیجه تکنیک تحلیل عامل 87/0 به دست آمد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ که برای متغیر وابسته 75/0 و متغیر مستقل 82/0 به دست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی 2427 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال بودند که از بین آن ها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 331 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده متناسب با حجم به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss، پس از تهیه جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یک بعدی و دوبعدی تنظیم شد. یافته های پژوهش نشانگر این بودند که آشنایی از حقوق شهروندی (متغیر وابسته) با ابعاد دینداری که شامل بعد اعتقادی، مناسکی، عاطفی و پیامدی بودند رابطه معنی داری دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان داد متغیرهای مستقل وارد شده در معادله جمعاً 58 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمودند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه های اجتماعی در پاسخگویی به سؤالات دینی دانش آموزان دوره متوسطه انجام شد. روش تحقیق از نظر دستیابی به هدف از نوع کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، دربرگیرنده تمامی دانش آموزان متوسطه دوره دوم ناحیه یک در شهرستان اردبیل بود. برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده و معادل 368 نفر برآورد گردید که این تعداد با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری دارای پرسشنامه نقش شبکه های اجتماعی در پاسخ به سؤالات دینی دانش آموزان بود. داده ها از طریق نرم افزار SPSS تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد شبکه های اجتماعی توانایی پاسخگویی به سؤالات دینی دانش آموزان را دارد. از میان ابعاد چهارگانه دینداری، شبکه های اجتماعی توانایی پاسخ به سؤالات اعتقادی، عاطفی و پیامدی را داشتند، اما توانایی پاسخ به سؤالات مناسکی دین را برای دانش آموزان نداشتند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت شبکه های اجتماعی از مهم ترین ابزارهای توسعه دینداری و پاسخ به شبهات و سؤالات دانش آموزان است.