مطالب مرتبط با کلیدواژه

درس پژوهی


۲۱.

افزایش مسؤلیت پذیری به کمک درس پژوهشی و یادگیری دانش آموزان با نگاهی متفاوت به نقش دانش آموز: دانش آموز پژوهنده

نویسنده:
منبع: رویکردی نو در علوم تربیتی سال سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 34 - 40

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی معلم پژوهنده دانش آموزپژوهنده پژوهش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۴۱۷
اهمیت پژوهش از این روست که فرد نگاهی مساله محور و جستجو گر و توانمند می شود . در تحقیقات بسیار تاثیرات مثبتی در درس پژوهشی و معلمان پژوهنده بررسی شده و یافته های موفق حاصل آن بوده در این پژوهش با کمک معلمان موفق و تحقیقات مرتبط اثر آموزش درسی پژوهی و پژوهش برای بالندگی و رویکردی  مفهوم دانش آموز پژوهنده را گسترش دهیم. چالش های آموزش و انفجار اطلاعات در عصر حاضر و بعضی محدودیت ها مانند عصر کرونا فرصتی است که نیازمند دانش آموزان توانا و فکور و پژوهنده در دروس میطلبد،روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی با دو گروه گواه و کنترل به بررسی ارزیابی و آموزش پرداخته شد و قسمت درسی از علوم درس اول پایه سوم استفاده کردیم و شروعی در شکل گیری مفهوم کیلید پژوهش نیز می باشد در یافته ها نشان داد تاثیرات آموزش دانش آموز فکور با مفاهیم ابتدایی پژوهش دانش آموزان نگاهی عمیق تر نسبت به درس و همچنین گروه گواه نشان داد، بکار گیری تجربیات موفق معلم پژوهنده برای دانش آموزان در عصر حاضر از ضروریات مستقل و دانش آموز با ادراک و عمیق و سازنده می باشد.
۲۲.

الگوی اشتراک گذاری نتایج پژوهش کیفی: مطالعه موردی درس پژوهی

نویسنده:
منبع: اهبردهای نوین تربیت معلمان (تربیت معلم فکور) سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ 13 - 26

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی روایت نگاری خلاصه گزارش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۲۰۵
فرآیند اشاعه ی نتایج به عنوان یکی از مهم ترین حلقه ها ی پژوهش مورد قبول دانشمندان، استادان و پژوهشگران قرار گرفت. از منظر دیگر، به استناد تفاوت پژوهش های کمی و کیفی، اشتراک گذاری نتایج تحقیقات کیفی دارای ظرافت های خاص خود بوده و درمورد روش درس پژوهی به عنوان یکی از راهبردهای پژوهشی که اصول کیفی پژوهی در آن ملحوظ است، این ظرافت مشهود تر می باشد. نظر به اینکه در زمینه ی مورد بحث متاسفانه الگویی متناسب با محیط پژوهشی کشور ما وجود ندارد، این مقاله با هدف ارایه ی الگوی اشتراک گذاری نتایج درس پژوهی تدوین گردیده و اعتبار آن از طریق تکنیک دلفی تاًمین شد. در الگوی مورد نظر، به دلیل نیازهای متفاوت دو گروه کاروران درس پژوهی و سایر مخاطبان (سایر معلمان، سیاست گذاران آموزش و پرورش و دیگر ذی نفعان خارج از نظام آموزشی)، نتایج در دو قالب ارایه می گردد: الف) گزارش به شیوه ی روایت نگاری (برای کاروران پژوهش، معلمان هم قطار) و ب) خلاصه گزارش (برای معلمان دیگر، سیاست گذاران نظام آموزشی و سایر ذی نفعان خارج از نظام) ارایه می گردد. گزارش به شیوه ی روایت نگاری که با هدف توسعه ی حرفه ای اعضای گروه درس پژوهی در ابعاد مختلف است، از طریق نوشتن داستان گونه و روایتی تدوین می شود. معمولاً یک نسخه بوده و در مدرسه جهت بهره مندی ذی نفعان قرار خواهد گرفت و عناوین آن متناسب با مراحل چرخه ی درس پژوهی است. از طرف دیگر خلاصه گزارش که به منظور ارایه ی نتایج به مخاطبان خارج از گروه پژوهش تدوین می گردد، ناظر بر شش بخش (عنوان، خلاصه مطالعه، نمایه کلی فرآیند، نتایج فرآیند وکاربرد آن ها درباره دو گروه دانش آموز و معلم، بازگشت به عقب – ارزیابی کیفیت- و منابع) می باشد.
۲۳.

نگاهی به توسعه حرفه ای معلمان فکور و تبیین درس پژوهی و فعالیت یادگیری

نویسنده:
منبع: اهبردهای نوین تربیت معلمان (تربیت معلم فکور) سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ 73 - 96

کلیدواژه‌ها: توسعه حرفه ای درس پژوهی یادگیری فعالیت یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۹ تعداد دانلود : ۳۴۷
توسعه حرفه ای معلمان ضروری است چرا که باعث ارتقاء کیفیت دانش و مهارت معلمان شده و بر کیفیت یادگیری دانش آموزان نیز تاثیر مستقیم دارد. در طی این فرایند معلم دریافت کننده است، اما بهره وران نهایی دانش آموزان هستند. در تعریف توسعه حرفه ای نکات گوناگون و حتی متفاوت مورد توجه قرار گرفته است، از چشم انداز نگاه سیاستگذاران تا محوریت معلم. البته معلمان هما نند ظروف خالی نیستند که بایستی از طریق توسعه حرفه ای پر شوند یعنی توسعه حرفه ای فقط از طریق برگزاری دوره های خاص و کلی، چه بسا خسته کننده ، به منصه ظهور نخواهد رسید. علاوه بر برگزاری دوره های خاص، "خود راهبر" ی و روش های "حل مسئله" نیز کار ساز ند . به عبارت دیگر، یادگیری حرفه ای بر "بافت"، "شخص یا تجارب زیسته"، و داده ها استوارند. در اینصورت، معلمان با نگاه ژرف به آنچه که در کلاس رخ داده به بصیرت حرفه ای می رسند. با گره زدن تجارب به نظرات علمی در قالب دانش کاربردی بدنبال یافتن راه حل مناسب و ارائه شیوه های تدریس پویا در حرفه خود خواهند بود. مقاله حاضر می کوشد با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین الگوهای توسعه حرفه ای معلمان که دارای سه محور: استاندارد، مدرسه محور، و خود راهبر می باشد، درس پژوهی یا همان پژوهش مشارکتی معلمان در تدریس و فعالیت های یادگیری که یکی از مهمترین ابزارهای توسعه حرفه ای به شمار می روند، بپردازد.
۲۴.

یادگیری معلم با درس پژوهی

نویسنده: مترجم:
منبع: اهبردهای نوین تربیت معلمان (تربیت معلم فکور) سال دوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳ 111 - 130

کلیدواژه‌ها: یادگیری درس پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۵۷۹
مقدمه درس پژوهی[1] رویکرد ی همکاری محور به توسعه حرفه ای معلمان است، که از کشور ژاپن منشاء گرفته است (فرناندز و یوشیدا، 2004؛ لوئیس و تسوچیدا، 1998؛ استیگلر و هیئبرت، 1999). زمانی که این رویکرد اولین بار در اواخر دهه ی 1990 در ایالات متحده معرفی شد، به سرعت توجه مربیان و کارشناسان آموزش آمریکا را به خود جلب کرد، زیرا تصور بر این بود که این رویکرد یک نوآوری مؤثر و قابل اقتباس می باشد (چاکسی و فرناندز، 2004؛ گروه تحقیقاتی درس پژوهی ، 2007؛ لوئیس و همکاران، 2004؛ شورای پژوهش های ملی، 2002؛ آزمایشگاه تربیتی منطقه شمال، 2002؛ ریچاردسون، 2004؛ استپانک ، 2001، 2003؛ ویلمز، 2003). درس پژوهی ویژگی های مؤثر سایر برنامه های توسعه ی حرفه ای که در پژوهش های قبلی شناسایی شده اند را شامل می شود. این رویکرد براساس مکان، کار محور، مبتنی بر یادگیری دانش آموز، بر پایه ی همکاری و پژوهش مداری می باشد (جل و گیلبرت ، 2004؛ برکو، 2004؛ کچران- اسمیت و لایتل ، 1999، 2001؛ دارلینگ – هاموند، 1994؛ وانگ و ادل، 2002؛ لیتل، 2001؛ هاولی و ولی، 1999؛ ویلسون و برن، 1999).    درس پژوهی همچنین یکی از کانون های توجه کنفرانس نهم (کنگره بین المللی آموزش ریاضی[2]) در سال 2002 بود، و در بسیاری از کشورهای دیگر گسترش یافته است (فوجیتا و همکاران، 2004؛ لو ، 2003؛ دانشکده ی ملی رهبری مدرسه، 2004؛ شیمیزو و همکاران، 2005). علی رغم آهنگ سریع اتخاذ این شکل از توسعه ی حرفه ای، این رویکرد هنوز هم در کشورهای دیگر غیر از ژاپن ، جدید و تازه محسوب می شود، و بنابراین مدارس و معلمان در این کشورها هنوز در مرحله ی اولیه ی اتخاذ نوآوری برای نظام های آموزشی خود هستند. مجموعه ای از ادبیات درس پژوهی وجود دارد، اما ما هنوز درک روشن و گسترده ای از یادگیری معلم با انگیزه از درس پژوهی و نیز الگویِ جا افتاده ای برای آن نداریم. هدف از مقاله ی حاضر این است یک بررسی اجمالی از درس پژوهی همراه با ساختار (گوناگونی)، تاریخچه ، و بررسی ادبیات درس پژوهی نوظهور را ارائه دهد تا الگوهای یادگیری معلم در درس پژوهی را شرح دهد و نیز برنامه های پژوهشی آینده راجع به درس پژوهی را شناسایی کند.
۲۵.

کاوشی در تجارب معلمان درس پژوه در درس علوم تجربی: جُستاری پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۷ 23 - 44

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی علوم تجربی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۴۰۲
این پژوهش با هدف کاویدن تجارب معلمان درس پژوه در درس علوم تجربی انجام گرفت. مطالعه حاضر در زمره مطالعات کیفی و از نوع پدیدارشناسی بوده است. اطلاع رسانان از میان معلمان علوم تجربی دوره اول متوسطه استان چهارمحال و بختیاری که در سنوات گذشته درس پژوهی با محوریت درس علوم تجربی انجام دادند انتخاب شدند. برای موردگزینی از دو تکنیک هدفمند و گلوله برفی با رعایت اصل اشباع نظری استفاده شد و به این صورت، تعداد 24 نفر انتخاب گردیدند. گردآوری داده ها از طریق مصاحبه با رویکرد هدایت کلیات انجام شد. اعتبار پژوهش با استفاده از روش بررسی همکار، بررسی اعضا، ناظر بیرونی و چندسوسازی داده تاًمین شد. داده ها با روش تحلیل مضمون تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که تجارب معلمان معلمان درس پژوه در درس علوم تجربی پیرامون درس پژوهی را می توان در قالب سه مضمون سازمان دهنده فرصت ها، آسیب ها و بایست های درس پژوهی دسته بندی کرد.آسیب ها و بایست های درس پژوهی دسته بندی کرد.
۲۶.

تأثیر تدریس درس پژوهی بر توسعه حرفه ای و تفکر انتقادی آموزگاران

نویسنده:
منبع: توسعه حرفه ای معلم سال سوم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۸) 35 - 58

کلیدواژه‌ها: توسعه حرفه ای تفکر انتقادی درس پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۲۶۳
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تدریس درس پژوهی بر توسعه حرفه ای و تفکر انتقادی آموزگاران شهرستان کوار است. روش پژوهش، نیمه تجربی است که از طریق طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل به اجرا درآمد. جامعه آماری شامل آموزگاران شهرستان کوار بوده که 25 نفر از آن ها به عنوان نمونه به طور تصادفی ساده انتخاب و در گروه های آزمایشی(13 نفر) وکنترل (12 نفر) جایگزین شدند. به منظورگردآوری داده ها، چهار استاندارد (طرح ریزی و برنامه ریزی آموزشی، ایجاد وحفظ جو یادگیری، سنجش و برقراری ارتباط با دیگران و ارزیابی آموزش و یادگیری) از بین استانداردهای نه گانه پرسشنامه توسعه استانداردهای حرفه ای آموزگاران ایالت کنتاکی آمریکا (1993) و پرسشنامه تفکر انتقادی ریکتس کالیفرنیا (2003) استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار توسط اساتید و کارشناسان آموزش و پرورش منطقه تأیید شد. پایایی پرسشنامه ها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 0/84 و 0/79 به دست آمد. برای تحلیل داده ها در بخش آماری توصیفی از شاخص هایی همچون حداقل و حداکثر، میانگین و انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی از تحلیل کوواریانس تک  متغیره و چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که درس پژوهی بر افزایش توسعه حرفه ای (چهار بعد) و تفکر انتقادی (ابعاد خلاقیت و تعهد) تأثیر معنادار دارد.
۲۷.

آشنایی با سوالات مفهومی در شناخت بدفهمی های ریاضی دانش آموزان پایه ششم، الگویی برای درس پژوهی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره سوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۹) 51 - 65

کلیدواژه‌ها: سوالات مفهومی اهداف فرایندی بدفهمی یادگیری رابطه ای درس پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۲۶۰
با توجه به تغییر کتاب های درسی با رویکرد جدید تدریس و اهمیت اهداف فرایندی در کتاب ریاضی پایه ششم، نیاز به تغییر در روش های ارزشیابی در فرایند تدریس می باشد، سوالات مفهومی با ساختار واگرا بودنش، و با چالش کشاندن مفاهیم آموزش داده شده، شرایط را برای اهداف و مهارت های فرایندی که روح حاکم بر مفاهیم و موضوعات ریاضی مهیا می کند تا درک و فهم دانش آموزان در درس ریاضی بهبود یابد و ارزشیابی در خدمت یادگیری قرار گیرد، مقاله حاضر برای تسهیل در فرایند پژوهشهای کلاسی، الگویی در درس پژوهی در درس ریاضی از طریق نقش سوالات مفهومی در شناخت بدفهمی های ریاضی دانش آموزان در پایه ششم پیشنهاد می دهد، تا از طریق شناخت بدفهمی های دانش آموزان در درس ریاضی، منجر به تحقق اهداف دانشی، نگرشی و مهارتی در تدریس معلمان و یادگیری دانش آموزان شود. روش پژوهش در این مقاله از نوع توصیفی و کتابخانه ای می باشد که با تجربه هایی در جمع معلمین و گروه های درس پژوهی تهیه شده است.
۲۸.

فعالیت ها و ادراکات اعضای هیئت علمی در اجرای درس پژوهی به منظور بهبود کیفیت تدریس پژوهش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 204 - 184

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی روش تحقیق کیفیت تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹
کیفیت تدریس از موضوعات مهم آموزش عالی است و درس پژوهی فعالیتی موثر برای بهبود کیفیت تدریس است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی فعالیت ها و ادراکات اعضای هیئت علمی در اجرای درس پژوهی به منظور بهبود کیفیت تدریس پژوهش بود. جامعه پژوهش کلیه اعضای هیئت علمی دانشکده های ادبیات و علوم انسانی، تربیت بدنی و علوم ورزش، علوم اداری و اقتصاد، علوم تربیتی و روان شناسی که روش تحقیق را در مقطع کارشناسی ارشد تدریس می کنند؛ بود. سیزده نفر از آن ها که هدفمند و مبتنی بر ملاک انتخاب شدند؛ نمونه-ی پژوهش را تشکیل دادند. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل اطلاعات از تحلیل تفسیری استفاده شد. جهت کسب اعتبار پژوهش از روش های توصیف غنی و انتخاب هدفمند افراد، یادداشت های تاملی، کفایت اجماعی و کدگذاری ثانوی استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد بین وضع موجود و وضع مطلوب کیفیت تدریس تفاوت های قابل توجهی وجود دارد. اعضای هیئت علمی قبل از تدریس راه های بهبود کیفیت تدریس را شناسایی و سپس در کلاس اجرا می کنند. آن ها معتقدند برای بهبود کیفیت تدریس؛ اشتراک دانش بین اعضای هیئت علمی و برقراری الزاماتی در درس روش تحقیق ضروری است که در نهایت درس پژوهی به عنوان راهی برای اشتراک دانش بین اعضای هیئت علمی معرفی شد.
۲۹.

بازخوانی مفاهیم معلم پژوهنده و درس پژوهی از نگاه دانشجویان علوم تربیتی

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 14 - 24

کلیدواژه‌ها: معلم پژوهنده درس پژوهی دانشجوی علوم تربیتی پژوهش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۲۴۰
هدف این مقاله بررسی شناختی مفاهیم معلم پژوهنده و درس پژوهی در نگاه دانشجویان علوم تربیتی پردیس طالقانی قم بود. این مطالعه به روش کیفی انجام و داده های آن به کمک تبیین تجربیات زیسته دانشجویان علوم تربیتی از دوره تحصیلی آنان به روش مصاحبه جمع آوری شده است. دانشجویان علوم تربیتی با دو تجربه برنامه درسی قدیم و جدید و عملیاتی شدن آن از نیمه راه روبه رو بودند. آنان چندین درس با رویکرد پژوهشی پشت سر گذاشتند. یافته عمده این مقاله نشان داد که دانشجویان نتوانسته اند بین مفهوم معلم پژوهنده و درس پژوهی تفاوت عمده ای قائل شوند. تبیین تجربیات زیسته آنان در دروس مختلف با رویکرد پژوهشی، حاکی از آن است که آنان نتوانسته اند به صورت شناختی و کاربردی، درک درست و مستقلی از دروس معلم پژوهنده و درس پژوهی کسب نمانید. تحلیل تجربیات دانشجویان در دروس عملی که مهمترین آنها، کارورزی بوده و می بایست به صورت کاربردی در دروس معلم پژوهنده و درس پژوهی، مهارت کافی به دست آورند، علم و مهارت لازم به دست نیامده است. تحلیل یافته های این مطالعه نشان داد که تغییر برنامه درسی از نیمه راه، مطلوب نبوده و به نوعی هم برنامه قبلی آسیب دید و هم برنامه جدید به کفایت لازم نرسید.
۳۰.

تاثیر درس پژوهی بر عملکرد تحصیلی درس مطالعات اجتماعی دانش آموزان

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره ششم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۳) 81 - 98

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی عملکرد تحصیلی درس مطالعات اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۴۸۳
هدف پژوهش تاثیر درس پژوهی بر عملکرد تحصیلی درس مطالعات اجتماعی دانش آموزان سال پنجم ابتدایی شهر ساری بوده است. روش پژوهش، شبه آزمایشی بوده است. جامعه آماری دانش آموزان پایه پنجم تشکیل دادند. نمونه آماری 52 نفر بود که در دو کلاس 26 نفره مشغول به تحصیل بودند که ابزار اجرا شد(گروه آزمایش) و در گروه دیگر ابزار مورد استفاده قرار نگرفت(گروه گواه). پس از آموزش به دو شیوه درس پژوهی و سنتی، عملکرد تحصیلی در هر دو گروه از طریق آزمون کتبی با محتوا و سطوح شناختی مشابه، یک هفته پس از آموزش اندازه گیری شد و نتیجه آزمون در دو گروه مورد مقایسه قرار گرفت. سئوالات در شش سطح یادگیری به یاد سپردن، فهمیدن، کاربرد، تحلیل، نقد و ارزیابی و خلق و آفرینش طراحی شده و بازه نمره آزمون از صفر تا 20 بود. نتایج تحقیق نشان داد که رویکرد درس پژوهی بر عملکرد تحصیلی درس مطالعات اجتماعی در دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی تاثیر معناداری دارد. این تاثیر در شش سطح یادگیری به یاد سپردن، فهمیدن، کاربرد، تحلیل، نقد و ارزیابی و خلق و آفرینش معنادار بوده است. به طور کلی نتایج تحقیق نشان داد استفاده از رویکرد درس پژوهی موجب بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس مطالعات اجتماعی می شود.
۳۱.

درس پژوهی؛ چالش ها، پیامدها و راهکارها

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 91 - 103

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی معلم بهسازی تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۶ تعداد دانلود : ۶۰۹
پژوهش حاضر از منظر هدف؛ کاربردی است و روش پژوهش کیفی از نوع پدیدار شناسی با جامعه ای شامل اعضای گروه های برگزیده در درس پژوهی شهرستان نی ریز که با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند؛ صورت پذیرفت. روش و ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات تحلیل موضوعی ون مانن که شامل گام های«انجام تحلیل مضمونی، کشف جنبه های مضمونی، جداکردن بیانات مضمونی، انجام تغییر و تبدیل های لازم و تفاوت قائل شدن بین مضامین اصلی و فرعی» بود. نمونه گیری تا زمان رسیدن به اشباع ادامه داشت. پس از مصاحبه با 15 نفر اطلاعات به دست آمده تکراری شد. جهت بررسی صحت داده ها در پژوهش حاضر از معیار مقبولیت و تاییدپذیری استفاده شد. نتایج نشان داد برگزاری کارگاه ها و ضمن خدمت به موقع و باکیفیت، حمایت و تامین منابع مالی، در اختیار قراردادن نمونه های موفق، ایجاد مجله الکترونیکی درس پژوهی فرهنگیان، تقدیر و تشویق درخور همکاران برتر، مشخص کردن محورها و موضوع های کارنشده و انتخاب مدیران مدارس که علاقه مند و مشوق به کار پژوهشی باشند، نهادینه شدن روحیه حل مساله و پژوهش و اینکه معلمان ضمن خدمت، به آموزش مستمر خود بپردازند، اشاره کرد.
۳۲.

طراحی و اعتباریابی مقیاس ارزیابی بهسازی حرفه ای معلمان مبتنی بر درس پژوهی: یک مطالعه ترکیبی

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره چهارم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 99 - 122

کلیدواژه‌ها: معلمان ارزیابی بهسازی حرفه ای درس پژوهی مطالعه روش ترکیبی تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۵۸
هدف پژوهش طراحی مقیاس ارزیابی بهسازی حرفه ای معلمان مبتنی بر درس پژوهی بود. این پژوهش به روش ترکیبی با راهبرد اکتشافی متوالی از نوع ابزارسازی انجام شد. در بخش کیفی با استفاده از نمونه گیری هدفمند و به کارگیری معیار اشباع نظری، مصاحبه های باز با 17 نفر از اعضای هیات علمی متخصص در درس پژوهی، مدرسین درس پژوهی و معلمان مجری درس پژوهی انجام شد. داده ها به روش تحلیل مضمون در نرم افزار Nvivoتحلیل گردید و چارچوب ارزیابی بهسازی حرفه ای معلمان براساس مدل درس پژوهی و در قالب شبکه مضامین تنظیم گردید و با استفاده از معیارهای اعتبارسنجی کیفی، اعتباریابی شد. بر اساس نتایج بخش کیفی پژوهش، چارچوب ارزیابی بهسازی حرفه ای معلمان (مضمون فراگیر) دارای سه مضمون دانش، نگرش و مهارت (مضامین سازمان دهنده) و 51 مضمون پایه می باشد. در بخش کمی پژوهش، براساس چارچوب مذکور ابزاری تهیه و روایی و اعتبار آن در یک نمونه 30 نفره سنجیده شد. پس از تحلیل عاملی تاییدی و حذف مواردی که ارتباط مطلوبی با ملاک های بهسازی حرفه ای نداشتند، مقیاس ارزیابی بهسازی حرفه ای معلمان مبتنی بر درس پژوهی، شامل 3 ملاک(دانش، نگرش و مهارت) و 47 مولفه می باشد.
۳۳.

ارتقاء کیفیت آموزش خاصیت توزیع پذیری ضرب و یادگیری معنادار با استفاده از الگوی تدریس پیش سازمان دهنده(درس پژوهی)

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره پنجم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 11 - 30

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی روش تدریس پیش سازمان دهنده یادگیری معنادار خاصیت توزیع پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۸۰
روش پژوهش حاضر، درس پژوهی است. پژوهش حاضر بر روی دانش آموزان پایه سوم آموزشگاه شهدای مشکان ( دو کلاس 15 و 18 نفره) شهرستان نی ریز که در سال تحصیلی98-97 در این مدرسه مشغول به تحصیل بوده اند، انجام گرفت و از داده های کمی و کیفی استفاده شد. داده های کیفی شامل مشاهده فعال دو کلاس درس ریاضی پایه سوم در فرایند درس پژوهی، مصاحبه با معلمان جهت درک تاثیر درس پژوهی بر ارتقاء کیفیت آموزش و دست یابی به یادگیری معنادار، بررسی طرح درس ها، خودارزیابی معلمان، نظرات ناظران و ارزیابان بیرونی و دانش آموزان پایه سوم در مورد تاثیر درس پژوهی بر یادگیری آن ها از خاصیت توزیع پذیری ضرب است. داده های کمی شامل نتایج آزمون ریاضی پایه سوم قبل و بعد از اجرای درس پژوهی است. جهت آموزش با کیفیت مفهوم خاصیت توزیع پذیری ضرب، توجه به پیش دانسته های دانش-آموزان درباره جمع ها و توانمندی آنان در ضرب ها و خاصیت های آموخته شده ضرب ها برای پیدا کردن نقطه شروع تدریس و استفاده از این مفاهیم به عنوان پیش سازمان دهنده های مقایسه ای و نمایشی موجب تحکیم ساختارشناختی و یکپارچه سازی مفهومی مطالب و یادگیری معنادار و تلفیقی این مبحث می شود.
۳۴.

طراحی الگوی تدریس ضرب کسر در عدد(عملگر) با تاکید برتقویت هوش فضایی دانش آموزان پایه پنجم دبستان شهدای مشکان

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۹) 1 - 15

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی هوش فضایی ضرب کسرها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۲۴۹
هدف درس پژوهی حاضر طراحی الگوی تدریس ضرب کسر در عدد با تاکید بر تقویت هوش تصویری-فضایی پایه پنجم جهت تدریس اثربخش این مفهوم بود. این پژوهش به معلمان کمک می کند تا هنگام کسب صلاحیت های حرفه ای به بازسازی فکری خویش و دانش آموزان در فرایند یاددهی-یادگیری توجه جدی مبذول دارند. در کتب حاضر دوره ابتدایی جهت تقویت هوش تصویری-فضایی فعالیت هایی در برنامه های درسی در نظر گرفته شده است که با توجه به مشاهدات آموزگاران و عملکرد دانش آموزان نیاز به تاکید بیشتر بر این مقوله احساس می شود. جهت انجام پروژه درس پژوهی پس از مشخص شدن موضوع، جلساتی پیرامون نحوه کار و آشنایی با چگونگی تقویت هوش فضایی با حضور تمامی اعضا و راهنمایان و آموزگار پایه چهارم و ششم برگزار گردید و حاصل کار طرح درس تدریس اول و آگاهی تمام اعضا از جوانب موضوع "ضرب کسر در عدد" بود. پس از تدریس اول در مورد چالش ها و اثربخشی و نقاط قوت تدریس جلسه ای برگزار و بنا به حفظ نقاط قوت تدریس اول و رفع چالش ها با روشی نوین شد. پس از تدوین طرح درس دوم و تدارک موقعیت های آموزشی مناسب، تدریس دوم با موفقیت چشمگیری انجام شد. سپس در مورد نتایج پروژه، اثربخشی و چالش های تدریس دوم و مقایسه ی دو تدریس جلسه برگزار گردید
۳۵.

بررسی تاثیر آموزش درس پژوهی بر توانمندسازی معلمان

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 38 - 54

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی معلمان ابتدایی شهرستان مرودشت توانمندسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۳۷۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش درس پژوهی بر توانمندسازی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان مرودشت انجام گرفت که نظر هدف، پژوهش کاربردی و از نظر روش، پژوهش یک طرح شبه آزمایشی، به شیوه پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان ابتدایی شهرستان مرودشت که درسال تحصیلی 98-1397 در مدارس محل خدمت خود مشغول به اجرای فرایند درس پژوهی بودند وهمچنین معلمان غیردرس پژوه که دربرنامه درس پژوهی شرکت نکردند، بود. حجم نمونه نیز بااستفاده از فرمول کوکران، شامل 160 نفر بود. به منظور نمونه گیری از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارهای توانمندسازی کنتاکی گردآوری شد. روایی ابزار توسط متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی شد که مقدار این آزمون برای کل پرسشنامه برابربا 97/0 به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش آمارتوصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین نمرات توانمندسازی معلمان شرکت کرده در فرایند درس پژوهی و معلمان شرکت نکرده در این فرایند تفاوت معناداری وجود دارد؛ همچنین نتایج نشان داد که بین نمرات معلمان شرکت کرده و شرکت نکرده در فرایند درس پژوهی در استانداردهای طراحی و برنامه ریزی آموزشی، ایجاد و حفظ جو یادگیری، اجرا و انجام تدریس، سنجش و برقراری ارتباط با نتایج یادگیری، ارزیابی و انعکاس یادگیری و آموزش، همکاری بیشترمعلمان، فعالیت درجهت تقویت دانش محتوایی و تکنولوژی آموزشی تفاوت معناداری وجود دارد. از این رو می توان گفت که درس پژوهی می تواند منجر به توسعه توانمندی های معلمان شود.
۳۶.

بررسی نقش فرهنگ مدرسه بر فعالیت درس پژوهی معلمان دوره ابتدایی شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۹ 69 - 86

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی فرهنگ مدرسه تعامل معلمان مشارکت والدین صلاحیت حرفه ای معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۵۶
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش فرهنگ مدرسه بر فعالیت درس پژوهی معلمان دوره ابتدایی شهر تبریز انجام شد. روش تحقیق این پژوهش بر حسب هدف تحقیق، کاربردی و بر حسب نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی-پیمایشی و به لحاظ ماهیت از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی معلمان مدارس دولتی در مقطع ابتدایی شهر تبریز تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و براساس جدول کرجسی مورگان، 354 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد فرهنگ مدرسه سلفی و سعید(2007) و پرسشنامه محقق ساخته درس پژوهی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین صلاحیت حرفه ای معلمان، تعامل معلمان با کارکنان و مدیریت، تعامل معلمان با یکدیگر، مشارکت والدین در فعالیت های مدرسه و بهره گیری از تسهیلات فیزیکی مدرسه با فعالیت درس پژوهی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. نتایج ضریب رگرسیون متغیرهای پیش بین نشان داد که تمامی مولفه های فرهنگ مدرسه (بهره گیری تسهیلات فیزیکی مدرسه، تعامل معلمان با کارکنان و مدیریت، تعامل معلمان با یکدیگر، مشارکت والدین در فعالیت های مدرسه و صلاحیت حرفه ای معلمان) می توانند فعالیت درس پژوهی را به گونه ای معنادار تبیین کنند.
۳۷.

توسعه صلاحیت های حرفه ای دانشجو معلمان با تأکید بر کارورزی

نویسنده:
منبع: مطالعات کارورزی در تربیت معلم سال اول زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 54 - 76

کلیدواژه‌ها: اقدام پژوهی درس پژوهی کارورزی دانشجو معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۲ تعداد دانلود : ۴۵۹
   هدف این مقاله تبیین نظری اقدام پژوهی، درس پژوهی و کارورزی، به عنوان عناصر اصلی صلاحیت های حرفه ای دانشجو معلمان، است. این مطالعه به روش توصیفی تحلیلی با مراجعه به متون و اسناد معتبر و مصاحبه نیمه سازمان یافته با اساتید کارورزی، انجام شده است. یافته ها نشان داد که صلاحیت ها و شایستگی های حرفه ای معلمان در چهار بعد «دانشی، مهارتی، توانایی و نگرشی» حاصل می شود. واحد درسی کارورزی، در ارتقاء صلاحیت های معلمی دانشجو معلمان علوم تربیتی، تأثیر زیادی دارد. دانشجو معلمانی که در مدارس کارورزی می کنند، با اعتمادبه نفس بیشتری به تدریس می پردازند. تربیت معلمان توانمند، با ایجاد تناسب بین آموزش مفاهیم نظری و عملی کارورزی ایجاد می شود. لزوم ترکیب نظریه و مهارت در برنامه درسی خصوصاً کارورزی مورد تأکید است. پراهمیت ترین و مؤثرترین درس در ایجاد شایستگی های حرفه ای در دانشجو معلمان، دروس عملی خصوصاً کارورزی، اقدام پژوهی و درس پژوهی است. نتایج نشان داد که  هدف آموزش ها در دانشگاه فرهنگیان، انباشتن ذهن دانشجو معلمان از علوم و دانش نبوده، بلکه انتقال مهارت ها و صلاحیت های حرفه ای است. در این سازمان، یادگیری در بطن و درون فرایند نهادینه شده، بنابراین هدف اساسی دانشگاه فرهنگیان، ماهر و توانمند بار آوردن دانشجو معلمان در ایجاد توانایی یادگیری در دانش آموزان است. به بیان دیگر، دانشگاه فرهنگیان دارای ماهیت آموزشی، روشمندی یادگیری است. دانشجو معلمان ضمن کسب دانش اولیه در علوم مختلف، یاد می گیرد تا به تولید محتوای یادگیری و از همه مهم تر «روش یادگیری» بپردازند.
۳۸.

درآمدی به عناصر برنامه درسی کارورزی در دانشگاه فرهنگیان کشور ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات کارورزی در تربیت معلم سال اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳ 93 - 122

کلیدواژه‌ها: کنش پژوهی درس پژوهی خودکاوی روایتی مشاهده تاملی روایت نگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۳۵۵
       هدف از این جستار بررسی برنامه کارورزی در دانشگاه فرهنگیان ایران است. در واقع این جستار به برنامه کارورزی دانشگاه فرهنگیان از منظر عناصر برنامه درسی (هدف، محتوا، ارائه و ارزشیابی) پرداخته شده است. روش این جستار توصیفی تحلیلی و در واقع تجزیه و تحلیل شیوه ارائه برنامه کارورزی در دانشگاه فرهنگیان است. نتایج این جستار نشانگر آن است که  این درس در دانشگاه فرهنگیان در طول چهار ترم و در قالب چهار درس دو واحدی ارائه می گردد. میزان ساعت ارائه این دروس 512 ساعت است که بخش زیادی از آن شامل حضور دانشجویان در مدرسه و کسب تجارب عملی می گردد. این برنامه با تأکید بر مشاهده تأملی، روایت نگاری و واکاوی تجربیات به عنوان عناصر سازنده/ شکل دهنده عمل فکورانه و با بهره گیری از ابزارهای سه گانه کنش پژوهی فردی، درس پژوهی و خودکاوی روایتی به عنوان روش های مورد تأکید در برنامه تربیت معلم فکور اجرا می گردد. بهره گیری از مبانی نظری/ تکنیک ها و فنون در برنامه کارورزی به منظور دست یابی دانشجو معلم به یک نگاه همه جانبه و غنا بخشیدن به تصمیمات اتخاذ شده در ابعاد برنامه ریزی، اجرا و ارزیابی برای حمایت از یادگیری دانش آموزان در برنامه کارورزی پیش بینی شده است و در طول برنامه کارورزی دانشجو معلم فرصت کسب تجربه برای درک عمل اثربخش، تأمل بر روی آن به منظور پذیرش مسئولیت حرفه ای را کسب می نماید.
۳۹.

تاملی در گروه های آموزشی و درس پژوهی، با تکیه بر شباهت ها و تفاوت ها

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال چهارم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 28 - 45

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی گروه های آموزشی شباهت تمایز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۴۹۷
یکی از اهداف اساسی هر آموزش و پرورشی از جمله آموزش و پرورش ایران بالا بردن من حرفه ای معلمانش می باشد. درس پژوهی یکی از راهکارهای ژاپنی است که این هدف را در عرصه ی تعلیم و ترتیب دنبال می کرده است. بررسی ها در خصوص پیشینه ی همچون تفکری در آموزش و پرورش ایران، حداقل بعد از انقلاب اسلامی، تایید می کند که مدلی مشابه درس پژوهی، با تمایزهایی اندک، با عنوان «گروه های آموزشی» وجود داشته و فعلاً نیز در آن فعال است. نیم نگاهی به اهداف و وظایف گروه های آموزشی در ادارات و مدارس، معلوم می دارد که درس پژوهی به نوعی دیگر و شاید کامل تر، جزو وظایف گروه های آموزشی بوده است. با این اوصاف این مطالعه، با روش توصیفی و تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای به دنبال این است تا بتواند با بر شمردن شباهت ها و تمایز ها ی این دو بهتر و بیشتر نشان بدهد که چگونه این دو ارتقا دهنده ی من حرفه ای معلمان، از جهات گوناگون، نظیر اهداف، روش ها، دوره های زمانی و ... با هم یکی بوده اند و شاید حداقل با وجود گروه های آموزشی در آموزش و پرورش ایران، نیازی به فعالیتی گسترده با این وسعت در خصوص درس پژوهی نبوده و امکان داشته که مسوولین ذیربط و برنامه ریزان آموزشی، با آسیب شناسی گروه های آموزشی به رفع ایرادات پرداخته و آن را فعال تر می نمودند.
۴۰.

بررسی و اولویت بندی عوامل موثر بر موفقیت دراجرای درس پژوهی با تاکید بر دیدگاه درس پژوهان برتر (مطالعه موردی: خراسان رضوی)

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 45 - 60

کلیدواژه‌ها: درس پژوهی متغیرهای زمینه ای درس پژوهان برتر استان خراسان رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۱۴۸
درس پژوهی الگویی موثر برای ترویج و غنی سازی یادگیری و نیز تولید دانش حرفه ای به منظور تحول در آموزش است. هدف از این پژوهش بررسی و اولویت بندی عوامل موثر بر موفقیت در اجرای درس پژوهی و سپس بررسی سهم هر یک از متغیرهای جنسیت، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی و سن در این زمینه است. این پژوهش با رویکرد کمی و روش پیمایشی انجام شد و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای محقق ساخته، با پایایی97/ بود. جامعه آماری شامل تمامی برگزیدگان جشنواره درس پژوهی در خراسان رضوی (سال تحصیلی 1396-1395) و برابر با 1568 نفر بود. براساس جدول مورگان و توسط روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 310 نفر از آن ها به عنوان نمونه تعیین شدند. مهمترین یافته این پژوهش بیانگر آن است که به رغم اهمیت "مرحله طراحی و تدوین مساله" مناسب در انجام یک درس پژوهی موفق، اما از دیدگاه نمونه مورد بررسی"مرحله تدریس و الزامات اجرایی" آن در وهله اول اولویت قرار دارد. همچنین معلمان زن نسبت به مرد و معلمان با سابقه کاری بیشتر نسبت به معلمان تازه کارتر، اهمیت بیشتری برای مرحله تدریس نسبت به سایر مراحل، قائل هستند. معلمان تحصیلکرده در رشته های تحصیلی مرتبط با علوم تربیتی نیز نسبت به سایر معلمان، اهمیت بیشتری به تدریس به عنوان مهمترین عامل موفقیت یک گروه در درس پژوهی، می دهند.