عمل حرفه ای

هدف : هدف از این پژوهش ارزشیابی برنامه درسی کارورزی چهار براساس اهداف پیش بینی شده؛ تحقق اهداف اسناد بالادستی، توانایی طراحی و اجرای واحد یادگیری در قالب درس پژوهی و تقویت عمل حرفه ای در برنامه عملیاتی ابلاغی بوده است. روش : روش پژوهش حاضر آمیخته و از نوع طرح مثلث سازی مدل همگرا می باشد. جمع آوری داده های کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته، انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل مدرسان پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان کرمانشاه بود. با توجه به حجم محدود جامعه آماری، تعداد 52 نفر به عنوان نمونه تحقیق به روش سرشماری انتخاب شدند. همچنین حجم نمونه در بخش کیفی تعداد 12 نفر از مدرسان درس کارورزی با استفاده از روش هدفمند انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از روش کمی از طریق آزمون تی تک نمونه ای و داده های کیفی با استفاده از روش تحلیل کمی در تحلیل مصاحبه انجام شده است. یافته ها : یافته ها نشان داد وضعیت برنامه درسی کارورزی چهار در خصوص دستیابی به اهداف پیش بینی شده در اسناد بالادستی نسبتاً مطلوب بوده است، اما در بخش طراحی و اجرای واحد یادگیری از طریق فرایند درس پژوهی برای تقویت مهارت های عملی و حرفه ای دانشجو معلمان، نامطلوب می باشد، بنابراین براین اساس می توان نتیجه گرفت؛ بازنگری در طراحی آموزشی، فرایندها و محتوای برنامه درسی کارورزی چهار براساس اهداف اسناد بالادستی، جهت تأثیر بر آماده سازی دانشجو معلمان برای ورود به عرصه تعلیم و تربیت در مدارس و جلوگیری از اتلاف منابع مادی وانسانی مؤثر خواهد بود. 

مقدمه و هدف پژوهش: یکی از مسائلی که در سال های اخیر به آن پرداخته شده است وجود مدلی برای تعیین و ارزیابی صلاحیت های حرفه ای معلمان می باشد که در کشورهای توسعه یافته توجه بیشتری به این امر شده و توانسته اند مدل های مورد نظر سیستم آموزشی خود را تهیه و تدوین نمایند. در کشور ما نیز این امر در چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است و کارهای زیربنایی آن نیز تا حدودی انجام شده است. یکی از دغدغه های موجود در آموزش و پرورش کشور ما نبود مدل مناسب برای صلاحیت های حرفه ای و عمومی آموزگاران می باشد. متاسفانه چنین مدلی در کشور وجود ندارد و معلمان مبنا یا استاندارد خاصی برای بهبود مهارت های خود ندارند. نگارنده به عنوان یک معلم در سیستم آموزشی کشور این دغدغه را نه تنها خود بلکه از سوی بسیاری از معلمان و دلسوزان سیستم آموزشی کشور احساس کرده و در این تحقیق سعی بر ارائه مدل مناسب در این زمینه دارد. روش پژوهش: تحقیق حاضر براساس هدف کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی است. جامعه آماریشامل همه آموزگاران شاغل در سال تحصیلی 97-96 در استان اصفهان می باشد که به 5 قسمت تقسیم گردید و از بین آنها دو قسمت انتخاب شدند. حجم نمونه با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران 345 نفر برآورد شد. نمونه ها نیز به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابتدا صلاحیت های حرفه ای معلمان براساس بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق شناسایی و تعیین شدند. حدودا 90 شاخص در قالب پرسشنامه در اختیار خبرگان قرار گرفت. بعد از بررسی روایی صوری و محتوایی با استفاده از نظر کارشناسان مولفه ها و شاخص های هر مولفه تعیین شدند، پرسشنامه نهایی شامل 3 متغیر (مولفه اصلی مدل) و 80 گویه براساس طیف پنج گزینه ای لیکرت و مبتنی بر این مدل نهایی تدوین گردید. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه 842/0 بدست آمد که بیان گر هماهنگی درونی گویه ها و تأیید پایایی پرسشنامه بود. جهت بررسی برازش مدل از روش حداقل مربعات جزئی با استفاده از نرم افزار PLS استفاده شد. نتایج نشان داد مدل کلی تحقیق از برازش مناسب برخوردار است و مدل صلاحیت های حرفه ای آموزگاران استان اصفهان از برازش مناسب برخوردار است. هم چنین در مدل ساختاری، بارهای عاملی و مقادیر t معناداری نشان می دهد که عمل حرفه ای با بار 463/0 بیشترین نقش را در صلاحیت حرفه ای آموزگاران دارد. تعهد حرفه ای با بار عاملی 335/0 در جایگاه دوم اهمیت قرار دارد و دانش حرفه ای با بار عاملی 321/0 در جایگاه سوم اهمیت قرار گرفته است.   نتیجه گیری: در فرضیه ی "دانش حرفه ای به عنوان یکی از مؤلفه های صلاحیت های حرفه ای آموزگاران استان اصفهان از اعتبار بالایی برخوردار است. "در فرضیه ی "عمل حرفه ای به عنوان یکی از مؤلفه های صلاحیت های حرفه ای آموزگاران استان اصفهان از اعتبار بالایی برخوردار است."

شایستگی سازه ای است که همچون چتر بر تمام موفقیت ها و عملکردهای عالی معلم سایه می اندازد. هدف از این مطالعه، شناسایی ابعاد و مؤلفه های شایستگی حرفه ای معلمان و ارائه مدل مفهومی در تراز جمهوری اسلامی ایران است.با روش پژوهش داده بنیاد انجام شده است .جامعه آماری این پژوهش شامل متخصصان علوم تربیتی و کلیه اسناد تحولی و بود . تعداد 11نفر به عنوان نمونه پژوهش بر اساس دو عامل تخصص و تجربه، از استادان دانشگاه تا رسیدن دادها به اشباع نظری از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند ؛ ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته و بحث گروه کانونی و اسناد مرتبط با موضوع بود . پس از پیاده سازی مصاحبه ها، تحلیل داده های اولیه از طریق تحلیل محتوای استقرایی با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی و با بهره گیری از نرم افزار مکس کیو دا انجام شد. روایی آن با روش سه سویه نگری منابع داده ها تأیید شد و پایایی آن با روش توافق بین دو کدگذار 03/86 درصد به دست آمد که بیانگر همخوانی بالا و پایایی مناسب است. یافته پژوهش موجود در4 بعد و 19 مؤلفه و 96 خرده مؤلفه شناسایی شد که این ابعاد شامل دانش حرفه ای، عمل حرفه ای، تعهد حرفه ای و توسعه هویت حرفه ای است، شایستگی حرفه ای بر اساس اخلاق حرفه ای، پایبندی به ارزش های دینی و صلاحیت حرفه ای تبیین شده است. در شیوه های جدید تربیتِ معلم توصیه می شود.