۱.
کلیدواژهها:
نظریه تحول خانواده چرخه زندگی نظریه گذار خانواده خداسو
یکی از پایه های مفهومی در مطالعات خانواده، نظریه تحول خانواده است. مسئله اصلی این پژوهش، بررسی نظریه تحول خانواده و ارائه دسته بندی از دیدگاه های گوناگون، ارزیابی رویکردهای موجود و سرانجام، حرکت به سمت تحول خداسوی خانواده است. روش پژوهش «فراترکیب» و رویکرد آن «تحلیل انتقادی» بوده و گردآوری داده ها با استفاده از جستجوی کلیدواژه ای در پایگاه های داخلی و خارجی صورت گرفته است. براین اساس، پس از بررسی 585 مقاله، 66 مقاله وارد فرایند پژوهش شدند. بر طبق یافته های پژوهش ، نظریه تحول خانواده را می توان به دو رویکرد کلاسیک و دینامیک در دو برهه زمانی چهل ساله تقسیم نمود. در ذیل رویکرد کلاسیک، هفت مرحله دووال و چرخه زندگی مک گلدریک و در ذیل رویکرد دینامیک نظریه گذار، مدل سیستماتیک و نظریه چندبعدی، مطالعه و مقایسه شدند. پس از آن، در بخش نتیجه گیری ، با بررسی انتقادی اختصاصی رویکرد کلاسیک در سطح روبنایی، هفت انتقاد، شامل شبهه جهان شمولی، تمرکز بر تک نسل، کم توجهی به تنوع ساختاری، پراکندگی و ناهمگرایی، سردرگمی در سطوح تحلیل، مشکلات روش شناختی و تصور وجود رابطه علی بین انجام تکالیف و گذر از مراحل مطرح می شود. همچنین بررسی انتقادی اختصاصی رویکرد داینامیک در سطح روبنایی، شامل چهار انتقاد کارکردزدایی، ساختارزدایی، جنسیت زدایی و ارزش زدایی شده است. پس از آن با بیان انتقادات اشتراکی نظریه تحول خانواده در سطح زیربنایی در چهار حوزه معرفت شناختی، انسان شناختی، هستی شناختی و ارزش شناختی، لایه های زیرین نظریه تحول خانواده به چالش کشیده می شود. درنهایت، با استفاده از تعریف خانواده و مؤلفه های تحولی آن در دیدگاه چندبعدی معنوی، گامی در جهت حرکت به سوی تحول خداسوی خانواده برداشته شد.
۲.
کلیدواژهها:
صاحب تخمک صاحب رحم رحم استیجاری احکام مادری احکام مالی مادری
بخشی از احکام مادری که در احکام دین مبین اسلام بیان شده، مربوط به احکام مالی مادر، مانند ارث و نفقه، و بخشی نیز مربوط به احکام غیرمالی مادر، مانند نسب، حضانت و ولایت است و معمولا به زنی تعلق می گیرد که هم صاحب تخمک و هم صاحب رحم است؛ زیرا مادر به طور معمول، همان کسی است که صاحب تخمک و رحم است. مسئله اصلی این پژوهش در مورد گونه ای است که زن بنا به دلایلی نتواند جنین را تا تولد طفل در رحم خود نگاه دارد و بنابراین، از رحم جایگزین یا استیجاری استفاده می شود. در این موارد، صاحب تخمک و صاحب رحم، یک نفر نیستند. در این گونه حالت خاص که رو به افزایش است، ضرورت دارد احکام مادری، بررسی و تعلق احکام به هریک مشخص شود. همچنین باید مشخص شود که کدام یک از این دو زن، مادر واقعی طفل است. باتوجه به اینکه نظرات فقها در این زمینه متفاوت است، ضرورت دارد بعد از معلوم شدن مادر اصلی، تعلق احکام مادری به هریک از این دو زن مورد بررسی قرار گیرد تا تکلیف و وظیفه آنها معین و از به وجود آمدن مشکلات بعد از تولد طفل جلوگیری شود. این مقاله با روش کتابخانه ای و به صورت توصیفی- تحلیلی و استنباطی، در پی تبیین احکام مادری و تفکیک آن بین صاحب تخمک و صاحب رحم استیجاری است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مادر، به معنای اصل، ریشه و منشأ تکون است، و باتوجه به دو دیدگاه مادر بودن صاحب تخمک و مادر بودن صاحب رحم، احکام مالی مادری بین صاحب تخمک و صاحب رحم ازنظر فقهی، به تفصیل، امکان سنجی و بررسی می شود و در نتیجه آنچه به دست می آیدآآ این است که احکام مالی مادری، توارث و نفقه، شامل مادر واقعی، یعنی صاحب تخمک خواهد بود و توارث، شامل صاحب رحم نمی شود. براین اساس، تنها صاحب رحم، علاوه بر اجرت، در دوران بارداری، برای رشد جنین و به خاطر نفقه فرزند، به او نفقه داده می شود.
۳.
کلیدواژهها:
غربالگری جنین سقط جنین سونوگرافی ان تی سقط درمانی قواعد ثانویه فقهی
طرح غربالگری جنینی باهدف مراقبت از سلامت مادر و جنین، از سال 1384ش تصویب و اجرایی شد. مسئله اصلی این طرح، موضوع جلوگیری از ادامه بارداری های خطرناک برای مادران و جلوگیری از به وجود آمدن نوزادان ناقص الخلقه برای رهایی خانواده و جامعه از مشکلات این فرزندان در جنبه های مختلف به ویژه ازنظر اقتصادی است. این پژوهش، به روش توصیفی- تحلیلی به نگارش درآمده است. بر اساس نتایج و یافته های این پژوهش و آمارهای موجود، این آزمایش ها و سونوگرافی ها، با خطاهای فراوانی روبه رو بوده که موجب سقط جنین و کاهش جمعیت شده است. جنین از زمان انعقاد نطفه، دارای حیات، و به تبع دارای حقوق و کرامت انسانی است تا جایی که دعا در حق او مستجاب است. ازاین رو، اسقاط عمدی جنین جایز نیست و از بین برنده آن، بر اساس سن جنین، محکوم به پرداخت دیه می گردد. براین اساس، غربالگری جنین، با چالش های فقهی- حقوقی مواجه است. درنتیجه، ممنوع کردن سقط جنین، موجب کاهش میزان آن نشده است و قوانین نه تنها نتوانسته اند موجب توقف سقط شوند؛ بلکه در افزایش مرگ ومیر زنان در اثر سقط های غیرمجاز موثر بوده و این مطلب، مورد اذعان بررسی های بین المللی است. بر همین اساس در مقاله حاضر، ممنوعیت ها و محدودیت های غربالگری جنینی و اشکالات فقهی و حقوقی قانون سقط درمانی جنین، و قواعد ثانویه فقهی همچون لاحرج و... مورد ارزیابی قرار گرفته است.
۴.
کلیدواژهها:
سقط جنین ملاک ولوج روح تنظیم جمعیت و فرزندآوری حرکت ارادی جنین مسئولیت کیفری
مسئله اصلی این پژوهش، بررسی چالش های موجود در تعیین زمان ولوج روح در جنین و نقش آن در تعیین احکام فقهی و قوانین کیفری مرتبط با سقط جنین است. ماهیت متافیزیکی روح و تعارض میان معیارهای شرعی و علمی، تعیین زمان دقیق ولوج روح را با دشواری مواجه ساخته است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد تطبیقی، به دنبال واکاوی ملاک های شرعی و علمی ولوج روح در جنین است و از منابع فقهی، حقوقی و علمی بهره گرفته است. یافته های پژوهشی نشان می دهد که معیارهای موجود در تشخیص زمان ولوج روح، اغلب مبتنی بر شاخص های زمانی یا مفاهیم انتزاعی هستند که قابلیت سنجش عینی ندارند. این پژوهش، «حرکت ارادی جنین» را به عنوان معیاری نوین و قابل سنجش برای تشخیص ولوج روح معرفی می کند که نشانه ای از تکامل عصبی و حضور روح در جنین است. درنتیجه ، استفاده از معیار «حرکت ارادی جنین» می تواند ضمن حفظ سازگاری با اصول شرعی و یافته های علمی نوین، مبنای عینی تری برای تدوین قوانین کیفری دقیق تر و منصفانه تر در زمینه سقط جنین فراهم آورد و به هماهنگی بیشتر میان دیدگاه های شرعی و علمی در این حوزه منجر شود.
۵.
کلیدواژهها:
قرآن تحلیل گفتمان هویت زن گفتمان سازی مطالعات قرآنی
این مقاله، به تحلیل گفتمان سازی هویت زن در قرآن از طریق به کارگیری رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی (CDA) می پردازد. مسئله اصلی این پژوهش، با تمرکز بر مفاهیم میان رشته ای و بهره گیری از نظریه های گفتمان پژوهانی نظیر نورمن فرکلاف، به بررسی نقش گفتمان قرآنی در بازتعریف و اصلاح نگرش های جاهلی نسبت به زنان اختصاص دارد. در این مطالعه، از روش سه مرحله ای فرکلاف (توصیف، تفسیر و تبیین) برای تحلیل متون قرآنی بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که قرآن با تأکید بر اصولی همچون عدالت جنسیتی و کرامت انسانی، گفتمان نابرابر و تبعیض آمیز پیشااسلامی را مردود شمرده و با برجسته سازی مفاهیمی نظیر برابری زن و مرد در خلقت، حقوق و مسئولیت ها، گفتمانی نوین ارائه کرده است. علاوه بر این، در گفتمان قرآنی، نقش زنان در تشکیل خانواده، استقلال اقتصادی و مشارکت اجتماعی، به طور ویژه مورد تأکید قرار گرفته است. این گفتمان قرآنی، نه تنها ساختارهای قدرت مردسالارانه را نقد می کند، بلکه نظام ارزشی جدیدی مبتنی بر عدالت و برابری میان زن و مرد ارائه می دهد که همواره در تضاد و تقابل با گفتمان های جاهلی و پیشااسلامی بوده است. به عنوان نتیجه ، قرآن با خلق نظام معنایی منحصربه فرد خود، به طور مستقیم زمینه ساز تغییرات عمیق اجتماعی در نگرش های فرهنگی و هویتی زنان در جامعه اسلامی شده است.
۶.
کلیدواژهها:
خسارت معنوی مسئولیت مدنی لطمه کیفیت زندگی اعضای خانواده حمایت از خانواده
خسارات معنوی در روابط بین اعضای خانواده، به واسطه لطمه روحی ناشی از گفتار و رفتاری است که حیثیت، آبرو، ارزش ها و عقاید و دیگر سرمایه های معنوی فرد را نشانه می رود و لطمه جسمی به صورت به درد و رنج روحی بروز می یابد. مسئله اصلی پژوهش ، مواجهه کارآمد با این قسم خسارات در مقام پیشگیری و جبران در ساحت مسئولیت مدنی و شناسایی مبانی و مصادیق در رویکردها و خلأهای کنونی در نظام حقوقی اسلام و کامن لا است. با این هدف، مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی ، در پی تحلیل مبانی و مصادیق خسارات معنوی ناشی از لطمه به کیفیت زندگی اعضای خانواده از دیدگاه حقوق اسلام و کامن لا می باشد. طبق یافته های پژوهش با ملاحظه پشتوانه قواعد فقهی -لاضرر و نفی عسر و حرج- می توان موارد مطالبه جبران خسارت معنوی ناشی از لطمه به کیفیت زندگی اعضای خانواده را توسعه داد. درنتیجه می توان مصادیقی همچون ورود خسارت معنوی به واسطه برهم زدن نامزدی و عقد ازدواج، ایراد زیان معنوی از سوی هریک از زوجین نسبت به دیگری و نیز والدین در قبال فرزندان و خسارات معنوی وارده به اعضای خانواده ناشی از لطمه به دیگر عضو خانواده، مورد شناسایی قرار داد و حسب مورد، ضمانت های اجرایی متعددی چون جبران مستقیم تکلیف، جبران مالی، سلب حضانت و لغو سرپرستی، اعطای اختیار طلاق، حق انتخاب مسکن مستقل، معافیت از پرداخت نفقه و قرار گرفتن تحت نظارت و نگهداری در نظر گرفت.
۷.
کلیدواژهها:
ازدواج ازدواج دیررس ازدواج دیرهنگام سن ازدواج فراترکیب
مسئله اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل تأخیر در سن ازدواج بود که با روش فراترکیب انجام شد. برای گردآوری داده ها، از روش کتابخانه ای استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، تمام نشریات علمی- پژوهشی معتبر داخلی مرتبط با موضوع از سال 1380 تا 1402 ش بود. برای انجام پژوهش، پس از طراحی سؤالات تحقیق، از پایگاه های معتبر، جست وجویی نظام مند بر اساس کلیدواژه هایی نظیر ازدواج دیررس، ازدواج دیرهنگام و سن ازدواج صورت گرفت. از میان 139 پژوهش، 69 پژوهش، انتخاب شدند و مورد تجزیه وتحلیل و کدگذاری قرار گرفتند. کدهای محوری و انتخابی بر اساس نظر کارشناسان، مورد بررسی و روایی سنجی چندمرحله ای و بازنگری قرار گرفت. نتایج حاصل، در 87 کد باز، 22 کد محوری و 5 کد انتخابی طبقه بندی شد. یافته های پژوهش نشان می دهد: الف) کدهای انتخابی فردی، اقتصادی، خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی، به ترتیب مهم ترین عوامل تأخیر در ازدواج هستند؛ ب) همچنین عوامل فردی با ده عامل محوری، دارای بیشترین فراوانی و عاملیت است؛ ج) عوامل اقتصادی، خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی نیز هرکدام با سه عامل محوری، در رتبه دوم تا پنجم اهمیت و عاملیت قرار دارند؛ د) از میان 87 عامل مرتبط با ازدواج دیرهنگام، به ترتیب فراوانی، پنج عامل پرتکرار، شامل ادامه تحصیل دختران، بیکاری پسران، نگرانی شغلی پسران، مشکلات اقتصادی دختران و مشکلات اقتصادی پسران، دارای اهمیت و عاملیت بیشتری هستند؛ ه) عوامل استخراج شده می تواند توسط دستگاه های سیاست گذاری کشور و خانواده ها مورد توجه قرار گیرد. نتایج این فراترکیب نشان می دهد که برای بررسی عوامل تأخیر در ازدواج، باید همزمان به عوامل فردی، اقتصادی، خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی توجه گردد؛ هرچند که مهم ترین عامل، مربوط به عوامل فردی است.
۸.
کلیدواژهها:
بررسی فقه الحدیثی عقل و جمال زن عقل و جمال مرد زیبایی خرد
آموزه های قرآن به همراه احادیث اهل بیت ((ع))، دو رکن اساسی و مهم دین اسلام را تشکیل می دهند. قرآن، کلام پروردگار و مصون از هرگونه تحریف است، اما روایات بر اثر عوامل مختلف، دستخوش تغییراتی شده اند که این امر، ضرورت ارزیابی و پالایش آنها را دوچندان می نماید. مسئله اصلی پژوهش حاضر، بررسی حدیث «عُقُولُ النِّسَاءِ فِی جَمَالِهِنَّ وَ جَمَالُ الرِّجَالِ فِی عُقُولِهِمْ» به عنوان سخنی منقول از امام علی(ع) در جوامع روایی است که خِرد زن را وابسته به زیبایی وی و زیبایی مرد را در گرو خِرد او معرفی نموده است. تبیین چرایی و علت این تقابل و نیز پیامد برداشت های ناصحیحی که ممکن است از روایت فوق صورت پذیرد، بر اهمیت بررسی و اعتبارسنجی آن می افزاید. نوشتار پیش رو به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف پرده برداری از مراد اصلی گوینده کلام نگارش یافته است. یافته های پژوهش نشان می دهد سند این روایت، به دلیل حضور راوی مجهول، ضعیف و همچنین به دلیل وجود طریقی واحد در نقل آن (تفرّد) غیرقابل اعتماد است. محتوای روایت نیز می تواند اشاره به طرز فکری از نگاه عموم مردم؛ یا تفاوت های طبیعی در خلقت زن و مرد و تمایلات هر کدام؛ و یا غلبه خارجی در صدر اسلام به دلیل کم توجهی به امر تعلیم وتربیت زنان داشته باشد. همچنین باید گفت تفاوت ادراکی زن و مرد در عقل «نظری» است (نه عقل «عملی») که تاثیری بر سعادت یا کمالات انسانی نخواهد داشت؛ و واژه جمال نیز به طور مطلق بر هرگونه زیبایی ظاهری و باطنی (نه فقط «زیبارویی») دلالت دارد. نتیجه آنکه، سخن امام(ع) در مقام ارزش گذاری یکی بر دیگری نیست؛ بلکه درصدد گزارش از یک واقعیت تکوینی در کیفیت خلقت زن و مرد بوده و ناظر به حالات طبیعیِ انسانی بیان شده است.
۹.
کلیدواژهها:
حجاب اسرار معرفتی ظاهر و باطن بندگی طهارت
«حجاب» از واجبات ضروری «اسلام» به عنوان دینی است که مخاطبش «انسان» است؛ یعنی موجودی که ابعاد و مراتب متعدّد و مترابط و با پیوستگی و هماهنگی بسیار دارد. تأمین سعادت و کمال همه جانبه چنین موجودی، در گرو توجه به همه ابعاد وجودی اوست. به همین جهت، احکام دین خاتَم؛ ازجمله فریضّه حجاب، ابعاد و مراتب مختلفی دارند که همگی آنها باید در مرتبه خود، مورد اهتمام معرفتی، هنجاری و رفتاریِ دین مداران قرار بگیرند تا نتایج فردی، اجتماعی و تمدنیِ مد نظر از آنها تحقق یافته یا افزایش یابد و از آسیب های مرتبط نیز جلوگیری شود. علی رغم چنین ضرورت های مهمی، به «اسرار معرفتیِ» برخی از احکام مهم؛ ازجمله «حجاب»، اساساً توجه نشده است؛ هرچند آثار کم وبیش زیادی درباره اسرار برخی دیگر از احکام یافت می شود. از همین رو، این نوشتار می کوشد با بررسی متون دینی و تراث معرفتی مرتبط با اسرار معرفتی حجاب، به عنوان یک مسئله اصلی جدید در زمینه حکمت و اسرار عبادات و احکام، و با به کارگیری روش توصیفی تحلیلی، افق هایی در این وادی بگشاید. نتایج این کاوش نشانگر آن است که افزون بر یافته های پژوهشی بیان شده در خلال نوشتار و جمع بندی، ظرفیت های این عرصه چنان زیاد است که باید به عنوان عرصه ای نوین در زمینه اسرار معرفتی نهفته در احکام شریعت مقدس، بدان توجه تفصیلی بسیار بیشتری شود؛ به ویژه آنکه مقتضیات زمانه، ارائه چنین معرفت هایی را اقتضا می کند.
۱۰.
کلیدواژهها:
خشونت خانگی سیاست جنایی اسلام حقوق زوجه مداخله حکومتی حمایت از حقوق زنان شقاق نشوز حقوق خانواده
مسئله اصلی پژوهش، موضوع خشونت خانگی علیه زوجه، به عنوان یکی از چالش های بنیادین خانواده است که در مواردی، مداخله حکومت اسلامی را برای حفظ خانواده و عدالت الزامی می سازد. این پژوهش به بررسی مبانی فقهی سیاست جنایی اسلام در این زمینه پرداخته و به دنبال تبیین گستره و شرایط این مداخله بر اساس آموزه های اسلامی است. روش تحقیق این مطالعه، توصیفی- تحلیلی بوده و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای، تحلیل متون فقهی و حقوقی، و بررسی داده های قرآن، احادیث و آرای فقها انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که در فقه امامیه، مقابله با انواع خشونت های جسمی، عاطفی، مالی و جنسی، ازطریق نصیحت، آموزش، اصلاح و مجازات های تعزیری، ضروری دانسته شده است. همچنین در موارد شدید و عدم کارآمدی اقدامات پیشگیرانه، طلاق قضایی، راه حل نهایی معرفی گردیده است. قواعدی چون «ولایت حاکم بر ممتنع» و «التعزیر بما یراه الحاکم» چهارچوب مداخله حکومت را مشخص می سازند. مفاهیمی همچون شقاق، ایلاء، نشوز و لعان نیز ضرورت مداخله برای حفظ عدالت را تأکید می کنند. در نتیجه ، مداخله حکومت در مقابله با خشونت، ابزاری است که علاوه بر رفع ظلم از زوجه، انسجام خانواده و عدالت اجتماعی را تأمین می کند. این مداخلات باید باتوجه به شرایط زمانه و در چهارچوب آموزه های اسلامی به گونه ای تنظیم شوند که ضمن حفظ حقوق افراد، نهاد خانواده را نیز تقویت کنند.
۱۱.
کلیدواژهها:
اشتغال زنان آسیب های اشتغال خانه داری راهکار قرآنی روان شناسی
هرچند کار و خانواده، دو نهاد اجتماعی ضروری برای زندگی فردی و اجتماعی به شمار می روند، درعین حال اشتغال بانوان به عنوان یکی از چالش های جدی در عصر حاضر، پیوسته با آسیب های فردی، خانوادگی و اجتماعی همراه بوده است. مسئله اصلی این پژوهش، بررسی آسیب های اشتغال زنان در عصر حاضر و چالش های مرتبط با آن و نیز راهکارهای برون رفت از این آسیب هاست. لذا این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی در پی بررسی آسیب های اشتغال زنان است و سپس راهکارهای مقابله با این آسیب ها را از منظر قرآن و روان شناسی کالبدشکافی می کند. یافته های پژوهش نشان می دهد راهکارهای کاهش آسیب های اشتغال زنان، شامل دورکاری، انعطاف پذیری کار، توسعه اشتغالات خانگی، قوانین مناسب و مصونیت بخش، رعایت مناسبات جنسیتی، برجسته سازی اهمیت کانون خانواده و نقش زن در خانواده، ترویج الگوی سبک زندگی اسلامی و تبیین صحیح الگوی مشارکت اجتماعی و فرهنگی است. درنتیجه بر متولیان فرهنگی جامعه ضروری است برنامه هایی در راستای بهبود زندگی زنان شاغل و کاهش آسیب های فردی، خانوادگی و اجتماعی ارائه دهند.
۱۲.
کلیدواژهها:
آموزه های مهدویت نوع دوستی بهزیستی روان شناختی دانش آموزان دختر
مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که نوجوانی، مهم ترین دوره زندگی بشر است که به دلیل تغییرات سریع در ابعاد مختلف وجودی، فرد را با چالش های مختلفی روبه رو می کند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش روان شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه های مهدویت بر میزان گرایش به نوع دوستی و بهزیستی روان شناختی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر اهواز در سال تحصیلی 1401-1402 بود . روش پژوهش حاضر، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با مرحله پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهر اهواز بود. برای تعیین نمونه با به کارگیری روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند از بین جامعه آماری، 32 نفر انتخاب شدند و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (در هر گروه شانزده نفر) تقسیم شدند. ابزار پژوهش، شامل پرسش نامه نوع دوستی احمدی (1388) و پرسش نامه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) بود. گروه آزمایش، تحت دوازده جلسه آموزش بسته انتظارمحور مبتنی بر آموزه های مهدویت قرار گرفت، ولی آموزشی به گروه کنترل داده نشد. برای تحلیل داده ها در پژوهش حاضر، از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. یافته ها نشان داد که آموزش روان شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه های مهدویت، بر نوع دوستی و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان دختر متوسطه دوم مؤثر بود (05/0>p). در نتیجه ، متخصصان فعال در حوزه کار با نوجوان می توانند در کنار سایر مداخلات روان شناختی، از آموزش روان شناختی انتظارمحور مبتنی بر آموزه های مهدویت به منظور افزایش گرایش به نوع دوستی و ارتقای بهزیستی روان شناختی در گروه نوجوانان بهره ببرند.
