جغرافیا و توسعه ناحیه ای

گردشگری خرید به عنوان یک پدیده اقتصادی-اجتماعی، نقش مهمی در توسعه اقتصادی مقاصد گردشگری ایفا می کند. این نوع گردشگری نه تنها به عنوان یک فعالیت اقتصادی، بلکه به عنوان بخشی از تجربه سفر نیز در نظر گرفته می شود. گردشگری خرید به عنوان ترکیبی از دو صنعت جهانی، یعنی گردشگری و خرده فروشی، شناخته می شود. این پدیده به خرید در مقاصد مختلف سفر اشاره دارد و به عنوان یک موتور اقتصادی برای ایجاد اشتغال، درآمد و منافع مستقیم و غیرمستقیم عمل می کند. هدف از انجام این پژوهش، مدل سازی الگوی خرید زائران و گردشگران مقیم هتل های 3 و5 ستاره شهرمشهد مقدس است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی است. درسطح توصیفی از شاخص های گرایش مرکزی-پراکندگی و درسطح استنباطی از معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش جمعیت گردشگر مذهبی مشهد 31.188.664 نفر می باشد که از این میزان 9.792.252 نفر در هتل های 3 ستاره و 776.552 نفر در هتل های 5 ستاره اقامت داشتند. با استفاده از روش کوکران از بین آنها حجم نمونه 380 نفری به عنوان نمونه انتخاب گردید. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزارSPSS وAmos مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و یافته ها حاکی از آن بود که عامل روان شناختی با میزان 43% از طریق شاخص های اجتماعی وفرهنگی پوشش داده می شود و 100% تحت تأثیر سه عامل پشت سرخود یعنی عوامل آمیخته بازاریابی (شامل قیمت، توزیع، محصول) تبلیغات و عوامل فرهنگی- اجتماعی فردی است. این نتایج نشان می دهد که توسعه گردشگری باید براساس فرآیند برنامه ریزی جامع و براساس توجه به نیازهای مصرفی و الگوهای خرید زائران و گردشگران صورت پذیرد تا بتواند بر بهبود کیفیت سفر، گردشگرپذیری شهر و در نهایت افزایش تعداد و کیفیت سفر زائر تأثیرگذار باشد.      

حضور بازیگران گوناگون در عرصه برنامه ریزی شهری وعدم توجه و اهتمام کافی برنامه ریزان در امر برنامه ریزی بهینه کاربری اراضی به صورت بالقوه منجر به ایجاد تعارض بین کنشگران و از پی آن عدم تحقق برنامه های کاربری اراضی می شود. در واقع نظام برنامه ریزی و به تبع آن طرح های توسعه شهری در ایران در خصوص شناخت منافع کنشگران مختلف، تعارضات میان آن ها و جهت دهی و مدیریت منافع فوق در فرآیند تدوین برنامه ریزی کاربری اراضی واجد کاستی های اساسی می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه مدل مفهومی مدیریت تعارض کنشگران در فرآیند برنامه ریزی کاربری اراضی شهری است. پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کیفی است وبا رویکرد نظریه داده بنیاد انجام شده است. روش جمع آوری اطلاعات، مطالعه اسنادی و مصاحبه نیمه ساختارمند است. تحلیل داده های کیفی با استفاده از روش فراترکیب و روش بنیادی به صورت توأم انجام و کدگذاری داده ها با استفاده از نرم افزار Nvivo صورت پذیرفته است. مبتنی بر سوالات مطرح شده در فرایند مصاحبه، 467 ارجاع ارائه گردید. با بازبینی متعدد و ادغام کدها براساس تشابه در طی چندین مرحله تلخیص داده ها، 40 کد اولیه استخراج گردید. براساس نتایج تحقیق پیش رو ابتدا مدل مفهومی اولیه تعارض منافع کنشگران شهری در فرآیند برنامه ریزی کاربری اراضی متشکل از 6 مؤلفه تعارض ارزشی، تعارض اقتصادی، تعارض رویه ای (برهم افزایی بین سازمانی)، تعارض منافع عمومی و خصوصی، مشارکت گریزی و تعارض سازمانی تدوین گردید. سپس مبتنی بر داده های برگرفته از نظرات کنشگران دخیل در فرآیند برنامه ریزی کاربری اراضی و رویکرد داده بنیاد، مدل مفهومی اولیه تدقیق و مؤلفه های مدل نهایی تعارض منافع کنشگران شهری مشتمل بر 6 مؤلفه مدل اولیه و 19 زیرمؤلفه مرتبط ارائه گردید.    

تولید ناخالص داخلی (GDP) به عنوان شاخصی مؤثر برای اندازه گیری چگونگی عملکرد بازار و رشد اقتصادی در یک کشور مطرح بوده و می تواند بیانگر میزان رفاه اقتصادی و اجتماعی آن جامعه باشد. درصورتی که دیگر عوامل مؤثر بر رفاه ثابت باقی بماند، با افزایش میزان تولید ناخالص داخلی انتظار بر این است که میزان رفاه نیز افزایش یابد. به این ترتیب افزایش تولید ناخالص داخلی به عنوان یکی از هدف های مهم در سیاست گذاری کشورها مطرح خواهد بود. هدف از پژوهش حاضر تحلیل سهم GDP استان های کشور از تولید ناخالص داخلی است. برای انجام تحلیل از مدل های CoCoSo و CRITIC استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در استراتژی اول (Ka) استان تهران با امتیاز (0.047)، استان خوزستان با امتیاز (0.041) و استان خراسان رضوی با امتیاز (0.040) بهترین رتبه را در این استراتژی به خودشان اختصاص داده اند. در استراتژی دوم (Kb) استان تهران با امتیاز (136.86)، استان خوزستان با امتیاز (59.97) و استان خراسان رضوی با امتیاز (43.24) بهترین رتبه را به خودشان اختصاص داده اند. در استراتژی سوم (Kc) نیز استان تهران با امتیاز (1)، استان خوزستان با امتیاز (0.874) و خراسان رضوی با امتیاز (0.840) بهترین رتبه را به خودشان اختصاص دادند. در شاخص های موردبررسی 19 استان در وضعیت متوسط و بسیار پایین قرار دارند. همچنین براساس نتایج مستخرج از آزمون همبستگی، با افزایش خالص مهاجرت و تراکم جمعیت، تولید ناخالص داخلی در استان های مورد مطالعه افزایش می یابد. به این ترتیب برنامه ریزان منطقه ای می بایست به منظور بهبود وضعیت تولید ناخالص داخلی در استان هایی که رتبه بسیار پایینی دارند، الگویی متناسب با ظرفیت های بالقوه آن ها را مدنظر قرار دهند که نتیجه آن توسعه متوازن و پایدار و بهره برداری از پتانسیل ها و منابع در تمام استان ها می باشد.  

سیاست گذاری و برنامه ریزی مطلوب مقاصد گردشگری روستایی، مستلزم شناخت و ارزیابی وضع موجود است. پژوهش حاضر، ابتدا به بررسی و تحلیل توسعه گردشگری در روستاهای منطقه اورامان استان کردستان پرداخته و سپس با ارزیابی وضعیت اشتغال زایی گردشگری در این منطقه روستایی، رابطه بین این دو متغیر را براساس زمینه های غالب گردشگری مورد تحلیل قرار داده است. جامعه آماری، ساکنین 30 روستای شهرستان های سروآباد و کامیاران بودند. متغیر «توسعه گردشگری روستایی»، در سطح روستا سنجیده شد و برای این منظور با طراحی کاربرگ جامعی، داده های مورد نیاز پیرامون موقعیت روستاها، زیرساخت های عمومی مورد نیاز و تسهیلات تخصصی پشتیبان گردشگری، انواع جاذبه ها و میراث ملموس و ناملموس موجود و قابل بهره برداری، محصولات و رویدادهای گردشگری در روستاهای مورد مطالعه، از طریق مصاحبه با مدیران محلی گردآوری شد. با انتخاب نمونه ای به حجم 300 نفر، ابعاد و مؤلفه های متغیر «اشتغال زایی گردشگری روستایی» نیز با طراحی و اعتبارسنجی پرسش نامه دیگری در سطح افراد مورد سنجش قرار گرفت و برای مطابقت با متغیر «توسعه گردشگری روستایی»، در سطح روستاها خلاصه سازی شد. امتیازات بالاتر هر دو متغیر، با برتری معنی دار آماری، متعلق به روستاهایی بود که هم از میراث های فرهنگی و هم جاذبه های طبیعی برخوردار بودند. روستاهای دیگر، یک گروه نسبتاً همگن و نابرخوردار از توسعه گردشگری و بی بهره از مشاغل گردشگری بودند. بین دو متغیر توسعه گردشگری و اشتغال گردشگری، به ویژه در روستاهای برخوردار از هر دو نوع جاذبه های فرهنگی-تاریخی و طبیعی که از وضعیت مناسب تری در رابطه با هر دو متغیر نیز برخوردارند، بیش از 67 درصد همبستگی مثبتِ معنی دار وجود دارد. بنابراین، با برنامه ریزی های راهبردیِ سنجیده و آینده نگر و پشتیبانی های سازمانی، می توان امیدوار بود که میراث های ارزشمند فرهنگی و تاریخی اورامان کردستان، از طریق سازوکار گردشگری روستایی، علاوه بر هویت قومی، بتوانند اثرگذاری های پایداری بر وضعیت اقتصاد و معیشت این مردمان نیز داشته باشند.  

طرح جامع شهری سندی است که به طورکلی برای یک دوره زمانی ۱۰ساله، چارچوب فضایی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی توسعه و عمران یک شهر را مشخص می کند. این طرح به عنوان نقشه راهی برای هدایت و سامان دهی فضایی شهر عمل می کند. بااین حال، این طرح ها در بسیاری از موارد با چالش ها و مشکلاتی روبه رو هستند که مانع از دستیابی به اهداف آنها می شود؛ لذا ضرورت دارد تا باهدف ارتقای کیفیت طرح های جامع شهری و افزایش کارایی آنها در هدایت و سامان دهی فضایی شهرها مطالعات آسیب شناسی انجام شود. در این پژوهش، آسیب شناسی طرح جامع شهر بیرجند با رویکرد داده بنیاد و با استفاده از روش تحقیق ترکیبی در بین 22 نفر از متخصصان انجام شده است. در مرحله اول برای آسیب ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان و متخصصان حوزه شهرسازی و معماری، پنج مقوله علل علّی و زمینه ای، علل مداخله گر، علل هسته ای، علل راهبردی و علل پیامدی شناسایی شدند. در مرحله دوم، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، 11 عامل، 17 شاخص و 64 متغیر برای هر یک از این مقوله ها به دست آمد که پس از تحلیل تفسیری روندها مدل نظری ترسیم شد. در نهایت، با استفاده از روش تحلیل آماری دیمتیل، تأثیر عوامل مختلف بر آسیب شناسی طرح جامع ارزیابی شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که عوامل زمینه ای (فقدان مشارکت، دیدگاه برنامه ریزی، کمبود منابع مالی)، راهبردی (آسیب در تحلیل وضع موجود و آسیب در هدف گذاری) و مداخله گر (سیاسی کاری، دگرگونی های اجتماعی و اقتصادی و تغییرات ناگهانی جمعیتی) از جمله عوامل مؤثر بر آسیب های طرح جامع شهر بیرجند هستند که تأثیر مستقیمی دارند و عوامل هسته ای و پیامدی عوامل تأثیرپذیر هستند که تأثیر آنها غیرمستیقم است. از این بین، عوامل مداخله گر بیشترین تأثیر را بر آسیب های طرح جامع داشته اند.  

گردشگری رویکردی است که می تواند مناطق روستایی با اقلیم های مختلف را توسعه دهد. نواحی روستایی نیمه خشک نمونه بارزی از مناطقی محسوب می شوند که منابع توریسمی خاص خود را دارند. بنابراین بررسی وضعیت شاخص های گردشگری این گونه روستاها و همچنین تحلیل موانع و ظرفیت های پیش رو از مهم ترین اقدامات در حوزه شناخت و برنامه ریزی مطلوب است. در این پژوهش این هدف در نواحی روستایی شهرستان آباده مورد تأکید بوده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده ها از طریق پیمایش است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان روستایی تشکیل داده اند و با توجه به محدودیت های تحقیق، 372 نفر براساس فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه تعیین شد. روایی پرسش نامه از طریق نخبگان تأیید و پایایی نیز با تکمیل 30 پرسش نامه و محاسبه نتایج از طریق ضریب کرونباخ بیشتر از 70/0 تأیید شد. نتیجه نشان داد وضعیت شاخص های گردشگری روستایی در سطح کمتر از 05/0 و با میانگین 199/3 متوسط ارزیابی شده است. بهترین وضعیت مربوط به دو شاخص مهمان نوازی روستاییان(879/3) و هزینه اقامت و بازدید در روستا (847/3) بوده است. همچنین نتیجه آزمون فریدمن نشان داد که مهم ترین چالش ها در حوزه ضعف خدمات و زیرساخت های گردشگری با میانگین 91/9 و عدم حمایت دولت از تولیدات محلی-بومی روستا با میانگین 38/9 و مهم ترین ظرفیت ها شامل جذب سرمایه گذاری از بخش خصوصی با میانگین 60/11 و موقعیت جغرافیایی مناسب روستاها با میانگین 86/10 بوده است. در مجموع تحلیل نتایج بیانگر آن است که رویکرد گردشگری می تواند در توسعه پایدار روستایی مؤثر باشد؛ چراکه ظرفیت ها و توانمندی های گردشگری می تواند به تنوع سازی اقتصاد نواحی روستایی نیمه خشک کمک نماید. برهمین اساس پیشنهاد می شود با توجه به ظرفیت ها و منابع موجود، ضعف ها و چالش ها کاهش داده شود.  

استان خراسان جنوبی به عنوان خاستگاه زرشک بیش از 95 درصد زرشک دنیا را تولید می کند  و به عنوان یک محصولی که دارای ویژگی های منحصر به فرد است ؛ از مزیت های رقابتی ایران و استان خراسان جنوبی بشمار میرود. این استان به دلیل کمبود میزان بارندگی سالانه و محدودیت منابع آبی، برای تولید بسیاری از محصولات راهبردی مناسب نیست، اما جهت کشت زرشک بسیار مناسب است و توجه به توسعه کیفی و کمی این محصول منجر به افزایش رقابت پذیری صنعت زراعت و تولید زرشک در این استان می گرد. همچنین این محصول نقش بسزایی در حفظ و توسعه منابع بومی و محلی دارد و این موضوع بر مزیت نسبی و رقابتی این محصول می افزاید. لذا این تحقیق به دنبال پاسخگویی به این سوال است که عوامل موثر بر تحقق مزیت رقابتی محصول زرشک با تاکید بر ظرفیت بومی محلی دراستان خراسان جنوبی کدام است روش این پژوهش مبتنی بر روش  کیفی از استراتژی داده بنیاد و طرح سیستماتیک اشتراوس و کوربین به منظور طراحی الگو استفاده شده است.جهت جمع آوری اطلاعات از منابع علمی و کتابخانه ای و پایگاههای اطلاعاتی  و از ابزار مصابحه ساختار یافته جهت جمع آوری داده های میدانی از 25 نفر از خبرگان استفاده شده است. نتایج مصاحبه ها با استفاده  از نرم افزار  maxqida تحلیل گردید و منتج به شناسایی  418کد اولیه، در قالب 100مقوله است. مقوله های همگرا در دسته بندی بزرگتری تحت عنوان "مولفه" با یکدیگر ادغام شدند و 22 مولفه استخراج شدند و در قالب 5 کد محوری تقسیم بندی گردید. برگزاری دوره های آموزشی موثر برای کشاورزان در زمینه روش های کاشت، داشت ارائه تسهیلات مالی و اعطای تسهیلات اعتباری با شرایط مناسب به کشاورزان و تجار زرشک و  انجام تحقیقات بازار جهت شناخت نیازهای مشتریان و رقبا، بهبود استراتژی های بازاریابی و شرکت در رویدادها، نمایشگاه ها و فستیوال های صنعت مورد نظر برای افزایش شناساندن این محصول در کشور و در سطح بین المللی پیشنهاد می گردد.    

با توجه به اینکه وجود انواع مخاطرات در بستر جغرافیایی امری نسبی است، نیاز است شهرها سطح تاب آوری خود را در برابر بحران ها و فجایع احتمالی ارتقاء دهند. از طرفی تاب آور بودن شهرها در برابر مخاطرات طبیعی به یکی از مباحث مهم در برنامه ریزی و مدیریت شهری تبدیل شده است. از این رو، هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد و مولفه های عوامل موثر بر تاب آوری شهرهای ساحلی جنوب شرق کشور در برابر مخاطرات ناشی از طوفان های حاره ای (سونامی) و سیل و همچنین، بررسی وضعیت شهر ساحلی کنارک از نظر عوامل موثر بر تاب آوری است. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع توسعه ای- کاربردی و از نظر ماهیت از نوع تحقیقات آمیخته اکتشافی است. در مرحله کیفی، از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و تکنیک تحلیل مضمون (تم) برای شناسایی ابعاد و مولفه ها استفاده شد. بدین منظور، با 15 نفر از خبرگان در زمینه مدیریت شهری که به صورت هدفمند با روش گلوله برفی انتخاب شدند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام پذیرفت. در مرحله کمی نیز به منظور اعتبارسنجی، از روش تحلیل عاملی تاییدی و نرم افزار Smart PLS استفاده گردید. بدین منظور، 380 پرسشنامه تکمیل شده از کارشناسان محلی شهر کنارک که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند، گردآوری شد و در تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. به منظور فضایی-مکانی نمودن برداشت های میدانی و داده های حاصل از پرسشنامه که براساس آدرس و به تفکیک محلات شهر کنارک جمع آوری شده بودند، در نرم افزار GIS کدگذاری ها انجام گرفت و در نهایت تمامی متغیرها به صورت فضایی و در قالب نقشه ترسیم شدند. براساس یافته های مرحله کیفی، چهار بعد کالبدی-زیرساختی، اجتماعی، اقتصادی و نهادی و 12 مولفه برای تاب آوری شهرهای ساحلی شناسایی شد. همچنین، یافته های تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که ابعاد و مولفه های شناسایی شده مورد تایید است. نهایتا، یافته های سنجش وضعیت شهر کنارک نشان داد در ارزیابی میزان تاب آوری محلات کنارک در برابر مخاطرات طبیعی، محلات نظرآباد، سورگ، بلوچان، به ترتیب وضعیت بسیار نامطلوبی دارند و محلات زرگران، کلک بازار و ساحلی مرکزی دارای وضعیت نسبتاً مطلوب تری می باشند.  

تفاوت های مکانی ظرفیت های منابع آب، بهره برداری از این منابع و نتایج توسعه ای ناشی از مصرف منابع آب، از مهم ترین چالش های فراروی سیاست گذاران، برنامه ریزان و جوامع محلی است. ایران ازجمله کشورهای با شرایط بحرانی در مدیریت مصرف منابع آبی است که توسعه مناطق با پتانسیل های آبی آن، ارتباط مستقیم ندارد. براین اساس، پرسش محوری پژوهش این است که آیا در کشور ایران، نتایج توسعه ای بهره برداری از منابع آب، متناسب با ظرفیت ها و میزان مصارف آبی آنها بوده است یا خیر؟ با استفاده از روش توصیف-تحلیل و مستند به داده های مکانی و گزارشات آماری رسمی از وضعیت تولید و مصرف آب از یک سو و بررسی شاخص های عمومی اقتصاد کلان (تولید ناخالص داخلی و ارزش افزوده رشته فعالیت ها) و شاخص های ترکیبی توسعه (ضریب جینی و شاخص توسعه انسانی) از سوی دیگر، اقدام به بررسی رابطه مصرف آب با نتایج توسعه ای آن در استان های کشور شد. استدلال این بررسی و پژوهش بر این است که تناسبی بین ظرفیت های آبی مناطق مختلف کشور و میزان بهره برداری و مصارف آبی آنها با نتایج توسعه ای مورد انتظار مشاهده نمی شود. بررسی و تحلیل یافته های پژوهش نشان می دهد که تفاوت و اختلافات مکانی، استانی و منطقه ای در بهره برداری از منابع آب و شکل گیری الگوهای توسعه ای متفاوت با ظرفیت ها و منابع طبیعی و اکولوژیکی، روز به روز بر دامنه بحث های چالشی توسعه نابرابر و نامتوازن بین مناطق و استان های کشور خواهد افزود و تنظیم ظرفیت های توسعه ای هر استان متناسب با ظرفیت های زیستی و آبی آن، ضرورتی انکارناپذیر خواهد بود.  

برنامه ریزی استفاده منطقی از سرزمین (آمایش سرزمین) یا «تعیین اولویت بین کاربری ها» راه حل مناسبی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار است که در آن کاربری های مورد استفاده انسان در طبیعت بر مبنای توان محیطی منطقه تعیین می گردند. هدف این تحقیق، بررسی و ارائه یک سیستم پشتیبانی تصمیم گیری محیط زیستی مکانی برای اجرای آنالیزهای آمایش سرزمین با به کارگیری روش های نوین ارزیابی چند معیاره/ و ارائه یک مدل نرم افزاری براساس آن است. نتایج اجرای مدل های ارزیابی سرزمین برای سه کاربری کشاورزی، جنگل داری، و توسعه شهری، روستایی و صنعتی در استان گلستان مبتنی بر روش ارزیابی چندمعیاره مکانی نشان داد که 2/42 درصد از سطح استان دارای تضاد بین اهداف (کاربری ها) برای دو کاربری و 8/11 درصد از سطح کل استان دارای تضاد بین اهداف برای هر سه کاربری مورد بررسی می باشند. انتخاب کاربری بهینه با اجرای روش تخصیص چندمنظوره سرزمین در استان گلستان در سه سناریوی برنامه ریزی، قابلیت اولویت بندی بین اهداف و برقراری تعادلی بین پتانسیل های موجود و نیاز جامعه را نشان داد. همچنین، سیستم نرم افزاری SDSSLPI انعطاف پذیری مورد نیاز در کنترل و دخالت متغیرهای برنامه ریزی براساس هدف برنامه ریزی و همچنین اعمال تغییرات مورد نیاز در مدل ارزیابی براساس شرایط ویژه در منطقه را فراهم آورده است.  

محیط زیست و توسعه پایدار به عنوان دو مفهوم به هم پیوسته در دو رهیافت نظری روابط بین الملل مطرح شده اند. محیط زیست گرایی نهادی و رویکرد اکولوژیکی سبزها این دو رهیافت نظری هستند. محیط زیست گرایی نهادی (کورنوکوپیانیست[1]) با نگاه خوش بینانه،انسان محوری را مبنا قرار داده و دولت و نهادهای دولتی را قادر بر حل مسائل زیست محیطی می داند. در مقابل رویکرد اکولوژیکی سبزها (نومالتوسی[2]) با بدبینی نسبت به نهادهای دولتی، نگاهی بوم محورانه و مبتنی بر محدودیت رشد را مبنای نظری خود قرار می دهد. با کاربست این تئوری ها بهتر می توان با توجه بر پیوند میان محیط زیست و توسعه پایدار، مسئله و ابعاد تحقق توسعه را ارزیابی کرد. در همین راستا تلاش این مقاله بر این است که با مقایسه دو رهیافت نظری ذکر شده در قالب چارچوب نظری و اتخاذ رویکرد توصیفی تحلیلی و ابزار کتابخانه ای به این پرسش پاسخ دهد که «باتوجه به رویکردهای نظری متعارض در حیطه محیط زیست و توسعه پایدار، رویکرد مدیریت محیط زیست در استان کرمانشاه را چگونه می توان تحلیل نمود؟» در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که «حکمرانی و مدیریت محیط زیست در استان کرمانشاه مبتنی بر الزامات نظریه اکولوژیکی سبزها نبوده و ازاین رو چشم انداز حفظ محیط زیست و توسعه پایدار در استان روشن نیست». یافته های این مقاله نشان می دهد که جهت تحقق توسعه پایدار بازنگری در سیاست های دولت محور و گسترش فرهنگ مشارکت با بهره گیری از سازمان های مردمی با توجه بر ابعاد محدودیت رشد لازم است. استان کرمانشاه برای رسیدن به توسعه پایدار می بایست از مشکلات زیست محیطی به هم تنیده و نه مجزا که هرروزه توان حل آنها کاهش می یابد و در حال گسترش اند، گذر کند. در حقیقت با نگرشی مبتنی بر حکمرانی جهانی زیست محیطی می توان مسیر توسعه در استان را هموار ساخت. مقاله را می توان با تحقیقات گسترده تر بعدی کاربردی توسعه ای بخشید.     cornucopyanism Neo_malthusianism

آموزش فنی و حرفه ای نه تنها عهده دار تربیت نیروی کار موردنیاز بخش های مختلف اقتصاد می باشند؛ بلکه از طریق بسترسازی خوداشتغالی به حل مشکل بیکاری نیز کمک می کند تا همسویی بیشتری با نیازهای بازار کار داشته باشد و از این طریق، امکان بیشتری برای جذب آن ها در فعالیت های اقتصادی - اجتماعی فراهم شود. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل عوامل مؤثر آموزش های فنی و حرفه ای بر توسعه اشتغال زنان روستایی در دهستان های شهرستان بهمئی تدوین شده است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی – نظری و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. داده های آماری پژوهش نیز از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه، مصاحبه با مسئولین مربوطه) استخراج گردیده است. جامعه آماری این پژوهش را زنان بین 18 تا 65 سال شرکت کننده در دوره های آموزشی تشکیل می دهند. به منظور انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده که بر طبق آن حجم نمونه 384 نفر به دست آمد. انتخاب نمونه در این پژوهش به صورت تصادفی اجرا شده است و روش تحلیل آن کمّی بوده که از آزمون تی و مدل های تصمیم گیری چند شاخصه آراس استفاده شد. نتایج نشان می دهد که عوامل تأثیرگذار آموزش های فنی و حرفه ای بر اشتغال زنان روستایی مورد بررسی در چهار بعد اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، مدیریتی و محیطی در اشتغال زنان و مهارت آموزی آنان با هم متفاوت است و دهستان های پنج گانه شهرستان بهمئی به الوان با امتیاز 0.3289؛ کفشکنان با امتیاز 0.1745؛ بهمئی گرمسیری شمالی با امتیاز 0.1153؛ بهمئی گرمسیری جنوبی با امتیاز 0.1116؛ و رود تلخ با امتیاز 0.0675 به ترتیب اولویت از نظر گویه های هفتاد و شش گانه بوده اند؛ بنابراین، دهستان به الوان با جمع بیشتر از سایر دهستان ها در رتبه اول قرار می گیرد، درحالی که دهستان رود تلخ با جمع کمتر از سایر دهستان ها در رتبه آخر قرار می گیرد. به همین منظور پیشنهاد می گردد که با توجه به عوامل متفاوت اثرگذار در هر یک از دهستان ها، برنامه ریزی های مبتنی بر شرایط محیطی و اهمیت عوامل اثرگذار هر منطقه صورت پذیرد.