عبدالکریم شادمهر

برگزاری دو نوبت آزمون سراسری در یک سال مستلزم ساخت نسخه های جایگزین و همترازسازی نمرات آن ها است. همترازسازی نسخه های جایگزین نیازمند برقراری الزامات خاصی است. در آزمون های سرنوشت ساز به علت مسائل امنیتی امکان اجرای آزمایشی سؤال ها وجود ندارد. این مطالعه باهدف بررسی برقراری الزامات همترازسازی نسخه های جایگزین نوبت های اول و دوم آزمون سراسری گروه زبان خارجی انگلیسی سال 1402 انجام شد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نوع روان سنجی که بر اساس تحلیل ثانویه داده ها انجام شده است. بدین منظور از بین کلیه داوطلبان گروه آزمایشی زبان انگلیسی سال 1402، از نوبت اول 13091 و از نوبت دوم 19915 داوطلب به صورت تصادفی انتخاب و داده های مربوط به آزمون های اختصاصی گروه آزمایشی زبان های خارجی (انگلیسی) اجراشده در دی ماه 1401 و تیرماه 1402 تحلیل شده است. میانگین ضرایب دشواری و تشخیص دو نوبت آزمون نزدیک به هم گزارش شده است. برقراری الزام سازه یکسان دو نوبت آزمون، با نتایج تحلیل عاملی تک بعدی، مقایسه عملکرد زنان و مردان و رابطه نمره آزمون با معدل دبیرستان مورد تائید قرار گرفت. همچنین الزام پایایی یکسان نیز بررسی و میزان آن در هر دو نوبت آزمون 95/0 بود. همترازی نسخه های جایگزین مستلزم رعایت الزاماتی است که برآورد قضاوتی دشواری سؤال ها و استفاده از جدول مشخصات آزمون می تواند به طراحان در ساخت نسخه های جایگزین کمک کند. به منظور برقراری الزامات و همچنین طراحی سؤال هایی با دشواری مشابه رهنمودهایی ارائه شده است.

آزمون نیمه متمرکز دکتری در سال 1391 به منظور انتخاب مستعدترین افراد برای ادامه تحصیل در بالاترین سطح تحصیلات آموزش عالی برگزار شد. پذیرش داوطلبان براساس نمره آزمون که به طور متمرکز توسط سازمان سنجش برگزار شد و نمره مصاحبه که توسط دانشگاه ها اعلام گردید، به نسبت مساوی، صورت پذیرفت. هدف این تحقیق بررسی وضعیت علمی داوطلبان شرکت کننده و پذیرفته شده در این آزمون برحسب دانشگاه فارغ التحصیلی می باشد. بنابر این با استفاده از روش تحقیق توصیفی تحلیلی، با بهره گیری از مباحث علمی آمار توصیفی و استنباطی به بررسی، تجزیه و تحلیل داده های ثبت شده در پایگاه داده ای سازمان سنجش به عنوان جامعه آماری این تحقیق پرداخته شده است. یافته ها و نتایج این تحقیق براساس متغیر هایی مانند جنسیت، دوره قبولی، میانگین نمرات، معدل کارشناسی، کارشناسی ارشد و نمره های کتبی آزمون و مصاحبه در گروه های نه گانه آزمایشی، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که دانشگاه های دولتی درصد قبولی بالاتری نسبت به سایر دانشگاه ها دارند و بیشتر فارغ التحصیلان آنها در دوره های روزانه پذیرفته شده اند. علاوه بر این میانگین نمره کسب شده در آزمون دکتری توسط فارغ التحصیلان دانشگاه های دولتی در گروه های آزمایشی بالاتر از دانشگاه های دیگر است. 

کارکرد هدفمند نظام آموزشی تضمین کننده توسعه ملی هر کشوری است. آن چه دانشمندان، مهندسان و نیروی کار تریبت یافته از چنین نظامی در فرایند آموزش یاد می گیرند اهرمی است برای گردش چرخه اقتصادی کشور، افزایش تولید ناخالص ملی و هم زمان کسب درآمد فردی. به شرط ثابت بودن عوامل اثرگذار دیگر. انتظار آن است که در یک نظام آموزشی خوب ساختار یافته در جهت اهداف ملی، همه افراد به یک اندازه از مزایای این نظام آموزشی بهره ببرند. یکی از مهم ترین معیارهای ارزیابی عملکرد سیستم آموزشی، برنامه های اجرای آزمون های ملی و بین المللی استاندارد است. این برنامه های آزمون گیری که به منظور اندازه گیری رشد شناختی دانش آموزان اجرا می شوند، نشان می دهند که دانش آموزان هر کشوری به چه خوبی از مزایای یک سیستم آموزشی بهره مند شده اند. این تحقیق به بررسی عملکرد استانی گروه ریاضی و فنی در دو خرده آزمون سراسری ریاضی و فیزیک و مقایسه نتایج دو آزمون به تفکیک استان و جنسیت طی سال های 1387 تا 1391 می پردازد. همچنین برای شناخت جایگاه استان ها در پیوستار جهانی مبتنی بر آزمون های بین المللی TIMSS اعداد و ارقامی ارایه شده است. این پژوهش با طرح تحقیق پس رویدادی اجرا و برای تحلیل داده های استانی از روش اندازه گیری های مکرر استفاده شده است. داده های این تحقیق از بانک داده های سازمان سنجش آموزش کشور و جداول مرکز مطالعات ملی تیمز و پرلز جمع آوری شده است. نتایج نشان داد که در این دوره 5 ساله استان هایی با عملکرد بالا در مقایسه با استان های محروم بین 4 تا 5 واحد انحراف معیار در مقیاس استاندارد z فاصله ای ثابت دارند. میانگین عملکرد دختر ها پایین تر از پسرها است و دانش آموزان استان هایی که در آزمون های بین المللی عملکرد ضعیفی دارند به همان ترتیب در آزمون سراسری نیز ضعیف هستند.