رسانه

رسانه

رسانه سال 31 بهار 1399 شماره 1 (پیاپی 118) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بازنمایی گفتمان انقلاب اسلامی در سریال های تلویزیونی؛ (مطالعه موردی: انقلاب زیبا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی گفتمان سریال تلویزیونی بازنمایی نشانه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۳۱۶
متون تلویزیونی با به کارگیری واژگان، تصاویر و صدا معناهایی را می سازند که به رویدادها و پدیده ها از زوایه ای خاص نگاه می کند. در واقع این متون، حوادث و وقایع اجتماعی و سیاسی را بر مبنای اهدافی خاص تفسیر و بازآفرینی می کنند. مطالعه نحوه بازنمایی این حوادث در متون تلویزیونی که مجموعه های نمایشی را نیز در بر می گیرد، چگونگی برجسته سازی یک گفتمان و طرد گفتمان یا گفتمان های دیگر را نشان می دهد. با این نگاه مقاله حاضر بر آن است،  با مطالعه سریال  انقلاب زیباکه در سال 1393 از سیمای ج.ا.ا پخش شد، شیوه روایت انقلاب اسلامی را در آن مشخص کند. برای این منظور،  مجموعه نام برده با استفاده از روش نشانه شناسی فیسک مطالعه شد. یافته های این مطالعه نشان داد که رمزگان های فنی و اجتماعی، در آن به شیوه ای قطب بندی شده، به دنبال تبیین گفتمان انقلاب بوده اند. گفتمان انقلاب اسلامی بر مبنای این بازنمایی، در تقابل و تعارض با گفتمان استبدادی است. دال های برسازنده گفتمان انقلاب اسلامی با ارجاع به هویت خویشتن، پیوند با گذشته و رایزنی با پیشگامان معرفی می شود و با دانش، ارزش های انسانی، آگاهی و حضور اجتماعی می آمیزد. در مقابل گفتمان ضد انقلاب، گفتمانی شرور، بی ریشه، مستبدانه و مردسالار در پی نفوذ و ایجاد ناامنی است.
۲.

بررسی موافقتنامه انتقال فرامرزی داده های شخصی بین ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا با نگاهی به قوانین جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: داده حمایت از داده انتقال فرامرزی داده توافقنامه بندرگاه امن توافقنامه حامی حریم خصوصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۳۵۹
در عصر کنونی موضوع حمایت از داده و مباحث حقوقی مربوط به آن، اهمیت بسیاری یافته است. موضوعی که در نظام های حقوقی مختلف و در زمینه مسائل حقوقی داده با چالش های بیشتری روبه رو شده، مبحث انتقال فرامرزی داده است. در این نوشتار تلاش شده تا به این مسئله از مسیر بررسی توافقنامه  حامی حریم خصوصی (Privacy Shield) که میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا منعقد شده، پرداخته شود. در همین راستا، ابتدا رویکرد آن ها نسبت به مبحث حمایت از داده، بررسی شده و سپس تحولات موجود در زمینه انتقال فرامرزی داده در اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا از توافقنامه بندرگاه امن (Safe Harbor) تا توافقنامه حامی حریم خصوصی و اصول حمایت از داده موجود در این دو سند موشکافی شده است؛ تا از این طریق بتوان به یک دیدگاه جامع و مانع در زمینه انتقال فرامرزی داده در این دو نظام حقوقی مهم در سطح جهان و خلأهای مربوط به آن در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران دست یافت.
۳.

بررسی حقوقی رگولاتوری های حمایت از داده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: داده رگولاتوری حمایت حقوقی شخصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۱ تعداد دانلود : ۳۱۴
با پیشرفت های بشری و افزایش سطح آگاهی اشخاص درباره حقوق اولیه خود، توجه به حفظ و نگهداری از داده های شخصی افزایش یافته است. اما در عین حال، زندگی در دنیایی که شکل جدیدی از ارتباطات را رقم می زند، بسترهای تحول یافته و مختلفی را برای نقض این حق به وجود می آورد. اگرچه قوانین و مقررات مربوط به حمایت از داده های شخصی و حفظ مطالعه قرار گرفته و وضعیت ایران در مقایسه با آن ها بررسی و راهکار مناسب برای برطرف کردن این خلأ ارائه شده است حریم خصوصی تلاش می کنند تا دایره شمول قواعد مذکور را با تحولات بشری منطبق سازند، اما اشکال جدید نقض حق، نیازمند بررسی های بیشتر و کارآمدتری است. چالش اصلی زمانی مطرح می شود که علاوه بر ظهور اشکال جدید نقض حریم خصوصی، ارتباطات گسترده و فراملی دایره نقض حق را گسترش داده و نیاز به اصولی را آشکار می سازد که جامع تمام تعاریف از حریم خصوصی باشد. بر همین اساس، ضروری است نهادی مستقل و حقوقی وجود داشته باشد تا با نظارت صحیح بر نحوه اجرای قواعد حمایت از داده، از نقض این حق جلوگیری کند؛ موضوعی که در بیشتر کشورهای دنیا مورد توجه قرار گرفته، ولیکن در نظام حقوقی ایران مغفول مانده است. لذا در این پژوهش نمونه های مشابه مورد.
۴.

نشانه شناسی عکس خبری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نشانه شناسی عکس خبری نشانه شناسی عکس فتوژورنالیسم عکاسی خبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۸ تعداد دانلود : ۵۳۸
نشانه شناسی دانشی است که به مطالعه نظام های نشانه ای و کشف رمزگان اثر می پردازد. اگرچه بنا به تعاریف ارائه شده، هر عکس، خود صحنه، یا همان واقعیت برابر با اصل را انتقال می دهد؛ اما بی شک در گذر از شیء به تصویر آن، تقلیلی صورت می گیرد؛ تقلیلی در ابعاد، اندازه ها و زاویه دید. پس تصویر، به یقین خود واقعیت نیست و عکاس یا گزینشگر عکس (در رسانه)، در مراحل مختلف  انتشار عکس، با گزینشی که خودآگاه یا ناخودآگاه اتفاق می افتد، در چگونگی ارائه معنا تاثیر خواهد داشت. زمانی که صحبت از رمزگشایی و ساز و کار تولید معنا در عکس به میان می آید، موضوع ابعاد پیچیده تری به خود می گیرد؛ چراکه «عکاسی، رسانه ای رمزگذاری شده است و به شکل همان گویانه واقعیتی را که به آن ارجاع می یابد، بازتولید نمی کند» (سونسون، 1391: 50). در همین نقطه است که اهمیت نشانه شناسی عکس نمایان می شود. عکس علاوه بر خصلت ارجاع دهنده و بازنمایی، از قابلیت بیان گرایانه نیز برخوردار است. از آنجا که هرچیزی، غیر از آنچه هست عمل کند، می تواند نشانه باشد، پس می توان عکس را هم به مثابه متنی نشانه ای دانست که دلالت های متعددی را در معرض تفسیر و تأویل و فهم مخاطب قرار می دهد. از این رو، هدف این مقاله، ارائه روشی برای نشانه شناسی عکس های خبری است.
۵.

چارچوب بندی بصری خبرگزاری های ایران از زلزله کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خبرگزاری چارچوب بندی بصری زلزله کرمانشاه بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۱ تعداد دانلود : ۶۰۷
بحران های طبیعی، رویداد هایی هستند که رسانه ها به طور خاص، آن ها را پوشش خبری می دهند. یکی از تکنیک هایی که در این نوع پوشش های خبری استفاده می شود، چارچوب بندی است که در واژه ها، جمله ها و تصاویر به طور گسترده به کار گرفته می شود؛ بدین ترتیب برخی از جنبه های پدیده برجسته شده و تلاش می شود تا افکار عمومی حول آن جنبه شکل بگیرد. هدف پژوهش حاضر، بررسی چارچوب بندی بصری خبرگزاری های کشور از زلزله 1/7 ریشتری 21 آبان سال 1396 کرمانشاه است. در همین راستا، ابتدا پنج خبرگزاری ” مهر“، ” فارس“، ” تسنیم“، ” ایرنا“ و ” ایسنا“ بر اساس رتبه خبرگزاری ها در الکسا انتخاب شدند و سپس تمام تصویرهای آن ها در ده روز نخست بحران زلزله کرمانشاه، استخراج و 370 قطعه عکس، بر اساس قاعده اشباع نظری، تحلیل و کدگذاری کیفی شد. یافته ها نشان داد که چارچوب بندی بصری خبرگزاری های مورد مطالعه، به سه مرحله ” شروع بحران“، ” اوج بحران“ و ” سکون و آرامش پس از بحران“ قابل  تقسیم بندی است. در قالب این سه مرحله، چارچوب های جزئی تری مانند کُنش های عاطفی، کنش های ارتباطی، مصائب و مشکل ها، کُنش های آیینی، کُنش های بین فردی، امداد رسانی و تلاش برای بازگشت به زندگی عادی نیز شناسایی شد. پژوهش حاضر نشان داد که خبرگزاری های کشور سعی کرده اند در چارچوب بندی خود، جنبه انسانی پدیده را پررنگ کنند و به چارچوب بندی فرهنگی نیز  به عنوان چارچوبی نوین توجه داشته باشند که در گونه شناسی چارچوب های پیشین مورد توجه نبوده است.
۶.

گونه شناسی بن مایه های دیداری و شنیداری در رسانه بازی دیجیتال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازی دیجیتال گونه شناسی بن مایه های دیداری بن مایه های شنیداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۳۶۹
بازی های دیجیتال نقطه تلاقی شمار بسیاری از هنر ها همچون ادبیات، نقاشی، معماری، سینما، پویانمایی، موسیقی و ... در یک رسانه هنری هستند. این مقاله با رویکرد توصیفی تحلیلی و تطبیقی و با هدف توسعه ای نگاشته شده و یافته های کیفی آن به شیوه اسنادی داده اندوزی شده اند. هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت ویژگی هایی از بازی های دیجیتال است که از طریق دیدن و شنیدن بر مخاطب تأثیر می گذارند. این مقاله در پی پاسخ به این سوال است که به طور عام چه گونه هایی از بن مایه های دیداری و شنیداری در رسانه بازی دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرند. پژوهشگران حوزه مطالعات بازی به وجود سه سبک دیداری سبک وار، انتزاعی و واقع گرا در بازی های دیجیتال اشاره می کنند. مهم ترین دسته های طراحی بن مایه های دیداری در بازی های دیجیتال را می توان طراحی شخصیت، طراحی لوازم، طراحی محیط بازی و طراحی جلوه های دیداری دانست. همچنین، صداهای موجود در بازی های دیجیتال را می توان به دو دسته صداهای پویا و غیرپویا تقسیم بندی کرد. صدا در بازی دیجیتال ذات تعاملی دارد و عاملیت بازیکن در همه مراحل بازی مهم است. عناصر پنج گانه شنیداری در بازی های دیجیتال شامل دیالوگ، عناصر شنیداری غیرکلامی، جلوه های شنیداری، صداهای محیطی و موسیقی هستند. راز آفرینش یک بازی دیجیتال نیرومند و موفق در جذب مخاطب را می توان در شناخت دقیق این بن مایه ها دانست. در باب آینده بن مایه های دیداری رسانه بازی دیجیتال معمولاً از واقعیت افزوده و واقعیت مجازی سخن می رود. یکی از مواردی که در آینده در زمینه بن مایه های شنیداری بازی رخ خواهد داد، به احتمال گسترش استفاده از موسیقی روندی یا موسیقی زایا در بازی های دیجیتال است.  
۷.

بررسی آسیب های اجتماعی نوجوانان و نقش رسانه در پیشگیری و کنترل آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آسیب اجتماعی نوجوان رسانه پیشگیری کنترل و مقابله با آسیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۱۰
این پژوهش به شناسایی و بررسی آسیب های اجتماعی نوجوانان از دیدگاه کارشناسان و نقش رسانه در پیشگیری و کنترل این آسیب ها می پردازد. هدف مطالعه حاضر، آگاه سازی، پیشگیری و مقابله با آسیب های اجتماعی، با اتخاذ روش شناسی کیفی و تکنیک مصاحبه عمیق است. جامعه آماری، شامل کارشناسان حوزه های جامعه شناسی، روانشناسی و رسانه است که به صورت نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شده اند. چارچوب نظری بر اساس نظریه های آسیب شناسی اجتماعی یا نظریه های مرتبط با جامعه شناسی و روان شناسی تدوین شده است. یافته ها نشان می دهند که مهم ترین آسیب های اجتماعی نوجوانان شامل آسیب های فردی، آسیب های محیطی، آسیب های نوپدید در حوزه فضای مجازی و آسیب های مدیریتی و حاکمیتی است. عوامل فردی و روانی مؤثر در بروز آسیب های اجتماعی نوجوانان به دو دسته عوامل درونی (خود) و بیرونی (محیط) تقسیم بندی می شوند. از مهم ترین عوامل اجتماعی و فرهنگی می توان به عوامل ساختاری و حاکمیتی، ارتباط با گروه همسالان، انتقال ارزش های جوامع غربی به کشور، در نتیجه پیشرفت های رسانه ای و کم رنگ شدن اخلاق ها و ارزش های جهانشمول اشاره کرد. آسیب های نوپدید از پیامدهای ظهور و توسعه فضای مجازی و شبکه های اجتماعی هستند و عناصر آموزشی، خانوادگی، فردی، اجتماعی و سیاسی در بروز این گونه پدیده ها نقش دارند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۳۵