درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۳۸۱ تا ۱٬۴۰۰ مورد از کل ۶٬۵۰۷ مورد.
۱۳۸۱.

زنان تأثیرگذار اینستاگرامی؛ زنانگی بازنمایی شده در صفحات زنان اینفلوئنسر ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 65 - 90

کلیدواژه‌ها: اینستاگرام اینفلوئنسر زنان اینفلوئنسر زنانگی نشانه شناسی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۳۰۴
اینفلوئنسرها از طریق پست های خود در شبکه های اجتماعی رهبران افکار آنلاینی هستند که بر رفتار و روند تصمیم گیری توده ها تأثیر می گذارند. در حال حاضر، بسیاری از اینفلوئنسرهای اینستاگرامی را زنان تشکیل می دهند. تصویری که آن ها از زندگی شان به عنوان زن ارائه می کنند تصویری تأثیرگذار درباره زن بودگی و زنانگی است. این تحقیق به دنبال بررسی و تحلیل زنانگی نمایش داده شده در اینستاگرام است. برای این منظور، صفحات چهار نفر از زنان اینفلوئنسر ایرانی به عنوان نمونه انتخاب شده و پست های این صفحات با استفاده نشانه شناسی اجتماعی تصویر کرس و ون لیوون تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که چهار نوع بازنمایی زنانگی در این صفحات دیده می شود که «زنانگی بدنمند مدرن»، «زنانگی سنتی با فرمی نو»، «ضد زنانگی مسلط» و «زنانگی در خدمت فضای عمومی» نام گذاری شده است. این انواع در عین تفاوت های روشنی که با یکدیگر دارند دارای اشتراکاتی نیز هستند. آن ها به دو مقوله «بدن زنانه» و «نقش های زنانه» توجه دارند. بدن زنانه و نقش های زنانه تحت تأثیر دو فرایند تجاری شدن و اجتماعی شدن قرار می گیرند که یکی تحت تأثیر گفتمان سرمایه داری حاکم بر شبکه اینستاگرام و دیگری متأثر از گفتمان فمنیستی است. همچنین، در همه انواع زنانگی های نمایش داده شده، گفتمان دینی یا کاملاً طرد می شود یا نادیده گرفته می شود.
۱۳۸۲.

طلاق و آسیب های آن بر خانواده و اجتماع

نویسنده:
منبع: پژوهش های اسلامی جنسیت و خانواده سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 9 - 23

کلیدواژه‌ها: طلاق آسیب خانواده اجتماع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۷ تعداد دانلود : ۴۶۰
طلاق یکی از مهمترین عوامل ازهم گسیختگی بنیادی ترین بخش جامعه یعنی، خانواده است. بررسی شرایط علی طلاق نشان می دهد که تبعات طلاق منحصر به خانواده و اعضای خانواده نیست بلکه این پدیده باعث متزلزل شدن اجتماع نیز می شود. در مقاله حاضر، انواع طلاق، ابعاد طلاق، عوامل و زمینه های پیدایش طلاق و آسیب هایی که بر اعضای خانواده وارد می کند، بررسی می شود. بررسی های انجام شده نشان می دهد که طلاق، پس لرزه هایی دارد که ویرانگرتر از زلزله اصلی است که متأسفانه از دید جامعه مخفی مانده و به طور غیر علنی در جامعه در حال رواج است. آسیب هایی که طلاق بر روح و روان فرزندان وارد می کند گاه بسیار جبران ناپذیر است.
۱۳۸۳.

بررسی حدود پوشش و نگاه در تفاسیر فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 181 - 207

کلیدواژه‌ها: حدود پوشش حدود نگاه آیات حجاب تفاسیر فریقین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۲۹۳
از آنجا که شبهات مطرح شده در باره پوشش زنان و مردان روبه گسترش است، شناخت علمی دیدگاه های مفسران در این باره تلاشی بایسته است. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی حدود پوشش و نگاه در تفاسیر فریقین به روش توصیفی- اسنادی انجام شد. بدین منظور منابع مکتوب مربوطه مورد بررسی قرار گرفت و با ارائه ای نوین، منسجم و منطقی از پژوهش های گذشته درباره حجاب و استدلال بر دیدگاه فقها و مفسران درباره پوشش در آیات 59 سوره احزاب و آیات 30، 31 و60 سوره نور، حدود پوشش و نگاه در تفاسیر فریقین تحلیل و بررسی گردید. نتایج نشان داد که اصل وجوب پوشش مورد اجماع مفسران فریقین و از ضروریات دین است، ولی حدود پوشش میان فقها و مفسران فریقین مورد بحث و گفت وگو است. باوجود شهرت وجوب پوشاندن تمام بدن جز وجه و کفین، تفاسیر دیگری از وجوب پوشاندن همه بدن جز چهره، پوشاندن تمام بدن، پوشاندن تمام بدن جز وجه، کفین و پاها و پوشاندن زینت های ظاهری و ملازمه حدود پوشش و نگاه مطرح شده است.
۱۳۸۴.

نقدی بر مشروعیت حق حبس در عقد نکاح(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 87 - 110

کلیدواژه‌ها: حق حبس زوج زوجه نکاح مشروع بودن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۳۱
از دیرب از میان فق ها و دانشمندان اختلاف است که آیا در عقد نکاح، زوجه از ح ق حبس، مت مکّن است؟ یا قائل شدن به آن، مبنای شرعی و وجاهت علمی ن دارد؟ دلیل اختلاف علما، شباهت برخی از احکام نکاح به معاوض ات است. ازاین رو، عدّه کثیری از فق ها، عقد نکاح را معاوضه و یا در حک م معاوضه دانسته و مهر و بضع را با عوض و معوّض در عقد بیع مقایسه کرده اند. یاف تن پاسخ به این اختلاف ریشه دار، می توان د گره گشای بخشی از اختلافات امروزی زوج ین باشد. حاصل پژوهش نشان می ده د، حق حبس در عقد نکاح برخلاف حق حبس در معاملات، پشتوانه شرعی و قابل قبول ندارد و با تشیید و تحکیم مبانی خانواده و استواری روابط خانوادگی، مغایر است. اجماع فق ها در اعصار مختلف نیز به دلیل وجود مستندات روایی، اجماع مَدرکی بوده و مح رز نمی باشد. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به مناب ع کتابخ انه ای صورت گرفته است.
۱۳۸۵.

ارزیابی نگرش های کلیشه ای نسبت به حضور زنان در مناصب مدیریتی صنعت ورزش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره نوزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۸) 39 - 78

کلیدواژه‌ها: کلیشه های جنسیتی مناصب مدیریتی مدیران زن صنعت ورزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۲۲۵
مطالعه حاضر با هدف ارزیابی نگرش های کلیشه ای نسبت به حضور زنان در مناصب مدیریتی در صنعت ورزش به صورت یک پژوهش کاربردی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان رشته تربیت بدنی و مدیریت ورزشی در دانشگاه های تراز اول شهر تهران بودند که با میزان پاسخ دهی 80 درصد، 324 نمونه حاصل شد. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد "زنان به عنوان مدیر" میهایل (2006) بود که اعتبار صوری و محتوایی آن با استفاده از نظرات 13 نفر از متخصصان بررسی شد و پایایی آن با سنجش آلفای کرونباخ  87/0 به دست آمد. به منظور تحلیل داده ها از تکنیک های تحلیل عاملی، تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته ها حاکی از آن است که دانشجویان حوزه ورزش به ویژه مردان نگرش کلیشه ای نسبت به تصدی نقش مدیریت توسط زنان در این صنعت به ویژه در دو بعد تمایل زنان و موانع زنانه دارند. اما، تفاوت زیادی در نگرش دانشجویان بر حسب مقطع تحصیلی، شاغل بودن و جایگاه شغلی پیدا نشد. از این یافته ها می توان نتیجه گرفت که توسعه سازوکارهایی جهت سنجش نگرش کلیشه ای افراد پیش از ورود و اصلاح آن پس از ورود به صنعت ورزش، بسیار مفید است. همچنین تنظیم سیاست هایی که منجر به افزایش تمایل زنان به تصدی مناصب مدیریتی شود، در کنار رفع موانعی که به واسطه نقش خانه داری برای ایشان ایجاد شده است، در کمرنگ شدن این نگرش کلیشه ای راه گشا خواهد بود.
۱۳۸۶.

مطالعه کیفی ریشه ها و پیامدهای احساس امنیت دانشجویان دختر دانشگاه آزاد کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره نوزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۸) 147 - 184

کلیدواژه‌ها: احساس امنیت زنان حمایت قضایی-امنیتی زنان عملکرد پلیس شهر کرمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۵ تعداد دانلود : ۳۸۲
امروزه  با ورود زنان  به عرصه های مختلف اجتماعی،اقتصادی و حتی سیاسی، احساس امنیت آنان اهمیت ویژه ای برای دولت ها یافته است. هدف از این پژوهش درک معنایی و تفسیر زنان (دانشجو) از  ریشه ها و پیامدهای احساس امنیت  در شهر کرمان است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش،کیفی و براساس رویکرد داده بنیاد است. مشارکت کنندگان تحقیق را 30 نفر از دانشجویان زن دانشگاه آزاد کرمان  تشکیل می دهند که با توجه به اشباع نظری و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. از مصاحبه نیمه ساختار یافته به عنوان ابزار گرد آوری داده ها استفاده شده است. برای رسیدن به معیار قابلیت اعتماد از سه روش: کنترل یا اعتبار یابی توسط اعضا،مقایسه های تحلیلی و استفاده از تکنیک ممیزی  بهره گرفته شده است. طبق یافته های حاصله، ناامنی اقتصادی،خرده فرهنگ توهین و اوباشی گری،پندارهای تبعیض آمیز جنسیتی و نهادینه شدن فرهنگ بدحجابی به عنوان عوامل علی،تضادهای بین نسلی ، ناامنی محیطی-فضایی ، عملکرد پلیس به عنوان عوامل زمینه ای، آرامش در خانواده،امنیت قضایی و قانونی به عنوان عوامل مداخله گر و تغییر نگرش تبعیض آمیز قضایی،حمایت قضایی از زنان، فرهنگ سازی الگوهای پوششی، به عنوان راهبردها و از هم گسیختگی و سرخوردگی اجتماعی-روانی به عنوان پیامدها مشخص شده اند.یافته ها نشان داد که احساس امنیت زنان تحت تاثیر عوامل مختلف اجتماعی شکل می گیرد، اما این عوامل در تعامل با برداشت های تبعیض آمیز فرهنگی و عملکرد نهادها و سازمان های حافظ امنیت زنان شکل می گیرند.
۱۳۸۷.

کرونا و چالش های خانواده: مطالعه پدیدارشناسی تجربه زیسته جوانان سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۵ 133 - 154

کلیدواژه‌ها: کرونا و خانواده موج اول کرونا چالش های خانواده پدیدارشناسی تحلیل توصیفی کلایزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۲۷۶
یکی از نهادهای اجتماعی متأثر از بحران کرونا در جهان، خانواده بود. خانواده ها با وقوع این بحران و الزام به قرنطینه خانگی، شرایط جدیدی را تجربه کردند. از یک سو اعضای خانواده این فرصت را به دست آوردند که زمان بیشتری را در کنار یکدیگر باشند و از سوی دیگر با چالش ها و تنش هایی روبه رو شدند. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شده و گروه نمونه، متشکل از 41 تن از جوانان سیستان و بلوچستان است که به روش هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات این گروه، با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری شد و با روش کلایزی(Colaizzi) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مضامین اصلی به دست آمده، شامل چهار مضمون اصلی: تغییر الگوهای کنش ارتباطی خانواده، تشدید تضاد و خشونت خانگی، اختلالات اضطرابی و آسیب پذیری اقتصادی خانواده ها در دوران کرونا بود. در همه گیری کرونا، از یک سو خانواده ها به واسطه قرنطینه خانگی و کاهش تعاملات خانوادگی و مراسمات آیینی با کاهش کنش های ارتباطی مواجه بودند و از سوی دیگر با رشد ارتباطات مجازی با افزایش کنش های ارتباطی میان اعضا روبه رو بودند. همچنین در ابتدای همه گیری، با بالا رفتن میزان حضور تمام اعضا در خانه، تضادها در خانواده ها پررنگ تر شد و انواع خشونت خانگی میان اعضا گسترش یافت. بیماری کرونا با تمام تهدیدهایی که برای سلامت عمومی جامعه و نیز سلامت جسمانی خانواده ها به همراه داشت، با رشد اختلالات اضطرابی نیز همراه بود. گذشته از این با وقوع بحران های اقتصادی ناشی از کرونا، خانواده ها با مشکلات معیشتی و آسیب های شغلی روبه رو شدند. این پژوهش در ابتدای همه گیری کرونا انجام شده است و ارائه تحلیلی جامع در موضوع خانواده و کرونا، مستلزم پژوهش هایی در بازه های زمانی مختلف خواهد بود.
۱۳۸۸.

تبیین جامعه شناختی طلاق با فرا تحلیل پژوهش های انجام شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۶ 157 - 191

کلیدواژه‌ها: آسیب اجتماعی خانواده طلاق فرا تحلیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۴ تعداد دانلود : ۳۱۴
طلاق در زمره یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی جامعه است که طی سه دهه گذشته توانسته پیامدهای مسأله برانگیز گوناگونی بر فرد، خانواده و جامعه بر جای گذارد. در پسِ پرسش اصلی پ             ژوهش، پرسش از سیاست ها و راهبردهای کلان کشور جهت کاهش میزان طلاق و افزایش ازدواج بوده است. مسأله اصلی پژوهش این بوده که آیا راه حل های اقتصادگرا و نهادگرا، توانسته اند به شکل مؤثری در کاهش مسأله طلاق در کشور مؤثر واقع شوند؟ بر این مبنا، پژوهش حاضر در چارچوب فرا تحلیل پژوهش های جدید کشور در سطح ملی، به جمع بندی عوامل مؤثر بر آسیب طلاق بر اساس برآیند یافته های پژوهش های یک دهه اخیر ایران پرداخته است. بر این اساس، متناسب با ماهیت فرا تحلیل، پس از پالایش پژوهش های شناسایی شده طی سال های 1390 تا 1397، 36 مطالعه، واجد شرایط اولیه برای فرا تحلیل بودند. یافته های آماری پژوهش های منتخب به کمک نرم افزار CMA2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش فرا تحلیل نشان می دهد تفاوت فرهنگی و مذهبی با گرایش به طلاق رابطه مستقیم دارد. اندازه اثر متوسط در این فرضیه 321/0 بوده است. همچنین میزان تحصیلات نیز با اندازه اثر متوسط 317/0، تأثیر مستقیمی بر گرایش به طلاق نشان داده است. در مقابل، دینداری با اندازه اثر متوسط 220/0- و وجود (تعداد) فرزندان با اندازه اثر متوسط 352/0- تأثیر معکوسی بر گرایش به طلاق نشان داده اند. این در حالی است که مشکلات یا متغیرهای اقتصادی، هیچ رابطه معنادارِ بلاواسطه ای با گرایش به طلاق نشان نداده است. در طبقات بالای جامعه، وضعیت اقتصادی بهتر، گرایش به طلاق را بالاتر برده است. بنابراین می توان گفت در طبقات بالا و متوسط، مسأله اصلی، اقتصاد و معیشت نیست، بلکه عوامل فرهنگی مرتبط با تحولات در ارزش ها و نگرش های جامعه، از جمله در حوزه ازدواج، اولویت دهی به خانواده و داشتنِ تصور منفی از طلاق است.
۱۳۸۹.

بررسی معنایی، مفهومی و کاربردی احادیث «فضیلت مندی زنان زایا و مهربان»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۷ 79 - 105

کلیدواژه‌ها: برترین زنان فرزندآوری قرآن کریم روایات معصومان (ع) ملاک برتری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۳۱۷
این جستار به روش کتابخانه ای و با هدف واکاوی معنای احادیثی از پیامبر (ص) در «برتری زنانی که صاحب فرزندان متعدد هستند» انجام شده و با توصیف و تحلیل آیات و روایات، به بررسی مقصود محتمل گوینده پرداخته شده است. ابتدا حدیث «إِنَّ خَیْرَ نِسَائِکُمُ الْوَلُودُ الْوَدُودُ» از میان احادیث مشابه انتخاب شد و پس از حصول اطمینان از اعتبار سندی و متنی آن، معنای لغوی بررسی گردید. با پذیرفتن معنای ظاهری صفت «وَلُود» یعنی تأیید صفت پرفرزندی در برتری بخشی به زنان زایا دو فرضیه درنظر گرفته شد که براساس آن ، بیان این کلام به جهت 1) مصلحت و اقتضای زمان و عصر پیامبر (ص) بوده یا 2) حکمی عام و توصیه به امری مطلوب در همه ادوار می باشد. در روند تحقیق تعدادی از آیات و برخی از روایات شامل معیارهای اصلی ازدواج و برتری افراد بررسی گردید تا ابهام حاصل از نوع برتری بخشی این حدیث که می توانست بار منفی آموزشی داشته باشد رفع گردد. یافته ها نشان داد که در قرآن کریم تنها صفت متمایزکننده و ملاک برتری افراد چه مرد و چه زن، میزان تقوا و طهارت نفس بوده و در روایات نیز منحصر به یک صفت خاص و مطلق نمی باشد؛ لذا این نتیجه به صورت استقرایی حاصل شد که مقصود پیامبر (ص) از بیان برتری چنین زنانی، تبیین اهمیت موضوع فرزندآوری در بعد اجتماعی آن بوده؛ زیرا درصورت تمایل به تعدد فرزندآوری در جوامع اسلامی، ضمن لحاظ نمودن شرایط آن هم چون تربیت، امنیت و معاش فرزندان، تأثیرات مثبت آن ازجمله افزایش استحکام خانواده ها، پرورش نسل سالم، هوشمند و پایبند به اصول اخلاقی، رشد و شکوفایی فرهنگی و اجتماعی، ترقی و تعالی عموم اقشار و ... در جامعه حاصل خواهد شد؛ لذا احادیث مذکور دستوراتی تعلیمی به روش تشویقی برای مسلمانان در همه سطوح جامعه بوده و مخاطبان آن، تنها مسلمانان عصر رسالت نبوده اند.
۱۳۹۰.

تبیین جامعه شناختی عوامل موثر بر مشارکت بانوان در ورزش همگانی شهر گرگان

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۰ 43 - 59

کلیدواژه‌ها: تبیین جامعه شناختی مشارکت بانوان ورزش همگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۸۶
پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی عوامل موثر بر مشارکت بانوان در ورزش همگانی در شهر گرگان انجام شد. این پژوهش دارای ماهیتی کیفی بوده که در آن از روش نظریه داده بنیاد استفاده گردید. جامعه آماری این مطالعه شامل ورزشکاران نخبه زن، مربیان و کارشناسان حوزه ورزش همگانی، متخصصین و اساتید تربیت بدنی و علوم ورزشی بود که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی تعداد 15 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور اطمینان در خصوص پایایی داده های به دست آمده از دو روش پایایی بازآزمون و پایایی بین دوکدگذار استفاده شد. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام گردید. بر اساس تحلیل های صورت گرفته 46 کد باز مستخرج شد که این کدها در 5 طبقه موانع شخصی، موانع خانوادگی، موانع امکاناتی و اقتصادی، موانع فرهنگی و موانع اجتماعی طبقه بندی شدند. با توجه به نتایج می توان چنین نتیجه گیری کرد که بخشی از موانع مشارکت بانوان در ورزش همگانی مربوط به عوامل شخصی و بخشی دیگر مربوط به عوامل محیطی و اجتماعی است. به طور کلی می توان گزارش نمود که افزایش آگاهی بانوان در خصوص فواید فعالیت های بدنی و هم چنین رفع برخی موانع فرهنگی، محیطی و اجتماعی زمینه لازم برای مشارکت بیشتر بانوان در ورزش های همگانی را فراهم می نماید.
۱۳۹۱.

واکاوی ماهیت کارویژه اصول 77 و 125 قانون اساسی و تصویب کنوانسیون های بین المللی در حقوق ایران

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حقوق بشری سال هفتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 49-69

کلیدواژه‌ها: قانون اساسی حقوق معاهدات نظام حقوقی ایران موافقت نامه تفاهم نامه های بین المللی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۳۸۱
در طول تاریخ، جهت ایجاد تعامل و ارتباط بین حکومت و امپراطوری های باستان، رسوم خاصی برقرار بوده است. این رسوم شامل فرستادن پیک به صورت سواره یا پیاده که معمولاً با یک درفش سفید که حاکی از پیک یا حاوی پیام بوده، انجام می شد. این روش که در قلمرو یک امپراطوری یا سرزمین دیگر بود و آغاز مذاکره را نشان می داد، در ادبیات حقوق بین الملل دارای شیوه ارتباطات و یک آیین ویژه است تا جایی که این شیوه ارتباطات در کنوانسیون حقوق معاهدات 1969 وین به شکل یک آیین و پروسه بین المللی ذیل عنوان حقوق بین الملل تدوین شد. در ماده 9 قانون مدنی ایران نیز منصوص است معاهداتی که ایران با دیگر کشورها منعقد می نماید، بعد از گذراندن یک روند قانونی، در حکم قانون بوده و قابل اجرا می باشند. همان طور که مستحضرید به لفظ قانون در ماده مشارالیه تصریح شده که اشاره به اصول 77 و 125 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دارد؛ لذا در این مقاله، به کارویژه اصول یادشده و این که اساساً یک معاهده و کنوانسیون بین المللی به چه سیاقی در قانون داخلی پذیرفته می شود، نگاهی خواهیم داشت. این که قانون گذار ایرانی چه معاهداتی را مورد پذیرش قرار داده و آیا این معاهدات در قانون داخلی شکل اجرایی و ضمانت اجرای کافی دارند یا خیر و این که نحوه انجام آن ها به چه صورت است و آیا این مقرره تأثیری بردیگر قوای سه گانه جمهوری اسلامی ایران دارد یا خیر؟
۱۳۹۲.

تحلیل فقهی - حقوقی قاعده لاضرر در رفع ضرر ناشی از تمکین و نشوز زوجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۱ 71 - 87

کلیدواژه‌ها: قاعده لا ضرر ضرر تمکین خاص نشوز بیماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۳۸۱
خداوند در مقام تشریع اولیه، احکام ضرری وضع نکرده است، اما اگر یکی از همین احکام، در مقام اجرا برای فردی متضمن ضرر شود، قاعده لا ضرر، آن را مرتفع می سازد. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال است که قاعده لا ضرر در رفع ضررهای ناشی از مبادرت ورزیدن زوجه به تمکین خاص و رفع ضررهای ناشی از نشوز زوجه نسبت به زوج، از چه جایگاه و اقتضائاتی برخوردار است؟ یافته های پژوهش حاکی است علی رغم اینکه مطابق احکام فقهی و حقوقی تمکین خاص از وظایف زوجه است، اما قاعده لا ضرر به عنوان یکی از قواعد حاکم بر احکام اولیه می تواند احکام ضرری یا احکام متعلق به موضوعات متضمن ضرر را در فروضی که ورود چنین ضرری متصور است، مرتفع سازد. لذا قاعده لا ضرر به عنوان مهم ترین قاعده فقهی در رفع ضرر ناشی از تمکین خاص زوجه و همچنین رفع ضرر ناشی از ناشزه شدن زوجه برای زوج از جایگاه مهمی برخوردار است. اصل (40) قانون اساسی و ماده (1108) قانون مدنی نیز مؤید همین مدعاست. لذا اگرچه یکی از تکالیف زوجه آن است که از زوج تمکین کند، لیکن اگر ایفای این تکلیف متضمن ورود ضرر به زوجه باشد، بر اساس قاعده لا ضرر و همچنین وفق اصل (40) قانون اساسی و ماده (1108) قانون مدنی - که درواقع یکی از جلوه های قاعده لا ضرر محسوب می شوند- زوجه می تواند از تمکین خودداری نماید. همچنین اگر زوجه ناشزه شود، زوج حق ندارد با ضرب وجرح، به او ضرر برساند.
۱۳۹۳.

بررسی تطبیقی شخصیت پردازی زن در دو داستان کوتاه «مشنگ» اثر منیرو روانی پور و «بچه مردم» اثر جلال آل احمد

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۹ 1 - 13

کلیدواژه‌ها: شخصیت پردازی داستان مشنگ منیرو روانی پور داستان بچه مردم جلال آل ا حمد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۴۲۳
هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شخصیت پردازی زن در دو داستان کوتاه «مشنگ» اثر منیرو روانی پور و «بچه مردم» اثر جلال آل احمد است. جامعه پژوهش آثار منیرو روانی پور و جلال آل احمد و نمونه مورد پژوهش، شخصیت پردازی زن در داستان مشنگ و بچه مردم بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و از طریق فیش برداری صورت گرفت و پس از آن با تکیه بر دو داستان کوتاهِ مورد بررسی، نحوه ی شخصیت پردازی این دو نویسنده، واکاوی و توصیف شد. یافته های پژوهش نشان داد که داستان «مشنگ» اثر منیرو روانی پور، نمونه موفق شخصیت پردازی زن است که نویسنده در آن به همه ابعاد گوناگون هویت زن مانند جسمی، رفتاری، فکری و... پرداخته و هیچ یک را نادیده نگرفته است و داستان «بچه مردم» اثر جلال آل احمد، نمونه ناموفق این نوع شخصیت پردازی است که نویسنده در به کارگیری عناصر داستان عملکرد مطلوبی نداشته و اغلب ابعاد هویتی شخصیت زن را نادیده گرفته است.
۱۳۹۴.

حق مرخصی زایمان به مثابه یک حق بشری (رویکرد تطبیقی با تأکید بر کشورهای اسلامی): غنای اسلام

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره سوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۸) 7-17

کلیدواژه‌ها: حق مرخصی زایمان مادران نظام حقوقی ایران اسلام نظام بین المللی حقوق بشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۲۲۵
از مسائل مهم، رعایت حقوق زنان و مادران است. یکی از این حقوق، حق بر مرخصی زایمان برای مادران شاغل می باشد که در نظام بین-المللی حقوق بشر، قوانین و مقررات محدودی به آن اختصاص پیدا کرده است. راقمان سطور پیش رو بر آن شده اند تا با مطالعه تطبیقی، به حق بر مرخصی زایمان برای مادران بپردازند. نتایج حاصل از تحقیق نشان از آن دارد که اگرچه جامعه بین المللی، دولت ها و نهادهای حقوق بشری همواره بر حقوق زنان تأکید دارند و آن را صرف نظر از هیچ گونه تبعیضی برای زنان، مؤثر می خوانند، این نوع حق چه به عنوان حق کودک و چه به عنوان حق مادر آن چنان که بایدوشاید در نظام بین المللی حقوق بشر قدرت الزام آوری ندارد. این در حالی است که دین مبین اسلام به ابعاد مختلف حق مادر پرداخته است و در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، به تبعیت از اسلام، به حق بر مرخصی زایمان برای مادران پرداخته شده است.
۱۳۹۵.

زنان دانشگاهی و تعارض کار- زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۹ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 243 - 267

کلیدواژه‌ها: تحلیل تماتیک تعارض کار زندگی زنان دانشگاهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۰۷
انباشتگی نقش و وظایف متعدد شغلی و خانوادگی در دانشگاه برای بانوان دانشگاهی تعارض هایی به همراه دارد. برای پاسخ به دو سؤال مهم درباره اینکه: شغل بانوان هیئت علمی در دانشگاه چه ویژگی هایی دارد؟ و بانوان دانشگاهی چه تعارض هایی را در تناسب میان کار و خانواده تجربه می کنند؟ از رویکرد کیفی، انجام دادن مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با 26 نفر از بانوان دانشگاهی در رشته های مختلف دانشگاهی و تحلیل تماتیک متون مصاحبه ها با کمک نرم افزار Max Q.D.A ورژن 2018 استفاده شد. در این مطالعه، از چارچوب و معیارهای یک شغل خوب برای بانوان و نظریات تعارض کار زندگی استفاده شده است. یافته ها حاکی از استخراج 2 مقوله اصلی، 6 مقوله فرعی، 25 مفهوم و بیش از 282 عبارت است که در این تحلیل ها فقط از 161 عبارت به طور مستقیم استفاده شد. ماهیت شغل اعضای هیئت علمی مزایایی مانند انعطاف زمان، دستمزد و حضور اجتماعی به همراه دارد، اما مشکلاتی مانند وظیفه محوری، استمرار وظایف شغلی موجب می شود بانوان دانشگاهی همواره دغدغه شبانه روزی داشته باشند و حتی به رغم حضور در خانه، با احساساتی مانند تنش، فشار زمانی، عذاب وجدان مادری، فراموشی نقش و غیره مواجه باشند. درواقع، بانوان دانشگاهی دچار تعارض هایی در مناسبات کار و زندگی خود می شوند که هم در حوزه نقش مادری، نقش همسری، ارتباط با والدین و خویشان و هم اولویت های شخصی شان ادامه دارد.
۱۳۹۶.

آنچه بیان نمی شود… تحلیل جامعه شناختی سکوت در روایت هایی از زندگی اجتماعی زنان کُرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 641 - 668

کلیدواژه‌ها: زنان کرد سکوت هژمونیک سکوت استراتژیک سلطه سوژگی و انقیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۳۲
در این مقاله تجربه ی سکوت زنان کرد بر اساس فهم و تفسیر آنان از جنسیت و موقعیت خود، در میدان های کار، خانواده و آموزش مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف، فهم پیچیدگی های اجتماعی و معنایی پدیده ی سکوت در زنان کرد است. این مطالعه با استفاده از نمونه گیری نظری و مصاحبه ی فردی با ۲۰ زن کرد و تشکیل یک گروه متمرکز شش نفره، در چارچوب رویکرد تفسیری - برساخت گرایانه و با تکنیک تحلیل مضمون انجام شده است. نتایج در ذیل دو مضمون اصلی سکوت هژمونیک و سکوت استراتژیک و نیز مضامین فرعی صورتبندی شدهاند و نشان می دهند زنان، معانی متنوعی به سکوت های خود می دهند و استراتژی های گوناگونی را با سکوت کردن خود در موقعیت های مختلف به کار می گیرند. پیامدهای اتخاذ هر کدام از این انواع سکوت می تواند طیفی از نتایج بازتولید کننده ی سلطه و تثبیت دوباره ی معانی هژمونیک جنسیتی و یا اختلال در بازتولید این معانی را در بربگیرد. این مطالعه با نشان دادن پیچیدگی رابطه بین انقیاد و سوژگی در تجارب زنان کرد از سکوت هایشان نشان می دهد تجربه ی سکوت در پیوستاری از مطیع بودن کامل و سوژگی و عاملیت قرار دارد و نیز مرز میان قربانی و عامل را نمیتوان مرزی مشخص و غیر قابل انعطاف در نظر گرفت.
۱۳۹۷.

سنت واسطه گری ازدواج؛ از مسأله شناسی تا توانمندسازی آموزشی (موردمطالعه: واسطه گری ازدواج در شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 9 - 33

کلیدواژه‌ها: واسطه گران ازدواج نیازسنجی توانمندسازی آموزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۳ تعداد دانلود : ۳۴۸
واسطه گری ازدواج ازجمله فرآیندهای سنتی در تشکیل خانواده است که احیاء و تقویت آن از طریق توانمندسازی آموزشی واسطه گران، نقشی مؤثر در تسهیل ازدواج و پیشگیری از آسیب طلاق دارد. از آنجا که پیش نیاز توانمندسازی مؤثر، فهم دقیق مسائل و نیازهای واسطه گری است، پژوهش حاضر با بهره گیری از یک روش ترکیبی، مسأله شناسی و نیازسنجی واسطه گری در شهر مشهد و نسبت یابی آن را با توانمندسازی آموزشی از دید متخصصان خانواده دنبال نموده است تا درنهایت بتواند مبتنی بر اطلاعات به دست آمده، یک صورت بندی اولیه از الگوی توانمندسازی آموزشی واسطه گران ازدواج پیشنهاد دهد. اجرای گروه کانونی و به دنبال آن طراحی پرسشنامه محقق ساخته و انجام پیمایش در میان 600 نفر از 996 تن از واسطه گران ازدواج، ما را به این نتیجه رساند که مسائل و نیازهایی از قبیل «آگاهی های عقیدتی و تعهدپذیری واسطین، توانایی در ارزیابی آمادگی ازدواج دختر و پسر ازلحاظ بلوغ اجتماعی و عاطفی، ارتباط مؤثر، مسأله راستی آزمایی و...» بیشترین فراوانی را داشته اند. همچنین مصاحبه با متخصصان به منظور تدقیق نیازهای آموزشی و نسبت یابی با توانمندسازی آموزشی، اولویت هایی از قبیل مهارت «کشف آمادگی و بلوغ فرد برای ازدواج، کفویت شناسی، الگوهای تعارف (آشنایی دادن) طرفین در واسطه گری، مهارت برقراری ارتباط موثر و فن بیان و...» را برجسته نمود. درنهایت بر اساس جمع بندی این اطلاعات «الگوی توانمند سازی واسطین در شهر مشهد در سه سطح مقدماتی، نیمه تخصصی و تخصصی» از سوی پژوهشگران ارائه شد.
۱۳۹۸.

مطالعه علل و پیامدهای مسایل اخلاقی در انتقال چمدانی کالا از قشم به تهران توسط زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 615 - 639

کلیدواژه‌ها: قاچاق تجارت چمدانی زنان انتقال دهنده پیامدهای اخلاقی کارکرد مثبت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۲۳۶
تحقیق حاضر با رویکرد تفسیرگرایی و روش شناسی کیفی به پرسش های"علل ایجاد مسایل اخلاقی در انتقال چمدانی کالا چیست و چه پیامدهایی برای زنان انتقال دهنده و خانواده هایشان دارد؟"از طریق جمع آوری داده ها تا به اشباع نظری به وسیله50مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده در بین30زن انتقال دهنده و20کارشناس که به روش هدفمند و گلوله برفی تعیین شده اند، پاسخ می-دهد. داده ها بر مبنای نظریه زمینه ای استراس وکوربین، تجزیه و تحلیل شده و درکدگذاری باز،96مفهوم و917دلالت مفهومی، درکدگذاری محوری،26 مقوله و در کدگذاری انتخابی، مقوله ی هسته ای"گسیختگی اخلاقی/پایبندی اخلاقی"تعیین گردید. پاسخگویان، کارکرد متناقض انتقال چمدانی را با پیامدهای مثبت: پایبندی به اصول اخلاقی و حفظ زندگی آبرومندانه و پیامدهای منفی: عدم پایبندی به اصول اخلاقی، استفاده ابزاری از روابط نامشروع و قضاوت نادرست درباره همه زنان انتقال دهنده ارزیابی نموده اند. در مدل زمینه ای نیز، مشکلات روحی وخانوادگی، نبود فرصت شغلی، عدم رسیدگی به اقشار محروم، نیاز مالی، اجبار، تامین مخارج زندگی و ایجاد رفاه،"شرایط علی"و هزینه انتقال و سفر، سختی انتقال، مسیر و خرید، تخلف گمرک و راه آهن، فساد اداری و دولتی،"شرایط زمینه ای"و عدم افشا حقایق توسط زنان، عدم امنیت اخلاقی، رونق تنفروشی در قشم و زمینه مسایل غیراخلاقی،"شرایط مداخله گر"در ایجاد پیامدهای اخلاقی انتقال چمدانی شناخته شدند. نتایج به خوبی نشان می دهد انتقال چمدانی برخلاف تصور عموم تنها پیامدهای اخلاقی منفی منتهی نمی شود، بلکه پیامدهای اخلاقی مثبت هم بر آن مرتب است. انتقال چمدانی به مثابه ابزار دو لبه عمل می کند، از یک طرف می تواند بستر ساز گسیختگی اخلاقی باشد برای تمامی اقشار مرتبط با آن و در مقابل می تواند راهی باشد برای حفظ سلامت اخلاقی زنانی که حاضر به تنفروشی نیستند و راهی جز انتقال چمدانی برای تامین معاش خود ندارند.
۱۳۹۹.

مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت و درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر دشواری تنظیم هیجان در دانش آموزان دختر دارای اختلال نافرمانی مقابله ای

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۸ 55 - 68

کلیدواژه‌ها: درمان مبتنی بر شفقت درمان مبتنی برپذیرش وتعهد دشواری تنظیم هیجان اختلال نافرمانی مقابله ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۶۰۸
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثر بخشی روش درمانی مبتنی برشفقت و درمان مبتنی برتعهد و پذیرش بر دشواری تنظیم هیجان در دانش آموزان دختران دارای اختلال نافرمانی مقابله ای بود. جامعه آماری  شامل تمام دختران دبیرستانی شهرستان رامهرمز در سال تحصیلی 98-1397 بود. روش نمونه گیری بدین صورت بود که از بین کلیه مدارس دخترانه  جامعه مذکور، دانش آموزان دختری که طبق نظر متخصصین مراکز مشاوره آموزش و پرورش  تشخیص اختلال نافرمانی مقابله ای گرفته بودند، تعداد 60 نفر به  صورت تصادفی انتخاب و به دوگروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. هر گروه شامل 20 نفر بود. طرح پژوهش تجربی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزار مورد استفاده مقیاس دشواری در تنظیم هیجان گرتز و روئمر (2004) بود.  روش های مداخله برای گروه اول آزمایشی درمان مبتنی بر شفقت  گیلبرت (2014) و گروه دوم آزمایشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش هیز و همکاران (2012) بود که هر کدام از درمان ها در 8 جلسه 90 دقیقه ای و به صورت هفته ای یک بار اجرا شدند.  برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس یک متغیره و آزمون تعقیبی بنفرونی استفاده شد. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت و درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش بر متغیر دشواری تنظیم هیجان در دختران دارای اختلال نافرمانی مقابله ای تاثیر داشت و نتایج حاکی از برتری روش درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش برکنترل بهتر هیجان بود.
۱۴۰۰.

تبیین ماهیت حق تمکین و آثار حقوقی آن در چهارچوب حقوق بشر اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حقوق بشری سال ششم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۳)

کلیدواژه‌ها: حقوق بشر اسلامی حق تمکین حقوق زنان قاعده لاضرر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۴۳۶
از زمان انعقاد صیغه نکاح، وظایف و حقوقی بر عهده زن و شوهر قرار می گیرد. این تکالیف با دو قسم مادی و غیرمادی، زمینه تشریک مساعی و پایداری زندگی را ایجاد می کند. از مصادیق این تکالیف، تمکین زن و دادن نفقه از سوی شوهر است. در فقه اسلامی و قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران به این حقوق و تکالیف اشاره شده و در زمان اختلاف زوجین مورد توجه قرار می گیرد. البته بر اساس قاعده لاضرر، امکان عدم تمکین به دلیل وجود عذر شرعی از قبیل خوف ضرر جانی، مالی، اعتکاف، روزه واجب و... وجود دارد. این نوشتار درصدد است با بررسی یکی از این موضوعات یعنی مسئله تمکین زوجه از منظر حقوق بشر اسلامی، به این سؤال پاسخ دهد که مصادیق تمکین خاص زوجه چیست و موانع شرعی عدم تمکین زن چه می باشد؟

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان