فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۱۰۱ تا ۴٬۱۲۰ مورد از کل ۳۱٬۹۵۳ مورد.
منبع:
سیاست کاربردی سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱
115-140
حوزههای تخصصی:
همه گیری کرونا، دولت ها را در موقعیتی بحرانی قرار داد در حالی که آن ها به هیچ وجه منتظر چنین وضعیتی نبودند. این همه گیری، فقط یک خطر بالفعل پزشکی نبوده، بلکه کارآمدی سیاست های دولت ها را هدف گرفته است. در این میان، اتخاذ سیاست های مناسب جهت برخورد با این بحران، بیش از همه به یک مقوله بنیادین باز می گشت: سرمایه اجتماعی. سرمایه اجتماعی و اعتماد سیاسیِ همراه آن، بیش از همه دولت ها را یاری کرده و کمبود آن لطمه اساسی به سیاستگذاری آن ها در مهار بحران همه گیری می زند. در ایران نیز، دولت در وضعیتی نامساعد و بحرانی با این همه گیری مواجه شد، اگرچه در این زمینه بسیاری از دولت ها وضعیتی مشابه داشتند، اما، کاهش سرمایه اجتماعی در ایران، که از بحران هایی پیشین و نزدیک نشئت گرفته بود، کار را برای آن دشوارتر کرد. در این مقاله، ضمن بررسی مقوله سرمایه اجتماعی و اعتماد سیاسی، به نمونه دولت ایران اشاره خواهد شد و این پرسش مطرح خواهد شد که: کاهش سرمایه اجتماعی دولت در ایران، در مسئله همه گیری کرونا، چه عواقبی داشته است؟ و مطابق بررسی ها، این کاهش بیش از هر چیز ناشی از بحران های پیشین، عدم اعتماد سیاسی و ناکارآمدی دولت در سیاستگذاری های کلانِ خود بوده است.
حکمرانی خوب مقوله ای سیاسی در راستای تامین سلامت (شرایط بحرانی کرونا)
منبع:
سیاست کاربردی سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱
251-274
حوزههای تخصصی:
بهره مند شدن از یک زندگی سالم و با کیفیت توام با طول عمر و عاری از بیماری و ناتوانی، حقی است که باید شامل تمامی افراد، شهر و روستا دانست. این حق مردم است که از سلامت لازم برخوردار باشند. مسئولیت این بهداشت و سلامتی بر عهده دولتها است. کشورهایی که به دنبال تحقق توسعه پایدار هستند باید بدانند برخورداری از سلامت افراد جامعه شرط لازم آن میباشد. سلامتی ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی را شامل میشود که تمامی ابعاد سلامت انسان و محیط را شامل میشود. از آنجایی که سلامت و توسعه ارتباط تنگاتنگی دارند دولتها باید به دنبال تامین سلامت افراد جامعه خود باشند. یکی از مفاهیم که نقش مهمی در سلامت روستاییان دارد حکمرانی خوب یا به عبارتی نقش دولت در تامین و پاسخگویی به وضعیت سلامتی و بهداشت افراد جامعه است. پژوهش از لحاظ هدف تحقیقات کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا جزء تحقیقات توصیفی -همبستگی بود. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران و نمونه گیری طبقه ای (طبقات=روستاها) 178 دهیار روستاهای بخش مرکزی همدان انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه حکمرانی خوب و سلامت محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه ها ازطریق اظهار نظر صاحبنظران مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ حکمرانی خوب 82/0 . سلامت 80/0 گزارش شد. برای گردآوری اطلاعات تجزیه و تحلیل داده ها از دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد نقش دولت به عنوان حکمرانی خوب تاثیر به سزایی بر سلامت افراد دارد.
Content Analysis of the Nowruz speeches of the Iranian Supreme Leader (2013-2021)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
The Nowruz speeches of the Supreme Leader of the Revolution are considered as drawing the lines of the country's one-year plans in line with long-term policies and macro-goals of the system. Therefore, paying attention to these statements and their scientific analysis to identify problems and provide practical solutions to overcome them, it seems necessary. The purpose of this article is to analyze the content of the speeches of the Supreme Leader of the Revolution between 2016- 2020 and to answer the main question of what axes and categories the Supreme Leader has focused and emphasized in his speeches at the beginning of each year. What are the problems and difficulties mentioned? The research method used is quantitative and qualitative content analysis. In this method, the basic axes hidden in the text, the relationship between the categories as well as the time conditions or in other words, the conceptual model of each lecture have been extracted. The research findings show that during the five years in question, the main focus of leadership discussions in the opening speech of each year was economic issues and the Supreme Leader of the Revolution has always emphasized the issue of economics and in particular the "resistance economy" approach. In addition to the resistance economy, the Supreme Leader also stressed the main issue of Iran's foreign policy, namely Borjam, and the need for hostility, especially regarding how to interact with the United States and Europe.
نقش قاعده تعاون بر نیکی در حاکمیت و حکومت اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
انسان ها برای ادامه حیات و جلوگیری از هرج و مرج در جامعه ناچار به تعاون با یک-دیگر هستند. خداوند متعال در آیه «تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوَى » (مائده(5): 2)؛ در راه نیکى و پرهیزگارى با هم تعاون کنید، قضیه تعاون در جامعه را از جنبه مثبت و انجام اعمال مفید با واژه «برّ» و از جنبه منفی و پرهیز از اعمال خلاف، با واژه «تقوا» بیان کرده است. حکومت اسلامی به عنوان مصداق بارز «بِرّ» و قانون مداری، دموکراسی، مشارکت مردمی و... از مصادیق تقوا محسوب می شود که تعاون بر آن ها واجب و لازم است. بنابراین، آیه فوق با عنوان قاعده «تعاون بر نیکی و تقوا» قابل طرح است که در تمام لایه های جامعه اسلامی کاربرد وسیعی دارد. به همین منظور، فقهای عظام در ابواب عاریه، هبه، امر به معروف، ولایت عدول مؤمنین، لقطه و... از این قاعده بهره جسته اند. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بیان قاعده تعاون و جایگاه آن در حاکمیت و حکومت اسلامی پرداخته و دریافته است که این قاعده شامل مسائل مختلف جامعه و نظام های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی؛ از تشکیل حکومت تا حفظ، بقا و اداره آن و هم چنین حفظ نظم و قانون مداری می شود.
واکاوی جایگاه نوین چین در نظام بین الملل و تأثیر آن بر هژمونی آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی آمریکا سال اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
115 - 136
حوزههای تخصصی:
پس از دهه 1980 میلادی، آمریکا با نوعی بحران قدرت و هژمونی مواجه گردیده است و این در حالی است که دهه 1990، آغاز توسعه اقتصادی و قدرت یابی چین و شروع فرآیند دستیابی این کشور به موقعیت و نفوذ سیاسی در نظام بین الملل است. بحران های اقتصادی در نظام سرمایه داری، این فرصت را برای چین فراهم آورد تا بستر مناسبی برای سرمایه گذاری در کشورش ایجاد کند. ازآنجاکه توانایی ایجاد و حفظ رژیم ها و معاهدات بین المللی جزء جدانشدنی یک قدرت هژمون است، لیکن دولت ترامپ به دلیل منافع کوتاه مدت اقتصادی از بسیاری از معاهدات بین المللی خارج شد. این در حالی است که چین به بزرگ ترین شریک تجاری برای بسیاری از کشورها تبدیل شده و الحاق این کشور به سازمان تجارت جهانی نیز باعث ارتقای جایگاه این کشور در اقتصاد جهانی شده است. در این راستا، مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که جایگاه نوین چین در نظام بین الملل چه تأثیری بر هژمونی آمریکا دارد. پژوهش پیش رو در چارچوب نظریه هژمونی رابرت گیلپین درصدد آزمون این فرضیه است که جایگاه نوین چین که ناشی از ارتقای سیاسی و اقتصادی این کشور است، جایگاه هژمونیک آمریکا را به چالش کشیده است و سیاست خارجی نوانزواگرایانه ترامپ نیز این فرآیند را تسریع نموده است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی، ضمن بررسی عواملی که سبب افول قدرت هژمون می شود، به تحلیل جایگاه هر دو کشور پرداخته است.
نسبت بین آزادی فردی و رفاه اجتماعی در اندیشه «جان استوارت میل» و «آمارتیا سن»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش سیاست نظری بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۹
95-134
حوزههای تخصصی:
یکی از مسائل اساسی در اندیشه های سیاسی و اقتصادی معاصر، چگونگی ارتباط و سازگاری میان مسئولیت های اجتماعی و حراست از آزادی های فردی بوده است و مکاتب مختلف به تبیین دیدگاه های خود در این زمینه پرداخته اند. دیدگاه لیبرالیسم اصلاح طلب (مدرن) از لحاظ ایجابی، توجه بیشتری را به سمت خود جلب نموده است. پاسخ های «جان استوارت میل»، اولین لیبرال اصلاح طلب مؤثر بر اندیشه رفاه و «آمارتیا کومار سن» که از متأخرین آنهاست، بسیار مورد توجه بوده است. در این مقاله تلاش شده تا چگونگی نسبت بین مفاهیم آزادی فردی و رفاه اجتماعی و ادله مورد استناد این دو اندیشمند، مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته، از خلال رهیافت مقایسه ای، تصویر واضح تری از نحوه چنین ارتباطی به دست آید. نتایج حاصله نشان می دهد که نگرش این دو متفکر در این زمینه، با وجود تفاوت در رهیافت و روش، دارای مبانی نظری و اهداف تقریباً مشابه است. نزد میل، آزادی وسیله ای حیاتی برای دستیابی فرد و اجتماع به شادکامی محسوب می شود. میل می کوشد تا با رویکرد مطلوبیت گرایی، شادکامی بشری را ممکن سازد، در حالی که سن با نقد مطلوبیت گرایی و تمرکز بر رویکرد قابلیتی، معتقد است که ایجاد فرصت های برابر در جهت انتخابگری آزاد برای اعضای جامعه، مهم ترین راه در جهت رسیدن به شادکامی فردی و اجتماعی است. با تعمق در نحوه استدلال میل و سن درمی یابیم که با مبنا قراردادن سوژه آگاه آزاد مدرن، هر دو متفکر معتقدند که با محور قرار دادن آزادی های فردی، تحولات اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در مسیر بهبود قرار خواهد گرفت و راه دستیابی به شادکامی فردی و اجتماعی هموارتر خواهد شد.
فرهنگ راهبردی ایرانیان و محدودیت های دیپلماسی قهری واشنگتن علیه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی پژوهش حاضر، «ارزیابی تأثیر مؤلفه های فرهنگ راهبردی ایرانیان بر واکنش تهران در برابر دیپلماسی قهرآمیز واشنگتن» است و این پرسش مطرح شده است که «فرهنگ راهبردی ایرانیان چه تأثیری بر پاسخ تهران در برابر خواسته های واشنگتن مبنی بر کوتاه آمدن از آرمان های انقلاب اسلامی داشته است؟» یافته های پژوهش که با روش شناسی استنتاجی بدست آمده و با تکیه بر قوه فهم فردی تجزیه و تحلیل شده اند، نشان می دهند که 9 مؤلفه اصلی فرهنگ راهبردی ایرانیان در حوزه دیپلماسی و دفاعی شامل «شهادت طلبی»، «مقاومت»، «تأکید بر بازدارندگی»، «انعطاف پذیری تاکتیکی»، «ابهام راهبردی»، «صبر راهبردی»، «خوداتکایی»، «تنهایی راهبردی و احساس آسیب پذیری» و «رسالت رهبری اسلام و منطقه» و 5 ویژگی نهفته در آنها شامل «دست یافتن به حقیقت توکل»، «شجاعت»، «زیرکی و خردگرایی»، «رهبری هوشندانه و مدبرانه» و «ماهیت ترکیبی و چندبعدی» باعث شده است تا ایرانیان با درک ماهیت زیاده خواه و خودتقویت کننده دیپلماسی اجبار و پی بردن به اهمیت مقاومت در برابر فشارهای ایالات متحده مانع از شروع دومینوی باج خواهی های واشنگتن شوند. به همین دلیل، برهم کنش های چهار دهه گذشته میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده همواره یا برپایه اصل «امتیاز در برابر امتیاز» یا «عمل متقابل» بوده است.
موازنه گری از دور به مثابه استراتژی ایالات متحده در قبال داعش (2013 تا 2017)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شکل گیری فعالیت داعش، تحولات مهمی را در خاورمیانه به دنبال داشته است. در این میان، سیاست خارجی ایالات متحده در قبال داعش به شکل قابل توجهی در روابط منطقه تاثیرگذار بوده است؛ این مسئله حاکی از استمرار استراتژی کلان موازنه گری از دور است که پس از جنگ جهانی دوم، مدّنظر سیاستمداران آمریکا بوده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که سیاست خارجی ایالات متحده در قبال داعش در سال های 2013-2017، چگونه قابل تبیین است؟ فرضیه محوری پژوهش این است که آمریکا با استفاده از استراتژی های کلان موازنه گری از دور، از یک سو مسئولیت مقابله با داعش را به عراق، سوریه، ایران و برخی دیگر از دولت های منطقه احاله کرده و از سوی دیگر از داعش به عنوان ابزار موازنه سازی برای جلوگیری از به وجود آمدن قدرت جدید و برتر در منطقه استفاده می-کند. احاله مسئولیت، روشی برای کاهش هزینه ها و همچنین کاهش خطرات ناشی از موازنه گری مستقیم است. پژوهش حاضر از نوع ت ح قیق کاربردى و با روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. یافته های پژوهش، حکایت از آن دارد که ایالات متحده در سال های 2013-2017 تلاش دارد از یک سو داعش را مهار و از سوی دیگر نفوذ خود را با هزینه دولتی که مسئولیت به آن احاله شده، افزایش دهد.
تغییر در متدولوژی حضور خاورمیانه ای ایالات متحده آمریکا: دلایل و زمینه ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
منطقه غرب آسیا به سبب ظرفیت های بالای ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی، همواره موردتوجه و محل مداخله قدرت های جهانی و فرا منطقه ای بوده و بخش قابل توجهی از ساختار امنیتی این منطقه و تحول در آن نیز به نحوه ورود و خروج و نوع کنش و راهبرد قدرت های فرا منطقه ای در قبال آن بستگی دارد. ایالات متحده آمریکا پس از جنگ دوم جهانی همواره مهمترین قدرت فرامنطقه ای و تاثیرگزار در منطقه غرب آسیا بوده است. این کشور همواره متناسب با تغییر و تحولات سیاست و قدرت در منطقه به ارائه رویکردهای منفعت محور در سیاست خارجی خود مبادرت نموده است. متعاقب تحولات در سال 2011 در غرب آسیا، رویکرد سیاست خارجی دولت های آمریکا، به عنوان بزرگ ترین قدرت فرا منطقه ای مداخله گر، از تغییرات اساسی تر نسبت به گذشته برخوردار گشته و به نظر می رسد رهبران این کشور بدنبال ارائه متدولوژی جدیدی از حضور منطقه ای ایالات متحده در غرب آسیا می باشند. با توجه به اهمیت نقش این کشور در معادلات جهانی و بخصوص معادلات منطقه غرب آسیا، این مقاله درصد است با رویکردی توصیفی – تحلیلی و با استفاده از چارچوب نظری موازنه منافع رندال شولر به این سئوال مهم پاسخ دهد که دلایل و زمینه های تغییر در متدولوژی حضور ایالات متحده آمریکا در غرب آسیا چیست
گفتمان های هویتی و منازعات نخبگان سیاسی؛ الگوی نظری تبیین منازعات نخبگان سیاسی در ج.ا.ا.(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بررسی و تحلیل منازعات نخبگان سیاسی در ج.ا.ا، از نقطه نظر تأثیر تحول گفتمان های هویتی بر این منازعات، موضوعی است که مورد مداقه علمی جدی قرار نگرفته است. بنابراین، سؤال اصلی آن است که «تحول گفتمان های هویتی چگونه بر منازعات نخبگان سیاسی در ج.ا.ا تأثیر گذاشته است؟» فرض بر آن است که تحول گفتمان های هویتی با کاهش میزان همیستگی ساختاری و ارزشی نخبگان سیاسی در ج.ا.ا، منجر به تشدید منازعات آن ها شده است. در این پژوهش با استفاده از روش «اندیشیدن با نظریه»، این نتیجه به دست آمده که با پذیرش گفتمان هویتی تغییریافته از سوی بخشی از نخبگان چپ، آنها ضمن ائتلاف با نخبگان بیرون از حاکمیت و لایه های اجتماعی نوگرا، گفتمان و ادبیات جدیدی چون جامعه مدنی، آزادی، توسعه سیاسی و... را نیز به استخدام خود درآورند که در نهایت، بازسازی گفتمانی و تشکیلاتی راست های سنتی و کاهش همبستگی ساختاری و ارزشی نخبگان این جناح ها را در پی داشت. در این شرایط، منازعات نخبگانی به صورت نوعی و فازی متحول شد؛ بدین ترتیب که مناسبات آن ها از حالت متحد به گسیخته تغییر یافت و به مرور زمان، در اثر منازعات عملی، روند آن تشدید شد، به گونه ای که هم اکنون، پیچیده، متراکم و متکثرند و جامعه را نیز دوقطبی کرده اند.
تبیین مبانی و شاخصه های عدالت در دولت اسلامی
حوزههای تخصصی:
تحقق تمدن نوین اسلامی در گرو شکل گیری دولت اسلامی برپایه مبانی و اصول حاکم بر این دولت است. در میان این اصول، عدالت به عنوان مهم ترین اصل تلقی شده است و قرآن کریم نیز از آن به عنوان اصلی ترین هدف در تشکیل دولت اسلامی یاد می کند. این مهم سبب شده است برای بررسی جایگاه عدالت در دولت اسلامی مبانی و شاخص های آن با مراجعه به قرآن و سنت و با بهره گیری از الگوی روش اجتهادی استخراج و ارزیابی شود. یافته های تحقیق حاکی از آن است که اصل عدالت در دولت اسلامی بر مبنایی توحیدی با تحقق حاکمیت الهی شکل گرفته و ناظر به اداره امور انسان با فطرت خداشناس است که مظهر خلافت الهی و امانت دار او روی زمین است. دولت اسلامی همچنین با برخورداری از سه اصل تکافل عام و توازن و اعاله، درصدد تحقق عدالت در جامعه است.
رابطه بحران اقتصادی و رشد حرکت های راست افراطی: مورد مجارستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در دوران اخیر عواملی، به ویژه بحران های اقتصادی، به راست افراطی امکان داده که با انتقاد از برنامه های احزاب حاکم در قدرت سیاست آن ها را ناکارآمد نشان دهد و با بزرگ نمایی وخامت اوضاع کنونی و سردادن شعارهایی در باره توزیع نابرابر منابع به نفع مردم بومی یا نابودی منابع دولت سخن بگویند. احزاب راست گرا با پیوند زدن مشکلات اقتصادی به خارجی ها، اعم از نهادهای سیاسی و اقتصادی و یا مهاجران و نیز سیاست دولت ها، موفقیت های درخور توجهی را در انتخابات به دست آورده اند. مقاله حاضر با روش توصیفی و تحلیلی، ضمن توجه به نقش بحران اقتصادی در قدرت یابی راست افراطی در مجارستان، بر آن است تا شکل گیری و خیزش راست افراطی را که در اصل زمینه هایی فراتر از اقتصاد دارد و ریشه آن به عوامل هویتی و فرهنگی بازمی گردد و براثر مسائل اقتصادی تشدید می شود بررسی کند. به عبارت دیگر، در تحلیل راست افراطی باید توجه داشت که روندهایی هم چون سیاست اتحادیه اروپا از جمله در تحمیل سیاست ریاضت اقتصادی، دستورالعمل هایی درباره مهاجران، و اعمال خط مشی های خاص از سوی دولت های پیشین عمدتاً در حکم تسریع کننده وضعیت بحرانی درازمدت عمل کرده اند. در این جاست که رگه هایی از گرایش های فاشیستی و انحصارطلبانه در چنین جریان هایی بروز و ظهور می یابد که هرچند خاستگاهی ملی گرایانه دارند، به شدت مستعد تبدیل شدن به جریانی تمامیت خواه و ستیزه جویند. برای توضیح مدعای مقاله حاضر با استفاده از مکتب کپنهاگ و به ویژه تأکید بر امنیتی شدن امور در این ره یافت تلاش می شود نشان داده شود که چگونه جریان های راست افراطی، از جمله در مجارستان، با ترسیم وضعیتی خاص از موقعیت خارجی ها و مهاجران، امور مختلف اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی را سیاسی جلوه می دهد و از آن برای پیش برد اهداف خویش استفاده می کند.
بررسی تاثیر نحوه تفکر بر توجه دیداری افراد در انتخاب کاندیداها: مطالعه آزمایشگاهی با استفاده از ردیاب چشم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد سال ۳۰ بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۸
159 - 192
حوزههای تخصصی:
استفاده از ابزارهای بازاریابی مدرن، همچون بازاریابی عصبی در تحقیقات اخیر گسترش یافته است و باتوجه به سرمایه گذاری های متعدد در استفاده از این ابزارها در انتخابات سیاسی کشورهای توسعه یافته، این ابزار می تواند نقش مهمی را در شناخت و بررسی ترجیحات رای دهندگان ایفا کند. همچنین، بررسی نحوه تفکر افراد می تواند به درک و پیش بینی بهتر ترجیحات، تصمیمات و رفتار رای دهندگان منجر شود. پژوهش حاضر با استفاده از ابزار ردیابی چشم، به دنبال بررسی تاثیر نحوه تفکر بر میزان توجه دیداری رای دهندگان به عناصر مختلف تبلیغات سیاسی منتشرشده در شبکه های اجتماعی، بوده است. براساس نتایج تحقیقات گذشته، نحوه تفکر، بر میزان توجه دیداری تاثیرگذار بوده است. نتایج پژوهش حاضر با آماره F مدل تقریبا بیش از 3.5 و در سطح معناداری 1% و 5% ، نشان داد که نحوه تفکر شهودی منجر به توجه دیداری بیشتر به عکس ها در مقایسه با متن ها و عکس های کاندیداها در مقایسه با عکس های مفهومی شده است. درمقابل، نحوه تفکر منطقی منجر به توجه دیداری بیشتر به متن ها در مقایسه با عکس ها و عکس های مفهومی در مقایسه با عکس های کاندیداها شد.
طراحی و اعتبارسنجی مدل مطلوب راهکارهای مقابله با تهدیدهای امنیتی اسلام گرایی تندرو در آسیای مرکزی، با تأکید بر نقش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این نوشتار در پی طراحی و اعتبارسنجی مدل مطلوب راهکارهای مقابله ای با تهدیدهای امنیتی اسلام گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تأکید بر نقش ایران هستیم. با کمک راهبرد پژوهش کیفی و از نوع تحلیل مضمون، داده های نوشتار از روی 12 نفر از خبرگان حوزه مطالعات منطقه ای آسیای مرکزی که با استفاده از روش نمونه گیری نظری انتخاب شده بودند، گردآوری و به اشباع نظری رسید. برای تحلیل داده ها از تحلیل مضمون و از نوع شبکه مضمون به واسطه فرایند رمزگذاری نظری در جهت دست یابی به مضمون های پایه ای، سازمان یافته و فراگیر استفاده کرده ایم. یافته های پژوهش نشان داد که مدل مطلوب راهکارهای مقابله ای با تهدیدهای امنیتی اسلام گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تأکید بر نقش ایران از 9 مضمون فراگیر شامل: 1. ترویج خوانش رحمانی و اخلاقی اسلام میانه، 2. تلاش در جهت همگرایی فرهنگی، 3. استفاده از ظرفیت های علمی و دانشگاهی، 4. توجه به توسعه اقتصادی، 5. تقویت امنیت پایدار، 6. تقویت گفتمان وحدت اسلامی و همگرایی در مقابله با تندروی، 7. توجه به توسعه سیاسی، 8. توجه به توسعه اجتماعی در آسیای مرکزی، 9. توجه به توسعه پایدار در ایران و نیز 20 مضمون سازمان یافته و 120 مضمون پایه ای تشکیل شده است. برای اعتبارسنجی مضمون ها و مدل برساخته شده راهکارهای مقابله ای با تهدیدهای امنیتی اسلام گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تأکید بر نقش ایران از روش ارزیابی به شیوه ارتباطی و نیز روش تشخیص و برای پایایی سنجی از دو روش قابلیت تکرارپذیری و نیز قابلیت انتقال یا تعمیم پذیری استفاده شده است.
روند بازیگری و کنش عملیاتی حشد الشعبی در عراق (2014-2021)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روابط خارجی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
571 - 595
حوزههای تخصصی:
«حشد شعبی» در سال ۲۰۱۴ در واکنش به ظهور نشانه های بارز اضمحلال دو شاخصه اصلی دولت ملی، یعنی کنترل سرزمین و انحصار بهره مندی از قدرت نظامی فائقه و ارتش منظم وارد صحنه معادلات عراق شد. این تشکیلات در صحنه میدانی مبارزه علیه داعش موفقیت های قابل توجهی را به دست آورد و به رغم مخالفت های داخلی و خارجی، ضمن ادغام در نیروهای مسلح عراق مأموریت های جدیدی را نیز برای خود تعریف کرد. پرسش اصلی مقاله حاضر این بوده که «چرا روند کنشگری حشد شعبی از زمان تأسیس تا سال 2020 از یک بازیگر شبه نظامی غیردولتی به بازیگر دولتی چندبعدی تغییر یافته است؟» در این ارتباط، این فرضیه به آزمون گذاشته شده است که تحت تأثیر تشدید ضعف و فروماندگی دولت در عراق و دخالت دو عنصر تعارض گروه های قومی- مذهبی، انشعابات درونی حشد شعبی و ایفای نقش بازیگران منطقه ای و بین المللی روند بازیگری و کنشگری عملیاتی حشد شعبی تغییر یافته است. مقاله حاضر از نوع تبیینی بوده و اطلاعات موردنیاز به روش کتابخانه ای و مراجعه به منابع اینترنتی معتبر گردآوری شده است.
استخراج الگوی موفقیت سازمان فرهنگی داوطلبانه (مورد مطالعه: موسسه فرهنگی انوار الزهرا سلام الله علیها)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹۱
115 - 138
حوزههای تخصصی:
سازمان های داوطلبانه فرهنگی، نقش مهمی در مدیریت فرهنگی اجتماع دارند و به علت ماهیت منحصر به فرد خود، در برخی امور که بخش دولتی و بخش خصوصی امکان توفیق چندانی ندارند، با ورودی تاثیرگذار، نقش خاص خود را ایفا می کنند؛ از سوی دیگر اداره اینگونه سازمان ها، تفاوت های چشم گیری با مدیریت سازمان های انتفاعی دارد و نمی توان برای موفقیت آنها، الگوهای بخش انتفاعی را تجویز کرد. یکی از بهترین راه های فهم شاخص ها در خط مشی گذاری فرهنگی، مطالعه سازمان های موفق و مطلوب در زمینه فرهنگی است تا خط مشی گذاران بتوانند با استفاده از مدل سازی صورت گرفته از سازمان های مطلوب فرهنگی، به گستره جدیدتر و دقیق تر از شاخص های بهبودیافته فرهنگی دست یابند. پژوهش حاضر در تکمیل حلقه شناسایی الگوهای موفق سازمان های فرهنگی در ایران و با استفاده از استراتژی تئوری پردازی داده بنیاد، با مصاحبه با 8 نفر از اعضای «موسسه فرهنگی انوارالزهراسلام الله علیها همدان» که سابقه حضور مستمر در این موسسه داشته اند، انجام گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که «جهان بینی حرکت آفرین» به عنوان مقوله علی؛ در کنار «جدیت انگیزه بالا و تعهدکاری» به عنوان مقوله محوری؛ در کنار «صمیمیت، همدلی و فرهنگ مولد سازمانی» به عنوان بستر حاکم؛ در کنار «ظرفیت های بالقوه مادی و معنوی کم هزینه» به عنوان شرایط مداخله گر؛ در کنار «اهتمام به برنامه ریزی و کیفیت محوری» به عنوان کنش ها و تعاملات؛ منتج به «موفقیت سازمان داوطلبانه فرهنگی» به عنوان پیامد شد.
تحلیل عملیات استشهادی در فقه سیاسی شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
فرایند عملیات استشهادی در عرصه فقه و سیاست دفاعی یکی از مؤلفه های چالشی بوده و با توجه به ویژگی های این نوع عملیات که عمدتاً در راستای دفاع از کیان اسلام و کنترل دشمن رخ می دهد، از اقدامات دفاعی محسوب می شود، بااین حال، برخی مقوله عملیات استشهادی را غیر مشروع دانسته و با انتحار یکسان می دانند. پژوهش حاضر درصدد تبیین مستندات فقهی این نوع عملیات در چارچوب فقه سیاسی است. ( مسئله )؛ روش مقاله توصیفی و تحلیلی است. ( روش )؛ براساس یافته های این مقاله، عملیات استشهادی به مثابه مقاومت قهرمانانه، از یکسو از پشتوانه عام برخوردار است، مانند: حفظ نظام اسلامی و دفاع از کشور در برابر تهاجمات، و از سوی دیگر مستندات خاصی از آیات و روایات دارد که در این پژوهش موردبررسی قرار گرفت، همچنین با تأکید بر دیدگاه فقیهان عناوین اهم، مهم و اضطرار و ضرورت به عنوان پشتوانه استشهاد، تبیین شده است، توجه به این مسئله در عرصه امور دفاعی و فعالیت های جبهه مقاومت در فلسطین و رزمندگان اسلام در سایر کشورهای اسلامی، با افتراض انطباق آن با قواعد شریعت و ضوابط شرعی، راهگشا خواهد بود. ( یافته ها )
نقش سرمایه اجتماعی در افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران
حوزههای تخصصی:
سرمایه اجتماعی: سرمایه اجتماعی یکی از مهم ترین شاخصه های رشد و توسعه هر جامعه ای به شمار می آید اصطلاح سرمایه اجتماعی اولین بار در اثر کلاسیک «جین جاکوب» با نام مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی در سال 1961 به کار رفته است. کاربرد این مفهوم به تدریج از دهه 1990 به این سو در رساله ها و مقالات دانشگاهی با کارهای افردی چون جیمز کلمن، پیر بوردیو، رابرت پاتنام، و فرانسیس فوکویاما افزایش یافته است. مفهوم سرمایه اجتماعی دربرگیرنده مفاهیمی چون اعتماد، همکاری و همیاری میان اعضای گروه یا جامعه است. می توان گفت اگر سرمایه فیزیکی آن چیزی است که در ساختمان، زمین یا تجهیزات مولد وجود دارد، سرمایه اجتماعی چیزی است که در روابط یا شبکه های خود با دیگر افراد مانند اعتماد، اعتقاد، باورها و ... داریم با این تفاوت که مالکیت سرمایه اجتماعی جمعی است و بهره برداری از آن حتی ممکن است به افزایش آن منجر شود. سرمایه اجتماعی با متغیرهای شناخته شده جامعه شناختی هم چون اعتماد، آگاهی، نگرانی درباره دیگران و مسائل عمومی، مشارکت در مسائل عمومی و انسجام و همبستگی گروهی و همکاری ارتباط دارد. به زعم فوکویاما سرمایه اجتماعی یکی از عناصر قدرت است. قدرت نرم: با پایان گرفتن جنگ سرد و تغییر در چهره سنتی قدرت، چهره جدیدی از قدرت پا به منصه ظهور نهاد که از آن با عنوان قدرت نرم یاد می شود. اصطلاح قدرت نرم اولین بار توسط «جوزف نای» مطرح گردید قدرت نرم، توانایی جذب بدون اجبار مردم به طرف خود است. مشروعیت محور قدرت نرم است.اگر افراد یا ملتی اهداف کشور دیگر را مشروع بدانند، ترغیب آنان به پذیرش رهبری آن کشور بدون استفاده از تهدید و تطمیع آسان تر خواهد بود. مشروعیت هم چنین می تواند هزینه های کاربرد قدرت سخت در شرایط لازم را کاهش دهد. قدرت نرم دربرگیرنده گونه ها و اشکال مختلفی است که در میان آن ها بلاشک، نیرومندترین، مؤثرترین و نافذترین شکل قدرت نرم، قدرت اجتماعی است. براساس نظر جوزف نای، «مشروعیت» محور قدرت نرم است با این تعریف می توان گفت سرمایه اجتماعی از جمله موضوعات مهمی است که تاثیر به سزایی در افزایش قدرت نرم دارد. وضع مفهوم قدرت نرم دلالت به این معنا دارد و نشان می دهد که یک نظام سیاسی می تواند از سرمایه اجتماعی در راستای بسیج نیروها برای تحقق اهدافش بهره برد. با عنایت به اهمیت سرمایه اجتماعی و کارکرد آن و هم چنین مؤلفه های تشکیل دهنده قدرت نرم می توان پی به این نکته برد که سرمایه اجتماعی تأثیر به سزایی در پیشبرد قدرت نرم و افزایش آن دارد.
تدوین راهبردهای دفاع فرهنگی آجا در مقابله با تهاجم فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آینده پژوهی دفاعی سال ششم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۱
155 - 186
حوزههای تخصصی:
در مسیر مواجه شدن با تهاجم فرهنگی، عدم شناخت کافی از ماهیت و ابعاد تهاجم فرهنگی در بخش های مختلف به ویژه نیروی های نظامی از چالش های اساسی بوده و عدم برخورداری از بصیرت و شناخت عمیق از این مقوله در چنین سازمان های حساس و مهمی، موجب می گردد تا سازمان در اتخاذ راه کارهای مقابله و نیز تدوین برنامه های مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن از رویکرد مناسبی برخوردار نباشد. هدف مطالعه پیش رو تدوین راهبردهای دفاع فرهنگی آجا در مقابله با تهاجم فرهنگی می باشد. نوع تحقیق کاربردی است و رویکرد آن به جهت اینکه علاوه بر تحلیل کیفی مبانی نظری، از پرسشنامه محقق ساخته نیز استفاده شده است به صورت آمیخته (کمی-کیفی) می باشد. روش اجرای تحقیق زمینه ای- موردی می باشد. جهت تدوین راهبردها، از روش تدوین راهبرد مقصد-هدف-راهبرد (GOS) استفاده شده است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی تحقیق شامل تعداد 18 نفر خبرگان حوزه فرهنگی آجا و جامعه آماری در بخش کمی شامل فعالان حوزه فرهنگ در سطح آجا می باشد که با استفاده از فرمول نمونه کوکران تعداد 135 نفر می باشند. به منظور جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی شامل مصاحبه نیمه ساخت یافته و پرسشنامه استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش دلفی فازی با استفاده از نرم افزار متلب بهره برداری به عمل آمده است. در نهایت تعداد 16 راهبرد دفاع فرهنگی به همراه الزامات پیاده سازی هر یک از راهبردها احصاء گردید.
سازمان های بین المللی غیر دولتی و جهان شهر شدن تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۵۱ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
667 - 639
حوزههای تخصصی:
کلان شهرهای امروزی سند راهبردی ویژه ای برای بین المللی شدن و ارتباطات فراملی با سازمان های مختلف دارند. شهر تهران به عنوان پایتخت ایران و یکی از شهرهای بزرگ و مدرن خاورمیانه، می تواند محور و مرکز تعاملات بین المللی کشور و قطب منطقه خاورمیانه باشد. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل اسناد فرادستی ارتباطات بین المللی شهر تهران در مورد تبدیل این کلان شهر به مرکزی منطقه ای و بین المللی، در رابطه با فعالیت سازمان های بین المللی غیردولتی، بر مبنای الگوی جهان شهر شدن تهران است. پرسش های اصلی پژوهش عبارت اند از: 1. مزیت اصلی فعالیت سازمان های بین المللی غیردولتی در کلان شهر تهران چیست؟ و 2. افزایش این فعالیت ها چگونه بر توسعه شهری در تهران تأثیر خواهند داشت؟ برای پاسخگویی به این پرسش ها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده می شود تا با بررسی و تشریح اسناد فرادستی مربوط به ارتباطات بین المللی شهر تهران، نقش تعاملات سازمان های بین المللی غیردولتی در خصوص بین المللی شدن تهران و تبدیل شدن آن به جهان شهر واکاوی شود. در فرضیه پژوهش استدلال می شود که فعالیت این سازمان ها با افزایش مراوده های بین المللی شهر تهران، سپس ارتباطات تعاملی بین ایران و سایر کنشگران منطقه ای و بین المللی سبب افزایش نفوذ کشور در نظام بین المللی خواهد شد. نگارندگان در دستاورد پژوهشی خود، رابطه بین فعالیت سازمان های بین المللی غیردولتی در شهر تهران را از راه کمک به ارتقای سطح مراوده های بین المللی تهران در سطوح منطقه ای و جهانی، و گسترش نفوذ برون مرزی جمهوری اسلامی تبیین می کنند.