درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش بررسی اثر تحریک آنُدی ناحیه قشر مغزی پشتی-جانبی پیش پیشانی چپ و راست بر تجربه فاعلیِ خُلق مثبت و منفی افراد سالم بود. در یک مطالعه شبه تجربی، شرکت کنندگان (20 زن و 20 مرد) در طول سه جلسه با ترتیب تصادفی، تحت سه نوع مداخله تحریک آنُدی ناحیه قشر مغزیِ پشتی-جانبی پیش پیشانی راست، چپ و تحریک شم (کنترل) به مدت 20دقیقه و با جریان 2میلی آمپر قرار گرفتند. با استفاده از مقیاس عاطفه مثبت و منفی، خُلق افراد قبل و بعد از مداخله اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون های فریدمن و یومن ویتنی تحلیل شد. نتایج نشان داد تحریک آنُدی ناحیه قشر مغزی پشتی-جانبی پیش پیشانی چپ، خلق منفی افراد را کاهش داد و خلق مثبت را در مردان بیشتر از زنان کاهش می دهد. تحریک الکتریکی دوسویه کرتکس پیش پیشانی در نمونه مورد مطالعه حاضر با یافته های تحریک مغزی در جمعیت سالم ناهمسو و با یافته های تحریک مغزی روی جمعیت افسرده همسو بود. سنجش دقیق تر حالات خُلق و هیجان، به همراه به کارگیری شکل های مختلف قرارگیری الکترودِ تحریکِ الکتریکی مغز از روی جمجمه در مطالعات بعدی می تواند اطلاعات مکملی را درباره نقش قشر پره فرونتال در تجربه فاعلی خلق به دست دهد.

هدف از مقاله حاضر، شناسایی و تحلیل فلسفه آموزشی آموزشیاران نهضت سوادآموزی استان یزد است. روش تحقیق در این مطالعه روش توصیفی پیمایشی است. جامعه تحقیق شامل 410 آموزشیار شاغل در ده شهرستان استان یزد در سال 86-1385 بود که با استفاده از روش تمام شماری، پرسشنامه فلسفه آموزش بزرگسالان (PAEI) بین همه آنها توزیع گردید و از این میان 322 مورد عودت داده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه های تکراری تجزیه و تحلیل گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین نمره های آموزشیاران در گرایش به مکاتب فلسفی تفاوت معنی داری وجود دارد. بیش ترین وابستگی فکری و عاطفی آموزشیاران به فلسفه پیشرفت گرایی و رفتارگرایی و کم ترین وابستگی فکری و عاطفی آنها به فلسفه لیبرالیزم سنتی (محافظه کارانه) است. عامل های مدرک تحصیلی، شهر محل سکونت و اثر متقابل مدرک تحصیلی و شهر محل سکونت تفاوت معنی داری را در گرایش آموزشیاران به فلسفه های آموزشی ایجاد نمی کنند. در نهایت پیشنهادهایی برای بهبود عملکرد این آموزشیاران ارایه شده است.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه های توانمند سازی زناشویی بر رضایت مندی زوجین می باشد. روش: این پژوهش در چارچوب طرح های آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می باشد. 36 زوج از زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره بهزیستی شهر اردبیل به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه های آزمایشی برنامه های توانمند سازی انریچ و گلاسر را دریافت نمودند. داده ها با استفاده از پرسشنامه رضایت مندی زناشویی جمع آوری و با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیری و چند متغیری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد رضایت مندی زناشویی در هر دو گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل به طور معناداری بهبود یافته است. نتیجه گیری: یافته ها از اثربخشی برنامه های توانمند سازی ازدواج در پیشگیری از بروز ناسازگاری های زناشویی حمایت می کند.

روانشناسی قانونی یک شاخه تخصصی و کاربردی روانشناسی است، با موضوعاتی سر و کار دارد که روانشناسی و قانون را به یکدیگر پیوند می دهد، غالبا در مجازات و جلوگیری از جرم و جنایت ها نقش ایفا می کند و بر خود مجرمین و جنایتکاران متمرکز می باشد. روانشناسی قانونی هماهنگ کننده نظریه های روانشناسی و بیماری شناسی لازم برای اجرای کیفر قانونی است. پس از جستجو در پایگاه داده های اطلاعاتی در دسترس با کلید واژه های مناسب به دو زبان فارسی و انگلیسی مقالات، کنگره ها، سمینارها، کتاب ها، گزارش ها و یاداشت هایی که بیشترین ارتباط را با اهداف مورد نظر داشتند انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در سال های اخیر با ارائه تصاویر متعدد در فیلم ها، برنامه های تلویزیونی و کتاب ها، علاقه به روانشناسی قانونی به طور قابل توجهی افزایش یافته است. گرچه ترسیم روانشناسی قانونی در رسانه های عمومی به طور قطع چشمگیر و قابل توجه هستند، ولی این تصاویر لزوما دقیق نیستند. با توجه به نظریه های روانشناسی و بیماری شناسی و همچنین قوانین مربوطه، روانشناسی قانونی برای صدور حکم نهایی در مورد متهمان، به قضات و شوراهای عالی قضایی کمک می کند. روانشناسانی که در این حوزه فعالیت می کنند اصول روانشناختی را در جنبه های قانونی به کار می بندند. از جمله این فعالیت ها می توان به مطالعه رفتارهای مجرمانه و درمان آنها و یا کار در دستگاه های قضایی اشاره کرد. آنها به طور مشخص نقش مهمی را در نظام عدالت کیفری بازی می کنند. تعدادی از روانشناسان قانونی به طور مستقیم در نظام عدالت کیفری به منظور سنجش، ارزیابی و درمان افرادی که مرتکب جرم شده اند یا افرادی که قربانی جرم و جنایات بوده اند، کار می کنند. سایرین به موارد اتهام کودک آزاری رسیدگی می کنند، با شاهدان کودک کار می کنند، افراد درگیر در اختلافات و مشاجرات حضانت فرزند را ارزیابی می کنند و صلاحیت روانی متهم برای محاکمه را می سنجند. مقاله مروری حاضر تلاش کرده است تا با ارائه اطلاعات مبتنی بر شواهد در خصوص روانشناسی قانونی، وزراتخانه ها و سازمان های قانونی از جمله سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران بتوانند زمینه ایجاد این رشته تخصصی را در مقاطع تحصیلی مختلف در دانشگاه های ایران فراهم سازند و همچنبن کیفیت ارائه خدمات تخصصی بهداشت روانی، روانشناختی و قانونی را در نظام کیفری و همچنین برای دریافت کنندگان این خدمات در مراکز قضایی، قانونی و تادیبی کشور ارتقاء بخشند.

" هدف: اختلال هویت جنسی یک وضعیت نسبتاً نادر است که در آن افراد، هویت جنسی خود را با آنچه ظاهر آنها نشان می دهد نامتجانس احساس می کنند. از عوامل مهم مرتبط با آن خانواده را بوده که احتمالاً در سبب شناسی و در عین حال نگهداری آن مؤثر است. به این ترتیب بررسی رابطه کارکرد خانواده با این اختلال به خصوص در کشور ایران که هدف این مطالعه نیز می باشد، می تواند در بالا بردن کیفیت کمک به بیماران مبتلا مفید واقع شود. روش بررسی: این پژوهش به روش مقطعی مقایسه ای و از نوع مورد – شاهدی و با نمونه گیری در دسترس انجام شد که در آن تعداد 37 نفر از مراجعه کنند گان به سازمان پزشکی قانونی که تشخیص اختلال هویت جنسی، توسط کمیسیون روانپزشکی در آنها محرز شده بود، پرسش نامه های اطلاعات فردی و ابزار سنجش خانواده که ابزاری برای بررسی کارکرد خانواده است را تکمیل نمودند(گروه نمونه) و با روش همسان سازی 37 نفر از افراد در دسترس که با ارزیابی روانپزشک فاقد هرگونه اختلال روانپزشکی بودند نیز به عنوان گروه مقایسه پرسش نامه ها را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آزمون تی برای گروه های مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که «کارکرد خانواده»(034/0=P) و همچنین ابعاد کارکردی «آمیختگی عاطفی» (03/0=P)، «کنترل رفتار»(021/0=P) و «پاسخگویی عاطفی»(009/0=P) در گروه نمونه نسبت به گروه مقایسه دارای اختلال معنادار و از کارایی پایین تری برخوردار بود، در حالی که این تفاوت در مورد ابعاد کارکردی «نقش ها»(15/0=P)، «حل مسئله» (16/0=P) و ""ارتباط"" (066/0=P) به طور معنادار به چشم نمی خورد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش وجود اختلال هویت جنسی در افرادی که دچار مسائل و مشکلات عاطفی، احساسی و هیجانی بیشتری در خانواده هستند محتمل تر و کمک گسترده به این افراد از طریق مداخلات خانوادگی می تواند مؤثر واقع شود. همچنین آگاهی دادن به خانواده ها در مورد نیازهای عاطفی و تربیتی فرزندان، احتمال بروز این اختلال را کاهش می دهد. "

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شن بازی درمانی در کاهش اختلالات اضطرابی دختران دبستانی شهرستان بابل انجام شد. در چهارچوب روشی آزمایشی و در قالب یک طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل، 40 دختر7 - 10 ساله که در پرسشنامه اضطراب اسپنز نمره یک انحراف معیار بالاتر از میانگین کسب کرده بودند، به عنوان نمونه داوطلب انتخاب شده و به صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند؛ سپس گروه آزمایش 10 جلسه تحت تأثیر متغیر مستقل شن بازی درمانی قرار گرفت و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. پس از پایان مداخله هر دو گروه آزمون شدند تا تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته «اختلالات اضطرابی» مشخص شود. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتیجه پژوهش نشان داد که شن بازی درمانی بر کاهش اختلالات اضطرابی تأثیر معنا داری دارد و همچنین باعث کاهش علائم هراس و ترس از فضای باز، اضطراب جدایی، ترس از آسیب فیزیکی، ترس اجتماعی، وسواس فکری و عملی و اضطراب عمومی می شود. احتمالاً کار با سینی شن به کودک این فرصت را می دهد تا در محیطی امن ترس های خود را جستجو و کشف کند و با بازآفرینی رویدادها به ترس های خود عینیت بخشد، نسبت به آن ها به شناخت و بینش برسد و برای حل مسائل مختلف راه حل پیدا کند.

هدف : هدف از پژوهش حاضر هنجاریابی پرسش نامه راهبردهای شناختی و فراشناختی مک اینری و داوسون (2004)بر روی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان بود. روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع هنجاریابی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 89-1388 بود. حجم نمونه برابر با 350 نفر بود، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و طبقه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسش نامه داوسون و مک اینری (2004) بود. داده های حاصله با استفاده از روش های آماری، تحلیل عاملی، ضریب همبستگی، آلفای کرونباخ، گاتمن و تنصیف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد، ضریب همبستگی سؤالات پرسش نامه با نمره کل آن بین 36/0 تا 62/0 بود. بارهای عامل (تکرار و مرور، بسط معنایی، سازماندهی، برنامه ریزی، نظارت و نظم دهی) نشان دهنده تناسب سؤالات با عوامل بود. ضریب پایایی کل پرسش نامه 92/0 بدست آمد. همچنین ضرایب پایایی خرده مقیاس ها به وسیله ی آلفای کرونباخ برای تکرار و تمرین (75/0)، بسط معنایی (76/0)، سازماندهی (77/0)، برنامه ریزی (74/0)، نظارت (79/0) و نظم دهی (80/0) بود. بحث و نتیجه گیری: در مجموع نتایج پژوهش نشان داد پرسش نامه راهبردهای شناختی و فراشناختی مک اینری و داوسون (2004) یک ابزار چند بعدی و مناسب برای سنجش راهبردهای شناختی و فراشناختی است.

"توجه ویژه به جمعیت جوان به ویژه دانش آموزان به عنوان آینده سازان جامعه از عوامل اساسی توسعه پایدار و همه جانبه است. پرورش استعدادها و قابلیت های دانش آموزان هماهنگ با نیازها و تحولات جامعه می تواند زمینه تحقق اهداف تعریف شده را فراهم سازد. توجه به مسائل و مشکلات عدیده فرا روی جوانان و چاره اندیشی برای حل آنها از وظایف اساسی نظام آموزش و پرورش است. آموزش و پرورش باید ضمن تربیت دانش آموزان و آماده سازی آنان برای پذیرش مسئولیت های آینده ، اقدام بر پرورش سلامت عاطفی و اجتماعی هماهنگ با باورها و ارزشهای فرهنگی ، اجتماعی ، خانوادگی ، دینی و تاریخی نماید تا از طریق تحقق مفهوم استقلال فردی ، هویت او را که در این دوران در حال شکل گیری است ، در جهت رسیدن به کمال رهنمون سازد. هدف پژوهش حاضر عبارت است از تعیین وضعیت سلامت روانی دانش آموزان دوره متوسطه و همچنین مقایسه سلامت روانی در بین دانش آموزان دختر و پسر، دبستانهای دولتی و غیر انتفاعی و نیز بین دانش آموزان رشته های مختلف تحصیلی می باشد . روش مورد استفاده در این پژوهش روش توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهر زاهدان تشکیل می دهند. نمونه مورد نیاز پژوهش شامل 615 دانش آموز دختر و پسر می باشد که با روش طبقه ای – تصادفی از مدارس دولتی و غیر انتفاعی شهر زاهدان انتخاب شدند. ابزار جمعه آوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه Scl . 90- R می باشد ، جهت تعیین روایی پرسشنامه از روایی محتوا و پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده در پژوهش از آزمون ، و استفاده گردید. نتایج نشان داد که در فاکتورهای شکایات جسمانی 1/23 درصد، وسواس 2/18 درصد، حساسیت میان فردی 1/35 درصد، افسردگی 5/47 درصد، اضطراب 7/17 درصد، پرخاشگری 27 درصد، فوبیا 1/31 درصد، پارانویا 2/31 درصد و روانپریشی 3/34 درصد دانش آموزان نمره ای بالاتر از 1 انحراف معیار گرفتند که بیانگر وجود علائم خفیف و یا نسبتاً شدید در بین دانش آموزان در فاکتورهای فوق می باشد. در مقایسه سلامت روان بین دختران و پسران یافته های پژوهش حاضر مؤید این امر است که میانگین توزیع اختلال دختران در 9 مقیاس آزمون بیشتر از دانش آموزان پسر است. در ارتباط با مقیاسهای سلامت روان با توجه به میانگین دانش آموزان مدارس دولتی فقط در مقیاسهای حساست میان فردی و افسردگی ، تفاوتها معنی دار است.یافته های پژوهش حاضر در زمینه میزان علائم در بین دانش آموزان رشته های متفاوت تنها در میزان شکایت جسمانی بین گروه انسانی و تجربی ، انسانی و ریاضی تفاوت معنادار بدست آورده اند و در فاکتورهای حساسیت میان فردی ، اضطراب بین دانش آموزان انسانی و تجربی تفاوت معنی دار مشخص شده است."

بررسی مسائل پیش روی آموزش عالی نشان می دهد که دانشگاه ها در هزاره سوم با چالش های عظیمی رو به رو هستند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های برنامه های درسی آموزش عالی کشور در دهه اخیر و راهکارهای رفع آن انجام شد. مطالعه حاضر از نوع کیفی و از روش سنتزپژوهی استفاده شد. معیار ورود پژوهش ها در این مطالعه مرتبط بودن با هدف پژوهش و اجرای آن در آموزش عالی کشور در دهه اخیر(1384 تا 1394) بوده است. برای فراهم آوردن اطلاعات مورد نیاز، از فرم کاربرگ و جهت اطمینان از میزان پایایی از ضریب کاپای کوهن استفاده شد. همچنین جهت تحلیل داده ها از روش های کدگذاری باز و محوری از نرم افزار Nvivo-8 استفاده شد. یافته ها نشان داد نظام برنامه ریزی درسی آموزش عالی کشور در دهه اخیر با سیزده چالش عمده از جمله، بین اللملی سازی برنامه درسی؛ برنامه درسی مبتنی بر جامعه یادگیری؛ ارزشیابی برنامه های درسی؛ مغفول ماندن سیاست های قومی و چندفرهنگی؛ بعد کیفی تدریس؛ اعتبارسنجی برنامه های درسی؛ جهانی شدن؛ برنامه ریزی درسی غیرمتمرکز؛ رشد انواع تفکر؛ یادگیری چگونه یادگرفتن و راهبردهای یاددهی-یادگیری؛ چالش های محتوایی، برنامه درسی میان رشته ای و کاربست فن آوری اطلاعات در برنامه درسی مواجهه بوده است. علاوه بر این، سنتز راهکارهای پیشنهادی برای رفع این چالش ها نیز ارائه شد.

زمینه و هدف: بررسی دقیق شیوع مشکلات درونی و برونی سازی در سنین نوجوانی جهت طراحی و آماده ساختن خدمات درمانی مناسب با هدف کاهش پیامدهای منفی و رشد اختلالات روانی بعدی و بهبود کارکرد نوجوانان ضروری است. هدف این مطالعه بررسی شیوع مشکلات رفتاری درونی سازی و برونی سازی در بین دانش آموزان مدارس راهنمایی پسر شهرستان زنجان است. مواد و روش ها: جامعه این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع راهنمایی شهر زنجان در سال تحصیلی 91-90 می باشد. برای نمونه گیری با استفاده شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی 300 دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسش نامه خودسنجی نوجوانان آخنباخ (YSR ) توسط آن ها تکمیل شد. در نهایت با حذف پرسش نامه های ناقص 292 پرسش نامه کامل وارد تحلیل شد. برای تحلیل نتایج از آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که میزان شیوع مشکلات درونی و برونی سازی براساس طبقه بندی بالینی در مقیاس مبتنی بر DSM به ترتیب برابر 3 درصد و 5/4 درصد و براساس طبقه بندی مرزی به ترتیب 4/6 درصد و 8 درصد قرار دارند. در طبقه بالینی مشکلات درونی سازی بالاترین میزان شیوع به جسمانی کردن 2/8 درصد و در طبقه بالینی مشکلات برونی سازی، اختلال سلوک 2/9 درصد است. در طبقه مرزی مشکلات درونی سازی بالاترین میزان شیوع به افسردگی و در برونی سازی به اختلال نافرمانی مقابله ای اختصاص دارد. نتیجه گیری: با توجه به وجود مشکلات درونی و برونی سازی شده در بین نوجوان، لزوم طراحی برنامه های درمانی و پیشگیرانه در این زمینه احساس می شود.

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین گفتار خصوصی و خلاقیت در میان کودکان 6-4 ساله شهر تهران انجام شد. بدین منظور 111کودک (55 پسر و 56 دختر) 6-4 ساله، براساس روش نمونه گیری خوشهای چند مرحلهای از بین مهد کودکهای خصوصی شهر تهران انتخاب شدند. خلاقیت با استفاده از آزمون تفکر خلاق در عمل و حرکت (TCAM) سنجیده شد. گفتارخصوصی هر کودک بر اساس طرح رمز گردانی مانینگ به چهار طبقه گفتار نامربوط به تکلیف، گفتار مربوط به تکلیف غیر تسهیل گر، گفتار تقویتی/ مقابله ای و گفتار راه حلی طبقه بندی شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش با استفاده از آزمون خی دو نشان داد که بین گفتارخصوصی و خلاقیت رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین، بین دو جنس از نظر گفتار خصوصی تفاوت معناداری مشاهده نشد، اما پسران درمقیاس خلاقیت نمرات بالاتری به دست آوردند. براساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، به نظر می رسد، متغیرهای دیگری غیر از گفتار خصوصی در پدیدآیی خلاقیت نقش دارند.

این پژوهش با هدف تعیین رابطه ویژگی های شخصیتی با انواع هویت دانش آموزان دختر پایه سوم مقطع راهنمایی تبریز با استفاده از روش تحقیق توصیفی - همبستگی انجام گرفت، حجم نمونه مورد مطالعه 370 نفر بود که از طریق نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه هویت بنیون و آدامز(OMEIS-2) ، پرسشنامه شخصیتی نئو فرم کوتاه (NEO-FFI) بود.تحلیل ها با استفاده از نرم افزار SPSS و روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفت. نتایج نشان داد بین نوروزگرایی با هویت آشفته، بین نوروزگرایی با هویت تعویق افتاده، بین انعطاف پذیری با هویت زود هنگام، بین برون گرایی با هویت پیشرفته، بین وجدان گرایی با هویت پیشرفته، رابطه مثبت و معنی دار دیده شد. اما بین دلپذیری با هویت زود هنگام رابطه معنی دار دیده نشد. به نظر می رسد توجه به شخصیت دانش آموزان دختر می تواند در شکل گیری هویت آنها مفید باشد.