علوم اجتماعی

نمایش ۱۳٬۲۴۱ تا ۱۳٬۲۶۰ مورد از کل ۳۶٬۳۳۵ مورد.

۱۳۲۴۱.

عامل های موثر بر مقدار مشارکت زنان روستایی گرمسار در فعالیت های روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر نعیمی پریسا نجفلو نفیسه صلاحی مقدم سیده شیرین گلباز

منبع: زن و جامعه سال هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: مشارکت روستا زنان روستایی گرمسار کارهای روستایی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۱۵

با توجه به این که زنان روستایی نقش و سهمی قابل توجه در فعالیت های کشاورزی و غیر کشاورزی در مناطق روستایی دارند، لذا هدف از انجام این پژوهش توصیفی همبستگی٬ بررسی عوامل مؤثر بر مقدار مشارکت زنان روستایی گرمسار در فعالیت های روستایی بود. پژوهش به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری مورد مطالعه زنان روستایی در گرمسار بودند (1600 N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران بدست آمد (134 n=). روش نمونه گیری مورد استفاده، طبقه ای تناسبی بود. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی ابزار پژوهش به وسیله پانلی از متخصصان تأیید شد. برای تعیین پایایی پرسش نامه، آزمون مقدماتی انجام گرفت و مقدار آلفای کرونباخ بین 72/0 تا 84/0 بدست آمد. نتایج آمار توصیفی نشان دادند که مقدار مشارکت زنان روستایی در کارهای کشاورزی (میانگین: 24/3) بیش تر از کارهای غیر کشاورزی (میانگین: 99/1) می باشد و زنان روستایی نگرش موافقی نسبت به مشارکت در کارهای روستایی دارند. نتایج رگرسیون چند گانه نشان دادند که متغیر سابقه تأهل، توانست 28درصد از تغییرات مقدار مشارکت زنان روستایی در کارهای کشاورزی را تبیین کند. هم چنین، متغیرهای سن، سابقه تأهل و نقش زنان در کارهای خانه داری توانستند 23درصد از تغییرات مشارکت زنان روستایی را در کارهای غیر کشاورزی تبیین کنند.

۱۳۲۴۲.

بررسی رابطه شبکه های اجتماعی مجازی و ارزش های خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن خوش صفا مجید کفاشی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: ارزش شبکه های اجتماعی مجازی خانواده و ارزش های خانواده

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۳۰ تعداد دانلود : ۳۲۷۸

از دیدگاه کلان، جامعه اطلاعاتی با معیارهای تقویت شده در حوزه های پنج گانه فناوری، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ارزیابی می شود. آنچه در جامعه اطلاعاتی در حوزه فرهنگ در حال وقوع است، بروز یک فرهنگ نوپاست که تحول و تغییر اساسی در شیوه زندگی و توسعه دامنه تعامل و تقابل گسترده فرهنگ ها در سراسر جهان به دنبال دارد. این تعامل بین فرهنگ ها می تواند به استیلای فرهنگ هایی منجر شود که تأکید بیشتری بر به کارگیری اطلاعات و بی پروایی و صراحت در تبادل اطلاعات گوناگون دارند. تحقیق حاضر به بررسی رابطه شبکه های اجتماعی مجازی با ارزش های خانواده (شهروندان بجنوردی در سال 1394) پرداخته است. در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده و نمونه براساس فرمول کوکران شامل 382 نفر از شهروندان بجنوردی 17 تا 40 ساله است که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه است که از طریق آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد شاخص های متغیر مستقل: گمنامی، سابقه کاربری، میزان استفاده و تعاملی بودن ارتباطات در شبکه های اجتماعی مجازی به ترتیب به میزان 069/1، 822/0، 494/ 0و 163/0 توانسته اند متغیر وابسته را تبیین کنند و بیشترین تأثیرگذاری را در ارزش های خانواده داشته باشند.

۱۳۲۴۳.

بازنمایی جامعه مدنی در مطبوعات (تحلیل گفتمان جامعه مدنی در مطبوعات ایران در دوره 1393-1388)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالفضل ذوالفقاری حسین صابر دمیرچی عبدالرضا باقری بنجار

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: بازنمایی جامعه مدنی مطبوعات اصول گرایی اصلاح طلبی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۱ تعداد دانلود : ۱۱۱۶

جامعه مدنی مجموعه ویژه ای از نهادهای مختلف غیر دولتی است که می تواند مانع از تسلط دولت بر جامعه و فعال سازی سایر بخش های جامعه شود. این پژوهش با هدف شناخت تفاوت های نحوه ی بازنمایی مفهوم جامعه مدنی و صورت بندی گفتمانی آن در روزنامه های اصلاح طلب و اصول گرا انجام شده است. بدین منظور 85 متن (سرمقاله ها ، صفحات اندیشه) از میان روزنامه های پرتیراژ متعلق یه دو جریان سیاسی عمده کشور یعنی اصول گرایان و اصلاح طلبان (در میان سال های 1388-1393) انتخاب و تحلیل شده است. (در این پژوهش از روش گفتمان فرکلاف و مفصل بندی مفهومی لاکلائو و موفه برای تحلیل استفاده شده است). یافته ها نشان می دهد در مطبوعات ایران مفهوم جامعه مدنی با مفهوم مدینه النبی هم ارز قرار گرفته است. در این میان هر دو طیف در بازنمایی این مفهوم بر سه اصل دولت، شهروندی و مشارکت اجتماعی تاکید کرده اند. با این تفاوت که روزنامه های اصلاح طلب در مفصل بندی این مفهوم به قوانین مردمی و دموکراتیک متوسل می شوند. در مقابل روزنامه های اصول گرا در ساخت بندی گفتمانی از دال مرکزی جامعه- امت دینی استفاده کرده اند.

۱۳۲۴۴.

طراحی مدل سنجش هویت مدرن و اعتباریابی در جامعه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا محمدزاده ابراهیم حاجیانی

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: مدرنیته جامعه ایرانی هویت مدرن

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۸۲۷ تعداد دانلود : ۷۱۰

وضعیت و ابعاد تأثیر مدرنیته بر جامعه ایران یکی از مسائل محوری رشته جامعه شناسی از بدو شکل گیری این رشته در ایران بوده است. این مقاله حاصل تلاشی است در راستای توصیف مفهوم مدرن-شدن و شیوه سنجش متناسب با آن در جامعه ایران. بر اساس نظریه هویت اجتماعی به طرح متغیر هویت مدرن، با بررسی مفاهیم بدیل به تعریف و مرزبندی این متغیر، با بررسی یافته های موجود به گسترش ابعاد و گذار از تعریف به مدل مفهومی و با گردآوری داده های تجربی به اعتباریابی و اصلاح مدل پرداخته شده و به تناسب هر بخش، از مطالعات اکتشافی، پیمایش و مدل سازی ساختاری استفاده شده است. یافته تحقیق عبارتست از مدل هفت مؤلفه ای سنجش وضعیت هویت مدرن. این مدل در سطح جامعه ایران و با حجم نمونه 1291 بر اساس روش چند مرحله ای بین استان ها و تصادفی درون استان ها اعتباریابی شده و با استفاده از شاخص های برازش مطلق و مقتصد، اصلاح و نهایی شده است.

۱۳۲۴۵.

بازنمایی مناسبات نسلی از منظر ادبیات داستانی پیش و پس از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شقایق یوسفی مقدم محمدسعید ذکایی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: بازنمایی رمان شکاف نسلی گذار الگوی روابط نسلی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۶۸ تعداد دانلود : ۷۱۰

پرسش اصلی مقاله حاضر این است که شش رمان معاصر فارسی در بازه زمانی پیش و پس از انقلاب اسلامی چه تصویری از الگوی روابط بین نسلی را در خانواه ایرانی ترسیم کرده است و در این زمان چه تغییری در روایت رمان ها از مناسبات نسلی درون خانواده ایجاد شده است. بنابراین، ادبیات داستانی را به مثابة میانجی فهم مان از تحولات جامعه در این زمینه در نظر گرفته ایم و از آنجا که با هدف مطالعه ژرف و عمیق روایت ها به دنبال کشف و تفسیر بوده ایم، از تکنیک تحلیل محتوای کیفی مضمونی استفاده کرده ایم. براساس چارچوب مفهومی، الگوی مناسبات نسلی را ذیل سه عنوان بررسی کرده ایم: توافق نسلی، تفاوت و تعامل هم زمان نسلی، و شکاف نسلی. به رغم متفاوت بودن بازنمایی مناسبات نسلی در دو بازه زمانی، مسئله نسلی در بافت روایی رمان ها، در همه موارد، به شکل شکاف تصویر شده است. از بررسی مناسبات نسلی در روایت های پیش از انقلاب الگویی به دست آمده که مهم ترین ویژگی آن شکاف مذهبی و ایده آل گرایی شخصیت های داستانی است که در چارچوب کلی تقابل سنت و مدرنیته و ماهیت طردی و تقابلی آن قابل تفسیر است. این گونه شکاف و تقابل های سنتی مدرن در روایت های پس از انقلاب کمتر دیده می شود؛ اما به رغم پیدایش مؤلفه هایی چون رسانه های جمعی و فنّاوری های اطلاعاتی، که گذار به بزرگسالی را غیرخطی و دگرگون کرده اند، روایت های پس از انقلاب نیز کماکان شکاف نسلی را بازنمایی می کنند.

۱۳۲۴۶.

احساس تعلق به ایران در میان اقوام ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید صمد بهشتی محمد حقمرادی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۶۷)

کلیدواژه‌ها: هویت ملی هویت قومی احساس تعلق

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۳ تعداد دانلود : ۶۶۲

وجود اقوام مختلف در ایران که مهم ترین ویژگی آنها بومی بودن آنهاست و همچنین تلاش حکومت مرکزی در یک سدة گذشته برای ایجاد یک دولت یا ملت واحد، این پرسش را مطرح می کند که درنتیجة سیاست های تمرکزگرایانة حکومت مرکزی، اقوام مختلف با مذاهب متفاوت تا چه اندازه به ایران و هویت ملی خود احساس تعلق می کنند. با استفاده از تحلیل ثانویة داده های مربوط به 2667 ایرانی در موج پنجم مطالعة ارزش های جهانی چنین نتیجه گیری شد که درمجموع، تمامی اقوام، احساس تعلق زیادی به ایران دارند و آنچه در برخی اقوام نظیر اعراب و کردهای اهل تسنن، میزان این تعلق را کاهش می دهد احساس نابرابری و مشارکت کم آنها در قدرت سیاسی و نیز سهم نامناسب آنها از توسعه یافتگی در مقایسه با سایر اقوام است. احساس تعلق زیاد قوم بلوچ سنی نسبت به ایران در بسیاری از شاخص های مطالعه شدة این تحقیق، درخور توجه است.

۱۳۲۴۷.

اعتماد در تعاملات اجتماعی، یک مطالعه تجربی آزمایشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمدرضا اصغرپور ماسوله سمانه امیری غلامرضا صدیق اورعی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)

کلیدواژه‌ها: اعتماد آزمایش بازی سرمایه گذاری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۱ تعداد دانلود : ۶۶۲

هدف این پژوهش، بررسی تجربی اعتماد در تعاملات اجتماعی بوده است. برای این منظور نسخه ای از بازی سرمایه گذاری مبنا قرار گرفت و بر اساس این، 28 نفر از دانشجویان با استفاده از رایانه و به صورت شبکه در محیط آزمایشگاه، آن را اجرا کردند. این افراد به صورت ناشناخته و دوبه دو در 30 دور با یکدیگر با رایانه و در چارچوب بازی طراحی شده، تعامل داشتند و به تناوب نقش اعتمادکننده و معتمد را بازی می کردند. بر اساس دیدگاه صرفاً اقتصادی انتظار می رفت کنشگران تصمیمی بگیرند که در شرایط بازی بیشترین بازده را دارد؛ یعنی به سادگی به دنبال سود بیشتر بروند و به طرف های تعامل خود اعتماد نکنند؛ اما نتایج نشان دادند در شرایط بازی سرمایه گذاری، کنشگران به شکل معنی داری به طرف های تعامل خود اعتماد کردند و حدود 23 درصد از دارایی خود را در اختیار کسی قرار دادند که محتمل بود هیچ مبلغی را به آنان برنگرداند. همچنین معتمدان هم مبلغ در خور توجهی (حدود 20 درصد دارایی اولیه) از آنچه را دریافت کرده اند، بازگردانده اند. این در حالی است که بر اساس ساختار بازی، دو طرف تعامل هیچ گاه یکدیگر را نمی شناختند و ساز و کار هایی مانند شهرت هم در بازی وجود نداشت. تغییراتی هم در شیوه تعامل دو طرف در طول بازی مشاهده شد که در مقاله به تفصیل توضیح داده شده اند.

۱۳۲۴۸.

دلالت های معنایی فراغت در میان شهروندان شهر اصفهان (یک پژوهش کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یاسر رستگار محمدتقی ایمان مریم سروش سعید ابراهیمی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)

کلیدواژه‌ها: مصرف پژوهش کیفی فراغت دلالت های معنایی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۸۵۱ تعداد دانلود : ۷۴۶

تفکیک فزاینده میان ساعات کاری و غیرکاری در زندگی مدرن، امکان فراغت بیشتری برای شهروندان فراهم کرده است؛ بنابراین، شیوة گذران آن به یک بحث تأمل برانگیز تبدیل شده است. مطالعه حاضر تلاش دارد با اتخاذ رویکرد تفسیری و با به کارگیری روش شناسی نظریه زمینه ای، این دلالت ها و معانی را در بین شهروندان شهر اصفهان شناسایی کند. بدین منظور 33 نفر از شهروندان ساکن شهر اصفهان به روش نمونه گیری هدفمند و برحسب مسیر گام به گام، جمع آوری و تحلیل داده ها، شناسایی و با آنها مصاحبه عمیق انجام شده است. تحلیل داده ها نشان می دهد مهم ترین دلالت های معنایی فراغت در بین مشارکت کنندگان میدان مطالعه شده عبارتند از: فراغت ارتباطی / تکنولوژیک، فراغت خانوادگی، فراغت خانگی، فراغت فردگرایانه، فراغت بی برنامه. هریک از این دلالت ها گویای معنای خاصی از فراغت است که الگوهای فراغت افراد را مبتنی بر این شیوة معنادهی شکل دهد. انتزاع این کدها در سطح بالاتر یک مقوله هسته را ساخت و آن فراغت تقلیل گرایانه / بی هنجار است. این مقوله اشاره می کند مشارکت کنندگان مطالعه شده، معنایی تقلیل گرایانه در ذهن خود، ساخته و فراغت را از معنایی منسجم، برنامه ریزی شده، منظم و مستمر در جهت شکوفایی استعدادها به معنایی بی شکل، بدون جهت خاص و دم دستی از فراغت تقلیل داده اند. همچنین، بی هنجاربودن فراغت به معنای نوعی سردرگمی و بی معنایی نسبت به الگوهای فراغت است.

۱۳۲۴۹.

مقابله دینی با ناملایمات زندگی: تبیین و بررسی نظریه مقابله دینی پارگامنت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: امیر قربانی

منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 99-125

کلیدواژه‌ها: مقابله دین مقابله دینی ناملایمات زندگی الگوهای مقابله دینی پارگامنت

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۱۱۸۵ تعداد دانلود : ۵۱۴

نقش نظام های معناده در ترسیم هدف زندگی و معنادهی به آن تردیدناپذیر است. آدمی در طول زندگی، به-ویژه در ناملایمات با اتکا به این چارچوب ها سعی در تحقق اهداف و حفظ معنای زندگی یا ایجاد تحول در آن دارد. در همین راستا، کِنت پارگامنت با تلقی دین به مثابه تأمین کنندة معنا به طراحی نظریه مقابله دینی پرداخته است. او مقابله را فرایندی پیوسته در حال تغییر می داند که برای برطرف ساختن نیازهای موقعیتی یا شخصی به کار می رود. بر این اساس، در مقابله دینی هر رویدادی در پرتو امر قدسی تفسیر می شود. پارگامنت با پذیرش رابطه دو جانبه مقابلة دینی و غیردینی، معرفی سه الگوی مقابلة دینی و اذعان به ایجابی و منفی بودن این مقابله ها، مقیاسی با 21 گونه از اقدامات مقابلة دینی از طریق مصاحبه و مررو آثار به دست می دهد و پنج کارکرد عمده برای آن برمی شمرد. بر اساس این مطالعات تجربی، تصویر فرد از خدا در گزینش نوع الگوی مقابله ای او اثرگذار است. در مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی، آراء، روش و پیامدهای عملی نظریه پارگامنت تبیین و بررسی می شود.

۱۳۲۵۰.

کیفیت زندگی زنان سرپرست خانواده: نقش تاب آوری و کارکرد خانواده مبتنی بر مدل مک مستر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا سادات رضایی محسن دهقانی محمود حیدری

منبع: خانواده پژوهی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۵۱ 407-421

کلیدواژه‌ها: زنان سرپرست خانوار کارکرد خانواده تاب آوری کیفیت زندگی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۸۶۲ تعداد دانلود : ۵۹۴

زنان سرپرست خانوار با مشکلات متعدد و نقش های مضاعفی روبرو هستند که می تواند روی سلامت، رضایت و کیفیت زندگی آنان تأثیر منفی بگذارد. در مطالعه حاضر ارتباط کیفیت زندگی با کارکرد خانواده و نقش واسطه ای تاب آوری در این خانواده ها مورد مطالعه قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان سرپرست خانوار شهر تهران بود. حجم نمونه با توجه به نوع پژوهش، سیاهه و خرده مقیاس ه ای آن، 160 نفر در نظر گرفته شد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسش نامه سنجش کارکرد خانواده، پرسشنامه کیفیت زندگی و مقیاس تاب آوری کانر- دیویدسون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین تاب آوری با سلامت جسمی، سلامت روان، سلامت محیط و روابط اجتماعی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. بین ابعاد کیفیت زندگی و تاب آوری با تمام خرده مقیاس های کارکرد خانواده رابطه منفی معنادار وجود داشت. همچنین نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه کارکرد عمومی خانواده با سلامت جسمانی، بین نقش ها و سلامت روان، بین متغیر نقش ها و کارکرد عمومی با سلامت محیط رابطه معنی داری داشت و در نهایت در رابطه کارکرد عمومی و نقش ها با روابط اجتماعی این رابطه معنادار بود. تاب آوری را متغیری موثر در ارتباط بین کیفیت زندگی با سطوح کارکرد خانواده دانست.

۱۳۲۵۱.

مقایسه حقوق زن مسلمان از دیدگاه مرتضی مطهری و فاطمه مرنیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی توانا محمد کامکاری محمدامین میرزایی زاده کوهپایه

منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 41 - 61

کلیدواژه‌ها: اسلام حقوق مدنی اجتماعی و سیاسی زن مطهری مرنیسی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۲۴۷

مرتضی مطهری و فاطمه مرنیسی مساله زن مسلمان در را کانون توجه خود قرار داده اند؛ یکی از منظر فقه سیاسی شیعی و دیگر از منظر فمینیست اسلامی. مقاله حاضر دیدگاه این دو متفکر درباره حقوق زن مسلمان را بررسی می کند و این پرسش ها را طرح می کند که مطهری و مرنیسی، چه حقوق مدنی، اجتماعی و سیاسی برای زن مسلمان قائل هستند؟ و دیدگاه این دو متفکر چه شباهت ها و تفاوت هایی با هم دارد؟ یافته های تحقیق نشان می دهد: مطهری حق آزادی عقیده و مذهب، حق مالکیت (ازحقوق مدنی)، حق آموزش و امنیت احتماعی (از حقوق اجتماعی) و حق رای (از حقوق سیاسی) را برای زنان همسان با مردان به رسمیت می شناسد اما به دلیل زیست شناختی و روان شناختی ، در زمینه قوانین ارث، پوشش و طلاق (از حقوق مدنی)، حق اشتغال (از حقوق اجتماعی) و حق انتخاب شدن سیاسی (از حقوق سیاسی) حقوق متفاوت برای زنان قائل می شود. در مقابل مرنیسی برابری ذاتی میان زن و مرد متصور است و معتقد است اسلام ذاتی (در تقابل با اسلام تاریخی) هم این برابری را به رسمیت می شناسد. در نتیجه حقوق مدنی، اجتماعی و سیاسی مشابه با مردان برای زن مسلمان قائل است. مبنای تفاوت دیدگاه مطهری و مرنیسی را می توان نتیجه نگرش های متفاوت آنان به اسلام دانست.

۱۳۲۵۲.

تمدن اسلامی در مرحله گذار؛ ضرورت آینده نگاری و راهبردپردازی برای ساختن تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حاکم قاسمی

منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 3 - 21

کلیدواژه‌ها: جهان اسلام تمدن نوین اسلامی رقابت های تمدنی آینده تمدن اسلامی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی آینده پژوهی

تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۱۵

رقابت های تمدنی بین تمدن های بزرگ در عرصه جهانی، در شرایطی که جامعه بشری با بحران های سترگ و بنیادی روبه روست، جهان اسلام را در مرحله گذار قرار داده است؛ مرحله ای که در آن، صاحبان هر تمدنی با فائق آمدن بر این بحران ها و ارائه طریق برای جامعه بشری، می توانند از آن به سلامت گذر کنند و تمدن نوینی را سامان دهند و به جامعه بشری عرضه نمایند. از این نظر، جهان اسلام در وضع کنونی در مرحله پیشاتمدن نوین اسلامی قرار دارد و درصورتی که با سلامت از این مرحله گذر کند، می تواند تمدن نوینی را به جامعه بشری ارائه نماید. ازاین رو، شناسایی دقیق وضعیت کنونی جهان اسلام و توصیف دقیق عوامل مؤثر بر رقابت های تمدنی بین جهان اسلام و تمدن های رقیب، می تواند زمینه را برای تسهیل گذر از وضع کنونی به مرحله تمدن نوین اسلامی هموار سازد. در این مقاله با کار بست روش سوات[1] سعی می شود تا ازیک سو نقاط قوت و ضعف جهان اسلام، و ازسوی دیگر فرصت ها و تهدیدهای پیش روی آن در مواجهه با رقبا، برای شکل دادن تمدن نوین اسلامی توصیف گردد. پس از توصیف دقیق وضع موجود، با تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر رقابت های تمدنی، وضعیت تمدن اسلامی در مرحله پیشاتمدن نوین اسلامی تبیین و راهبردهای گذر از مرحله کنونی به مرحله تمدن نوین اسلامی ارائه می گردد. [1]- SWOT

۱۳۲۵۳.

بررسی رابطه بین سبک های فرزندپروری خانواده و شخصیت کارآفرینانه جوانان (مطالعه موردی شهر تهران)

نویسنده: مهدی جلالی

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 53-83

کلیدواژه‌ها: شخصیت کارآفرینانه سبک فرزندپروری فرزندپروری مقتدر فرزندپروری سهل گیر فرزندپروری دموکراتیک

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی

تعداد بازدید : ۱۰۷۳ تعداد دانلود : ۶۳۳

بیکاری یکی از بزرگ ترین مشکلات جامعه ایران است. کارآفرینی از جمله عواملی است که می تواند این مشکل را تا حدودی برطرف نماید. از طرف دیگر، خانواده، اساسی ترین نهاد جامعه پذیر کردن، به ویژه در سال های اولیه زندگی است. اینکه خانواده چگونه فرد را تربیت می کند، بر شکل گیری شخصیت وی، اثرگذار است. گونه های ساختار قدرت در خانواده که مؤید نوع شیوه های تربیتی والدین است، در بروز رفتارهای متفاوت فرزندان در زندگی اجتماعی مؤثر است. پژوهش حاضر، باهدف بررسی رابطه بین سبک فرزندپروری و شخصیت کارآفرینانه افراد، در بین جوانان تهرانی انجام گرفته است. برای رسیدن به هدف تحقیق از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه استفاده شد. با توجه به جامعه آماری تحقیق، تعداد 397 نفر از جوانان تهرانی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد و موردبررسی قرار گرفت. شخصیت کارآفرینانه شامل شش بعد خلاقیت، مرکز کنترل درونی، استقلال طلبی، خطرپذیری منطقی، نیازبه موفقیت و تحمل ابهام است. همچنین گونه های فرزندپروری نیز شامل فرزندپروری مقتدر، فرزندپروری دموکراتیک و فرزندپروری سهل گیر می باشد. مقدار F محاسبه شده 216/44 شد که درسطح 95 درصد، معنی داری رابطه بین سبک فرزندپروری و شخصیت کارآفرینانه را نشان می دهد. R با ضریب همبستگی چندگانه 457/0 نشان داد که متغیرهای مستقل داخل معادله، به طور همزمان، تقریباً 7/45 درصد با متغیر شخصیت کارآفرینانه ارتباط دارند. R2 با ضریب تعیینی که داشت، نشان داد که 9/20 درصد از واریانس متغیر شخصیت کارآفرینانه به وسیله متغیرهای مستقل موجود در معادله تبیین می شوند.

۱۳۲۵۴.

تفسیر المیزان و قرائتی دیگر از فلسفه تاریخ جهت پیشرفت اجتماع(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: ایوب امرایی مریم نظربیگی محمدرضا حسینی

منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال پنجم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 32 - 55

کلیدواژه‌ها: پیشرفت اجتماع فلسفه تاریخ قرآن تفسیر المیزان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۴۲۳

پیشرفت اجتماع و نیل جوامع و تمدن ها به سعادت و کمال، آرزوی دیرینه بشر است. «اندیشه پیشرفت» از سوی متفکران علوم انسانی تعاریف گوناگونی داشته و مصادیق مختلفی را شامل شده است. تکوین و قدرت نفوذ اندیشه پیشرفت اجتماع، نیازمند ابتنای آن بر مبانی نظری استوار و محکمی مانند «فلسفه تاریخ» است. «ماهیت تاریخ» و «عوامل محرک تاریخ» دو مؤلفه مهم فلسفه تاریخ به شمار می آیند. فیلسوفان تاریخ و جامعه شناسان، «ماده» را ماهیت و موضوعاتی مانند: (نژاد)، (عوامل جغرافیایی)، (نظریه الهی)، (قهرمانان و (اقتصاد) را از مهم ترین عوامل محرک تاریخ بر شمرده اند.این نگاشته بر آن است تا بر اساس تفسیر شریف المیزان و با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، یکی از مهم ترین اقسام مبانی نظری «اندیشه پیشرفت اجتماع» یعنی «فلسفه تاریخ» را مورد تحلیل و واکاوی قرار دهد و با ارائه ادله مهمی، «اختلاف» را به عنوان ماهیت و «دین» را به عنوان عامل محرک تاریخ معرفی نماید.

۱۳۲۵۵.

بررسی جامعه شناختی پدیده کودک آزاری در منطقه شهریار تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: حسین عباسی اقدم رضاعلی محسنی طهمورث شیری

منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۴۳) 129 - 149

کلیدواژه‌ها: کودک آزاری اعتیاد حاشیه نشینی آسیبهای اجتماعی اختلافات خانوادگی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی

تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۳۱۷

پژوهش حاضر به بررسی جامعه شناختی پدیده کودک آزاری در منطقه شهریار در تابستان سال 1396 پرداخته شده است . ابعاد و مولفه هایی چون خانوادگی ، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی در قالب متغیرهای مستقلی چون فوت والدین ، اعتیاد ، طلاق ، تحصیلات ، حاشیه نشینی ، اختلافات خانوادگی ، بعد خانوار ، درآمد و شغل به عنوان عوامل تأثیر گذار بر پدیده کودک آزاری به عنوان متغیر وابسته مورد مطالعه قرار گرفته است . از آنجا که بررسی حاضر از دیدگاه و منظر جامعه شناختی مد نظر است ؛ لذا همگی افراد بالای 18 سال منطقه شهریار به عنوان جامعه آماری لحاظ گردیده و صرفا به گزارشهای واصله تحت عنوان کودک آزاری در اورژانس اجتماعی اکتفا نشده است . حدود 400 نفر از جمعیت منطقه شهریار با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند و نحوه نمونه گیری نیز از طریق خوشه بندی چند مرحله ای و تصادفی هدفمند صورت گرفته است . جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه خود ساخته محقق و استاندارد که در بین پاسخ گویان توزیع گردیده است انجام شد . اعتبار پرسشنامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ و روائی آن نیز طی مشاورت با اساتید و کارشناسان پژوهش ، مورد تأئید قرار گرفته است . یافته های پژوهش نشان می دهد در خانواده هائی که افراد معتاد زندگی می کنند به مراتب نسبت به خانواده هائی که افراد معتاد وجود ندارد پدیده کودک آزاری بیشتر است . همچنین شدت آزار و اذیت کودک در خانواده هائی که یکی از والدین آنها فوت شده یا طلاق گرفته اند بیشتر است . همچنین آن پدیده اجتماعی با عنوان آسیب در حاشیه شهر بیشتر از مرکز شهر بوده و به لحاظ تحصیلی و سطح فرهنگ نیز پدیده کودک آزاری در میان افراد با تحصیلات بالا کمتر است . به لحاظ شغلی نیز هرچه میزان درآمد بیشتر باشد میزان آرامش و آسایش در خانواده ها حاکم خواهد شد لذا ضریب امنیت برای کودکان به لحاظ عدم وقوع کودک آزاری بالاتر خواهد بود و هر چه والدین به مشاغل روزمره رو بیاورند زمینه تأمین نیازهای خانواده فراهم شده و کودکان در رفاه و آرامش به سر می برند .

۱۳۲۵۶.

مؤلفه های فرهنگی و اجتماعی شادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نعمت الله فاضلی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: شادی توسعه فرهنگ

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۱۷۲۹ تعداد دانلود : ۹۹۸

چکیده یکی از علل گسترش افسردگی ها و ناشادی ها در جامعه امروز، نداشتن شناخت نظری درست از شادی است. لذا از گام های ضروری برای گسترش شادی، داشتن «دیدگاه نظری مناسب» در این زمینه است. هدف این مقاله، ارائه دیدگاهی فرهنگی درباره شادی و دست یافتن به شناختی نظری از شادی برای توسعه و گسترش آن در جامعه است. نگارنده معتقد است شادی اگرچه برداشت و تلقی یا احساس خوب «افراد» از زندگی است، اما این احساس فردی بیشتر «برساخته اجتماعی و فرهنگی» است تا «برساخته روانی، زیستی، عاطفی یا فردی». از این رو به نظریه یا دیدگاهی اجتماعی و فرهنگی برای تبیین و شناخت شادی نیاز داریم. این مقاله کوشش می کند با «رویکردی بین رشته ای» به کمک مفهوم «عادت واره» پی یر بوردیو، و مفهوم «فرهنگ شادی»، شادی را به مثابه نوعی «برساخته اجتماعی و فرهنگی»، ویژگی ها و عوامل تأثیرگذار بر آن و گونه های آن توضیح دهد. در نهایت با توجه به نظریه یا دیدگاه فرهنگ شادی، برخی راهبردهای توسعه شادی در جامعه را پیشنهاد می کنیم.

۱۳۲۵۷.

بررسی رابطه بین هوش اجتماعی با چابکی سازمانی و پاسخگویی سازمانی کارکنان آموزش و پرورش شهرستان پارس آباد مغان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: خیرالله سربلند بهنام ابراهیمیان

منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵۵)

کلیدواژه‌ها: هوش اجتماعی پاسخگویی سازمانی چابکی سازمانی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۷۲

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هوش اجتماعی با چابکی سازمانی و پاسخگویی سازمانی کارکنان آموزش و پرورش شهرستان پارس آباد مغان بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان آموزش و پرورش شهرستان پارس آباد مغان تشگیل می دادند که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 120 نفر از کارکنان آموزش و پرورش شهرستان پارس آباد مغان بعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد هوش اجتماعی سیلورا (2001)، چابکی سازمانی از پرسشنامه استاندارد جعفری مقدم (1390)، پاسخگویی سازمانی از پرسشنامه استاندارد محبوبی (1392)، استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چند متغییره و جهت نرمالیته بودن از آزمون کولموگروف–اسمیرنف استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که رابطه معنی داری بین هوش اجتماعی با چابکی سازمان و پاسخگویی سازمان وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که از بین سه مولفه هوش اجتماعی، مولفه مهارت های اجتماعی بیشترین تاثیر را برای چابکی و پاسخگویی سازمان دارد.

۱۳۲۵۸.

تاریخ گذاری آیات سوره مزمل

نویسنده: علیرضا غروی

منبع: فرهنگ پژوهش تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۰ ویژه تاریخ اسلام 5 - 27

کلیدواژه‌ها: تاریخ گذاری سوره مزمل ترتیب نزول واحد نزول قرآنی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۳۲۷

۱۳۲۵۹.

تهدیدات جرایم سازمان یافته در جهان امروز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامحسین بیابانی

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: جرایم سازمان یافته تهدید نفوذ سند راهبردی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۵۹۴

یکی از جرایمی که کشورها را تهدید می کند، جرایم سازمان یافته است که روز به روز بر تهدید آن افزوده می شود. با رشد اقتصادی کشورها، این جرم هم به آهستگی در حال حرکت و سایش بر روی سایر ابعاد اقتصادی است. هدف از این پژوهش تشریح ابعاد مفاهیم تهدیدات جرایم سازمان یافته و روش های نفوذ مجرمین سازمان یافته در سازمان های هدف و راههای مقابله با این تهدیدها است. روش به کار رفته در مقاله حاضر از لحاظ ماهیت کاربردی بوده و از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد. یافته ها حاکی از آن است که در هیچ قرنی کشورها به اندازه قرن حاضر از جرایم سازمان یافته متضرر نشده اند. این موضوع آنقدر دارای اهمیت بوده که از سال 2003 به بعد عمده کشورها در سند راهبردی، این جرم را به عنوان تهدید مهم شناسایی و معرفی کردند. بر این اساس در اکثر تفاهم نامه های دوجانبه و چند جانبه جرایم سازمان یافته مورد تاکید همگان قرار گرفته است. چرا که جرایم سازمان یافته، تهدیدات جدی و طولانی مدت روی مؤسسات، جامعه، اقتصاد و کیفیت زندگی شخصی مردم ایجاد می کند و به جز این اثرات جرایم سازمان یافته در اقتصاد و امنیت منطقه ای و بین المللی مشهود است. نتیجه آن است که مجرمین سازمان یافته دولت ها را همانند سرمایه داران بین المللی تحت فشار قرار می دهند و به چالش می کشند. به گونه ای که به عنوان یک تهدید غیر نظامی برای امنیت ملی و توسعه بین الملل به شمار می روند. جرایم سازمان یافته همانند بازی دومینو عمل می کند یعنی ابتدا در کشوری این جرم شکل می گیرد و سپس یکی پس از دیگری کشورهای دیگر را در می نوردد. همچنانکه کشورها در حوزه اقتصاد از هم تاسی می پذیرند جرایم سازمان یافته هم آرام آرام به دیگر کشورها سرایت می کند.

۱۳۲۶۰.

اعتیاد زنان از منظر کنشگران دستگاه های اجرایی در استان البرز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سمیه سلیمانی مسعود گلچین صلاح الدین قادری

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال یازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 52 - 74

کلیدواژه‌ها: اعتیاد زنان استان البرز روش کیفی نظریه زمینه ای فشار ساختاری مدیریت ناهماهنگ

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی

تعداد بازدید : ۸۱۱ تعداد دانلود : ۶۵۰

هدف مقاله فهم شرایط، تعاملات، پیامدها و اقدامات و کارهای انجام شده در خصوص اعتیاد زنان در «استان البرز» از منظر کنشگران دستگاه های اجرایی استان است. روش مورد استفاده کیفی است و در فرایند پژوهش از نظریه زمینه ای استفاده شده است. داده ها با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری شده اند. بر اساس روش نمونه گیری نظری و با معیار اشباع نظری، با ۱۹ نفر از مسئولان استان البرز مصاحبه شد. یافته های حاصل از مقوله بندی به روش نظریه زمینه ای شامل ۱۰ مقوله عمده به شرح زیر است: یادگیری اجتماعی و فشار همالان، تنش خانوادگی، ضعف نظام کنترلی، عدم حمایت بعد از ترک، مراکز درمانی بهبود یافتگان، آگاهی و آموزش برای پیشگیری از اعتیاد، فرهنگ سازی از طریق نهادهای مختلف، مراکز ترک اعتیاد، سازمان های مردم نهاد، شیوع و روند رو به رشد اعتیاد زنان. مقوله هسته نیز: «روند رو به رشد اعتیاد زنان برآمده از فشار ساختاری و ناهماهنگی سازمان ها» است. یافته ها نشان می دهد که پدیده اعتیاد زنان رشدی فراتر از امکانات و منابع لازم برای مقابله با آن داشته است، بین دستگاه های اجرایی هماهنگی و تقسیم کار روشنی وجود نداشته و جنبه های اجتماعی مبارزه با پدیده اعتیاد زنان تقویت نشده است.

درخت حوزه‌های تخصصی