درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: این پژوهش رفتار اطلاعیابی دانشجویان دوره دکتری دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران در استفاده از اینترنت ومنابع الکترونیک را بررسی میکند. روش: برای انجام این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است. با تجزیه و تحلیل 61 پرسشنامه جمع آوری شده، ویژگیهای جمعیت شناختی و گرایش های تحصیلی جامعه مورد مطالعه مشخص گردیده است. یافته ها: نتایج نشان میدهد 100 درصد جامعه آماری از پست الکترونیک، پایگاه های الکترونیکی و موتورهای جستجو استفاده میکنند. بیشتر دانشجویان در محل کار از اینترنت استفاده کرده و نزدیک به نیمی از آنان روزانه یک ساعت در منابع الکترونیکی و اینترنت به جستجو میپردازند. 2/49 درصد افراد مورد پ ژوهش دارای تجربه بیش از سه سال آشنایی با اینترنت هستند. مهم ترین روش آشنایی آنها با اینترنت تجربه شخصی، آزمایش و خطا است. دانشجویان مورد بررسی، مهم ترین هدف را در استفاده از اینترنت و منابع الکترونیکی، فعالیت های پژوهشی و مهم ترین دلیل را، حجم زیاد اطلاعات و مهم ترین منبع مورد جستجو را مجلات الکترونیکی تخصصی ذکر کرده اند. مهم ترین روش شناسایی این منابع توسط دانشجویان، استفاده از موتورهای جستجو است. از طرفی دانشجویان مشکلات گوناگونی در استفاده از اینترنت و منابع الکترونیک دارند. مهم ترین آن ترافیک شبکه و پائین بودن سرعت است.

هدف: این تحقیق برای تعیین الگوی رفتار علمی پژوهشگران در چگونگی استفاده از منابع علمی، به تحلیل استنادی مقاله های ارائه شده توسط پژوهشگران پژوهشکده مهندسی در فاصله سال های 1370-1384 پرداخته است. روش: با استفاده از روش تحلیل استنادی از 547 عنوان مقاله موجود در آرشیو کتابخانه، 3642 استناد استخراج شد. همچنین از قانون برادفورد درخصوص نشریات ادواری مورد استناد استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد تعداد متوسط استناد در هر مقاله حدود 8 استناد است. بالاترین میزان استناد با 5/45 درصد مربوط به نشریات ادواری میباشد. 5/90 درصد از استنادها به زبان انگلیسی است. پروانه ثبت اختراعات با 5/16 سال بالاترین و منابع الکترونیکی با 1/2 سال پایین ترین میانگین نیم عمر را دارند. همچنین با استفاده از ضریب برادفورد 6 عنوان نشریه هسته نیز مشخص گردید.

امروزه کتابخانه های علمی به طور فزاینده به نقش و اهمیت جنبه های مدیریتی در خدمات دهی بهتر به مراجعان و بهبود سطح عملکرد کیفی خود پی برده اند. در این میان، کتابخانه های دانشگاهی به دلیل داشتن نقش محوری در توسعة علم و دانش، تلاش دارند تا مهارتهای خود را در ارائه خدمت بهتر به مراجعان بهبود بخشند. تحلیل پوششی داده ها، یک نوع تکنیک از نوع برنامه ریزی خطی ناپارامتریک است که برای اندازه گیری میزان کارایی نسبی واحدهای سازمانی به کار میرود. در این مقاله، کارآیی نسبی کتابخانه های دانشگاه یزد بر اساس بررسی روابط بین داده ها و ستاده های کتابخانه ها بررسی و ارزیابی شده است. بدین منظور، در مرحله اول برای محاسبه کارآیی از مدلهای CCR ورودی محور، CCR خروجی محور و تحلیل پوششی داده های جمعی استفاده گردید و سپس در مرحله بعد با استفاده از تکنیک بُردا، نتایج حاصل از مدلهای قبلی ترکیب شده و رتبه بندی نهایی کتابخانه ها از لحاظ سطح عملکرد به دست آمد. در نهایت، بر اساس نتایج به دست آمده، راههای افزایش سطح عملکرد هر کتابخانه مشخص و پیشنهادهای لازم ارائه گردیده است

هدف: طرح تامین مدرک (برای کتابخانه های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) در سال 1378 و در پی بحران کاهش سهمیه ارزی خرید منابع، آغاز به کار کرد. بررسی چگونگی شکل گیری، اجرا و توقف طرح تامین مدرک و همچنین سنجش میزان رضایت کتابداران از مهم ترین هدف های این پژوهش است. روش: در این پژوهش از دو روش سندی و پیمایشی استفاده شده است. برای گردآوری اطلاعات، علاوه بر مطالعه مستندات طرح تامین مدرک و مصاحبه با دست اندرکاران، از ابزار پرسشنامه نیز استفاده گردیده است. یافته ها: روشن ساختن نقاط قوت، ضعف و تاثیرات این طرح بر کتابخانه های مورد مطالعه از مهم ترین یافته های این پژوهش است.

امروزه در هر سازمانی، بحث بهکارگیری فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی مطرح و همه جا از سودمندی یا ضرورت استفاده از رایانه سخن در میان است. به همین سبب، مدیران همواره در خصوص صرف هزینه یا سرمایه گذاری برای بهکارگیری فناوری اطلاعات در سازمان خود با یک سؤال روبه رو هستند: «مرز سرمایه گذاری در فناوری کجاست؟» طبیعی است، فناوری به عنوان یک راه با صرفه تر در برابر روشهای سنتی اهمیت پیدا می کند؛ به همین خاطر مدیران باید بدانند کاربرد سیستم فناوری اطلاعات در سازمان به چه میزان مفید و اثربخش است. به عبارت دیگر، فناوری اطلاعات بر شاخصهایی تأثیر میگذارد که همگی از شروط اولیه موفقیت برای سازمانهای امروزی به شمار میروند. تعیین میزان این تحقق، از دغدغه های مهم تصمیم گیرندگان سازمانی است. در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر بهکارگیری سیستم فناوری اطلاعات بر اثربخشی سازمان از دیدگاه کاربران این سیستمها پرداخته شده است. از بین ابعاد سیستم فناوری اطلاعات، افزایش سرعت انجام کارها، افزایش دقت در انجام کارها، بازیابی به موقع اطلاعات، ذخیره سازی بیشتر اطلاعات و افزایش سرعت دسترسی به اطلاعات، انتخاب شده اند. در قالب جنبه های تحقیق، تأثیر این ابعاد بر اثربخشی سازمان که ارائه خدمات مطلوب به ارباب رجوع تعریف شده، بررسی گردیده است.

در عصر اقتصاد دانش مدار، دانش به عنوان یک منبع حیاتی برای کسب برتری رقابتی شناخته شده است. برای اینکه سازمانها بتوانند به رقابت بپردازند، مدیریت داراییهای دانشی ضرورت یافته است. با وجود این، دانش هنگامی میتواند به بهبود و ارتقای عملکرد سازمانها منجر شود که در سطح سازمان به اشتراک گذاشته شود. بنابراین، اشتراک دانش به عنوان یک عنصر کلیدی در فرایند مدیریت دانش شناخته شده است. بر همین اساس، تحقیق حاضر به منظور مطالعه و بررسی وضعیت و بسترهای به اشتراکگذاری دانش در سازمان کتابخانه های آستان قدس رضوی انجام شده است. در اجرای این پژوهش از روش تحقیق موردی از نوع پیمایشی استفاده شده است. به منظور گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و سیاهه وارسی بر مبنای الگوی «نوناکا و تاکه اوچی» که چارچوب این پژوهش را تشکیل میدهد، طراحی و مورد استفاده قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد در میزان بهره گیری کتابداران از این سازوکارها، میزان استفاده در دو مرحله اجتماعیسازی و ترکیب، از میزان استفاده از سازوکارهای موجود در مرحله برونیسازی بیشتر بود. از جمله پیشنهادهای پژوهش، فراهم کردن شرایط لازم برای ایجاد انگیزه از طرف مدیران برای مشارکت بیشتر کتابداران و استفاده از این بسترهاست.

اندازه گیری کیفیت خدمات در کتابخانه های آموزشی اهمیت ویژه ای دارد، زیرا داشتن کتابخانه هایی با کیفیت بالا میتواند فرایند توسعه پایدار را در کشورها تسهیل نماید. «لایب کوآل»[3] به عنوان یک تکنیک نوین و کاربردی است که در راستای سنجش و بهبود کیفیت خدمات کتابخانه از طریق تعیین میزان شکاف میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان  مورد استفاده قرار می گیرد.در این مقاله، با استفاده از این تکنیک ، کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه یزد ـ شامل کتابخانه مرکزی و کتابخانه های مجتمعهای آموزشی ـ در ابعاد مختلف کیفی مورد سنجش قرار گرفته است .نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات حاصل بیانگر این است که سطح کیفی خدمات این کتابخانه ها در حد مطلوب استفادهکنندگان نیست و میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان، شکاف وجود دارد و این شکاف در ابعاد دسترسی به اطلاعات و کنترل شخصی، عمیق تر است.در پایان، پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت خدمات و کاهش شکاف در هر کدام از ابعاد ارائه شده است. به عنوان یک تکنیک نوین و کاربردی است که در راستای سنجش و بهبود کیفیت خدمات کتابخانه از طریق تعیین میزان شکاف میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان  مورد استفاده قرار می گیرد.در این مقاله، با استفاده از این تکنیک ، کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه یزد ـ شامل کتابخانه مرکزی و کتابخانه های مجتمعهای آموزشی ـ در ابعاد مختلف کیفی مورد سنجش قرار گرفته است .نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات حاصل بیانگر این است که سطح کیفی خدمات این کتابخانه ها در حد مطلوب استفادهکنندگان نیست و میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان، شکاف وجود دارد و این شکاف در ابعاد دسترسی به اطلاعات و کنترل شخصی، عمیق تر است.در پایان، پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت خدمات و کاهش شکاف در هر کدام از ابعاد ارائه شده است.