فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۲۴۱ تا ۲٬۲۶۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.
حوزههای تخصصی:
مقدمه: سواد سلامت ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم گیری های مناسب بهداشتی است. میزان سواد سلامت علمکردی در طول رویارویی بیمار با ارائه دهندگان خدمات سلامت نقش مهمی بازی می کند و سطح کارآمدی ارتباط افراد با اهداف نظام مراقبت بهداشتی را تعیین می کند. بنابراین، هدف این پژوهش، ارزیابی سطح سواد سلامت بیماران مبتلا به دیابت مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شیراز و عوامل مؤثر بر آن بوده است.
روش بررسی: روش پژوهش توصیفی پیمایشی و نوع مطالعه کاربردی است. در این پژوهش، در مجموع 400 بیمار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شیراز در فاصله شهریور و مرداد سال 91 خورشیدی به شیوه نمونه گیری در دسترس برای بررسی سطح سواد سلامت انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون هنجاریابی شده سواد سلامت عملکردی بزرگسالان به دست آمد. روایی پرسشنامه با بهره گیری از روایی پرسشنامه با بهره گیری از نظر اساتیدی که در حیطه سواد سلامت فعالیت داشته اند، در حد مطلوب گزارش شد و پایایی آن نیز از روش همبستگی آزمون بازآزمون (99/0) به دست آمد. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی پیرسون جهت بررسی همبستگی بین متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: یافته ها نشان داد سواد سلامت بیماران دیابتی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر شیراز با میانگین 66 در سطح مرزی قرار دارد. سطح سواد سلامت با سن، جنس، سطح تحصیلات، عضویت در انجمن دیابت و شغل رابطه معنی داری داشت.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد سطح سواد بیماران در سطح مرزی و ناکافی قرار دارد. این موضوع نشان از لزوم توجه به مساله سواد سلامت و تلاش در جهت بهبود سطح سواد سلامت افراد می دهد. تهیه منابع آموزشی ساده و قابل فهم برای همه افراد جامعه، برگزاری کلاس های آموزشی و ... از جمله راه های افزایش سطح سواد سلامت است.
نگاشت تولیدات علمی حوزه ی اعتیاد در پایگاه وب آو ساینس در سال های 2008- 2013
منبع:
مطالعات دانش شناسی سال اول بهار ۱۳۹۴ شماره ۲
109 - 126
حوزههای تخصصی:
هدف: تحلیل استنادی با ترسیم ساختار موضوعی رشته های مختلف علمی موجب پیدایش رشته های علمی نو شده و می تواند روابط داخلی بین قسمت های مختلف علم را به روشنی توضیح دهد و به تاریخ علم بپردازد. هدف این مقاله ترسیم نقشه ی تولیدات علمی حوزه ی اعتیاد در پایگاه وب آوساینس در سال های 2008 تا 2013 بود. روش: این پژوهش با روش تحلیل استنادی انجام شد. جامعه آماری شامل 489 مقاله حوزه ی اعتیاد موجود در پایگاه وب آوساینس بود. نقشه ی علمی این حوزه، بر مبنای شاخص امتیاز استناد جهانی (جی سی اس) و امتیاز استناد محلی (ال سی اس) ترسیم شد.. یافته ها: گرایش های موضوعی در نقشه ی علمی حوزه ی اعتیاد شامل پنج خوشه ی موضوعی بود. متوسط نرخ رشد سالانه ی انتشارات طی سال های مورد بررسی 253/0بود. مدارک توسط 1352 نویسنده تألیف شده بود که در 10 قالب انتشاراتی و به 9 زبان دنیا منتشر شده بودند. نتیجه گیری: به طورکلی میانگین نرخ رشد تولیدات علمی حوزه ی اعتیاد رضایت بخش نبود اما میزان همکاری گروهی در این حوزه در سطح مطلوبی قرار داشت..
بررسی و اولویت بندی عوامل موفقیت مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه فردوسی و شهید چمران اهواز
منبع:
مطالعات دانش شناسی سال اول تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳
61 - 80
حوزههای تخصصی:
هدف: با توجه به اهمیت اجرای برنامه های مدیریت دانش در کتابخانه ها، هدف مقاله حاضر، تعیین وضعیت و اولویت بندی عوامل موفقیت مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه فردوسی و شهید چمران اهواز بود. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. برای گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد هنگ و همکاران (2005) مبنای کار قرار گرفت. این پرسشنامه عوامل موفقیت مدیریت دانش را در ده بعد دسته بندی کرده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد، حمایت مدیریت ارشد و معماری دانش، مهم ترین عوامل در پیشبرد برنامه های مدیریت دانش در کتابخانه ها از دیدگاه کتابداران است. این در حالی است که تعیین وضعیت ابعاد ده گانه موفقیت مدیریت دانش نشان داد، این دو بعد دارای کمترین میانگین بودند. بیشترین میانگین نیز در میان ابعاد مربوط به بعد آموزش بود. همچنین یافته ها نشان داد، بین کتابخانه های دانشگاه فردوسی و شهید چمران اهواز در بعد سنجش عملکرد مبتنی بر دانش تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: در برنامه های مدیریت دانش، عوامل موفقیت، فعالیت ها و اقدامات ضروری به منظور موفقیت در اجرای برنامه های مدیریت دانش هستند. این عوامل در صورت عدم وجود در سازمان، باید ایجادشده و در صورت وجود، باید پرورش یافته و توسعه یابند. این مقاله مه ترین عوامل مؤثر بر اجرای مدیریت دانش را شناسایی و وضعیت آن ها را در کتابخانه های دانشگاهی موردبررسی و اولویت بندی قرار داد.
رابطه سواد اطلاعاتی با خلاقیت در دانشجویان دانشگاه پیام نور لرستان
منبع:
مطالعات دانش شناسی سال اول پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴
129 - 149
حوزههای تخصصی:
هدف این مطالعه بررسی رابطه ی سواد اطلاعاتی با خلاقیت دانشجویان دانشگاه پیام نور لرستان بود. حجم نمونه مطالعه حاضر شامل 210 نفر دانشجوی دختر و پسر بود که در سال تحصیلی 93-92 مشغول به تحصیل بودند و به روش تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. این پژوهش به روش پیمایشی و از نوع مقطعی انجام یافته و داده های تحقیق با استفاده از پرسشنامه تدوین شده بر اساس 22 شاخصه ی برآیندی در ذیل 5 استاندارد مندرج در استاندارد قابلیت های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی (ACRL، 2000) و مقیاس زمینه یابی مداد کاغذی سنجش خلاقیت (MPPT) تورنس به ترتیب با پایایی 97/0 و 93/0 در آلفای کرونباخ، گردآوری شده است. جهت تحلیل داده های به دست آمده از نرم افزار SPSS20 و آزمون پیر سون استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش بین مؤلفه های سواد اطلاعاتی (احساس نیاز به اطلاعات، توانایی جمع آوری اطلاعات، توانایی ارزیابی و تجزیه و تحلیل اطلاعات، کاربرد صحیح و موثر اطلاعات، آگاهی از مسائل اخلاقی و قانونی و دسترسی به اطلاعات) و خلاقیت رابطه ی معنی داری وجود دارد. از نتایج این تحقیق می توان برای بهبود خلاقیت و مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان استفاده نمود.
بررسی عوامل مؤثر بر جذب کاربران با استفاده از عناصر آمیخته بازاریابی مدل p4 در کتابخانه های عمومی شهر سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف : پژوهش حاضر با هدف آشنایی با عوامل مؤثر بر جذب کاربران کتابخانه های عمومی شهر سنندج با استفاده از عناصر آمیخته بازاریابی مدل 4pانجام گرفته است. روش شناسی : ابزار گردآوی داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته، بر اساس عناصر آمیخته بازاریابی است. جامعه آماری این پژوهش بر اساس آخرین آمار تا پایان آذر ماه سال 1393 شامل 7 هزار و 281 نفر از اعضای کتابخانه های عمومی شهر سنندج است و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران برابر با 366 نفر از اعضای کتابخانه های عمومی شهر سنندج به دست آمد. در نهایت نیز 365 پرسشنامه جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی و از شاخص های آماری نظیر جدول های توزیع فراوانی، شاخص های مرکزی و پراکندگی نظیر فراوانی، میانگین، انحراف معیار و میانه استفاده شده است. همچنین، برای بررسی داده ها از آزمون های t تک متغیره و فریدمن استفاده شده است. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد عناصر آمیخته بازاریابی در جذب کاربران به کتابخانه های عمومی شهر سنندج تأثیر دارد. همچنین، مؤلفه های تبلیغ، مکان و محصولات در جذب کاربران به کتابخانه های عمومی شهر سنندج نقش دارد ولیمؤلفه قیمت در جذب کاربران نقش ندارد. یافته های این پژوهش نشان داد با کمک مؤلفه های عناصر آمیخته بازاریابی می توان به جذب کاربران کتابخانه های عمومی شهر سنندج کمک کرد.
بررسی رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاع جویی
منبع:
مطالعات دانش شناسی سال دوم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۵
59 - 78
حوزههای تخصصی:
چکیده پژوهش پیشرفت های عصر جدید اهمیت یادگیری را بیش از پیش برجسته ساخته است و این امربیش از قبل آموزش راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) را می طلبد. هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاع جویی اعضای هیأت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی است. نمونه گیری پژوهش حاضر از نوع نمونه گیری احتمالی طبقه ای است و از هر گروه از اعضای هیأت علمی که در یک موسسه مشغول به کار هستند، نمونه ای انتخاب گردیده است. در این پژوهش جهت گردآوری داده ها از دو پرسشنامه به شرح زیر استفاده گردید: 1. پرسشنامه راهبردهای یادگیری و مطالعه 2. پرسشنامه رفتار اطلاع جویی یافته ها: برای بررسی رابطه بین راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاع جویی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده می شود. نتایج به دست آمده نشان می دهد که ضریب همبستگی بین راهبردهای شناختی با رفتار اطلاع جویی اعضای هیأت علمی برابر با 065/0r= می باشد، که با توجه به مقدار 24/0 p= می توان گفت رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد.بین راهبردهای فراشناختی با رفتار اطلاع جویی اعضای هیأت علمی (128/0 r=، 02/0P=) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. این بدان معناست که با افزایش راهبردهای فراشناختی اعضای هیأت علمی، رفتار اطلاع جویی آنها نیز افزایش پیدا می کند. بنابراین پرسش اصلی پژوهش در شاخص راهبردهای شناختی رد می شود اما در شاخص راهبردهای فراشناختی تایید می شود. به عبارتی بین راهبردهای شناختی با رفتار اطلاع جویی اعضای هیأت علمی رابطه معناداری وجود ندارد در حالی که بین راهبردهای فراشناختی و رفتار اطلاع جویی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
تحلیل SWOT و موقعیت یابی راهبردی کتابخانه ملی ج.ا.ا در قالب «بازاریابی: محصول»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف، تحلیل راهبردی وضع کنونی کتابخانه ملی ج.ا.ا در قالب «بازاریابی - محصول» و ارائه راهبردهای پیشنهادی مبتنی بر ماتریس swot است.
روش: در ابتدا با استفاده از مصاحبه با 13 نفر از کارمندان متخصص کتابخانه و کاربرد روش تحلیل محتوا، مؤلفه های SWOT استخراج شدند. سپس با استفاده از ابزار پرسشنامه و رتبه بندی مؤلفه ها و با استفاده از ماتریس ارزیابی موقعیت راهبردی، وضعیت کتابخانه ملی ج.ا.ا در مقوله محصول، تعیین و راهبردهای SO، ST، WO، و WT ارائه شده اند.
یافته ها: موقعیت راهبردی کتابخانه ملی ج.ا.ا در مقوله محصول، تهاجمی است. برخی راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: بهینه سازی فضای آموزشی کتابخانه، بهینه سازی قدرت محتوایی، خدماتی، رقومی و نوع دسترسی، تقویت قابلیت های کیفی خدمات، استفاده مطلوب تر از فرصت های تعاملی و قانونی، تقویت قابلیت های پردازش، تقویت قابلیت های انتشاراتی، استفاده از شیوه های مجموعه سازی متنوع، استفاده از کمپین های بازاریابی، حرکت در مسیر آموزش کتابخانه های دیگر، استفاده از فیلترهای منطقی تر به منظور تشخیص پژوهشگران، همکاری و فعالیت مشترک آرشیو و کتابخانه ملی ج.ا.ا و استفاده از نیروهای بیشتر و ماهرتر برای ارائه خدمات.
اصالت: این پژوهش سبب مرور مجدد فلسفه وجودی کتابخانه ملی ج.ا.ا و شفاف شدن نقش متمایز آن در ساختار پژوهشی کشور می شود.
کارایی رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی: مطالعة موردی دانشگاه های دولتی تهران
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش شناسایی رسانه های اجتماعیِ مورد استفاده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی در شهر تهران و بررسی میزان کارایی و سودمندی آن ها برای کاربران و ارائة خدمات برای ارتقا و پیشبرد اطلاعات علمی و تبادلات علمی است. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده و جامعة آماری آن کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. برای جمع آوری داده ها پرسشنامة الکترونیکی تهیه شد و تحلیل و بررسی داده ها نیز با استفاده از نرم افزار spss انجام گرفت. داده ها و اطلاعات به دست آمده نشان داد که بسیاری از رسانه های اجتماعی جایگاه مناسبی در کتابخانه های دانشگاهی ندارند و از آن ها استفادة چندانی نمی شود و حتی برخی از کتابخانه ها نیز اطلاع چندانی از کاربرد آن ها ندارند. این مسئله ممکن است به علت برخی محدودیت ها یا کمبود برخی زیرساخت ها باشد که باعث شده از انواع رسانه های اجتماعی مورد نظر در پژوهش اخیر به جز چند نوعِ شناخته شده استفادة چندانی در کتابخانه های دانشگاهی نشود و کارایی آن ها نیز چندان محرز نباشد. برای این مشکل پیشنهاد می شود که کتابداران شناخت بیشتری از رسانه های اجتماعی داشته باشند و برای تحقیقات علمی برخی محدودیت ها از این رسانه ها برداشته شود.
لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.
مقایسه ملاک های انتخاب کتاب از دیدگاه نوجوانان شهری و روستایی (مطالعه موردی: شهرستان کاشمر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
کتابداری و اطلاع رسانی دوره هجدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۷۲)
123 - 150
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از این پژوهش، شناسایی و مقایسه میزان اهمیت ملاک های نوجوانان شهری و روستایی برای انتخاب کتاب بر اساس شرایط اجتماعی، امکانات شهری و روستایی بود. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش متشکل از تمامی دانش آموزان 12 تا 16 سال مدارس شهرستان کاشمر شامل مناطق شهری و روستایی بود که به روش نمونه گیری تصادفیِ خوشه ایِ دو مرحله ای انتخاب شدند. از دو پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسش نامه ها توسط متخصصان و پایایی آنها با استفاده از آلفای کرونباخ اندازه گیری گردید. مقدار آلفا به ترتیب برابر با 0.86 و 0.84 بود. یافته ها: نتایج به دست آمده، میزان اهمیت هریک از ملاک های اصلی و ملاک های فرعیِ انتخاب کتاب برای نوجوانان شهری و نوجوانان روستایی را مشخص کرد. در اولویت بندی ملاک های اصلیِ انتخاب کتاب، نوجوانان شهری، «کیفیت محتوا» را اولویت نخست و «قیمت» را اولویت آخر خود انتخاب کردند. همچنین نوجوانان روستایی در اولویت بندی ملاک های اصلی انتخاب کتاب، «قیمت» را اولویت نخست و «اعتبار ناشر» را اولویت آخر خود برگزیدند. نتایج پژوهش نشان داد تفاوت معناداری بین نوجوانان شهری و نوجوانان روستایی درخصوص میزان اهمیت ملاک های انتخاب کتاب وجود داشت (000/0 p = ). همچنین مشخص شد بین میزان اهمیت ملاک های انتخاب کتاب در طبقات ضعیف، متوسط و بالای اجتماعی اقتصادی، تفاوت معناداری وجود داشت (000/0 p = ). افزون براین، رابطه معنادار بین سطح تحصیلات والدین و میزان اهمیت ملاک های انتخاب کتاب تأیید شد.
اهمیت ذخیره سازی سوابق ایجادشده در رسانه های اجتماعی برای سازمان ها
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش، بررسی انواع رسانه های اجتماعی و نحوة استفاده از شبکه های اجتماعی از سوی سازمان ها و همچنین سازمان های آرشیوی است. این پژوهش با روش کتابخانه ای انجام شده است. ابتدا به رسانه های اجتماعی و انواع آن پرداخته و سپس به مبحث تولید محتوا و اهمیت مدیریت محتوای تولیدشده در این رسانه ها توجه شده است. در این پژوهش، مشخص شد که سازمان ها از رسانه های اجتماعی جهت اطلاع رسانی اخبار و رویدادها، قرار دادن تصاویر و ویدئو از سازمان، یا موجودیِ مجموعة خود بهره می گیرند، اما به رویدادها و نظرها به منزلة یک سابقه و سند توجهی نمی شود.
درنهایت، در این پژوهش به این مهم پرداخته می شود که سوابق ایجادشده می تواند در مواردی برای مؤسسه ها ارزشمند باشد، اما برای آرشیوها اهمیت بیشتری خواهند داشت. از این رو، راهکارها و پیشنهادهایی جهت ذخیره سازی این سوابق ارائه شده است.
لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.
بررسی شکاف مهارتی در استفاده از رسانه های اجتماعی - تعاملی توسط کتابداران کتابخانة مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف آگاهی از میزان شکاف بین مهارت های موجود و مطلوب کتابداران در استفاده از رسانه های اجتماعی- تعاملی انجام شده است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای محقق ساخته است. پرسشنامه دارای 45 سؤال است و چهار مؤلفه: «مهارت ارتباطی»، «مهارت اطلاعاتی»، «مهارت اینترنتی» و «مهارت رایانه ای». نخست کلیة عناصر مربوط به مهارت های مورد نیاز کتابداران از منابع و متون مرتبط و تحقیقات انجام شده در این حوزه جمع آوری شد. سپس، با نظرخواهی از استادان و صاحب نظران، عناصر همسو با این پژوهش انتخاب شد. جامعة آماری شامل 220 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانة مرکزیِ سیزده دانشگاه دولتی شهر تهران است. از 220 پرسشنامة توزیع شده 190 پرسشنامه (86 درصد) عودت شد. نتایج نشان می دهد وضعیت مهارتی کتابداران در زمینة مهارت رایانه ای با میانگین 33/3 در رتبة اول و در مهارت اینترنتی با میانگین 44/2 در رتبة چهارم قرار دارد. بیشترین شکاف مهارتی بین وضعیت موجود و مطلوب مهارتی کتابداران در استفاده از رسانه های اجتماعی- تعاملی در زمینة مهارت اینترنتی با میانگین 70/3 و کمترین شکاف در زمینة مهارت رایانه ای با میانگین 33/2 است.
شکاف معنی دار در همة ابعاد مهارتی کتابداران، به ویژه مهارت اینترنتی، نشان دهندة ضعف مهارتی کتابداران در استفادة تخصصی و حرفه ای از رسانه های اجتماعی- تعاملی است. در صورتی که شکاف بین مهارت های موجود و مطلوب کتابداران به موقع و صحیح پُر نشود، می تواند به کاهش جایگاه حرفه ای و اجتماعی کتابداران در عرصه های دیجیتالی و مجازی منجر شود.
لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.
خودکارآمدی سواد اطلاعاتی: چارچوب مفهومی و زمینه پژوهشی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: مقاله حاضر به بررسی مفهوم خودکارآمدی به عنوان سازه روانشناختی مهم و تأثیرگذاری در رفتار انسانی و نیز «نظریه شناختی - اجتماعی» و ارتباط آن با مفهوم سواد اطلاعاتی، به عنوان یکی از پیش نیازهای اساسی زندگی در جامعه اطلاعاتی و فرایند یادگیری مدرن و مادام العمر می پردازد.
روش شناسی: مرور ادبیات موجود در رشته های روانشناسی، آموزش و پرورش، ارتباطات، جامعه شناسی، علم اطلاعات و علوم رایانه.
یافته ها: خودکارآمدی شاید بر میزان علاقه، تلاش، پشتکار، لذت، خودتنظیمی و در نهایت عملکرد فرد، تأثیر مطلوبی داشته باشد و به عنوان یکی از عوامل شایستگی اجتماعی، شایستگی شبکه ای، موفقیت، رضایتمندی تحصیلی و کاری و غلبه بر ترس هایی مانند ترس های اجتماعی و ترس از فناوری نقشی جدی ایفا کند. سواد اطلاعاتی به عنصری درونی مانند خودکارآمدی موکول و مشروط می شود. در برخی پژوهش ها، خودکارآمدی بالاترین و بیشترین همبستگی و تأثیر را بر رفتار جست وجوی اطلاعات داشته است که اهمیت بسیار آن را نشان می دهد. خودکارآمدی سواد اطلاعاتی با عواملی مانند سن، جنسیت، سطح تحصیلات، پایه تحصیلی، تجربه، آموزش، دانش زبان انگلیسی و شغل ارتباط مستقیم دارد. خودکارآمدی سواد اطلاعاتی در کشور ترکیه بیش از سایر کشورها بررسی شده است.
اصالت/ ارزش: مفهوم خودکارآمدی که از سوی برجسته ترین و پراستنادترین روانشناس زنده دنیا و چهارمین روانشناس تاریخ این علم، یعنی آلبرت بندورا ارائه شد، نقشی اساسی در سواد اطلاعاتی ایفا می کند که متأسفانه در ادبیات علم اطلاعات در زبان فارسی درباره آن بررسی کافی نشده است. مقاله حاضر اولین مقاله فارسی محسوب می شود که به صورت مروری به بررسی نقش خودکارآمدی در سواد اطلاعاتی و اطلاع جویی اختصاص می یابد.
بررسی رابطه سواد اطلاعاتی با خودکار آمدی رایانه و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: تعیین رابطه سواد اطلاعاتی با خودکار آمدی رایانه ای و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران هدف پژوهش بوده است.
روش: جامعه پژوهش شامل دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران است که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، 283 نفر (103 نفر کارشناسی و 180 نفر کارشناسی ارشد) به عنوان نمونه انتخاب شدند. این افراد پرسشنامه سواد اطلاعاتی میترمیر و کیوریون (2003) و پرسشنامه خودکار آمدی رایانه ای مورفی و همکاران (1989) را پاسخ دادند.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین سواد اطلاعاتی با خودکار آمدی رایانه و عملکرد تحصیلی، رابطه وجود دارد. همچنین بین خودکار آمدی رایانه ای با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت ومعناداری دیده می شود؛ یعنی هرچه سواد اطلاعاتی دانشجویان بالاتر باشد، خودکار آمدی رایانه و عملکرد تحصیلی بیشتری دارند و همچنین هرچه خودکار آمدی رایانه ای بیشتری داشته باشند، عملکرد تحصیلی بهتری خواهند داشت.
قابلیت های بخش سفارش نرم افزارهای کتابخانه ای ازدیدگاه کارکنان بخش سفارشات کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران و ارائه الگوی پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
کتابداری و اطلاع رسانی دوره هجدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۶۹)
115 - 141
حوزههای تخصصی:
هدف : هدف پژوهش حاضر، بررسی قابلیت های بخش سفارش نرم افزار کتابخانه از دیدگاه کارکنان بخش سفارشات کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران و در نهایت ارائه الگوی پیشنهادی برای خودکارسازی بخش سفارشات کتابخانه بر اساس نظرهای کتابداران است. روش شناسی: روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه است که 30 نفر از کتابداران بخش سفارشات کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران (18 دانشگاه) که زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات، فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستند، به آن پاسخ داده اند. داده های پژوهش از طریق آمار توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش شده است. یافته ها : 47 قابلیت شامل قابلیت های کلی، فنی و مالی بخش سفارش نرم افزاری کتابخانه، در جهت ارائه الگوی پیشنهادی برای خودکارسازی بخش سفارشات کتابخانه انتخاب شده است که 10 مورد آن به قابلیت فنی و مالی بخش سفارشات کتابخانه شامل سفارش منابع اطلاعاتی، دریافت سفارش، لغو سفارش، اعلام وصول، امور مربوط به ناشر/کارگزار، محاسبه بودجه، پرداخت وجه، کنترل ارز، اعلام وصول، گزارش گیری و پیگیری سفارشات مربوط است. همچنین، از میان قابلیت های بخش سفارش نرم افزارهای کتابخانه ای، «اعلام هشدار برای سفارش های تکراری» بالاترینو «وجود فیلدی برای ورود اطلاعات «نقد و بررسی» در لیست های انتخاب» پایین ترینرتبهاهمیت رااز دید کتابداران و اطلاع رسانان بخش سفارش و فراهم آوری کتابخانه های دانشگاهی دارد. نتایج : بیشتر پاسخ دهندگان اهمیت قابلیت های مورد بررسی (قابلیت های کلی، فنی و مالی) در این پژوهش را در سطح زیاد و خیلی زیاد می دانند. اصالت: اصالت و نوآوری پژوهش از آن جهت است که تاکنون پژوهشی به صورت خاص به بخش سفارشات نرم افزارهای کتابخانه ای نپرداخته است.
مدل دو مرحله ای شکاف- گلچین برای نمایه سازی خودکار متون فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: به علت خاص بودن برخی از مسائل زبانی، لازم است که مدل های بومی نمایه سازی خودکار را با توجه به ویژگی های هر زبان طراحی کرد. این مدل ها باید به گونه ای طراحی شود که جامعیت و مانعیت نمایه سازی مورد توجه باشد. هدف این مقاله معرفی و سنجش توانمندی مدل دو مرحله ای شکاف – گلچین برای نمایه سازی خودکار مقالات فارسی است. ابتدا الگوریتم کار به تفصیل توضیح داده می شود و سپس همخوانی نتایج حاصل از این الگوریتم با کلیدواژه های نویسنده سنجیده خواهد شد. روش: مدل نمایه سازی خودکار فارسی به همراه توضیح مراحل و مسائل مرتبط با آن معرفی خواهد شد. ارزیابی مدل از طریق شاخص دربردارندگی انجام می شود که برای تعیین درصد همخوانی بین نمایه سازان مورد استفاده قرار می گیرد. برای این کار، میزان همخوانی اصطلاحات نمایه ای که از پیاده سازی الگوریتم این مدل حاصل شده اند، با کلیدواژه های نویسندگان مقالات بررسی می گردد. یافته ها: یافته ها نشان داد که در 90 درصد از موارد، اصطلاحی که این مدل در یک مقاله به عنوان پروزن ترین اصطلاح تشخیص داده است، مشابه اولین کلیدواژه نویسنده آن مقاله است. در کل، بین نتایج این مدل و کلیدواژه های نویسندگان 76 درصد همخوانی وجود داشت که در مقایسه با کارهای قبلی، قابل قبول به نظر می رسد. اصالت/ارزش: ارزش اولیه این کار پرداختن به نمایه سازی خودکار با توجه به ویژگی های زبان فارسی است. برای پیاده سازی مدل ارائه شده، فرض بر استفاده از زبان عبارات الگودار است که توسط بسیاری از زبان های برنامه نویسی پشتیبانی می شود و نیاز به نصب و استفاده از جدول های بانک اطلاعاتی را برای پردازش متن کاهش می دهد. همچنین، مشکل تعیین آستانه بالایی اصطلاحات اصلی را حل می کند. علاوه بر آن، با الگوریتمی خاص، حد پایینی را نیز تعیین می کند؛ به گونه ای که دیگر تعداد اصطلاحات گلچین شده به طول متن بستگی ندارد. این امکان، جامعیت و مانعیت نمایه سازی را تضمین می کند.
ارائه مدل پیاده سازی مدیریت دانش با رویکرد فازی در صنعت فناوری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با پیشرفت علوم نوین و رقابتی تر شدن محیط در عرصه دستاوردهای فناوری، مدیریت دانش به عنوان یکی از مهم ترین مزیت های رقابتی پایدار سازمان های درگیر تکنولوژی محسوب می شود. این امر در سازمان های با تکنولوژی های پیشرفته، به خصوص سازمان های فعال در حوزه فناوری اطلاعات، به دلیل ماهیت آن ها، نمود بیشتری پیدا می نماید و از این جهت موضوع مدیریت دانش، در حال حاضر به یکی از مهم ترین اولویت های این قبیل سازمان ها تبدیل شده است که در صورت عدم شناسایی، به کارگیری، ثبت، ذخیره و خلق دانش، سازمان ناچار به پرداخت هزینه های هنگفتی در ازای احیای مجدد آن خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل جامعی در پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات می باشد. بنابراین، مؤلفه های مدل پیشنهادی پژوهش با مطالعه مقالات و پژوهش های مشابه صورت گرفته در حوزه مدیریت دانش و فناوری اطلاعات و نیز با نظرسنجی از خبرگان این حوزه شناسایی گردیدند و بدین جهت پرسش نامه ای در دو بخش طراحی گردید و در اختیار خبرگان سازمان های مورد بررسی قرار گرفت. داده های پژوهش از طریق آزمون T تک نمونه ای (T Test) و آزمون دو جمله ای (Binomial) تحلیل شدند. همچنین، به دلیل محدودیت هایی که طیف لیکرت در ارائه پاسخ های دقیق ایجاد می نماید، از رویکرد فازی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که مراحل مدل پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات به ترتیب اهمیت شامل ارزیابی دانش، ارتقاء دانش، برنامه ریزی دانشی، فرهنگ دانش محور، استراتژی های مدیریت دانش، فرایندهای مدیریت دانش، زیرساخت های مناسب دانش، سازمان دانش محور و نمایش دانش می باشند، و نیز اقداماتی در هر یک از این مراحل وجود دارند که در پیاده سازی موفق این مراحل نقش مؤثری ایفا می نمایند.
بازیابی اطلاعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور: پرسشی نو در ارتباط با کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: با در نظر داشتن یک خلأ اساسی، پژوهش حاضر طرح پرسشی نو در ارتباط با کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا در بازیابی اطلاعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور را هدف قرار داده است.
روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش بر اساس مرور متون مرتبط با ویبراتوِ سازهای زهی و بادی شکل گرفته و از این حیث می تواند تابع روش سندی باشد. به اعتبار تحلیل محتوایی و استنباط ذهنی از نوشتارهای موجود نیز می توان رویکرد آن را کیفی دانست.
یافته ها: در این مقاله و برای نخستین بار در حوزه علم اطلاعات تعریفی قابل درک از هارمونیکا به عنوان یک ساز بادی ارائه و مفهوم ویبراتو به عنوان تقویت کننده صدای ساز تشریح شده است. این پژوهش همچنین، مدل عمومی سامانه های زمزمه-محور بازیابی اطلاعات موسیقایی را عرضه کرده و در قلمرو کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا در چنین سامانه هایی این پرسش نو را طرح می کند که آیا می توان ویبراتو را در جهت بازیابی قطعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور به کار برد؟
نتیجه گیری: شایسته است سامانه زمزمه- محور جدیدی توسعه داده شود که قابلیت درک ویبراتو را داشته باشد و بتواند کاربران غیر متخصص را در بازیابی قطعات موسیقایی مورد نظرشان بیش از پیش یاری دهد.
سنجش رضایتمندی کاربران از اصطلاحنامه علوم اسلامی به عنوان ابزار بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری مجموعه سازی انتخاب و ارزیابی منابع
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی اصطلاح نامه ها و هستی شناسی ها
- حوزههای تخصصی علم اطلاعات و دانششناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی کاربران
هدف: آگاهی از میزان رضایتمندی کاربران در استفاده از اصطلاحنامه علوم اسلامی به عنوان ابزار بازیابی اطلاعات است.
روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی - تحلیلی است و جامعة کاربران اصطلاحنامه علوم اسلامی از دو گروه تشکیل شده اند که به ترتیب تعداد 128 نفر از کاربران نهایی و 62 نفر از نمایه سازان مراکز اطلاع رسانی استفاده کننده از اصطلاحنامه فوق بوده اند. ابزار گردآوری داده ها دو پرسشنامه پژوهشگرساخته برای کاربران نهایی و نمایه سازان است.
یافته ها: یافته ها نشان داد که وضعیت ساختار اصطلاحنامه علوم اسلامی و نظام ارجاعات در این اصطلاحنامه، متوسط و میزان تطابق تدوین اصطلاحنامه علوم اسلامی با نیازهای کاربران، میزان کاربرپسند بودن، روابط معنایی، ارائه محتوا، و صحت محتوا بالاتر از متوسط است. میزان رضایت کاربران از نه اصطلاحنامه تشکیل دهنده اصطلاحنامه علوم اسلامی تفاوت معناداری دارد. بیشترین رضایت کاربران نهایی مربوط به اصطلاحنامه علوم قرآنی، و بیشترین رضایت نمایه سازان از اصطلاحنامه فلسفه اسلامی است.
نتیجه گیری: اصطلاحنامه علوم اسلامی به میزان زیاد در مدیریت اطلاعات اسلامی مؤثر است و کاربران نهایی به میزان متوسط مراجعه به آن را قبل از اقدام به جستجوی اطلاعات برای بازیابی بهتر اطلاعات لازم و ضروری می دانند. اعتماد کاربران نهایی به یافتن اصطلاحات مناسب و هماهنگ با نیاز اطلاعاتی شان در این اصطلاحنامه زیاد است.
وضعیت سکوت سازمانی و تحول سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی و سنجش رابطه بین سکوت سازمانی و تحول سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است.
روش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری موردمطالعه ۲۱۷ نفر از کارمندان دارای مدرک کارشناسی و بالاتر کتابخانه ملی بودند که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. تعداد ۲۱۷ پرسشنامه محقق ساخته در بین این کارمندان توزیع شد که تعداد ۲۰۵ پرسشنامه (۹۴ درصد) به صورت صحیح عودت داده شد. این پرسشنامه از دو بخش تشکیل شده بود: بخش سکوت سازمانی که برمبنای پرسشنامه واکولا و دیمتریس (۲۰۰۵)، و بخش تحول سازمانی پرسشنامه نیز برمبنای پرسشنامه دانهام و دیگران (۱۹۸۹) تهیه شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و تحلیلی و برای آزمون فرضیه پژوهش نیز از آزمون غیر پارامتری اسپیرمن استفاده شد.
یافته ها: در بین ابعاد سکوت سازمانی، بیشترین رتبه به بعد نگرش مدیران و به مدیران میانی با میانگین ۶۶.۴۴ درصد تعلق دارد و در بین ابعاد تحول سازمانی نیز بعد تمایل رفتاری با میانگین ۷۰.۶۴ درصد بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. نتایج آزمون فرضیه پژوهش نشان داد که بین سکوت سازمانی و تحول سازمانی در کتابخانه ملی رابطه معناداری وجود ندارد و این دو متغیر از هم مستقل هستند. بر پایه نتایج پژوهش، مدیران عالی و مدیران میانی در کتابخانه ملی به ارائه نظرات تخصصی و کارشناسی کارمندان تمایل نشان داده و از ایده ها و نظرات آن ها استقبال می کنند. گرچه داده های مربوط به تعهد سازمانی کارمندان در حد متوسط بوده و رضایت آن ها به سازمان کم است اما کارمندان به تغییر کاری در کتابخانه تمایل بیشتری دارند.
نظریه شایستگی های کانونی: الگویی برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش بررسی مفاهیم آموزش مبتنی بر شایستگی و شایستگی های کانونی و به کارگیری این مفاهیم به عنوان الگویی برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است.
روش : این پژوهش به روش سندی انجام شده است. مرور مطالعات انجام شده در خصوص شایستگی های مورد نیاز متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و نیز بیانیه های انجمن های کتابداری برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز به کار گرفته شده است.
یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که شایستگی های کانونی مورد نیاز متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی را می توان در دو گروه کلی دسته بندی کرد. نخست، شایستگی های کانونی عمومی که به شایستگی های پایه مورد نیاز دانشجویان برای انجام فعالیت های شغلی شان، صرف ن ظر از این که در کجا مش غول به کار می شوند، اشاره دارد، و دوم شایستگی های کانونی تخصصی که با شایستگی های خاص مربوط به علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت فرایند اطلاعات در ارتباط است.
ارزش/اصالت: الگوی شایستگی های کانونی در یک نظام آموزشی می تواند برای نیازسنجی آموزشی افراد، تهیه و ارزشیابی برنامه آموزشی، ارزشیابی کارآیی، ارزشیابی اثربخشی آموزشی و نهایتاً برنامه ریزی برای رشد و پیشرفت فرد به کار رود.