نگاشت علمی

هدف: مدارک حوزه علوم کتابداری و اطلاع­رسانی تولید شده توسط کشورهای جهان اسلام عضو OIC در محدوده زمانی 2009-1994 شده است. روش/رویکرد پژوهش : با استفاده از روش تحلیل استنادی، نویسندگان و نشریات برتر این حوزه مشخص شدند و نقشه تاریخ نگاشتی حوزه علمی کشورهای جهان اسلام ترسیم گردید. یافته­ها: مقدار متوسط نرخ رشد سالانه انتشارات کشورهای جهان اسلام برای این سال­ها عدد 78/13%محاسبه شد علاوه بر آن رشد سالانه انتشارات هر کشور بر اساس رگرسیون نمایی نیز محاسبه گردید. نتایج نشان داد که بر اساس میزان R2 مربوط به رشد سالانه تولیدات علمی کشورها، میزان رشد کشورهای ایران، بنگلادش، ترکیه، امارات، پاکستان و مصر طی 16 سال مورد بررسی معنی­دار است (05 P نتیجه­گیری: رشد تولیدات علمی کشورهای جهان اسلام در پایگاه Web of science با توجه به رشد انفجارگونه اطلاعات، مطلوب به نظر نمی­رسد و جا دارد که مسئولین کشورها تلاشی جدی در راستای تولیدات علمی و نمایه کردن آن­ها در پایگاه­های معتبر بین­المللی به عمل آورند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تولیدات علمی حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی کشور ایران در محدوده زمانی 2009-1994 است. روش: روش پژوش حاضر تحلیل استنادی است. جامعه پژوهش را کلیه مدارک (مقاله، گزارش، نقد و بررسی، ...) ارائه شده در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی توسط کشور ایران تشکیل می دهد که طی سال های 1994 تا 2009 وارد پایگاه وب آو ساینس شده اند. به منظور جست وجوی این مدارک در پایگاه، ابتدا کلیه نشریات مربوط به حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی که در قسمت JCR پایگاه وب آو ساینس نمایه شده بودند، شناسایی شدند که مشتمل بر 61 مجله بود. سپس میزان تولیدات علمی کشور ایران در 61 مجله حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر آن رشد سالانه انتشارات کشور براساس رگرسیون نمایی نیز محاسبه گردید. یافته ها: براساس میزان R2 مربوط به رشد سالانه تولیدات علمی، میزان رشد کشور ایران طی 16 سال مورد بررسی معنی دار است (05P

هدف: تحلیل استنادی با ترسیم ساختار موضوعی رشته های مختلف علمی موجب پیدایش رشته های علمی نو شده و می تواند  روابط داخلی بین قسمت های مختلف علم را به روشنی توضیح دهد و به تاریخ علم بپردازد. هدف این مقاله ترسیم نقشه ی تولیدات علمی حوزه ی اعتیاد در پایگاه وب آوساینس در سال های 2008 تا 2013 بود. روش: این پژوهش با روش  تحلیل استنادی انجام شد. جامعه آماری شامل 489 مقاله حوزه ی اعتیاد موجود در پایگاه وب آوساینس بود. نقشه ی علمی این حوزه، بر مبنای شاخص امتیاز استناد جهانی (جی سی اس) و امتیاز استناد محلی (ال سی اس) ترسیم شد.. یافته ها: گرایش های موضوعی در نقشه ی علمی حوزه ی اعتیاد شامل پنج خوشه ی موضوعی بود. متوسط نرخ رشد سالانه ی انتشارات طی سال های مورد بررسی 253/0بود. مدارک توسط 1352 نویسنده تألیف شده بود که در 10 قالب انتشاراتی و به 9 زبان دنیا منتشر شده بودند. نتیجه گیری: به طورکلی میانگین نرخ رشد تولیدات علمی حوزه ی اعتیاد رضایت بخش نبود اما میزان همکاری گروهی در این حوزه در سطح مطلوبی قرار داشت..

روش شناسی علم طراحی، رهیافتی راه حل محور برای تعقیب پژوهش هایی است که فراتر از فهم وضع موجود، به دنبال خلق وضع مطلوب از طریق ارائه مصنوعات نوآورانه و بدیع است. با وجود کاربرد گسترده این روش شناسی در دیگر رشته های فنی و مدیریتی و البته گذشت بیش از دو دهه از نخستین پژوهش علم طراحی در حسابداری، ظرفیت آن به قدر مقتضی شناخته نشد، مگر در چند سال اخیر که با استقبال بی سابقه پژوهشگران حسابداری مواجه گردید. باهدف واکاوی روندهای موضوعی، شناسایی کنشگران اثرگذار و نیز نگاشت ساختار فکری و مفهومی پژوهش های حسابداری مرتبط با روش شناسی علم طراحی، در این پژوهش برای نخستین بار، با استفاده از فنون هم واژگانی، هم نویسندگی، مصورسازی نقشه علمی و ابرواژگان، به تحلیل کتاب شناختی 51 مقاله منتشره تا سال 2023 در مجلات نمایه شده در آخرین فهرست شورای رؤسای دانشکده های علوم مالی استرالیا در نرم افزارهای ووس ویور، مایکروسافت اکسل و زبان پایتون پرداخته شد. طبق یافته های این مطالعه، بیش از نیمی از تولیدات پژوهشی مربوط به سال های 2020 تا 2023 است که دلالت بر اقبال نوظهور پژوهشگران حسابداری به این روش شناسی دارد. غالب ترین حوزه های موضوعی در مقالات علم طراحی، حسابرسی و کنترل است که با کاربرد فناوری های نوین و تکنیک های تحلیل شناسی داده ها همراه بوده است. پراستنادترین اثر، مقاله «روش شناسی پژوهش علم طراحی و کاربرد آن در پژوهش سیستم های اطلاعاتی حسابداری» اثر گویدو گیرتس (2011) که تاکنون 140 استناد صرفاً در پایگاه داده اسکوپس دریافت کرده است. پرکارترین نویسنده میکلوس وسارهلی با 6 مقاله است که هم زمان بیشترین ارتباطات علمی را با سایر نویسندگان این حوزه داشته و دانشگاه محل فعالیت وی، یعنی دانشگاه ایالتی نیوجرسی امریکا، با 8 مقاله، پرکارترین دانشگاه شناخته شد. گویدو گیرتس با دریافت 177 ارجاع از دو مقاله خود، پراستنادترین نویسنده در حوزه علم طراحی در پژوهش حسابداری شناخته می شود که به این واسطه، دانشگاه متبوع وی یعنی دانشگاه دلور امریکا نیز پر استنادترین دانشگاه به حساب می آید. کشور امریکا مجموعاً با 33 مقاله و 555 ارجاع پرکارترین و پرارجاع ترین مقالات را به خود اختصاص داده است. مجله بین المللی سیستم های اطلاعاتی حسابداری با انتشار 20 مقاله و دریافت 464 ارجاع، بیشترین تعداد نشر و ارجاع را دارد. یافته های پژوهش حاضر، با آشکارسازی عوامل و روابط کتابشناختی و جهت گیری موضوعی پژوهش های علم طراحی در حسابداری، ضمن آگاهی بخشی به پژوهشگران و سیاست گذاران علمی از وضعیت و روند این روش شناسی، مبنایی برای توسعه و تعقیب پژوهش های راه حل محور و کاربردی در قلمرو حسابداری فراهم می نماید.