بازیابی دانش و نظام های معنایی (مطالعات دانش شناسی سابق)

هدف: در این پژوهش ، سطح نیروی انسانی (کارکنان عادی ، کارکنان کلیدی ، مدیران ارشد ) ، با توجه به زیر معیارهای حوزه های مدیریت دانش و حوزه های پنج گانه مدیریت دانش (داده ، اطلاعات ، دانش ، خرد، کارکنان) با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی باهدف بیشینه سازی مدیریت دانش در شرکت های پروژه محور (شرکت گسترش هوانوردی پارس یا پادیکو ، شرکت مهندسی سپتا و شرکت خدماتی مهندسی آوا بهبود) اولویت بندی شده اند . روش: برای تحلیل اطلاعات به دست آمده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) استفاده می شود . روش تحلیل توسعه ای چانگ مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق عبارت بود از کارشناسان خبره شرکت های پروژه محور که تعداد آن ها بالغ بر 12 نفر بود و ابزار گردآوری داده ها، اسناد و پرسشنامه بود. یافته ها: با توجه به پاسخ هایی که به وسیله گروه تصمیم گیرنده ارائه شد . نتایج نشان داد که ترتیب نهایی اهمیت معیارهای مدیریت دانش به این صورت بود که داده با اختلاف وزنی فاحش در اولویت نخست قرار دارد و خرد ، کارکنان ، دانش ، اطلاعات در اولویت بعدی قرار می گیرند . در مقایسه 6 شاخص، با توجه به داده ، مشخص شده است که تحلیل نظر مشتریان در اولویت نخست قرار می گیرد، در مقایسه 6 شاخص با توجه به اطلاعات مشخص شده است که هماهنگی و یکپارچه سازی اطلاعاتی در درون سازمان در اولویت نخست قرار می گیرد. در مقایسه 6 شاخص با توجه به دانش ، مشخص شده است که میزان توسعه کاربرد دانش در سازمان در اولویت نخست قرار می گیرد. در مقایسه 6 با توجه به خرد ، مشخص شده است که قابلیت های نوآوری در کارکنان در اولویت نخست قرار می گیرد. در مقایسه 6 شاخص با توجه به کارکنان مشخص شده است که نرخ کارکنانی که سازمان را ترک کرده اند در اولویت نخست قرار می گیرد.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد کارکنان عادی در اولویت نخست و مدیران ارشد در اولویت دوم کارکنان کلیدی در اولویت آخر قرار می گیرد . .واژه های کلیدی :منابع انسانی ،مدیریت دانش ، تحلیل سلسله مراتبی فازی

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت شبکه هم نویسندگی و ضریب همکاری علمی پژوهشگران ایرانی در حوزه هوافضا در نمایه استنادی علوم از ابتدا تا پایان سال 2014 میلادی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و با کمک روش های علم سنجی انجام شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای وی او اس ویوور، پاژک، یو سی نت، هیست سایت و اکسل استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که از کل 2501 مقاله نمایه شده، 45/67 درصد با همکاری در سطح ملی، 24/4 درصد با همکاری در سطح منطقه ای و 55/32 درصد با همکاری در سطح بین المللی تولید شده اند. برترین دانشگاه ها و پژوهشگاه ها به ترتیب دانشگاه صنعتی شریف، شیراز، تهران و پژوهشگاه دانش های بنیادی بودند. نتیجه گیری: ازنظر کشورهای همکاری کننده، ایالات متحده آمریکا در رتبه اول قرار گرفت ولی با توجه به ضریب همکاری بین نویسندگان، به ترتیب کشورهای انگلستان، ایتالیا، آلمان و فرانسه بالاتر از ایالات متحده آمریکا قرار گرفت. میانگین ضریب همکاری علمی بین نویسندگان در طول 41 سال، 43/0 به دست آمد. بیش از 88 درصد از مقالات، الگوی دو نویسنده ای (27/35 درصد) و سه نویسنده ای (39/16 درصد) داشته اند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین وضعیت نمایه سازی و رتبه بندی پیشینه های فرا داده ای هسته دوبلین و مارک 21 در بستر نحوی زبان نشانه گذاری گسترش پذیر (ایکس. ام. آل.) مبتنی بر رویکرد پیوند توسط موتورهای کاوش وب انجام شد. روش: روش پژوهش، رویکرد تحلیلی-مقایسه ای بود. جامعه پژوهش را یک صد پیشینه فراداده ای مبتنی بر ایکس. ام.آل. در قالب دو گروه تشکیل می دادند. گروه نخست، دارای عناصر فرا داده ای هسته دوبلین و گروه دیگر، دارای عناصر فرا داده ای مارک 21 بودند که بر روی وب سایت http://www.aghaabedi.com انتشار یافتند. وب سایت یادشده به صورت مستقیم به موتورهای کاوش انتخابی (گوگل و یاهو) معرفی شدند. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی بود. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که تمامی ارزش های عناصر پیشینه های فراداده ای هسته دوبلین و مارک 21 در بستر ایکس. ام.آل. توسط موتورهای کاوش گوگل و یاهو نمایه شدند و امکان بازیابی هر یک از پیشینه ها بر اساس ارزش عناصر آن ها در محیط موتورهای کاوش فراهم است. بر اساس نتایج آزمون آماری تفاوت معناداری میان نمایه سازی و رتبه بندی پیشینه های فراداده ای هسته دوبلین و مارک 21 مبتنی بر ایکس. ام.آل. توسط موتورهای کاوش گوگل و یاهو مشاهده نشد. نتیجه گیری: بستر نحوی پیشینه های فراداده ای موردمطالعه موجب افزایش دسترس پذیری آن ها از طریق موتورهای کاوش وب گردید. این امکان برای بستر نحوی پیشین (اچ.تی.ام.آل.) پیشینه های فراداده ای فراهم نبود. همچنین ساختار داده ای پیشینه ها بر اساس ایکس. ام.آل. تأثیری بر روی رتبه بندی آن ها نداشته و از این جنبه هیچ یک از طرح های هسته دوبلین و مارک 21 بر دیگری برتری نشان نداد.

هدف: با توجه به اهمیت اجرای برنامه های مدیریت دانش در کتابخانه ها، هدف مقاله حاضر، تعیین وضعیت و اولویت بندی عوامل موفقیت مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه فردوسی و شهید چمران اهواز بود. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. برای گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد هنگ و همکاران (2005) مبنای کار قرار گرفت. این پرسشنامه عوامل موفقیت مدیریت دانش را در ده بعد دسته بندی کرده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد، حمایت مدیریت ارشد و معماری دانش، مهم ترین عوامل در پیشبرد برنامه های مدیریت دانش در کتابخانه ها از دیدگاه کتابداران است. این در حالی است که تعیین وضعیت ابعاد ده گانه موفقیت مدیریت دانش نشان داد، این دو بعد دارای کمترین میانگین بودند. بیشترین میانگین نیز در میان ابعاد مربوط به بعد آموزش بود. همچنین یافته ها نشان داد، بین کتابخانه های دانشگاه فردوسی و شهید چمران اهواز در بعد سنجش عملکرد مبتنی بر دانش تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: در برنامه های مدیریت دانش، عوامل موفقیت، فعالیت ها و اقدامات ضروری به منظور موفقیت در اجرای برنامه های مدیریت دانش هستند. این عوامل در صورت عدم وجود در سازمان، باید ایجادشده و در صورت وجود، باید پرورش یافته و توسعه یابند. این مقاله مه ترین عوامل مؤثر بر اجرای مدیریت دانش را شناسایی و وضعیت آن ها را در کتابخانه های دانشگاهی موردبررسی و اولویت بندی قرار داد.

هدف: هدف مقاله حاضر شناسایی وضعیت پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی ازنظر موضوع، سال انتشار و شکاف موضوعی در دانشگاه های دولتی ایران بود. روش شناسی: برای وصول به هدف مذکور از روش پژوهش پیمایش توصیفی و تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر شامل 1120 عنوان گزارش پژوهش (پایان نامه ها و مقاله های) موجود در 13 دانشگاه دولتی ایران بین سال های 1383-1392 بود که 749 عنوان از این پژوهش ها مربوط به پایان امه های کارشناسی ارشد و دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی و 371 عنوان از آن ها مربوط به مقاله های منتشرشده توسط محققان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در پایگاه اطلاعاتی سایمگو بود. طبقه بندی موضوعی پژوهش ها با استفاده از 7 رده اصلی و 18 رده فرعی بر مبنای نظام طبقه بندی لیستا (LISTA) انجام شده و برای گردآوری اطلاعات نیز از سیاهه وارسی پژوهشگر ساخته استفاده شده است. در انتها داده های طبقه بندی شده مورد تحلیل قرارگرفته و با استفاده از نمودارها و جداول توصیف شده اند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که موضوعات فناوری اطلاعات، کتابداری، بازیابی اطلاعات، کتاب سنجی، مدیریت اطلاعات، منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی و فهرست نویسی و رده بندی بیشترین محورهای موضوعی هستند که در پایان نامه ها و مقالات محققان علم اطلاعات و دانش شناسی موردمطالعه قرار گرفته اند. نتیجه گیری: در پایان نامه ها و مقالات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران به موضوعاتی مانند منابع اطلاعاتی، هستی شناسی، وب معنایی، جستجو معنایی، دولت الکترونیکی، مدیریت منابع اطلاعات، نوآوری دانش، اشتراک دانش، سازمان دهی دانش، شبکه، خدمات اطلاعاتی و کتابخانه های دیجیتال کمتر پرداخته شده است.

چکیدههدف: هدف این مقاله بررسی رابطه متقابل هستی شناسی ها، به منزله ابزاری پیشرفته در بازنمون اطلاعات و مدیریت دانش، بعنوان بستری مناسب برای بکارگیری هستی شناسی ها می باشد.روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده و اطلاعات آن از طریق جستجوی مقالات و منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی فراهم آمده است.این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی مفهوم هستی شناسی و مدیریت دانش و نیز روابط میان آنها پرداخته است.یافته ها: در سازمان های امروزی، لزوم بکارگیری و استفاده از هستی شناسی ها در فرایندهای مرتبط با دانش موجود، بیش از پیش مطرح است. چرا که هستی شناسی بعنوان ابزاری قدرتمند، توان بازنمون دانش مفهومی در سازمان ها را بخوبی داشته و کمک شایانی به پویایی دانش سازمانی می نمایند.نتیجه گیری: هستی شناسی با فراهم کردن مجموعه ای از تعاریف رسمی برای مفاهیم یک حوزه و تعیین روابط میان آن ها، زمینه تشکیل یک پایگاه دانش را برای آن حوزه موضوعی فراهم می آورد. این امر بویژه در سازمان های تخصصی به منزله ارزش افزوده در پیاده سازی مدیریت دانش سازمانی به شمار می آید.

هدف: بررسی این پژوهش بررسی وضعیت ارائه خدمات در مجموعه کتابخانه های دانشگاه شهید چمران اعم از کتابخانه های دانشکده ها و کتابخانه مرکزی بود. روش: روش مورداستفاده در این پژوهش پیمایشی بود که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی بود. یافته ها:  نتایج این بررسی نشان داد که درمجموع، خدماتی که در این کتابخانه ها ارائه می شوند ضمن محدود بودن، از استانداردهای موجود مرتبط نیز فاصله دارد. نتیجه گیری: ازآنجاکه بررسی ها حاکی از فاصله قابل توجه کتابخانه های موردبررسی با استانداردهای مربوطه در این حوزه بود. در جامعه موردبررسی، خدماتی که در کتابخانه ها ارائه می شود، عمدتاً قالب سنتی داشته و کمتر از رنگ و بوی تحولات نوین برخوردار است. آن دسته از خدماتی که به ویژه دارای روح کاربر مداری بوده و حضور آن ها در کتابخانه می تواند جلوه ای از ترقی در خدمات باشد، مانند امانت بین کتابخانه ای و خدمات اطلاع رسانی، یا در کتابخانه های موردبررسی ارائه نمی شوند و یا اینکه به طور ناقص و غیر کارآمدی ارائه می شوند. درمجموع در این کتابخانه ها شرایطی حاکم است که از یک شرایط مطلوب و مترقی فاصله بسیاری دارد. مقایسه تک تک خدمات موردنظر در این بررسی با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی نشان داد که تقریباً هیچ یک از خدمات ارائه شده در این کتابخانه ها برابر با استاندارد نیست و جامعه خدمت گیرنده از دریافت خدمات استاندارد در این کتابخانه بهره مند نیست. نتایج پژوهش حاضر همانند تمام پژوهش های بررسی شده در پیشینه نشان از عدم انطباق خواسته ها و انتظارات کاربران با خدمات تعریف شده و قابل ارائه می دهد.