علم اطلاعات و دانش‌شناسی

نمایش ۲٬۲۲۱ تا ۲٬۲۴۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.

۲۲۲۱.

تدوین چارچوب خلق و اشاعه دانش برای مدیریت دانش در سازمان 2.0(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شعبان الهی سید محسن ناصری علیرضا حسن زاده عاطفه روحانی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۴)

کلیدواژه‌ها: خلق دانش در سازمان 2.0 اشاعه دانش در سازمان2.0 ارتباطات 2.0 همکاری 2.0 یادگیری 2.0

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۷۷

در سازمان های امروزی، دانش و مدیریت آن به عنوان یکی از اساسی ترین موضوعات و ارکان سازمان مطرح است. مطالعات نشان می دهد که مدیریت دانش، سازمان را توانمند می کند و هرچه خلق، انتشار و به کارگیری دانش با سرعت و کیفیت بیشتری صورت پذیرد، مزیت رقابتی سازمان در سطح بالاتری شکل خواهد گرفت. با توجه به اینکه سازمان های جدید از فناوری و ابزار جدید و کارآمد بهره می گیرند، سازمان 2.0 به عنوان سازمانی توانا در به کارگیری ابزار ارتباطی وب 2.0 و کارکنانی با فرهنگ خوب همکاری و مشارکت و تعامل بیشتر مطرح می شود. گذر از سازمان 1.0 به سازمان 2.0 و تلاش برای خلق و اشاعه دانش در سازمان 2.0 پیچیدگی ها و مسائل خاص خود را دارد که بدون آگاهی از این موضوع و پیروی از چارچوبی مدون احتمال موفقیت آن پایین است. این پژوهش با بررسی دقیق مبانی نظری در رابطه با خلق دانش، اشاعه دانش، وب 2.0 و سازمان 2.0 شاخص های نهایی خلق و اشاعه دانش در سازمان 2.0 را با استفاده از نظر خبرگان استخراج کرده و چهار مرحله یادگیری 2.0، ارتباطات 2.0، تولید محتوا و همکاری 2.0 را به عنوان مراحل خلق و اشاعه دانش در سازمان 2.0 معرفی و هر مرحله را از سه بعد خصوصیات افراد، ماهیت دانش و فناوری بررسی و در نهایت ده شاخص را به عنوان شاخص های برتر معرفی می کند. همچنین با توجه به تحلیل ها مشخص گردید که برای خلق و اشاعه دانش در سازمان 2.0 علاوه بر استفاده از ابزار وب 2.0 به عنوان یک ابزار ارتباطی خوب و بهینه، فرهنگ تعامل، همفکری و مشارکت در فضایی باز و بدون محدودیت در میان کارکنان بسیار مهم است.

۲۲۲۲.

پراکندگی موضوعی و میزان استفاده از کتاب ها در کتابخانه عمومی کتابخانه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا پورعبادی زهره میرحسینی نرگس نشاط

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۰۱

کلیدواژه‌ها: کتابخانه ملی میزان استفاده پراکندگی موضوعی تحلیل مجموعه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۴۱ تعداد دانلود : ۹۶۶

هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی میزان پراکندگی موضوعی کتاب های موجود در کتابخانه عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در رده های موضوعی مختلف و میزان استفاده مراجعان از این منابع است. روش شناسی روش / رویکرد پژوهش: در این پژوهش، از روش های تحلیل مجموعه و ارزیابی کاربران و استنتاج بر مبنای اصول معتبر استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد بیش از 50.3535/50 درصد کتاب ها فقط به دو رده موضوعی فلسفه و دین (B ) و زبان و ادبیات (P) اختصاص یافته است. میانگین کل امانت کتاب های مجموعه عدد 0.6161/0 هست که رقم بسیار پایینی را نشان می دهد. 74.8383/74 درصد کتاب های مجموعه حتی یکبار به امانت نرفته و فقط 17.43 43/17درصد اعضای فعال حداقل یک بار کتاب به امانت گرفته اند. سرانه امانت عدد 1.3434/1 به ازای هر نفر از جمعیت 51262 نفری را نشان می دهد. شاخص در دسترس بودن مجموعه کتابخانه عمومی نیز 96.1111/96 درصد برآورد گردیدشد. درنهایت مشخص شد بین تعداد کتاب ها با تعداد امانت همبستگی مثبت و بین تعداد کتاب ها با میانگین امانت همبستگی منفی وجود دارد. بین میانگین استفاده از کتاب ها در رده های موضوعی مختلف نیز تفاوت معنا داری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده عدم توازن لازم در مجموعه کتابخانه عمومی بر حسب علایق مراجعان بوده، لذا تغییرات بنیادی در بخش انتخاب منابع، مدیریت مجموعه، ارزیابی و وجین و در کل نظام مجموعه سازی کتابخانه عمومی ضروری به نظر می رسد.

۲۲۲۳.

نقش شبکه های اجتماعی تخصصی وبی فارسی در اشتراک دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیرمهدی عنبری نجلا حریری

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۰۳

کلیدواژه‌ها: شبکه اجتماعی اشتراک دانش وب 2 شبکه اجتماعی تخصصی شبکه اجتماعی ایرانی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۴۴ تعداد دانلود : ۸۶۷

هدف: تعیین نقش شبکه های اجتماعی تخصصی وبی فارسی در اشتراک دانش میان کاربران این شبکه ها. روش/ رویکرد پژوهش: به روش پیمایشی تحلیلی و با استفاده از پرسشنامه 370 نفر از کاربران فعال 10 شبکة اجتماعی تخصصی وبی فارسی بررسی شدند. یافته ها: هدف اصلی کاربران از عضویت در شبکه ها آشنایی با سایر فعالان و متخصصان حوزه های مورد نظر است. به طور کلی، عملکرد شبکه های داخلی در رفع نیاز اطلاعاتی کاربران، ترغیب آنان به مشارکت در اشتراک دانش، جلب اعتماد و اطمینان آنها، تأثیر در ارتقای سطح دانش تخصصی، و نقش در افزایش تعاملات این کاربران، متوسط رو به پایین ارزیابی شد. کاربران بزرگ ترین مشکل موجود در شبکه های اجتماعی داخلی را اطلاع رسانی نامناسب و ناشناس بودن این شبکه ها اعلام کردند. نتیجه گیری: بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی تخصصی فارسی و اشتراک دانش، رابطة معنادار مثبتی وجود دارد. لازم است اطلاع رسانی لازم در مورد شبکه ها انجام شود و در عین حال، کیفیت خدمات شبکه های اجتماعی تخصصی وبی به حدی ارتقاء یابد که تمایل افراد به اشتراک دانش در این شبکه ها را افزایش دهد.

۲۲۲۴.

یادداشت سردبیر: در ""خدمت و خیانت"" پژوهش

نویسنده: نرگس نشاط

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۷۳ تعداد دانلود : ۶۳۶

۲۲۲۵.

علل گرایش به مطالعه کتاب های روانشناسی عامه پسند مطالعه موردی: کتابخانه های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجلا حریری سارا کرکوتی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۸۱

کلیدواژه‌ها: کتاب خوانی خودیاری کتاب های روان شناسی عامه پسند کتابخانه های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران علل اجتماعی علل فردی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۹۹ تعداد دانلود : ۱۲۴۷

هدف: این پژوهش با هدف تبیین علل گرایش به مطالعه ی کتاب های روان شناسی عامه پسند و بررسی سودمندی این منابع انجام شده است. روش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی، و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری شامل مراجعه کنندگان به کتابخانه های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران است که از بین آنها به روش نمونه گیری خوشه ای و با استفاده از جدول مورگان 200 نفر انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که گرایش به کتاب های روان شناسی عامه پسند از هر دو دسته علل اجتماعی و فردی سرچشمه میگیرد و علل فردی به میزان 46% و علل اجتماعی به میزان 51% بر این گرایش تاثیر دارند. آزمون فرضیه پژوهش نشان داد سهم تاثیر علل اجتماعی اندکی بیش از علل فردی است. بر اساس سایر یافته ها سودمندی کتاب ها و سازگاری آن ها با فرهنگ بومی در حد متوسط برآورد گردید. در بررسی گرایش بر حسب ویژگی های جمعیت شناختی مشخص شد زنان با میانگین 02/4 بیش از مردان، افراد مجرد با میانگین 62/3 بیش از افراد متاهل، افراد خانه دار و بیکار با میانگین 73/3 بیش از افراد شاغل و افراد با تحصیلات دیپلم و فوق دیپلم با میانگین 92/3 بیش از افراد با تحصیلات بالاتر به کتاب های روان شناسی عامه پسند گرایش دارند. اصالت/ارزش: نتایج این پژوهش می تواند علاوه بر روشنگری کلی در مورد بخش بزرگی از ادبیات عامه، سیاست گزاران کتابخانه های عمومی را در جهت شناسایی دیدگاه مخاطبان خود در زمینه کتاب های موجود با موضوع روان شناسی عامه پسند یاری نماید.

۲۲۲۶.

تأثیر رهبری معنوی بر توانمندسازی کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصور کوهی رستمی ندا پورخلیل

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۸۲

کلیدواژه‌ها: استان خوزستان رهبری معنوی کتابداران کتابخانه های عمومی توانمندسازی.

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۹ تعداد دانلود : ۸۹۱

هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین تأثیر رهبری معنوی و اَبعاد آن بر توانمندسازی کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن به صورت پیمایشی است. جامعه پژوهش 230 کتابدار شاغل در کتابخانه های عمومی استان خوزستان می باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای پیش ساخته است که در آن ضریب آلفای کرونباخ مقیاس رهبری معنوی با 25 سئوال 89/. و توانمندسازی با 16 سئوال 80/0 بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSSاستفاده شده است. برای انجام تحلیل های استنباطی از آزمون های کلموگروف- اسمیرنوف، رگرسیون چندگانه خطی، t تک نمونه ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. یافته ها: مقیاس های توصیفی پژوهش نشان می دهد که مؤلفه های رهبری معنوی و اَبعاد آن در وضعیت مطلوبی قرار دارد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد از بین عوامل اثرگذار بر توانمندسازی، چشم انداز سازمانی، بیشترین و عضویت، کمترین تأثیر را بر توانمندسازی کتابداران کتابخانه های عمومی خوزستان دارند. همچنین رگرسیون پیش بینی توانمندسازی به کمک رهبری معنوی معنی دار بود و تأثیر متغیرهای ایمان به کار و معنی داری در کار در سطح 95 درصد معنی دار بود. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در معرفی دو متغیر اثرگذار «ایمان به کار» و «معنی داری در کار» به عنوان متغیرهای اثرگذار بر توانمندسازی کتابداران است که مدیران منابع انسانی را به تمرکز به این متغیرها در بهبود توانمندسازی دعوت می کند.

۲۲۲۷.

بررسی الگوی رشد علم ایران بعد از انقلاب اسلامی: حوزه علوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین مرادی مقدم محمدرضا داورپناه محمدحسین دیانی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: الگوی رشد علم تولید علم ایران فرضیه پرایس

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۳۸۳ تعداد دانلود : ۷۲۶

هدف: هدف این پژوهش شناسایی الگوی رشد علم ایران در حوزه علوم طی سال های ۱۹۸۰تا۲۰۱۰ (سه دهه) است. روش: پژوهش از نوع کاربردی است و با استفاده از روش روندپژوهی و بر پایه تحلیل سری های زمانی انجام گرفته است. جامعه پژوهش شامل همه تولیدات علمی نمایه شده ایران در نمایه استنادی علوم (SCI) در سال های ۱۹۸۰تا۲۰۱۰ است. تعداد کل تولیدات علمی ایران در حوزه علوم طی دوره موردمطالعه بیش از نود هزار مدرک است که به شیوه سرشماری تمامی آنها موردمطالعه قرار گرفتند. یافته ها: بر پایه تحلیل سری های زمانی و با استفاده از نرم افزار آماری R الگوی رشد علم ایران شناسایی گردید و بر پایه الگوی حاکم، روند رشد علم ایران پیش بینی شد. طبق یافته های پژوهش، الگوی رشد علم ایران لجستیکی بوده است. همچنین در طی سال های موردبررسی تولید علم ایران روند رشد سالیانه یکنواختی نداشته و نرخ رشد سالیانه تولید علم ایران در دهه اول منفی و در دهه دوم مثبت و پایین، ولی در دهه سوم مثبت و بالا بوده است. متوسط نرخ رشد سالیانه تولید علم ایران در این مدت تقریباً پانزده درصد بوده است. بررسی الگوهای رشد علم و کاربرد آنها در سطوح ملی و بین المللی و نیز عوامل اثرگذار بر فرازوفرود این رشد نشان داد که فرضیه پرایس مبنی بر رشد نمایی علم با مقدار ثابت دوبرابری تولید علم هر پانزده سال یک بار، در مورد تولید علم ایران به طور کامل تأیید نشد و مقدار ثابت رشد مدنظر پرایس مبهم بوده و نیاز به تجدیدنظر دارد.

۲۲۲۸.

جریان دانش در شرکت های دانش بنیان پارک علم و فناوری دانشگاه تهران و ارائه مدل مفهومی

نویسنده: محمد حسن زاده مهتاب تیموری تابیه

منبع: مطالعات دانش شناسی سال اول بهار ۱۳۹۴ شماره ۲ 23 - 40

کلیدواژه‌ها: جریان دانش پارک علم و فناوری دانشگاه تهران تسهیم دانش شرکتهای دانش بنیان مدل های جریان دانش

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۸۴۹ تعداد دانلود : ۴۱۰

هدف: پزوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل جریان دانش در شرکت های دانش بنیان پارک علم و فناوری دانشگاه تهران انجام شد. روش: در این پژوهش نظر 256 نفر از کارکنان شاغل در 30 شرکت دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران که دارای نیروی تمام وقت بیش از 4 نفر هستند، از طریق پرسشنامه، پیمایش شد. یافته ها: جریان دانش در شرکت های مورد پژوهش، به جز در مؤلفه مکانیزم های جریان دانش که دو نوع سنتی و دیجیتالی را مد نظر قرار داده بودند، در سایر مؤلفه ها (ورودی های دانش، میزان آگاهی کارکنان، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، برنامه ریزی برای جریان دانش و اشتراک دانش) از وضعیت مطلوبی برخوردار نبودند. نتیجه گیری: به سبب بالاتر بودن میانگین ها از سطح متوسط وضعیت جریان دانش مناسب ارزیابی شد. در پایان, مدل مفهومی ایده آل برای نمایش جریان دانش ترسیم شد.

۲۲۲۹.

رابطه ی عوامل جمعیت شناختی و میزان پیاده سازی مدیریت دانش از دیدگاه کارکنان شرکت پالایش نفت اصفهان

نویسنده: سپیده دادخواه عاصفه عاصمی محمدرضا عابدی فرشته مشهدی

منبع: مطالعات دانش شناسی سال اول پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴ 67 - 86

کلیدواژه‌ها: عوامل جمعیت شناختی عوامل دموگرافیک مدیریت دانش شرکت پالایش نفت اصفهان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۴۸۰

هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه عوامل جمعیت شناختی و میزان پیاده سازی مدیریت دانش از دیدگاه کارکنان شرکت پالایش نفت اصفهان انجام شد. روش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی - توصیفی و جامعه پژوهش 2454 تو و با استفاده از فرمول نمونه گیری کوهن 368 تو کارکنان شرکت پالایش نفت اصفهان است. تمام کارکنان این شرکت بود. به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه گیری کوهن استفاده شد. روش نمونه گیری، تصادفی طبقه ای و ابزارگردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته، با مقیاس پنج درجه ای لیکرت بود که پایایی آن بر حسب ضریب آلفای کرونباخ مقدار 0.94 بدست آمد. برای تحلیل پاسخنامه های دریافتی، در سطح آمار توصیفی از فراوانی و میانگین و در سطح آمار استنباطی از آزمون های t دو نمونه ای، آزمون آنوا و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد پالایش نفت اصفهان بین عوامل جمعیت شناختی بررسی شده فقط بین جنسیت و میزان پیاده سازی مدیریت دانش در شرکت رابطه معنی دار وجود داشت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد کارکنان زن و مرد در مورد میزان پیاده سازی زیرساخت های سازمانی و فناوری مدیریت دانش در شرکت پالایش نفت اصفهان دیدگاه های متفاوتی دارند، و کارکنان زن نسبت به میزان پیاده سازی زیرساخت های سازمانی و فناوری مدیریت دانش خوش بین ترند و نگرش بهتری دارند در نتیجه برای پیاده سازی گسترده ی مدیریت دانش در سازمان، باید به ویژگی های جمعیت شناختی آزاد توجه داشت.

۲۲۳۰.

بررسی وضعیت و رابطه بین هوش اجتماعی و عملکرد شغلی مدیران کتابخانه های آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن بهزادی محمدهادی اسماعیلی زاده

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هجدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 3 - 30

کلیدواژه‌ها: هوش اجتماعی عملکرد شغلی عملکرد وظیفه ای عملکرد زمینه ای سازمان کتابخانه ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۷۷

هدف: هدف پژوهش، بررسی وضعیت هوش اجتماعی و عملکرد شغلی (وظیفه ای و زمینه ای) مدیران کتابخانه های آستان قدس رضوی و وجود رابطه بین این دو متغیر است. روش شناسی: پژوهش از نوع کاربردی است و به روش همبستگی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل100 مدیر شاغل در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان و کجرسی و با روش نمونه گیریِ تصادفیِ طبقه ای به تعداد 86 نفر انتخاب شد و پرسش نامه پژوهش بین آنها توزیع گردید که در نهایت تعداد 78 پرسش نامه بر گشت داده شد. برای گردآوری داده ها از دو پرسش نامه استاندارد استفاده شده است: 1. پرسش نامه هوش اجتماعی 2. پرسش نامه عملکرد وظیفه ای زمینه ای. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد وضعیت عملکرد شغلی مدیران کتابخانه های آستان قدس رضوی بالاتر از حد متوسط و وضعیت هوش اجتماعی آنان کمتر از حد متوسط است. مشخص شد بین هوش اجتماعی مدیران با عملکرد شغلی وظیفه ای آنان و نیز بین هوش اجتماعی با عملکرد زمینه ای آنان رابطه معناداری وجود دارد، اما بین هوش اجتماعی و عملکرد شغلی مدیران (وظیفه ای و زمینه ای) رابطه معناداری مشاهده نشد. همچنین بین متغیرهای جمعیت شناختی (تحصیلات، جنسیت، سابقه کار و نوع استخدام) و عملکرد شغلی مدیران نیز تفاوت معناداری وجود نداشت و هوش اجتماعی مدیران برحسب جنسیت متفاوت بود. نتیجه گیری: با تقویت مؤلفه های مختلف هوش اجتماعی مدیران، می توان ضمن ارتقای هوش اجتماعی آنان، زمینه بهبود و افزایش عملکرد شغلی آنها را نیز فراهم آورد.

۲۲۳۱.

رابطه تسهیم دانش و قابلیت نوآوری در کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم زارعی محمد حسن زاده عصمت مؤمنی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: کتابداران کتابخانه ها تسهیم دانش ظرفیت جذب قابلیت نوآوری

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۰۸۲ تعداد دانلود : ۵۱۴

هدف: پژوهش حاضر از یک جهت به دنبال تعیین میزان تسهیم دانش، ظرفیت جذب و قابلیت نوآوری در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال ۱۳۹۳ و از جهت دیگر به دنبال شناخت رابطه تسهیم دانش و قابلیت نوآوری در این کتابخانه ها است. روش : پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی و همبستگی صورت گرفته است. جامعه پژوهش را ۱۹۰ نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی تشکیل می دهند که از این تعداد با توجه به جدول مورگان ۱۲۳ نفر به عنوان نمونه انتخاب شد و تعداد ۹۸ نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی شامل ضریب همبستگی Pearson، t-test و آزمونANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اموس برای نشان دادن ارتباط همزمان متغیرها استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان تسهیم دانش، قابلیت نوآوری و ظرفیت جذب در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران در سطح مطلوبی قرار ندارند. با توجه به جدول ۶ رابطه مثبت و مستقیمی بین تسهیم دانش و ظرفیت جذب وجود دارد. همچنین، رابطه مستقیم و معنی داری بین ظرفیت جذب و قابلیت نوآوری مشاهده می شود. در نهایت برای دو متغیر تسهیم دانش و قابلیت نوآوری همبستگی معناداری وجود دارد. با بررسی سه متغیر اصلی پژوهش چنین می توان نتیجه گرفت که ظرفیت جذب به عنوان متغیری واسطه گر بین دو متغیر تسهیم دانش و قابلیت نوآوری نیست بلکه تسهیم دانش و قابلیت نوآوری به گونه ای مستقیم باهم در ارتباط هستند.

۲۲۳۲.

کتابخانه و کتابداری در ایران عصر سامانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرحناز کهن

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: ایران تاریخ سامانیان کتابخانه کتابداری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۲۸ تعداد دانلود : ۹۸۵

هدف: بررسی وضعیت ساختمان و تجهیزات، روش های گسترش مجموعه، ساماندهی کتاب، و انواع کتابخانه ها در عصر سامانی است. روش/رویکرد پژوهش: روش پژوهش تاریخی است و داده های آن با استفاده از مرور متون و منابع کتابخانه ای گردآوری و تحلیل شده است. یافته ها: کتابخانه ها از مهم ترین نهادهای فرهنگی در عصر سامانی به شمار می آیند و به انواع کتابخانه های سلطنتی، عمومی، مدارس، و مساجد تقسیم می شدند. مجموعه آنها بیشتر از طریق وقف، استنساخ، ترجمه، تألیف، و اهدا تأمین می شدند. در این نهادها که مکانی پژوهشی و آموزشی، از طریق تجمع علما و دانشمندان، به شمار می آمده است می توان کارکردهای اصلی حرفه کتابداری را مشاهده کرد. نتیجه گیری: با توجه به شکوفایی و عظمت کتابخانه های مختلف، گسترش مداوم مجموعه ها، استفاده فراوان از منابع آنها، داشتن مراجعان دانشمند و عالم، و اداره نظامند این کتابخانه ها توسط هیئتی متشکل از مدیر، خازن، و کتابدار، اغراق نیست که شرق شناسان با وجود همزمانی این دوران با قرون وسطی در مغرب زمین، آن را ""رنسانس فرهنگی"" ایران نامیده اند.

۲۲۳۳.

توصیف مقایسه ای رابطه تولید علم و پیشرفت فناوری کشورها: آیا افزایش تولید علم به منزله پیشرفت فناوری است؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالرضا نوروزی چاکلی زهرا مددی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: علم سنجی شاخص های تولیدعلم شاخص های توسعه فناوری سایمگو صادرات فناوری برتر

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۱۶۸ تعداد دانلود : ۵۹۸

هدف: هدف پژوهش حاضر توصیف پیوندهای میان شاخص های تولید علم و پیشرفت فناوری کشورها است. روش: پژوهش حاضرمبتنی بر علم سنجی از نوع توصیفی و مشتمل بر ۳۸ کشوری است که بر پایه اطلاعات مربوط به دوره پانزدهساله ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰ درپایگاه سایمَگو، دارای شاخص هرش بالاتراز ۱۰۰ بوده ، و با توجه به تقسیم بندی بانک جهانی در قالب سه خوشه مورد بررسی قرار گرفته اند. داده های آماری مورد بررسی در این پژوهش از پایگاه های اطلاعاتی وب آو ساینس، سایمَگو، یونسکو، بانک جهانی استخراج شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، ازنرم افزار اکسل و اس پی اس اس استفاده به عمل آمد. همچنین جهت پاسخگویی به پرسش ها و فرضیه ها از آزمون آماری همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که همبستگی مثبت بین دو دسته شاخص های تولید علم و فناوری وجود دارد. بررسی ها نشان می دهد کشورهایی که در شاخص های تولید علم وضعیت مناسبی داشته اند، از نظر شاخص های فناوری نیز در وضعیت مطلوبی قرار گرفته اند.

۲۲۳۴.

ارزیابی کارآمدی گوگل پژوهشگر در بازیابی اطلاعات نویسندگان دارای شکل های گوناگون نام: بررسی ضریب بازیافت و دقت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شهربانو صادقی گورجی علی اکبر پوراحمد محسن حاجی زین العابدینی ثریا ضیایی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات گوگل پژوهشگر نویسندگان پر استناد نام های نویسندگان نگارش های مختلف نام نویسندگان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۹۴۱ تعداد دانلود : ۵۶۷

هدف: هدف این مقاله بررسی قابلیت و توانایی موتور جستجوی گوگل پژوهشگر در بازیابی اطلاعات و انتشارات نویسندگان پر استناد بر اساس هر نوع نگارش نام است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی-توصیفی انجام شد. روش گردآوری اطلاعات از نوع میدانی و کتابخانه ای بود. جامعه نمونه شامل ۱۰ نویسنده پر استناد غیر ایرانی از ۵ رشته علمی بود که از طریق نمونه گیری غیر-احتمالی از سایت ""این-سایت"" انتخاب شدند. نتایج بازیابی انواع نگارش های نام هر نویسنده در گوگل پژوهشگر با سیاهه وارسی فهرست انتشارات وی مطابقت داده شد. برای هر نویسنده بر مبنای نگارش های مختلف نام به همراه استفاده از عملگر OR و محدودسازی با موضوع، ۱۲ متغیر جستجو در نظر گرفته شد که در این پژوهش از آن ها به عنوان متغیر یاد می شود. یافته ها: نتایج میانگین ضریب بازیافت ۱۲ متغیر (متغیرهای به کاررفته در جستجو) برای ۱۰ نویسنده نشان داد که تنها در ۴ مورد ضریب بازیافت بالاتر از سطح متوسط و در تمام متغیرها ضریب دقت پایین تر از سطح متوسط است. اولویت بندی میانگین ضریب بازیافت و دقت متغیرها با آزمون فریدمن نشان داد که هیچ متغیری در خصوص بازیافت و دقت بر دیگر متغیرها برتری ندارد. نتایج آزمون t استودنت مستقل برای سنجش ارتباط میان متغیرهای ۱-۶ (نگارش های مختلف نام بدون محدودسازی با موضوع) و ۷-۱۲ (نگارش های مختلف نام با محدودسازی موضوعی) نشان داد که در مورد بازیافت میان این دو دسته متغیر تفاوتی وجود ندارد اما ضریب دقت در متغیرهای ۱-۶ (بدون محدودسازی نام با موضوع) بالاتر از ترکیب و محدودسازی نام با موضوع است. به طورکلی نتایج حاصل، حاکی از آن بود که گوگل پژوهشگر در بازیابی نگارش های مختلف نام نویسندگان معمولاً به طور مطلوب عمل نمی کند

۲۲۳۵.

انطباق سنجی نظری و مفهومی هماهنگی راهبرد اصلی دانشگاه ها با راهبرد فرهنگ سازمانی آن و راهبردهای نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی (ارائه الگوی هماهنگی راهبردی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجتبی کفاشان مهری پریرخ رحمت الله فتاحی فریبرز رحیم نیا

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ سازمانی مدیریت دانش کتابخانه های دانشگاهی هماهنگی راهبرد اصلی دانشگاه راهبرد های وظیفه ای راهبرد های عملیاتی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۸۲۶ تعداد دانلود : ۵۶۶

هدف: هدف این مقاله، زمینه یابی نظری و مفهومی هماهنگی راهبرد اصلی دانشگاه ها با راهبرد های وظیفه ای و عملیاتی مدیریت دانش و راهبرد فرهنگ سازمانی در دانشگاه ها و کتابخانه های دانشگاهی است. طراحی و برازش الگوی هماهنگی راهبردی پژوهش، به مدیران در سطوح مختلف دانشگاه ها، به ویژه مدیران کتابخانه های دانشگاهی کمک می کند تا ابزار مناسبی به منظور هماهنگی راهبرد های سطوح عملیاتی و وظیفه ای مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی با راهبرد اصلی دانشگاه ها و راهبرد فرهنگ سازمانی حاکم بر آن را در اختیار داشته باشند. روش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوا و ابزار سیاهه وارسی برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. پس از تحلیل محتوای متون و گردآوری مبانی نظری، ۸ نفر از اعضاء هیئت علمی گروه مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند و به سیاهه وارسی پاسخ دادند. یافته ها: نتایج به دست آمده از سیاهه وارسی، نشان دهنده میزان انطباق بالای درونی و ببرونی هر نوع راهبرد پیشنهاد شده با نوع مشابه خود در انواع راهبرد های مورد مطالعه ود. این به معنای برازش نظری و مفهومی الگوی پیشنهادی پژوهش است.

۲۲۳۶.

بن مایه های فکری هستی شناسی ها در فلسفه کواین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی شقاقی غلامرضا فدایی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: کواین هستی شناسی آنتولوژی عدم تعین معنا هستان نگاری تعهد هستی شناختی عدم تعین ارجاع

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۲۹۹ تعداد دانلود : ۶۶۶

هدف: هدف مقاله حاضر، توسعه نظری حوزه هستی شناسی ها از طریق مطالعه در زیربناهای فکری آنهاست. برای رسیدن به این هدف، ضمن جست وجو در اولین تعاریف انجام شده درباره هستی شناسی ها و استخراج پایه های فکری آنها از این تعاریف، به استخراج برخی مبادی فکری این ابزار از طریق تفحص در جنبه های فنی آن اهتمام می کنیم و سپس، به بازخوانی آنها در فلسفه کواین می پردازیم. روش: روش پژوهش حاضر هنگام جست وجو و استخراج مفاهیم کلیدی از تعاریف هستی شناسی ها، روش سندی و هنگام بحث در مورد بنیان های هستی شناختی آن، رویکرد تحلیل مفهومی است. با این رویکرد، چنانکه در بحث های نظری تداول دارد، می توان مبادی فکری یک روش یا ابزار را تحلیل نمود. یافته ها: تحلیل ها نشان داد که یکی از بن مایه های فکری مهم هستی شناسی ها مفهوم «تعهد هستی شناختی» کواین است. بر این اساس، هستی شناسی ها صرفاً به موجودیت هایی تعهد دارند که قابل بازنمایی باشند. بدین ترتیب، وجود و عدم موجودات منوط به قابلیت بازنمایی آنهاست تا موجودیت جوهری آنها در جهان واقعی. همچنین، تحلیل شد که روابط موجود در هستی شناسی ها را بر خلاف ادبیات موجود نمی توان روابطی معنایی (Intensional) از جنس روابط اصطلاحنامه ها دانست بلکه روابط میان موجودیت ها در هستی شناسی ها روابطی مصداقی (Extensional) با مرجع های سرراست است که از نگاه فلسفی، از معنا تهی است

۲۲۳۷.

واکاوی سرمایه های فکری (انسانی، ساختاری و مشتری) در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سجاد فخروی زهره میرحسینی زهرا اباذری

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هجدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 55 - 74

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش سرمایه فکری سرمایه انسانی سرمایه ساختاری سرمایه مشتری عملکرد سازمانی سازمان کتابخانه ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۳۶۴

هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین وضعیت سرمایه فکری در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است. روش پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی است و به روش «پیمایشی تحلیلی» انجام شده است. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین کارشناسان مسئول سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به تعداد 106 نفر است . یافته ها: نتایج آزمون t تک نمونه ای نشان داد که وضعیت سرمایه فکری به طور معناداری در حدّ مطلوب نیست ( p< 0/05 ). نتایج آزمون تحلیل واریانس یک راهه نشان داد بین سرمایه فکری بر اساس سابقه خدمت ، میزان تحصیلات و سن، تفاوت معناداری وجود دارد. در ادامه، نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد بین کارکنان با گروه های سنّی متفاوت از لحاظ مؤلفه های سرمایه فکری در خرده مؤلفه سرمایه انسانی؛ بین کارکنان با سابقه خدمت متفاوت در خرده مؤلفه سرمایه مشتری؛ بین کارکنان با جنسیت متفاوت در خرده مؤلفه سرمایه انسانی، تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: کتابخانه آستان قدس رضوی در چشم انداز بیست ساله خود به دنبال غنی ترین و فعال ترین کتابخانه در منطقه و جهان اسلام است. ازاین رو، بهتر است به مقوله سرمایه فکری اهمیت بیشتری داده شود و برای بهبود عملکرد و نیل به وضعیت مطلوب، گام های مؤثرتری بردارند.

۲۲۳۸.

بررسی نقش هیجان ها در بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن بهزادی اعظم صنعت جو سید رحمت الله فتاحی جواد صالحی فدردی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۴)

کلیدواژه‌ها: هیجان بازیابی اطلاعات رفتار اطلاع یابی احساس دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۵۲ تعداد دانلود : ۱۴۳۵

پژوهش حاضر با هدف شناسایی هیجان های کاربران در مراحل مختلف بازیابی اطلاعات بر مبنای مدل بازیابی اطلاعات در محیط وب انجام شد. از نظر روش شناسی، پژوهش حاضر آزمایشی و از نظر نوع، کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد رشته های علوم انسانی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع) تشکیل می دادند که G*Power بر اساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و با استفاده از نرم افزارحجم نمونه ای برابر 30 نفر انتخاب شد . گردآوری داده ها با استفاده ازپرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی و سابقه کار با اینترنت، پرسشنامه پس از جست وجو و تصاویر ضبط شده از چهره کاربران صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که: 1. در مرحله جست وجوی آغازین، هیجان ترس و در 49 درصد بیشترین میزان / مرحله پیوندیابی، هیجان های منفی در مجموع با 3 فراوانی را داشتند. 2. بین هیجان های مختلف کاربران در مراحل چهارگانهبازیابی اطلاعات رابطه معناداری مشاهده شد. 3. در مجموع هیجان های منفی(ترس، عصبانیت، غم، و تنفر) در جست وجوی دشوار بیشتر از جست وجوی ساده بود، و بین سطح دشواری وظایف جست وجو و نوع هیجان های کاربران رابطه معناداری وجود داشت.

۲۲۳۹.

تعیین طبقات اصلی مرتبط با مدیریت دانش در پایگاه وب آو ساینس و مطالعه هم پوشانی موضوعی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: افسانه حاضری محمد توکلی زاده راوری وجیهه ابراهیمی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۲)

کلیدواژه‌ها: خوشه بندی مدیریت دانش هم رخدادی کلیدواژه ها هم پوشانی موضوعی شاخص دربردارندگی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۵۷

پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار موضوعی حوزه مدیریت دانش با تحلیل کلیدواژه های مدارک موجود در پایگاه وب آو ساینس به روش تحلیل هم واژگانی انجام شده است. طبقه بندی موضوعات با استفاده از روش خوشه بندی سلسله مراتبی وارد انجام شده و میزان شباهت موضوعی حوزه های مرتبط با محاسبه شاخص دربردارندگی مشخص شده است. یافته ها نشان می دهد که حوزه های ""مدیریت""، ""علوم کامپیوتر-سامانه های اطلاعاتی"" و ""علم اطلاعات/ کتابداری"" به ترتیب بیشترین تعداد مدارک مربوط به این حوزه را دارند. با ترسیم نمودار توانی مربوط به کلیدواژه های نویسندگان، از کل 5570 کلیدواژه 96 مورد به عنوان موضوعات پرکاربرد شناسایی شدند. سه نمودار خوشه ای ماحصل سنجش هم رخدادی بین موضوعات پرکاربرد در سه حوزه ی مورد بررسی بدست آمده است. مقایسه ی این نمودارها نشان می دهد که 6 خوشه موضوعی، حاوی جمعا 16کلیدواژه با هم در هر سه حوزه مشترک هستند. در این پژوهش هم چنین خوشه های شناسایی شده مربوط به حوزه های مختلف به صورت ذهنی دو به دو با هم مقایسه شدند. در این رابطه حوزه های مدیریت و علم اطلاعات/ کتابداری با داشتن 14 خوشه مشترک بیشترین شباهت را به یکدیگر نشان دادند. همچنین، حوزه ی-سامانه های اطلاعاتی با 28 خوشه متفاوت، بیشترین افتراق را با دو حوزه دیگر دارد و حوزه های مدیریت و علم اطلاعات/ کتابداری هر کدام با 18 خوشه ، کمترین افتراق را با حوزه های دیگر دارند. در بررسی میزان اشتراک کلیدواژه های یک حوزه با حوزه ها ی دیگر، شاخص دربردارندگی کلیدواژه های هر حوزه با حوزه دیگر محاسبه شد. نتایج این مرحله حاکی از این است که حوزه علم اطلاعات/ کتابداری بیشترین کلیدواژه های مشترک با دو حوزه دیگر را دارد.

۲۲۴۰.

تبیین دو محور کلیدی سیاست های هشت گانة نهاد کتابخانه های عمومی با استفاده از الگوی سایبرنتیک

نویسنده: خدیجه مرادی رویا برادر

منبع: کتاب مهر بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: الگوی سایبرنتیک سیاست هشت گانه نهاد کتابخانه های عمومی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها نهادها،سازمان ها و انجمن های کتابداری

تعداد بازدید : ۱۵۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۶۱

هدف از پژوهش حاضر تبیین دو سیاست از سیاست های هشت گانة نهاد کتابخانه های عمومی در الگوی سایبرنتیک است. ابتدا مؤلفه های مختلف الگوی سایبرنتیک با تحلیل و بررسی پژوهش های مرتبط شناسایی شد، سپس با توجه به اهداف و وظایف نهاد کتابخانه های عمومی کشور به منزلة یک سازمان آموزشی و دو محور کلیدی سیاست های هشت گانة آن، امکان به کارگیری الگوی مدیریت سایبرنتیک در این نهاد بررسی شد. این دو محور کلیدی کتابخانه محوری و کتابدارمحوری است که در این پژوهش به تطبیق آن ها با مؤلفه های الگوی مدیریت سایبرنتیک پرداخته می شود. روش پژوهش تحلیل مفهومی بود. نتایج پژوهش نشان داد که این دو محور هم پوشانی زیادی با بسیاری از مؤلفه های الگوی سایبرنتیک دارد. در پایان پژوهش نیز، براساس نتایج تطبیق صورت گرفته، پیشنهادهایی ارائه شده است.

درخت حوزه‌های تخصصی