درخت حوزه‌های تخصصی

در رویکردهای علمی به نظام های آموزشی تاکید شده که فراگیران بایستی مطابق انتظارات جامعه تحول یابند و در فرایند تعلیم و تربیت باید چرخه تولید به گونه ای باشد که میزان عدم کارایی و اتلاف انرژی به حداقل برسد. افت تحصیلی به عنوان یکی از معضلات نظام های آموزشی در کشورهای جهان باعث به هدر رفتن بسیاری از منابع می شود این مساله در مقطع دانشگاه به طور محسوس مشاهده می شود. هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر افت تحصیلی دانشجویان با مقایسه دانشجویان مشروط و ممتاز بوده است. به این منظور نمونه های از دانشجویان مشروط (با حداقل سه بار مشروطی متوالی یا چهار بار یا بیش تر مشروطی متناوب) شامل 60 دانشجو (39 پسر و 21 دختر) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین به منظور مقایسه وضعیت تحصیلی این دانشجویان با وضعیت تحصیلی دانشجویان ممتاز، نمونه ای از دانشجویان ممتاز (52 دانشجو شامل 25 پسر و 27 دختر) مورد مطالعه قرار گرفت. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه مشخصات فردی، پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت و آزمون هوشی ریون بزرگسالان. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان ممتاز در مقایسه با دانشجویان مشروط از بهره هوشی بالاتری برخوردارند. عزت نفس آنها قوی تر است و از پیشینه تحصیلی (معدل دیپلم) بهتری برخوردارند. همچنین معلوم شد اکثر دانشجویان دچار افت تحصیلی (88.8 درصد) غیربومی و اکثر دانشجویان ممتاز (53.8 درصد) بومی هستند. به علاوه، این یافته حاصل شد که دانشجویان دختر در مقایسه با دانشجویان پسر عملکرد تحصیلی بهتری دارند.

هدف پژوهش حاضر بررسی نیازهای مطالعاتی نوسوادان شهری و روستایی استان اصفهان بود. بدین منظور نیازهای نوسوادان در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، بهداشتی، شخصی، هنری، دینی و شغلی بررسی شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بود و از تکنیک دلفی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه نوسوادان شهری و روستایی استان اصفهان در سال تحصیلی 83-1382 بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای تعداد 456 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بررسی نیازهای مطالعاتی نوسوادان بود که با استفاده از تکنیک دلفی تدوین شد و شامل 120 سوال بسته پاسخ بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت بود و ضریب پایایی آن در یک مطالعه مقدماتی 0.85 برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (t تک متغیره، t با دو گروه مستقل؛ تحلیل واریانس تک متغیری، توکی و آزمون t2 هتلینگ) استفاده شد. یافته ها نشان داد که t مشاهده شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 0.01 (1.64) در خصوص نیازهای مطالعاتی نوسوادان در زمینه های اجتماعی، بهداشتی و دینی به ترتیب با مقدار آزمون 3.43، 16.9، 7.21، 16.68 با احتمال 0.99 بیش از سطح متوسط بوده است. اما t مشاهده شده از مقدار بحرانی جدول در سطح خطای 0.05 در خصوص نیازهای فرهنگی، اقتصادی، هنری و شغلی کوچک تر است. بررسی نظرات نوسوادان بر اساس عوامل دموگرافیک در چند مورد تفاوت معناداری را نشان داد. بین نظرات نوسوادان مرد و زن در خصوص انواع نیازها تفاوت معناداری وجود دارد. نوسوادان مرد مطالب دینی را با میانگین 3.66 و مطالب اجتماعی و بهداشتی را به ترتیب با میانگین 3.27 و 3.11 و نوسوادان زن نیازهای بهداشتی و دینی را با میانگین های 3.53 و 3.49 مورد تاکید قرار داده اند. مقایسه میانگین نمره نیازها بر اساس گروه های سنی در خصوص نیازهای بهداشتی و هنری در سطح p?0.05 و در خصوص نیازهای شخصی و دینی در سطح p?0.01 معنادار بوده است. بررسی نیازهای نوسوادان مجرد و متاهل در خصوص نیاز دینی در سطح p?0.05 معنادار است. همچنین نمره نیاز نوسوادان بر اساس دوره های تحصیلی در خصوص نیاز شخصی در سطح p?0.05 و در خصوص نیاز هنری و بهداشتی در سطح p?0.01 معنادار بوده است. مقایسه میانگین نمره انواع نیازها نشان داد که بیش ترین نیاز مطالعاتی در زمینه های دینی و بهداشتی به ترتیب با میانگین های 3.53 و 3.45 است و کم ترین نیاز مربوط به موضوعات فرهنگی و هنری با میانگین های 2.53 و 2.47 است.

دیدگاه کنش متقابل نمادی از دیدگاه های جامعه شناسی معاصر است که پدیده های اجتماعی را از دریچه ی خاصی مطالعه می کند. به طور کلی این دیدگاه بر پویایی کنش متقابل اجتماعی بین فرد و اجتماع و نتایج این فرآیند تاکید می کند. اندیشمندان این دیدگاه بر تعامل افراد و اجتماع در شکل گیری شخصیت فرد توجه خاصی مبذول کرده اند. آنان معتقدند که افراد با یکدیگر و با محیط خود کنش ...

در پژوهش حاضر، به منظور بررسی تاثیر سه رویکرد یاددهی - یادگیری اکتشافی، تعاملی و انتقالی بر عملکرد یادگیری دانش آموزان در درس زیست شناسی، از طرح شبه تجربی با سه گروه (n3=63، n2=71، n1=60) بهره گیری شد تا به این سوال پاسخ داده شود که: آیا عملکرد یادگیری دانش آموزانی که با این رویکردها آموزش دیده اند. با هم تفاوت معنادار دارند؟ جهت پاسخ به این سوال، 194 دانش آموز نمونه تحقیق در سه گروه مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه اول 60 نفر تحت آموزش رویکرد یاددهی - یادگیری اکتشافی، گروه دوم 71 نفر تحت آموزش رویکرد یاددهی - یادگیری تعاملی و گروه سوم 63 نفر تحت آموزش رویکرد یاددهی - یادگیری انتقالی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد، عملکرد یادگیری دانش آموزانی که با رویکرد یاددهی - یادگیری اکتشافی آموزش دیده اند، از دو گروه دیگر بیش تر و عملکرد یادگیری دانش آموزانی که با رویکرد یاددهی - یادگیری تعاملی آموزش دیده اند، از گروهی که با رویکرد انتقالی آموزش دیده اند بیش تر است. هم چنین آزمون تعقیبی شفه نشان می دهد که تفاوت میانگین عملکرد یادگیری این سه گروه معنادار است. افزون بر این یافته های تحقیق حاکی از آن است که رویکرد یاددهی - یادگیری اکتشافی مهارت های سطح بالاتری یادگیری مانند فرضیه سازی، تجزیه و تحلیل، قضاوت و عمل ماهرانه را نسبت به دو رویکرد دیگر در دانش آموزان ارتقا می دهد.

در پژوهش حاضر، عملکرد شوراهای دانش آموزی مدارس راهنمایی شهر اصفهان در جذب دانش آموزان به هشت دسته کمیته های مشارکتی آن شوراها، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی مشاهده ای و نمونه پژوهش نیز، شامل؛ 30 مدرسه راهنمایی شهر اصفهان بوده که با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم و تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار پژوهش چک لیست مشاهده عملکرد کمیته های شوراهای دانش آموزی مدارس بوده است. داده های حاصل به دو شیوه توصیفی و استنباطی تحلیل آماری شده اند. عمده ترین یافته های پژوهش نشان داد: 1- میزان مشارکت دانش آموزان در فعالیت های مشارکتی کمیته سیاسی و اجتماعی، در حد کم؛ کمیته های علمی و آموزشی؛ تعاون، امداد و بهداشت در حد متوسط و کمیته های فرهنگی و مذهبی؛ ورزشی؛ اداری و مالی و انضباطی در حد زیاد بوده است. به علاوه، میانگین میزان مشارکت دانش آموزان در کمیته تبلیغات و مراسم در حد خیلی زیاد بوده است. 2- تحلیل های استنباطی، مبین میزان مشارکت موثر و معنادار دانش آموزان در کمیته های فرهنگی و مذهبی؛ ورزشی، تبلیغات و مراسم و انضباطی (بالاتر از حد متوسط) و همچنین، عدم مشارکت موثر و معنادار آنان در کمیته های علمی و آموزشی؛ سیاسی و اجتماعی؛ اداری و مالی و تعاون امداد و بهداشت (کم تر از حد متوسط) بوده است. 3- تحلیل های استنباطی دیگر، مبین برتری معنادار در میزان مشارکت دانش آموزان در کمیته تبلیغات و مراسم بر حسب متغیرهای؛ نوع مدرسه (دخترانه)، سابقه خدمت مدیر (بالاتر از پنج سال)، جنسیت مدیر (زن)، جنسیت نماینده مدیر (زن) و نوع نماینده مدیر در شورای دانش آموزی (مربی پرورشی)، در کمیته تعاون، امداد و بهداشت بر حسب متغیر جنس نماینده مدیر در شورا (زن) و در کمیته انضباطی بر حسب متغیرهای سابقه خدمت مدیر (بالاتر از پنج سال) و جنسیت مدیر (زن) بوده است.

اهمیت یادگیری زبان انگلیسی می تواند یکی از شاخص های مهم در ارزیابی پیشرفت افراد در جامعه جدید جهانی به حساب آید. در محیط های آموزشی علیرغم تلاش بسیار زیاد که از طرف اولیاء، مربیان آموزشی و مسئولین ذیربط انجام گرفته است، ارتقاء کیفیت یادگیری زبان انگلیسی همچنان بی نتیجه مانده است. شایدبتوان گفت بخشی از این عدم موفقیت، مربوط به زبان آموز و بخش دیگر به محیط پیرامون او مربوط است. بر این اساس پژوهش حاضر در پی بررسی این این دو حوزه است . یافته های حاصل از این تحقیق نشان می دهد که نمرات تحصیلی افراد مورد مطالعه کاملا تحت تأثیر نگرش آنان قرار گرفته و این امر به حد لازم در اعتبارسنجی نیز مورد قبول واقع شده است. به عنوان اهداف ویژه می توان به نکات زیر اشاره کرد: سنجش میزان گرایش دانشجویان در رشته های مختلف علوم انسانی نسبت به درس زبان انگلیسی، سنجش میزان انتظار فایده دانشجویان از یادگیری زبان انگلیسی، سنجش ارزیابی فایده دانشجویان از یادگیری زبان انگلیسی، بررسی علل و عوامل مؤثر در نگرش دانشجویان نسبت به زبان انگلیسی، سنجش میزان تأثیر انتظارات دیگران بر نگرش دانشجویان در یادگیری زبان انگلیسی، بررسی میزان همبستگی نمره نگرش دانشجویان نسبت به درس زبان انگلیسی با میزان پیشرفت تحصیلی آنان در همان درس و بررسی میزان نگرش دانشجویان در واحدهای مختلف آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه غرب مازندران. یافته ها نشان می دهد که متغیرهای زمینه ای، خانوادگی، اجتماعی، شناختی و عاطفی در ایجاد، گسترش وتقویت نگرش مثبت و قوی نسبت به زبان انگلیسی کمال تأثیر را خواهند داشت. لذا لازم است برنامه ریزان و دست اندرکاران از طریق ایجاد بستر مناسب در روند تقویتی نگرش افراد، تصمیم سازی و تصمیم گیری نمایند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک های یادگیری، ویژگی های شخصیتی وعملکرد تحصیلی دانش آموزان سال اول دبیرستان های بندپی شرقی شهرستان بابل است. روش پژوهش در تحقیق حاضر، از نوع همبستگی است. نمونه شامل 210 نفر از دانش آموزان بوده است، که به روش نمونه گیری چند مرحله ای از بین جامعه مورد نظر انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد نظر از پرسشنامه سبک های یادگیری کلب و آزمون شخصیتی نئو استفاده شد. در این پژوهش معدل دانش آموزان، ملاک عملکرد تحصیلی در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی و رگرسیون چند متغیری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که، بین سبک های یادگیری و ویژگی های شخصیتی دانش آموزان با عملکرد رابطه معنادار وجود دارد و هر کدام از سبک های یادگیری با ویژگی شخصیتی خاصی رابطه دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری در مورد رابطه سبک های یادگیری و ویژگی های شخصیتی با عملکرد تحصیلی به روش مرحله ای نشان داد که بهترین متغیرهای پیش بین برای عملکرد تحصیلی دانش آموزان از بین چهار سبک یادگیری و پنج ویژگی شخصیتی به ترتیب، ویژگی شخصیتی وجدانی بودن و سبک های یادگیری مفهوم سازی انتزاعی و آزمایش گری فعال است.

پژوهش حاضر با هدف توصیف میزان توجه به مولفه ها و مفاهیم مرتبط با هویت ملی در کتاب های درسی دوره آموزش ابتدایی ایران انجام شده است. بدین منظور با بهره گیری از روش تحلیل محتوی، 27 جلد کتاب درسی دوره آموزش ابتدایی سال 82 – 1381 که شامل 512 درس،3199 صفحه و 3332 تصویر بوده، مورد بررسی، تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از روش آنتروپی شانون نیز برای تفسیر پیام و پردازش اطلاعات موجود برای به دست آوردن ضریب اهمیت هر یک از مقوله های اصلی تحقیق شامل ارزش های هویت ملی،ارزش های دینی- مذهبی و ارزش های انقلابی است که هریک توسط معیار های تعریف شده از نظر محقق، بررسی گردیده اند. بر اساس یافته پژوهش، توجه متعادلی به عناصر و مولفه های هویت ملی نشده و در این میان دروس، صفحات و تصاویر کتب درسی این دوره، در زمینه شکل دهی هویت ملی در نسل جدید، بسیار کمرنگ ایفای نقش نموده اند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر نهاده ها بر ستانده نظام آموزشی دوره راهنمایی تحصیلی استان های کشور صورت گرفته است. برای بررسی این امر، ابتدا ستانده نظام آموزشی استان های کشور در دوره مذکور بر اساس شاخص های مصوب مرکز آمارهای یونسکو و موسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی محاسبه شد. نتایج حاکی از آن بود که استان هایی همانند سیستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان وکهکیلیویه و بویراحمد دارای پایین ترین و استان هایی همچون تهران، یزد و اصفهان دارای بالاترین ستانده آموزشی بودند. برای تبیین عوامل موثر بر ستانده آموزشی دوره راهنمایی تحصیلی استان های کشور فرضیه های پژوهشی در خصوص رابطه میان نهاده ها و ستانده آموزشی دوره راهنمایی تحصیلی تمام استان های کشور مطرح شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها حاکی از آن است که تنها بین نسبت دانش آموز به معلم و نسبت دانش آموز به کلاس دایر و ستانده آموزشی دوره راهنمایی تحصیلی استان های کشور به ترتیب رابطه معنادار منفی و رابطه معنادار مثبت وجود دارد. از این رو رابطه بین نهاده ها و ستانده آموزشی دور ه راهنمایی تحصیلی به صورت زیر ترسیم شد: (نسبت دانش آموز به کلاس دایر دوره راهنمایی)54/0+ (نسبت دانش آموز به معلم دوره راهنمایی)65/0 -09/86 =ستانده آموزشی دوره راهنمایی رابطه فوق گویای این مطلب است که با فرض ثبات سایر شرایط، به ازای 1 واحد کاهش در نسبت دانش آموز به معلم دوره راهنمایی، در ستانده آموزشی دوره راهنمایی 65/0 واحد افزایش و به ازای 1 واحد افزایش در نسبت دانش آموز به کلاس دایر دوره راهنمایی، در ستانده آموزشی دوره راهنمایی 54/0 واحد افزایش مشاهده خواهد شد.