محل کار، فرصت بی نظیری را در اختیار آموزش دهندگان سلامت قرار می دهد. فرصتی که در امریکای شمالی بیشتری پذیرفته شده تا در اروپا. نوبل(1986) اعلام کرد امکان دسترسی به 85% از جمعیت ایالات متحده از طریق محل کار وجود دارد و تنها به این دلیل، آموزش سلامت در محل کار میتواند در طرح ملی ارتقای سلامت به عنوان یک راهبرد اساسی محسوب میشود
نگاه ذینفعان برنامه های ارتقای سلامت در محل کار به این برنامه ها متفاوت است: در حالی که مدیران اغلب به دنبال بهبود وضعیت سازمان با افزایش تولید و کاهش هزینه ها هستند و چنین نتایجی را با شاخص های اقتصادی می سنجند، ارتقاءدهندگان سلامت به دنبال ارتقای سلامت کارکنان هستند و نگاه کارکنان به برنامه های ارتقای اسلامت در محل کار نیز بین این دو نگاه می باشد
موفقیت برنامه های ارتقای سلامت در محل کار تابع بهبود رفتار هر یک از کارکنان و نیز بهبود عوامل ساختاری- سازمانی محل کار است. برای مثال برنامه های فردی ترک سیگار با اتخاذ سیاست جامع محل کار عاری از دخانیات تسهیل میشود و یا آموزش مهارت های مدیریت و کنترل اضطراب بدون بررسی زمینه های اضطراب موجود در طبیعت کار، نه سودمند است و نه اخلاقی
به اعتقاد دیویس و همکاران(1984) چنانچه شرکتی آزمایش های غربال گری،کلاس های آموزشی و خدمات بهداشتی پیشگیرانه را بر اساس برنامه مشخصی اجرا کند، می توان گفت که دارای برنامه ارتقای سلامت در محل کار است
پارکینسون و همکاران او (1982) ارتقای سلامت در محل کار را به عنوان فرایندی برای حمایت از رفتارهای سالم کارکنان و خانواده های شان تعریف کردند که در برگیرنده ترکیبی از فعالیت های آموزشی، سازمانی و ساختاری باشد
ایکین (2000) تعریف روشنی را در این زمینه ارایه میدهد: هر موقعیت ارتقای سلامت باید از نظر شکل، محتوا و محصول مورد بررسی قرار گیرد. این عناصر شاید در هیچ موقعیت دیگری به اندازه محل کار برای مداخلات ارتقای سلامت فراهم نباشد. در این موقعیت باید به ساختار فیزیکی محل کار(ساختمان و ماهیت کار)، فضای روانی اجتماعی محل کار(شرایط سازمانی،اقتصادی،حقوقی و سیاسی) و نیز خود کارکنان توجه شود
در این مقاله با مروری بر تجارب جهانی به بررسی: رابطه کار و سلامت، تفاوت نگاه ذینفعان به برنامه های ارتقای سلامت در محل کار، راهبردهای ارتقای سلامت در محل کار، ارتقای بنیادین سلامت در محل کار(توانمندسازی کارکنان) و اثربخشی برنامه های ارتقای سلامت در محل کار می پردازیم
در سال های اخیر رقابت درصحنه های جهانی ابعاد نوینی یافته ووضعیت سلامت نیروی کار ماهر باعث شتاب گرفتن آهنگ توسعه یافتگی جهانی شده است بر اساس آمار های رسمی سازمان بین المللی کار سالانه یک صد و بیست میلیون حادثه ی شغلی در جهان اتفاق می افتد که در نتیجه ی آن سه میلیون و پانصد هزار نفر از کارگران جان خود را از دست می دهند. [1] امروزه ثابت شده است که علت اصلی بروز اغلب حوادث اعمال ناایمنی است که از افراد سرمی زند می باشد. برای مثال ""دریو "" 80 تا 90 درصد حوادث را ناشی از خطای انسانی می داند، ""هنریچ "" علت بیش از 80 درصد حوادث را اعمال ناایمن انسان ها عنوان می کند، و به همین دلیل است که در سالیان اخیر عمده تلاش های انجام شده برای کنترل فراوانی و شدت حوادث بر روی شناسایی اعمال ناایمن شاغلین و اصلاح آنها معطوف گردیده است
این پژوهش یک مطالعه ی غیرتجربی واز نوع قبل وبعد می باشد. پژوهشگر تعداد و ضریب تکرار حوادث در محیط کار، تعداد رفتارهای ناایمنی مشاهده شده در کارگاه ومیزان اعتقاد گروه هدف (سرپرستان) را در خصوص وضعیت ایمنی کارگاه را براساس مدل اعتقاد سلامتی قبل و بعد از مداخله اندازه گیری نموده است؛ سپس حسب مورد فعالیت های آموزشی، نگرشی ومداخله ای را در 6 محور اجرا نموده وپس از سه ماه علاوه بر پایش روند وقوع حوادث در کارگاه، مجددا همان افراد بوسیله ی همان پرسش نامه مورد آزمون قرار گرفته ومیزان تغییرات درک شده در موانع ومنافع، شدت وحساسیت وراهنماهایی عمل را قبل وبعد از مداخله بر اساس مدل اعتقاد سلامتی مورد آنالیز قرار داده است
درمجموع برای پنج حیطه ی منافع، موانع، حساسیت وشدت احساس شده وراهنماهای عمل تعداد 30 مولفه شناسایی شده بود که با توجه به پرسشنامه قبل از مداخله تاثیرشش مولفه خطر پذیری ، وسایل ایمنی ،انگیزش، اعتماد به نفس، تابلوهای ایمنی، تذکر سرپرستان به همکاران ، "" بر ایمنی"" کارگران بعنوان هدف تعیین و بصورت مستقیم نتایج آن مشاهده وثبت گردید
در اثر مداخلات انجام شده طی این پژوهش؛ مدل اعتقاد سلامتی بر دیدگاه سرپرستان در مورد فعالیـت های ایمـن سازی کارگاه ، به طور معنـی داری موثر بوده؛ وپژوهشگر موفق شده در مدت پژوهش ضریب تکرار حوادث را به میزان 8/85 واحد یا 21 درصد کاهش دهد
ارزیابی مستمر سطح سلامت پرسنل شاغل در وزارت نفت از طریق انجام معاینات دوره ای از مهمترین وظایف سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت می باشد که خوشبختانه در سالهای اخیر بیشتر و بهتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است.هدف اصلی از انجام معاینات دوره ای، غربالگری بیماریهای شغلی و غیر شغلی و یا به عبارتی دیگر، تشخیص زود هنگام بیماریهای شایع و مهم در مراحل اولیه می باشد که هم باعث ارتقاء سطح سلامت پرسنل وزارت نفت شده و هم باعث بهره وری مناسب از توان نیروی انسانی در صنعت نفت می گردد.با توجه به این امر مهم، مجموعه طب صنعتی و بهداشت صنایع پتروشیمی ماهشهر با همکاری امورHSE شرکتهای تابعه، کلیه اطلاعات ضروری پرونده های طب صنعتی شاغلین رسمی تحت پوشش خود را در سال 1387در نرم افزار) (SPSS)(Self-Propelled Semi-Submersible یا(نرم افزار بین المللی آمار حیاتی) وارد نموده که نتایج آن برای مرکز منطقه ویژه شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی حکایت از بازنگری در برنامه غذایی فعلی دارد. طی جلسات متعددی که امور HSE و امور اداری مرکز منطقه ویژه با پیمانکاری محترم غذا در سال 1388 برگزار نمودند، مقرر گردید با توجه به برنامه غذایی پیشنهادی مبتنی بر اصول علم تغذیه،روند افزایش اضافه وزن پرسنل کنترل شود که برای این منظور برنامه غذایی جدیدی پیشنهاد گردید. نتایج اجرای این برنامه با توجه به گزارش جدید امور طب صنعتی و بهداشت صنایع پتروشیمی ماهشهر حکایت از دستیابی به اهداف مد نظر بوده است.
در شرکت ها/کارخانجات چنان چه منابع و امکانات مادی دچار حادثه شوند تجدیدپذیرند در حالی که اگر منابع انسانی دچار حادثه شوند تجدیدناپذیرند لذا توجه به سلامت سرمایه انسانی موجود در شرکت ها/کارخانجات به طور خاص و البته سایر منابع مادی به طور عام، به منظور حذف و یا کم کردن حوادث شغلی، موضوع مهمی است که باید بدان توجه ویژه شود. مستند به بررسی ها و مشاهدات انجام شده در قلمرو جامعه آماری تحقیق حاضر یعنی کارخانجات منطقه غرب استان مازندران مشخص شده است که علی رغم تاکید و توجه مسئولین، پرسنل، رغبت چندانی به رعایت توصیه های ایمنی به منظور جلوگیری از حوادث احتمالی مرتبط با شغل از خود نشان نمیدهند. لذا مساله تحقیق حاضر بررسی و تعیین وجود و یا عدم وجود رابطه بین رعایت توصیه های ایمنی و حوادث ناشی از کار در قلمرو جامعه آماری است. بر این اساس، در مقاله حاضر، با هدف دستیابی به راهکارهایی به منظور کاهش حوادث ناشی از کار، ضمن مروری مختصر بر ادبیات موضوعی مربوط به ایمنی و حفاظت صنعتی، از میان جامعه آماری 215 موردی تحقیق، تعداد 46 مورد به عنوان نمونه آماری انتخاب، سپس با جمع آوری داده ها و اطلاعات (با استفاده از ابزارهای مراجعه به اسناد و مدارک، مصاحبه و پرسشنامه) لازم در قالب روش تحقیق کتابخانه ای و میدانی، و استفاده از نرم افزار آماری SPSS، به بررسی رابطه بین رعایت توصیه های ایمنی و حوادث ناشی از کار در سطح جامعه آماری مذکور پرداخته شده است. نتیجه تحقیق نشان داده است که بین این دو متغیر رابطه ای وجود نداشته و همبستگی بین آن ها بسیار ضعیف است. لذا یکی از بحثها و چالش های جدی در مورد نتایج تحقیق حاضر احتمال عدم صحت و درستی مواد مربوط به توصیه های ایمنی با توجه به شرایط موجود در جامعه آماری مورد مطالعه بیان شده و دیگر این که ممکن است آموزش و تفهیم موارد ایمنی به کارکنان به درستی انجام نشده باشد. در پایان مقاله، ضمن بیان نتیجه مذکور و جمع بندی، پیشنهادات مرتبط با آن و نیز ادامه و پیگیری تحقیقات مشابه در آینده ارائه شده است.
کاربا طناب مانند هر کاردیگری دارای خطرات خاص خود است اما بادسته بندی وشناسایی خطرات ومدیریت ریسک ونحوه پیشگیری ازبروزخطراین رشته کاری نه تنها متضمن ایمنی بالاست بلکه توانسته است تا حد بسیار بسیار قابل قبولی به هدف اصلی خود که همانا کاربدون حادثه است نزدیک شود
Industrial Rope access Trade Association اتحادیه تجاری کار با طناب در صنعت
با توسعه روال ها وروش های کاری ومقررات واستانداردها وبرنامه های آموزشی لازم روال های ایمن این کار را بوجود آورده است
مدل کارسالم با استناد به الزامات و نیازهای استانداردهای جهانی و ملی موجود در زمینه ی سلامت،ایمنی و بهداشت حرفه ای طرح ریزی گردیده است. این مدل ساختاری غیر تجویزی داشته و ازدو حوزه و هشت معیار وشانزده زیرمعیار تشکیل شده است ؛ که چهار معیارتحت عنوان ""توانمند ساز"" و چهارمعیار تحت عنوان ""نتایج"" سازماندهی گردیده اند
رویکردهای اصلی سازمان در حوزه ی توانمندسازها شکل می گیرند، به عبارتی معیارهای توانمندساز بررسی می نمایند که سازمان چه کارهایی را انجام می دهد و در حوزه ی نتایج، دست آوردهای حاصل از اجرای این رویکردها در سازمان بررسی می گردد. همچنین با توجه به اینکه سازمان های ایرانی از رویکرد مدل های سرآمدی و یا تعالی سازمانی در مدیریت خود بهره می برند و در سال های اخیر سرمایه گذاری زیادی از سوی این سازمان ها در این زمینه صورت گرفته، جهت سازگاری با سایر سیستم های موجودو تسهیل دریادگیری واجرا؛ تیم طراحی ""مدل کارسالم"" از ادبیات فنی مدل ارائه شده از سوی بنیاد کیفیت اروپا استفاده نموده است .
در طراحی ""مدل کارسالم"" ازگل نیلوفر آبی (لوتوس) الهام گرفته شده که در فرهنگ های شرقی هندو، بودیسم ، مصروایران باستان مقدس شمرده شده ودارای معانی از کمال زیبایی، فرخندگی، شادی وپاکی است؛ چنان که نزد آریایی ها، مظهر مینویی و جاودانگی بوده است، که اینها از نتایج ""کارسالم"" تلقی می شوند
مسائل امروزسازمان ها با راه حل های دیروز قابل حل نیست و تنها پیش بینی آینده مشکلی را حل نمی کند بلکه برای پیش سازی آینده باید به گونه ای دیگر عمل نمود .امروزه شرایط محیطی بحدی پیچیده گردیده که سازمان ها دیگر قادر نیستند با تغییرات سطحی وظاهری در ساختارها و روش ها حیات بلند مدت خود را تضمین نمایند از اینرو تغییر نگرش کارکنا ن و سازمان ها وهدایت اذهان به سمتموضوعات کیفی به جای کمی ضروری است
دراین مقاله به این مسئله پرداخته می شود که چگونه می توان در سطح سازمان، پذیرش مسئولیت وتعهد نسبت به سلامت وایمنی ایجاد کرد. بدین منظور، نخست باید دیدگاه افراد را تغییر داد به نحوی که نگرش آن ها از تمرکز بر تولید یا ارائه ی خدمات به سمت دیدگاهی که توجه و مسئولیت نسبت به آن را نیز در بر داشته باشد، تغییر یابد. مدل بین نظریه ای تغییر، مراحلی را می شناساند که با پشت سر گذاشتن آن ها، چنین تغییری در نگرش و رفتار افراد پدید می آید
این تکنولوژی انقلابی در صنعت اطفاء حریق محسوب می گردد که با استفاده از فن آوری پیشرفته ی آیرودینامیک با کاربرد مخلوط مایع/گاز درمهندسی سیالات از نظر کارآیی، انعطاف پذیری، قدرت مانور وحمل ونقل آسان تحول شگفتی درسیستم های اطفاءحریق به وجود آورده است .این تکنولوژی به صورت پرتابل وبه منظور انجام عملیات های واکنش سریع طراحی شده است وودرحوادث وبلایا، بخصوص در صنایع که دسترسی به تجهیزات درسازه ها ودپارتمان ها به سختی امکان پذیر است به دلیل راندمان بسیاربالای آن کابرد بسیاری دارد
در بررسی های بعمل آمده تعداد و بخصوص شدت حوادث در فرایند معدن کاری میزان قابل ملاحطه ای از حوادث ناشی از کاررا در جهان تشکیل می دهد. حجم بالای کار و به کارگیری ماشین آلات و تجهیزات عظیم و پر مخاطره علت اصلی بروز حوادث شدید در این بخش می باشد . علاوه براین سپردن این بخش به پیمانکاران و عدم رعایت موازین ایمنی و بهداشتی توسط آنها از دیگر علل بالا بودن حوادث محسوب می شود . دراین مورد ضمن تمرکز بر موارد قانونی و یاد آوری آن نکات تکمیلی ارائه خواهد شد
یکی از مزایای بکارگیری فرایندهای رفتاری و هدایت شرکت ها در سراسر دنیا بهبود فرهنگ ایمنی وارتباطات درون سازمانی است. بهبود ارتباطات ایمنی از طریق ایمنی رفتاری نقش عمده ای در ایجاد یک فرهنگ ایمنی سازمانی سالم و مثبت دارد که این خود میزان آسیب دیدگی حین کار را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.مدیریت ایمنی مبتنی بر رفتار، یک آنالیز رفتار یا اصلاح آن است که از اصول شرطی سازی کنشگر و نظریه تقویت بهره می گیرد. درگیر نمودن کارکنان در ایمنی یک شیوه ی معنادار در بهبود ایمنی و شرایط محل کار است. از یک سو کارکنان مراحل فرایند ایمنی رفتاری وراهبرد آن را فرا گرفته و از طرفی در شرکت بسترسازی برای مشارکت کل سیستم در فرایند ایمنی فراهم می گردد. این مقاله با اشاره به برخی مطالعات موردی استفاده از فرایند ایمنی رفتاری در شرکتهای نفت و گاز و توصیف نقاط کلیدی آنها اهمیت نقش مشارکت کارکنان در ایمنی و در نتیجه کاهش ریسک وآسیب را بررسی می کند. ایمنی رفتاری کاربرد روانشناسی رفتاری برای ارتقاء رفتارایمن در کارخانه بر اساس مشارکت کارکنان بوده و ابزار جمع آوری داده های آن ، چک لیست های رفتاری است که حاوی رفتارهای ایمن و ناایمن کارکنان بوده وبر تعاملات ایمنی در طول یک روزکاری متمرکز است. بدیهی است نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها در بهبود مستمر ایمنی به کار گرفته خواهد شد. پژوهش ها نشان می دهند اجرای فرایندایمنی رفتاری تقریبا کاهش 30 درصدی در آسیب ها را نشان می دهد واز طرفی دیگر کاهش شدت آسیب ها را نیز به دنبال داشته است. درحالیکه زنجیره ای از عوامل مختلف به آسیب در کارخانه منجر می گردد، شرایط و رفتار ناایمن دلایل بی واسطه یا تسریع کننده بیشتر آسیب های کارخانه یا دیگر پیامدهای مربوط به ایمنی هستند. سیستم مدیریت سازمان در هرگونه مواجهه کارگر اعم از رفتار و شرایط، موثر و مسئول است. در این راستا اهمیت مداخله آموزشی- فرهنگی در سازمان،آزمون گروه کنترل و مقایسه نتایج و نقش عوامل دموگرافیک موثرترین راهکارهایی است که به رفع چالش های فراروی استقرار سیستم مدیریت ایمنی در بعد فردی و اجتماعی شرکت پیشنهاد می گردد
از زمانی که مدل کارسالم به عنوان الگویی برای ارتقاءسلامت وایمنی محیط کار منتشرشد با استقبال گسترده ی همکاران مواجه گردید وسوالات متعددی در خصوص رویکردهای این الگو مطرح می گردید
آنچه ما را براین داشت تا با استفاده از رویکردهای ارتقاء سلامت برنامه های ایمنی وبهداشت را درمحیط کار مورد بازنگری قرار دهیم، وضعیت بازدهی این فعالیت ها درکشور است، به رغم تلاش های بسیاری که طی سال های گذشته برای بهبود وضعیت ایمنی وبهداشت در کارگاه ها وصنایع کشور انجام شده، اما به گواه آمار، حوادث ناشی از کار درکشور با 20درصد رشد سالانه به مرز 26000 مورد رسیده وبراساس گزارش اعلام شده از سوی بیمه مرکزی نیزخسارت های پرداخت شده از سوی شرکت های بیمه با نزدیک به 32% رشد سالانه در ده سال گذشته هم اکنون از رقم 5/49 میلیارد ریال گذشته است
از سویی علل وقوع بیش از 80% حوادث ناشی ازکارسهل انگاری وبی احتیاطی وخطای انسانی مطرح می شود، این به معنی آن است که افراد در محیط کار رفتارهایی دارند که آنان را دچار حادثه وآسیب می کند، این رفتارها دامنه ای از عدم استفاده از لوازم حفاظت فردی تا انجام اعمال ناایمن را شامل می شوند؛ درحالی که براساس یک پژوهش میدانی کمتراز 5% مطالعات وپژوهش های علمی ومقالات ارائه شده در سمینارها وکنفرانس های HSE در سه سال گذشته با موضوع تغییررفتار وارتقاءفرهنگ ایمنی درسازمان ها بوده است. این حقیقت بیانگر یک خطای استراتژیک از سوی ما متخصصان است که بیش از 95% فعالیت های خود را برکمتر از 20% علل حوادث معطوف کرده ایم. آنچه از این واقعیت تلخ برداشت می شود بیانگرتوجه بیش از حد ما به نکات فنی، تاکید بر اندازه گیری ها واقدامات درمانی به جای برنامه ریزی موثر برای پیشگیری از حوادث وبیماری های شغلی است
براین اساس استراتژی های فعلی ایمنی وبهداشت شغلی ما درمحیط های کاری عملکردی انفعالی دارند، چنانکه تکیه بر سیستم های مدیریتی رایج مانند OHSAS هم به دلیل اینکه الزامات آن در کشورهای توسعه یافته تدوین شده، فاقد رویکردهای کافی برای برآوردن احتیاجات فرهنگی واجتماعی محیط های کاری ما می باشد. با این نگرش، ما بزودی نیازمند بازنگری در برنامه های ایمنی وبهداشت شغلی خود هستیم، حال آنکه کاربرد مدل ها والگوهای ارتقاء سلامت در تدوین این برنامه ها به دلیل نگاه جامع نگر وفرابخشی آن وتاکید بر تغییرات فرهنگی- اجتماعی ورفتاری چیزی فراتراز فراهم نمودن اطلاعات و آموزش ها وفعالیت های فنی کم اثر بوده وپیش نیاز تصمیم گیری فعال کارکنان واصلاح رفتارهای سلامت وایمنی در تمام سطوح محیط کار خواهد بود. بدیهی است هرگاه بتوانیم با توانمندسازی وایجاد تغییرات پایدار رفتاری درکارکنان ورهبران سازمان، سلامت وایمنی را به عنوان بخشی از فرهنگ کاری استقرار دهیم انتظارات ما برای دستیابی به محیط ""کارسالم"" دوراز دسترس نخواهد بود
برنامه تمرین بررسی ایمنی یک سیستم مشاهده ی رفتارو ارائه ی بازخورد به کارکنان، ویک ابزار طراحی شده برای کمک به ارتقاء رفتار ایمنی در سازمان و پیشگیری از کار ناایمن است. با استفاده از این تکنیک ساده افراد بطور متناوب به مشاهده ی موثر رفتارهای ایمن وناایمن در سازمان می پردازند. در این برنامه انتظار داریم مشاهده گران بازخوردهای معقولی از رفتار ایمن ونا ایمن مشاهده شده را بدون ذکر نام وفقط با اشاره به فعالیتی که آن را مشاهده کرده اند ارایه دهند. همین بازخورد ها افراد را از انجام غیر عمدی یک رفتار ناایمن مطلع می نماید واز سوی دیگر فراهم کننده ی یک حمایت اجتماعی در بین همتایان وهمکاران است تا همین افراد با مشاهده ی رفتارهای ایمن و نایمن در سازمان وقضاوت در مورد آن، در موقعیت های کاری خود توانمندی انجام ایمن کارها را به دست آورند
اما به این نکته توجه داریم گاهی فقط ارائه بازخورد به تنهایی نشان دهنده ی رفتار ایمن یا ناایمن نیست بلکه این محیط کار است که درتقویت و یا تشدید این رفتارها نقش دارد. بدین ترتیب بعداز مرحله مشاهده، نظاره گر بایستی شرایط انجام کار را برای شناسایی علل اتخاذ رفتار نا ایمن وشناسایی فرصت های بهبود این شرایط را تحلیل نماید(بازخورد اول). داده های یک سری مشاهدات گروهی به صورت دوره ای جمع آوری و تحلیل می شوند ونتایج تحلیل آنها در بین کارکنان توزیع شود (بازخورد دوم) که نشان دهنده ی فرصت های بهبود ی است که پتانسیل ایجاد آسیب رامی تواند اصلاح کند. جزئیات امر بوسیله کارگروه هدایت خواهد شد ونهایتاً استراتژی های مداخله ای لازم برای کاهش احتمال وقوع رفتار نا ایمن بر این اساس اتخاذ می گردد
با توجه به روند صنعتی شدن واشتغال بخش عظیمی از نیروی کار کشور در صنایع کوچک وبزرگ ودر برخی نقاط غیر صنعتی ویا اشتغال افراد در مشاغل خدماتی وگاهی حتی یک نفره ،این روند باعث تغییر در رفتارها ،باورها وسبک های زندگی نسلی از مردم خواهد شد که تا امروز چنین تجربه ای را نداشته اند،هم اکنون نیازمند توجه وبرنامه ریزی نوینی برای حفظ وارتقاء سلامت وایمنی سرمایه های انسانی هستیم
در این میان از نقش برجسته ای که سرویس های اطلاع رسانی ورسانه های عمومی بخصوص صدا وسیما وبرنامه ریزان فرهنگی دارند نباید غافل شد؛ بایستی یک برنامه ریزی مدون برای فرهنگ سازی اجتماعی وآموزشی کارکنان آینده (در مدارس) وافزایش آگاهی های عمومی در خصوص حوادث وبیماری های شغلی در سطح جامعه، مدیران وکارکنان وجود داشته باشد به نحوی که توجه به سلامت کارکنان بعنوان یک ارزش انسانی وشغلی وافتخاری برای مدیران محسوب گردد
در مطالعه حاضر به منظور بررسی فرضیه پناهگاه آلایندگی در ایران، الگوی تجارت و روند خالص صادرات کشور با کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) در خصوص تولیدات آلاینده و پاک بر اساس طبقه بندی مربوط به کدهای دو رقمی ISIC طی سال های 2003-1999 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این مقاله حاکی از رد فرضیه پناهگاه آلایندگی در ایران می باشد.
واژه مدیریت سلامت و ایمنی حاکی از اعمال نوعی مدیریت است که همه اجزا وعناصر ، منابع و فرایندهای سازمان را برای دستیابی به "" کار بدون حادثه "" همسو و هماهنگ می کند . این برنامه مدیریتی به عنوان یک استراتژی موثر برای ایجاد محیط سالم همه موضوعات مدیریتی وسازمانی را در برگرفته وتمامی اجزا ءو عناصر سازمان را به دست صاحبان فرآیندها می دهد. این توضیح نشان می دهد که مدیریت بر مبنای نظام سلامت ، ایمنی و محیط زیست بر اصولی استوار است که آنرا از رویکردسنت به سلامت و ایمنی محیط کار متمایز می کند . رویکرد های سنتی نوعا بروظایف افرادوکارکنان یا ساختار سازمانی واحدایمنی و بهداشت متمرکز می باشد ولی این نظام علاوه بر توجه به نقش مدیریت و رهبـری ، ساختـار سازمانی و مدیریت کارکنان ؛ به فرآیندی بودن سلامت وایمنی ،کارتیمی وحل ریشه ای مشکلات وپیشگیری از بروزآنها وسنجش تکیه دارد