جامعه شناسی

زمینه و هدف: به موازات نفوذ گسترده فضای مجازی در هر دو سطح کلان (حاکمیّتی) و خرد (شهروندان)، تأمین امنیّت آن نیز در کانون توجّه قرار گرفته است. هر چند همه فعالیتهای بزهکارانه در فضای مجازی از جهت موضوع، انگیزه بزهکار، اهمیت و آثار رفتار ارتکابی یکسان نیستند اما از این جهت که تمام رفتارهای بزهکارانه به نوعی امنیت را در این فضا خدشه دار می سازد با رفتارهای بزهکارانه در فضای حقیقی اشتراک دارند. برخی رفتارهای بزهکارانه در فضای مجازی نیز به طور مستقیم امنیت یک کشور، زیرساختهای حیاتی یا اطلاعات حساس آن را هدف گرفته است. بنابراین علاوه بر ضرورت تقنین در مقابله با تهدیدات سایبری، نهادهای اجرایی کشور به ویژه پلیس در راستای تطبیق و اجرای سیاست جنایی اتخاذ شده از سوی قوه مقننه برای پاسخدهی مناسب به این رفتارها و تامین امنیت آن نیازمند سیاستگذاری هستند که چالش های پیشرو در این زمینه نیازمند بررسی و تبیین است. روش: روش این تحقیق از نظر جمع آوری دادهها اسنادی با استفاده از منابع مکتوب کتابخانهای و نشریات الکترونیکی بوده و از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع تحقیق نیز توصیفی - تحلیلی است. یافته ها و نتیجه گیری: هر چند سیاستهای تقنینی در حوزه امنیت فضای مجازی تا حدودی جرایم و پاسخهای کیفری را تبیین نموده و متناسب با آن سیاست قضایی نیز شکل گرفته اما بسیاری از تدابیر کنشی نیازمند سیاستگذاری و تعیین وظایف برای نهادهای اجرایی است. از طرفی موانع عقیدتی و ایدئولوژیک، ابهام در معیارهای حاکم بر سیاستگذاری، ضعف نهادهای اجرایی و دسترسی های فنی ، عدم تمایل بخش های خصوصی و عمومی به مشارکت با پلیس ، محدودیت های ساختاری و عدم توازن در بهرهگیری از فناوریها مانع از شکل گیری یک رویکرد هماهنگ و فراگیر برای مقابله با تهدیدات سایبری شده است.

۴۳۰۳.

تفکیک نقش ها و مرزهای جنسیتی در جامعه با تأکید بر آثار تربیتی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: علی احمد پناهی

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: جنسیت خانواده اخلاق تربیت اجتماعی معنویت نقش زن و مرد

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۲۰ تعداد دانلود : ۶۹۳

هر فردی اعم از زن و مرد، به عنوان عنصری از جامعه انسانی، دارای جایگاه ویژه و مرزهای تعریف شده است. قرار گرفتن هریک از زن و مرد در نقش متناسب خود و رعایت مرزها، آثار اجتماعی و تربیتی بسیاری در نظام خانواده و در جامعه خواهد داشت. پژوهش حاضر با هدف تبیین و بررسی آثار تربیتی، اجتماعی و اخلاقی تفکیک نقش های جنسیتی و مرزهای آن در جامعه، انجام یافته است. روش پژوهش، توصیفی−تحلیلی است، و بدین منظور پس از شناسایی و استخراج مفاهیم و مستندات، از متون دینی، تربیتی، علوم اجتماعی و پژوهش های انجام شده، به تحلیل محتوای آنها پرداخته و به آثار اجتماعی و تربیتی آن اشاره می شود. همچنین در این تحقیق به نمودها و مصداق های عرصه هایی که زن و مرد در آن حضور پر رنگ دارند و تفکیک نکردن نقش جنسیتی، ممکن است آسیب هایی را پدید آورد، اشاره شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهند شاخص ترین آثار تفکیک نقش های جنسیتی و توجه به مرزها عبارت اند از: زمینه سازی برای رشد تربیتی و اخلاقی، استحکام بنیان های اجتماعی، تأمین بهداشت روانی، استحکام خانواده، بهبود آموزش، رشد معنویت و مصون بودن از معصیت.

۴۳۰۴.

پیامدهای فرار دختران از منزل(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: سید ضیاء هاشمی زینب فاطمه امین مجید فولادیان

منبع: رفاه اجتماعی سال یازدهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۴۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۱۴۷۵

۴۳۰۵.

بررسی اثر جنس و طرحواره های جنسیتی بر الگوهای دوستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: الهه حجازی زهرا رضادوست

منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال سوم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: زنانگی کلیشه های جنسیتی جنس مردانگی دوجنسیتی BSRI الگوهای دوستی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۱۰۲۰

این پژوهش به بررسی تاثیر جنس و نقش های کلیشه ای جنسیتی بر الگوهای دوستی می پردازد. تعداد 162دانشجوی دختر و 138 دانشجوی پسر از دانشکده های دانشگاه تهران مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از نمونه مورد مطالعه از دو پرسشنامه کیفیت دوستی حجازی(Hejaze,1996 ) و پرسشنامه نقش های جنسیتی بم (Bem,1981) استفاده گردید. داده های بدست آمده با استفاده از روش های آماری آزمون تی برای گروه های مستقل، آزمون همبستگی خی دو تجزیه و تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان دادند بین جنس افراد و الگوهای دوستی ارتباط معناداری وجود دارد به گونه ای که میزان رضایت و خود فاش سازی و صمیمیت در بین زنان بیش تر از مردان است و میزان اعتماد مردان نسبت به زنان بیش تر است، اما بنظر می رسد که میان کلیشه های جنسیت و الگوهای دوستی ارتباط معناداری وجود ندارد. در واقع، کلیشه های جنسیتی موجود نمی تواند چگونگی الگوهای دوستی افراد را پیش بینی کند. هم چنین، بین جنس و نقش های کلیشه ای جنسیتی نیز ارتباط معناداری وجود ندارد.

۴۳۰۶.

مردم شناسی - جوامع ابتدائی - عشایر

نویسنده: محمود روح الامینی

منبع: فرهنگ ۱۳۷۰ شماره ۹

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۱۲۳۴

۴۳۰۷.

عوامل مرتبط با احساس آسایش سالمندان (مطالعة موردی: شهر سبزوار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین قدرتی منیژه محمدیان احمد محمدپور حسین افراسیابی

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال ششم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: سالمندان سبزوار احساس آسایش

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۸ تعداد دانلود : ۱۴۱۱

سالمندان در ایران معاصر به دلیل تغییرات جمعیت شناختی بخش بزرگی از جامعة ایران به شمار می آیند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر احساس آسایش سالمندان انجام گرفته است. این پژوهش به شیوة پیمایشی با کمک پرسش نامه دربارة 400 نفر از سالمندان در شهر سبزوار صورت گرفت. براساس یافته های این پژوهش بین متغیرهای سن، جنس، سطح تحصیلات، وضعیت تأهل، درآمد، وضعیت مسکن، تسهیلات زندگی، اعتقادات مذهبی، تندرستی، شغل، عزت نفس و کیفیت زندگی با احساس آسایش سالمندان رابطه وجود دارد. بر اساس نتایج رگرسیون چندمتغیره از بین کل متغیرهای مستقل، متغیرهای عزت نفس، اعتقادات مذهبی، کیفیت زندگی و تسهیلات زندگی رابطة مستقیم با احساس آسایش داشتند و قادر بودند 51 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. متغیر عزت نفس بیشترین تأثیر مستقیم را بر احساس آسایش سالمندان داشت (60/0) و بیشترین تأثیر کل متعلق به متغیر تسهیلات زندگی (36/0) است که نشان می دهد هنوز نیازهای اولیة مادی سالمندان تأمین نشده است.

۴۳۰۸.

همگرایی نگرش های جامعه شناختی و اقتصادی در رویکرد نهادگرایی به توسعه

نویسنده: اصغر میرفردی عباس رمضانی باصری

منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: اقتصاد توسعه بازار آزاد نهادگرایی نهاد

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۸ تعداد دانلود : ۷۳۵

هدف این مقاله ارائه تصویری از تعامل و همگرایی جامعه شناسی و اقتصاد در رویکرد نهادگرایی به توسعه است و قصد دارد ابعاد گوناگون این دستگاه نظری را در تبیین توسعه نشان دهد. در این مقاله، ابتدا با بررسی تعریف نهاد، دیدگاه میردال به نهادگرایی و توسعه آورده شده سپس سیر رشد و تکمیل مکتب نهادگرایی ذکر شده و سرانجام نگرش این مکتب به توسعه اقتصادی آورده شده است. می توان گفت که نهادگریان، توسعه را با نگاهی روشمند و متکی به ابزارهای تحلیلی اقتصادی و بطور همزمان لحاظ کننده ی تمامی عوامل فراتر از رشته ی اقتصاد می نگرند. یکی از جمع بندی های مهم نهادگرایان این است که آموزه ی اقتصاد بازار آزاد در بهترین حالت، حتی اگر همه ی کاستی های روش شناختی آن نادیده گرفته شود فقط می تواند موارد موفق توسعه را تبیین کند. مطالعات تاریخی نهادگرایان نشان می دهد که در تاریخ بیشتر واحدهای اقتصادی – اجتماعی جهان ناکارآمد بوده اند و در چارچوب الگوی تبیینی اقتصاد متعارف، که از آموزه ی داروینیسم اجتماعی تأثیر پذیرفته است تبیین شدنی نیستند. بنابراین نهادگرایان کوشیده اند بقای واحدهای ناکارآمد را نیز روشمندانه تبیین کنند. بر همین اساس، می توان گفت نهادگرایان که با تعامل رویکردهای جامعه شناختی و اقتصادی به تبیین مباحث توسعه ای و اقتصادی پرداخته اند، الگویی روشمند و جامع نگر را برای تبیین توسعه به ویژه توسعه اقتصادی ارائه داده اند.

۴۳۰۹.

اثربخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت (SFBT) بر پیشگیری از عود اعتیاد .کاوه قادری بگه جان ،(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کاوه قادری بگه جان محمدمسعود متولی یوسف اسمری پرده زرد شورش لطفی

منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۴ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: تاب آوری درمان راه حل مدار کاهش عود مردان وابسته به مواد مخدر

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۸۵۳

این پژوهش اثربخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت (به عنوان یکی از مداخلات مددکاری اجتماعی کلینیکی و روانشناختی) را بر تاب آوری و پیشگیری از عود مردان وابسته به مواد مخدر شهرستان قروه مورد بررسی قرار داده است. این مطالعه به روش نیمه آزمایشی و به صورت اجرای پیش آزمون- پس آزمون بر روی دو گروه (آزمایش و کنترل) همراه با پیگیری سه ماهه انجام شده است، گروه نمونه دربرگیرنده ۳۰ آزمودنی مرد مبتلابه اعتیاد در شهر قروه بود که به صورت قضاوتی و با داشتن ملاک های لازم از بین مراجعه کنندگان به کلینیک ترک اعتیاد انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون و ابزار آزمایشگاهی تست تشخیص سریع استفاده شد. پس از انجام پیش آزمون برای دو گروه آزمایش و کنترل، مداخله درمان راه حل مدار طی 7 جلسه (یک و نیم ساعته) بر روی گروه آزمایش اجرا شد. درنهایت، در پس آزمون پرسشنامه تاب آوری برای دو گروه و تست تشخیص سریع استفاده شد و متعاقب آن، در فاصله سه ماه، آزمون پیگیری به عمل آمد. نتایج نشان داد که میانگین نمرات گروه آزمایش در تاب آوری افزایش یافته است و میزان عود در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کمتر بوده است. نتیجه این که درمان راه حل مدار کوتاه مدت به عنوان یکی از مداخلات مددکاری اجتماعی و روانشناختی از قابلیت عملی خوبی در افزایش تاب آوری و کاهش عود افراد وابسته به مواد مخدر برخوردار است.

۴۳۱۰.

بررسی جامعه شناختی روز ولنتاین در میان جوانان تهران

نویسنده: شراره مهدی زاده الهه عبداللهی

منبع: مطالعات جوانان پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۱۰ و ۱۱

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۸۲۶

۴۳۱۱.

نخبه و نخبه گرایی

نویسنده: مازیار طاهری

منبع: رشد آموزش علوم اجتماعی۱۳۸۷ شماره ۳۹

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۳۸

۴۳۱۲.

علل و عوامل موثر طلاق در طبقات اجتماعی

نویسنده: حسین آقاجانی

منبع: مددکاری اجتماعی زمستان ۱۳۸۳ شماره ۲۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی مددکاری اجتماعی

تعداد بازدید : ۱۷۱۸ تعداد دانلود : ۹۸۸

۴۳۱۳.

فرآیندهای فرهنگی معاصر و پیامدهای آنها در حوزه انسان شناسی

نویسنده: ناصر فکوهی

منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۷۸ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: روش شناسی جهانی شدن تکنولوژی فرهنگ پذیری کاربردی مقاومت فرهنگی روش کمی روش کیفی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۷۱۹

انقلاب اطلاعاتی در دو موج 75 – 1945 و 95 – 1975‘ تمامی مناسبات اجتماعی را در پهنه جهانی دگرگون کرد. این فرآیند که همجنان ادامه دارد با جهانی کردن نوعی از فرهنگ‘ مقاومتهای بی شماری را چه در کشورهای مبدأ و چه به ویژه در کشورهای پیرامونی بر انگیخت. ضرورت توسعه تکنولوژیک از یک سو و ناهمسازی تکنولوژی جدید با فرهنگ سنتی از سوی دیگر‘ سرچشمه بحران عمومی هویت فرهنگی در کشورهای در حال توسعه بوده است که کلید حل آن تا اندازه زیادی در گسترش و تعمیق مطالعه فرهنگی کاربردی است. انسان شناسی کاربردی در همان حال که گرایش عمومی علوم انسانی به کاهش مرزبندی بین رشته های گوناگون و رویکرد چندگانه و بین رشته ای به موضوع واحد تحقیق را می پذیرد‘ بر آن است که با یافتن یک راه حل روش – شناختی مناسب‘ با ایجاد موازنه میان دو رویکرد کمی و کیفی‘ عام گرا و فردگرا‘ عمق لازم را به مطالعات خود بدهد و در عین حال اعتبار علمی این مطالعات را نیز حفظ کند. تحقق این ام تنها با درک روشن و آینده نگری کافی نسبت به فرایندهای فرهنگی معاصر ممکن است.

۴۳۱۴.

سکولاریسم و رابطه آن با تحصیلات عالی (مطالعه موردی جامعه شهری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هوشنگ نایبی تقی آزاد ارمکی

منبع: جامعه شناسی ایران سال هفتم پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۸۸۰

۴۳۱۵.

دگرگونی های اجتماعی - اقتصادی ادغام روستاها در مناطق زلزله زده رودبار و منجیل

نویسنده: محمدمهدی رحمتی

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال اول تابستان ۱۳۸۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی ادغام جا به جایی پیامد حوادث طبیعی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر

تعداد بازدید : ۱۷۱۸

"مقاله حاضر نتیجه پژوهشی است که در مورد پیامدهای اجتماعی و اقتصادی جا به جایی و ادغام روستاها در منطقه زلزله زده رودبار و منجیل انجام شده است. پس از وقوع زلزله مذکور، در خرداد ماه 1369 و در جریان بازسازی مناطق آسیب دیده از زلزله، حدود 170 روستا جا به جا شدند. از این تعداد 46 روستا افزون بر جا به جایی در معرض ادغام با روستا (های) دیگر قرار گرفتند. مطالعه حاضر با نگاهی به رویکردهای نظری موجود در مورد موضوع پژوهش تلاش کرده است تا در چهارچوب استراتژی معطوف به توسعه به بررسی دگرگونی ها و پیامدهای ادغام روستاها در منطقه ای زلزله زده رودبار و منجیل بپردازد. شیوه انجام دادن این مطالعه کیفی بوده و داده های پژوهش با بهره گیری از چند روش، شامل داده های اسنادی، پرسشنامه، مصاحبه عمیق و مشاهده میدانی، گردآوری شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که جا به جایی و ادغام روستاها از نظر فیزیکی سبب افزایش توانایی روستاهای مذکور در برابر آسیب های طبیعی اجتماعی و برخورداری آنان از برخی امکانات زیربنایی شده است، اما، در کنار آن، جابه جایی و ادغام دگرگونی هایی را رقم زده که از نظر اجتماعی و اقتصادی، حداقل در کوتاه مدت، آسیب پذیری را برای ساکنان این روستاها به وجود آورده است. "

۴۳۱۶.

بررسی تأثیر نظارت سازمانی با رویکرد اسلامی بر فساد اداری در سازمان های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امین نیکپور علیرضا منظری توکلی سنجر سلاجقه مسعود پورکیانی علیرضا عرب پور

منبع: راهبرد سال بیست و پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۷۹

کلیدواژه‌ها: سازمان های دولتی فساد اداری نظارت با رویکرد اسلامی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سازمان

تعداد بازدید : ۱۷۱۷ تعداد دانلود : ۸۰۲

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر نظارت سازمانی با رویکرد اسلامی بر فساد اداری در سازمان های دولتی ایران است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان سازمان های دولتی ایران است و تعداد 3021 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای، به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری) استفاده شده است و داده ها از طریق نرم افزارهای SPSS و Amos مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته نظارت با رویکرد اسلامی و پرسشنامه استاندارد فساد اداری می باشند. یافته های پژوهش نشان داد که بین نظارت سازمانی با رویکرد اسلامی و زیرمتغیرهای آن، یعنی نظارت الهی، نظارت درونی، نظارت عمومی و نظارت مدیریتی با فساد اداری رابطه منفی معنی داری وجود دارد و نظارت سازمانی با رویکرد اسلامی بر فساد اداری اثر کاهنده دارد.

۴۳۱۷.

اصالت فلسفة علم کوهن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن میانداری

منبع: روش شناسی علوم انسانی سال شانزدهم بهار ۱۳۸۹ شماره ۶۲

کلیدواژه‌ها: هایدگر فلسفه علم پارادایم انقلاب علمی علم متعارف کوون

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۹۸۳

تامس کوون در 1962 نظریهای اصیل در فلسفة علم ابراز داشت. اما صاحب نظرانی ادعا کرده اند که هیدگر آنچه را کوون «پارادایم»، «علم متعارف» و «انقلاب علمی» مینامید، پیشتر گفته بود. متهمتیکال بودن علم جدید، نیاز به جهانهای تفسیری و افق دانایی، مبانی ادعاهای قول هیدگر به پارادایم هستند. افکندن طرح جامع، مبنای اصلی قول او به علم متعارف است. مقاومت ناهنجاریها و بازنگری ریشهای در مفاهیم بنیادین علم، مبانی قول او به انقلاب علمی است. ما تمام این ادعاها را رد میکنیم. پارادایم در آراء متأخر کوون دو معنای خاص و عام دارد. طرفداران تقدم هیدگر، معنای خاص را لحاظ نکردهاند. پارادایم به معنای عام شامل چهار جزء و وابسته به جامعة علمی است. در استدلال هر یک از طرفداران، تمام یا برخی از این اجزاء لحاظ نشدهاند و جامعة علمی محوریت ندارد. به نظر کوون در علم متعارف دانشمندان پازل حل میکنند؛ ولی به روایت طرفداران قول هیدگر به علم متعارف، کارهای دیگری در طول این دوره انجام میشود. به نظر کوون مقاومت مسائل ناهنجار برای رخداد انقلاب علمی کافی نیست؛ ولی به نظر طرفدار تقدم هیدگر، کافی است. نتیجه اینکه تنها شباهتهای کلی میان آراء هیدگر و کوون وجود دارد، که اختصاصی به هیدگر ندارد. و آراء فلسفة علمی کوون اصالت دارند.

۴۳۱۸.

محیط زیست و رسانه در برنامه پنج ساله چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده: حسینعلی کلهر حسنعلی کلهر

منبع: علوم خبری سال چهارم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: آموزش رسانه محیط زیست افکار عمومی برنامه چهارم توسعه

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۱۷ تعداد دانلود : ۱۱۳۶

امروزه اهمیت حفظ محیط زیست به دغدغه بسیاری از دولت ها و سازمان های بین المللی و همچنین به یکی از مسایل مهم و نگران کننده به ویژه در کشور جمهوری اسلامی ایران تبدیل گشته است. به منظور حمایت کارآمدتر در جهت نیل به توسعه پایدار شهروندان باید آموزش و اطلاعات لازم را در این مقوله از رسانه کسب نمایند. در این زمینه قوانین برنامه های پنج گانه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از جمله برنامه چهارم بر آن هستند تا حفظ محیط زیست و نقش رسانه را در خصوص اطلاع رسانی زیست محیطی به عنوان حق مردم نهادینه کنند که مردم بتوانند از مشارکت فعال در چنین زمینه هایی برخوردار باشند. در این پژوهش ابتدا به جایگاه محیط زیست در قانون برنامه چهارم توسعه اشاره شده در ادامه به بررسی ماهیت رسانه و نقش آن در آموزش پرداخته شده، بعلاوه تکالیف رسانه ها در قبال محیط زیست از منظر برنامه چهارم مورد توجه قرار گرفته است. در واقع نتایج این نوشتار نشان می دهد که در قانون برنامه چهارم به توسعه و حفظ محیط زیست و رسانه به عنوان ابزار تخصصی آموزشی به نحو مطلوبی نگریسته شده است.

۴۳۱۹.

شیوه های مشارکت اعضای هیات علمی در برنامه ریزی درسی دوره تحصیلات تکمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فریدون شریفیان سید مصطفی شریف سید ابراهیم جعفری نعمت الله موسی پور

منبع: پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی علم

تعداد بازدید : ۱۷۱۷ تعداد دانلود : ۸۲۴

هدف این پژوهش، بررسی شیوه های مشارکت اعضای هیات علمی در برنامه ریزی درسی دوره تحصیلات تکمیلی است. روش پژوهش میدانی و توصیفی پیمایشی و جامعه آماری آن اعضای هیات علمی دانشگاههای اصفهان (466 نفر) و صنعتی اصفهان (412 نفر) بوده است. برای انتخاب اعضای هیات علمی دو دانشگاه از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم استفاده شد و 83 نفر از اعضای هیات علمی در این پژوهش شرکت داده شدند. ابزار جمع آوری داده های این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده است. برای تعیین روایی پرسشنامه از روایی محتوا و برای تعیین پایایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. پایایی گام تعیین ساختار کلی رشته و درسها 0.80، تعیین هدفهای برنامه درسی 0.86، انتخاب و تدوین محتوا 0.89، اجرای برنامه درسی 0.81، ارزشیابی برنامه درسی 0.88 و پایایی گام تغییر برنامه درسی 0.91 بوده است. نتایج پژوهش نشان داده است که در وضعیت موجود، اعضای هیات علمی با شیوه حضور خود در برنامه ریزی درسی دوره تحصیلات تکمیلی مشارکت دارند. در وضعیت مطلوب، اعضای هیات علمی هر دو دانشگاه در گام اجرای برنامه درسی بر نقش خود به عنوان مجری برنامه درسی تاکید ویژه ای داشته اند. با وجود این، در گامهای طراحی برنامه درسی که شامل تعیین ساختار کلی رشته و درسها، تعیین هدفها و انتخاب و تدوین محتواست، در هر دو دانشگاه شیوه مشارکت اعضای هیات علمی برجسته انتخاب شده است. در دانشگاه اصفهان، علاوه بر شیوه مذکور، مشارکت حداکثری نیز ترجیح داده شده است. در دو گام ارزشیابی و تغییر برنامه درسی در هر دو دانشگاه، اعضای هیات علمی تمایل داشته اند تا اعضای هیات علمی برجسته گروه و نماینده اعضای هیات علمی در این دو گام مشارکت کنند.

۴۳۲۰.

مفهوم و مصداق آگاهی ملی در تاریخ ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نادر پروین

منبع: مطالعات ملی ۱۳۸۷ تابستان شماره ۳۴

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی

تعداد بازدید : ۱۷۱۷

یکی از ویژگی های اساسی هر ملت که نقش بارزی در تعیین هویت ملی آن جامعه دارد، آگاهی ملی است. ملت ایران نیز در زمره ملت هایی است که همواره دارای نوعی آگاهی ملی بوده که در فراز و نشیب تاریخ به مثابه سپهری در برابر هجوم های خارجی عمل کرده است. مصداق آگاهی ملی همواره در آثار فرهنگی و تمدنی ملت ایران متبلور شده است؛ به طوری که همین مفهوم، نقش اساسی در پیدایش کلمه «ایران» داشته و همچون ابزاری بوده است که گروه های مختلف مردم ایران همواره بدان تمسک جسته اند. یکی دیگر از کارکردهای آگاهی ملی، نقش آشکار آن در پیدایش ملیت خواهی ایرانی در مسیر تاریخ بوده است. در این ملیت خواهی همه اقوام ایران شرکت داشته اند؛ گرچه سهم هر کدام متفاوت بوده است. تاکید کلام اینکه، اقوام مختلف ایران مفهوم آگاهی ملی را در یک قالب کلی، یعنی ایران تصور کرده اند نه در تعارض با آن. به همین سبب نهضت های اقوام ایران، به خصوص در دوره معاصر به مفهوم موضع گرفتن علیه سایر اقوام ایران نبوده، بلکه در بیشتر موارد یا زاییده تحریکات اجنبی ها بوده است یا شورشی علیه سیاست های غلط حکومت وقت. در پیوند با این موضوع باید اذعان کرد که زبان ها و لهجه های محلی در ایران هیچ گاه کارکردی مستقل نداشته و مانند زیر مجموعه زبان فارسی عمل کرده اند. این مساله هرگز به معنای اعمال فشار از سوی فارس زبانان نبوده است، بلکه فرآورده تحول تاریخی در درون «ملت واحد» است؛ به عبارت دیگر به گواه منابع تاریخی، وجود آگاهی ملی در نزد اقوام ایران باعث پیوند آگاهانه و دوستانه آنان در طول تاریخ بوده است.

درخت حوزه‌های تخصصی