درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۹۲۱ تا ۲٬۹۴۰ مورد از کل ۱۷٬۶۸۳ مورد.
۲۹۲۱.

بررسی نقش صندوق کارآفرینی امید در توسعه کسب و کارهای خرد در نواحی روستایی ( مطالعه موردی: روستاهای شهرستان کاشمر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صندوق کارآفرینی امید توسعه اقتصادی کسب و کارهای خرد روستایی توسعه انسانی توسعه کارآفرینی جامعه شناسی ایران شهرستان کاشمر جامعه شناسی اقتصادی اعتبارات خرد جامعه شناسی روستایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۸ تعداد دانلود : ۳۸۴
امروزه توسعه کسب و کارهای خرد/بسیار کوچک روستایی مهم ترین راهکار توسعه اقتصاد روستایی در کشورهای جهان سوم محسوب می شود. یکی از ملزومات اساسی برای ایجاد هر کسب و کار، به ویژه کسب و کارهای میکرو در نواحی روستایی، تامین مالی است. موسسات مالی و صندوق های قرض الحسنه می توانند از طریق ارائه اعتبارات خرد با بهره کم نقش بسزایی در توسعه کارآفرینی، اشتغال زایی و توسعه اقتصادی بویژه در نواحی روستایی داشته باشند. از این رو پژوهش حاضر به بررسی نقش صندوق کارآفرینی امید در توسعه کسب و کارهای خرد در نواحی روستایی شهرستان کاشمر می پردازد. مطالعه حاضر از نظر ماهیت، از نوع پژوهش های کمی، از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از جهت روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری صاحبان کسب و کارهای بسیار کوچک (کمتر از 5 نفر کارکن) در نواحی روستایی شهرستان کاشمر هستند که از تسهیلات صندوق کارآفرینی امید استفاده نموده اند. گردآوری اطلاعات با بهره گیری از دو روش کتابخانه ای و میدانی مبتنی بر پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفته است. آلفای کرونباخ 915/0 پایایی ابزار تحقیق را مطلوب تشخیص داد. نتایج بیانگر آن است که از نظر صاحبان کسب و کارهای خرد روستایی، صندوق کارآفرینی امید با میانگین 3.5 نقش موثری در راه اندازی و توسعه کسب و کارهای خرد داشته است. در این ارتباط افرادی که از تسهیلات خویش فرما استفاده کرده اند نقش صندوق را در توسعه کسب و کار خود با میانگین 85/3 بالاتر از نوع خانگی با 75/2 و کارفرمایی با 44/3 ارزیابی نموده اند. همچنین از نظر وام گیرندگان تسهیل در فرآیند دریافت وام به میزان0.31، کاهش بوروکراسی اداری با 0.41 و برقراری تناسب بین مقدار وام اعطائی و سرمایه مورد نیاز جهت راه اندازی کسب وکار با 0.41 موجب بهبود عملکرد صندوق کارآفرینی امید در توسعه کسب و کارهای خرد روستایی می شود.
۲۹۲۲.

تعارض نهادی و شکست سیاست گذاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تعارض ساختاری تعارض منفعتی تعارض پارادایمی شبکیه سیاست گذاری شکست سیاست گذاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۳۱
قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی ازسوی طراحان آن به عنوان قانون اساسی حوزیه رفاه اجتماعی معرفی می شود؛ قانونی تأسیسی که روند طراحی تا تصویب آن حدود 6 سال به درازا کشید. این قانون در راستای اجرای اصل 29 ام و بندهای 2 و 4 اصل 21ام قانون اساسی و با هدف انسجام بخشی و انتظام دهی به سیاست های رفاهی در جهت توسعیه عدالت اجتماعی و حمایت از همیه افراد کشور در برابر رویدادهای اجتماعی، طبیعی و پیامدهای آن طراحی شد. هماهنگی سیاست های اجتماعی در حوزه های آموزش، اشتغال، مسکن، سلامت و سایر حوزه های مرتبط با تأمین اجتماعی، تنظیم کلان بودجیه عمومی دولت در قلمروهای بیمه ای، امدادی و حمایتی، مدیریت منابع یارانه های اجتماعی، بررسی و ارزیابی مستمر برنامه های حوزیه رفاه و تأمین اجتماعی، تشکیل پایگاه جامع اطلاعاتی و بررسی و اصلاح اساسنامیه کلییه دستگاه های اجرایی، صندوق ها و نهادهای دولتی و عمومی فعال در قلمروهای بیمه ای، حمایتی و امدادی از مهم ترین مأموریت های این قانون بوده است. پرسش مقاله این است که چرا این قانون در اجرا با چالش های اساسی مواجه شد و حتی دستاوردهای اولییه آن یک به یک از دست رفت؟ برای پاسخ به این پرسش از رویکرد تحلیلی تفسیری انتقادی استفاده شده است و داده های موردنیاز از طریق مطالعات اسنادی و انجام 38 مصاحبیه نیمه ساخت یافته گردآوری و با به کارگیری تکنیک های کدگذاری تحلیل شده است. براساس یافته های پژوهش، انواعی از تعارض های پارادایمی و ساختاری در نهادینه نشدن این قانون و به حاشیه رفتن آن نقش داشته اند؛ تعارض هایی که بعضاً در فرایند طراحی و تصویب هم نمود داشته اند و در دوریه اجرا به قفل شدگی قانون انجامیده اند. 
۲۹۲۳.

بررسی تأثیر سرمایه های اجتماعی و اقتصادی بر انتخاب الگوهای غذایی شهروندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی الگوهای غذایی شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۲۱۲
تغییرات اجتماعی و اقتصادی در سطوح و ابعاد مختلف، تغییرات عمده ای را در سبک زندگی افراد جامعه ایجاد کرده است. انتخاب غذا مسئله ای چندوجهی، پویا، زمینه مند، چند سطحی، هماهنگ و یکپارچه و درعین حال متنوع است. پایگاه اجتماعی، سرمایه اقتصادی و مؤلفه های تشکیل دهنده آن ها، ازجمله متغیرهای مربوط به مصرف غذا هستند. در این مقاله به بررسی تأثیر سرمایه های اجتماعی و اقتصادی بر انتخاب غذای شهروندان تهرانی با روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه پرداختیم. به این منظور با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای پرسشنامه ای میان 384 نفر از شهروندان تهرانی بالای 15 سال توزیع شد و براساس نتایج به دست آمده، 7/55 درصد شهروندان تهرانی دارای سرمایه اجتماعی متوسط، 9/28 درصد دارای سرمایه اجتماعی زیاد و همچنین 4/15 درصد آنان نیز دارای سرمایه اجتماعی کم هستند. همچنین 2/60 درصد پاسخگویان دارای سرمایه اقتصادی کم، 7/30 درصد دارای سرمایه اقتصادی متوسط و 1/9 درصد شهروندان تهرانی نیز دارای سرمایه اقتصادی زیاد هستند. همچنین از نظر طبقه اجتماعی نتایج نشان داد، 4/54 درصد شهروندان دارای طبقه اجتماعی متوسط، 3/32 درصد دارای طبقه اجتماعی پایین و 3/13 درصد هم دارای طبقه اجتماعی بالا هستند. نتایج مدل معادلات ساختاری همچنین نشان داد؛ میزان سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی و طبقه اجتماعی افراد در انتخاب الگوی غذایی آنان مؤثر است، به گونه ای که افراد با سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی بیشتر و طبقه اجتماعی بالاتر، الگوی غذایی سالم تری را انتخاب کرده اند.
۲۹۲۴.

بررسی و مقایسه عوامل جامعه شناختی مؤثر بر طرد دانش آموزان ایرانی و افغانستانی (مورد مطالعه: دوره دوم متوسطه شهر کاشان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طرد اجتماعی تبعیض اجتماعی مشارکت اجتماعی سرمایه فرهنگی قومیت دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۳۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه عوامل جامعه شناختی مؤثر بر طرد دانش آموزان ایرانی و افغانستانی دوره دوم متوسطه شهر کاشان انجام شده است. دراین پژوهش از دو رهیافت روش شناختی کمی (با ابزار پرسشنامه) و کیفی (با ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته) بهره گرفته شده است.در بخش کمی حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای توأم با طبقه بندی، برابر با 340 نفر برآورد گردید و در بخش کیفی نیز 15 مصاحبه نیمه ساختار یافته جهت مطالعه اکتشافی و تعمیق نتایج انجام شده است. یافته های توصیفی بیانگر آن است که میانگین نمره ی طرد اجتماعی دانش آموزان در سطح متوسط به بالا (83/2) است که در مجموع میانگین طرد اجتماعی پسران و دختران افغانستانی بیشتر از پسران و دختران ایرانی است. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که هرچند بین کیفیت زندگی، مشارکت اجتماعی و تبعیض اجتماعی دانش آموزان ایرانی با دانش آموزان افغانستانی تفاوت معناداری وجود دارد، اما بین سرمایه فرهنگی آن ها با یکدیگر تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که در بین گروه پسران ایرانی و افغانستانی، مشارکت اجتماعی و در بین دختران ایرانی و افغانستانی متغیر تبعیض اجتماعی بیشترین تأثیر را بر طرد اجتماعی آنها دارد. همچنین یافته های حاصل از بخش کیفی موجب عمق بخشی و تبیین بیشتر نتایج کمی شد. استدلال نهایی مقاله این است که طرد اجتماعی دانش آموزان، پدیده ای چند بعدی، پیچیده و پنهان است. بسترسازی برای افزایش مشارکت اجتماعی و کاهش تبعیض های اجتماعی ازجمله مهم ترین راهبردهای مقابله ای در مسئله طرد اجتماعی است که مستلزم تعامل بین نهادی و مشارکت نظام آموزش و پرورش با نهاد خانواده و کنشگران نظام آموزشی است.
۲۹۲۵.

سیاست و تولید علم بومی اجتماعی- انسانی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوی تحلیلی علم بومی تولید علم ساختار اجتماعی نظام آموزشی نظام سیاسی نظام فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۱۶
هدف: توسعه ی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در دوران مدرن بدون ابتنای سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها بر دانش و آگاهی میسر نبوده و در این میان علوم اجتماعی روز آمد و کارآمد از جایگاه ویژه ای برخوردار است. علوم اجتماعی نیز هنگامی کارآمد و مفید خواهد بود که توانایی درک مسائل و ارائه ی راه حل های مؤثر برای جامعه ی هدف را داشته باشد. این امر به علت نسبی بودن علوم اجتماعی و وابستگی آن ها به بسترها و فرهنگ ها و زمینه های اجتماعی جامعه ی هدف، بدون بومی نگری علوم اجتماعی محقق نخواهد شد. علی-رغم پنج دهه تلاش و تبلیغات برای بومی کردن علوم اجتماعی در ایران، مع الأسف شاهد شکل گیری و یا نهادینه شدن فرایند تولید علم بومی نیستیم و این امر نشان دهنده ی عدم درک و شناخت ریشه های مشکل عدم تولید علم در کشور می باشد. بنابراین لازم است قبل از هرچیز درصدد درک این موانع و سپس رفع آن-ها برآییم. روش: در این پژوهش سعی شده است نظریه ای دارای عناصر مرتبط و منسجم براساس تبیین علّی طراحی گردد که در صورت موفقیت می تواند بخشی از مجهولات را در این مسیر تبدیل به معلومات نماید.یافته ها: در این پژوهش نقش متغیرهایی چون استعداد و روانشناسی، نظام آموزش و یادگیری، نظام کار و اشتغال و در پایان سیاست و نظام سیاسی مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرند. در پاسخ به چرایی عدم توفیق تولید علم بومی، نظریات و استدلال های مختلفی مطرح شده است؛ بعضی علت ها را ذهنی می دانند و معتقدند مشکل ناشی از نخبگان ذهنی و یا ذهنیات جامعه ی علمی است؛ اما برخی دیگر ریشه ها را در ویژگی های جامعه ی علمی و یا جامعه ی کل محیط بر جامعه ی علمی جست و جو می کنند. عده ای دیگر نیز براساس الگوی پارسونزی به یکی از عناصر و خرده سیستم نظام کل (اقتصاد، سیاست، اجتماع، و یا جامعه پذیری) اشاره دارند.نتیجه گیری: ظاهراً نمی توان هیچ یک از رویکردهای مذکور را در خصوص ایران قانع کننده دانست؛ لذا مسأله ی این پژوهش  این است که؛ با چه الگویی می توان به تحلیل عوامل مؤثر در فقدان تولید علم بومی در ایران پرداخت؟ آیا نمی توان به یک الگوی تلفیقی معنادار و دارای عناصر فردی و اجتماعی و نیز ذهنی و ساختاری رسید؟
۲۹۲۶.

اثربخشی زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند بر بهزیستی روانشناختی و تعارض زناشویی زوجین بعد از تولد اولین فرزند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند بهزیستی روانشناختی تعارض زناشویی تولد اولین فرزند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۴ تعداد دانلود : ۲۹۶
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند بر بهزیستی روانشناختی و تعارض زناشویی بعد از تولد اولین فرزند زوجین شهرستان اهواز بود. بر این اساس، سه زوج به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه استفاده شد. زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند در سه مرحله خط پایه، مداخله و پیگیری انجام شد و زوجین به مقیاس بهزیستی روانشناختی و مقیاس تعارض زناشویی کانزاس پاسخ دادند. داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI) و فرمول درصد بهبودی تحلیل شدند. نتایج این پژوهش نشان داد زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند باعث کاهش معنادار تعارضات زناشویی شد ولی بر بهزیستی روانشناختی زوجین تاثیر معنادار نداشت. زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند می تواند برای تسهیل انتقال زوجین به مرحله والدگری موثر باشد و خانواده درمانگران می توانند از این روش درمانی برای بهبود روابط زناشویی زوجین ایرانی استفاده کنند.
۲۹۲۷.

رابطه بین سلامت سازمانی و مسئولیت پذیری اجتماعی با نقش میانجی خوش بینی تحصیلی در معلمان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: سلامت سازمانی مسئولیت پذیری اجتماعی خوش بینی تحصیلی معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۹ تعداد دانلود : ۳۹۲
مسؤلیت پذیری اجتماعی به عنوان یک امر مهم و ضروری در سازمان ها محسوب می شود که به موجب آن سازمان ها در فعالیت های خود و در تعاملاتشان با ذی نفعان، به صورت ارادی و داوطلبانه، به دغدغه های محیطی و اجتماعی افراد توجه می کنند. هدف از مطالعه حاضر رابطه بین سلامت سازمانی و مسئولیت پذیری اجتماعی با نقش میانجی خوش بینی تحصیلی معلمان بوده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و از نوع مطالعات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر بهشهر در سال تحصیلی 99-98 به تعداد 180 نفر بوده است. نمونه آماری به تعداد 123 نفر و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر حسب جنسیت انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از سه پرسش نامه استاندارد سلامت سازمانی هوی و فیلدمن (1996)، مسئولیت پذیری اجتماعی کارول (1991) و خوش بینی تحصیلی بیرد و همکاران (2010) استفاده شده است. به منظور تحلیل داده های حاصله، از مدل یابی معادلات ساختاری با کمک روش حداقل مربعات جزئی با استفاده از نرم افزار آماری پی ال اس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سلامت سازمانی و خوش بینی تحصیلی با مسئولیت پذیری اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد و مقدار 0.308 درصد از مسئولیت پذیری اجتماعی و 0.351 درصد از خوش بینی تحصیلی توسط سلامت سازمانی تبیین می شود و متغیر خوش بینی تحصیلی اثر میانجی بر رابطه بین سلامت سازمانی و مسئولیت پذیری اجتماعی را دارد. هم چنین شاخص های برازندگی مدل حاکی از آن است که مدل ارائه شده از برازش مناسبی برخوردار است.
۲۹۲۸.

تأثیر شیوه های پیشگیری وضعی در کاهش جرائم مهاجرین مسکن مهر قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیشگیری وضعی جرائم مهاجرین مسکن مهر فناوری های مراقبتی فرصت ارتکاب جرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۳۸۳
زمینه و هدف : با افزایش آمار رفتارهای مجرمانه در مسکن مهر قزوین به ویژه انواع سرقت، نزاع و درگیری و مفاسد اجتماعی ضروری است که با رویکردی پیشگیرانه مانع از رشد این گونه از جرائم شد. هدف این پژوهش شناخت شیوه های پیشگیری وضعی در کاهش جرائم مهاجرین مسکن مهر قزوین است. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجراء یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری متشکل از کارشناسان انتظامی(55 نفر) و ساکنین مجتمع های مسکن مهر(30000 نفر) است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 430 نفر نمونه (کارشناسان 48 نفر و ساکنین 375 نفر) انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است که قبل از اجرا اعتبار آن از طریق اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ (98/0) مورد تأیید قرار گرفته و در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار spss و آزمون های آماری تحلیل واریانس و همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش ضمن تأیید و همگامی با یافته های پیشینه تحقیق نشان می دهد که با توجه به مقادیر ضرایب رگرسیونی استاندارد شده، متغیر افزایش آستانه حین ارتکاب جرم با ضریب استاندارد شده 271/0 =  β، بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته پیشگیری از جرائم در بین مهاجرین مسکن مهر ایجاد می کند. از سوی دیگر متغیرهای استفاده از فناوری های مراقبتی و کاهش فرصت های ارتکاب جرم و کاهش موفقیت وقوع جرم به ترتیب در رتبه های بعدی از حیث تأثیرگذاری قرار دارند. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که ضریب همبستگی چندگانه 788/0= R، شدت رابطه بین متغیرهای ملاک و پیش بین بسیار قوی و در عین حال اثرگذار بوده است. هم چنین مجذور ضریب همبستگی چندگانه 620/0 R2= نیز بیانگر آن است که متغیرهای پیش بین (افزایش آستانه خطر ارتکاب جرم، افزایش آستانه حین ارتکاب جرم، افزایش خطر شناسایی و احتمال دستگیری بزهکاران، استفاده از فناوری های مراقبتی و کاهش فرصت های ارتکاب جرم، کاهش موفقیت وقوع جرم)، 62 درصد از تغییرات متغیر ملاک (پیشگیری از جرایم) را تبیین کنند. لذا می توان با شیوه های پیشگیری وضعی (ضمن کاهش هزینه های ناجا و تنش های رفتاری پلیس و مهاجرین مسکن مهر) به ویژه فناوری های مراقبتی و کاهش فرصت های ارتکاب جرم و کاهش موفقیت وقوع جرم، جرایم را در این مناطق کاهش داد.
۲۹۲۹.

ارزیابی آگاهی های بوم شناختی دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی شهر تبریز و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آگاهی های بوم شناختی چرخه آب چرخه مواد تنوع زیستی آلودگی ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۶۶
هدف: این پژوهش باهدف مطالعه میزان آگاهی های بوم شناختی دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی در شهر تبریز و مطالعه نقش جنسیت و میزان تحصیلات والدین در آن انجام شد.روش: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری، دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلی 1398 – 1397 بود که حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 392 نفر به دست آمد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن با نظرخواهی از اساتید و صاحب نظران و پایایی آن با روش دونیمه کردن مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی با استفاده از  نرم افزار SPSS25 در سطح معناداری 05/0 انجام شد.یافته ها: بر اساس نتایج آزمون t تک گروهی در سطح معنی داری کمتر از 05/0، میزان آگاهی های بوم شناختی و ابعاد آن در دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهر تبریز به طور معنی داری پایین تر از حد متوسط بود. میزان آگاهی دانش آموزان به جز در بعد آلودگی در باقی ابعاد آگاهی بوم شناختی پایین تر از حد متوسط بوده و در سطح غیرقابل قبولی ارزیابی گردید. هم چنین نتایج آزمون t مستقل نشان داد که دختران در مقایسه با پسران از میزان آگاهی های بوم شناختی بیشتری برخوردارند و تنها میزان آگاهی از چرخه مواد در دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنی داری نداشت (05/0). نتایج تحلیل واریانس یک طرفه  نیز نشان داد که میزان آگاهی های بوم شناختی و ابعاد آن برحسب تحصیلات پدر و مادر تفاوت معنی داری دارد (05/0>p < /span>). نتایج آزمون تعقیبی دانکن  حاکی از این بود که میزان آگاهی های بوم شناختی دانش آموزان و ابعادش با افزایش سطح تحصیلات پدر و مادر افزایش می یابد.نتیجه گیری:  فرآیند سواد بوم شاختی، ترسیم کننده و بیانگر پیشرفت دانش آموزان می باشد؛ به عبارت دیگر دانش آموزان می توانند موضوعات و مواردی مختلف را در آموزش بوم شناسی بیاموزند تا بتوانند به سطح تعریف شده ای از درک بوم شناسی و وقایع بوم شناختی دست یابند.
۲۹۳۰.

تحلیل رابطه فقر اقتصادی و تخریب منابع طبیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خط فقر هزینه و درآمد توسعه پایدار بیجار کردستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲ تعداد دانلود : ۳۷
فقر روستایی و تاثیر آن بر تخریب منابع طبیعی یکی از چالش های عمده توسعیه پایدار است. هدف از انجام تحقیق حاضر، تحلیل رابطیه فقر روستایی و تخریب منابع طبیعی در جوامع روستایی استان کردستان است. جامعیه آماری 2726 خانوار روستایی شهرستان بیجار است که بر اساس فرمول کوکران و تطبیق با جدول کرجسی و مورگان، 336 خانوار به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامیه محقق ساخته است که پس از تأیید روایی با نظر متخصصان و تایید پایایی با ضریب آلفای کرونباخ (78/0)، مورد استفاده قرار گرفت. مصادیق تخریب منابع طبیعی از دیدگاه ساکنان روستایی در سه بخش عوامل مربوط به دام و دامداری، قطع و برداشت و تغییر کاربری ارزیابی شد. به منظور تفکیک افراد فقیر و غیر فقیر، از خط فقر نسبی و برای محاسبه آن، از روش 66 درصد میانگین کل هزینیه ماهانیه خانوار استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های کای اسکوئر و t جفتی تحلیل شدند. بر اساس نتایج، خط فقر نسبی سرانه در منطقه مورد مطالعه در سال 1398، مبلغ 2.465.460 ریال محاسبه شد که بر اساس آن، 9/33 درصد روستاییان مشارکت کننده در پژوهش، از لحاظ مالی فقیر بودند. با توجه به نتایج، بین فقر ساکنان روستایی و متغیرهای سن، سطح تحصیلات، شغل، بعد و درآمد خانوارها ارتباط آماری معناداری یافت شد. تخریب منابع طبیعی به توسط افراد فقیر به طور معناداری بیشتر از افراد غیر فقیر بود. بنابراین به منظور کاهش تخریب در منطقه مورد مطالعه، بهبود وضعیت اقتصادی ساکنان ضروری به نظر می رسد.
۲۹۳۱.

تبیین جامعه شناختی رضایت از زندگی براساس تعارض در ایفای نقش های چندگانه و پیامدهای آن در بین زنان متأهل شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعارض در ایفای نقش های چندگانه پیامدهای فردی - اجتماعی رضایت از زندگی زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۴۶۱
مقاله حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی رضایت از زندگی براساس تعارض در ایفای نقش های چندگانه و پیامدهای فردی- اجتماعیِ آن در بین زنان متأهل شهرداری تهران در سال 1397 انجام شد. روش تحقیق پیمایشی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان زن متأهل شاغل در نواحی مختلف شهرداری شهر تهران در سال 1397 به تعداد 5600 نفر بود. نمونه آماری به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای و با استفاده از فرمول کوکران 360 نفر انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. در تدوین چارچوب نظری از نظریه تعارض نقش گرینهاوس و بیوتل (1985)، رویکرد کمیابی و انباشتگی و نظریه امتداد بهره گرفته شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بود. جهت سنجش اعتبار پرسشنامه از اعتبار محتوایی و جهت سنجش پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد که برای همه متغیرها بالای 7/0 به دست آمده و مورد تأیید قرار گرفت. رضایت از زندگی زنان در سطح متوسط و 53% گزارش شد. نتایج رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر نیز نشان داد: تعارض در ایفای نقش های چندگانه به​همراه استرس کاری، فرسودگی جسمی، تعجیل و تأخیر در کارها، درگیری خانوادگی، کاهش حمایت های اجتماعی در خانه و محل کار، کاهش رضایت از شغل و ساختار قدرت در خانه در مجموع موجب کاهش رضایت از زندگی زنان می شوند که حمایت های اجتماعی، ساختار قدرت و رضایت از شغل تا حدی موجب تعدیل اثرات و پیامدهای منفی تعارض در ایفای نقش های چندگانه می شوند. بااین وجود؛ در مجموع تأثیر همه عوامل موردمطالعه به میزان 5/35% کاهش رضایت از زندگی زنان متأهل شاغل را تبیین می کنند.
۲۹۳۲.

بررسی سبک زندگی بیماران قلب و عروقی مراجعه کننده به بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بابل(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی پیشگیری از بیماریها سلامت روان شناختی بیماری قلبی و عروقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۷۲
مقدمه: در سبک زندگی مرتبط با سلامت، بیماریهایی هستند که عمدتاً در عادات روزمره مردم استوار هستند. عادتهایی که مردم را از فعالیت بازدارند و آنها را به سوی یک رویکرد ماندگار هدایت کنند، می تواند منجر به یک سری از مسائل بهداشتی شود که خود باعث ابتلا به بیماریهای مزمن شده و عواقب تهدیدکننده ای را به دنبال داشته باشد. لذا این پژوهش با هدف بررسی سبک زندگی مرتبط با سلامت در بین بیماران قلبی و عروقی مراجعه کننده به بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شده است. روش: در این پژوهش با 190 بیمار مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی که به علت فشار خون بالا، سکته قلبی، نارسائی قلبی و درد قلبی از طریق شماری در طول سه ماه انتخاب شدند، مصاحبه شد. پرسشنامه سبک زندگی از 10 قسمت شامل سلامت جسمانی، ورزش و تندرستی، کنترل وزن و کلیه، پیشگیری از بیماریها، سلامت روان شناختی، سلامت معنوی، سلامت اجتماعی، اجتناب از داروها و مواد مخدر، پیشگیری از حوادث و سلامت محیطی و پرسشنامه بیماریها از 15 سؤال تشکیل شده بود. در پایان، داده ها به کمک آزمون کای اسکوئر و تحلیل خوشه بندی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: 7/54 درصد بیماران مرد و 3/45 درصد زن بودند. میانگین سنی آنها 51 سال با انحراف معیار 7/14± سال بود. نتایج حاصل از آزمون کای اسکوئر نشان داد که ارتباط بین دو عامل جنسیت و سبک زندگی مرتبط با سلامت بیماران قلبی و عروقی، معنادار نبوده و مرد بودن به عنوان یک ریسک فاکتور خودش را نشان نداد. نتایج آزمون خوشه بندی نیز نشان داد تعداد زیادی از بیمارانی که از مشکلات قلبی و عروقی برخوردار بوده و به بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بابل جهت درمان مراجعه کرده بودند، سبک زندگی ضعیف داشتند و تنها تعداد کمی از آنها از سبک زندگی خوب و مناسب برخوردار بودند. بحث: لزوم توجه و تأکید بر نقش آموزش بهداشت با هدف آشنایی بیماران با سبک زندگی مناسب باعث می شود تا از وقوع بیماریهایی مانند بیماری قلبی و عروقی به عنوان یک عامل پیشگیری کننده جلوگیری شود.
۲۹۳۳.

مطالعه روزمره شدن نظارت در میان دانشجویان دانشگاه تبریز: یک نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه زمینه ای تعدیل شده پساسراسربین روزمره شدن نظارت اقتصاد سیاسی نظارت سرمایه داری سیال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۳۰۴
عصر امروز، عصر چرخش ها و یا به عبارتی، عصر گذارهاست. یکی از این گذارها، گذار از نظارت مدرن به نظارت پست مدرن است؛ موردی که فرامکانی و فرازمانی بودن از ویژگی های اصلی آن به شمار می رود و در ادبیات پست مدرن با نام پساسراسربین شناخته می شود. پساسراسربین به روزمره شدن نظارت دلالت دارد. در مطالعه حاضر برای دستیابی به معانی ذهنی مشارکت کنندگان درباره روزمره شدن نظارت و شناسایی عوامل زمینه ساز آن، از رویکرد کیفی و روش  نظریه زمینه ای تعدیل یافته استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه، 16 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز؛ راهبرد نمونه گیری، نظری و شیوه نمونه گیری، هدفمند با لحاظ کردن قاعده بیشترین تنوع بوده است. براساس رویکرد تعدیل یافته، داده های مصاحبه در دو مرحله کدگذاری (کدگذاری باز و کدگذاری انتخابی) تحلیل و درنهایت، خط داستانی پژوهش پس از برآورد اعتمادپذیری یافته ها با کاربرد تکنیک ریگور ارائه شد. یافته ها نشان داد براساس معنای ذهنی مشارکت کنندگان، محتوای نظارت روزمره، هم در شکل عمودی و هم در شکل افقی آن تا حد زیادی در ارتباط با الگوی مصرف (خوردن، پوشیدن، تماشاکردن، تفریح کردن...و به طور کلی چگونگی هزینه کردن) رخ می دهد که با اینترنت و فضای مجازی، حالتی فرامکانی، فرازمانی و درونی پیدا کرده است؛ موضوعی که در قالب مقوله مرکزی سرمایه داری سیال، زوایای جدیدی از نظارت سیال را به نمایش می گذارد و بینش های عمیقی را همسو با تقویت بدنه دانشی در حوزه نظارت، فرا روی جویندگان این حوزه قرار دهد.
۲۹۳۴.

مطالعه کیفی قابلیت کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی علوم انسانی دانشگاه تبریز با رویکرد نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قابلیت کارآفرینی عینیت بخشی به ایده احساس اثربخشی دانشجویان علوم انسانی رویکرد داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۵۳۷
با گذار از دانشگاه های نسل اول (آموزش محور) به دانشگاه های نسل سوم (کارآفرین) اهمیت بررسی قابلیت کارآفرینی در راستای پرورش نیروی خلاق و نوآور، تقویت ارتباط با صنعت و تجاری سازی یافته های علمی و تضمین امنیت شغلی دانش آموختگان دانشگاهی بیش از پیش مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی قرار گرفته است. به همین منظور، این پژوهش با هدف بررسی قابلیت کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی به روش نظریه داده بنیاد انجام گرفته است. به منظور گردآوری داده ها از 20 مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی شاخه علوم انسانی دانشگاه تبریز تا حصول به اشباع نظری استفاده شده است .همچنین، با تاکید بر رویه های نظام مند استراوس و کوربین داده ها در سه مرحله کدگذاری باز و محوری و گزینشی تحلیل شده و واحدهای معنایی، مقولات اصلی و هسته مرکزی شناسایی شدند. همچنین، اعتبار داده ها از طریق روش های مقایسه مداوم، کنترل اعضا و کسب اطلاعات دقیق موازی تامین گردیده است. یافته های به دست آمده نشان می دهد که، واحدهای معنایی به دست آمده از کدگذاری محوری مقوله های اصلی شامل کشف توانایی ها و استعدادها، ایجاد ظرفیت شغلی برای خود و دیگران، وجود فاکتورهای حمایتی برای خلق ایده، توانایی خلق ایده و مدیریت ایده استخراج شدند و در نهایت با استفاده از کدگذاری انتخابی هسته مرکزی «عینیت بخشی به ایده» مورد شناسایی قرار گرفت. همچنین، هسته مرکزی زمینه های ظهور و بروز قابلیت کارآفرینی «تقاضا» و هسته مرکزی پیامدهای قابلیت کارآفرینی «احساس اثربخشی» کشف گردید. در نتیجه می توان بیان کرد که، عینیت بخشی به ایده به واسطه وجود تقاضای متعدد می تواند احساس اثربخشی را در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی به همراه داشته باشد.
۲۹۳۵.

برساخت های اجتماعی زنان از شیوه گذران اوقات فراغت در بستر مراکز تجاری- تفریحی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان برساخت های اجتماعی اوقات فراغت مراکز تجاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۴۱۵
مفهوم شیوه گذران اوقات فراغت در بستر مراکز تجاری به مثابه سازه ای اجتماعی که در زمان های مختلف مدلول های متعددی داشته و شکل های مختلفی به خود گرفته و در جوامع مختلف استدلال های مختلفی را داشته است. در همین راستا این پژوهش با هدف برساخت های اجتماعی زنان از شیوه گذران اوقات فراغت در بستر مراکز تجاری به روش کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شده است. محققان برای رسیدن به این هدف به سراغ زنان و دختران حاضر در مراکز بزرگ تجاری و تفریحی رفتند که بنابر اظهار خودشان این مراکز پاتوق آنهاست و با در نظرگرفتن معیار اشباع نظری با 15 نفر از زنان و دختران مصاحبه نیم ساخت یافته به عمل آمد. اطلاعات حاصل شده با سه مرحله کدگذاری و نیز با استفاده از نظریه داده بنیاد (رویکرد کدگذاری استراوس) مورد تحلیل قرار گرفت و در قالب مدل پارادایمی ارائه شد. یافته های این پژوهش نشان داد که در مرحله کدگذاری باز، بیش از 216 مفهوم و گزاره معنادار استخراج و در مرحله بعد 187 مفاهیم متناظر از تعداد 216 گزاره های معنادار کلی موجود در متن مصاحبه ها استخراج شد. بخاطر ارتباط مفهومی گزاره ها با همدیگر در مرحله کدگذاری باز 17 خرده مقوله از مفاهیم متناظر بیرون کشیده شده است. در نهایت پس از بررسی دقیق تر و پیوند بین مفاهیم خرده مقولات، 6 مقوله محوری به دست آمد که این مقولات عبارت از: هژمونی فرهنگ مصرف، رخ نمایی طبقه بالای اقتصادی، پذیرش فرهنگ غرب، همسانی با سلبریتی ها، تاثیرات فضای مجازی و تغییر سبک زندگی هستند که با انتزاع بیشتر این مقولات در مرحله کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته ای به شرح «شیوه گذران اوقات فراغت زنان در مراکز تجاری به علت گسترش فرهنگ مصرف و فرهنگ غرب در بستر رخ نمایی طبقه بالای اقتصادی، با استراتژی همسانی با سلبریتی ها و تاثیرات فضای مجازی به تغییر سبک زندگی زنان شهر شیراز منجر شده است» ظاهر شد که می تواند تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار بدهد.
۲۹۳۶.

نقش حضور آزادگان در طرحهای جهادی در پیش بینی رفع مشکلات اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، بهداشتی و درمانی جامعه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: طرحهای جهادی آزادگان مشکلات اقتصادی مشکلات فرهنگی مشکلات اجتماعی مشکلات بهداشتی و درمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۶
مقدمه: مدیریت جهادی ویژگیهای اثباتی دارد و می توان برای آن مرزهای معین و مشخصی با الگوهای متعارف و رایج مدیریتی در جهان قائل شد. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش شامل تمامی آزادگان تحت پوشش مؤسسه بنیاد شهید شهر تهران است. روش نمونه گیری، خوشه ای بوده و 284 نفر از آزادگان به صورتی تصادفی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که اعتبار آن توسط متخصصان تأیید شد و پایایی آن 934/0 گزارش شد. برای تحلیل داده ها از روشهای آماری همبستگی، رگرسیون و تحلیل مسیر و نرم افزارهای SPSS و LISREL استفاده شد. یافته ها: حضور آزادگان در طرحهای جهادی با هدف رفع مشکلات اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و بهداشتی و درمانی به ترتیب 30/0، 38/0، 27/0 و 21/0 رابطه دارد. برای ترسیم مدل حضور آزادگان در طرحهای جهادی و تأثیر آن بر هر یک از ابعاد فوق از نرم افزار لیزرل استفاده شده است که بر اساس آن می توان بیان کرد که حضور آزادگان در طرحهای جهادی درزمینه های رفع مشکلات ابعاد مذکور، تأثیرگذار بوده است. بحث: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین حضور آزادگان در طرحهای جهادی و رفع مشکلات اقتصادی شامل مصرف گرایی، اشرافی گری، سستی، تنبلی، بی حالی و انحراف از مسیر آرمان گرایی ایمانی، ارتباط وجود دارد. یافته دیگر پژوهش نشان داد که بین حضور آزادگان در طرحهای جهادی و رفع مشکلات فرهنگی رابطه وجود دارد. توجه به کار و سرعت انجام آن با در نظر گرفتن شرایط و نیازها جامعه از اهداف مدیر جهادی است. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین حضور آزادگان در طرحهای جهادی و رفع مشکلات اجتماعی شامل ارتقاء کرامت انسانها و ارائه خدمات متناسب با شأن و منزلت آنها رابطه وجود دارد. یکی دیگر از یافته ها، حضور آزادگان در طرحهای جهادی و رفع مشکلات بهداشت و درمان بوده است. آزادگانی هستند که با ادامه تحصیل، پزشک یا داروساز شده و با ارتباط نزدیک با بیمار و تلفیق دانش نو با دانش بومی در قالب طرحهای جهادی به ویژه در مناطق کمتر برخوردار و نیازمند به ارائه خدمات مناسب بهداشتی و درمانی، حضور پیدا کرده اند.
۲۹۳۷.

حمایت اجتماعی و بازتعریف هویت زنان همسرازدست داده به مثابه مادر: مطالعه ای در منطقه عباس آباد و افسریه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مادری زن همسر از دست داده بازتعریف هویت حمایت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۳
دراین پژوهش در پی آن هستیم که دریابیم کسب حمایت های اجتماعی-خانوادگی چگونه بر باز تعریف هویت زنان «همسر از دست داده» تاثیر می گذارد؟ این پژوهش در بین زنان «همسر از دست داده» ساکن دو محله افسریه و عباس آباد، با استفاده از رهیافت نظریه داده بنیاد انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساخت مند ومشاهده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که «زنان همسر از دست داده» پس از گذراندن دوران سوگواری و اندوه ناشی از فقدان همسر، شرایط یکسانی ندارند. کدگذاری باز به ظهور سه مقوله بیوه های شاد، بیوه های غمگین و بیوه های سرگردان؛ منجر شد. بیوه های شاد خود به زیرمقوله های زنان حمایت طلب، زنان مستقل و زنان مقاوم قابل دسته بندی است. زنان «همسر از دست داده» با قرار گرفتن در موقعیت جدید به بازتعریف هویت مادرانه خود می پردازند. در خلال فرآیند بازتعریف هویت، «زنان همسر از دست داده» در پنج پارادایم زن فناشده، زن حمایت طلب، زن سرگردان، زن مقاوم و زن مستقل قرار می گیرند. مادری بخشی اساسی از بازتعریف هویت «زنان همسرازدست داده» است و برخورداری از حمایت های خانوادگی-اجتماعی در باز تعریف هویت مادرانه زنان همسر از دست-داده تاثیرگذار است؛ آنچنان که زنان فناشده و حمایت طلب را می توان مادران فناشده و حمایت طلب نامید. زنان مستقل نیز مادران مجرد هستند. حمایت خانواده نخستین در شکل گیری هویت مادران حمایت طلب، بنیادین است.
۲۹۳۸.

آموزش عالی و توسعه اقتصادی: مطالعه تطبیقی کشورهای منتخب جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گسترش کمی آموزش عالی کارآیی آموزش عالی برابری آموزش عالی توسعه اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۳ تعداد دانلود : ۴۷۷
تأثیر آموزش عالی بر توسعه موضوعی انکارناپذیر است؛ اما به نظر می رسد صرف افزایش لجام گسیخته و بدون برنامه مؤسسات آموزش عالی و تعداد دانشجویان، زمینه ساز دست یابی به توسعه نیست. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین شاخص های کمی (کمیت آموزش کمی) و کیفی (کارآیی و برابری) آموزش عالی با توسعه اقتصادی میان 78 کشور منتخب جهان است. پشتوانه نظری این پژوهش، بر نظریه های سرمایه انسانی، توسعه انسانی و رویکردهای مرتبط با بازده سرمایه گذاری در آموزش متکی است. این پژوهش به لحاظ روش شناسی با اتکا به پارادایم اثباتی و با استفاده از تحلیل ثانویه داده های طولی بین سال های 2010-2016 انجام شد. نتایج نشان دادند گسترش آموزش عالی از شروط لازم برای دست یابی به توسعه اقتصادی است نه شرط کافی. همچنین شاخص های کمی آموزش عالی در ترکیب متوازن با شاخص های کیفی نظیر کارآیی و برابری، ممکن است زمینه ساز توسعه اقتصادی شود؛ درنهایت، در دوره پساتوده ای برای تبیین توسعه اقتصادی، توجه به شاخص های کیفی آموزش عالی، بستر و محیط گسترده سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره که دو نهاد آموزش و اقتصاد در آن فعالیت می کنند و همچنین ترکیب پیچیده ای از سایر عوامل ضرورت دارد.
۲۹۳۹.

سرمایه اجتماعی در بازارهای تاریخی ایران (مطالعه موردی بازار تاریخی تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی زمینه های فرهنگی و اجتماعی زمینه های اقتصادی بازار تاریخی تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۴۱۷
بازارهای تاریخی ایران، نمونه ای جامع از فرهنگ بومی ایرانی را به نمایش می گذارند و سرمایه اجتماعی این بازارها را می توان در ابعاد فرهنگی و مذهبی، اجتماعی، اقتصادی، تاریخی، معنایی و فضایی بررسی نمود. بازارهای تاریخی از الگوها و کیفیتهای محیطی مطلوبی در فضاها، سنتهای داد و ستد و رویدادها برخوردارند که محمل سرمایه های اجتماعی غنی و پویایی در گذر زمان بود ه اند. امری که با احداث پاساژها و مراکز خرید معاصر با سبکهای غیربومی مورد تضعیف واقع شده است. این مقاله با هدف تبیین ابعاد و کیفیتهای سرمایه اجتماعی در بازارهای تاریخی و نمونه موردی بازار تاریخی تبریز انجام می شود، که  با استفاده از روش تحقیق تحلیلی_اسنادی و پیمایش میدانی انجام می شود. بازارهای تاریخی با برخورداری از الگوهای ارزشمند در ساختار و اجزاء سنتهای بومی در فضاهایی همچون راسته، تیمچه ، سرا، دالان و مسجد، مجموعه عظیمی از سرمایه اجماعی را با خود در گذر زمان حمل می نماید. سرمایه اجتماعی در بازار تبریز بر اساس پایه اقتصادی، سیستم فضایی و کالبدی حجره ای؛ فرهنگ ایرانی_ اسلامی (درهم تنیدگی و انسجام نظم اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی؛ مرکزیت مساجد و مراجعه کسبه و مراجعین برای ادای نماز؛ برگزاری مراسمات فرهنگی و مذهبی در جشنها، عزاداری؛ اعتقادات دینی؛ همیاری نیازمندان؛ روابط همسایگی مستحکم) استوار است.
۲۹۴۰.

ارزیابی نقش گردشگری روستایی در توسعه پایدار: مطالعه موردی روستای میرآباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: استراتژی جامعه شناسی توسعه توسعه پایدار گردشگری روستایی میرآباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۵۴۳
توسعه پایدار، تابعی از توازن و تعادل در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی است. توسعه پایدار روستایی، در ذیل توسعه پایدار قرار دارد. به فراخور موضوع می توان گفت که یکی از عوامل تاثیرگذار بر توسعه روستایی، گردشگری است. یکی از دلایل اهمیت این موضوع، آثار مخرب معیشت های ناپایدار اقتصاد روستایی است که به منابع پایه وابسته بوده و زیمنه ساز ایجاد بحران های اکولوژیکی گردیده است. در استان آذربایجان غربی و جهت تخفیف بحران خشک شدن دریاچه ارومیه که اقلیم و کشاورزی منطقه را به شدت تحت تاثیر قرار داده است، گردشگری می تواند یکی از گزینه های ایجاد معیشت جایگزین در روستاهای واقع در حوزه آبریز دریاچه باشد. یکی از روستاهای واقع در این حوزه که به عنوان روستای هدف گردشگری نیز ثبت شده است، روستای میرآباد از توابع شهرستان اشنویه می باشد. مرور منابع نشان می دهد چگونگی پایدار سازی گردشگری و کمک به اهداف توسعه پایدار کشورهای در حال توسعه هنوز چالشی اساسی است. در این مقاله، با استفاده از روش کیفی –مشارکتی، عوامل و موانع توسعه گردشگری پایدار روستایی در منطقه شناسایی و با استفاده از روش swot، عاملها رتبه بندی و براساس نتایج بدست آمده، استراتژی های توسعه گردشگری پایدار روستایی در منطقه ارائه گردید. یافته های پژوهش، بیانگر ناپایدار بودن گردشگری در منطقه بوده و غلبه معیشت های ناپایدار، بی اعتنایی به فرصتهای جدید و ... از علل این ناپایداری است. کلیدواژگان: استراتژی؛ توسعه پایدار؛ گردشگری روستایی؛ میرآباد

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان