مقالهى حاضر، متن سخنرانى آقاى مجتهد شبسترى است که در بزرگداشت مرحوم دکتر یداللَّه سحابى در مسجد دانشگاه تهران ایراد شده است، آقاى شبسترى، در این سخنرانى، به بررسى انحاى اساسى آزادى و اهمیت آن در حیات انسان امروزین و نیز، نسبت آزادى تفکر با ادیان وحیانى پرداخته است.
به نظر آقاى نراقى پستمدرنیسم تعریف واحدى ندارد و آنهایى که آن را مطرح مىکنند، نمىدانند پستمدرن چیست. روشنفکران نباید از جناح خاصى حمایت کنند. جهانى شدن نیز فرایندى حتمى است، اما باید براى تأثیرگذارى بر روند آن تلاش کرد. گفتوگوى تمدنها نیز طرحى عالى است که به جهان تذکر داد باید به سنتها توجه کرد.
در کنار دو دیدگاه سنتى و سکولار، فریادهایى نیز شنیده مىشود که خواهان اصلاح گفتمان اسلامى درباره زن است . این مقاله به تبیین آراى شیخ محمد غزالى و شیخ یوسف قرضاوى، دو نمونه بارز این گفتمان اصلاحى، مىپردازد .