درخت حوزه‌های تخصصی

شهرزاد اسفرجانی ( موسس و مدیر شرکت تبلیغاتی داروگ، مدرس طراحی بسته بندی و تبلیغات بازرگانی ) میر احمد امیر شاهی ( دکتری مدیریت از دانشگاه کرتین استرالیای غربی، عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا (س))، پرویز درگی عضو هیأت علمی مقطع کارشناسی ارشد سازمان مدیریت صنعتی، رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل شرکت توسعه مهندسی بازار گستران آتی )، رامین زمانی ( فوق لیسانس رشته مهندسی از دانشگاه امیر کبیر، مدیر بازاریابی شرکت بدرالکتریک) ، علی عیاری ( فوق لیسانس مدیریت اجرایی، مدیر بازاریابی شرکت پاکسان)، و محمود محمدیان ( دکتری مدیریت بازاریابی، عضوهیات علمی دانشکده مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی ) شرکت کنندگان در این میزگرد بودند.

در دهه های اخیر روند تغییرات آمیزه بازاریابی به سمتی حرکت می کند که صاحبنظران مختلف پا را از حوزه پی ها بیرون گذاشته و گاه وارد حوزه های دیگر نظیر وی ( V) ها می شوند

در تحقیقات مختلف و از جنبه سطح بررسی، رقابت‌پذیری در سه سطح ملی (کشوری)، صنعت و بنگاه (سازمان/ شرکت) مورد توجه قرار گرفته است. در این میان سطح بنگاه بیشتر از دو سطح دیگر مورد مداقه واقع شده است، بر همین اساس در این مقاله نیز ضمن بررسی کلی رقابت‌پذیری در سطوح ملی و صنعت، به بررسی عمقی آن در سطح بنگاه خواهیم پرداخت. از جنبه رویکرد بررسی، عمدتا بر اساس دو رویکرد محتوایی و فرایندی به شناسایی رقابت‌پذیری پرداخته شده است، بر مبنای رویکرد اول در شناسایی رقابت‌پذیری همواره باید بر نیازهای بازار و محیط تاکید شود در حالیکه در رویکرد دوم، بجای تمرکز بر تحلیل رقابت، فرایند دستیابی به شرایط رقابتی مورد توجه قرار می‌گیرد. در این مقاله در قالب بعد یا جنبه سوم شناسایی رقابت‌پذیری، مولفه های رقابت‌پذیری بنگاه در دو نوع تشکیل‌دهنده و تاثیرگذار دسته‌بندی شده‌اند. نکته قابل توجه این است که یک سری از مولفه‌ها که در سطح ملی به عنوان مولفه‌های تشکیل‌دهنده رقابت‌پذیری هستند ممکن است در سطوح صنعت و بنگاه به عنوان مولفه‌های تاثیرگذار بوده و بر عکس برخی از مولفه‌ها که در سطح بنگاه به عنوان مولفه‌های تاثیرگذار تلقی می شوند ممکن است در سطوح صنعت و ملی به عنوان مولفه‌های تشکیل‌دهنده باشند.

گفتگویی که در پی می آید حاصل حضور مهربان و صمیمی دکتر ابراهیمی ،بنیانگذار رشته بازاریابی در ایران، در دفتر نشریه است. در این گفتگو عنوان نشریه یعنی ""توسعه مهندسی بازار ""پرسش نخست ما بود با این توجه که این عنوان به لحاظ تئوریک و کاربردی در پیکره نظام بازاریابی چه معنایی دارد. دکتر ابراهیمی با نگرش وسیع به این پرسش پرداخت اما محدود به آن نشد و قلمروهای بحث گسترده تر از آن شد که انتظار می رفت.در این گفتگو .........

هدف این پژوهش تبیین رابطه میان راهبردهای توسعه بازار و عملکرد صادراتی و شناسایی عواملی است که می توانند این رابطه را تحت تاثیر قرار دهند. سهم اصلی این پژوهش در پژوهشهای مربوط به استراتژی توسعه بازار صادراتی، مطالعه همزمان عوامل موثر بر استراتژی توسعه بازار صادراتی و عملکرد صادراتی، با اتکا به اصل همسویی راهبرد- محیط و با استفاده از رویکرد انحراف از ویژگیهای معیار در آزمون همسویی است. نتایج (که با مطالعه  شرکتهای تولیدی صادرکننده محصولات غذایی در ایران طی سالهای 4-1382 حاصل شد(حاکی از این است که در مورد اغلب معیارهای عملکرد صادراتی (شامل سطح صادرات و رشد نسبی صادرات) تفاوت معنی داری میان دو راهبرد تمرکز بازار و گسترش بازار وجود ندارد. در این پژوهش، کسب سهم بازار بیشتر به عنوان هدف صادراتی، تطبیق محصول با نیازهای مشتریان در بازارهای هدف، فایق آمدن بر محدودیتهای لجستیک، دیدگاه بین المللی مدیریت، بهره مندی از قابلیتهای تولیدی، قیمت گذاری رقابتی و دیدارهای منظم از بازارهای صادراتی، به عنوان عواملی شناسایی شده اند که با راهبرد تمرکز بازار هماهنگی دارند. در مقابل، دستیابی به حجم فروش بیشتر، حل مشکلات و محدودیت های قیمت گذاری، برخورداری از قابلیت های تولیدی و توانمندیهای بازاریابی عواملی هستند که با راهبرد گسترش بازار تناسب دارند.

پیتر دراکر، صاحبنطر علم مدیریت در قرن حاضر، اذعان داشت. ارتباطات، ادراک است؛ ارتباطات، انتظار است و ارتباطات مبتنی بر اطلاعات است. سرپرستان فروش باید بدانند افراد تحت نظارتشان وظایف و مسئولیتهای خود را چگونه انجام می دهند. همچنین افراد تحت سرپرستی آنها نیز باید بدانند توقع سرپرستان از آنها چیست و چگونه می توانند به نتیجه و موفقیت برسند، راههای نیل به موفقیت برای طرفین چیست؟ بنابراین قبل از آنکه در بازار به سراغ مشتریان برویم و آنها و نیازهایشان را شناسایی کنیم به .........

کتاب جعبه ابزار بازاریابی یکی از کتابهای درخشان از مجموعه کتابهای موفق و کاربردی ضروریات کسب و کاری هاروارد است. این مجموعه کتابها، در واقع عبارتند از مجموعه ای نفیس و به دقت گردآوری شده از دستور العملهای کاربردی ارائه شده در مجموعه کتابهای چاپ شده توسط انتشارات دانشگاه هاروارد در یک حوزه خاص. کتاب مزبور را مهندس امیر توفیقی با نثری شیوا و روان به فارسی برگردانده است و انتشارات .......... آن را چاپ و منتشر کرده است. برای خرید این کتاب به فروشگاه اینترنتی TMBA WWW.Tmba.ir مراجعه کنید.

این مقاله با نگرشی بدیع، سه هدف را در تحلیل تبلیغات تجاری بویژه تبلیغات تلویزیونی دنبال می کند و به آن پاسخ می دهد: 1- چگونه از طریق این رویکرد می توان به طراحی موثر پیامهای تبلیغی دست یافت. 2- چگونه می توان یک پیام تبلیغی را طراحی کردکه در کنار فروش کالا با ارزشهای فرهنگی نیز همخوانی داشته باشد. 3- نقاط قوت و ضعف پیامهای تبلیغی چیست و آیا می توان مدل یا الگویی را در خصوص متون تبلیغی ترسیم کرد.

رشد و توسعه همواره یکی از اهداف مهم هر بنگاه اقتصادی بشمار می‌آید. اما چالش‌های دنیای امروز از جمله کمیابی منابع و افزایش رقابت، شرکت‌ها را بر آن داشته است تا در جستجوی منابع پایدارتری برای کسب مزیت رقابتی خود باشند. در این راستا، شرکت‌ها به استراتژی‌های تنوع و به عبارتی، ایجاد کسب و کارهای جدید اما مرتبط- در جهت ایجاد هم‌افزایی و استفاده بهینه از امکانات و ظرفیت‌های خود- روی آورده‌اند. لذا، سوال اینجاست که استراتژی‌های تنوع چگونه می‌تواند درکسب مزیت رقابتی به آنها کمک کند. گام اول در پاسخ‌گویی به این سوال، یافتن یک رویکرد تئوریکی مناسب است که بتواند چگونگی ایجاد مزیت رقابتی را در شرکت‌های چند کسب و کاره توضیح دهد. در این مقاله سعی شده است تا با تشریح موضوع و مقایسه اجمالی رویکردهای مختلف به ارائه یک چارچوب نظری مناسب دست یابیم.

شواهد موجود در کشورهای غربی نشان از علاقه مندی گروههای سیاسی برای به کارگیری روشها و تکنیک های بازاریابی نوین دارد. تمایل کاندیداها برای قرار گرفتن در قالب احزاب و گروههای سیاسی می تواند دلیلی بر علاقه مندی آنها برای استفاده از تکنیکهای بازاریابی باشد. کاندیداها بیشتر از پیش، خود را ملزم به اتخاذ پیامی واحد با استفاده از ایده و علامتی واحد و با زبانی قابل فهم برای مردم می دانند.در این مقاله تلاش شد، تا به اختصار برخی از ابزارهایی را که در کشورهای غربی در کمپین های سیاسی مورد استفاده قرار می گیرد، تشریح شوند.

در این مقاله مزیت صنعت چرم ایران ارزیابی شده است. به این منظور شاخص های مزیت شامل DRC ،RCA ، TMو CMS برای پوست، چرم و محصولات چرمی (کفش و سایر پوشاک چرمی) محاسبه شده اند. نتایج حاصل از محاسبه شاخص ها نشان می دهد که ایران در صدور پوست (ماده اولیه اصلی صنعت چرم) دارای مزیت است البته چون سیاست کشور جایگزینی صدور این ماده با محصولات دارای ارزش افزوده بالاتر است، شاخص های مبتنی بر اطلاعات تجاری بیانگر خروج تدریجی کشور از بازار پوست است.بر حسب شاخص DRC (هزینه منابع داخلی)، کشور در زمینه چرم دارای مزیت بالقوه است و شاخص RCA (مزیت نسبی آشکار شده) نشان می دهد که در سال های اخیر این مزیت به فعل در آمده و ایران در صدور چرم دارای مزیت نسبی شده است. شاخص TM (نقشه ریزی تجاری) نشان می دهد اگر چه کشور در گروه برندگان بازار چرم قرار گرفته است ولی بازار چرم در جهان در سال های اخیر رو به افول است. در این صورت شناخت بازارهای صادراتی و اعتلای عوامل تعیین کننده مزیت رقابتی اهمیت مضاعف می یابند. تحلیل شاخص CMS (سهم بازار پایدار) نشان می دهد که مزیت کشور در بازار چرم پایدار نیست، این امر علاوه بر رو به افول بودن بازار این محصول در سال های اخیر به انتخاب نامناسب بازارها و اثر رقابتی منفی بر می گردد.در زمینه محصولات چرمی اگرچه شاهد رشد صادرات هستیم، اما هنوز RCA کوچکتر از یک است، لذا کشور فاقد مزیت نسبی است. شاخص TM نشان می دهد که بازار این نوع محصولات روبه افول و در نتیجه رقابت در آن دشوار است. شاخصCMS نیز برای بیشتر بازارهای صادراتی منفی است.در مجموع اگرچه صادرات صنعت چرم کشور دارای رشد است اما تا رسیدن به مزیت پایدار و رقابتی به ویژه در محصولات با ارزش افزوده بالاتر فاصله دارد. پیمودن این فاصله مستلزم توجه به عوامل تعیین کننده مزیت رقابتی چون فناوری، تحقیق و بازاریابی است.