درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۲۲۱ تا ۴٬۲۴۰ مورد از کل ۱۰٬۶۸۷ مورد.
۴۲۲۱.

تحلیل روایی نمایشنامه «ایرانیان» اثر آیسخیلوس بر مبنای دیدگاه ساختاری رولان بارت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: روایت شناسی ساختارگرایی کارکرد آیسخیلوس رولان بارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۶ تعداد دانلود : ۶۹۴
روایت شناسی، دانشی است که به بررسی فنون و ساختارهای روایی یک روایت، به عنوان گزارشی از واقعیت های مرتبط که در قالبی هنری ارائه شده اند، می پردازد. بررسی روایت شناسانه متن هایی همانند نمایشنامه «ایرانیان» نوشته آیسخیلوس که جنبه های گوناگون تاریخی، اسطوره ای و مذهبی را در بر دارند، افق دید تازه ای ایجاد می کند. بر این مبنا، هدف مقاله حاضر، بهره گیری از نظریه های رولان بارت برای واکاوی ساختار روایی این نمایش نامه در سه سطح کارکردها، کنش ها و روایت است. در این پژوهش، ضمنِ بررسی کارکردهای روایی، دلالت ها و معانی پنهان روایت نیز مورد بررسی قرار می گیرد. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و با رویکردی روایت شناختی است. به طور کلی، یافته های پژوهش از این قرار است؛ نخست، نظریه بارت با متن ها و نمایشنامه های پیش از میلاد مسیح نیز همسویی دارد. دوم، نویسنده در سطح کنش ها، با ساخت تقابل های فراوان توانسته است با ایجاد پیوند هایی میان انسان ها با یک دیگر و با ارواح درگذشتگان، مفاهیم دینی خود را به خوانندگان القا کند. سوم، در سطح روایت، خواب، فال و اخبار پیک ها، نشان دهنده کوچک شمردن تدبیر انسانی در مقابل تقدیر خدایان است. چهارم، پیروی از الگوی تحلیل روایت شناسانه بارت، هم پرده از برخی زیبایی های نهفته در داستان بر می دارد و هم سبب درک بهتر مفهوم، چراییِ نوشته شدن و پیامِ نهانی متن می شود.
۴۲۲۲.

آگاهی زبان آموزان ایرانی از حضور خواننده در متن: مدلی از استراتژی های مبتنی بر تکالیف نگارشی (مقاله به زبان انگلیسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی زبان انگلیسی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: آموزش نگارش ایرانی توجه به مخاطب در نگارش آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۵ تعداد دانلود : ۶۷۹
زبان آموزان ایرانی اغلب به حضور خواننده در متن توجه نمی کنند، و این امر نمرات ضعیفی در نگارش آنان به دنبال دارد. مطالعه حاضر در یکی از دانشگاه های بزرگ ایران انجام شد تا به زبان آموزان آموزش دهد چگونه به حضور مخاطب در متن توجه نمایند. تعداد سی و پنج دانشجوی زبان انگلیسی به روش آموزش فرآیندی آموزش داده شدند و از آنان خواسته شد نامه ای به یک مقام عالیرتبه ی دولتی بنویسند. پس از دریافت نسخه اول نامه مذکور، ابعاد توجه به مخاطب به آنان آموزش داده شد تا بر همان اساس نسخه اولیه را از نظر سبک و ملاحظات مربوط به مخاطب اصلاح نموده و جهت نمره گذاری ارسال نمایند. سپس از آنان مصاحبه ای در خصوص نحوه توجه به مخاطب در نگارش، نحوه دخالت دادن مخاطب در متن، و استراتژی های به کاررفته در تکمیل متن نهایی گرفته و ضبط شد. متن نوار ضبط شده بر روی کاغذ پیاده شد و به صورت کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت که از دل داده ها، دو درون مایه اصلی حاصل شد: ملاحظات زبانشناختی و ملاحظات غیر زبانشناختی. همچنین، شرکت کنندگان به طور ضمنی به سه مرحله از توجه به مخاطب اشاره نمودند: استراتژی های قبل، بعد و حین انجام تکلیف نگارشی. به طور خلاصه، آموزش زبان آموزان ایرانی به ارتقای استراتژی هایِ توجه به مخاطب در نگارش انجامید .
۴۲۲۴.

اتصال پی بست های ضمیری به اسامیِ مختوم به واکه در زبان فارسی: چگونگی اتصال و بازنگری نظام پی بست های ضمیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: واکه گروه اسمی درج پی بست های ضمیری نظام وندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۶۵۳
این مقاله به بررسی چگونگی اتصال پی بست های ضمیریِ زبان فارسی به اسامیِ مختوم به واکه می پردازد. هدف از انجام این پژوهش بازنماییِ صورت زیرساختیِ این نوع ضمایر در زبان فارسی و چگونگیِ اتصال آنها به گروه های اسمیِ مختوم به واکه، و همچنین مطالعه انواع فرایندهای درجِ موجود بین ستاک و پی بست است. بررسی داده ها نشان می دهد که نظام پی بست های ضمیری در زبان فارسی، نظامی سه عضوی است که هریک بیانگر اول شخص، دوم شخص و سوم شخص مفرد است. این ضمایر تنها از یک همخوانِ منفرد تشکیل شده اند، که صورت جمع متناظر آنها با افزودن پسوند جمع ساز ‘-An’حاصل می گردد. همچنین، نشان داده می شود که واکه درج شده میان ستاکِ مختوم به واکه و ضمیر در قیاس با ستاک های مختوم به همخوان درج می گردد. این نوع فرایندِ درج، خود زمینه سازِ درجِ غلت یا نیم واکه میان ضمیر و واکه درجی می شود.
۴۲۲۵.

عوامل مؤثر بر تناوب سببی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره ششم آذر و دی ۱۳۹۴ شماره ۵ (پیاپی ۲۶)

کلیدواژه‌ها: بافت ساخت موضوعی تناوب سببی/ خودانگیخته رویکردهای واژگان گرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۷۹۰
بسیاری از زبان شناسان، ساخت موضوعی و تظاهر موضوع ها را در تناوب های سببی/ خودانگیخته ازمنظر رویکردهای واژگان گرا بررسی کرده اند. در مقاله حاضر، انشعاب های مختلف رویکردهای واژگان گرا را بررسی، نقد و مقایسه می کنیم و سپس فرضیه اصلی این رویکردها را مورد آزمایش قرار می دهیم. در این رویکردها، فرض این است که ویژگی های معنایی و واژگانی فعل تعیین کننده ساخت موضوعی و تناوب موضوعی است. در این مقاله، مبتنی بر داده های زبان فارسی نشان می دهیم که ویژگی های معنایی فعل نقشی اساسی در تعیین تناوب موضوعی ایفا می کنند؛ اما نمی توانیم شرکت یا شرکت نکردن فعل در تناوب سببی را تنها به محتوای واژگانی فعل نسبت دهیم. به طور کلی، یافته های این پژوهش بر نتایج پژوهش های پیشین سایه تردید می افکنند و نشان می دهند که عوامل دیگری ورای ویژگی های واژگانی فعل در تعیین ساخت موضوعی و شرکت فعل در تناوب سببی ایفای نقش می کنند. در این ارتباط، هدف دیگر این مقاله تعیین عوامل مؤثر بر شرکت افعال زبان فارسی در تناوب سببی است.ازمیان این عوامل می توانیم به عوامل بافتی، همچون ویژگی معنایی موضوع های فعل و سازه های غیرموضوع و همچنین دانش دایرة المعارفی که در سطح بازنمون منطقی در تعامل با یکدیگرند، اشاره کنیم.
۴۲۲۶.

Developing a profile of learning needs of Iranian undergraduate students of English Language and Literature(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Applied Language Studies,Vol ۶, No. ۲, ۲۰۱۴

کلیدواژه‌ها: English majors Graduates Instructors Learning needs Undergraduate students

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۵۱۲
The current study aimed at investigating the academic learning needs of Iranian undergraduate students of English Language and Literature from the perspective of 320 stakeholders including undergraduate students (n=252), graduates (n=51), English literature instructors (n=7), and language instructors (n=10). To this aim, atriangulation of the most important data collection instruments of needs analysis (i.e., questionnaires, class observations, and semistructured interviews) was adopted for data collection at eight different Iranian state universities. The results of data analysis revealed that the above-mentioned students are not adequately equipped with learning and communication strategies during their academic and preacademic studies. The results of the current study may promise implications for the provision of some extracurricular EFL courses at the tertiary and senior high school levels in order to enhance students’ sociocultural and strategic competence based on the shared decision-making process among different stakeholders in the course design community
۴۲۲۸.

The Role of Verbalization in Listening Conceptual Formation among Iranian EFL Learners: A STI Perspective(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی کاربردی دوره هجدهم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: Concept formation Materialization Collaborative verbalization Listening performance

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۰ تعداد دانلود : ۴۵۲
The present study was an attempt to investigate the significance of verbalization and teaching the concepts of listening on the development of listening performance among Iranian EFL learners. To do so, an experimental study was designed in which the participants were sixty pre-intermediate learners selected based on the results of their performance on a standard version of Oxford Placement Test (OPT). The participants were divided into two experimental groups. The learners in experimental group I (Systemic Theoretical Instruction- Explanation and Materialization (STI-EM), were exposed to materialized tools which consisted of presenting the target concept in charts accompanied by the examples and related strategies to extract the concept, while Group II students (Systemic Theoretical Instruction- Explanation, Materialization, and Verbalization (STI-EMV), enjoyed materialized tools as well as collaborative verbalization. The learners in both groups went through pre-test, intervention, and post-test. The collected data were analyzed through employing analysis of covariance (ANCOVA). The results indicated that the group which practiced collaborative verbalization in L1 outperformed the one which was just mediated by teacher's oral explanation and materialized objects
۴۲۳۰.

بررسی برخی از فرایندهای واجی در گویش بروجردی در مقایسه با فارسی معیار با تلفیقی از رویکرد واج شناسی زایشی و نظریه بهینگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۴ 1 - 19

کلیدواژه‌ها: گویش لری گویش بروجردی واج شناسی زایشی نظریه بهینگی فرایندهای واجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۵ تعداد دانلود : ۷۳۹
هدف از پژوهش حاضر بررسی برخی از مهم ترین فرایندهای واجی موجود در گویش بروجردی است. این گویش یکی از گویش های لری است که به همراه زبان فارسی، به شاخه جنوبی زبان های ایرانی غربی تعلّق دارند. داده های مورد استفاده در پژوهش از میان واژه ها و عبارات گفتگوهای محاوره ای گردآوری شده از تعداد هجده گویشور این گویش استخراج شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و در چارچوب واج شناسی زایشی و نظریه بهینگی، به توصیف و تبیین برخی از فرایندهای واجی در گویش بروجردی می پردازد. در این مقاله به فرایندهایی چون همگونی، ناهمگونی، تضعیف و حذف اشاره شده است. بررسی های انجام گرفته نشان داد که برخلاف فرایند تقویت، موارد بسیاری از فرایندهای همگونی، تضعیف و کشش جبرانی در این گویش دیده می شود که این امر، بیان گر آن است که گویشوران لری بروجردی، نسبت به گویشوران زبان فارسی معیار، تمایل بیشتری به استفاده از اصل کم کوشی دارند. در بررسی این گویش از چارچوب نظریه بهینگی مشخّص شد که در واژه های بررسی شده لری بروجردی، محدویت های حذف همخوان پایانی (NO CODA)، اصل مرز اجباری (OCP)، محدودیت مجاورت همخوان انسدادی دندانی و همخوان سایشی (FRIC DENT STOP) و کم کوشی (LAZY) رعایت شده که در گونه فارسی معیار این محدودیت ها نقض شده اند.
۴۲۳۱.

اسب در ادبیات فارسی و روسی

نویسنده:
منبع: هنر زبان دوره ۴ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۲۰۱۹) شماره ۲

کلیدواژه‌ها: اسب ادبیات فارسی ادبیات روسی آلک دل آگاه اسطوره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۲ تعداد دانلود : ۵۱۴
در نوشتار حاضر به بررسی و مقایسه ی جایگاه اسب در آثار ادبی فارسی و روسی پرداخته شده است. اسب در ادبیات هر دو ملت غالباً از هویتی انسانی برخوردار است و همدم و یار باوفای انسان برشمرده می شود. این حیوان اسطوره ای در آثار ادبی هردو سرزمین، همواره نماد مثبت بوده و فاقد خصایل منفی است. برای نشان دادن این امر به آثاری از هردو سرزمین اشاره کرده ایم که در آن ها اسبان نقش آفرین بوده اند. بااین وجود در یکی از داستان های حماسی مشهور روسی به نام «آلک دل آگاه» که ریشه در تاریخ روسیه دارد و با اسطوره های ملی روسی درآمیخته است، نقش اسب از سایر آثار متفاوت می باشد و به نوعی ناخودآگاه منجر به سرنوشت تلخ قهرمان می گردد. اسب در اسطوره های ادبی مکمل شخصیت قهرمان محسوب می شود و در سیر تکامل شخصیت وی نقش دارد. هدف از پژوهش حاضر نشان دادن اشتراک دیدگاه دو فرهنگ به یک نمادینه ی مشترک است.
۴۲۳۳.

الگوهای کاهش ظرفیت فعلی: شواهدی از زبان فارسی

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال اول زمستان ۱۳۹۲ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: ضد سببی مجهول سازی فرایندکاهش ظرفیت برآیندی انعکاسی دوسویه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۲ تعداد دانلود : ۶۹۰
مقاله حاضر تحلیلی بین زبانی از الگوهای کاهش ظرفیت فعل که به حذف کنشگر منجر می شود ارائه می-دهد. در این راستا بهره گیری زبان فارسی از دو الگوی مهم ضدسببی و مجهول سازی مورد بررسی قرار گرفته است و نشان داده شده که هرچند عملیات تغییر ظرفیت غالباً در زبان های دیگر به صورت ساختواژی رخ می دهد، در زبان فارسی این فرایندها از طریق الگوهای غیرصرفی صورت می پذیرد. در خصوص مجهول سازی نیز نشان داده شده از آنجا که این فرایند کاهش ظرفیت فعل را به همراه دارد، برخلاف نظر برخی از زبانشناسان، ساخت غیرشخصی اختیاری را نمی توان به عنوان مجهول نحوی در نظر گرفت. همچنین تغییر تعدی به ساخت مجهول منجر نمی گردد بلکه این فرایندِ واژگانی، ساخت های ضدسببی و غیرسببی را به دست می دهد. در این مقاله سعی شده است با استفاده از سه محک الف) مجاز بودن قید به-خودی خود؛ ب) صورت متناظر ضد سببی ایستا؛ و ج) باهمایی با عامل گروه حرف اضافه ای، راهی برای تشخیص ساخت های ضدسببی در زبان فارسی ارائه گردد. علاوه برآن الگوهای برآیندی، انعکاسی و دوسویه نیز مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده شده است که زبان فارسی از میان این سه الگو تنها از الگوی برآیندی برای کاهش ظرفیت فعل و حذف کنشگر بهره می گیرد.
۴۲۳۴.

مقاله به زبان انگلیسی: آموزش مدبرانه با استفاده از ضبط فیلم در آموزش زبان انگلیسی در ایران (Reflective Teaching through Videotaping in an English Teaching Course in Iran)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش مهارت های زبان (JTLS) سال هشتم تابستان ۱۳۹۵ (۲۰۱۶) شماره ۲

کلیدواژه‌ها: بازخورد معلمان زبان انگلیسی تدریس بازخوردی ضبط فیلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۲ تعداد دانلود : ۶۰۴
هدف از این پژوهش، بررسی به کارگیری ضبط فیلم به عنوان روشی برای آموزش مدبرانه معلمان زبان انگلیسی می باشد. برای انجام این مطالعه، هشت مدرس زبان انگلیسی از یک موسسه آموزش زبان انگلیسی در ایران انتخاب شدند و به مدت یک ماه و نیم تحت بررسی قرار گرفتند. داده های مطالعه حاضر از منابع مختلفی شامل ضبط فیلم از جلسات آموزش، برگه های خودارزیابی و انجام مصاحبه جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده های موجود حاکی از آن است که تفاوت معناداری در ارزیابی معلمان از فرآیند آموزش خود در آغاز و پایان ترم وجود دارد. نتایج همچنین نشان دهنده آن است که محتوای آموزش مدبرانه یا برخی موضوعات بررسی شده توسط معلمان ایرانی شامل الگوهای ارتباطی در کلاس درس، جو عاطفی کلاس، مدیریت کلاس، تصحیح خطا، ظاهر فیزیکی معلمان، روش ها و تکنیک های آموزش، پیشرفت حرفه ای معلمان و تسلط آن ها بر زبان انگلیسی می باشد. مفاهیم و معانی ضمنی مطالعه ی حاضر برای معلمان زبان انگلیسی، تولیدکنندگان مواد درسی و طراحان برنامه های آموزشی و تربیت معلم، جالب توجه است.
۴۲۳۵.

نقش مترجم در کتاب بازتاب دق، اثر ولادمیر نابکف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قلم ۱۳۸۴ شماره ۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۱
در رمان بازتاب دق، که ناباکف به سال 1947 نوشت، نویسنده استبداد و فشار حکومتی را زیر سوال می برد و در پوشش استعاری- تفسیری انتقاد از حاکمیتی زورگو می کند که در راس مملکتی قرار دارد و ترجمه و مترجم را به خدمت استبداد خود در می آورد. بدین ترتیب هملت، اثر ادبی معروف شکسپیر به خاطر مقبول قرار گرفتن در نزد قدرتمندی خودکامه، مورد شکنجه و عذاب مترجم قرار می گیرد و ماهیت اصلی اش را از دست داده و تبدیل به متنی کاملا تحریف شده می گردد. ناباکف با بازی با کلمات نشان می دهد که چگونه ترجمه فقط یک عامل برقراری ارتباط بین مردم نیست بلکه کاری است زیبا شناختی در برگردان گفتمان یک نویسنده که نیاز به تعهد مترجم دارد.
۴۲۳۶.

توزیع پرسش واژه در جملات پرسشی تک پرسش واژه ای در فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 129 - 150

کلیدواژه‌ها: توزیع پرسشواژه دامنه نمایی بازادغام پیش آوری کانون فعل ربطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۱ تعداد دانلود : ۴۸۳
این پژوهش، از روشی کیفی پیروی می کند تا توزیع پرسش واژه را در جمله های پرسشی تک پرسش واژه ای فارسی، در چارچوب رویکرد اشتقاقی و نحو فاقد مشخصه مورد بررسی قرار دهد. همچنین مقاله حاضر، در پی بررسی آن است که چرا در بعضی ساخت ها پرسشواژه ضرورتاً به صورت درجا ظاهر می گردد، در حالی که در برخی دیگر درجا بودن یا نبودن آن، کاملاً اختیاری است. در این پژوهش، زبان ها باتوجه به تنوع توزیع پرسش واژه، به دو دسته زبان های دارای پرسش واژه ثابت و پرسش واژه غیر ثابت تقسیم شدند که زبان فارسی در دسته دوم قرار دارد. سپس، با تکیه بر این تقسیم بندی و با بهره گیری از دامنه نمایی و بازادغام نشان دادیم که پرسش واژه در تمامی زبان ها به صورت اجباری در دو جایگاه ادغام می شود. آن گاه استدلال کردیم که تلفظ یکی از دو پرسش واژه ادغام شده حاصل تعاملی است که میان نظام های خوانشی و بیرونی ساز برقرار می شود. در همین راستا، با بازنگری عملکرد پیش آوری کانون نشان دادیم که نمی توان پیش آوری کانون را عامل بازادغام (یا همان حرکت) پرسش واژه به حساب آورد، بلکه صرفاً عاملی است در جهت تلفظ بالاترین پرسش واژه. در نهایت، با بررسی ساخت های دارای افعال ربطی نشان دادیم که وجود/عدم وجود فعل ربطی در کنار پرسش واژه می تواند عامل موثری در تلفظ بالاترین پرسش واژه به تنهایی باشد. بر این اساس، اصلی با عنوان « اصل تلفظ بالاترین پرسش واژه» صورت بندی شد. بر پایه این اصل نشان داده شد که بر خلاف رویکردهای موجود درباره پرسش واژه در فارسی، می توان اختیاری یا اجباری بودن حرکت پرسش واژه را به صورتی کاملاً یک پارچه تحلیل کرد.
۴۲۳۸.

بررسی تطبیقی ابزار های انسجام در «سوره مزَّمِّل» و ترجمه آن از موسوی گرمارودی بر پایه نظریّه انسجام متن هلیدی و حسن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 175 - 199

کلیدواژه‌ها: سوره مزمل موسوی گرمارودی انسجام واژگانی انسجام دستوری نظریه انسجام هلیدی و حسن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۱ تعداد دانلود : ۶۵۴
انسجام به سازوکار درون متنی زبان گفته می شود که سخنور را در ایجاد و برقراری ارتباط در هر جمله یا بین جملات یاری می دهد؛ به عبارت دیگر، انسجام به روابط ساختاری-واژگانی متن اطلاق می شود. در پژوهش حاضر به بررسی انسجام متن بر اساس الگوی هلیدی (1976) و نظریّه مکمل حسن (1984) با هدف بررسی میزان هماهنگی انسجام در سوره مبارکه «مزَّمِّل» و ترجمه آن از موسوی گرمارودی پرداخته شده است. از نتایج این پژوهش استنباط می شود که در این سوره و ترجمه آن، انواع عوامل انسجامی در سطح غیر ساختاری وجود دارد: «انسجام واژگانی» که شامل تکرار، هم معنایی، تضاد، شمول معنای، جزء و کل و هم چنین عوامل موردی ازجمله برابری و نام گذاری است و «انسجام دستوری» که شامل انواع ارجاع، جانشینی و حذف است. از رهگذر این پژوهش هم می توان به پیوند منسجم میان اجزای سوره و ترجمه منتخب پی برد که هم راهی برای شناخت اعجاز قرآن است و هم از درصد بالای مشابهت متن مقصد با متن مبدأ در نحوه کاربست عوامل انسجام می توان دریافت که مترجم در انتقال مفاهیم ترجمه موفق بوده است.
۴۲۴۰.

XML تبیین تشدیدزدایی از پایانه مشدّد وام واژه های عربی در چارچوب نظریه بهینگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: تشدیدزدایی تشدید نظریه بهینگی همخوان مشدّد کشش همخوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۱ تعداد دانلود : ۷۲۷
واژه هایی در زبان عربی وجود دارند که پایانه هجایشان دارای همخوان مشدّد است. این واژه ها وارد زبان فارسی شده اند. ولی از آنجا که در زبان فارسی وجود همخوان مشدّد در پایانه مجاز نیست، این پایانه ها از حالت مشدّد به غیرمشدّد یا ساده تبدیل شده اند. این فرایند، تشدیدزداییِ پایانه نامیده می شود. هدف این پژوهشِ تحلیلی، تبیین این فرایند در چارچوب نظریه بهینگی (پرینس و اسمولنسکی، 1993/2004) است. نخست، تشدید و گونه های آن تعریف می شود تا بر آن اساس بتوان تشدیدزدایی را مورد تحلیل قرار داد. سپس، استدلال می شود که این واژه ها در درون داد مشدّدند و از توالی دو همخوان یکسان تشکیل شده اند، نه یک همخوان کشیده. در تحلیل فرایندهای مربوط به تشدید و تشدیدزدایی، معمولاً واج شناسانِ نظریه بهینگی از نظریه مورایی یا نظریه ایکس بهره می گیرند. در این پژوهش استدلال می شود که نظریه مورایی برای تبیین فرایند تشدیدزداییِ پایانه در زبان فارسی کارایی لازم را ندارد و هرچند نظریه ایکس کارآمدتر است، دچار یک نارسایی است. بدین منظور این واژه ها در سه بافت مورد تحلیل قرار می گیرند؛ در حالت مجزّا و در بافت هایی که نخستین واجِ تکواژ یا واژه ای که در پی آنها می آید یک همخوان یا یک واکه باشد. محدودیت هایی که عامل رخداد تشدیدزداییِ پایانه در هر گروه هستند در قالب رتبه بندی ارائه می شوند. هدف دست یابی به یک رتبه بندیِ دربرگیرنده نهایی است که قابلیت تبیین تشدیدزداییِ پایانه در هر سه بافت را داشته باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان