درخت حوزه‌های تخصصی

نظام ترجمه ماشینی فعالیتی چند بعدی است، که در چند حیطه مبتنی بر ابتکار عمل و قدرت حل مساله است. در این مهارت از برخی دانش های بین رشته ای نیز استفاده فراوانی می شود. ترفندهای هوش مصنوعی با بکارگیری اصول ریاضی، آمار و منطق، قالب مناسبی از زبان را که مناسب برنامه نویسی و انتقال به ماشین است، فراهم می آورد. در کشور ما این فعالیت دیر شروع شد و اکنون نیز دارای حرکت منسجمی نیست، برای پیشرفت در حیطه ترجمه ماشینی نیازمند احاطه در سه زمینه مختلف است: 1- داده پردازی، توصیف و ساختن مدل های مناسب زبان برای کاربرد هوشمند 2- ساخت و استفاده از نرم افزارهای مربوط به این کار 3- به کارگرفتن فناوری مرتبط. در این مقاله با لحاظ قرار دادن تفکیک این سه زمینه، برخی ابعاد زبان شناختی نظام ترجمه ماشینی، براساس محور قراردادن روش های تجربه شده در روسیه تبیین می گردد. همچنین به واسطه ارتباط تنگاتنگ ترجمه ماشینی با هوش مصنوعی و برنامه نویسی، برخی اطلاعات کلی این علوم، در موارد مرتبط ارایه می شود.

در حالی که ادبیات داستانی و واقعیت به طور ظریفی در هم تنیده اند خواندن اثر رودیارد کیپلینگ قرائت تازه ای از واقعیت به خواننده القا می کند. تصویر هند و خلق شخصیت هندی براساس پیش زمینه امپراطوری بریتانیا که از طرح ها و نقشه های معین تشکیل یافته ترسیم شده است. به عبارت دیگر، مکان خلق شده توسط ذهن نویسنده یا همان هند کاملا در چارچوب این امپراطوری جای می گیرد. آیا نقش ادبیات در این میان صرف اهداف امپریالیستی یا فراتر از آن است؟ محقق می کوشد تا شگردهای رمان نویس در جهت خلق شخصیت های قالبی و دورگه و غیره را بررسی کند. اشاره ها به متن مذکور در جهت روشن نمودن مطالب نظری به کار رفته است. شواهد بسیاری در رمان وجود دارد که نقش خیال پردازی ادبی در حفظ نظام امپریالیستی را نشان می دهد. پرداخت کیپلینگ به این موضوع به هیچ وجه آزاداندیشانه نیست.

بررسی در زمینه متون فنی ، هم در بعد واژگان و هم در بعد دستوری ، می تواند کمک شایانی برای دانشجویان زبان روسی ، مترجمین و پژوهشگران باشد . در این مقاله ، سعی شده است سبک علمی مورد استفاده در متون فنی ، بخصوص متون سدسازی و بدنبال آن ساختار صرفی و نحوی آن به اختصار مورد بررسی قرار گیرد .

در زبان فارسی امروز واژگانی وجود دارد که ازفارسی باستان و اوستایی، با تحولاتی که از دو طریق زبان پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی یافته، به دو و گاهی سه صورت به زبان فارسی امروز رسیده اند که در فرهنگهای فارسی پس از اسلام، به سبب عدم شناخت و چگونگی تحول آنها، هر یک واژه ای مستقل به کار رفته اند و هیچ یک از فرهنگ نویسان اشاره ای به یک اصل داشتن آنها نکرده اند.....

در زبان شناسی امروز سه دیدگاهِ بارز وجود دارد که هر یک از زاویه ای خاص به مقولة زبان و پدیده های مرتبط با آن می نگرند. این سه نگرش عبارتند از: زبان شناسی صورت گرا، زبان شناسی نقش گرا و زبان شناسی شناختی. زبان شناسی صورت گرا، زبان را همچون نظامی ساختْ بنیان و ریاضی گونه می پندارد؛ زبان شناسی نقش گرا زبان را نظامی برای ارتباط و زبان شناسی شناختی آن را نظامی شناختی می داند. بنیان گذاران این سه نگرش به ترتیب عبارتند از چامسکی (1957) و گیون (1979) و لانگاکر (1976). در مقالة حاضر، نگارندگان در صدد هستند تا با معرفیِ مبانی نظری رویکرد شناختی و معرفی مفاهیم اساسی این رویکرد در تحلیل ساخت مجهول و مقایسة آن با مبانی نظری رویکرد زایشی (صورتگرا) در این مورد، تصویر واقعی تری از دیدگاه شناختی عرضه کنند و از این طریق به بررسی ساخت مجهول در زبان فارسی با تکیه بر دیدگاه شناختی بپردازند.

مقاله حاضر تاثیر آموزش راهبرد ترسیم معنایی بر یادگیری واژگان، توسط فراگیران زبان انگلیسی را مورد بررسی قرار می دهد.همچنین رابطه احتمالی جنسیت و تاثیر آموزش راهبرد ترسیم معنایی مورد مطالعه قرار می گیرند. ابتدا 134 دانش آموز دختر و پسر در این پژوهش شرکت کردند. ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق عبارتند از: آزمون نلسون و یک آزمون انگلیسی که در مراحل پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفتند. پس از تایید همگنی شرکت کنندگان از نظر میزان تسلط به زبان عمومی، 120 دانش آموز منتخب به چهارگروه تقسیم شدند: دو گروه تجربی دختر و پسر و دو گروه شاهد (دختر- پسر). سپس به منظور حصول اطمینان از همگن بودن شرکت کنندگان از نظر دانش واژگانی قبل از اجرا، تست واژگان روی کلیه گروه ها اجرا شد. در طول هشت جلسه آموزشی، گروههای تجربی پس از خواندن هر متن، آموزش راهبرد ترسیم معنایی را دریافت کردند و سپس تمرینات را انجام دادند. درگروههای شاهد، نحوه استفاده از راهبرد ترسیم معنایی به دانش آموزان آموزش داده نشد و آنها صرفا طبق روشهای معمول و سنتی واژگان انگلیسی را آموختند. به عبارت دیگر آنها متن را خواندند، فعالیتها و تمرینها را انجام دادند و لغات جدید را طریق متنها و تمرینها معرفی شدند. در پایان آزمایش، پس آزمون اجرا شد.نتایج پس آزمون نشان دادند که تفاوت معناداری بین میانگین گروههای تجربی و شاهد وجود دارد. همچنین، مشخص شد که هیچ رابطه متقابلی میان تاثیر آموزش راهبرد ترسیم معنایی و جنسیت وجود ندارد. از این رو نتیجه گیری می شود که صرف نظر از جنسیت، آموزش راهبرد ترسیم معنایی بر یادگیری واژگان توسط فراگیران زبان انگلیسی تاثیر معناداری دارد.

برای دستیابی به ترجمه ای راستین‘ می یابد به روح اثر پی برد. در برگردان داستان نوین موشت اثر ژرژ برنانوس به فیلم‘ بروبر برسون به شکلی آرمانی موفق به دستیابی به روح اثر شده واین اتفاق در شکل و مضمون‘ به صورتی توامان رخ داده است. برسون بیان های ادبی خاص اثر را تبدیل به بیان سینمایی کرده و در تمامی این موقعیت ها‘ جهان بینی برنانوس را در نظر داشته است. جستجوی خداوند از فراسوی دردها و رنج های آدمی‘ مضمون مشترک نویسنده و فیلمساز بوده است و همچنین نبود سویه های روانشناختی در کنش و گفت و گوها‘ جهان ساختاری مشترک آن دو است. بدین گونه‘ اثری در سینما پدید آمد که اقتباسی شاخص از جهان ادبیات است.

مقاله حاضر به بررسی رابطه تغییرات ساختار نحوی متن، دانش نحوی، و دانش زبانی دانشجویان بر چگونگی عملکرد آنها در سه تست واژگان که تغییراتی در ساختار نحوی آنها ایجاد شده، می پردازد. تجزیه و تحلیل نتایج نشان دهنده تاثیر معنادار ساختار نحوی متن و سطح دانش زبانی دانشجویان بر توانایی آنها در یافتن واژه مناسب جهت تکمیل متن می باشد. همچنین رابطه دانش نحوی و عملکرد دانش جویان در تست واژگان در متن های کوتاه، ساده، و پیچیده مثبت می باشد. نتایج این مطالعه بیانگر تاثیر ساختار نحوی جمله بر معنای کلمه می باشد. بنابراین پیشنهاد می شود مدرسان زبان دانش نحوی دانش جویان را جهت کمک به آنها در استفاده از ساختار نحوی متن و درک بهتر معنای کلمات افزایش دهند.

لرمانتف با وجود عمر کوتاهش توانست آثار ارزنده ای از خود برجای بگذارد. در این مقاله، آثار نویسنده با توجه به شرایط حاد خانوادگی و رخدادهای روسیه، به دو دوره تقسیم شده است. موضوع بیشتر آثار دوره اول زندگی ادبی لرمانتف در ارتباط با اختلافات خانوادگی اوست. مشکلات خانوادگی نویسنده منجر به بحران روحی و احساس شدید تنهایی در وی شد. در این مقاله همچنین سعی شده تا شرایط و وضعیت روحی نویسنده در سیمای قهرمانان اشعار و نمایش نامه های نویسنده نشان داده شود. لرمانتف در آثار دوره دوم خود، بیشتر به مسایل سیاسی - اجتماعی و فلسفی می پردازد. این مقاله به عواملی که سبب بروز عنصر تنهایی که از موضوعات اساسی آثار نویسنده است، اشاره می کند. با بررسی اشعار و نمایش نامه های لرمانتف، می توان به انگیزه های احساس تنهایی و غم و اندوهی پی برد که زندگی نویسنده را تحت تاثیر قرار داده بود. در آثار نویسنده، اختلافات خانوادگی (درگیری مادربزرگ با پدر)، مرگ زود هنگام مادری که در اشک سوخت، زندگی پدری که از نظر جامعه اشرافی محکوم و از دیدن بچه خود محروم بود، بی عدالتی های اجتماعی و نارضایتی های حاصل از حکومت پلیسی نیکلای اول به چشم می خورد.

" در این مقاله قواعد صرف فعل در گویش فاموری (از دهستان های شهرستان کازرون)، در صیغه های مختلف مورد بررسی و طبقه بندی قرار گرفته است. همچنین به دستگا فعل، مصدر، طریقه ی ساخت ماده ی فعل در زمان گذشته و حال و وندهای فعل اشاره شده است. سپس با صرف نمونه فعل هایی در این گویش و چند گویش همجواری به مقایسه ی آنها پرداخته شده و همین مقایسه با فارسی معیار در مورد فعل نیز صورت گرفته است. فعل در این گویش دارای دو ماده ی گذشته و حال و سه وجه: اخباری، الترامی و امری است و همانند فارسی معیار شش صیغه دارد که در همه ی صورت های فعلی به کار برده می شود و شناسه ها همگی در آخر ماده ی فعل قرار می گیرند. "

هدف مقالة حاضر معرفی بسامدنگاری به مثابه یک فناوری بدیع آموزشی است که متخصصان زبان از طریق آن به بعضی از اهداف خود در مطالعات زبانی و آموزش زبان نائل خواهند شد. تیم جانز (1991) در تعریف ساده ی بسامدنگاری آن را جستجوی هم نشینی های لغات می داند. این جستجو برای یافتن یک کلمة خاص و یا یک ساختار نحوی در متن یا گنجینه ای از متون انجام می پذیرد . هدف از این جستجو تحقیق در معانی متفاوت، بافتهای متنی نحوی یک کلمة خاص است و بررسی‹ باهم آیی› های لغت را نیز شامل می شود. نرم افزار بسامدنگاری که در ابتدا به مثابه ابزاری برای کمک در جستجوی گنجینه های زبانی تهیه گردید، وسیله ای است که امکان تهیة مواد آموزشی تحقیق - محور را به وجود می آورد. از این ابزار می توان برای بسامدنگاری متون بی شماری که در رایانه ذخیره شده استفاده کرد.کارکرد عمدة این ابزار استخراج فهرستهایی است که لغت یا لغات مورد نظر در آنها به کاررفته است. کاربرد این فهرستها اساس یادگیری داده- محور به تعریف تیم جانز (1991) است. مقالة حاضر به همین موضوع می پردازد. یکی از دست آوردهای بسامدنگاری فراهم کردن مجموعه ای از متون مستخرج از زبان گفتاری و نوشتاری برای استفادة تهیه کنندگان فرهنگ های لغت است. این مجموعه متون را می توان در زمرة مطمئن ترین منابعی دانست که فرهنگ نویسان از آن در جمع آوری لغات برای تهیة فرهنگ لغت استفاده می کنند.در این مقاله به بعضی از موارد استفادة این دست آورد پرداخته شده است. تا جایی که به آموزش و یادگیری زبان مربوط می شود، بسامدنگاری روشی است جدید در یادگیری زبان به کمک رایانه که بسیاری از مشکلات موجود را بر طرف می کند. به خصوص مشکلاتی را که در زمینة کاوش در زبان معیار وجوددارد. در این مقاله چند مثال از تمرینهایی که از طریق آن زبان آموزان اطلاعات فراوانی در مورد یک لغت خاص در زبان مورد فراگیری به دست می آورند داده شده است. برخی اطلاعات حاصل از این کاوش عبارت است از: معانی لغات، الگوهای نحوی ای که لغت در آنها ظاهر می شود وهمچنین با هم آیی های لغت.

نحوه انتقال پیام های اخلاقی در ادبیات ایران و فرانسه‘ از پاره ای جهات با یکدیگر تشابه و از برخی جوانب نیز با هم تنافر دارند. تشابهات اصلی در فحوای پیام هاست و این که‘ در هر دو حوزه ادبی ‘ استناد به گفتمان استدلالی argumentatif discourse به منظور تثبیت هر چه بیشتر صحت پیام‘ اساس کار تلقی می شود. اما در کنار این نوع گفتمان ‘ گفتمان دیگری نیز حضور دارد که با تکیه بر استبداد نویسنده عمل می کند؛ حضور این گفتمان(dictatorial ( discourse باعث می شود تا خواننده خود را‘ از همان بدو امر‘ تابع نویسنده احساس کند. از سوی دیگر ‘ از دیدگاه روایت شناختی و نظام گزاره گزاری (enunciation ) بین این دو فرهنگ ادبی تفاوت هایی از حیث گزاره ها ‘ نحوه عملکرد گزاره گزارها و همچنین نوع مخاطب وجود دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با اتکا بر این نکات‘ به بررسی دو نمونه (سعدی و لافونتن) در ادبیات اخلاق گرای ایران و فرانسه بپردازیم و روند گزاره گزاری و عملکرد انواع گفتمان را در این دو تبیین کنیم و ببینیم آیا راوی/ نویسندگا ن در پی باوراندن پیام خودند یا در اندیشه مجاب کردن خواننده.