درخت حوزه‌های تخصصی

از فرایندهای واژه سازی در گویش کردی کلهری تکرار است که در آن، تمام یا بخشی از واژه تکرار، و واژه جدیدی ساخته می شود که یا معنای جدیدی دارد، یا بر معنای پایه تأکید دارد، و یا شدت آن را نشان می دهد. در این مقاله فرایند تکرار را در گویش کردی کلهری از دیدگاه نظریه بهینگی بررسی کرده ایم تا اولاً چگونگی فرایند تکرار در این گویش مشخص شود، ثانیاً در چارچوب گونه معیار نظریه بهینگی، که به نظریه تناظر مشهور شده است، فرایند تکرار را در این گویش تحلیل کنیم. داده های این تحقیق با روش میدانی (مصاحبه با گویشوران بومی) و روش اسنادی (فرهنگ های لغت گویش کردی کلهری) گردآوری شده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هر دو نوع فرایند تکرار کامل و ناقص در گویش کردی کلهری وجود دارد، و با توجه به مرتبه بندی محدودیت های جهانی مطرح در نظریه بهینگی می توان انواع فرایند تکرار را در این گویش تحلیل نمود.

فرایند پیاپی سازی افعال پدیده کم وبیش مبهم و بحث برانگیزی است و بسیاری از زبان شناسان کوشیده اند تا ویژگی های این ساخت های نحوی را تبیین کنند. اغلب پژوهشگران در این نکته هم سخن اند که ساخت فعل های پیاپی به توالی دو یا چند فعل اطلاق می شود که به مثابه محمولی واحد عمل می کنند و نمی توان میان شان حروف عطف هم پایه و ناهمپایه آشکار یا پنهان درج کرد. در مقاله حاضر، از منظر برنامه کمینه گرا، به بررسی ویژگی های نحوی افعال پیاپی در فارسی می پردازیم و نشان می دهیم که دو یا سه فعلی که معمولاً در چنین ساخت هایی حضور می یابند و از جمله در تولید جملات حال و گذشته مستمر به کار می روند، دست کم دارای یک موضوع درونی یا بیرونی مشترک اند و مشخصه های فعلی یکسانی دارند (شامل زمان، شخص وشمار، نمود و وجه). بااین همه، یافته های پژوهش تصریح می کنند که افعال پیاپی در فارسی محدود به نمود دستوری ناقص نیستند و این ساخت ها در حضور فرافکن نمود کامل و در جملات حال و گذشته کامل نیز تولید می شوند (مانند: او گرفته بود خوابیده بود). در این میان، پرسش اصلی این است که اگر ساخت های یادشده زنجیره ای از فعل ها را تشکیل می دهند، چه نوع اشتقاق نحوی را می توان به آنها نسبت داد. در پژوهش حاضر به پیروی از بیکر و استوارت (2002) استدلال می کنیم که در این ساخت ها فعل های دستوری مانند «گرفتن» و «داشتن» که از معنای واژگانی خود تهی شده اند و رفتار نحوی متفاوتی با افعال کمکی فارسی دارند، در ذیل یک گروه نمود فرعی (نمود کامل یا نمود ناقص) به گروه نمود اصلی جمله متصل می شوند. این سخن بدین معناست که افعال پیاپی در فارسی در ساختاری ادات گونه به بند اصلی افزوده می شوند.

به منظور بازنمایی گفتمان های موجود در نهادهای اجتماعی به ویژه خانواده می توان از رسانه ها و متن های گفتمانی به عنوان ابزار گفتمانی بهره گرفت. این نکته که سریال ها و فیلم های تلویزیونی چگونه نهاد خانواده و گفتمان های احتمالی موجود در آن از جمله گفتمان های مذهبی، حکومتی و فرهنگ غربی را بازنمود می کنند و اینکه آیا سریال ها می توانند تئوری صفر و یک ارسطویی که نشانگر شخصیت های کاملاً خوب و شخصیت های کاملاٌ بد است را آشکار سازند مسئله ای است که در پژوهش حاضر با بررسی یکی از سریال های ایرانی (سریال کیمیا به کارگردانی جواد افشار) به آن پاسخ می دهد. به منظور پاسخ به این مسئله از نظریه لاکلا و موف و الگوی نشانه شناسی گفتمانی سلطانی به عنوان چارچوب نظری استفاده شد. گردآوری و تحلیل داده ها بر مبنای تحلیل گفتمان انتقادی صورت گرفت و در قالب 11 نمودار و 7 جدول ارائه گردید. در نهایت با بررسی هویت های فردی و خانوادگی شخصیت های داستان، خرده گفتمان های مذهبی، حکومتی و فرهنگ غربی در سریال مشاهده گردید. همچنین با کمک این دو رهیافت و در پاسخ به وجود مسئله صفر و یک ارسطویی و با بررسی های صورت گرفته به واسطه تحلیل متنی، بینامتنی و بافتی سریال به وجود اغراق در سریال این کارگردان می توان اشاره کرد.

پژوهش حاضر بر آن است تا ارتباط بین یکی از جنبه های اصلی نظریه اجتماعی فرهنگی ویگوتسکی (1978)، یعنی واگویه را، با استدلال منطقی و دستاورد زبانی دانشجویان ایرانی بررسی کند. این ارتباط مبتنی بر تعاملی پویا بین قدرت استدلال منطقی و واگویه دانشجویان وهمچنین ارتباط هریک از این ساختارها با دستاورد زبانی آن هاست. برای دستیابی به هدف پژوهش، 200 دانشجوی زبان انگلیسی از دانشگاه های مختلف ایران پرسش نامه هایی را تکمیل کردند. از شرکت کنندگان خواسته شد سه بخش از فعالیت ها (استنباط، استنتاج و ارزشیابی استدلال های منطقی) را از پرسش نامه «ارزیابی تفکر انتقادی واتسون گلیزر»ش (2010) انجام دهند. علاوه بر این، از آن ها خواسته شد به پرسش نامه «واگویه» طراحی شده توسط سیگریست (1995) پاسخ دهند. برای بررسی دستاورد زبانی، از شرکت کنندگان خواسته شد معدل خود را ذکر کنند. مدل سازی معادلات ساختاری برای تحلیل مدل براساس داده ها انجام شد. برای تعیین ناپیوستگی های شناساییشده در مدل، هر مسیر که نمایانگر روابط علی و معلولی است به طور مجزا بررسی شد. داده ها، پیش بینی های نظری در مورد رابطه بین استدلال منطقی و واگویه دانشجویان را تأیید می کنند. به علاوه، تحلیل داده ها نشان داد که واگویه دانشجویان با سه زیرمجموعه استدلال منطقی همبستگی مثبت و قدرت پیش بینی خوبی برای آن ها دارد. علاوه بر این، سه مؤلفه استدلال منطقی به شکل مؤثر و مثبتی میزان دستاورد زبانی دانشجویان ایرانی را پیش بینی می کنند. در نهایت می توان نتیجه گرفت که واگویه می تواند همبستگی غیرمستقیم و مثبتی با دستاورد زبانی دانشجویان داشته باشد.

پیش بین های شناختی که زیربنای پیشرفت خواندن هستند هنوز در برنامه های شبه ایمرژن و غیرایمرژن ایران مورد کاوش قرار نگرفته اند. مطالعه حاضر در پی بررسی رابطه میان آگاهی آوایی فارسی و انگلیسی، قرایت سریع خودکار و پیشرفت خواندن دانش آموزان است. برای نیل به این هدف 145 نفر در برنامه شبه ایمرژن و 95 نفر در برنامه غیرایمرژن در سه پایه انتخاب شدند. همچنین ازشش آزمون به عنوان ابزاربرای جمع آوری اطلاعات استفاده شد (آزمون کمبریج خواندن و نوشتن برای افراد کم سن و سال، آزمون پیشرفت خواندن فارسی، آزمون تشخیص صدای فارسی و انگلیسی و آزمون قرایت سریع خودکار فارسی و انگلیسی ). با توجه به روش تحقیق مطالعه، از چندین آزمون آماری استفاده شد. یافته های مطالعه به قرار زیر بود: آگاهی آوایی فارسی و انگلیسی بطور معناداری قابلیت پیش بینی پیشرفت خواندن را داشتند. یافته های مطالعه حاکی از آن است که از طریق آموزش مهارت های آگاهی آوایی فارسی و انگلیسی و قرایت سریع خودکار، پیشرفت خواندن بهبود می یابد. علاوه بر این، در مقایسه با برنامه غیرایمرژن، یادگیری زبان در برنامه شبه ایمرژن باعث بهبود پیشرفت خواندن و پیش بین های شناختی می شود.

گاه جدل بی حاصل و غیرکاربردی در زمینه معنا به مباحثی چون ترجمه افراطی کواین کشیده می شود که در آن، معنا نه طی تعامل بینافردی، بلکه به صورت رفتارشناسانه و طی ارتباط میان عمل و بافتار حاصل می شود و معنا دست نیافتنی تصویر می شود. در این میان، فیلسوف اسپانیایی، خوزه اورتگا ی. گاست کمی از این فضای منطقی محض دوری می گزیند: وی هرچند همه امور بشری را در عین محتمل بودن دست نیافتنی می شمارد، نسبیت عام حاکم بر ارتباط درون زبانی و بینازبانی را پذیرفته و بسط می دهد و تعامل زبانی را عامل مفاهمه گویش وران زبان می داند. به زعم وی، سهل و ممتنع بودن برقراری ارتباط باعث تن دادن ساده و بی پیرایه آن به تحلیل نمی شود و ترجمه نیز باری افزون بر ارتباط نخستین بر گردن مترجم می گذارد تا در فضای سکوت زبانی وارد شود و با ناگفته ها انتقال معنا کند. این مقاله ضمن تبیین و تحلیل نقادانه تفصیلی آرای مذکور، الگوی ترجمانی ارائه شده از سوی اورتگا را به تصویر می کشد و کاربرد آن را در عمل ترجمه بررسی می کند. در پایان و پس از مداقه در این نظرات می توان نتیجه گرفت که توجه فراوان اورتگا به بافت و کلان اندیشی نظری وی گاهی باعث می گردد که اهمیتی شاید بیش از واقع به ناگفته های درون و بینازبانی داده شود و برای مترجم نقشی برسازنده و ابداع گر قایل شود که شاید در مورد ترجمه ادبی صادق باشد، ولی نادیده گرفتن اینکه بخش اعظم عمل ترجمه در حیطه متون غیرادبی است، نقش و رسالت مترجم را دچار انحراف و دگرگونی بسیار

بررسی مقابله ای نحوه سامان دهی مطالب در قالب پاراگراف و متن رویکردِ نسبتاً جدیدی در مطالعه نگارش می باشد. نقطه عطف این رویکردِ مطالعاتی به نظریات کاپلان (1966) برمی گردد. تحقیق حاضر در این چارچوب به بررسی مقابله ای تفاوت های بینافرهنگی در نحوه سامان دهی مطالب در انشاهای انگلیسی نوشته شده توسط فارسی زبانان پرداخته و دو متغیر «انسجام بارز» و«توجه به مخاطب» را در انشاهای پنج پاراگرافی انگلیسی دانشجویان مقطع کارشناسی ارزیابی نموده است. با بررسی توصیفی 110 انشای جمع آوری شده از 6 دانشگاه در ایران، در تحقیق حاضر مشخص شده است که در انشاهای انگلیسی فارسی زبانان گذار واژگان به صراحت بیان نمی گردند. هم چنین مشخص شد که این انشاها دارای ویژگی های الگوی «خواننده-مسئول» هستند که حاکی از انعکاس فرهنگ نگارشی زبان فارسی در این نوشته ها می باشد.

با آنکه بهره گیری از فناوری، می تواند به عنوان ابزاری در یاددهی برخط شناخته شود، به نظر می رسد رویکردهای نوین در آموزش زبان، بر ترکیب فناوری با شیوه های حضوری در کلاس تأکید دارند. اما این پرسش بی پاسخ مانده است که آیا آموزش ترکیبی در کلاس های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان اثربخش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات یادگیری به شیوه معمول و ترکیبی بر خلاقیت، انگیزش و یادگیری فارسی آموزان غیرایرانی است. در این پژوهش، ابتدا برخی مفاهیم یادگیریِ ترکیبی، مرور شده و کاربرد آن در آموزش زبان به صورت مختصر ارائه می گردد. روش پژوهش، از نوع کاربردی و شبه تجربی است. این پژوهش بر روی40 فارسی آموز غیرایرانی مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی دهخدا انجام شده است. داده های پژوهش به کمک پرسش نامه خلاقیت تورنس، پرسش نامه انگیزش پیشرفت هرمنس و پرسش نامه یادگیری جمع آوری گردیده و با استفاده از روش کواریانس تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری میان یادگیری به شیوه ترکیبی با یادگیری به شیوه معمول در پیوند با متغیرهای خلاقیت، انگیزش و یادگیری در میان فارسی آموزان غیرایرانی وجود دارد.