درخت حوزه‌های تخصصی

یکی از مهم ترین اصول مطرح شده در حسابرسی، تردید حرفه ای است. تردید حرفه ای نوعی نگرش است که لازمه ی آن وجود ذهن پرسشگر و ارزیابی نقادانه شواهد توسط حسابرس است و ویژگی های شخصیتی و در نتیجه، اختلالات شخصیت بر آن تأثیرگذارند. طبق تعریف انجمن روان پزشکی آمریکا، اختلالات شخصیت از الگوهای رفتاری و ذهنی تشکیل می شود که مشخصه ی اصلی این الگوها، بروز اختلال در شناخت و تنظیم هیجانات است که منجر به اضطراب چشمگیر یا ایجاد اختلال در عملکرد افراد می شوند. در این پژوهش اثر ناشی از اختلالات شخصیت حسابرسان بر تردید حرفه ای آنها مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه ی آماری این پژوهش متشکل از 293 نفر از حسابرسان است که حسابدار رسمی بوده یا حائز شرایط شرکت در آزمون حسابدار رسمی هستند. این پژوهش از حیث روش پیمایشی است که با استفاده از تحلیل آماری معادلات ساختاری و رگرسیون انجام می-شود. به منظور سنجش تردید حرفه ای حسابرسان مستقل، از پرسشنامه ی تردید ذاتی هارت (2010) که مبتنی بر مقیاس شش مؤلفه ای تردید ذاتی است استفاده شده است و اختلالات شخصیتی حسابرسان نیز با استناد به فُرم خلاصه شده ی پرسشنامه ی راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روان شناختی- نسخه ی پنجم (PID-5-BF) که توسط انجمن روان پزشکی آمریکا (۲۰۱3) تدوین گردیده است مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشان داد که میان اختلال های شخصیتی حسابرسان مستقل و تردید حرفه ای آنان رابطه ای منفی و معنادار وجود دارد. همچنین، اختلالات شخصیتی دارای بیشترین رابطه ی منفی با معیار درک میان فردی تردید حرفه ای است.

این پژوهش به بررسی رابطه بین نوسانات نرخ ارز و سودآوری شرکت های صادراتی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. جهت تعیین نوسانات نرخ ارز از میانگین تغییرات نرخ ارز ماهیانه و به منظور محاسبه میزان سودآوری شرکت های صادراتی از سه معیار بازده فروش، بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام استفاده شده است. در این پژوهش، تعداد 56 شرکت صادراتی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در قالب سه صنعت محصولات شیمایی (28 شرکت)، محصولات فلزات اساسی (20 شرکت) و کانه های فلزی (8 شرکت) در دوره ی زمانی 1390-1383 بررسی شده است. جهت آزمون فرضیه ها از مدل های رگرسیونی ترکیبی/تلفیقی و نرم افزار اقتصادسنجی Eviews 6 استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در صنایع مورد بررسی، تأثیر نوسانات نرخ ارز بر معیارهای مختلف عملکرد شرکت معنی دار نبوده است.

این پژوهش به بررسی رابطه بیش اطمینانی مدیریت با کارایی سرمایه گذاری در نیروی انسانی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 120 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده و در دوره زمانی شش ساله بین سال های 1393 الی 1398 مورد تحقیق و بررسی قرار گرفتند. برای آزمون فرضیه های پژوهش از نرم افزار ایویوز نسخه 9 و از رگرسیون چندگانه مبتنی بر داده های ترکیبی استفاده شده است. برای اندازه گیری بیش اطمینانی مدیریت از مدل پیشنهادی هونگ و همکاران (2016) و برای کارایی سرمایه گذاری در نیروی انسانی از مدل پیشنهادی پیناک و لیلیز (2007) استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بیش اطمینانی مدیریت بر کارایی سرمایه گذاری در نیروی انسانی تأثیر معکوس و معناداری دارد.

استانداردهای حسابداری پیش بینی سود هر سهم را در گزارشگری مالی الزامی نموده است. هر چه انحراف پیش بینی سود توسط مدیریت کمتر باشد، اعتماد سهامداران به سرمایه گذاری در شرکت بیشتر می شود. پژوهش های پیشین نشان داده اند که رعایت بیشتر محافظه کاری در حسابداری منجر به کاهش انحراف پیش بینی سود می شود. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر شرایط عدم اطمینان بر رابطه ی محافظه کاری و انحراف پیش بینی سود هر سهم توسط مدیریت است. برای اندازه گیری محافظه کاری از مدل باسو (1997) استفاده شده است. انحراف پیش بینی سود هر سهم نیز به صورت تفاوت بین اولین سود پیش بینی شده توسط مدیریت و سود واقعی گزارش شده تعریف شده است. شرایط عدم اطمینان در شرکت می تواند در برآوردهای مدیریت خلل ایجاد کند. در این پژوهش، اثر عدم اطمینان محیطی با شاخص نوسان سود و طول چرخه ی عملیاتی بررسی شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش، داده های مربوط به 162 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه ی آماری طی دوره ی زمانی 1391-1381 به روش تحلیل داده-های ترکیبی (پانل) به کار برده شد. برای برآورد مدل های مناسب در داده های ترکیبی از آزمون های چاو و هاسمن استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از این بوده است که با اعمال بیشتر حسابداری محافظه کارانه، انحراف پیش بینی سود هر سهم توسط مدیریت کاهش یافته است. افزون بر این، در یک محیط با عدم اطمینان بالا، تاثیر محافظه کاری بر انحراف پیش بینی سود هر سهم افزایش می یابد. با افزایش طول چرخه ی عملیاتی نیز، تاثیر محافظه کاری بر انحراف پیش بینی سود هر سهم افزایش می یابد.

هدف این پژوهش، بررسی نوع و محتوای اطلاعاتی تعدیلات سنواتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این راستا، به منظور اندازه گیری محتوای اطلاعاتی تعدیلات سنواتی، از مقایسه میانگین بازده غیرعادی تجمعی قبل و بعد از انتشار اطلاعات به بازار استفاده شده است. داده های مورد استفاده از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سالهای 1380 الی 1389 استخراج گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از آزمون مقایسه زوجی استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که وجود تعدیلات سنواتی برای بازار سرمایه حاوی محتوای اطلاعاتی می باشد و بازار نسبت به وجود تعدیلات سنواتی واکنش منفی نشان می دهد. همچنین، یافته ها حاکی از آن بود که بازار سرمایه ایران نسبت به تعدیلات سنواتی از نوع اشتباهات منفی حسابداری، انتقال درآمد و انتقال هزینه واکنش منفی نشان می دهد؛ به طوری که تفاوت میانگین بازده غیرعادی برای این نوع 4% بوده است. علاوه بر این، نتایج نشان داد که بین بازده غیرعادی / 3% و 52 /44 ،%3/ تعدیلات به ترتیب 14 تجمعی قبل و بعد از انتشار اطلاعات در خصوص تعدیلات سنواتی از نوع اشتباهات مثبت حسابداری همبستگی معناداری وجود ندارد، لذا، نمی توان تعیین کرد که بازار نسبت به این نوع تعدیلات واکنش نشان می دهد یا خیر. به عبارتی، بازار سرمایه واکنش قابل تفسیری نسبت به تعدیلات سنواتی از نوع اشتباهات مثبت حسابداری از خود نشان نمی دهد..

فرآیند حسابرسی متأثر از ویژگی های فردی حسابرس است، لذا انتظار می رود تا حسابرس در فرآیند تصمیم گیری و قضاوت خود دچار سوگیری های شناختی گردد. ارزیابی حسابرس از تداوم فعالیت، ممکن است در معرض اثر پیشگویی کامبخش قرارگیرد. به بیان دیگر، ممکن است حسابرس دچار این ترس شود که صاحبکار خود را ازدست بدهد. تئوری اغوا کنندگی اخلاقی بیان می دارد که این رفتار حسابرسان غیرارادی است. تجربه در سازمان دهی و جمع آوری اطلاعات، قضاوت و انتخاب نوع گزارش تأثیر می گذارد. از این رو هدف این پژوهش بررسی تأثیر تجربه بر رفتارهای غیرارادی حسابرسان است. به همین منظور داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه ای که بین حسابرسان توزیع گردید جمع آوری گردید. از طریق تحلیل مسیر در معادلات ساختاری عملیات تجزیه و تحلیل داده ها انجام پذیرفت. یافته هانشانمی دهدکه تجربه در حسابرسان با تجربه بالا توانسته تا اثر پیشگویی کامبخش را تعدیل نماید. به همین خاطر بهتر است از طریق آموزش موجب آشنایی حسابرسان با تجربه کم با این پدیده شده تا اثر آن را بر روی تصمیمات خود در نظر داشته باشند. The auditing process is affected by the auditor's individual characteristics, so it is expected the auditors to be experienced cognitive biases in his decision making and judgment process. Auditors assessment of the going-concern may be subject to self-fulfilling prophecy effect. In other words, auditor may be afraid that he will lose his client. The moral seduction theory states that this behavior is unconscious. Experience in gathering information, judging and selecting the type of report affects. Therefore, the purpose of this study is to investigate the impact of experience on auditors' unconscious behaviors. For this purpose, the required data was collected through a questionnaire distributed among auditors. Through analysis of the path, the structural equations of the data analysis operation were performed. The findings show that experience in auditors with high-level of experience has been able to modify the effect of self-fulfilling prophecy. Therefore, it is better to educate the less experienced auditors to understand the nature of their unconscious bias effects on their decisions.

به طورکلی حسابرسان مستقل  بستر و شرایط لازم را برای کیفیت اطلاعات حسابداری و گزارشگری مالی به موقع  فراهم می کنند. بنابراین، تاخیر در ارائه گزارش های حسابرسی می تواند بر عملکرد شرکت و حتی قیمت سهام شرکت نیز تأثیرگذار باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیرپذیری نوسانات قیمتی سهام از تاخیر گزارش حسابرسی در بین 110 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی بین سال های 1396-1391 با استفاده از مدل نوسان پذیر گارچ(GARCH) است.  نتایج برآورد مدل نشان داد که اولا تک تک ضرایب معادله واریانس شرطی معنی دار می باشد. به عبارت دیگر نوسان پذیری مدل تایید می شود. نتایج آزمون فرضیات نیز نشان داد که فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر تاثیر معنی دار شاخص تاخیر گزارش حسابرسی بر قیمت سهام شرکت تایید می گردد. بنابراین، شرکت هایی که گزارش حسابرسی آنها با تاخیر همراه بوده، به طور متوسط قیمت سهام آنها  نیز پایین تر بوده است. سایر نتایج نشان داد که در رگرسیون برآوردی ضریب متغیراهرم مالی معنی دار نبوده، اما شاخص اندازه شرکت اثر منفی و معنی داری بر قیمت سهام دارد.

بیش اطمینانی هازمانی رخ می دهد که افراد توانایی و مهارت خود را، نسبت به دیگران یا بدون مقایسه با دیگران بیشتر از واقعیت تخمین بزنند. مدیران با اطمینان بیش از حد، در تصمیمات مالی توانایی خود را بیشتر از واقعیت تخمین می زنند. بیش اطمینانی مدیریت می تواند بر تصمیمات و خط مشی های شرکت اثرگذار باشد. پژوهش حاضر جهت ایجاد شواهدی مبنی بر تأثیرگذاری بیش اطمینانی مدیریت بر ریسک پذیری و عملکرد شرکت ها صورت پذیرفته است. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون چند متغیره با داده های ترکیبی استفاده شده است. در این پژوهش متغیر بیش اطمینانی مدیریت به عنوان متغیر مستقل براساس دو معیار مبتنی بر سرمایه گذاری سنجیده شده است. متغیرهای وابسته شامل ریسک پذیری (انحراف معیار بازده سهام و انحراف معیار جریان وجوه نقد عملیاتی) و عملکرد شرکت (بازده دارایی ها، بازده حقوق صاحبان سهام و نسبت کیوتوبین) می باشد. نمونه پژوهش شامل 150 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1390-1394 است. نتایج نشان می دهد بیش اطمینانی مدیریت بر ریسک پذیری و عملکرد شرکت تأثیر معناداری ندارد

این پژوهش به بررسی رابطه استراتژی تجاری با گزارشگری مالی متقلبانه با تأکید بر نقش کیفیت افشا در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش‌شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد و با استفاده از روش نمونه‌گیری حذف سیستماتیک، 114 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده و در دوره‌ی زمانی 6 ساله بین سال‌های 1390 تا 1395 مورد تحقیق و بررسی قرار گرفتند. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از نرم‌افزار ایویوز نسخه 9 و از رگرسیون لجستیک استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که استراتژی تدافعی مدیریت بر گزارشگری مالی متقلبانه تأثیر معکوس و معنادار دارد ولی استراتژی تهاجمی مدیریت بر گزارشگری مالی متقلبانه تأثیر مستقیم و معنادار دارد. کیفیت افشا بر رابطه بین استراتژی تدافعی مدیریت و گزارشگری مالی متقلبانه تأثیر معکوس و معنادار دارد. ولی کیفیت افشا بر رابطه بین استراتژی تهاجمی مدیریت و گزارشگری مالی متقلبانه تأثیر معناداری ندارد.

هدف این پژوهش مدل بندی و تعیین اولویت معیارهای موثر مدیریت سود واقعی بر پیش بینی ورشکستگی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از صورت های مالی 81 شرکت در دوره ی زمانی 1396-1386 گردآوری شده است. در این پژوهش از مدیریت سود واقعی با استفاده از مدل توسعه یافته ی دچو و همکاران (1998) مشابه آن چه در پژوهش روی چودهاری (2006) انجام شده و هم چنین از معیار تعدیل شده ی آلتمن (1983) برای ریسک ورشکستگی استفاده شده است. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون چندمتغیره با داده های ترکیبی استفاده شده است. یافته های حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش بیان گر این است که بین جریان غیرعادی وجوه نقد عملیاتی، هزینه های غیرعادی تولید، هزینه های غیرعادی اختیاری و احتمال وقوع ورشکستگی به ترتیب ارتباط و تأثیر مستقیم و معنا دار، معکوس و معنا دار و فاقد ارتباط و تأثیر معنا دار وجود دارد. به طوری که افزایش (کاهش) جریان غیرعادی وجوه نقد عملیاتی منجر به افزایش (کاهش) ریسک ورشکستگی و افزایش (کاهش) هزینه های غیرعادی تولید منجر به کاهش (افزایش) ریسک ورشکستگی می شود؛ به عبارت دیگر دست کاری فعالیت های واقعی یا اعمال بیشتر مدیریت واقعی سود، بر پیش بینی ورشکستگی تأثیرگذار است.

شرکت های با مشتری متمرکز، دارای ریسک تجاری بالاتری هستند زیرا زیان مشتری عمده، می تواند منجر به کاهش قابل توجه در جریان نقدی تأمین کنندگان شود. از این رو، مدیران درخواست پاداش بالاتری برای پوشش این ریسک احتمالی دارند. همچنین، تمرکز مشتری مدیران را قادر به نوعی چانه زنی بیشتر می کند که این می تواند پاداش نقدی آنها را افزایش دهد. هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر تمرکز مشتری بر پاداش مدیران در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای آزمون فرضیه های تحقیق از الگوی رگرسیون خطی چندگانه بر اساس داده های ترکیبی استفاده گردیده است. برای اندازه گیری پاداش مدیران از لگاریتم طبیعی میزان پاداش نقدی مدیران و برای تمرکز مشتری از سه شاخص نسبت فروش های عمده (فروش های بالای 10 درصد) به کل فروش، شاخص هرفیندال-هیرشمن و متغیر شاخص وجود یا عدم وجود مشتری عمده در شرکت استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 140 شرکت انتخاب شده به روش غربالگری طی بازه زمانی 1388 الی 1395 در بورس اوراق بهادار تهران بوده است. شواهد تحقیق نشان داد که تمرکز مشتری بر پاداش مدیران تأثیر مثبت و معناداری دارد. به عبارتی، در شرکت هایی که تمرکز بر مشتری عمده وجود دارد، میزان پاداش نقدی مدیران بالاتر است.

در بیست سال اخیر یک انقلاب تکنولوژیکی با توسعه عظیم اینترنت به وقوع پیوست. با توجه به گزارشگری مالی، این تمایل به توسعه زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر (XBRL) منتج شده که بسیاری از متخصصان حسابداری تحول گزارشگری مالی را از آن انتظار داشته به نحویکه ارائه اطلاعات مالی به شکل تجمیعی و انتقال و تجزیه و تحلیل با بهره گیری ازآن سریعتروصحیح تر انجام می شود. اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP)و استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی (IFRS) در بکارگیری XBRL درگزارشگری مالی شرکتها توصیه ها ی بسیاری نموده اند. از ژاونویه 2009، وقتی که کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا(SEC) اقدام به روز رسانی قوانینی نمود که شرکتها در راستای تهیه بیانیه های مالی کمیسیون، تحت XBRLدر وب سایتشان قرارمی دهند، مطالب بسیاری تهیه شده که مزایای XBRL را تشریح می کنند. در کل این مطالب که از XBRL برای گزارشگری مالی استفاده می کنند باید مزایایی برای گروههای مختلف استفاده کنندگان اطلاعات مالی نظیر سرمایه گذاران، تحلیل گران مالی و قانونگذاران داشته باشد، به نحویکه به میزان مبادله اطلاعات افزوده و هزینه و زمان دستیابی به آن را کمتر و نیز اشتباهات را کاهش داده و میزان تحلیل اطلاعات را بهبود بخشد. نتایج بکارگیری زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر (XBRL) نشاندهده این است که گزارشگری مالی با سرعت و شفافیت مالی زیاد صورت می پذیرد.

سهامداران همواره نیازمند اطلاعاتی هستند که بتوانند برای ارزیابی تصمیمات خود از آنها بهره گیرند. تصمیمات باید از لحاظ مالی و دیدگاه تحلیل گر مالی به گونه ای باشد که در شرکت ارزش ایجاد کند. در هر رویداد اقتصادی، سرمایه گذاران برای تصمیم گیری نیازمند اطلاعات قابل اتکا هستند. از دیدگاه سرمایه گذاران، اطلاعاتی قابل اتکا تلقی می شود که یک سازمان مستقل بر فرآیند گزارش گری شرکت ها و مرکز ثقل این فرآیند یعنی صورت های مالی، نظارت نمایند. در این راستا هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر کیفیت حسابرسی بر ریسک پذیری در جهت ایجاد ارزش شرکت است. به همین منظور نمونه ای مشتمل بر 185 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1392 الی 1397 انتخاب گردیده است. جهت آزمون فرضیه ها از تکنیک رگرسیون چند متغیره به روش تابلویی استفاده شده است. معیارهای مورد استفاده جهت سنجش کیفیت حسابرسی پنج مولفه تخصص حسابرس، دوره تصدی حسابرس، اندازه موسسه حسابرسی، تمرکز مالکیت و اعضای غیرموظف در هیئت مدیره می باشند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که همه مولفه های به کار گرفته شده در ارتباط با کیفیت حسابرسی و عامل ریسک بر ارزش شرکت تاثیر معناداری دارد. همچنین همه مولفه ها، اثر ریسک پذیری بر ایجاد ارزش شرکت را تعدیل می کنند.

کیفیت گزارشگری مالی ملاک و معیار مهمی در تصمیم گیری صحیح سرمایه گذاران دارد و سهامداران با اتکا به گزارش های مالی اقدام به سرمایه گذاری بیشتر یا فروش سهام خود می کنند. عوامل متعددی می تواند موجب بهبود گزارشگری مالی گردد یکی از این عوامل، تخصص صنعت حسابرس می باشد. در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر تخصص حسابرس در صنعت بر کیفیت گزارشگری مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع تحقیقات علّی (پس رویدادی) می باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بود که تعداد 127 شرکت صنعت خودرو به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده و در دوره ی زمانی 6 ساله بین سال های 1392 تا 1397 مورد تحقیق قرار گرفتند. روش مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده و برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شده است. برای اجرای آزمونها و تخمین نهایی مدل ها از نرم افزار استاتا نسخه 15 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که تخصص حسابرس در صنعت بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر مثبت و معنادار دارد. یعنی در شرکتهایی که حسابرسی آنها توسط حسابرسان مختصص در صنعت انجام می شود کیفیت گزارشگری به مراتب بالاتری نسبت به سایر شرکت ها دارند.

هدف پژوهش حاضر شناسایی جامع عوامل مؤثر بر تمکین مالیاتی در ایران، با الگو قرار دادن مدل تمکین OECD (2004) است. بررسی وضعیت موجود حاکی از آن است که تاکنون در کشور، چنین پژوهشی صورت نگرفته و پژوهش حاضر، اولین پژوهشی است که عوامل مذکور را به صورت جامعی مورد بررسی قرار داده است. بدین ترتیب، پس از انجام مطالعات اکتشافی و بررسی پژوهش های انجام شده و نیز با در نظر گرفتن شرایط محیطی حاکم بر کشور ایران، عوامل مذکور در 8 مؤلفه و 40 شاخص طبقه بندی و با به کارگیری روش دلفی فازی، نظرات 61 خبره درخصوص تأثیر هر یک از شاخص های مذکور بر تمکین مالیاتی دریافت و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از نظر خبرگان، به استثنای شاخص های نوع مؤدی، نوع درآمد، نوع حرفه، سن، نوع جنسیت، نوع مذهب و آموزه های شرعی، نوع نژاد و ملیت، پیشینه قومی، اشاعه و گسترش دفاتر مشاوره مالیاتی و در نهایت نهادهای مدنی و هنجارهای اجتماعی، سایر شاخص های پژوهش بر تمکین مالیاتی اثرگذار می باشند.