علیرضا امیرکبیری

آموزش و پرورش، سازمانی است که به لحاظ ساختاری بسیار گسترده و دارای نقشی تعیین کننده در جامعه بوده و از سویی محور توسعه و تحول جوامع مختلف و کانون اصلی تربیت عمومی نیروی انسانی کشور است. از سویی با اشتراک گذاری دانش و توسعه آن درون سازمان و هم چنین بین سازمانی و سامانه های گوناگون مرتبط با آن که از نظر تعداد، گستره عظیمی را دربر می گیرد، می توان به تصمیم گیری های حساسی که در آن واقع می شود نیز کمک شایانی نمود. لذا ایجاد یک دیدگاه جامع در خصوص عوامل کلیدی موفقیت پیاده سازی به اشتراک گذاری دانش و شناخت مناسب تسهیل کننده های آن در آموزش و پرورش به عنوان پیش نیازی در رسیدن به اهداف مدیریت دانش در حوزه آموزش عمومی کشور ضروری می نماید. تحقیق موردکاوی توصیفی کاربردی است که به شیوه پیمایشی و به روش نمونه برداری تصادفی طبقه ای در اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران انجام شد. پژوهش با استفاده از یک گروه آزمودنی با به کارگیری روش تحقیق کمی، به تدوین چارچوبی به منظور تبیین راهکارهای مهم استقرار به اشتراک گذاری دانش پرداخت و درادامه نیز به کمک آمار استنباطى، همبستگی ابعاد الگو با تعیین ضریب اسپیرمن، تعیین و هم چنین وضعیت عادی بودن نمونه با استفاده از آزمون کولموگروف اسمیرنوف بررسی شد و با استفاده از آزمون ناپارامتری فریدمن نیز رتبه بندی معیارهای الگو صورت گرفت. این مقاله با شناسایی 17عامل و 26 پرسش کلیدی در فرایند به اشتراک گذاری دانش در سازمان ها و دسته بندی آنها در قالب سه حوزه فرهنگ سازمانی، سامانه و فناوری و راهبردهای مدیریت به تعیین اولویت اهمیت هر یک از این عوامل در حیطه اداره کل مورد نظر پرداخته است. در پایان، مشخص شد که اهمیت شاخص های پیاده سازی در این اداره به ترتیب برای عوامل فرهنگی، عوامل فناورانه و عوامل مدیریتی پراهمیت تر است. پیشنهاد شده است در قالب یکی از راهکارهای عمده جذب کارکنان خبره، آموزش و فرهنگسازی، و ایجاد مشوق های لازم به بهبود اوضاع پرداخته شود.

در سال های اخیر به دلیل رشد روزافزون جمعیت و توسعه اقتصادی کشور، به جهت گسترش عدالت اجتماعی، توزیع امکانات و رفاه برای آحاد مردم در اقصی نقاط کشور، نیاز شدیدی به اجرای طرح ها و پروژه های دولتی در زمینه های عمرانی، بهداشتی و ... در کشور احساس می شود؛ و این در حالی است که بودجه های تخصیص یافته دولتی برای اتمام طرح ها و پروژه های دولتی کافی نبوده و پروژه های یاد شده عمدتاً با کمبود اعتبار دست به گریبان می باشند. با عنایت به وظایف دولت در ایجاد پروژه های مورد نیاز و با توجه به سیاست های اصل 44 قانون اساسی در خصوص عدم ورود دولت به فعالیت های اقتصادی و رقابت با مردم، واگذاری طرح ها و پروژه ها از ابتدای شکل گیری ضرورت دارد. به طورکلی هدف از پژوهش حاضر، بررسی واگذاری طرح ها و پروژه های دولتی و تعیین چالش ها، راهبردها و دستاوردهای آن جهت مشارکت بخش خصوصی در عملیات برپایی طرح ها و پروژه های دولتی و امکان سنجی آن در شرایط کشور است. بر این اساس با استفاده از روش های توصیفی و از نوع همبستگی، همچنین تحلیلی عامل اکتشافی، به منظور منتج شدن نتایج حاصل از تحقیق به شکل عملیاتی و کاربردی به توصیف، تبیین، پیش بینی و کنترل متغیرها پرداخته شد. جامعه آماری مورداستفاده در این تحقیق، به روش فرمول کوکران، با سطح اطمینان 95% و درصد خطای 0.05 تعداد 36 نفر محاسبه شده است. جهت تبیین بار عاملی متغیرها، از آزمون بارتلت و KMO استفاده شد که نتایج بدست آمده، سطح معنی داری آزمون بارتلت (Sig= 0.00 ) و مقدار عددی معیار KMO برابر با 0.661 است که مناسب بودن داده ها برای انجام تحلیل عاملی را نشان می دهد. در تعیین تعداد عامل های قابل استخراج با استفاده از معیار کایسر مقدار ویژه 4 عامل بیشتر از ۱ بوده و این عوامل تجمعاً 79.74 درصد تغییرات داده ها را تبیین می کنند. بدین ترتیب عامل های پنهان به ترتیب عامل اول: تبیین سرمایه مؤثر بر واگذاری طرح ها و پروژه های دولتی؛ عامل دوم: توازن سیاست ها؛ عامل سوم: پیشبرد پایدار واگذاری طرح ها و پروژه های دولتی و عامل چهارم: ایجاد انگیزه بخش خصوصی، بدست آمد.

هدف کلی پژوهش، ارتباط حمایت سازمانی ادراک شده و تندرستی شغلی با میانجیگری تخریب شخصیت سازمانی کارکنان ادارات ورزش وجوانان استان گلستان بود. نوع پژوهش، توصیفی- همبستگی و ازنظر هدف، کاربردی ب ود ک ه به صورت میدانی اجرا شده است. جامعه آماری همه کارکنان اداره کل ورزش وجوانان، رؤسا، دبیران و نائب رئیسان هیئت های استانی و شهرستانی استان گلستان بودند. برای جمع آوری داده ها، از پرسش نامه های تخریب شخصیت سازمانی، حمایت سازمانی ادراک شده و تندرستی شغلی (رضایت شغلی، خستگی عاطفی و فشار روانی) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر استفاده شد. براساس نتایج، حمایت سازمانی به صورت مستقیم با بار عاملی اثر مثبتی بر رضایت شغلی و اثری منفی بر خستگی عاطفی و فشارهای روانی داشت و علاوه بر تأثیر مستقیم، به صورت غیرمستقیم و ازطریق تخریب شخصیت سازمانی، تأثیر مثبتی بر رضایت شغلی داشت. همچنین، حمایت سازمانی به صورت غیرمستقیم و به واسطه تخریب شخصیت سازمانی، تأثیر منفی بر خستگی عاطفی و فشارهای روانی داشت. تخریب شخصیت سازمانی نقشی میانجی در رابطه بین حمایت سازمانی و تندرستی شغلی کارکنان ایفا می کند؛ ازاین رو، توجه به درک تخریب شخصیت سازمانی در سازمان ها می تواند در کاهش خستگی و فشارهای روانی و بهبود وضعیت رضایت شغلی تأثیر مثبت داشته باشد.

فرهنگ سازمانی، یکی از مقوله های بسیار مهم در مدیریت رفتار سازمانی می باشد که پژوهش های وسیعی در خصوص نقش این عامل در ارتقای بهره وری سازمانی و نیل به اهداف سازمانی انجام شده است. یکی از عواملی که نقش بسزایی در بهره وری و حصول موفقیت سازمانی دارد، توانمندسازی روان شناختی کارکنان می باشد. امروزه در مدیریت نوین، برنامه های راهبردی و ساختاری سازمان های پیشرو، منطبق بر توسعه و ارتقای توانمندی نیروی انسانی آن تدوین می گردند. در این راستا، توجه به نقش فرهنگ سازمانی، برای دستیابی به این هدف، حائز اهمیت می باشد. بدین منظور و با توجه به تعدد الگوهای فرهنگ سازمانی، در این پژوهش ابتدا به بررسی الگوهای متنوع فرهنگ سازمانی، پرداخته شده و سپس به نقش فرهنگ سازمانی در توانمندسازی روان شناختی کارکنان برای کسب مزیت رقابتی در قلمرو مکانی بانک شهر پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهند که فرهنگ سازمانی بر توانمندسازی روان شناختی کارکنان بانک شهر تهران، تأثیر مثبت، مستقیم و معناداری دارد. بر این اساس بهبود یا عدم بهبود فرهنگ سازمانی، منجر به افزایش یا کاهش توانمندسازی روان شناختی کارکنان می شود و این امر تأثیر مستقیمی بر بازدهی اقتصادی آنها نیز دارد. همچنین بررسی مدل از حیث نیکویی برازش نشان داد که مدل نظری از لحاظ آماری، دارای معنا و مفهوم نظری و کاربردی است و از لحاظ مطلوبیت وضعیت برازش، با توجه به آماره های محاسبه شده توسط نرم افزارهای آماری، در وضعیت قابل قبولی، برآورد می شود.

تحقیق حاضر به بررسی تأثیر تغییر سازمانی بر بهبود عملکرد مالی و اقتصادی بانک شهر می پردازد. برای این منظور تأثیر مؤلفه های تغییر سازمانی بر اساس مدل شش وجهی ویس بورد بر عملکرد مالی و اقتصادی بانک شهر بررسی شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری تحقیق حاضر، 150 نفر از مدیران و کارشناسان ستادی اداره مرکزی بانک شهر هستند که براساس فرمول حجم نمونه کوکران، 108 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای شامل 38 سؤال در دو بخش تغییر سازمانی و عملکرد مالی و اقتصادی است که بعد از سنجش روایی و پایایی آن، با روش نمونه گیری تصادفی ساده بین مدیران و کارشناسان نمونه پژوهش توزیع شد. تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده بر اساس تحلیل معادلات ساختاری انجام شد. نتایج تحقیق بیانگر آن بودند که: 1- مدل از برازش مناسبی برخوردار است. 2- تغییر سازمانی بر عملکرد مالی و اقتصادی بانک شهر تأثیر معنی داری دارد. 3- مؤلفه های تغییر سازمانی یعنی: اهداف، ساختار، رهبری، ارتباطات، پاداش و روش های کمکی، تأثیر معنی داری بر عملکرد مالی و اقتصادی بانک شهر دارند. 4- اولویت بندی مؤلفه های تغییر سازمانی از نظر میزان تأثیر بر عملکرد مالی و اقتصادی بانک شهر، رهبری، روش های کمکی، اهداف، ارتباطات، ساختار و پاداش می باشند.

شهرت سازمانی، نوعی دارایی نامشهود و از مهم ترین و حیاتی ترین عناصر برای بقا و دوام سازمان است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش شهرت سازمانی در شکل گیری نیات رفتاری شهروندان است. این پژوهش، مطالعه ای توصیفی- همبستگی می باشد که به بررسی نیات رفتاری شهروندان، براساس متغیر شهرت سازمانی پرداخته است. جامعه آماری شامل مشتریان بانک شهر در شهر تهران می باشد که نمونه در دسترس 318 نفری به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. برای سنجش شهرت سازمانی، از پرسشنامه استاندارد شهرت سازمانی لوما- آهو (2008) با 28 سؤال و در پنج بعد اقتدار، احترام، اعتماد، کارایی و خدمات رابطه ای و برای سنجش نیات رفتاری مشتریان، از پرسشنامه 8 سؤالی ژی و هیونگ (2012) استفاده شد. پایایی پرسشنامه شهرت سازمانی با ضریب آلفای کرونباخ، 0/81 و پرسشنامه نیات رفتاری مشتریان، 0/78 تأیید شد. توصیف و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام، انجام گردید. نتایج پژوهش نشان دادند که بین شهرت سازمانی و ابعاد پنج گانه آن با نیات رفتاری مشتریان بانک شهر، رابطه معنی داری وجود دارد و از بین ابعاد پنج گانه شهرت سازمانی، دو بعد خدمات و احترام، توانایی پیش بینی نیات رفتاری مشتریان بانک شهر را دارند.

فرایند جهانی شدن حرکتی است که شروع شده و از علایم این فرایند، رشد بیشتر تجارت جهانی نسبت به تولید جهانی، رشد شرکت های فراملیّتی و رشد سریع سرمایه گذاری های مستقیم و مالی خارجی است که به واسطه انقلاب تکنولوژیکی در یک دهه اخیر سرعت گرفته و به دلیل وابسته شدن بازارها به همدیگر سبب آسیب پذیری کشورها از بسیاری جهات و تأثیرپذیری آنها از وقایع و تحولات بازارهای مالی جهانی و بی وطن شدن پول شده است، بدون آنکه قادر به حفظ منافع خود و مقابله با آن ها باشند. در این مقاله با درک این مهم، با ماهیتی روش مندانه-تحلیلی، ضمن پرداختن به تفاوت بین جهانی شدن، جهانی سازی و بین المللی شدن، نحوه بی وطن شدن شرکت ها و پول مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتیجه منطقی–تحلیلی این تحقیق کتابخانه ای نشان می دهد، اگر چه اقتصاد جهانی معاصر (برخلاف عصر زیبا یا سلطه امریکا) پیرامون سه مرکز اصلی قدرت اقتصادی شکل می گیرد، بیشترین سهم جریانات اقتصاد جهانی از جمله تجارت و سرمایه در میان نظام های اقتصادی اصلی عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی متمرکز شده است و کشورهای کمتر توسعه یافته باید این عقیده را که باز نمودن درها به روی رقابت خدمات بین المللی امتیازی برای بازارهای تولیدی و کشاورزی اقتصادهای پیشرفته است، کنار بگذارند و با آزادسازی بخش های خدماتی، از این فرایند بهره مند شوند.

زمینه: در دنیای پیچیده امروز که سرعت پیشرفت ابداعات و نظریه پردازیهای بشر بسیار زیاد است و هر روزه سبکها، روشها و فنون فراوانی در هر عرصه علمی نمایان می گرد، مهمترین و پررنگترین عاملی که باعث حفظ کیان و کرامت این رویه ها می گردد حفظ اصول و چارچوبهای اخلاقی و انسانی است که باعث بقا و تبیین علوم و نظریه های مختلف است. در همین راستا، هدف این پژوهش بررسی ادراکات اخلاق حرفه ای مدیران در کسب و کارهای کوچک و متوسط در نظر گرفته شده است.روش کار: این پژوهش با استفاده از دو روش کتابخانه ای جهت جمع آوری پیشینه تحقیق و پرسشنامه به مرحله اجرا درآمده است. جامعه آماری پژوهش را مدیران کسب و کارهای کوچک و متوسط در شهرک صنعتی شمس آباد تهران تشکیل دادند، که تعداد آنها 150 نفر تعیین گردید که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، این نمونه گیری صورت پذیرفت. پرسشنامه مورد استفاده یک پرسشنامه معیارین با حدود بیست سوال در مورد متغیرهای تحقیق است. همچنین داده های حاصل از پرسشنامه پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: از میان فرضیه های مورد سنجش در این تحقیق جز یک فرضیه که تفاوت معناداری را بین ادراکات اخلاقی حرفه ای مدیران در گروههای سنی به دست داد؛ بقیه فرضیات یعنی تفاوت ادراکات اخلاقی حرفه ای مدیران با سطح تحصیلات، تعداد کارکنان، سابقه کاری مدیران، سطوح مدیریت و نوع فعالیت کسب و کار مورد تایید قرار نگرفت.نتیجه گیری: در پایان با بهره گیری از سنجش فرضیات حاصل و تطابق با منشورهای سازمانهای مشابه و نظریات موجود در این زمینه، پیشنهادهایی برای بهبود این شرایط با بهره گیری از نظر متخصصان و مدیران بیان گردید. به این امید که این تحقیق و نتایج حاصل ازآن موجب ارتقا سطح ادراکات و رعایت اصول اخلاقیات در سازمانهای ایران باشد.

در این مقاله، روابط بین عوامل سازمانی موثر بر کارآفرینی درون‌سازمانی و نتایج بالقوه کارآفرینی درون‌سازمانی تحقیق شده است. عوامل سازمانی که کارآفرینی درون‌سازمانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد عبارتند از: حمایت مدیریت، امکان تفویض اختیار تصمیم‌گیری، پاداش‌دهی، تأمین فرصت کافی برای توسعه خلاقیت، از میان برداشتن موانع سازمانی و انگیزش کارکنان. نتایج بالقوه کارآفرینی درون‌سازمانی؛ رضایت شغلی و رضایت مشتری درک شده است. داده‌های تحقیق، از94 کارشناس فنی در4 شرکت که در شاخه صنعت فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات فعالیت می‌کنند جمع‌آوری شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که بین دادن امکان تفویض اختیار در تصمیم‌گیری به کارکنان، تأمین فرصت کافی برای بروز خلاقیت کارکنان و برانگیختن کارکنان با نتایج بالقوه کارآفرینی درون‌سازمانی یک رابطه مثبت وجود دارد. این نتایج، برای شرکت‌هایی که تلاش می‌کنند جهت‌گیری کارآفرینی داشته باشند می‌تواند سودمند باشد.

هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطه بین سبک های رهبری تحول آفرین و تبادلی با تعهد سازمانی کارکنان می باشد. بدین منظور 2 پرسش نامه برای تعیین سبک رهبری مدیران و تعیین میزان تعهد سازمانی کارکنان در نظر گرفته شد. جامعه آماری شرکت های شهرک صنعتی زنجان شامل 86 شرکت می باشد که تمامی مدیران به عنوان نمونه و تعداد 344 نفر از کارکنان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. پس از جمع آوری و تحلیل پرسش نامه ها به کمک نرم افزار SPSS نتایج تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. این نتایج حاصل نشان داد که بین سبک های رهبری تحول آفرین و تبادلی و تعهد سازمانی کارکنان رابطه ای معنادار وجود دارد و رهبرانی که از سبک رهبری تحول آفرین استفاده می کنند در افزایش میزان تعهد کارکنان نسبت به سازمانم، موفق ترند و هر اندازه سبک رهبری مدیران از تبادلی به سمت تحول آفرین حرکت کرده است، در بین کارکنان شاهد وفاداری بیش تری نسبت به سازمان بوده ایم.