مطالعات برنامه ریزی آموزشی

مطالعات برنامه ریزی آموزشی

مطالعات برنامه ریزی آموزشی دوره 11 پاییز و زمستان 1401 شماره 22 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

راهنمای خط مشی گذاری آموزشی سرمایه انسانی: یک تحلیل اهمیت –عملکرد برای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه انسانی مهارت سلامت خط مشی گذاری آموزشی تحلیل اهمیت عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۱
سلامت و مهارت ها دو رکن مولفه سرمایه انسانی هستند. این مقاله به دنبال بررسی وضعیت سرمایه انسانی ایران در مقایسه با کشورهای منطقه موجود در چشم انداز 1404 برای توسعه خط مشی آموزشی است. از روش های تصمیم گیری چند شاخصه جبرانی استفاده شد. برای تشکیل ماتریس تصمیم، 10 شاخص سرمایه انسانی بررسی شد. ابتدا با روش آنتروپی اهمیت هر یک از شاخص ها تعیین شد؛ سپس با روش آنتروپی تعدیل شده، وزن نهایی شاخص ها به دست آمد. در ادامه با روش تاپسیس کشورهای منطقه بر اساس سرمایه انسانی رتبه بندی شدند و برای هر شاخص بهترین کشور جهان و منطقه برای الگوبرداری مشخص شد. در انتها بر اساس وضعیت عملکرد ایران در منطقه، تحلیل اهمیت-عملکرد صورت گرفت. طبق یافته ها، اولویت اول حکمرانان کشور برای توسعه خط مشی سرمایه انسانی مربوط به «تفکر انتقادی در تدریس» شناسایی شد. همچنین «نسبت دانش آموز به معلم در آموزش ابتدایی»، «میانگین سال های تحصیل» و «امید به تحصیل» در اولویت دوم قرار گرفتند. همچنین «مهارت دانش آموختگان»، «کیفیت آموزش مرتبط به شغل برای کارکنان»، «گستره آموزش ضمن خدمت کارکنان» و «میزان سهولت یافتن کارکنان ماهر» در اولویت بعدی قرار گرفتند. توسعه خط مشی در نیازسنجی آموزشی، برای یادگیری اولویت های اصلاح و بهبود سرمایه انسانی و الگوبرداری از تجارب موفق جهانی و منطقه ای مهم است.
۲.

طراحی و اعتبارسنجی الگوی دانشگاه تحول گرا؛ پیشایندها، فرایندها و پسایندها (مورد مطالعه: دانشگاه فرهنگیان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش تحقیق آمیخته دانشگاه تحول گرا دانشگاه فرهنگیان تربیت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۲
پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی دانشگاه فرهنگیان تحول گرا و پیشایندها، فرایندها و پسایندهای آن انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت آمیخته اکتشافی بوده است. در رویکرد کیفی از روش تحقیق گراندد تئوری و در مرحله کمّی از روش همبستگی و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. ابتدا در مجموع 16 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان کشور با روش نمونه گیری نظری بمورد مصاحبه قرار گرفتند. جامعه آماری بخش کمّی پژوهش شامل 750 عضو هیئت علمی بود که با استفاده از جدول مورگان، 255 نفر نمونه به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در مطالعه کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. در مطالعه کمّی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های بخش کیفی با تکنیک کدگذاری باز، محوری و انتخابی و بخش کمّی به روش مدلسازی معادلات ساختاری انجام شده است. بر اساس تکنیک کدگذاری 98 مورد واحد معنایی (کدباز) 9 مقوله با 3 تم اصلی(پیشایندها، فرایندها و پسایندها) دانشگاه تحول گرا شناسایی و نام گذاری شدند که بر اساس نظر متخصصان حوزه آموزش عالی تأیید شدند. در مرحله کمّی نیز نتایج تحقیق نشان داد پیشایندهای دانشگاه تحول گرا مشتمل بر خط مشی گذاری و خصوصیات دانشگاهی تاثیر معناداری بر فرآیندهای دانشگاه تحول گرا (علم گرایی، حرفه ای بودن و رهبری تحول گرا) دارد و همچنین نتایج نشان داد فرآیندهای دانشگاه تحول گرا تاثیر معناداری بر پسایندهای دانشگاه تحول گرا شامل تحول آفرینی، امکانات و ساختار، منابع انسانی و پیامدهای فردی و جامعه) دارد.
۳.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر ارتقای برند مؤسسات آموزش عالی با استفاده از تکنیک نگاشت شناختی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رتبه بندی ارتقای برند مؤسسات آموزش عالی نگاشت شناختی فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۲
هدف پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر ارتقای برند مؤسسات آموزش عالی استان یزد با استفاده از تکنیک نگاشت شناختی فازی بود. روش پژوهش مطالعه موردی از نوع مدل سازی فازی است. جامعه آماری پژوهش شامل دو گروه خبرگان کلیدی(اعضای هیات علمی و صاحب نظران آموزش عالی) و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های استان یزد (که دارای دوره ی تحصیلات تکمیلی بودند) شامل دانشگاه یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه پیام نور و دانشگاه علم وهنر) را تشکیل دادند، از بین صاحب نظران، 17 صاحب نظر آموزش عالی دانشگاه های استان با استفاده از روش گلوله برفی و از بین دانشجویان، 89 نفر دانشجوی تحصیلات تکمیلی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه ماتریسی عوامل موثر بر ارتقاء برند آموزش عالی محقق ساخته بود. روایی ابزار، با استفاده از بازخورد همتایان و روش کنترل اعضا حاصل شد. با مطالعه ادبیات موضوع و مرور پیشینه، 14 عامل به عنوان عوامل مؤثر بر ارتقای برند مؤسسات آموزش عالی استخراج شد. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که عامل های شهرت، تسهیلات فیزیکی، خدمات کتابخانه ای و توسعه کارراهه شغلی نسبت بقیه عوامل از مرکزیت و اهمیت بیشتری در ارتقای برند موسسات آموزش عالی برخوردار می باشند. همچنین با استفاده از ابزارها و تکنیک های مربوط به رویکرد نگاشت شناختی فازی و نرم افزار Ucinet، مدل ارتقای برند مؤسسات آموزش عالی و سناریوهای جایگزین برای ارتقای برند آموزش موسسات آموزش عالی ارائه شد.
۴.

شناسایی و ارزیابی مولفه های ارتباط دانشگاه ، صنعت دولت با تاکید بر نقش دولت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشگاه صنعت دولت الزامات ارتباط سه جانبه رویکرد آمیخته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۲
پژوهش حاضر با هدف بازخوانی و ارزیابی مؤلفه ها و ابعاد الزامات ارتباط دانشگاه – صنعت - دولت در پردیس دانشکده-های فنی دانشگاه اصفهان با رویکرد آمیخته انجام شد. جامعه آماری بخش کیفی مجموعه منابع علمی معتبر مرتبط با موضوع پژوهش بود که مبتنی بر معیارهای انتخاب منابع معتبر تعداد 66 منبع به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. داده های حاصل در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرائی و کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و گزینشی تحلیل شدند. دستاورد تحلیل داده-ها در این بخش شناسایی سه سازه اصلی تعاملات سیاست محور، دانش محور و اقتصادمحور؛ و 8 بعد؛ تدوین سیاست علم و فناوری، استقرار نظام اشتراک اطلاعات، شورای سیاستگذاری و هماهنگی، تسهیل و توسعه دانش، ترمیم شکاف دانش و تولید، بازنگری رشته های تخصصی، تأمین مالی، توسعه مالی و تجاری سازی بود. در بخش کمی داده های گردآوری شده با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر دستاوردهای کیفی پژوهش، به صورت تصادفی برای نمونه 184 عضو هیأت علمی پردیس فنی، مدیران و معاونان دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه اصفهان به روش توصیفی همبستگی و مقایسه ای تحلیل شدند. دستاورد تحلیل داده های کمی پژوهش نشان داد؛ وضعیت موجود الزامات تعاملات دانشگاه، صنعت و دولت در پردیس فنی دانشگاه اصفهان در ارتباط با سازه های اصلی تعاملات "اقتصادمحور"،"دانش محور"،"سیاست محور"مطلوب است. همچنین یافته های حاصل از اجرای آزمون فریدمن، اولویت سازه اصلی تعاملات اقتصادمحور را با مقدار آماره معادل (58/88) و میانگین 58/3 نسبت به سایر سازه های اصلی مورد تأیید قرار داد.
۵.

آسیب شناسی نظام سیاست گذاری آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست گذاری تصمیم گیری آموزش عالی سیاست گذاری آموزش عالی آسیب شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۲
هدف: هدف این پژوهش آسیب شناسی نظام سیاست گذاری آموزش عالی کشور است.روش شناسی: در این پژوهش از روش شناسی کیفی و به طور خاص از روش تحلیل محتوی کیفی با رویکرد استقرایی استفاده شده است. بر این اساس برای شناسایی آسیب ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس قاعده اشباع نظری با 15 نفر از خبرگان این حوزه که ترکیبی از صاحب نظران، پژوهشگران، مسئولان فعلی و سابق در سیاست گذاری آموزش عالی بودند، مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته انجام شد. برای اطمینان از روایی پژوهش، اقداماتی در دو مرحله انجام شده است: تطبیق توسط اعضا، و بررسی همکار، که در آن چند نفر از متخصصان و صاحب نظران این حوزه یافته ها را بررسی و دیدگاه های خود را ثبت کرده اند.یافته ها: یافته ها تحقیق نشان داد که مشخص نبودن هدف گذاری و مأموریت های آموزش عالی و نسبت آن با سایر سیاست های دستگاه های اجرایی کشور، ضعف های ساختاری، قانونی و نگاشت نهادی در سیاست گذاری آموزش عالی، مغفول ماندن استفاده از علم سیاست گذاری، کم توجهی به چرخه فرآیند سیاست گذاری از تدوین سیاست تا نظارت، بی ثباتی مدیریتی و نبود نگاه راهبردی بلندمدت در نظام سیاست گذاری آموزش عالی، کم توجهی به پیش نیازهای فنی و مالی در سیاست گذاری آموزش عالی و عدم توجه به سیستم های یکپارچه اطلاعاتی و عدم تبیین از مهم ترین آسیب است.نتیجه گیری و پیشنهادات: نمی توان نظام سیاست گذاری آموزش عالی ایران را تک بعدی نگاه کرد و باید برای تدوین سیاست های مطلوب و کارآمد همه اجزای این نظام همانند قطعات یک ساعت به درستی به ایفای نقش بپردازند.
۶.

ارزیابی برنامه آموزشی رشته معماری در دوره کارشناسی براساس مؤلفه تطبیق با بازار کار (با تأکید بر طرح های شماتیک به عنوان یکی از فازهای فرآیند طراحی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازار کار حرفه ای برنامه آموزشی دانشگاه تهران کارشناسی معماری طراحی معماری شماتیک قراردادهای همسان معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۲
هدف: این پژوهش به دنبال آن بوده که برنامه آموزشی دوره کارشناسی معماری تا چه میزان با خدمات خواسته-شده از افراد شاغل در بازار حرفه ای سنخیت دارد.روش شناسی: پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوی کیفی (با تمرکز بر طرح های شماتیک، به-عنوان یکی از فازهای طراحی) به مقایسه برنامه آموزشی مصوب دانشگاه تهران با قراردادهای همسان معماری به مثابه یکی از نیازهای بازار حرفه ای پرداخته است.یافته ها: در موضوع نحوه کسب اطلاعات، یافته ها مؤید آن بوده که برنامه آموزشی دانشگاه تهران به بازدیدهای میدانی؛ تفکر طراحی؛ مطالعه کتابخانه ای و یا آشنانمودن دانشجویان با طرح های بالادستی اهمیت داده است. اما در زمینه تبادل نظر با کارفرما دچار خلاء است. در موضوع نوع اطلاعات و فعالیت های موردنیاز، یافته ها مؤید آن بوده که یکی از نقاط ضعف این برنامه عدم تقویت مهارت های عملی دانشجویان برای تصمیم-گیری درخصوص مناسب بودن یا نامناسب بودن زمین موردنظر است. یافته ها در موضوع نحوه ارائه مدارک موردنیاز نیز مؤید آن بوده که یکی از نقاط ضعف این برنامه نپرداختن به مهارت های نوشتاری دانشجویان است.نتیجه گیری و پیشنهادات: برنامه آموزشی مصوب دانشگاه تهران برای دوره کارشناسی معماری، تاحدود زیادی با توانایی های موردنیاز برای انجام طرح شماتیک در قالب قراردادهای همسان معماری تطابق دارد. بااینحال، لحاظ نمودن مباحثی در رابطه با تکنیک های گردآوری اطلاعات و یا گزارش نویسی در معماری و یا مکان یابی عملی کاربری ها می تواند خلاء های موجود را کاهش دهد.نوآوری و اصالت: مشخص نمودن قوت ها و ضعف های برنامه آموزشی رشته معماری براساس قراردادهای همسان معماری
۷.

برنامه ریزی توسعه سیستم مدیریت عملکرد سازمان آموزش و پرورش با تکنیک سناریونگاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه ریزی سیستم مدیریت عملکرد آینده پژوهی سناریونگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۱
هدف: نوع پژوهش حاضر، ازنظر هدف کاربردی است که هدف ازانجام آن برنامه ریزی توسعه سیستم مدیریت عملکرد سازمان آموزش و پرورش با تکنیک سناریونگاری می باشد. روش ها: پژوهش حاضر ازنظر روش اجرا تلفیقی بوده وبا روش های آینده پژوهی، سناریونویسی و رویکرد عدم قطعیت های بحرانی، همراه با بهره گیری از نظر خبرگان انجام شده است. روش گردآوری داده ها کتابخانه ای، مصاحبه و پرسشنامه می باشد لذ از حیث روندپژوهی، یک تحقیق کمی و کلیت آن با توجه به فرایند سناریونویسی، کیفی است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که سیستم مدیریت عملکرد آموزش و پرورش با پنج عدم قطعیت کلیدی درآینده روبه رو است که با لحاظ نمودن منطق سناریوها، 4 سناریو با احتمال وقوع بسیار بالا در شرایط پیش روی توسعه سیستم مدیریت عملکرد آموزش و پرورش متصور است. نتیجه گیری: جهت برنامه ریزی توسعه سیستم مدیریت عملکرد سه نوع کنش از سوی سازمان آموزش و پرورش قابل تصور است: 1. ایجاد تحول بنیادین در سیستم مدیریت عملکرد عرصه تعلیم و تربیت؛ 2. ادامه روند فعلی در سیستم مدیریت عملکرد عرصه تعلیم و تربیت؛ 3. -اتخاذ موضع انفعالی در سیستم مدیریت عملکرد عرصه تعلیم و تربیت. این کنش ها در قالب چهار سناریوی قوی منتج از این پژوهش براساس نوع قرارگیری محتوای کیفی در سه دسته سناریوی مطلوب، سناریوی ایستا و سناریوی بحرانی قابل تصورند.نوآوری و اصالت: ضمن شناسایی سناریوهای ممکن و محتمل توسعه سیستم مدیریت عملکرد آموزش و پرورش در سال های آتی، سناریوهای مطلوب توسعه سیستم راتعیین نموده و با تصویر آینده های متفاوت و جایگزین، هوشمندی و احتمال دقت بالا را افزایش و راه مقابله با مخاطرات، عدم قطعیت ها را باز نموده است.
۸.

واکاوی کاربردهای تحلیل هزینه-اثربخشی در تصمیم گیریها و سیاستگذاریهای آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل هزینه-اثربخشی تصمیم گیری آموزشی سیاست گذاری آموزشی تحلیل تولید تحلیل هزینه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۲
در راستای تأمین اطلاعات علمی-فنی دقیق و کاربردی برای بهبود تصمیم گیریها و سیاستگذاریهای آموزشی که با ساختارها و پیچیدگیهای زیادی احاطه شده اند، مطالعه حاضر، تحلیل چندوجهی هزینه-اثربخشی را پیشنهاد کرده است؛ این روش با تلفیق دو تحلیل متعارف و پُراستفاده یعنی تحلیل تولید و تحلیل هزینه، اطلاعات علمی-فنی مناسب و غنی برای اولویت بندی گزینه های ناظر به تصمیمات تخصیص منابع در آموزش و پرورش فراهم می کند و قابلیتهای بی بدیلی در اختیار تصمیم گیران و سیاستگذاران قرار میدهد. تحلیل هزینه-اثربخشی با دو روش ساده و تفصیلی قابل انجام است که طی سالهای اخیر روش ساده بطور چشم گیری مورد توجه محققان قرار گرفته اما روش تفصیلی برغم قابلیتهای بی بدیل آن، بطور کلی در عرصه تحقیقات آموزشی، دچار کم توجهی مفرط بوده است. از این رو مطالعه حاضر، قابلیتهای تحلیل هزینه-اثربخشی تفصیلی را با اتکا به سه مجموعه اطلاعات آماری آموزشی متفاوت شناسایی و بازنمایی کرده است. دستاوردها نشان دادند که ویژگیها و کیفیت داده های آماری در دسترس نقش کلیدی در اجرا و انجام تحلیل هزینه-اثربخشی با رویکرد تفصیلی دارد. همچنین، مشخص گردید که تحلیل تولیدات (ستانده های) آموزشی و تحلیل هزینه ها به تنهایی نتایج غیردقیق و عموماً ناسازگاری برای تصمیم گیری و سیاستگذاری فراهم می کنند. با انجام تحلیل هزینه-اثربخشی، دو مسئله اساسی کم دقتی و ناسازگاری مورد اشاره برطرف می شود و در عین حال، اطلاعات علمی-فنی جزئی و عمیقی برای ارتقای کیفیت تصمیم گیریها و سیاستگذاریها فراهم می گردد. در پایان، پیشنهادات کاربردی-سیاستی و علمی-پژوهشی مرتبط برای توسعه کاربردهای تحلیل هزینه-اثربخشی در عرصه تحقیقات آموزشی ارائه شده اند.
۹.

آموزش مجازی و دانش آموزان مناطق حاشیه ای، مورد مطالعه نواحی حاشیه ای شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش مجازی دانش آموزان حاشیه ای شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۲
هدف از پژوهش حاضر بررسی مسائل دانش آموزان حاشیه نشین شهر شیراز در زمان آموزش های مجازی دوران کرونا بود.. روش انجام تحقیق کیفی از نوع داده بنیاد بود. قلمرو پژوهش معلمان نواحی حاشیه ای شهر شیراز بود که به روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب 16 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. حجم نمونه نیز بر اساس قاعده اشباع نظری مشخص شد. بدین صورت که نمونه گیری تا جایی ادامه یافت که یافته جدیدی پدیدار نشد. به منظور جمع آوری داده ها از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. اعتبار و پایایی داده ها با استفاده از باز آزمون و روش ممیزی بررسی و مورد تایید قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از روش نظام مند اشتراوس و کوربین در سه مرحله کد گذاری باز، انتخابی و محوری انجام شد. در مرحله کدگذاری باز128 مفهوم به دست آمد که در قالب13مقوله اصلی، حول یک مقوله ی هسته به نام چالش های آموزش مجازی در نواحی حاشیه ای شکل گرفت. محیط کالبدی، امکانات زیرساختی، فقر و فرهنگ فقر به عنوان شرایط علی، ضعف مهارتی والدین و معلم در قالب شرایط زمینه ای تفکرات سنتی، عدم پذیرش آموزش مجازی و نگاه حاشیه ای به آموزش به عنوان شرایط مداخله گر مشخص شدند که می توان با راهبردهایی چون رشد دانش مجازی و ارتقا فرهنگ خانواده در جهت بهبود شرایط اقدام کرد تا پیامدهایی چون بهبود یادگیری دانش آموزان حاشیه ای و کاهش نابرابری ها حاصل شود.
۱۰.

کاربرد اقدام پژوهی در نظام آموزش عالی ( مطالعه موردی طرح دولت دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع))(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش عالی دانشگاه دولت دانشجویی کارآفرینی خلاقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۲
هدف: اصلی نگارندگان در این مقاله بررسی چگونگی پرورش نیروی خبره و توانمند در نظام آموزش عالی در راستای حل مسائل و معضلات کشور و یافتن راهکارهایی در این رابطه است. به منظور بهینه سازی عملکرد دانشگاه ها در روند توسعه علمی/ فرهنگی و پرورش افرادی خلاق و ارزش آفرین، مرکز نوآوری و کارآفرینی اجتماعی د انشگاه امام صادق علیه السلام، برای تحقق این هدف مهم یعنی حمایت از شناخت مشکلات و ارائه راهکارهای نوآورانه و کارآفرینانه برای حل مسائل کشور، تلاش کرده است تا بهترین شرایط، امکانات و زمینه انتقال دانش جهانی را برای دانشجویان در جهت صیانت از نخبگان و ایده های آنان فراهم سازد و با برپایی «دولت دانشجویی»، مدل آموزشی (کار و تجربه) طراحی کند تا با استفاده از ظرفیت های نهاد دانشگاه و فارغ از دسته بندی های معمول سیاسی، نظام آموزش عالی در حل مسائل و معضلات موجود در جامعه مشارکت کرده و تربیت نیروی انسانی کارآمد و خبره را بر عهده بگیرد. روش شناسی: از این رو در این مقاله روش اقدام پژوهی مشارکتی، برای بیان گام های اصلی این طرح انتخاب شده است. یافته ها: بر این اساس مهم ترین یافته های کلیدی این مقاله، این است که شکل گیری دولت دانشجویی منجر به ارتقای توانمندی های شغلی و حرفه ای دانشجویان و دانش آموختگان می شود.نتیجه گیری و پیشنهادات: از طریق همکاری با دستگاه های اجرایی، تقویت بنیه انسانی و مادی دانشگاه ها بر محور جنبه های عملی، برگزاری دوره های شبیه سازی شده مدیریتی و اجرایی، آماده سازی در روند اجرایی و مدیریتی شکل می گیرد.نوآوری و اصالت: مهم ترین نوآوری این مقاله ارائه راهکارهای توانمندسازی نیروهای جوان برای ورود.....
۱۱.

شناسایی و اعتبارسنجی صلاحیت های گروهی و سازمانی اعضای هیات علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: توسعه سرمایه انسانی صلاحیت های مدیریتی صلاحیت های رهبری صلاحیت های راهبری اعضای هیأت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۲
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی و اعتبارسنجی صلاحیت های گروهی و سازمانی اعضای هیأت علمی دانشگاه ها بود. روش شناسی: در بخش کیفی از روش پدیدارشناسی توصیفی و به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. ابزار جمع آوری داده های کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته و مشارکت کنندگان در این بخش 13 عضو هیأت علمی دارای تجارب علمی در زمینه موضوع پژوهش از دانشگاه ها و پژوهشکده های شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب  انتخاب شدند. در بخش کمی، روش پژوهش از منظر هدف کاربردی و از منظر روش شناختی توصیفی – پیمایشی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها برای تعیین اعتبار و اولویت مضامین از روش مدل سازی معادلات ساختاری و آنتروپی شانون استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام اعضای هیأت علمی دارای حداقل 5 سال سابقه با مرتبه علمی استادیاری و بالاتر بودند که از بین آنها 208 نفر به روش تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های کمی، پرسشنامه توسعه صلاحیت های نقش های گروهی و سازمانی اعضای هیأت علمی محقق ساخته بود که روایی آن به روش صوری و محتوایی و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. یافته ها: در بخش کیفی، 9 مضمون سازمان دهنده؛ پیشاهنگی علمی و اجتماعی، هدایت مراودات چندوجهی، ادراک ساختار و فرهنگ سازمانی، دانش سازمان و مدیریت اداره واحد آموزشی، دانش تحلیل خط مشی آموزشی، برنامه ریزی و توسعه آموزشی، مدیریت امور اداری و منابع انسانی، پیشبرد امور مالی و اداره امور اجتماعی" شناسایی و ارائه شد. در بخش کمی، اعتبار یافته های پژوهش با استفاده از ضرایب آزمون تحلیل عاملی تأیید شد. بر اساس ضرایب آزمون آنتروپی شانون نیز، مضمون ادراک ساختار و فرهنگ واحد آموزشی و مضمون ارتقای مهارت خط مشی آموزشی به ترتیب از بیشترین و کمترین اولویت در توسعه صلاحیت های اعضای هیأت علمی برخوردار بودند. نتیجه گیری و پیشنهادات: توسعه صلاحیت های گروهی و سازمانی اعضای هیأت علمی موضوع مهمی است که تمام خبرگان بر آن تأکید داشتند. بر این اساس، یافته های پژوهش حاضر  ابزار علمی – فنی مناسبی را برای برنامه ریزی های راهبردی توسعه صلاحیت های مدیریتی اعضای هیأت علمی در اختیار برنامه ریزان، تصمیم سازان و کنشگران نهادهای آموزش عالی قرار می دهد.  نوآوری و اصالت: شناسایی مضامین توسعه صلاحیت های نقش های گروهی و سازمانی اعضای هیأت علمی و اعتبارسنجی و اولویت بندی آنها.
۱۲.

بررسی تاثیر شایستگی های مدیران بر استراتژی های حل تعارض در دانشگاه علوم پزشکی بابل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی حل تعارض شایستگی مدیران دانشگاه علوم پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۲
هدف: محیط های دانشگاهی دارای ویژگی های منحصربفردی هستند که ناشی از انتظارات، جو و فرهنگ سازمانی آنها می باشد. فرهنگ بحث و گفتمان، روش اصلی ارتباطی در آموزش عالی است که مستلزم شایستگی های مختص به خود می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر شایستگی های مدیران دانشگاهی بر استراتژی های حل تعارض انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گرداوری اطلاعات توصیفی- پیمایشی و مقطعی بوده و جامعه آماری در این پژوهش مدیران دانشگاه علوم پزشکی بابل بود. با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای، حجم نمونه آماری تعداد 72 نفر تعیین شد. در جمع آوری داده های تحقیق از روش میدانی و پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از روش معادلات ساختاری و نرم افزار  اسمارت پی ال اس استفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که میان شایستگی های منابع انسانی و سبک حل تعارض مدیران دانشگاه علوم پزشکی بابل رابطه معناداری وجود دارد، بگونه ای که بین شایستگی اجتماعی(8/0) و شایستگی مدیریتی(68/0) با سبک همکاری در مدیریت تعارض بیشترین ارتباط وجود داشت. نتیجه گیری و پیشنهادات: یکی از ویژگی های مدیران اثربخش توجه به برقراری ارتباطات مبتنی بر اعتماد با کارکنان است. شایستگی های اجتماعی و مدیریتی به مدیران کمک می کند تا بهترین استراتژی مناسب مدیریت تعارض را در سازمان بکارگیرند. سبک همکاری راهب ردی مثب ت در ح ل تع ارض محس وب م ی ش ود. ب ا اس تفاده از س بک هم کاری، اف راد در جس تجوی راه حل های ی هس تند ک ه ب ا منافع آنه ا متناس ب است و باع ث حف ظ ارتباط ات مؤث ر می ش ود. نوآوری و اصالت: شناسایی و تبیین رابطه شایستگی های مدیریتی،اجتماعی و فردی مدیران و استراتژی های سه گانه همکاری، رقابت و اجتناب در مدیریت تعارض در دانشگاه.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۲