مطالعات برنامه ریزی آموزشی

اجتماع علمی در نظام آموزش و پروش ایران با شکل گیری گروه های آموزشی و انجمن های علمی هویت واقعی پیدا کرده است. با توجه به خلا تحقیقاتی و نیز اهمیت و کارکردهای چندگانه ی اجتماع علمیِ رسمی و غیررسمی در نظام آموزش و پروش، هدف اصلی این مطالعه بررسی جایگاه گروه های آموزشی و انجمن های علمی نزد معلمان آموزش و پرورش در شهرستان ساری است. این مطالعه به روش پیمایشی انجام شده است و اطلاعات آن از طریق پرسشنامه جمع آوری گردیده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان نواحی 1 و 2 شهرستان ساری بوده است. حجم نمونه آماری 276 نفر و به شیوه نمونه گیری طبقه ای نامتناسب انتخاب شده است. برخی از یافته های مهم این مطالعه عبارتند از: میزان آشنایی معلمان با وظایف و اختیارات گروه های آموزشی و انجمن های علمی پایین هست, رابطه معنی داری بین سن پاسخگویان و مشارکت در گروه های آموزشی وجود دارد، اما این رابطه برای مشارکت در انجمن های علمی معلمان معنی دار نیست، مردان نسبت به زنان مشارکت بیشتری در گروه های آموزشی و انجمن های علمی معلمان دارند؛ بین سابقه خدمت و مشارکت در گروه های آموزشی یک رابطه منفی معنی داری وجود دارد اما رابطه معنی داری بین سابقه خدمتی و مشارکت در انجمن های علمی معلمان وجود نداشته است, بین مقطع تدریسی معلمان و میزان مشارکت آنها در گروه های آموزشی و انجمن های علمی معلمان رابطه معنی داری وجود نداشته است، اما بین مدرک تحصیلی معلمان و مشارکت آنها در گروه های آموزشی رابطه معنی داری وجود دارد. افراد با تحصیلات بالاتر مشارکت بیشتری در گروه های آموزشی داشته اند، ولی سطح تحصیلات معلمان با مشارکت آن ها در انجمن های علمی رابطه معنی داری نداشته است. میزان آشنایی معلمان با وظایف و اختیارات این اجتماعات علمی و نیز اعتقاد این معلمان به مفید بودن این اجتماعات دو عامل عمده و مهم برای میزان مشارکت شان در این اجتماعات است.

تخصیص فضا به کاربری های آموزشی یکی از موضوعات مهمی است که در برنامه ریزی های شهری موردتوجه قرار می گیرد. به دلیل حساسیت کاربری های آموزشی ازنظر مسائل مختلف محیطی، نحوه تخصیص کاربری ها از اهمیت زیادی برخوردار است. در مقاله حاضر با تعریف معیارهای مکان یابی و تشکیل پایگاه اطلاعات جغرافیایی شهر دهدشت شامل اطلاعات مکانی فضاهای آموزشی و اطلاعات مکانی کاربری های مورد مطالعه و با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی، موقعیت مکانی مدارس ابتدایی این شهر مورد ارزیابی قرارگرفته است. بنابراین نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است. نتایج این ارزیابی نشان می دهد که به دلیل عدم رعایت استانداردهای مکان یابی در جانمایی و واگذاری کاربری های آموزشی به آموزش و پرورش، تعدادی از فضاهای آموزشی در این شهر ازلحاظ هم جواری با کاربری های شهری و عوارض طبیعی در موقعیت نامناسبی قرارگرفت هاند که به تبع آن این امر موجب افت کیفیت آموزشی در فضاهای مذکور خواهد شد. شایان ذکر است که شناسایی این فضاهای آموزشی می تواند راهنمای مدیران شهری جهت رفع مشکل و یا تغییر موقعیت مکانی آن ها قرار گیرد.

هدف این پژوهش بررسی راهکارهای بی نالمللی شدن برنامه های آموزشی در حوزه فنی مهندسی و همچنین بررسی موانع احتمالی در این مسیر است. جامعه آماری پژوهش شامل اساتید هیأت علمی گروههای دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه های شهر سنندج (اعم از دانشگاه کردستان، دانشگاه پیام - نور، دانشگاه آزاد، دانشگاه علوم تحقیقات سنندج و دانشگاه علمی کاربردی)، که در سال تحصیلی 91 92 مشغول به تدریس و آموزش هستند. تعداد اعضای هیات علمی مذکور 85 نفر بود و بنا بر محدود بودن جامعه آماری از روش سرشماری استفاده شد. راهبرد پژوهش کمی و روش پژوهش از نوع توصیفی است که برای جمع آوری اطلاعات از شیوه پیمایش استفاده شده است. ابزار جمع آوری داده ها شامل یک پرسشنامه است که بر مبنای طیف لیکرت و بر اساس مؤلفههای اصلی پژوهش، یعنی موانع و راهکارهای احتمالی بین المللی شدن برنامه های آموزشی (برنامه های درسی، سیاستگذار یهای آموزشی، t مدیریت آموزشی، محیط آموزشی و ...)، طراحی شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد است. براساس نتایج تحلیل داده ها، می- t ، تک نمونه ای توان گفت که بین نظرهای اعضای هیئت علمی به تفکیک جنسیت آنها در خصوص موانع بینالمللی کردن آموزشها تفاوت معناداری وجود ندارد. بین نظرهای اعضای هیئت علمی به تفکیک گروه آموزشی آنها در خصوص موانع بینالمللی کردن، تفاوت وجود دارد. همچنین نظرات اعضای هیات علمی با مرتبه های دانشگاهی مختلف در مورد تاثیر راهبرد سیاستگذاری بر بین المللی شدن دانشگاه ها در حوزه فنی مهندسی معنی دار نبود در حالی که این تفاوت برای راهبردهای رابطه محور، ساختاری، خدمت محور معنی دار بود.

پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی با هدف سنجش درجه توسعه یافتگی و محرومیت مناطق 24 گانه آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی انجام گرفته است. از مدل های تاپسیس، آنتروپی و ضریب پراکندگی برای رتب هبندی و از رو شهای تحلیل رگرسیون، تحلیل مسیر، شبک ههای عصبی و تحلیل برای تجزیه و تحلیل داد هها استفاده شده است. یافته ها نشان SPSS واریانس با بهره گیری از نرم افزار داد که از 24 منطقه ی آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی، منطقه ی بوکان و ارومیه - ناحیه 1 به عنوان مناطق برخوردار شناخته شده اند، 7 منطقه به عنوان مناطق نیمه برخوردار و 15 منطقه به عنوان مناطق محروم محسوب می شوند. استفاده از مدل ضریب پراکندگی نشان م یدهد که بیشترین میزان 0 در نشانگ رهای / 0 در نشانگرهای امکانات فیزیکی و کمترین میزان نابرابری با 51 / نابرابری با 91 پیشرفت تحصیلی بوده است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر، نشانگرهای امکانات اقتصادی و امکانات فیزیکی به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را بر توسعه مناطق آموزش و پرورش داشته اند. در روش 5 درصد بیشترین / شبکه های عصبی امکانات معلمان با میزان 100 درصد و پیشرفت تحصیلی با میزان 6 و کمترین اهمیت را در توسعه مناطق آموزش و پرورش داشت هاند.

این مطالعه باهدف شناسایی باورهای مشترک انضباطی اعضای ذینفع جامعه یک مدرسه (مسئولان مدرسه، دبیران، والدین و دانش آموزان) انجام گرفت. با استفاده از رویکرد کیفی و روش پدیدارنگاری و با بهره گیری از مصاحبه نیمه ساختمند، دیدگاه اعضای جامعه مدرسه در یک دبیرستان پسرانه شهر سنندج جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش نمونه گیری در این پژوهش گلوله برفی و بر مبنای قاعده اشباع نظری بود که بر همین مبنا 29 مصاحبه به عمل آمد. از نتایج تحلیل مصاحبه ها چهار مقوله کلی ذیل احصاء شد: مشکلات محتوایی آئین نامه انضباطی، عدم تناسب آئین نامه انضباطی با زمینه، توجه به بعد عاطفی و روانی در برخورد انضباطی و شاخصهای اجتماعی، رفتاری و اخلاقی در مسائل انضباطی. مؤلفه ها به دست آمده جمع بندی باورهای مشترک اعضای جامعه مدرسه بودند. مؤلفه ها را می توان در دو دیدگاه ساختاری-تدوینی و اجرایی قرارداد. نتایج حاکی از آن بود که مشارکت کنندگان خواهان آنند که در برنامه ریزی های آموزشی و تدوین آئین نامه انضباطی از نظرات اعضای جامعه مدرسه بهره گرفته شود. پیشنهاد می شود مسئولان مدرسه و معلمان در اجرای آئین نامه های انضباطی به ویژگی های اخلاقی، عاطفی و رفتاری دانش آموزان توجه ویژه کنند و شیوه ای منعطف را به کارگیرند.

این پژوهش با هدف بررسی وضعیت موانع موجود بر سر راه مشارکت اولیاء در امور مدارس مقطع ابتدایی شهر سمنان انجام گردید و از نوع ترکیبی کمی – کیفی بود. ابزار گردآوری دادهها شامل تحلیل محتوای پژوهشهای داخل و خارج کشور، انجام مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه والدین ( 15000 ) نفر، معلمان ( 500 ) نفر و مدیران ( 50 ) نفر در مدارس ابتدایی شهر سمنان بود. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند (قضاوتی) 30 نفر مدیر، معلم و والدین به عنوان نمونه بخش کیفی پژوهش و در بخش کمی با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای به صورت در دسترس 20 نفر مدیر، 150 نفر معلم و 200 نفر والدین به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. با توجه به ارزیابی نظرات آنان، از بین 72 مورد از موانع مشارکت والدین، موانعی همچون "عدم شناخت اولیاء از اهداف و کارکردهای مدرسه"، "تغییرات سریع برنامههای درسی و آموزشی و عدم شناخت والدین و ناتوانی آنها در تطبیق با برنامهها"، "کمبود وقت والدین، شاغل بودن، فاصله و درگیر بودن با کارهای روزمره"، "ساختار نظام آموزشی کشور"، "وضعیت نامناسب اقتصادی خانوادهها"، "عدم آگاهی والدین از پیامدها، نتایج احتمالی و فواید مترتب بر امر مشارکت در مدارس"، "عدم تبلیغات مناسب توسط رسانههای عمومی در ترویج فرهنگ مشارکت در مدارس"، به ترتیب از مهمترین موانع مشارکت والدین شناسایی شدند.

پیشرفت و رکود اقتصادی، اجتماعی و تکنولوژیکی به میزان برنامه ریزی و عملکرد مثبت و یا منفی آموزش عالی بستگی دارد. نظام های آموزشی به دنبال رویکردهای نوینی هستند که آنها را در مواجهه با تحولات گسترده جهان یاری دهد. برای دستیابی به هدفهای توسعه ، توجه به روشهای جدید آموزشی و اجرای برنامه هایی از قبیل آموزش نیمه حضوری ، آموزش باز و از راه دور و آموزش مجازی بسیار ضروری است. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل مطلوب مدیریت آموزش از دور با تاکید بر عامل محیطی و فناوری های نوین که با بکارگیری مدل سازی ساختاری تفسیری در کنار مدل سازی معادلات ساختاری می باشد. روش انجام پژوهش ترکیبی می باشد. جامعه آماری این تحقیق 4250 نفر که از این جامعه با استفاده از جدول کرجسی مورگان وفرمول کوکران تعداد 636 نفر بعنوان نمونه انتخاب شدند. در مرحله اول جمع آوری اطلاعات از روش دلفی که از متخصصین آموزش از دور، مولفه های اصلی استخراج گردید و در مرحله کمی پس از جمع آوری نظرات خبرگان و تعیین روایی و پایایی، پرسش نامه در اختیار آزمون شوندگان قرار گرفت. به منظور بسط مفهوم مدیریت آموزشی از دور، پرسش و پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی و آلفای کرونباخ بررسی و استاندارد گردید یافته های تحقیق نشان داد که مولفه های اصلی مدیریت آموزشی از دور با تاکید بر عامل محیطی و عامل فناوری های نوین را به عنوان ابعاد و مفهوم مدیریت آموزشی از دور معرفی می کند که عامل محیطی نقش بسزایی در مدیریت آموزشی از دور دارد و مدیران نظام آموزش عالی باز باید به عوامل محیطی و فناوری های نوین نسبت به سایر عوامل، جهت دستیابی به اثربخشی و کارایی توجه بیشتری نمایند.