مطالعات روان شناسی بالینی

مطالعات روان شناسی بالینی

مطالعات روان شناسی بالینی سال یازدهم پاییز 1400 شماره 44 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه سبک های انتقال با توجه به جنسیت روان درمانگر- بیمار در روان درمانی پویشی بیماران با اختلال شخصیت خوشه ب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انتقال جنسیت رواندرمانی روانپویشی مشکلات روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۴۰
هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه ترکیب جنسیتی روان درمانگر- بیمار بر انتقال بیماران دچار اختلال شخصیت خوشه ب تحت درمان با رویکرد روان پویشی بود. روش شناسی: با بهره گیری ازیک طرح علی مقایسه ای چهار گروه 20 نفره از بیماران و درمانگرانشان با شیوه ی نمونه گیری هدفمند انتخاب و پرسشنامه های رابطه ی درمانی وستن(PRQ) را در باره بیماران تحت درمانشان تکمیل کردند. پرسشنامه مزبور توسط محقق برای اولین بار در این تحقیق به زبان فارسی ترجمه و در جمعیت بیماران ایرانی آلفای کرونباخ آن برای 5 مولفه آن محاسبه شده است. با استفاده از پرسشنامه مزبور سبک انتقالی بیماران در 5 حیطه(عصبانی/حق به جانب، مضطرب/دل مشغول، ایمن/درگیر، اجتنابی/ وابسته و جنسی) ارزیابی شد. نتایج با استفاده از تجزیه و تحلیل واریانس یکراهه( آنووا) بررسی گردید. یافته ها: بیشترین میزان انتقال در این گروه بیماران سبک انتقال عصبانی/حق به جانب بود و کمترین میزان انتقال را سبک جنسی داشت. سبکهای مضطرب/دل مشغول، ایمن/درگیر و اجتنابی/وابسته هم بینابین بودند. تحلیل واریانس یکراهه تفاوت معناداری را برای سبک انتقال جنسی منعکس ساخت، در حالیکه در سایر سبک ها اثر معناداری بدست نیامد. تست پی گیری توکی تفاوت های معناداری میان میانگین نمرات انتقال زوج های درمانی( مرد- زن) و (زن – مرد) در قیاس با (مرد – مرد) و (زن – زن)، نشان داد. نتیجه گیری: ترکیب جنسیتی ناهمگون درمانگر زن- بیمار مرد و بالعکس، در قیاس با سایر ترکیب ها، قویاً سبک انتقال جنسی را در روند رواندرمانی فرا می خواند. انتقال جنسی در ترکیب درمانگر مرد- بیمار زن بیشتر از درمانگر زن- بیمار مرد بود. انتقال عصبانی/ حق به جانب در خلال رواندرمانی پویشی بیماران مبتلا به اختلال شخصیت خوشه ب برجسته بود و سبک های انتقالی دیگرکمتر رخ دادند.
۲.

اثربخشی درمان مبتنی بر کارآمدی هیجانی بر کاهش وابستگی به اینترنت و آسیب پذیری روان شناختی در دانش آموزان دارای نشانه های اعتیاد اینترنتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درمان مبتنی بر کار آمدی هیجانی وابستگی به اینترنت آسیب پذیری روان شناختی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۱۸
اعتیاد اینترنتی یک معضل شایع است که بسیاری از جوامع امروزی را درگیر خود ساخته است. هدف از این مطالعه بررسی اثر بخشی درمان مبتنی بر کار آمدی هیجانی بر کاهش وابستگی به اینترنت و آسیب پذیری روان شناختی (افسردگی، اضطراب و استرس) در دانش آموزان دارای نشانه های اعتیاد اینترنتی بود. این پژوهش نیمه آزمایشی و با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر دارای نشانه های اعتیاد اینترنتی هنرستان های دولتی شهر تبریز در سال تحصیلی99-1398 بود. برای به-دست آوردن نمونه از میان نواحی پنج گانه آموزش و پرورش شهر تبریز، یک ناحیه و سپس یک هنرستان پسرانه به صورت تصادفی انتخاب شد و در ادامه دانش آموزان دارای ملاک های ورود به پژوهش با روش غربال گری و از طریق آزمون تشخیصی 20 گویه ای اعتیاد به اینترنت یانگ انتخاب و از میان آنان تعداد 40 نفر در گروه های 20 نفره در 2 گروه آزمایشی و گواه به شیوه هدفمند جایگزین شدند. گروه آزمایشی در طی هشت هفته درمان مبتنی بر کار آمدی هیجانی دریافت کرد و در این مدت گروه گواه هیچ نوع مداخله ای دریافت نکرد. برای گردآوری داده ها از آزمون تشخیصی 20 گویه ای اعتیاد به اینترنت یانگ و پرسش نامه افسردگی، اضطراب و استرس لوی باند استفاده شد. داده های گرد آوری شده با استفاده از روش تحلیل کواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از مقایسه پس-آزمون دو گروه با کنترل پیش آزمون نشان داد که نمرات وابستگی به اینترنت و آسیب پذیری روان شناختی (افسردگی، اضطراب و استرس) گروه آزمایش و گواه تفاوت معنی داری دارند (01/0>p). نتایج حاکی از این بود که درمان مبتنی بر کار آمدی هیجانی موجب کاهش علائم وابستگی به اینترنت و آسیب پذیری روان شناختی (افسردگی، اضطراب و استرس) در دانش آموزان دارای نشانه ه ای اعتیاد اینترنتی می شود.
۳.

اثربخشی آموزش مبتنی بر فلسفه برای کودکان برانعطاف پذیری روانشناختی و عملکرداجتماعی در کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اضطراب جدایی انعطاف پذیری روانشناختی فلسفه برای کودک عملکرد اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۱۸۶
کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی، مشکلات عدیده ای در سلامت روان و زندگی اجتماعی خویش دارند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی آموزش مبتنی بر فلسفه برای کودکان برانعطاف پذیری روانشناختی و عملکرد اجتماعی کودکان 6 تا 12 سال مبتلا به اختلال اضطراب جدایی بود. روش پژوهش در این مطالعه؛ نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون – پیگیری، همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری، کلیه کودکان مراجعه کننده به مرکز مشاوره شمیم کرمانشاه در سال 1399-1398 بود. گروه نمونه، 20 نفر از کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی بودند. انتخاب بصورت نمونه گیری هدفمند و جایگزینی بصورت تصادفی بود. ابتدا پرسشنامه های اضطراب جدایی (هان و همکاران ،2003)، مهارت های اجتماعی (ماتسون و همکاران ،1983) و آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (گرانت و برگ، 1948) برای هر دو گروه اجرا شد (پیش آزمون). سپس شرکت کنندگان گروه مداخله، آموزش فلسفه برای کودک را در 10جلسه 60 دقیقه ای و هفته ای یکبار دریافت کردند؛ درحالیکه گروه کنترل هیچ مداخله آموزشی دریافت نکرد. سپس هر دو گروه مجدد با پرسشنامه های مذکور مورد ارزیابی قرارگرفتند(پس آزمون). مرحله پیگیری نیز 2 ماه بعد از پس آزمون برگزار گردید از تحلیل کوواریانس با رعایت پیش فرض ها برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که انعطاف پذیری روانشناختی و عملکرد اجتماعی به صورت معناداری (05/0>P) افزایش داشته است و میزان اضطراب در این کودکان نیز کاهش معناداری داشت.
۴.

کاربرد تحلیل داده های زوجی در پژوهش های روانشناختی: رویکرد مدل وابستگی متقابل بازیگر- شریک (APIM)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: داده های زوجی روایی نتایج آماری استقلال مشاهدات واحد تحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۰
آسیب شناسی روانی بیشتر اوقات موضوعی بین فردی بوده و مشکلات بین فردی یکی از شایع ترین زمینه های نگرانی است که توسط مراجعین بیان می شود. صرفنظر از منشأ اختلالات روانشناختی، اکثر آسیب های روانی پیامدهای مهمی از نظر بین فردی دارند و به همین دلیل موفقیت درمان تا حد زیادی به تحلیل دقیق روابط متقابل بین افراد در روان درمانی زوجین وابسته است. در این مقاله، رویکرد مدل وابستگی متقابل بازیگر- شریک (APIM) توسط رگرسیون ادغام شده برای تجزیه وتحلیل داده های زوجی برای نمونه ای کوچک از زوج ها توصیف و نشان داده شد. این روش با استفاده از نرم افزارهای آماری متداول و محاسبات دستی قابل انجام است. بنابراین، این روش تحلیل بیشتر مناسب پژوهشگران و روان درمان گرانی است که می خواهند در مورد مراجعین خود اطلاعات بیشتری کسب کنند، اما حجم نمونه در دسترس آنان برای استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری یا مدل سازی چند سطحی را ندارند. این روش چندین مزیت نسبت به سایر رویکردهای مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل این نوع داده ها دارد. مزیت اصلی این است که روان درمان گران و پژوهشگران می توانند اثر وابستگی متقابل بین اعضای یک زوج (برای مثال زن و شوهر، خواهر و برادر یا بیمار و مراجع) را تبیین کرده و می توانند اثر بازیگر و اثر شریک را بررسی کنند. در نتیجه، می توان با استفاده از این روش، استنباط آماری دقیق تری به دست آورد که به محققان و درمانگران در فهم روابط در یک رابطه زوجی کمک برساند. رویکرد مدل وابستگی متقابل بازیگر- شریک (APIM) کمک می کند که بتوان وابستگی اعضای یک زوج را در تحلیل وارد کرده و به جای آنکه واحد تحلیل متمرکز بر فرد باشد، زوج به عنوان واحد تحلیل در نظر گرفته شود که این موضوع در محیط های بالینی راهبردی راهگشا برای تحلیل مراجعان باشد و این باعث می شود که پژوهشگران و روان درما ن گران بتوانند تحقیقات مرتبط با حوزه شغلی خود در محیط روانشناسی و مشاوره را بهبود ببخشند.
۵.

مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه آنلاین با مداخله تدوین آنلاین بر مؤلفه های فراهیجان در زنان باردار مبتلا به پریشانی روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان باردار پریشانی روان شناختی مداخله تدوینی درمان فراتشخیصی یکپارچه فراهیجان روان درمانی از راه دور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۵۵
هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه آنلاین با مداخله تدوینی آنلاین مبتنی بر آموزش ذهن-آگاهی، تاب آوری و تنظیم هیجان بر مولفه های فراهیجان مثبت و منفی در زنان باردار مبتلا به پریشانی روان شناختی می باشد. این پژوهش نوعی کارآزمایی بالینی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری است. جامعه آماری متشکل از کلیه زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان بروجرد بودکه پس از غربال گری اولیه، 45 زن باردار مبتلا به پریشانی روان-شناختی به روش هدفمند در دو گروه مداخله و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر)، به صورت تصادفی گمارش شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از: پرسش نامه های استرس ادراک شده کوهن، اضطراب خاص بارداری، افسردگی ادینبورگ و مقیاس فراهیجان میتمنسگرابر و همکاران. تحلیل داده ها بااستفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها نشان داد هر دو رویکرد مداخله ای بر بهبود تمامی مولفه های فراهیجان اثربخش بوده اند (05/0 >p) و در پیگیری یک ماهه فقط در مورد مولفه علاقه (002/0=P) میان دو گروه درمانی، تفاوت معنادار آماری به دست آمد. به نظر می رسد نتایج این پژوهش می تواند مراقبین سلامت را در جهت ارتقای سلامت روان زنان باردار یاری نماید.
۶.

پیش بینی اختلالات شخصیت بر اساس غفلت و بهره کشی عاطفی در کودکی با میانجیگیری خشم در افراد مبتلا به فشار خون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اختلالات شخصیت بهره کشی عاطفی خشم غفلت فشارخون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۱۳۶
چکیده هدف پژوهش حاضر، بررسی پیش بینی اختلالات شخصیت بر اساس غفلت و بهره کشی عاطفی در کودکی با میانجیگری خشم در افراد با فشار خون بوده است که از حیث روش نوع همبستگی مبتنی بر مدلیابی معادلات ساختاری بود.جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به فشار خون مراجعه کننده به کلینیک های پزشکی منطقه14.15.16تهران بودند که تعداد300 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ضربه های کودکی برنستاین و همکاران(1995)، آزمون بالینی چند محوری میلون(1994) و پرسشنامه خشم اسپیلبرگر(1999) بوده است. داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS تحلیل شدند. نتایج نشان داد همبستگی معناداری بین متغیرهای غفلت و بهره کشی و اختلالات شخصیت با ضریب مسیر 422/. و (p=0/000) و اختلالات شخصیت و خشم با ضریب مسیر754/. و (p=0/000) وجود دارد. الگوی مدل یابی تحلیل مسیر نشان دهنده نقش میانجی گری خشم بین اختلالات شخصیت و غفلت و بهره کشی عاطفی بود و تأثیر غفلت و بهره کشی عاطفی بر خشم دارای ضریب 602/. و (p=0/000)و تأثیر خشم بر اختلالات شخصیت دارای اثر مستقیم 754/. و (p=0/000) و تأثیر کل غیر مستقیم آن 895/. بوده است که در مقایسه با تأثیر مستقیم 422/. بهره کشی عاطفی و غفلت در اختلالات شخصیت به مراتب بیشتر و معنادار می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۵