مقالات
حوزه های تخصصی:
در حال حاضر کشورهای مختلف جهان در بسیاری از مسائل اجتماعی و زیست محیطی و توسعه پایدار دچار مشکلات حاد و فوری است؛ دستیابی به توسعه پایدار هدف هر جامعه ای است و توجه به بهزیستی و رفاه در جامعه مؤثرترین ابزار برای نیل به توسعه پایدار است. در پژوهش پیش رو که نگاهی کمی دارد با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه کوکوسو سعی شده است که به تحلیل فضایی شاخص های بهزیستی و تأمین اجتماعی در ایران پرداخته شود. یافته های پژوهش نشان می دهد که در استراتژی اول(Ka) استان تهران با کسب امتیاز (0.042) و استان خراسان رضوی با کسب امتیاز (0.041) و استان آذربایجان شرقی با کسب امتیاز (0.039) بیشترین امتیازات را در این استراتژی به خودشان اختصاص داده اند. در استراتژی دوم(Kb) استان تهران با کسب امتیاز (17.55) استان خراسان رضوی با کسب امتیاز (14.734) و استان اصفهان با کسب امتیاز (13.104) بیشترین امتیازات را در استراتژی دوم به خودشان اختصاص داده اند. در استراتژی سوم(Kc) استان تهران با کسب امتیاز (1)، استان خراسان رضوی با کسب امتیاز (0.981) و آذربایجان شرقی با کسب امتیاز (0.938) بیشترین امتیاز را به خودشان اختصاص دادند. در شاخص های مورد بررسی 22 استان در وضعیت متوسط و محروم قرار دارند و بهبود شاخص های بهزیستی و تأمین اجتماعی در این مناطق نیازمند توجه ویژه تصمیم سازان و تصمیم گیران است.
بررسی عوامل موثر مدیریت بحران شهری در برابر بلایای طبیعی (نمونه مورد مطالعه شهر باقر شهر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
بلایای طبیعی پدیده ای است که بی توجهی به آن خسارات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.. باقر شهر به عنوان یکی از شهرهای مهم استان تهران به واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال ونیز رودخانه های فصلی و دائمی در اطراف و درون آن ونیز وجود ارامستان بزرگ بهشت زهرا از آسیب پذیری بالایی در برابر خطرات طبیعی و کالبدی برخوردار است، وجود بافت متراکم شهری ، گسل اصلی ری گرمسار ،رودخانه های شمال تهران و نیز بافت فرسوده عواملی است که منجر به بررسی عوامل موثر مدیریت بحران می باشد . بنا به ماهیت روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است. ابتدا یافته های تحقیق شامل معیارهای مورد بررسی در مدیریت بحران شامل وجود نظام ذخیره سازی ،تجهیزات تخصصی و تشکیلات مناسب عملیاتی،نیروی انسانی متخصص،نظام اطلاع رسانی،اث بخشی عملیات و نظام اطلاع رسانی برای ساکنین،زیرساخت ها وتاسیسات ارتباطی ،.که تمامی این عوامل توسط کارشناسان شهرسازی ،برنامه ریزی شهری توسط اطلاعات پرسشنامه ای در سطح محدوده مورد مطالعه انجام گرفته است و تحلیل عوامل و متغیر ها از روش تحلیل چند عاملی، واریانس ،رگرسیون و ازمون پیرسون صورت گرفته
تحلیل روند تغییرات ساختار منظر و کاربری سرزمین به عنوان رویکردی اکولوژی در دستیابی به برنامه ریزی پایدار منطقه ای (مطالعه موردی: حوضه آبریز سد لتیان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
هدف این تحقیق، بررسی تغییرات ساختار منظر در یک بازه ی زمانی 30 ساله و کسب اطلاعات در مورد وضعیت فعلی کاربری ها با استفاده از متریک های منظر در حوضه ی آبریز سد لتیان است، تا با تحلیل یافته ها، خلا های موجود جهت رسیدن به برنامه ریزی پایدار برای این حوضه، شناسایی گردد.کاربری اراضی با بهره گیری از چهار تصویر ماهواره ی لندست برای سال های t1 (1987) ,t2 (1998), t3 (2007)وt4 (2017) مشخص و بررسی شدند و به صورت چهار طبقه (الف) نواحی جمعیتی ، (ب) پهنه های واجد پوشش گیاهی، (ج) اراضی بایر و (د) پهنه های آب طبقه بندی شدند. سپس با استفاده از 7 متریک در سطح منظر و 8 متریک در سطح کلاس، ساختار منظر در این حوضه آبریز با استفاده از نرم افزار4.2 Fragstats کمی سازی شد. نتایج بررسی نشان داد که افزایش تعداد لکه ها (NP) ، کاهش میانگین مساحت لکه ها (AREA-MN) و افزایش شاخص مجاورت (IJI) از59 در سال 1987 به 64 در 2017، بیانگر افزایش گسیختگی در سطح منظر است. هم چنین، تعداد لکه ها (NP) در سطح منظر از 376 به 428 لکه در دوره تحقیق افزایش یافته که بیانگر گسیختگی در منظر است، . میزان لکه گی برای طبقه نواحی جمعیتی با توجه به افزایش میانگین مساحت لکه ها(AREA-MN) از 7643 هکتار در 1987 به 118200 هکتار در 2017، بیانگر گرایش این طبقه به سمت ساختار درشت دانه تر و کاهش این متریک از 29470 هکتار به 23813 هکتار طی همان سال ها در طبقه پوشش گیاهی، بیانگر گرایش این طبقه به سمت ساختار ریزدانه می باشد.
نقش جزیره گرمایی در روند تغییرات دمایی منطقه یک شهری تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
تحقیق پیش رو با هدف بررسی نقش جزیره گرمایی در روند تغییرات دمایی منطقه یک شهری تهران طی سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۸ میلادی معادل سال های ۱۳۸۹ و۱۳۹۷ می باشد، برای سنجش تغییرات، پنج نقطه بر روی نقشه منطقه ۱ و نواحی ۸گانه آن مشخص شد. سپس ماه میانی هر فصل از سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۸ برای بررسی انتخاب گردید. برای تحلیل جزیره گرمایی و اثرات ساخت وساز شهری بر تشدید این پدیده از داده های ماهواره ای لندست ۸ استفاده شد. اطلاعات دمای حداکثر، شاخص تفاضل نرمال شده پوشش گیاهی، و دمای سطح زمین استخراج گردید. این پژوهش نشان می دهد که سطح پوشش گیاهی در سال ۲۰۱۸ نسبت به سال ۲۰۱۰ کاهش شدیدی داشته است، به طوری که سبب تغییرات دمایی و همچنین ایجاد جزیره گرمایی در سال های اخیر در منطقه شده است. افزایش دما در دماهای صبحگاهی و ظهر گاهی در تمام ماه های انتخابی از چهارفصل سال مشاهده می شود. درعین حال مقدار افزایش در دماهای کمینه بیشتر از دماهای بیشینه بوده است.
اولویت بندی زمین های قهوه ای جهت بازآفرینی شهری پایدار، (مورد مطالعه: محلات همجوار محور فدائیان اسلام منطقه 16 تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
امروزه توسعه شهری بیش از هر زمانی نیازمند رویکردهایی است که بتواند بر مشکلات متعدد شهری و وارد ساختن فضاهای متروکه و بلااستفاده که بخش قابل ملاحظه ای از شهرها را به خود اختصاص داده و دارای ارزش زیادی هستند، به فضاهای پویا فائق آید. قلمرو مطالعاتی این تحقیق سه محله همجوار با محور فدائیان اسلام تهران از منطقه 16 است که علاوه بر دارا بودن اراضی قهوه ای بسیار، در پهنه تجارت جهانی نیز قرار گرفته اند که می تواند این محدوه را تبدیل به یک دارائی ارزشمند برای شهر تهران گرداند. بعد از شناسایی هر سه محله و شناسایی اراضی قهوه ای در آنها این محلات بر اساس معیارهای بازآفرینی شهری پایدار به کمک تکنیک آراس اولویت بندی شدند. نتایج حاکی از آن است که محله شهرک شهید بعثت با درجه مطلوبیت 993/0 رتبه اول، محله علی آباد جنوبی با درجه مطلوبیت 533/0 رتبه دوم و محله باغ آذری با درجه مطلوبیت 264/0 رتبه سوم را جهت بازآفرینی پایدار شهری دارا هستند. در انتها به دلیل وجود چالش هایی در بازآفرینی زمین های قهوه ای در پاکسازی و توسعه مجدد آنها، استراتژی کاتالیزور یا محرک توسعه شهری که ابزاری در درون استراتژی بازآفرینی شهری است جهت برونرفت از این مشکلات پیشنهاد شده است.
تحلیل ساختار شهر سلامت محور در بهبود فضاهای عمومی با تاکید بر منطقه یک تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
برنامه ریزی سلامت شهری یک اصطلاح نسبتاً جدیدی است که امروزه توسط آن دسته از برنامه ریزان شهری و منطقه ای که همواره در پی آن اند تا محیط شهری را با سلامت فیزیکی و روحی شهرنشینان پیوند بزنند، پا به عرصه وجود نهاد. هدف پژوهش حاضر تحلیل ساختار شهر سلامت محور در بهبود فضاهای عمومی منطقه یک تهران است. روش تحقیق حاکم بر پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی و با روش توصیفی - تحلیلی است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش به دو شکل انجام شد، نخست با استفاده از کاربرد فنون آمار توصیفی و دیگری با استفاده از کاربرد فنون آمار استنباطی (آزمون آماری تی تست و فیشر) صورت پذیرفت.
تاثیر مولفه های چیدمان فضا، کاربری زمین و ترافیک و شبکه معابر بر آلودگی هوای شهری (مورد مطالعه: شهر تبریز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
آلودگی هوا در شهر یکی از مهمترین مسائلی است که روی محیط زیست، سلامت جامعه، اقتصاد، مدیریت مناطق شهری و ... تاثیر می گذارد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر مولفه های چیدمان فضا، کاربری زمین و ترافیک و شبکه معابر بر آلودگی هوای شهری می باشد. روش تحقیق حاضر، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق را خبرگان و کارشناسان ساکن تبریز تشکیل می دادند. حجم نمونه در نظر گرفته شده 45 نفر بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آماری توصیفی و رگرسیون در محیط نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که کاربری زمین، چیدمان فضا، ترافیک و شبکه معابر و تراکم شهری بر آلودگی هوا تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین از بین مولفه های مربوط با چیدمان فضا مولفه هم پیوندی دارای بیشترین تاثیر است. از بین مولفه های مربوط به کاربری زمین، مولفه تراکم فضای سبز تاثیری معکوس بر آلودگی هوا دارد.