سرزمین

سرزمین

سرزمین سال سیزدهم زمستان 1395 شماره 4 (پیاپی 52) (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

بررسی فن آوری های مدرن در طراحی مسجد در شهرستان زاهدان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: معماری پایدار طراحی مسجد فن آوری مدرن شهرستان زاهدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 141
مسجد ، محل سجود و خضوع و کرنش بندگان خدا در پیشگاه "الله" است ، جائی برای ایجاد رابطه با پروردگار و اظهار عبودیت و کوچکی در برابر ربوبیت و عظمت خالق هستی. قداست مسجد ، در همین رابطه متقابل "عبد و ربوبیت رب" نهفته است. این تحقیق کوششی در بازشناسی مبانی طراحی مسجد در معماری معاصر ایران است. با هدف شناخت مفاهیم کالبدی- محتوایی معماری اسلامی در طراحی مسجد، خاستگاه معنای عناصر کالبدی آن موردبررسی قرار گرفت. بنابراین بررسی معماری یک مکان خاص به ویژه معماری اسلامی نشانگر رشد و شکوفایی آن محسوب می شود. بدین لحاظ می توان گفت رویکرد طراحی مسجد در آثار معاصر تابع شرایط زمانی و مکانی بوده و لزوماً نشانههای ثابت گذشته، عناصر نمادین در منظر شهری امروز نبوده است، حال آنکه در بسیاری از مساجد معاصر، همچنان الگوهای فرمی و شکلی گذشته، مرجع طراحان امروز می باشد. هدف از این پژوهش،بررسی معماری پایدار و به طور خاص استفاده از فن آوری های مدرن برای طراحی مسجد در شهر زاهدان است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی و از نوع نمونه موردی بوده و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای انجام شده است.
۲.

اولویت بندی حوزه آبخیز برای احداث بند توری سنگی به روش تحلیل چند معیاره مکانی (SMCE)، در حسن رباط اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: تصمیم گیری چند معیاره حوزه آبخیز سد اصلاحی مکان یابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 818 تعداد دانلود : 584
حوزه آبخیز مورد مطالعه در منطقه حسن رباط از توابع میمه شهرستان اصفهان واقع شده است. برای تعیین مکان های ایجاد سد سنگ توری (گابیون) در آبراه ها با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره (SMCE) مکان یابی شد. در ابتدا نقشه عوامل و محدودیت ها بصورت لایه هایی قابل استفاده در مدل درختی تهیه گردیده شد. در نهایت با وزن دهی به عوامل به صورت مقایسه زوجی و به شکل رتبه ای و اولویت بندی، به تولید نقشه نهایی که اولویت های ساخت سد گابیونی را در منطقه نشان می دهد انجامید. با وجود راه های بسیار و چاه های فراوان در منطقه مورد مطالعه و اهمیت قرارگیری سدها در نزدیکی روستا های موجود، تاثیر بسیاری در انتخاب مکان های ایجاد سد داشت است. البته عوامل طبیعی نیز در انتخاب این مکان ها با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی دخالت همگامی داشته است. این مکان یابی برای برنامه ریزان در حوضه های آبخیز که به کنترل فرسایش در مناطق حائز اهمیت توجه دارند پیشنهاد می گردد.
۳.

ارزیابی و پهنه بندی خطر زمین لغزش در منطقه ولدیان با استفاده از روش آنبالاگان، شرق شهرستان خوی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: زمین لغزش پهنه بندی آنبالاگان ولدیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 460 تعداد دانلود : 402
زمین لغزش ها از جمله بلایای طبیعی محسوب شده که هر ساله خسارات جانی و مالی قابل ملاحظه ای به جوامع بشری وارد می آورند. در راستای اجتناب از خطر، شاید به طور مستقیم قابل سنجش ترین نوع خطر باشد. تهیه نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش برای تعیین مناطق با خطر بالا در همین راستا صورت می گیرد. هدف از این مقاله بررسی خطر زمین لغزش روستای ولدیان از طریق تهیه لایه های اطلاعاتی و عوامل مؤثر بر خطر وقوع زمین لغزش با استفاده از سامانه اطلاعات مکانی و روش آنبالاگان در مقیاس 1:250.000 است. لایه های اطلاعاتی زمین شناسی، شیب، بارندگی، زلزله و جهت شیب به عنوان عوامل مؤثر بر خطر وقوع زمین لغزش منطقه شناسایی و به منظور تحلیل خطر مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج تحلیل نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش به دست آمده مشخص نمود که حدود 9% از سطح روستا در محدوده خطر «خیلی بالا» و33% در محدوده خطر «بالا» قرار می-گیرد. این واقعیت بیان گر حساسیت زیاد روستا نسبت به پدیده لغزش است.
۴.

ارزیابی عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت روستاییان در فرایند اجرای طرح های هادی روستایی (نمونه موردی: روستاهای واقع در حریم کلانشهر همدان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: عوامل ساختاری - نهادی مشارکت روستاییان طرح هادی روستایی کلانشهر همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 911 تعداد دانلود : 101
هدف از این تحقیق ارزیابی تاثیرگذاری عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت روستاییان در فرایند اجرای طرح های هادی روستایی می باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و همبستگی است. جامعه ی آماری در این تحقیق، 25 روستای واقع در حریم کلانشهر همدان می باشد که در آنها طرح هادی اجرا شده و از بین آنها 10 روستا به روش نمونه گیری انتخاب گردید. در سطح روستاهای مورد مطالعه با روش نمونه گیری کوکران، 200 خانوار روستایی انتخاب و به روش نمونه گیری تصادفی مورد پرسش گری قرار گرفتند. یافته های تحقیق بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون های همبستگی تیپ پیرسون نشان می دهد که ارتباط معنی دار و نسبتاً قوی با ضریب 488/0 بین عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت و فرایند اجرای طرح های هادی روستایی وجود دارد، به نحوی که عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت حدود 25 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می نماید و در بین عوامل ساختاری- نهادی، متغیر نقش تشکل های مردم نهاد در مشارکت آفرینی به میزان 5/26 درصد بر روند اجرای طرح هادی تأثیرگذار بوده است. در توزیع فضایی رابطه ی بین عوامل ساختاری- نهادی مؤثر بر مشارکت و روند اجرای طرح های هادی در شش روستا، همبستگی مستقیم و نسبتاً کاملی وجود دارد.
۵.

ارزیابی و تحلیل ابعاد اجتماعی حاشیه نشینی در کلانشهرها (مطالعه موردی: محلات حاشیه نشین شیراز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: تحلیل فضایی شهر شیراز حاشیه نشینی امنیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 804 تعداد دانلود : 210
یکی از معضلاتی که امروزه گریبان گیر بیشتر شهرهای جهان است ظهور و شکل گیری پدیده حاشیه نشینی است. حاشیه نشینی از جمله عوامل تهدید کننده کیفیت زندگی و بر هم زننده تعادل اجتماعی در شهرها به حساب می آید. این پدیده یکی از مهم ترین عوامل تهدیدکننده حضور مردم در فضاهای عمومی، ترس یا احساس ناامنی در مکان ها و فضاهای شهری است و نشاط و سلامتی را در زندگی روزمره مختل می کند. با ایجاد مانع بر سر راه رشد فرهنگی و مشارکت عمومی، هزینه های زیادی را بر جامعه تحمیل می نماید. امروزه با توجه به گستردگی شهرنشینی و رواج حاشیه نشینی در شهرها مطالعه این موضوع، عوامل مؤثر برآن و راهکارهای تقویت احساس بالندگی اجتماعی و امنیت اجتماعی در شهرها ضرورت یافته است. در پی چنین ضرورتی پژوهش حاضر بر آن است تا با تأکید بر مسأله حاشیه نشینی به بررسی و تحلیل اثرات اجتماعی آن در شهر شیراز بپردازد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی، تحلیلی بوده که از طریق مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه اطلاعات جمع آوری گردیده و با استفاده از نرم افزارSPSS وArc GIS اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
۶.

واکاوی زمانی – مکانی بارش های حدی مناطق غربی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: بارش حدی روند زمانی - مکانی توزیع مقادیر حدی تعمیم یافته غرب ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 278 تعداد دانلود : 963
هدف این مطالعه شناسایی روند و شیب روند بارش های حدی مناطق غربی ایران است، که برای رسیدن به این هدف از داده های بارش 69 ایستگاه سینوپتیک و اقلیم شناسی در طول دوره آماری (2010-1961) استفاده قرار گرفت و آستانه سالانه بارش حدی غرب کشور به روش توزیع تعمیم یافته حدی برای مناطق غربی ایران 22 میلی متر برآورد گردید. روند بارش های حدی برای هر ماه در طول دوره آماری مورد پژوهش با استفاده روش من کندال شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که فراوانی روزهای بارش های حدی در 12 ماه سال در طول دوره آماری مورد مطالعه روند منفی و کاهشی داشته بجز در قسمت کوچکی از استان ایلام که کلا دارای روند مثبت و افزایشی داشته است در ماه های خرداد تا شهریور تقریبا نیمی از مناطق غربی هیچ روندی مشاهده نشد و شیب تغییرات سایر مناطق با روند منفی بین 0 تا 10 روز بوده است، در ماه های آذر و بهمن حدود 5 درصد منطقه مورد مطالعه دارای روند افزایشی بوده و در آذر ماه این روند افزایشی در نیمه غربی استان کرمانشاه مشاهده شد و در بهمن ماه این روند مثبت در قسمت شمال غربی استان کردستان مشاهده گردیدکه این مناطق منطبق بر ارتفاعات زاگرس هستند.
۷.

سنجش کیفیت محیط شهری با استفاده از روش چند معیاره (مورد محله پونک شهر قزوین)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: کیفیت محیط زندگی رضایت مندی متغیرهای فردی محله پونک شهر قزوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 364 تعداد دانلود : 517
. هدف این پژوهش بررسی متغیرهای مؤثر بر رضایت مندی شهروندان از کیفیت محیط زندگی در محله پونک شهر قزوین است.بر این اساس با توجه به مطالعه ادبیات نظری مربوط به کیفیت محیط، چارچوب مفهومی متشکل از عوامل پانزده گانه، مورد تحلیل قرار گرفته است. نوع پژوهش، از نظر هدف کاربردی و توسعه ای، از لحاظ روش انجام تحقیق، توصیفی- تحلیلی می باشد.حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با در نظر گرفتن فرضیه حداکثر ناهمگنی، برای محدوده مورد نظر 120 نفر محاسبه شد. نتایج نشان می دهد که بین متغیر جنس با میزان رضایت از، وضعیت آلودگی، امنیت اجتماعی موجود در محله، سرزندگی ساخت محیط و نظم حاکم بر کالبد رابطه معناداری دارد. در محدوده مورد مطالعه بین دو متغیر میزان تحصیلات و رضایت اقتصادی با میزان رضایت مندی از کیفیت محیط زندگی رابطهمستقیم وجود دارد. و با توجه به وسعت محله، علت این موضوع را می توان تفاوت های فردی وابسته به صفات اجتماعی- اقتصادی بررسی کرد. از این رو باید افزود که متغیر سطح تحصیلات و میزان رضایت اقتصادی در ادراک کیفی ازمحیط در محله پونک قزوین تأثیرگذار است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۸