سرزمین

جهت شناخت منابع بحرانی رسوبزا در سطح حوزه های آبخیز بزرگ، میتوان براحتی از اطلاعات در دسترس زمینی در مقیاس منطقه ای استفاده کرد. روش تحقیق حاضر جهت کسب ارزیابی های لازم به صورت کمی برای مدیریت محیطی تهیه شده است. لذا تلاش میکند روش Fargas و همکارانش را مطالعه و استفاده نماید. این روش در یکی از زیرحوزه های، حوزه آبخیز حبله رود به نام سنگاب با سطح 71/7684 هکتار در شمال شرقی ایران و در قسمتهای اقلیمی خشک و نیمه خشک ایران واقع شده، اعمال شده است. هدف اصلی از این مدل، استفاده از داده های پایه زمینی که منجر به فرسایش شده و شامل تولید، انتقال و تجمع رسوبات از طریق مسیرهای آبی(آبراهه ها) در سطح حوزه آبخیز، میباشد. این مدل بر پایه انتخاب مناطق همگن تراکم آبراهه و سنگ شناسی بوسیله اتصال واحدهای پایه، سیستم نسبتی بدست می آید. ارزش های تراکم زهکشی بر اساس کلاس فرسایش و سنگ شناسی نیز بوسیله شاخص های فرسایش برگرفته از FAO(1997) نسبت دهی میشوند. ترکیب و کلاسه بندی مجدد نتایج تقریبا پنج کلاس خطر رسوب را بر اساس مدل Fargas و همکارن(1997) بدست می دهد. مزیت این روش اینست که تنها از دو عامل اصلی فرسایش که شامل سنگ شناسی و تراکم آبراهه است، استفاده میکند. بطوریکه این عاملها در نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی در کشورمان ایران وجود دارد. مقیاس نقشه ها 1:50000 بوده و مدل از طریق پایه وکتوری GIS (نرم افزار Arc GIS9.2) اجرا شده است. روش کار مورد آزمون نشان داده است که جهت تحقیقات اولیه برای ارزیابی فرسایش و طرحهای حفاظت خاک در سطح منطقه ای میتواند مفید باشد. همچنین جهت تعیین مناطقی که نیاز به تجزیه و تحلیل های بیشتری داشته و در نهایت مدیریت محیطی قابلیت ارتقاء را دارد.  

سازمان همکاری شانگهای یکی از سازمان های بزرگ امنیتی و اقتصادی در قاره آسیا است که از نظر استراتژیک و ژئو پلتیک و ژئو استراتژیک اهمیت خاصی پیدا کرده است. نهادی است تازه تأسیس با حرکت تکاملی تند و سریع که مورد توجه رقبا و مجامع بزرگ اقتصادی در جهان قرار گرفته است.وگستره آن منطقه اورآسیا را نیز در بر گرفته است. در این مقاله ضمن بررسی ریشه ها و عوامل استراتژیک پیدایش و علل استمرار و گسترش حوزه جغرافیایی سازمان شانگهای، ضمن تأکید بر جایگاه استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه و نقش مستقیم حضور کشورمان در شانگهای نشان داده خواهد شد که عضویت ایران در این سازمان با منافع و امنیت ملی کشورمان در شرایط کنونی سازگاری دارد یا خیر؟

توسعه و توسعه روستایی از محورهای مورد توجه امروز جوامع در حال توسعه است و دنبال کردن رهیافت هایی جهت بهبود وضعیت مردم روستایی از اهداف آن است .این مساله در جواب ناکامی هایی مطرح بوده است که به خاطر توجه صرف برخی از کشورها به مبحث رشد به جای توسعه بوده است که سبب گردیده در توزیع منافع توسعه و ترقی بین مردم سرزمین خود، دچار مشکل شوند.جهت حل این مشکل در کشورهای جهان سوم ابزارهای متعددی برای کاهش تضاد طبقاتی موجود ارایه شده که اصلاحات ارضی و آمایش سرزمین از آن جمله است. آمایش سرزمین به عنوان توزیع بهینه امکانات اقتصادی و اجتماعی در کشور مطرح است و اصلاحات ارضی درصدد نوبنیانی اقتصادی و تولیدی جامعه روستایی است . البته قبل از آن توجه به مفهوم فضا و چشم انداز جهت ارزیابی چشم اندازها ضرورت دارد.در این راستا مهم است که به تبیین مفهوم زمین پرداخته شود و روش های ارزیابی زمین بیان گردد.

محدوده مورد مطالعه بخشی از رودخانه کارون واقع در استان خوزستان است که از تنگ عقیلی شوشتر تا محل ورود کارون به اروند رود امتداد دارد.تغییرات رودخانه کارون در جلگه آبرفتی خوزستان و تفاوتهای محلی بازه ها با توجه به عوامل زمین ساختی(تکتونیکی)، هیدرولوژیکی و انسانی، سبب آسیب ها و مخاطرات رودخانه ای در طول زمان شده است و کنترل این مخاطرات تنها با شناخت محیط رودخانه و تعیین تغییرات آن به روشهای مناسب امکان پذیر است. برای بررسی ویژگیهای مورفومتریک رودخانه کارون جهت پیش بینی تغییرات، با استفاده از تصاویر ماهواره ای IRS، سنجنده LISSIII با قدرت تفکیک مکانی 23.5 متر مربوط به تاریخ 29 ژولای سال 2007، و تصاویر ماهواره لندست سال 1991 مسیر رودخانه ترسیم شد و در نرم افزار های GIS اندازه گیری های مورد نیاز، انجام و مورد تجزیه و تحلیل مکانی قرار گرفت. برای این منظور کل رودخانه کارون با توجه به تعداد پیچهای آن (100 پیچ)، به محدوده های کوچکتری تقسیم شد و نقاط عطف پیچها به عنوان محدوده بالایی و پایینی هر پیچ انتخاب گردید و پارامترهای شعاع انحناء، نقاط میانگین مرکزی هر پیچ، جهت پیچ ومیزان مهاجرت سالیانه آن اندازه گیری شد نتایج روش پیش بینی مسیر رودخانه نشان می دهد که بازه های مآندری بیشترین تهدید را دارند و اگر تغییرات کاربریها و مناطق حساس رودخانه به فرسایش بخصوص در راس پیچها و مناطق با تغییر پذیری بالا کنترل نشود مساحت زیادی از اراضی کشاورزی، تاسیسات انسانی و جاده ها در معرض تهدید و تخریب جدی قرار می گیرند

پیشرفت های اخیرتکنولوژی سنجش از دور و GIS سبب گشته که مطالعه تغییرات با دقت و سرعت بیشتر و هزینه کمتری انجام شود. تکنیک های آشکار سازی تغییرات از روش های مهم در درک تغییرات سواحل در دوره های زمانی مختلف می باشند. گسترش فعالیت های کشورمان در بخش ساحلی سبب شده که بخش های مهمی از لندفرم های ساحلی نابود گردد. منطقه ساحلی عسلویه از جمله مناطقی است که به دلیل گسترش تاًسیسات نفتی و گازی در طی دهه اخیر در ساختار ژئومورفولوژی ساحلی تغییرات اساسی آن رخ داده است. در این تحقیق بعد از تقسیم بندی منطقه ساحلی بر مبنای شواهد توپوگرافی ژئومورفولوژی و تصاویر IKONOS مربوط به سال 2000، با استفاده از تصاویر ماهواره ای IRS در بازه زمانی 6 ساله به بررسی و شناسایی لندفرم های ژئومورفولوژیکی در هر دوره زمانی و نهایتاً بررسی وضعیت تغییرات لندفرم ها در منطقه ساحلی پرداخته شده است. به منظور شناسایی وضعیت تغییرات لندفرم های ژئومورفولوژی از روش های طبقه بندی نظارت شده،Change Detection ،& Low position High، تحلیل آماری  و بازدید میدانی استفاده شده است و نتایج حاصله در محیط نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد تحلیل قرار گرفته است. براساس نتایج به دست آمد حدود 85 درصداز لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه ساحلی در نتیجه ایجاد تاسیسات صنعتی در نوار ساحلی تغییر ماهیت داده و تنها بخشی از خورها و باتلاق های بخش شرقی منطقه به دلیل اینکه زیستگاه درختان حرا بوده و تحت حفاظت سازمان محیط زیست بوده، بدون تغییر باقی مانده است.

در حوضه قرنقوچای، واقع در دامنه های شرقی سهند (با مختصات جغرافیائی از' 27 / ° 46  تا' 42/ ° 47 طول شرقی و از '58 / °36  تا' 44 / ° 37 عرض شمالی)، به عنوان بزرگترین و پرآب ترین حوضه توده کوهستانی سهند،که روستاهای زیادی رادرخودجای داده است. وقوع ریزش های سنگی و افتان ها، در محدوده مذکور، به عنوان یکی از پیامدهای طبیعی از فعالیت فرآیندهای مختلف، با دخالت های انسانی تشدید می گردند و بیشتر تاسیسات انسانی، بویژه جاده های کوهستانی را مورد تهدید خود قرارمی دهند. در این مطالعه، به منظور ارزیابی سهم عوامل تاثیرگذار در وقوع ریزش های سنگی و پهنه بندی محدوده های مستعد به وقوع این پدیده ها، ابتدا عوامل احتمالی مختلف دخیل در وقوع آنها شناسائی و با هدف تعیین سهم عوامل، ابتدا 10 لایه از نقشه های مربوط به پراکندگی عوامل مختلف تهیه و سپس این نقشه ها روقومی شده و پس از تجزیه و تحلیل با روش دومتغیره، و وزن دهی به عوامل مختلف در روی واحدهای ویژه، نقشه پهنه بندی ریزش های سنگی با استفاده از نرم افزار ARC/VIEW برای حوضه قرنقوچای ترسیم شده است. این نقشه ترسیمی نشان می دهد که، دامنه های متشکل از مواد آذرین (داسیت و آندزیت)، بویژه گدازه های میوسن، بیشترین تکه های سنگی را در اختیار پای دامنه ها قرار می دهند و در طول سال، اغلب سطح جاده هایی که از این دامنه ها عبور داده می شوند از این تکه سنگ ها پرشده و در عبور و مرور، اختلالاتی را ایجاد می کنند و به هنگام وقوع در مواردی به مساکنین واقع در پای چنین دامنه هایی، خسارات زیادی وارد می سازند. 

ارتفاعات باختری باغروداغ و در بطن آنها منطقه فندقلو، با دارا بودن جنگل های خزان شونده ی منحصر به فرد، مراتع زیبا و سرسبز و پهنه های آبی طبیعی و انسان ساز، به عنوان یکی از جاذبه های طبیعی شناخته شده در شمال غرب کشور، در منتهی الیه خاوری استان اردبیل واقع شده است. در این تحقیق که اساس آن بر پایه ی مشاهدات ومطالعات میدانی استوار است به منظور بررسی ارتباط پوشش گیاهی موجود در منطقه و پراکنش جوامع جنگلی آن، با عوامل محیطی و شناسایی عوامل محدود کننده (بازدارنده) و تأثیر گذار در شکل گیری بیوم آن، ضمن بررسی هر کدام از عوامل محیطی، پس از تهیه نقشه های مختلف محیطی از یک سو و نقشه های پوشش گیاهی، از سوی دیگر اقدام به تهیه نقشه های تلفیقی درمحیط GISاز آنها، شده است. با بررسی این نقشه ها، مشخص گردید که هیچ کدام از عوامل آب و هوایی، عامل بازدارنده در تشکیل جنگل، محسوب نمی شوند. بلکه این عوامل در نوع پوشش، اثر گذارند. دراین میان، دو عامل رطوبت و جهت باد، بیش از سایر عوامل، اثرگذار بوده و به واسطه میزان بهره مندی عرصه ها و جوامع گیاهی از رطوبت عبوری از سطح منطقه، در تراکم پوشش گیاهی و درصد آن، نقش ایفا می کنند. چنانچه، حفاظت مستمر از عرصه های جنگلی و مرتعی، صورت پذیرد و به گیاهان، اجازه تکمیل مراحل رشد، داده شود،  می توان به ایجاد عرصه های جنگلی در اقصی نقاط منطقه مورد مطالعه، امیدوار بود.

شهر تهران با توجه به ضوابط شهرسازی و تعاریف جغرافیایی، به عنوان یک کلان شهر شناخته می شود و مسئله ای که همواره در این شهر مطرح است مدیریت بحران زلزله می باشد. و سوال اصلی این است که آیا ساختار موجود سازمانهای دست اندرکار  برای مدیریت بحران زلزله جوابگو می باشد؟ در این مقاله ضمن تشریح بحران و مدیریت بحران، موقعیت تهران و مخاطرات زلزله، آسیب پذیری و پیامدهای زلزله و وضعیت پیش بینی آینده زلزله در تهران بررسی شده است و مشخص شد که ساختار  موجود با توجه به شرایط سازمانهای دست اندرکار، جوابگوی مدیریت بحران در کلان شهر تهران نیست، در این راستا مسائل و چالشهایی که فراروی مدیریت بحران زلزله در تهران وجود دارد رااز طریق مصاحبه با مسئولین و کارشناسان مختلف در 24 بند شناسایی نموده و در نهایت برای رفع آن و ایجاد مدیریتی بایسته راه کارها و پیشنهادات لازم در 12 بند ارائه شده است که مهمترین راه کار، ایجاد مدیریت یکپارچه شهری ( مدیریت به هم پیوسته شهری ) است بطوری که همه منابع قدرت شامل نیروهای دولتی ( زیر نظر دولت ) ، نیروهای نظامی و انتظامی ، نهادهای عمومی زیر نظر شهرداری و نهادهای مردمی (آزاد ) در مقابل رئیس ستاد بحران ( مثلا شهردار تهران ) پاسخگو باشند، در واقع مشکلات ساختاری و قانونی حل گردد و اختیارات مدیر بحران افزایش یابد